OCHRONA GLEB
wykład 3, 19.10.2012r.
Erozja gleb- aspekty pozytywne:
Deponowanie materiału niesionego przez rzeki prowadzi do tworzenia w dolnych i ujściowych odcinkach biegu rzek cennych gleb, np. mady Żuław Wiślanych
Erozja gleb jako problem na świecie:
Udział procesu erozji w zakłóceniach obiegu C jest porównywalny ze skutkami wylesiania i spalania paliw konwencjonalnych. Erozja pozostaje głównym przedmiotem działań w zakresie ochrony gleb- m.in. w krajach wysoko rozwiniętych, a szczególnie w krajach III świata- zwłaszcza na obszarach tropikalnych i subtropikalnych.
Do ogarnięcia w książce:
Zapobieganie erozji wodnej:
metody techniczne
zabiegi fitomelioracji
zabiegi agrotechniczne
Płodozmian przeciwerozyjny- zasady tworzenia, przykłady
Model ULSE
Uniwersalne równanie strat gleby ULSE to model matematyczny opracowany w USA w latach 70. do opisu bezpośredniego opisu zjawiska erozji. Oblicza on:
E- średnią roczną masę gleby erodowanej z jednostki powierzchni w t/ha*rok
E = R * K * L * S * C * P
R- średnia roczna erozyjność deszczowa
K- podatność gleby, zależy od składu granulometrycznego, struktury i przepuszczalności
bezwymiarowe współczynniki:
L- długości zbocza
S- spadku zbocza
C- rodzaju upraw i sposobu użytkowania
P- zabiegów przeciwdziałających erozji
Modele RUSLE i MUSLE- nowsze wersje USLE.
EROZJA WIETRZNA
- Ruchome wydmy
- Dust Blow („czarna niedziela”) USA 1935r.
- tworzenie pustyń
Czynniki zagrożenia erozja wietrzną:
- rodzaj i gatunek gleby
- czynniki geomorfologiczne
- siła wiatru
- wilgotność gleby
- rodzaj okrywy roślinnej i użytkowanie terenu- silnie zagrożone grunty orne!
Gatunek gleby a erozja wietrzna- od największego zagrożenia:
piaski murszowate i mursze
piaski luźne i słabogliniaste
utwory pyłowe
piaski silnie pylaste
piaski gliniaste lekkie i mocne, niepylaste
gliny i iły różnego pochodzenia
Najbardziej narażone są wielkie, otwarte, płaskie obszary