OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ 17.10.2012

Są chronione prawami autorskimi:Utwory z zakresu szeroko pojętych sztuk wizualnych i sztuki użytkowej: plastyczne, fotograficzne, wzornictwo przemysłowe i audiowizualne, w tym filmowe.

Utworami są także utwory muzyczne, słowno-muzyczne, sceniczne, sceniczno – muzyczne, pantomimiczne i choreograficzne.

Ochronie autorskoprawnej podlegają utwory architektoniczne, urbanistyczne oraz architektoniczno-urbanistyczne.

Nie są chronione prawami autorskimi: Odkrycia, sposoby postępowania czy metody matematyczne istnieją w przyrodzie niezależnie od twórcy. Idee natomiast są pozbawione, ze względu na znaczny stopień ogólności, indywidualnego charakteru. Urządowe projekty, teksty ustaw, symbole i znaki urzędowe.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Szczególnym rodzajem utworu jest tzw. Utwór zależny. Pod tym pojęciem rozumiemy w szczególności tłumaczenie, przeróbkę lub adaptację cudzego utworu.

Od utworu zależnego należy odróżnić utwór inspirowany, czyli taki, który powstał pod wpływem cudzego utworu.

Podmiot prawa autorskiego:
zasadniczo prawa autorskie powstają pierwotnie na rzecz twórcy, wyjątkowo zaś na rzecz innych podmiotów.

Twórca osoba dla której płyną korzyści majątkowe, gdyż posiada majątkowe prawa autorskie.

Są czasem trudności w ustaleniu twórcy, ciężko udowodnić że prawa mu przysługują. Jest domniemanie że, gdy na okładce lub dziele jest podpis, nazwisko to jego uznaje się za twórcę.

Utwór może być także wynikiem pracy kilku osób. Mamy wtedy do czynienia z dziełem współautorskim. O współtwórczości możemy jednak mówić tylko wtedy, gdy pomiędzy twórcami istnieje porozumienie co do stworzenia wspólnego dzieła.
Nie mamy do czynienia e współtwórczością, jeżeli takiego porozumienia brak, np. gdy niedokończony utwór zmarłego artysty dokańcza jego kolega po fachu. Takie dzieło będzie opracowanie cudzego utworu.
Utwory połączone to paru autorów łączy swoje utwory w jedno dzieło, np. zbiór nowel.

Utwory zbiorowe to takie dzieła jak encyklopedie czy wydawnictwa periodyczne.

Nie mamy do czynienia ze współtwórczością także w przypadku osób, które jedynie dostarczają twórcy informacji potrzebnych do stworzenia utworu lub wykonują czynności techniczne.

Twórcom przysługuje wspólne prawo autorskie.

Każdy twórca ma udział we wspólnym prawie, przy czym domniemywa się, że udziały twórców są równe.

Nabycie praw przez inne osoby:

• w pewnych przypadkach prawa autorskie do utworu przysługują, z mocy ustawy, innemu podmiotowi niżtwórca, np.

  • wydawca

  • producent

Utworem pracowniczym jest utwór stworzony w ramach wykonywania obowiązków ze stosunku pracy.

Szczególna regulacja dotyczy utworów pracowników instytucji naukowych oraz prac dyplomowych, w przypadku których nie następuje przejście praw na instytucję naukową lub uczelnie wyższą. Przysługuje im jedynie prawo pierwszeństwa publikacji. W przypadku prac naukowych uprawnienie to wygasa, jeżeli w terminie 6 miesięcy od dnia dostarczenia utworu przez naukowca nie zawarto z nim umowy wydawniczej lub jeżeli w terminie 2 lat od przyjęcia utworu przez instytucję naukową nie rozpowszechniono utworu. Natomiast pierwszeństwo publikacji prac dyplomowych wygasa z upływem 6 miesięcy od dnia obrony.

Autorskie prawa osobiste mieszczą się w szerszym pojęciu dóbr osobistych prawa cywilnego, Te ostatnie rozumiane są jako wartości ze świata uczuć i przeżyć psychicznych człowieka.
jako dobra nierozerwalnie związane z jednostką ludzką są niezbywalne i wygasają wraz ze śmiercią człowieka.

Przykładowe dobra osobiste:
imię i nazwiskom nietykalność cielesną, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, wizerunek, twórczość wynalazcza i racjonalizatorska.