Identyfikacja projektu

• Cel zajęć

• Dostarczenie wiedzy i praktycznych

umiejętności z zakresu następujących
zagadnień problemowych:



Projekt



Jaka jest logika cyklu życia projektu



W jaki sposób przeprowadzić analizę
problemów i celów w kontekście
przygotowania projektów inwestycyjnych

Co to jest projekt?

PROJEKT to zadanie

realizacyjne, które ma:



określony cel,



wyraźnie sprecyzowane pożądane

rezultaty,



termin realizacji,



określony budżet

Cechy charakterystyczne

projektów

:



projekty mają określone cele i zadania osiągnięcia

jasnych rezultatów,



projekty wynikają z potrzeb, problemów, ograniczeń,

wyzwań występujących w regionie – bez problemu

nie ma projektu!!



projekty są realistyczne – ich cele muszą być możliwe

do osiągnięcia,



projekty są ograniczone w czasie i przestrzeni,



projekty są złożone – wymagają różnych umiejętności,



projekty są wspólne – są produktem wspólnych

działań,



projekty są unikatowe i niepowtarzalne – wszystkie

wypływają z nowych pomysłów,



projekty mogą być oceniane – muszą być

mierzalne i możliwe do oceny.



projekty wywołują trwałą zmianę w otoczeniu



projekty generują wartość dodaną



projekty wymagają zaangażowania znacznych,

lecz limitowanych środków rzeczowych, ludzkich,

finansowych



projekty są realizowane zespołowo przez zespół

wykwalifikowanych wykonawców różnych dziedzin

(interdyscyplinarne)



projekty są związane z wysokim ryzykiem

technicznym, organizacyjnym i ekonomicznym

RODZAJE PROJEKTÓW



MIĘKKIE

- obejmuje takie działania jak

warsztaty, szkolenia, seminaria, studia

wykonalności.



TWARDE

- inwestowanie w infrastrukturę,

np. Wyposażenie dla ochrony środowiska.

Projekty te koncentrują się na sferze

technologiczno-technicznej.



Projekty „miękkie” mogą być częścią

projektów „twardych” jeżeli dotyczą

procesu przygotowawczego i wdrażającego

projekt.

WARTOŚĆ DODANA

• Przez wartość dodaną rozumie się:



Osiągnięcie dodatkowych rezultatów takich jak wyższe
lub uzupełniające kwalifikacje



Osiągnięcie rezultatów innych niż osiągane w ramach
dotychczasowych działań realizowanych bez wsparcia
funduszy, które są mierzalne oraz wykazanie czy istnieje
związek między tymi rezultatami a wsparciem z funduszy



Utworzenie dodatkowej liczby nowych miejsc pracy



Dostarczenie usług, które byłyby nieosiągalne bez
wsparcia z funduszy

WARTOŚĆ DODANA



Wsparcie dotychczasowej działalności projektodawcy

odzwierciedlającej priorytety programów

operacyjnych, które bez wsparcia z funduszy

zostałyby poważnie ograniczone lub przełożone w

czasie



Inwestycje w całkowicie nowe oraz innowacyjne

działania, których nie udałoby się zrealizować przy

wykorzystaniu wyłącznie własnych środków

projektodawcy



Zwiększenie liczby osób mających dostęp do

szkoleń, zatrudnienia subsydiowanego, kształcenia

ustawicznego i innych form wsparcia (w przypadku

EFS)

Aby powstał dobry projekt …

• Należy przed przystąpieniem do prac nad

dokumentacją zastanowić się nad
odpowiedzią na następujące pytania:



Co?



Po co/dlaczego?



Jak?



Kiedy?



Z kim?



Za ile?

Budowanie projektu

• Projekt – pytania:



Dlaczego jest potrzebny?



Jakie mają być rezultaty?



Jak zostaną one osiągnięte?



Kto będzie powinien pracować na rzecz projektu?



Kiedy i jak długo będzie realizowany?



Ile będzie kosztował?



Jakie inne środki są potrzebne do jego realizacji?



Co będzie mieć wpływ na jego realizacje?

Dobry projekt inwestycyjny

• To projekt zgodny z zapisami dokumentów

programowych, który odpowiada na

rzeczywiste potrzeby

• Jest zgodny z metodologią SMART

• Specific (konkretny)

• Measurable (mierzalny

• Achievable/available (dostępny)

• Realistic (realistyczny)

• Timed (określony w czasie)

Co wpływa na projekt, czyli

nic za darmo

Jakość

Koszty

Czas

Jak zbudować dobry projekt

inwestycyjny

• I. Etapy analizy:



Analiza partnerów



Analiza problemów (przedstawienie rzeczywistości)



Analiza celów (przedstawienie proponowanej

sytuacji w przyszłości)



Analiza strategii (porównanie różnych opcji aby

lepiej określić zastaną rzeczywistość)

Analiza partnerów



Kto będzie wnioskodawcą?



Kim będą partnerzy?



Jakie doświadczenie w zarządzaniu
projektami ma wnioskodawca?



Jakie projekty realizował wnioskodawca,
jakie partnerzy?

Beneficjenci pomocy unijnej



Wójt gminy – jednostka samorządu terytorialnego



Starosta powiatu – JST



Marszałek Województwa – JST



Ksiądz – Kościół Katolicki



Dyrektor GOK – Jednostka organizacyjna dla której organizatorem jest JST



Prezes stowarzyszenia/Związku stowarzyszeń „Razem dla Rozwoju” -

Organizacja pozarządowa posiadająca status organizacji pożytku

publicznego



Dyrektor Szpitala wojewódzkiego/powiatowego - Jednostka organizacyjna

dla której organizatorem jest JST



Wojewoda Mazowiecki – Terenowy organ administracji rządowej w

województwie



Komendant Policji – Centralny organ administracji rządowej



Dyrektor muzeum wojewódzkiego - Jednostka organizacyjna dla której

organizatorem jest JST



Rolnik - Osoba pracująca na ziemi swojej bądź dzierżawionej



Przedsiębiorca – Jednoosobowa działalność gospodarcza



Prezes Banku PKO. BP – Instytucja finansowa

Analiza problemu

:

• Identyfikacja głównych problemów (burza mózgów)

• 2. Wybór jednego głównego problemu (problem kluczowy)

• 3. Identyfikacja problemów związanych z „kluczowym

problemem”

• 4. Ustanowienie hierarchii przyczynowo skutkowej (przyczyny,

które powodują „problemy kluczowe” są umieszczane poniżej,

przyczyny które są bezpośrednimi efektami/skutkami problemu

kluczowego są umieszczane powyżej)

• Uwagi:



Problemy muszą być rzeczywiste a nie przyszłe



Pozycja problemu w hierarchii nie odnosi się do jego ważności



Problem nie jest wynikiem braku rozwiązania, lecz istniejącą

negatywną sytuacją

Zasada

• Najważniejsza zasada przy

budowaniu projektu ze środków
strukturalnych UE mówi:

NIE MA PROBLEMU - NIE MA

PROJEKTU !!!

Problemy podmiotów

• Zdiagnozować oraz wypisać potencjalne problemy mogące

występować u przedstawionych poniżej beneficjentów

reprezentujących:



JST



Sektor małych i średnich

przedsiębiorstw



Rolników



Organizacje pozarządowe

Problemy

• 1. JST

Zanieczyszczenie wód powierzchniowych w gminie X
Wysokie bezrobocie w gminie X

2. Sektor małych i średnich przedsiębiorstw
Brak zbytu towarów spowodowany wysokimi kosztami produkcji
Niska wydajność pracy związana z przestarzałymi czynnikami produkcji

3. Rolników
Wysoka zachorowalność zwierząt gospodarskich spowodowana złymi
warunkami bytowymi
Brak dostosowania gospodarstwa rolnego do wymogów stawianych przez
UE

4. Organizacje pozarządowe
Ograniczony dostęp do informacji na temat kultury lokalnej
Spadek inicjatyw obywatelskich (Brak partnerów do wspólnych
przedsięwzięć)

Drzewo problemów

• Pozwala na poszukiwanie przyczyn na jak najniższym

poziomie

• Pozwala na ich „tematyczne” pogrupowanie oraz

podporządkowanie skutków

• Pozwala na całościową wizualizacje sytuacji

problemowej

• Celem jest ustalenie głównego problemu, do którego

program/projekt powinien się odnieść

• Wypisz wszystkie problemy
• Ustal zależności pomiędzy nimi i związki przyczynowo-

skutkowe: w drzewie problemowym przyczyny

umieszczane są na dole, a ich skutki – na górze

Analiza problemów - przykład

SKUTKI

SKUTKI

• Mala liczba turystów;

• Wzrost zachorowalności

• Mała liczba inwestorów

Zanieczyszczenie wód powierzchniowych na

Zanieczyszczenie wód powierzchniowych na

terenie gminy X

terenie gminy X

Przyczyny:

Przyczyny:

•

Wylewanie zanieczyszczeń na pola i do rzeki, Wysokie koszty usług

Wylewanie zanieczyszczeń na pola i do rzeki, Wysokie koszty usług

wywozu nieczystości, Nieszczelne samba, Niska świadomość

wywozu nieczystości, Nieszczelne samba, Niska świadomość

społeczna, przenikanie do wód powierzchniowych

społeczna, przenikanie do wód powierzchniowych

•

zanieczyszczeń z wysypiska śmieci, na pola i do rzeki, źle

zanieczyszczeń z wysypiska śmieci, na pola i do rzeki, źle

•

Zabezpieczone wysypiska śmieci.

Zabezpieczone wysypiska śmieci.

Analiza celów:



.

Zamiana problemów na cele, które są pożądane i osiągalne.



2.

Zmiana relacji przyczynowo – skutkowej w relacje środki -

cele



3

.

Zmiany dodatkowe



(przeformułowanie stwierdzeń, dodanie nowych celów, usunięcie
zbędnych celów)



Efekty:



Opis przyszłego stanu rzeczy, który zaistnieje po rozwiązaniu
zdefiniowanych problemów



Identyfikacja potencjalnych rozwiązań



Przekształcenie aspektów negatywnych w pozytywne

Drzewo celów



Przekształcenie negatywnej sytuacji w pozytywne
wyniki



Odzwierciedlenie stosunku pomiędzy środkami,
a celami (działania prowadzące do rezultatów)



Odzwierciedlenie w hierarchii – drzewo celów



Nie wszystkie cele można osiągnąć w ramach
pojedynczego projektu

Analiza celów - przykład

CELE

CELE

•

Zwiększenie liczba turystów

Zwiększenie liczba turystów

•

Zmniejszenie ilości chorób

Zmniejszenie ilości chorób

•

Zwiększenie liczby inwestorów

Zwiększenie liczby inwestorów

Poprawa stanu wód powierzchniowych na

Poprawa stanu wód powierzchniowych na

terenie gminy X

terenie gminy X

Rezultaty

Rezultaty

•

Zaprzestanie wylewania zanieczyszczeń na pola i do rzeki

Zaprzestanie wylewania zanieczyszczeń na pola i do rzeki

•

Zmniejszenie kosztów usług wywozu nieczystości,

Zmniejszenie kosztów usług wywozu nieczystości,

Uszczelnienie szamb, Zwiększenie świadomości społecznej,

Uszczelnienie szamb, Zwiększenie świadomości społecznej,

zahamowanie przenikania do wód powierzchniowych

zahamowanie przenikania do wód powierzchniowych

zanieczyszczeń z wysypisk śmieci, poprawa zabezpieczeń na

zanieczyszczeń z wysypisk śmieci, poprawa zabezpieczeń na

wysypisku śmieci.

wysypisku śmieci.

Analiza Strategii:



1. Identyfikacja możliwych alternatywnych opcji
rozwiązania problemów lub przyczynienia się do celu
ogólnego



2. Koncentracja środków na tym co ważne,
efektywne, realizowane trwałe

Matryca Logiczna projektu –

elementy matrycy

• cel ogólny (wider objective) – cel wyższego

rzedu, do którego realizacji projekt się przyczynia,

• cel szczegółowy (immediate objective) –

centralny cel projektu w kategoriach trwałych

korzyści dla grup docelowych,

• rezultaty (results) – konkretne, najczęściej

materialne produkty podjętych działań,

• działania (implementations) – zasadnicze

czynności, które zostaną wykonane

w ramach projektu i doprowadzą do osiagnięcia

jego rezultatów,

• środki (means) - szacowane zasoby materialne i

niematerialne, które potrzebne są do realizacji

projektu,

• koszty (costs) – prezentują przekształcenie wszystkich

określonych zasobów (środków) w wartości finansowe,

• obiektywne weryfikowalne wskaźniki (objectively

verifiable indicators) – mierniki, które będą służyły do oceny

powodzenia projektu,

• źródła informacji (source of information) – wskazują,

gdzie i w jakiej formie można uzyskać dane, pozwalające na

sprawdzenie, czy założone wartości wskaźników zostały

osiągnięte,

• założenia i ryzyko (assumption and risks) – opis

zewnętrznych czynników, niezależnych od wnioskodawcy,

które mają wpływ na sukces lub porażkę projektu,

• warunki wstępne (pre-conditions) - opis warunków, które

muszą być spełnione przed rozpoczęciem projektu.

MATRYCA LOGICZNA

jako praktyczne narzędzie planowania



Systematyczna i logiczna prezentacja wyników
głębokiej analizy projektu/programu



odzwierciedlenie zależności przyczynowych
pomiędzy różnymi poziomami



umożliwienie oceny stopnia osiągnięcia celów



ustalenie, jakie założenia poza samym
projektem/programem mogą wpłynąć na jego
powodzenie

Matryca Logiczna Projektu

Logika

interwencji

Wskaźniki

osiągnięcia

celów

Źródła

weryfikacji

Zagrożenia

zewnętrzne

Cel ogólny

Cel

bezpośredni

projektu

Rezultaty

Działania

Środki

Koszty

Warunki

wstępne

Matryca Logiczna Projektu

Logika

interwencji

Wskaźniki

osiągnięcia

celów

Źródła

weryfikacji

Zagrożenia

zewnętrzne

Cel ogólny

Cel

bezpośredni

projektu

Rezultaty

Działania

Środki

Koszty

Warunki

wstępne

Matryca Logiczna Projektu

- logika pionowa

oraz

jeżeli

jeżeli

oraz

oraz

to

to

to przyczyni się do

jeżeli

Matryca Logiczna Projektu

Logika

interwencji

Wskaźniki

osiągnięcia

celów

Źródła

weryfikacji

Zagrożenia

zewnętrzne

Cel ogólny:

Poprawa zdrowia

Poprawa zdrowia

ludności

ludności

Cel bezpośredni
projektu:

Poprawa stanu

Poprawa stanu

wód Powierzchniowych

wód Powierzchniowych

Analiza jakości

Analiza jakości

wód powierzchniowych

wód powierzchniowych

Badanie wody

Badanie wody

przez Państwową

przez Państwową

Inspekcja Sanitarna

Inspekcja Sanitarna

Większość ludzi

Większość ludzi

odbierze wodę

odbierze wodę

Odpowiadającą

Odpowiadającą

normom sanitarnym

normom sanitarnym

Rezultaty:

Zmniejszenie kosztów

Zmniejszenie kosztów

odbioru nieczystości

odbioru nieczystości

Liczba gospodarstw

Liczba gospodarstw

domowych podłączona

domowych podłączona

do sieci

do sieci

Protokół odbioru robót

Protokół odbioru robót

Rada Gminy

Rada Gminy

nie podniesie

nie podniesie

opłat za oczyszczanie

opłat za oczyszczanie

Działania:

Budowa oczyszczalni

Budowa oczyszczalni

wraz z kanalizacją

wraz z kanalizacją

Środki

Np. Zabezpieczone

Np. Zabezpieczone

pieniądze w postaci

pieniądze w postaci

promesy kredytowej

promesy kredytowej

Koszty

4 mln zł

4 mln zł

Czas realizacji

Czas realizacji

3 miesiące

3 miesiące

Warunki
wstępne:

Przygotowana

Przygotowana

dokumentacja

dokumentacja

Wraz z pozwoleniem

Wraz z pozwoleniem

Dziękuję za uwagę