TECHNIKI CELESTYNA FREINETA
W KLASIE TRZECIEJ
Od czterech lat ocenianie w nauczaniu zintegrowanym polega na opisywaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia oraz jego zachowania. Ocena ta ma na celu dostrzeganie sukcesów większych i małych, codziennych odnoszonych przez dziecko. W swojej pracy dostrzegam jednak, że nie zawsze jest to wystarczające.
Dzieci w wieku wczesnoszkolnym bardzo potrzebują dowodów i nagród za osiągane umiejętności czy zdobywaną wiedzę. Z tego też powodu uzupełniam, ubogacam ocenę opisową stosując medale, odznaki czy inne formy premiujące starania uczniów.
W klasie trzeciej wprowadziłam zaś tzw. “sprawności “ opierając się na jednej z technik Celestyna Freineta. Dodatkową inspiracją dla mnie był zeszyt WOM w Katowicach opracowany przez D.Strzelczyk i G. Gulik “Techniki Celestyna Freineta w edukacji wczesnoszkolnej .”
Opracowałam wiele różnorodnych sprawności ujmujących niemalże wszystkie dziedziny wiedzy 10-latka, aby każdy uczeń miał możliwość zdobyć przynajmniej jedną z nich, odniósł sukces w tym, w czym jest i czuje się dobry.
Otrzymanie dyplomu sprawności polega nie tylko na zdobyciu wiedzy i umiejętności w danej dziedzinie, ale także na wykazaniu się samodzielną pracą i pomysłowością.
Niezbędna jest tutaj także odwaga potrzebna do jej zaprezentowania przed nauczycielem i klasą.
Ułożone przeze mnie sprawności zawierają jasno określone warunki i kryteria do ich zdobywania. I tak na przykład sprawność “CZYTELNIK- ZNAWCA LEKTUR” otrzyma uczeń, który:
Przeczytał lektury klasy trzeciej.
Zna ich treść i bohaterów.
Zna życie i twórczość wybranego autora.
Brał udział w konkursie czytelniczym i otrzymał dużą ilość punktów.
Zainteresował kolegów przeczytaną ostatnio książką.
Zaś sprawność “ ZŁOTE PIÓRO “ zdobędzie ten uczeń, który :
Pisze poprawnie wyrazy z trudnościami ortograficznymi.
Zna co najmniej 4 reguły ortograficzne z wyjątkami.
Przygotował dyktando dla klasy i przeprowadził je.
Na sprawność “ PRZYRODNIKA” zasłuży uczeń, który :
Rozpoznaje najpopularniejsze drzewa, krzewy i rośliny zielone.
Potrafi nazwać i scharakteryzowac zwierzeta omawiane na lekcji.
Szanuje przyrodę, dba o ochronę środowiska.
Zna rośliny i zwierzeta chronione.
Przedstawił klasie ciekawe informacje dotyczace wybranej rośliny czy zwierzęcia.
Wszystkie sprawności są przedstawione uczniom i z nimi omówione przed przystąpieniem do realizacji tego pomysłu w klasie.
Dowodem zdobycia sprawności i równocześnie wyróżnieniem jest otrzymanie dyplomu. Tutaj ważne jest to, aby mimo dużej ilości uczniów w klasie, a także wielu sprawności, pamiętać o uroczystym wręczeniu każdego z nich. To ważny moment dla pojedynczego ucznia, gdyż doceniamy w ten sposób jego wysiłek i nagradzamy zaangażowanie.
W mojej poprzedniej klasie nie było ucznia, który nie zdobyłby przynajmniej jednej sprawności. Zauważyłam, że byli zmotywowani do pracy, stawali na wysokości zadania i przedstawiali swoje pomysły i zdolności. Zależało im na ich zdobywaniu. Pokonywali nawet własną nieśmiałość prezentując na forum klasy swoje osiągnięcia i zainteresowania. Widziałam, że miały dla nich dużą wartość.
Kiedy po dwóch latach (po ukończeniu kl.III ) znalazłam się w mieszkaniu jednej z byłych uczennic byłam bardzo wzruszona tym, że nad jej biurkiem znajdowały się jeszcze te dyplomy.
Często też w rozmowach z byłymi uczniami przypominają sobie właśnie o tej technice, którą zastosowałam pracując z nimi.
W mojej obecnej klasie trzeciej moi wychowankowie również bardzo poważnie podchodzą do tej propozycji, pytają, zastanawiają się, która sprawność jest możliwa do osiągnięcia przez nich.
Wykazują się dodatkową pracą w wybranej przez siebie dziedzinie. Prześcigają się tutaj w pomysłach. Obserwując ich zachowanie, zainteresowania, sama jestem zmotywowana do tworzenia nowych, różnorodnych metod rozwijających aktywność poznawczą ucznia.
Cieszę się, że ta metoda zostaje tak entuzjastycznie przyjęta. Z jednej strony aktywizuje ucznia, motywuje do pracy, rozwija zainteresowania i samodzielność.Z drugiej zaś daje możliwość osiągnięcia sukcesu w tym, co się potrafi.
Dyplomy sprawności, o których wspomniałam wcześniej, są dla mnie jedną z form oceny ucznia opartą jednakże tylko na osiaganiu przez niego powodzenia, co w ocenianiu w kształceniu zintegrowanym jest przecież podstawą.
Jestem wciąż otwarta na oferty dzieci, gdyż one w pewien sposób współtworzą ten pomysł przedstawiając swoje propozycje. I tak z klasy na klasę poszerza się paleta “sprawności”, staje się jeszcze bardziej wszechstronna.
Zachęcam więc innych nauczycieli do stosowania tego typu techniki lub do tworzenia na ich podstawie własnych sposobów. Wszystko po to, aby uczeń dobrze czuł się w szkole i odnosząc sukcesy, wierzył we własne siły, uczył się samodzielnej pracy.
Wiem, że nauczyciele stosują wiele ciekawych metod, nie tylko w ocenianiu. Pisząc ten krótki artykuł chciałam podzielić się moim pozytywnym doświadczeniem w zastosowaniu rozwiniętej przeze mnie jednej z technik Freineta w pracy z dziećmi.