Rozdział 10 - MIKOBAKTERIOZY
TRĄD = choroba Hansena, wywoływana przez kwasooporny prątek M. leprae. Występuje głównie w strefie tropikalnej, spotykana w każdym wieku, częściej u mężczyzn. Zakażenie od innego chorego człowieka, zaraźliwość niewielka. Długi okres wylęgania (m-ce/ lata) i wolny rozwój choroby. Drogi wejścia do organizmu nieznane (przypuszczenie: skóra/ bł. śl. górnych dróg oddechowych). Prątki nie wydzielają toksyn.
- Postać biegunowa: postać tuberkuloidowa o dość łagodnym przebiegu i postać lepromatyczna o ciężkim przebiegu z licznymi i rozległymi zmianami
- Postać tuberkuloidowa: pobudzenie odp. komórkowej, niewielka liczba prątków w zmianie chorobowej, HLA - DR2
- Postać lepromatyczna: cechy anergii, brak odp. kom. (dot. prątków trądu), wzrost liczby limf B w krwi obwodowej, wzrost liczby IgG, IgA, IgM; duża liczba prątków w zmianie chorobowej, HLA - MT1; ujemny test skórny z leprominą;
Obraz kliniczny:
Zmiany skórne - plamki/ zbite blaszki skórne z przebarwieniami lub jaśniejsze od skóry.
Plackowate zaburzenia czucia lub parestezje
POSTAĆ TUBERKULOIDOWA:
Jaśniejsze plamy na skórze, wyraźnie odgraniczone, pojedyncze/ nieliczne, niesymetryczne, powiększają się obwodowo z jednoczesnym gojeniem się w centrum
Niedoczulica
Zajęcie powierzchownych nerwów obwodowych, które mogą być wyczuwalne przez skórę, nerwobóle
Zanik unerwionych przez uszkodzone nerwy mięśni, przykurcze rąk i stóp
Zaburzenia czucia sprzyjają powstawaniu urazów, oparzeń lub lokalnego niedokrwienia (przy długim ucisku) -- > owrzodzenia
Histologicznie: limf w ziarniniakach, kom. Nabłonkowate
Dominują limf T (CD4+)
POSTAĆ LEPROMATYCZNA
Groźniejsza
Bardziej wyraźne zmiany skórne, rozsiane, obustronnie symetryczne; w centrum zmian uszkodzenia i nacieczenia; często umiejscowione na twarzy, uszach, nadgarstkach, łokciach i kolanach
Krwawienia z nosa, trudności w oddychaniu przez nos (sapka), niszczenie przegrody nosa i jego zapadnięcie się
Zmiana barwy głosu i zwężenie krtani (nacieki)
Nacieki w spojówkach i rogówce
U mężczyzn nacieki w tkance jąder z następczą sterylizacją i ginekomastią
Zakażenia wtórne - niszczenie mm, nn, kości
Histologicznie: rozlany odczyn ziarniniakowy z makrofagami, kom. piankowymi i dużą liczbą zlokalizowanych wewnątrzkomórkowo prątków trądu
W krwi obwodowej wzrost liczby limf T (CD8+)
POSTAĆ GRANICZNA TRĄDU
Zmiany skórne bardziej nasilone od tych w postaci tuberkuloidowej, mniej wyraźne zmiany nn. powierzchownych i zmiany czucia
Obecne zmiany na małżowinach usznych
Oszczędzony nos
Nieleczone -- > postać lepromatyczna, leczone -- > postać tuberkuloidowa
Bogato-/ubogo- prątkowa
ROZPOZNANIE: znalezienie prątków trądu w zmianach skórnych; zmiany w obwodowych nn powierzchownych; test skórny z leprominą (ujemny w lepromatycznej postaci)
RÓŻNICOWANIE: rumień guzowaty; sarkoidoza; leiszmanioza skórna
LECZENIE: chemioterapia; dapson (sulfon) - dorośli, dzieci i kobiety w ciąży - (50 - 100 mg/d) 1x/d; terapia wielolekowa: dapson (dawka jak wyżej) + rifampicyna i podajemy raz w miesiącu; w postaci lepromatycznej i granicznej dodaje się jeszcze: protionamid lub etionamid. Leczenie 1-2 lata.
Anergia - brak reaktywności na dany antygen (lub grupę antygenów) powodujący upośledzenie funkcji odpornościowych. Jest to wynik mechanizmu tolerancji immunologicznej i jest to proces aktywny polegający na czynnym hamowaniu rozwijającej się odpowiedzi przez swoiste limfocyty hamujące Ts.
buba
10.1