TEORIE ZALENOCI rozdzia 1, Socjologia


ŹRÓDŁA TEORII ROZWOJU ZALEŻNEGO:

1.idee, koncepcje i teorie marksistowskie

2.koncepcja podziału świata na kraje sfery u umiarkowanej oraz kraje tropikalne wg Lewisa

3.idea strukturalizmu ekonomicznego

4. systemowa wizja świata Bertalanffy'ego.

5CECH IMPERIALIZMU LENINA:

*koncentracja produkcji i kapitału, prowadząca do powstania monopoli

*fuzja kapitału bankowego i przemysłowego w kapitał finansowy

*duże znaczenie eksportu kapitałów.

*utworzenie międzynarodowych monopolistycznych związków kapitalistów dzielących mdzy siebie strefy wpływów

*zakończenie podziału terytorialnego świata pomiędzy wielkie mocarstwa.

Koncepcja imperializmu(Bucharin)- w ostatniej fazie kapitalizmu dokonuje się proces grabieży i podbojów prowadzonych w imię światowej dominacji kapitału finansowego.

Konceptualizacja paradygmatu (Lukacs)-szczególnego typu właściwość społ. Wynikająca z całościowego charakteru procesu społecznego. Zmiana jednego elementu wywołuje zmiany pozostałych.

2 grupy państw Lewisa:

1.państwa strefy umiarkowanej- art. Przemysłowe, rolnicze. Wydajność siły roboczej jest wyższa niż w krajach tropikalnych, co powoduje stały spadek cen.

2. kraje tropikalne- art. Rolniczo-żywnościowe, nieograniczona podaż siły roboczej przez co niski poziom zarobków.

Koncepcja strukturalizmu ekonomicznego-odczytanie charakteru relacji gosp. Między krajami wysoko rozwiniętymi i zacofanymi.

Koncepcja peryferyjnego kapitalizmu- zaznacza się stała tendencja do pogłębiania stanu nierównowagi zewnętrznej, do zaostrzania bezrobocia, utrwalenia luki w krajach peryferyjnych.

Dyrektywa metodologiczna( Bertalanffy)- dostrzeganie i badanie świata społecznego jako megasystemu obdarzonego wewnętrzną logiką i hierarchią.

Sprzężenie zwrotne- utrzymywanie stanu homeostazy dzięki stałemu napływowi informacji dotyczących ewentualnych odchyleń od owego stanu.

3 NURTY TEORII ZALEŻNOŚCI:

1.teoria absolutnego uzależnienia i zdominowania uzupełniona koncepcją wymiany nierównej i nierównej akumulacji ( podzielenie na państwa centrum i peryferie, metropolie i satelity, rdzeń i obwód. Podstawą pojawienia się kapitalizmu centralnego i peryferyjnego, państw rozwiniętych i zacofanych była zależność kolonialna)

2. koncepcja subimperializmu

3. teorie systemu światowego.

Nurt eksternalistyczny- bada cechy zewnętrzne oddziaływania krajów wysoko rozwiniętych na peryferie.

Nurt internalistyczny- bada cechy wewnętrzne uwarunkowania zacofania.

Internacjonalizacja- uznanie struktur i instytucji ekonomicznych, politycznych i kulturalnych w krajach peryferyjnych i centralnych za komplementarne.

Rozwój zależny- ewolucyjny, niestawialny, wieloliniowy, różnicujący proces zmian społecznych. Ciąg zmian ekonomicznych, politycznych, kulturowo-społecznych jakie zachodzą w państwach peryferyjnych. Warunkowane są zmianami w krajach dominujących.

Rozwój współzależny- wymiana ekonomiczna między państwami, taka organizacja ich polityki wewnętrznej i zagranicznej, oraz wszechstronne przenikanie rozmaitych wzorów i wartości kulturowych między narodami.

Zależność (Santos)- sytuacja, w której rozwój gospodarki pewnej grupy krajów jest warunkowany rozwojem innej gospodarki, która wobec tych 1wszych zajmuje pozycję dominującą.

4 Cechy krajów zależnych:

*struktury są jakościowo różne

* asymetria wpływów

* rozwój krajów zależnych odbywa się pod wpływem bodźców zewnętrznych

* rozwój zależny jest procesem zakładającym brak równouprawnienia.

Zależność (Castells) - społ. Zależne wtedy, gdy jego struktura społeczna na poziomie ekonomicznym, politycznym i ideologicznym wyraża relacje asymetryczne z inną strukturą społeczną.

Wymiana nierówna( Amin, Emmanuel): kapitał jest mobilny w skali międzynarodowej/ siła robocza jest immobilna/ poziom technik produkcji w sektorze kapitalistycznym jest na całym świecie zbliżony.

4 CHARAKTERYSTYKI FORMACJI PERYFERYJNEJ: (Amin)

*przewaga kapitalizmu rolnego w narodowym sektorze gospodarki

*powstanie lokalnej burżuazji handlowej

*tendencja do powstawania rodzimej biurokracji o specyficznym przeznaczeniu

*nie zakończony i szczególny proces proletaryzacji.

Gwałt symboliczny- polega na stale ponawianych próbach przekazania Trzeciemu Światu obcych mu systemów ideologicznych i doktrynalnych, szeroko rozumianych wartości i norm oraz instytucji z europejskich kręgów kulturowych. (środki masowego przekazu)

Dobra dekolonizacja(Cesair)- wyzwolenie od narzuconej przez kolonizatorów roli biernych odbiorców wartości, ideologii/ rekonstrukcja własnej przeszłości/ właściwa autokreacja i odtworzenie typowego dla danego ludu wzorca osobowości)

Subimperializmu (Marini)- jest stadium rozwoju kapitalizmu, jaką przybiera kapitalizm zależny z chwilą wejścia w etap monopoli i kapitału finansowego. Cechują go: ograniczony skład kapitału oraz prowadzenie względnie samodzielnej polityki ekspansji.

4 ETAPY POWSTANIA SYSTEMU ŚWIATOWEGO:

*długi wiek XVI >światowa gosp. Europejska

*lata 1650-1730 > okres recesji.

*rok 1760 aż do 1wojny światowej> szybki rozwój kapitalizmu w przemyśle

*od 1917 do dziś> konsolidacja gospodarki światowej

Teoria Wallersteina: 6 założeń:

*współczesna gosp globalna jest systemem naczyń połączonych i obejmuje rdzeń, półperyferie, peryferie.

*kształt Gosp. Jest wynikiem długiego procesu historycznego

*Gosp. Globalna ma charakter kapitalistyczny

* Gł. Cechą strukturalną jest osiowy podział pracy

*polityczna nadbudowa systemu opiera się na zbiorze tzw. suwerennych państw.

*zmiany w poszczególnych państwach wymuszane są przede wszystkim logiką rozwoju systemu globalnego.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
TEORIE- TABELA, SWPS SOCJOLOGIA, WTS
Rozdział 1 Socjologia pracy jako nauka, Socjologia ISNS III, Socjologia pracy
Szacka- rozdział 5, Socjologia
teorie rozwoju społecznego, Socjologia różne
Goodman - Rozdział I, Socjologia
Goodman - Rozdział V, Socjologia
psychologiczne teorie zachowań agresywnych, Socjologia problemów społecznych
Rozdzial 7 socjologia
Rozdzial 8 socjologia
Bourdieu - Struktury, WSPÓŁCZESNE TEORIE SOCJOLOGICZNE(1), Referaty
4. Teorie grupy społecznej, Dokumenty- PRACA SOCJALNA, Socjologia, Socjologia makrostruktur i mikros
Sztompka Socjologia - ROZDZIAŁ 7 Od działań masowych do ruchów społecznych, Socjologia, Socjologia.
Ralph Dahrendorf - teoria konfliktu, WSPÓŁCZESNE TEORIE SOCJOLOGICZNE
Zadania socjologii, klasyczne teorie socjologiczne
teorie socjalizacji -material uzupelniajacy z zajec 16.05.2009, socjologia, soc małych gr i rodziny
socjologia kultury Rozdział VI ZRÓŻNICOWANIE SPOŁECZNE A ZRÓŻNICOWANIE KULTUROWE, socjologia kultury

więcej podobnych podstron