OSTRE WIRUSOWE

OSTRE WIRUSOWE

ZAPALENIE WĄTROBY:

ZAPALENIE WĄTROBY:

Hepatitis:

Hepatitis:

►

A

A

►

B

B

►

C

C

►

D

D

►

E

E

►

G

G

►

GB

GB

►

TT

TT

HAV:

HAV:

►

RNA wirus

RNA wirus

z rodziny Picornaviridae.

z rodziny Picornaviridae.

►

HAV jest przyczyną

HAV jest przyczyną

wirusowego zapalenia

wirusowego zapalenia

wątroby typu A

wątroby typu A

, tzw. żółtaczki pokarmowej.

, tzw. żółtaczki pokarmowej.

►

Zakażenie następuje poprzez przewód pokarmowy,

Zakażenie następuje poprzez przewód pokarmowy,

przez kontakt z wydzielinami chorego lub produktami

przez kontakt z wydzielinami chorego lub produktami

zakażonymi (

zakażonymi (

epidemie

epidemie

mleczne, wodne itp.).

mleczne, wodne itp.).

►

HAV może przez długi czas utrzymywać się w

HAV może przez długi czas utrzymywać się w

środowisku przy dużej wilgotności.

środowisku przy dużej wilgotności.

►

Czas wylęgania

Czas wylęgania

2-6 tygodni. Zachorowania

2-6 tygodni. Zachorowania

występują głównie latem i wczesną jesienią,

występują głównie latem i wczesną jesienią,

najczęściej u dzieci, młodzieży i ludzi starszych.

najczęściej u dzieci, młodzieży i ludzi starszych.

►

Wirus namnaża się najpierw w przewodzie

Wirus namnaża się najpierw w przewodzie

pokarmowym, następnie dochodzi do wiremii, po

pokarmowym, następnie dochodzi do wiremii, po

czym (prawdopodobnie) dochodzi do zakażenia

czym (prawdopodobnie) dochodzi do zakażenia

wątroby i powstania objawów chorobowych. W wyniku

wątroby i powstania objawów chorobowych. W wyniku

tego zakażenia dochodzi do zapalenia wątroby.

tego zakażenia dochodzi do zapalenia wątroby.

Cechy wirusa HAV:

Cechy wirusa HAV:

►

Rodzina: pikornawirusy

Rodzina: pikornawirusy

►

Kwas nukleinowy:

Kwas nukleinowy:

RNA

RNA

►

Liczba nici: jedna

Liczba nici: jedna

►

Liczba segmentów: jeden

Liczba segmentów: jeden

►

Polaryzacja kwasu nukleinowego: dodatnia

Polaryzacja kwasu nukleinowego: dodatnia

►

Osłonka: brak

Osłonka: brak

►

Nagi kwas nukleinowy: zakaźny

Nagi kwas nukleinowy: zakaźny

►

Rezerwuar

Rezerwuar

:

:

człowiek

człowiek

►

Skrót: HAV

Skrót: HAV

►

Wywoływane choroby: wirusowe zapalenie

Wywoływane choroby: wirusowe zapalenie

wątroby

wątroby

Objawy hepatitis A:

Objawy hepatitis A:

►

osłabienie,

osłabienie,

►

senność,

senność,

►

bóle głowy,

bóle głowy,

►

brak apetytu,

brak apetytu,

►

wstręt do potraw tłustych,

wstręt do potraw tłustych,

►

czasami gorączka,

czasami gorączka,

►

pod koniec pobolewanie wątroby,

pod koniec pobolewanie wątroby,

żołądka.

żołądka.

Profilaktyka HAV:

Profilaktyka HAV:

►

Profilaktycznie przeciw WZW A stosuje

Profilaktycznie przeciw WZW A stosuje

się

się

szczepienia

szczepienia

ochronne;

ochronne;

►

szczepienia są szczególnie zalecane

szczepienia są szczególnie zalecane

dla osób podróżujących po

dla osób podróżujących po

świecie

świecie

.

.

►

najważniejszym sposobem

najważniejszym sposobem

zapobiegania rozpowszechnianiu się

zapobiegania rozpowszechnianiu się

HAV jest

HAV jest

higiena

higiena

.

.

Wykrywanie HAV:

Wykrywanie HAV:

►

Wirusa można wykryć za pomocą testu

Wirusa można wykryć za pomocą testu

ELISA

ELISA

lub innych metod,

lub innych metod,

wykorzystujących swoiste względem

wykorzystujących swoiste względem

wirusa

wirusa

przeciwciała

przeciwciała

. Dodatkowo można

. Dodatkowo można

wykorzystać testy na

wykorzystać testy na

stężenie

stężenie

bilirubiny

bilirubiny

oraz

oraz

transaminaz

transaminaz

(ich

(ich

wyższe stężenie świadczy o chorobach

wyższe stężenie świadczy o chorobach

wątroby).

wątroby).

Ryzyko zachorowalności na

Ryzyko zachorowalności na

świecie hepatitis A:

świecie hepatitis A:

HBV:

HBV:

►

HBV

HBV

to otoczkowy

to otoczkowy

wirus DNA

wirus DNA

, hepatotropowy i

, hepatotropowy i

limfotropowy, z rodziny hepadnawirusów,

limfotropowy, z rodziny hepadnawirusów,

powodujący wirusowe zapalenie wątroby, zwane

powodujący wirusowe zapalenie wątroby, zwane

kiedyś

kiedyś

żółtaczką wszczepienną

żółtaczką wszczepienną

, nie tylko u

, nie tylko u

ludzi, ale u małp człekokształtnych.

ludzi, ale u małp człekokształtnych.

►

Zapalenie wątroby B nadal powoduje

Zapalenie wątroby B nadal powoduje

epidemie

epidemie

w

w

Azji

Azji

i

i

Afryce

Afryce

i jest

i jest

endemiczne

endemiczne

w

w

Chinach

Chinach

oraz

oraz

wielu innych częściach

wielu innych częściach

Azji

Azji

.

.

►

Ponad 2 miliardy ludzi, około jednej trzeciej

Ponad 2 miliardy ludzi, około jednej trzeciej

ludności świata

ludności świata

, zostało zainfekowanych

, zostało zainfekowanych

wirusem zapalenia wątroby B. Ta liczba

wirusem zapalenia wątroby B. Ta liczba

obejmuje 350 milionów chronicznych nosicieli

obejmuje 350 milionów chronicznych nosicieli

wirusa.

wirusa.

►

Wg WHO, w Polsce jest około 2% ludności

Wg WHO, w Polsce jest około 2% ludności

przewlekle zakażonych wirusem B zapalenia

przewlekle zakażonych wirusem B zapalenia

wątroby, a 15-20% Polaków przebyło to

wątroby, a 15-20% Polaków przebyło to

zakażenie

zakażenie

Cechy wirusa HBV:

Cechy wirusa HBV:

►

Rodzina: hepadnawirusy

Rodzina: hepadnawirusy

►

Kwas nukleinowy

Kwas nukleinowy

:

:

DNA

DNA

►

Liczba nici: dwie (jedna niekompletna)

Liczba nici: dwie (jedna niekompletna)

►

Liczba segmentów: jeden

Liczba segmentów: jeden

►

Polaryzacja kwasu nukleinowego: nie dotyczy

Polaryzacja kwasu nukleinowego: nie dotyczy

►

Osłonka: obecna

Osłonka: obecna

►

Nagi kwas nukleinowy: niezakaźny

Nagi kwas nukleinowy: niezakaźny

►

Rezerwuar

Rezerwuar

:

:

człowiek

człowiek

, naczelne

, naczelne

►

Skrót: HBV

Skrót: HBV

►

Wywoływane choroby: wirusowe zapalenie wątroby

Wywoływane choroby: wirusowe zapalenie wątroby

►

Przymusowe leczenie: TAK (obowiązkowa

Przymusowe leczenie: TAK (obowiązkowa

hospitalizacja)

hospitalizacja)

►

Podlega zgłoszeniu WHO: TAK

Podlega zgłoszeniu WHO: TAK

►

Podlega rejestracji w stacjach SANEPID: TAK

Podlega rejestracji w stacjach SANEPID: TAK

Budowa wirusa HBV:

Budowa wirusa HBV:

Budowa wirusa HBV:

Budowa wirusa HBV:

Diagnostyka WZW B:

Diagnostyka WZW B:

Markery

Markery

zakażenia:

zakażenia:

Markery

Markery

replikacji

replikacji

(zakaźności):

(zakaźności):

Stan po

Stan po

szczepieniu:

szczepieniu:

►

HBsAg (aktualne)

HBsAg (aktualne)

►

anty-HBc

anty-HBc

►

anty-HBs

anty-HBs

(przebyte)

(przebyte)

►

HBeAg

HBeAg

►

Polimeraza HBV

Polimeraza HBV

DNA

DNA

►

HBV DNA

HBV DNA

►

anty-HBc IgM

anty-HBc IgM

►

Anty-HBs

Anty-HBs

►

Ujemne:

Ujemne:

-HBsAg

-HBsAg

-anty-HBc

-anty-HBc

-anty-HBe

-anty-HBe

►

Leczeniem zapaleń wątroby zajmują się

Leczeniem zapaleń wątroby zajmują się

poradnie zakaźne i hepatologiczne.

poradnie zakaźne i hepatologiczne.

►

Leczenie zapaleń wątroby to tematyka

Leczenie zapaleń wątroby to tematyka

bardzo pokrewna do leczenia zakażeń HIV-

bardzo pokrewna do leczenia zakażeń HIV-

oba schorzenia wymagają rozległej wiedzy z

oba schorzenia wymagają rozległej wiedzy z

zakresu genetyki, wirusologii i immunologii

zakresu genetyki, wirusologii i immunologii

oraz znajomości bieżących standardów

oraz znajomości bieżących standardów

terapeutycznych.

terapeutycznych.

Drogi zakażenia:

Drogi zakażenia:

►

kontakt z zakażoną krwią lub płynami

kontakt z zakażoną krwią lub płynami

ustrojowymi zawierającymi krew, i nie tylko

ustrojowymi zawierającymi krew, i nie tylko

podczas znacznie rzadszego kontaktu krwi

podczas znacznie rzadszego kontaktu krwi

własnej z krwią nosiciela, jaki przenosi

własnej z krwią nosiciela, jaki przenosi

wirusa zapalenia wątroby typu C

wirusa zapalenia wątroby typu C

.

.

►

Naruszenie ciągłości skóry skażonymi

Naruszenie ciągłości skóry skażonymi

narzędziami (tatuaże, zabiegi kosmetyczne,

narzędziami (tatuaże, zabiegi kosmetyczne,

fryzjerskie, stomatologiczne)

fryzjerskie, stomatologiczne)

►

Zakażenie płodu i noworodka od matki nosicielki

Zakażenie płodu i noworodka od matki nosicielki

►

Przetoczenia krwi i jej produktów

Przetoczenia krwi i jej produktów

►

Przygodne stosunki seksualne

Przygodne stosunki seksualne

►

Kontakty seksualne z nosicielami wirusa

Kontakty seksualne z nosicielami wirusa

Przebieg choroby:

Przebieg choroby:

►

zakażenia bezobjawowe,

zakażenia bezobjawowe,

►

z pełnym wyleczeniem

z pełnym wyleczeniem

►

nabyciem odporności (80%)

nabyciem odporności (80%)

►

słabo wyrażone zakażenia objawowe z pełnym wyzdrowieniem

słabo wyrażone zakażenia objawowe z pełnym wyzdrowieniem

►

ostre zapalenie wątroby, często z żółtaczką (mały % przypadków!)

ostre zapalenie wątroby, często z żółtaczką (mały % przypadków!)

►

piorunujące zapalenie wątroby z wysoką śmiertelnością (0,1% przypadków)

piorunujące zapalenie wątroby z wysoką śmiertelnością (0,1% przypadków)

►

różnie wyrażone przewlekłe zapalenia wątroby (z replikacją wirusa), jako

różnie wyrażone przewlekłe zapalenia wątroby (z replikacją wirusa), jako

niekorzystne zejścia poprzednich rodzajów zakażeń (u dorosłych 7%

niekorzystne zejścia poprzednich rodzajów zakażeń (u dorosłych 7%

przypadków im młodszy wiek zarażenia tym więcej % przypadków

przypadków im młodszy wiek zarażenia tym więcej % przypadków

przewlekłych)

przewlekłych)



zarażenia z wysoką replikacją, bez serokonwersji HBe (HBe+)

zarażenia z wysoką replikacją, bez serokonwersji HBe (HBe+)



zarażenia z niską replikacją z przeciwciałami AntyHBe (HBe-)

zarażenia z niską replikacją z przeciwciałami AntyHBe (HBe-)

►

tzw. nosicielstwo HBs, bez replikacji wirusa i cech zapalenia wątroby, jako

tzw. nosicielstwo HBs, bez replikacji wirusa i cech zapalenia wątroby, jako

następstwo długotrwałego procesu przewlekłego (wskutek integracji wirusa z

następstwo długotrwałego procesu przewlekłego (wskutek integracji wirusa z

genami gospodarza)

genami gospodarza)

►

późne następstwa: marskość wątroby i jej powikłania (

późne następstwa: marskość wątroby i jej powikłania (

wodobrzusze

wodobrzusze

,

,

encefalopatia wątrobowa

encefalopatia wątrobowa

,

,

zespół nerkowo-wątrobowy

zespół nerkowo-wątrobowy

,

,

krwotoki

krwotoki

z żylaków

z żylaków

przełyku,

przełyku,

rak pierwotny wątroby

rak pierwotny wątroby

– prowadzące ostatecznie do śmierci)

– prowadzące ostatecznie do śmierci)

►

piorunujące zapalenie wątroby przy nadkażeniu wirusem C lub D.

piorunujące zapalenie wątroby przy nadkażeniu wirusem C lub D.

HBV:

HBV:

►

Okres wylęgania

Okres wylęgania

wynosi od 6 tygodni do 6 miesięcy, po

wynosi od 6 tygodni do 6 miesięcy, po

którym następuje mniej lub bardziej wyrażona faza ostra.

którym następuje mniej lub bardziej wyrażona faza ostra.

►

W 80% przypadków brak jest żółtaczki i objawów, które

W 80% przypadków brak jest żółtaczki i objawów, które

mogłyby być skojarzone z chorobą wątroby – chorzy nie

mogłyby być skojarzone z chorobą wątroby – chorzy nie

są świadomi, że przeszli zapalenie wątroby.

są świadomi, że przeszli zapalenie wątroby.

►

W 90-95% przypadków zakażenie kończy się samoistnym

W 90-95% przypadków zakażenie kończy się samoistnym

wyleczeniem.

wyleczeniem.

►

W 10% przypadków chorzy mają typowe, żółtaczkowe

W 10% przypadków chorzy mają typowe, żółtaczkowe

objawy i podlegają kilkutygodniowej hospitalizacji i

objawy i podlegają kilkutygodniowej hospitalizacji i

kilkumiesięcznej rekonwalescencji. Taki przebieg

kilkumiesięcznej rekonwalescencji. Taki przebieg

zazwyczaj nie pozostawia żadnych skutków ubocznych i

zazwyczaj nie pozostawia żadnych skutków ubocznych i

daje pełne wyleczenie, bez stanu przewlekłego i

daje pełne wyleczenie, bez stanu przewlekłego i

nosicielstwa.

nosicielstwa.

►

W znikomej liczbie przypadków (0,1-0,5%) zakażenie

W znikomej liczbie przypadków (0,1-0,5%) zakażenie

rozwija się w nadostre

rozwija się w nadostre

zapalenie wątroby

zapalenie wątroby

, z masywną

, z masywną

martwicą

martwicą

hepatocytów

hepatocytów

, powodującą

, powodującą

niewydolność wątroby

niewydolność wątroby

(przeżywalność 20-30%).

(przeżywalność 20-30%).

►

Zapalenie piorunujące może się rozwinąć u przewlekłego

Zapalenie piorunujące może się rozwinąć u przewlekłego

nosiciela wskutek nadkażenia wirusem Delta (

nosiciela wskutek nadkażenia wirusem Delta (

HDV

HDV

) lub

) lub

HCV.

HCV.

►

Część zakażeń HBV (5-10%) przechodzi następnie w

Część zakażeń HBV (5-10%) przechodzi następnie w

fazę przewlekłą.

fazę przewlekłą.

►

Największe ryzyko pojawienia się fazy przewlekłej

Największe ryzyko pojawienia się fazy przewlekłej

występuje u zakażonych noworodków i dzieci do

występuje u zakażonych noworodków i dzieci do

pierwszego roku życia (70-90%), u dorosłych odsetek

pierwszego roku życia (70-90%), u dorosłych odsetek

ten wynosi 5-10%.

ten wynosi 5-10%.

►

W drugim przypadku istnieje większe ryzyko rozwoju

W drugim przypadku istnieje większe ryzyko rozwoju

raka wątroby bez stadium marskości. Jest to szczególnie

raka wątroby bez stadium marskości. Jest to szczególnie

typowy przebieg u osób rasy żółtej zarażonych

typowy przebieg u osób rasy żółtej zarażonych

okołoporodowo (rak występuje w okolicach 20-25 roku

okołoporodowo (rak występuje w okolicach 20-25 roku

życia, bez stadium marskości;

życia, bez stadium marskości;

►

W typowym przebiegu HBV u osoby zarażonej w życiu

W typowym przebiegu HBV u osoby zarażonej w życiu

dorosłym wystąpienie raka wątroby przypada zazwyczaj

dorosłym wystąpienie raka wątroby przypada zazwyczaj

na 5-6 dekadę życia, i jest poprzedzone marskością,

na 5-6 dekadę życia, i jest poprzedzone marskością,

choć nie jest to żadną regułą).

choć nie jest to żadną regułą).

►

Przewlekłe zakażenie wiąże się z występowaniem

Przewlekłe zakażenie wiąże się z występowaniem

marskości wątroby

marskości wątroby

oraz pierwotnego

oraz pierwotnego

raka wątroby

raka wątroby

(15-40%). Po paleniu tytoniu, zakażenie przewlekłe HBV

(15-40%). Po paleniu tytoniu, zakażenie przewlekłe HBV

jest drugim, najistotniejszym czynnikiem prowokującym

jest drugim, najistotniejszym czynnikiem prowokującym

wystąpienie nowotworu.

wystąpienie nowotworu.

►

Średni czas trwania zakażenia HBV od momentu

Średni czas trwania zakażenia HBV od momentu

zakażenia do poważnych problemów zdrowotnych

zakażenia do poważnych problemów zdrowotnych

(naturalna historia choroby) trwa w przypadku

(naturalna historia choroby) trwa w przypadku

zarażenia u osoby dorosłej 15 do 20 lat.

zarażenia u osoby dorosłej 15 do 20 lat.

►

Przy niskim poziomie

Przy niskim poziomie

wiremii

wiremii

i małej odpowiedzi

i małej odpowiedzi

organizmu na zakażenie aktywność zapalna może

organizmu na zakażenie aktywność zapalna może

być mierna, i niekorzystne zejście może nie wystąpić

być mierna, i niekorzystne zejście może nie wystąpić

– chory wcześniej umrze z innego niż wątroba

– chory wcześniej umrze z innego niż wątroba

powodu.

powodu.

►

Choroba kończy się (ale nie musi – wszystko zależy

Choroba kończy się (ale nie musi – wszystko zależy

od sposobu leczenia – u osób leczonych 15 – 20%, u

od sposobu leczenia – u osób leczonych 15 – 20%, u

osób nieleczonych powyżej 75%) marskością i

osób nieleczonych powyżej 75%) marskością i

rakiem wątroby, poprzedzonymi poważnymi

rakiem wątroby, poprzedzonymi poważnymi

komplikacjami uniemożliwiającymi normalne

komplikacjami uniemożliwiającymi normalne

funkcjonowanie (wodobrzusze, żylaki i krwawienia

funkcjonowanie (wodobrzusze, żylaki i krwawienia

przełyku, żółtaczka, problemy z krzepliwością krwi,

przełyku, żółtaczka, problemy z krzepliwością krwi,

zaburzenia psychiczne do śpiączki wątrobowej

zaburzenia psychiczne do śpiączki wątrobowej

włącznie). Chorzy zazwyczaj dożywają wieku lat 50.-

włącznie). Chorzy zazwyczaj dożywają wieku lat 50.-

60., bez perspektywy skorzystania ze świadczeń

60., bez perspektywy skorzystania ze świadczeń

emerytalnych.

emerytalnych.

Objawy ostrego hepatitis B:

Objawy ostrego hepatitis B:

►

osłabienie,

osłabienie,

►

senność,

senność,

►

bóle głowy,

bóle głowy,

►

brak apetytu,

brak apetytu,

►

wstręt do potraw tłustych,

wstręt do potraw tłustych,

►

czasami

czasami

gorączka

gorączka

,

,

►

pod koniec pobolewanie

pod koniec pobolewanie

wątroby

wątroby

,

,

żołądka

żołądka

,

,

►

objaw "pulsowania" w brzuchu po spożyciu posiłku.

objaw "pulsowania" w brzuchu po spożyciu posiłku.

►

Ból wątroby może być mylony czasem z bólem serca lub żołądka –

Ból wątroby może być mylony czasem z bólem serca lub żołądka –

bywa kłujący i promieniuje do lewej strony i tyłu klatki piersiowej.

bywa kłujący i promieniuje do lewej strony i tyłu klatki piersiowej.

►

nieustępująca długo wysypka zlokalizowana głównie na

nieustępująca długo wysypka zlokalizowana głównie na

kończynach górnych i tułowiu (zespół Giannotti-Crosti).

kończynach górnych i tułowiu (zespół Giannotti-Crosti).

►

Żółtaczka ze swędzeniem skóry.

Żółtaczka ze swędzeniem skóry.

►

U 90% chorych brak jest specyficznych objawów wskazujących na

U 90% chorych brak jest specyficznych objawów wskazujących na

zarażenie HBV, i nie wiedzą oni o przebytym lub przewlekłym

zarażenie HBV, i nie wiedzą oni o przebytym lub przewlekłym

zapaleniu wątroby,

zapaleniu wątroby,

►

po latach może występować skrzywienie kręgosłupa w stronę lewą

po latach może występować skrzywienie kręgosłupa w stronę lewą

na odcinku lędźwiowym spowodowane odruchowym

na odcinku lędźwiowym spowodowane odruchowym

przekrzywianiem ciała w celu odciążenia powiększonej wątroby.

przekrzywianiem ciała w celu odciążenia powiększonej wątroby.

Objawy przewlekłego hepatitis

Objawy przewlekłego hepatitis

B:

B:

►

jest prawie całkowicie bezobjawowe

jest prawie całkowicie bezobjawowe

.

.

►

zmniejszona tolerancję wysiłku i alkoholu,

zmniejszona tolerancję wysiłku i alkoholu,

►

zwiększona senność,

zwiększona senność,

►

spadek motywacji do życia,

spadek motywacji do życia,

►

czasem częste biegunki,

czasem częste biegunki,

►

zmiany wagi ciała (chudnięcie lub tycie),

zmiany wagi ciała (chudnięcie lub tycie),

►

zwiększoną podatność na siniaki (problemy z

zwiększoną podatność na siniaki (problemy z

krzepliwością),

krzepliwością),

►

nieznaczne pobolewanie pod żebrami (czasem określane

nieznaczne pobolewanie pod żebrami (czasem określane

jako rozpieranie lub czucie wątroby, lub swędzenie

jako rozpieranie lub czucie wątroby, lub swędzenie

wewnątrz, albo objawy gorąca w okolicach wątroby).

wewnątrz, albo objawy gorąca w okolicach wątroby).

►

powiększenie wątroby i śledziony.

powiększenie wątroby i śledziony.

►

przypominające zmęczenie zasinienie okolic oczodołu

przypominające zmęczenie zasinienie okolic oczodołu

(tzw. "worki pod oczami").

(tzw. "worki pod oczami").

Objawy przewlekłego hepatitis B

Objawy przewlekłego hepatitis B

c.d:

c.d:

►

żylaki, krwotoki z przełyku, hemoroidy,

żylaki, krwotoki z przełyku, hemoroidy,

powiększenie obwodu brzucha i wodobrzusze,

powiększenie obwodu brzucha i wodobrzusze,

►

problemy psychiczne

problemy psychiczne

►

śpiączka wątrobowa,

śpiączka wątrobowa,

►

poważne problemy trawienne,

poważne problemy trawienne,

►

wyniszczenie organizmu,

wyniszczenie organizmu,

►

spadek masy mięśniowej,

spadek masy mięśniowej,

►

opuchlizna kostek,

opuchlizna kostek,

►

żółtaczka,

żółtaczka,

►

brak popędu płciowego

brak popędu płciowego

►

niewydolność nerek, zapalenie żył wskutek

niewydolność nerek, zapalenie żył wskutek

odkładania się kompleksów immunologicznych

odkładania się kompleksów immunologicznych

(zazwyczaj śmiertelne),

(zazwyczaj śmiertelne),

►

marskość i rak wątroby.

marskość i rak wątroby.

Konsekwencje przewlekłego zap.

Konsekwencje przewlekłego zap.

wątroby typu B:

wątroby typu B:

►

Encefalopatia wątrobowa

Encefalopatia wątrobowa

– upośledzona wątroba nie usuwa z krwi

– upośledzona wątroba nie usuwa z krwi

amoniaku i produktów przemian związków azotowych, w wyniku czego

amoniaku i produktów przemian związków azotowych, w wyniku czego

rośnie ich stężenie we krwi. Organem najbardziej podatnym na uszkodzenie

rośnie ich stężenie we krwi. Organem najbardziej podatnym na uszkodzenie

przez metabolity azotowe jest mózg. Symptomy encefalopatii wątrobowej

przez metabolity azotowe jest mózg. Symptomy encefalopatii wątrobowej

to:

to:

zaniedbany wygląd zewnętrzny

zaniedbany wygląd zewnętrzny

,

,

skłonność do zapominania

skłonność do zapominania

,

,

zaburzenia koncentracji

zaburzenia koncentracji

,

,

ogólne obniżenie nastroju i demotywacja

ogólne obniżenie nastroju i demotywacja

,

,

zaburzone reagowanie na bodźce

zaburzone reagowanie na bodźce

,

,

zmiany rytmu snu i czuwania

zmiany rytmu snu i czuwania

(problemy ze wstawaniem)

(problemy ze wstawaniem)

;

;

►

Nadciśnienie wrotne

Nadciśnienie wrotne

– krew płynąca z jelit oraz trzustki przez żyłę wrotną

– krew płynąca z jelit oraz trzustki przez żyłę wrotną

wątrobową przepływa przez marską wątrobę trudniej, w wyniku czego

wątrobową przepływa przez marską wątrobę trudniej, w wyniku czego

ciśnienie w żyle rośnie. Następczymi problemami nadciśnienia wrotnego są:

ciśnienie w żyle rośnie. Następczymi problemami nadciśnienia wrotnego są:



Wodobrzusze

Wodobrzusze

– przesączanie się płynu z naczyń krwionośnych do tkanek jamy

– przesączanie się płynu z naczyń krwionośnych do tkanek jamy

brzusznej (

brzusznej (

powiększenie wielkości brzucha, które nie jest otyłością

powiększenie wielkości brzucha, które nie jest otyłością

);

);



Żylaki przełyku

Żylaki przełyku

– wynik tworzenia się krążenia obocznego przez naczynia jamy

– wynik tworzenia się krążenia obocznego przez naczynia jamy

brzusznej i przełyku. Przeciążone naczynia w przełyku mają skłonność do

brzusznej i przełyku. Przeciążone naczynia w przełyku mają skłonność do

powiększania się i pękania, co jest przyczyną zagrażających życiu krwotoków;

powiększania się i pękania, co jest przyczyną zagrażających życiu krwotoków;

►

Insulinooporność

Insulinooporność

i

i

cukrzyca

cukrzyca

typu 2;

typu 2;

►

Wybroczyny i krwawienia – obniżona produkcja czynników krzepnięcia;

Wybroczyny i krwawienia – obniżona produkcja czynników krzepnięcia;

►

Żółtaczka

Żółtaczka

– niedostateczne tempo metabolizmu bilirubiny;

– niedostateczne tempo metabolizmu bilirubiny;

►

Swędzenie skóry – odkładanie się w niej związków powstających w wyniku

Swędzenie skóry – odkładanie się w niej związków powstających w wyniku

nieprawidłowych przemian związków zawartych w żółci;

nieprawidłowych przemian związków zawartych w żółci;

►

Nowotwór złośliwy wątroby;

Nowotwór złośliwy wątroby;

Diagnostyka HBV:

Diagnostyka HBV:

►

Wykrywanie zakażeń HBV opiera się na:

Wykrywanie zakażeń HBV opiera się na:

--badaniach serologicznych (antygen i przeciwciała:

--badaniach serologicznych (antygen i przeciwciała:

HBs, HBe, HBc, ostatnio także: HBx, pre-S1, pre-

HBs, HBe, HBc, ostatnio także: HBx, pre-S1, pre-

S2)

S2)

--badaniach biochemicznych (ALAT, ASPAT, GGTP,

--badaniach biochemicznych (ALAT, ASPAT, GGTP,

ALP, bilirubina i inne)

ALP, bilirubina i inne)

--badaniach pomocniczych (morfologia, OB,

--badaniach pomocniczych (morfologia, OB,

hormony, krzepliwość, białko i inne)

hormony, krzepliwość, białko i inne)

--oznaczaniu DNA wirusa we krwi (pDNA, HBV DNA)

--oznaczaniu DNA wirusa we krwi (pDNA, HBV DNA)

– jakościowo i ilościowo, ostatnio także w

– jakościowo i ilościowo, ostatnio także w

specjalistycznych ośrodkach: określenie mutacji i

specjalistycznych ośrodkach: określenie mutacji i

lekooporności oraz genotypowanie)

lekooporności oraz genotypowanie)

--badaniach obrazowych i histologicznych (USG,

--badaniach obrazowych i histologicznych (USG,

biopsja, RTG)

biopsja, RTG)

--zaawansowanych badaniach specjalistycznych

--zaawansowanych badaniach specjalistycznych

(np. w marskości)

(np. w marskości)

Leczenie hepetitis B:

Leczenie hepetitis B:

►

Ostre postacie zapalenia wątroby typu B podlegają

Ostre postacie zapalenia wątroby typu B podlegają

kilkutygodniowej hospitalizacji i w zasadzie nie

kilkutygodniowej hospitalizacji i w zasadzie nie

stosuje się leczenia (podaje się witaminy itd, przy

stosuje się leczenia (podaje się witaminy itd, przy

bardzo ciężkim przebiegu czasem sterydy).

bardzo ciężkim przebiegu czasem sterydy).

►

W przypadku piorunującego zapalenia wątroby

W przypadku piorunującego zapalenia wątroby

stosuje się leczenie na oddziałach intensywnej terapii

stosuje się leczenie na oddziałach intensywnej terapii

mające na celu podtrzymanie funkcji życiowych i

mające na celu podtrzymanie funkcji życiowych i

wyrównanie chorego do czasu regeneracji i podjęcia z

wyrównanie chorego do czasu regeneracji i podjęcia z

powrotem sprawnej funkcji przez wątrobę.

powrotem sprawnej funkcji przez wątrobę.

►

Leczenie stosuje się w przypadku wystąpienia

Leczenie stosuje się w przypadku wystąpienia

przewlekłego zapalenia wątroby. Stosowane leki

przewlekłego zapalenia wątroby. Stosowane leki

można podzielić na trzy grupy:

można podzielić na trzy grupy:

--leczenie przeciwwirusowe (interferony)

--leczenie przeciwwirusowe (interferony)

--leczenie osłonowe i uzupełniające

--leczenie osłonowe i uzupełniające

--leczenie objawowe późnych następstw (np.

--leczenie objawowe późnych następstw (np.

marskości)

marskości)

Leczenie hepatitis B c.d.:

Leczenie hepatitis B c.d.:

►

preparaty cynku, selenu, witaminy E oraz witamin

preparaty cynku, selenu, witaminy E oraz witamin

grupy B, magnez, który bywa obniżony zwłaszcza przy

grupy B, magnez, który bywa obniżony zwłaszcza przy

długotrwałej chorobie.

długotrwałej chorobie.

►

Przeciwwskazane natomiast są preparaty żelaza, gdyż

Przeciwwskazane natomiast są preparaty żelaza, gdyż

stężenie żelaza i ferrytyny we krwi jest zazwyczaj

stężenie żelaza i ferrytyny we krwi jest zazwyczaj

znacznie podniesione. Obniżenie stężenia żelaza

znacznie podniesione. Obniżenie stężenia żelaza

możemy uzyskać poprzez podawanie cynku.

możemy uzyskać poprzez podawanie cynku.

►

podawanie czynników krzepnięcia, leków obniżających

podawanie czynników krzepnięcia, leków obniżających

ciśnienie wrotne, uzupełnianie albumin, usuwanie

ciśnienie wrotne, uzupełnianie albumin, usuwanie

nadmiaru amoniaku, podawanie leków zwiększających

nadmiaru amoniaku, podawanie leków zwiększających

diurezę, uzupełnianie zaburzeń elektrolitycznych i inne.

diurezę, uzupełnianie zaburzeń elektrolitycznych i inne.

►

usunięcie wszelkich przewlekłych ognisk zapalnych

usunięcie wszelkich przewlekłych ognisk zapalnych

(układ moczowo-płciowy, zęby, skóra itp.). Często po

(układ moczowo-płciowy, zęby, skóra itp.). Często po

podaniu antybiotyków (nawet bez odnalezienia ogniska

podaniu antybiotyków (nawet bez odnalezienia ogniska

zapalnego) stan pacjenta paradoksalnie poprawia się.

zapalnego) stan pacjenta paradoksalnie poprawia się.

►

Jako leczenie wspomagające stosuje się preparaty

Jako leczenie wspomagające stosuje się preparaty

osłaniające wątrobę: (Essentiale Forte, Hepa-Mertz,

osłaniające wątrobę: (Essentiale Forte, Hepa-Mertz,

Heparegen, Hepatil, Lecytyna)

Heparegen, Hepatil, Lecytyna)

Życie chorych z hepatitis B:

Życie chorych z hepatitis B:

►

rekreacyjny wysiłek fizyczny (ale nie ćwiczenia siłowe lub

rekreacyjny wysiłek fizyczny (ale nie ćwiczenia siłowe lub

wycieńczające), dostosowany do wydolności i możliwości

wycieńczające), dostosowany do wydolności i możliwości

organizmu (rower, spacery, basen itp.).

organizmu (rower, spacery, basen itp.).

►

dieta lekkostrawna, urozmaiconą dietę lekkotłuszczową, z

dieta lekkostrawna, urozmaiconą dietę lekkotłuszczową, z

ograniczeniem potraw smażonych.

ograniczeniem potraw smażonych.

►

niewskazane są napoje energetyzujące oraz produkty

niewskazane są napoje energetyzujące oraz produkty

zawierające konserwanty i barwniki. Wątroba źle reaguje

zawierające konserwanty i barwniki. Wątroba źle reaguje

na pokarmy nieświeże i ciężkostrawne;

na pokarmy nieświeże i ciężkostrawne;

►

wskazane jest spożywanie czarnej rzepy, karczochów,

wskazane jest spożywanie czarnej rzepy, karczochów,

naparu z dziurawca i siemienia lnianego.

naparu z dziurawca i siemienia lnianego.

►

Wyjątkiem w zakresie dietetyki są chorzy z objawami

Wyjątkiem w zakresie dietetyki są chorzy z objawami

śpiączki, którym należy ograniczyć ilość białka i soli, oraz

śpiączki, którym należy ograniczyć ilość białka i soli, oraz

pacjenci z nietypowymi objawami – tu należy zdać się na

pacjenci z nietypowymi objawami – tu należy zdać się na

indywidualną decyzję lekarza prowadzącego.

indywidualną decyzję lekarza prowadzącego.

►

Kawa działa korzystnie na wątrobę i nie ma z tytułu

Kawa działa korzystnie na wątrobę i nie ma z tytułu

przewlekłego zarażenia HBV ograniczeń w jej spożywaniu.

przewlekłego zarażenia HBV ograniczeń w jej spożywaniu.

Życie chorych z hepatitis B c.d.:

Życie chorych z hepatitis B c.d.:

►

Zakaz picia alkoholu i zażywania narkotyków

Zakaz picia alkoholu i zażywania narkotyków

rozkładanych w wątrobie (np. amfetamina, kokaina),

rozkładanych w wątrobie (np. amfetamina, kokaina),

środków dopingujących (np. metanabol), niektórych

środków dopingujących (np. metanabol), niektórych

leków psychotropowych.

leków psychotropowych.

►

Nie wykazano negatywnego działania THC na wątrobę.

Nie wykazano negatywnego działania THC na wątrobę.

►

Zakaz palenia tytoniu.

Zakaz palenia tytoniu.

►

Nosiciele HBV powinni poinformować lekarza

Nosiciele HBV powinni poinformować lekarza

każdorazowo przed przypisaniem leków, z uwagi na

każdorazowo przed przypisaniem leków, z uwagi na

zwiększoną wrażliwość wątroby na środki

zwiększoną wrażliwość wątroby na środki

hepatotoksyczne oraz zmieniony metabolizm

hepatotoksyczne oraz zmieniony metabolizm

niektórych substancji.

niektórych substancji.

►

Osoby zarażone HBV nie powinny przyjmować

Osoby zarażone HBV nie powinny przyjmować

paracetamolu oraz preparatów złożonych zawierających

paracetamolu oraz preparatów złożonych zawierających

paracetamol w składzie. Zaleca się stosowanie innych

paracetamol w składzie. Zaleca się stosowanie innych

NLPZ, jeśli jest taka konieczność (np. ibuprofen).

NLPZ, jeśli jest taka konieczność (np. ibuprofen).

Badania kontrolne w hepatitis B:

Badania kontrolne w hepatitis B:

regularnie (przynajmniej raz do roku) przechodzić

regularnie (przynajmniej raz do roku) przechodzić

badania:

badania:

►

USG brzucha,

USG brzucha,

►

określenie poziomu

określenie poziomu

ALAT/ASPAT/GGTP/ALP/Bilirubina,

ALAT/ASPAT/GGTP/ALP/Bilirubina,

►

określenie poziomu AFP (alfa-fetoproteina),

określenie poziomu AFP (alfa-fetoproteina),

►

morfologię, mocz, OB,

morfologię, mocz, OB,

►

czas krzepnięcia, białko całkowite w surowicy,

czas krzepnięcia, białko całkowite w surowicy,

►

Regularna kontrola hepatologiczna (z uwagi na

Regularna kontrola hepatologiczna (z uwagi na

wysokie (ponad 400x wyższe) ryzyko rozwoju

wysokie (ponad 400x wyższe) ryzyko rozwoju

pierwotnego raka wątroby, lub progresji do

pierwotnego raka wątroby, lub progresji do

zapalenia aktywnego i marskości).

zapalenia aktywnego i marskości).

Życie pacjentów z HBV:

Życie pacjentów z HBV:

►

Wirus HBV

Wirus HBV

nie przenosi się podczas kontaktów codziennych i

nie przenosi się podczas kontaktów codziennych i

domowych.

domowych.

Nie ma możliwości przeniesienia zarażenia drogą

Nie ma możliwości przeniesienia zarażenia drogą

pokarmową.

pokarmową.

►

Nieuszkodzona

Nieuszkodzona

prezerwatywa

prezerwatywa

zabezpiecza przed zarażeniem w 100%.

zabezpiecza przed zarażeniem w 100%.

►

Poprawnie wykonane

Poprawnie wykonane

szczepienie

szczepienie

z wytworzeniem przeciwciał

z wytworzeniem przeciwciał

gwarantuje blisko 100% odporność na lata.

gwarantuje blisko 100% odporność na lata.

►

Nie ma żadnych ograniczeń

Nie ma żadnych ograniczeń

w zakresie pracy

w zakresie pracy

osób HBs+ z żywnością

osób HBs+ z żywnością

czy dziećmi.

czy dziećmi.

►

Przewlekłe zapalenie wątroby HBV jest wystarczającym powodem

Przewlekłe zapalenie wątroby HBV jest wystarczającym powodem

przeniesienia do rezerwy i zwolnienia z zasadniczej

przeniesienia do rezerwy i zwolnienia z zasadniczej

służby wojskowej

służby wojskowej

(kat. D).

(kat. D).

►

Chorzy na HBV nie powinni wykonywać niektórych

Chorzy na HBV nie powinni wykonywać niektórych

zawodów lekarskich

zawodów lekarskich

(np. chirurg, pielęgniarka).

(np. chirurg, pielęgniarka).

►

Nosiciele HBV podlegają obowiązkowej

Nosiciele HBV podlegają obowiązkowej

rejestracji

rejestracji

w stacjach sanitarno-

w stacjach sanitarno-

epidemiologicznych. Rodzina i najbliższe otoczenie chorego może liczyć

epidemiologicznych. Rodzina i najbliższe otoczenie chorego może liczyć

na

na

darmowe badania oraz szczepienia przeciw HBV

darmowe badania oraz szczepienia przeciw HBV

w ramach

w ramach

profilaktyki.

profilaktyki.

►

Osoba zarażona HBV jest dożywotnio zdyskwalifikowana jako

Osoba zarażona HBV jest dożywotnio zdyskwalifikowana jako

krwiodawca

krwiodawca

oraz

oraz

potencjalny dawca wątroby

potencjalny dawca wątroby

. Pozostałe narządy mogą

. Pozostałe narządy mogą

być przeszczepiane tylko osobom uprzednio zarażonym tym wirusem

być przeszczepiane tylko osobom uprzednio zarażonym tym wirusem

(nie przeszczepia się np. nerki nosiciela HBV osobie zdrowej).

(nie przeszczepia się np. nerki nosiciela HBV osobie zdrowej).

►

Zaleca się

Zaleca się

leczenie sanatoryjne

leczenie sanatoryjne

, istnieją specjalizowane ośrodki dla osób

, istnieją specjalizowane ośrodki dla osób

z przewlekłym lub po wyleczeniu ostrego WZW (np. Długopole-Zdrój).

z przewlekłym lub po wyleczeniu ostrego WZW (np. Długopole-Zdrój).

Profilaktyka HBV:

Profilaktyka HBV:

►

HBV ulega zniszczeniu po 60 minutach podczas

HBV ulega zniszczeniu po 60 minutach podczas

sterylizacji suchym powietrzem w

sterylizacji suchym powietrzem w

temperaturze 160°C, w

temperaturze 160°C, w

autoklawie

autoklawie

po 30

po 30

minutach.

minutach.

►

Gotowanie nie zabija HBV

Gotowanie nie zabija HBV

.

.

►

Wrażliwy na środki dezynfekcyjne na bazie

Wrażliwy na środki dezynfekcyjne na bazie

chloru (podchloryn sodowy, chloramina). W

chloru (podchloryn sodowy, chloramina). W

temperaturze pokojowej lub zamrożony może

temperaturze pokojowej lub zamrożony może

przetrwać wiele lat – niewysterylizowane

przetrwać wiele lat – niewysterylizowane

narzędzia medyczne po kontakcie z krwią z

narzędzia medyczne po kontakcie z krwią z

HBV mogą być źródłem zarażenia po latach.

HBV mogą być źródłem zarażenia po latach.

►

Wirus HBV jest bardzo mało wrażliwy na

Wirus HBV jest bardzo mało wrażliwy na

promieniowanie ultrafioletowe.

promieniowanie ultrafioletowe.

Szczepienia ochronne HBV:

Szczepienia ochronne HBV:

►

Profilaktycznie przeciw WZW B stosuje się

Profilaktycznie przeciw WZW B stosuje się

szczepienia

szczepienia

ochronne;

ochronne;

►

W Polsce od 1992 r. są szczepione profilaktycznie noworodki, oraz

W Polsce od 1992 r. są szczepione profilaktycznie noworodki, oraz

pracownicy służby zdrowia, od kilku lat także młodzież. Zaleca się

pracownicy służby zdrowia, od kilku lat także młodzież. Zaleca się

szczepienia przed zabiegami chirurgicznymi.

szczepienia przed zabiegami chirurgicznymi.

►

Przed szczepieniem warto wykonać badanie HBs, gdyż szczepienie

Przed szczepieniem warto wykonać badanie HBs, gdyż szczepienie

osoby uprzednio zakażonej nie będzie skuteczne.

osoby uprzednio zakażonej nie będzie skuteczne.

►

Szczepionkę podaje się podskórnie najczęściej wg

Szczepionkę podaje się podskórnie najczęściej wg

schematu 0-1-6

schematu 0-1-6

miesiąc

miesiąc

. (zazwyczaj podanie drugiej dawki powoduje pełną

. (zazwyczaj podanie drugiej dawki powoduje pełną

odporność, jednak nie u wszystkich szczepionych, dlatego należy

odporność, jednak nie u wszystkich szczepionych, dlatego należy

przyjąć pełen cykl szczepień)

przyjąć pełen cykl szczepień)

►

Możliwe jest szybkie uodpornienie wg schematu

Możliwe jest szybkie uodpornienie wg schematu

0-7-21 dzień

0-7-21 dzień

, z

, z

dawką przypominającą po roku. Jest ono stosowane rzadko, gdyż

dawką przypominającą po roku. Jest ono stosowane rzadko, gdyż

daje mniejszą skuteczność. Stosowane np. przed zabiegami

daje mniejszą skuteczność. Stosowane np. przed zabiegami

chirurgicznymi u osób wcześniej nieszczepionych lub w nagłych

chirurgicznymi u osób wcześniej nieszczepionych lub w nagłych

wyjazdach do stref endemicznych.

wyjazdach do stref endemicznych.

►

uważa się, że nie ma potrzeby stosowania dawek

uważa się, że nie ma potrzeby stosowania dawek

przypominających, zalecając jedynie podawanie pojedynczej dawki

przypominających, zalecając jedynie podawanie pojedynczej dawki

szczepionki co 5-10 lat osobom z obniżoną odpornością (np.

szczepionki co 5-10 lat osobom z obniżoną odpornością (np.

nosiciele HIV) lub osobom z grup podwyższonego ryzyka (np.

nosiciele HIV) lub osobom z grup podwyższonego ryzyka (np.

osoby pracujące z replikującymi nosicielami)

osoby pracujące z replikującymi nosicielami)

Szczepienia ochronne HBV c.d.:

Szczepienia ochronne HBV c.d.:

►

Prowadzona jest regularnie akcja "

Prowadzona jest regularnie akcja "

Żółty Tydzień

Żółty Tydzień

"

"

podczas której oferowane są szczepienia po

podczas której oferowane są szczepienia po

specjalnej, bardzo obniżonej cenie.

specjalnej, bardzo obniżonej cenie.

►

Istnieją szczepionki skojarzone np.

Istnieją szczepionki skojarzone np.

zabezpieczające równocześnie przeciw HBV i HAV.

zabezpieczające równocześnie przeciw HBV i HAV.

Ich skuteczność jest taka sama jak szczepionki

Ich skuteczność jest taka sama jak szczepionki

monowalentnej.

monowalentnej.

►

Szczególną uwagę przywiązuje się do szczepień

Szczególną uwagę przywiązuje się do szczepień

osób poddawanych dializom i transfuzjom. Zaleca

osób poddawanych dializom i transfuzjom. Zaleca

się w takim przypadku stosowanie schematu

się w takim przypadku stosowanie schematu

0-1-

0-1-

2-6-12 miesiąc

2-6-12 miesiąc

przy zastosowaniu podwójnej

przy zastosowaniu podwójnej

dawki szczepionki. Szczepienia są bezpieczne,

dawki szczepionki. Szczepienia są bezpieczne,

tzn. nie istnieje możliwość zarażenia się żółtaczką

tzn. nie istnieje możliwość zarażenia się żółtaczką

poprzez szczepionkę – szczepionka nie zawiera w

poprzez szczepionkę – szczepionka nie zawiera w

ogóle wirusów HBV, a jedynie wyprodukowane

ogóle wirusów HBV, a jedynie wyprodukowane

sztucznie jedno z białek strukturalnych wirusa.

sztucznie jedno z białek strukturalnych wirusa.

Epidemiologia HBV:

Epidemiologia HBV:

►

W latach

W latach

1993

1993

-

-

2001

2001

liczba zachorowań na WZW typu B

liczba zachorowań na WZW typu B

zmalała o 82%. Przede wszystkim dzięki upowszechnieniu

zmalała o 82%. Przede wszystkim dzięki upowszechnieniu

szczepień. Mimo to

szczepień. Mimo to

2001

2001

roku zanotowano w

roku zanotowano w

Polsce

Polsce

2394

2394

przypadki zachorowań. W Polsce zakażonych (pacjenci z

przypadki zachorowań. W Polsce zakażonych (pacjenci z

dodatnim antygenem HBs) jest 1-1,5% społeczeństwa, co

dodatnim antygenem HBs) jest 1-1,5% społeczeństwa, co

daje 380-500 tys. zakażonych osób, dzięki czemu Polska

daje 380-500 tys. zakażonych osób, dzięki czemu Polska

zalicza się

zalicza się

do krajów o niskiej częstości

do krajów o niskiej częstości

występowania

występowania

zakażenia HBV. Kontakt z wirusem B zapalenia wątroby

zakażenia HBV. Kontakt z wirusem B zapalenia wątroby

miało 7,5-40% badanych.

miało 7,5-40% badanych.

►

Każda osoba, która nie była szczepiona przeciw HBV

Każda osoba, która nie była szczepiona przeciw HBV

powinna poddać się szczepieniu, najlepiej po uprzednim

powinna poddać się szczepieniu, najlepiej po uprzednim

wykonaniu badania na ewentualną obecność antygenu

wykonaniu badania na ewentualną obecność antygenu

HBs.

HBs.

►

Zakażenie następuje droga pozajelitową, przez zakażone

Zakażenie następuje droga pozajelitową, przez zakażone

igły, strzykawki, narzędzia chirurgiczne i stomatologiczne,

igły, strzykawki, narzędzia chirurgiczne i stomatologiczne,

przetaczanie krwi zakażonej wirusami oraz wydzieliny

przetaczanie krwi zakażonej wirusami oraz wydzieliny

organizmu: spermę, śluz szyjkowy.

organizmu: spermę, śluz szyjkowy.

►

Nie występuje w kale, ślinie i łzach. Zakażenie nie jest

Nie występuje w kale, ślinie i łzach. Zakażenie nie jest

możliwe na drodze fekalno-oralnej. Nie można się zarazić

możliwe na drodze fekalno-oralnej. Nie można się zarazić

poprzez pożywienie.

poprzez pożywienie.

Epidemiologia HBV c.d.:

Epidemiologia HBV c.d.:

►

W Polsce najczęstszym źródłem zakażenia są

W Polsce najczęstszym źródłem zakażenia są

kontakty ze służbą

kontakty ze służbą

zdrowia

zdrowia

– drobne zabiegi, zastrzyki, pobieranie krwi wykonane bez

– drobne zabiegi, zastrzyki, pobieranie krwi wykonane bez

zachowania należytych zasad, np. zmiany rękawiczek przy każdym

zachowania należytych zasad, np. zmiany rękawiczek przy każdym

pacjencie.

pacjencie.

►

zagrożeniem mogą być

zagrożeniem mogą być

zabiegi stomatologiczne

zabiegi stomatologiczne

jeśli występują

jeśli występują

uchybienia w zakresie sterylizacji sprzętu.

uchybienia w zakresie sterylizacji sprzętu.

►

ważną grupę zakażeń stanowią zakażenia w

ważną grupę zakażeń stanowią zakażenia w

salonach tatuaży, przy

salonach tatuaży, przy

przekłuwaniu uszu i innych części ciała, i przy drobnych zabiegach

przekłuwaniu uszu i innych części ciała, i przy drobnych zabiegach

kosmetycznych

kosmetycznych

(np. usuwanie znamion).

(np. usuwanie znamion).

►

Ryzyko zarażenia niesie także

Ryzyko zarażenia niesie także

akupunktura

akupunktura

.

.

►

Na dalszych miejscach (w USA jest to główne źródło zarażenia)

Na dalszych miejscach (w USA jest to główne źródło zarażenia)

wymienia się

wymienia się

kontakty seksualne i przeniesienie z matki na

kontakty seksualne i przeniesienie z matki na

dziecko.

dziecko.

►

Trzeba podkreślić że ryzyko przeniesienia infekcji HBV podczas

Trzeba podkreślić że ryzyko przeniesienia infekcji HBV podczas

przypadkowych kontaktów seksualnych jest dużo większe niż

przypadkowych kontaktów seksualnych jest dużo większe niż

ryzyko przeniesienia HIV. (po pierwsze ze względu na większą

ryzyko przeniesienia HIV. (po pierwsze ze względu na większą

chorobowość w Polsce około 500 tys. przypadków HBV, około 10

chorobowość w Polsce około 500 tys. przypadków HBV, około 10

tys. przypadków HIV a po drugie ze względu na dużo łatwiejsze

tys. przypadków HIV a po drugie ze względu na dużo łatwiejsze

przenoszenie HBV niż HIV, wirus HIV jest bardziej wrażliwy na

przenoszenie HBV niż HIV, wirus HIV jest bardziej wrażliwy na

czynniki środowiskowe)

czynniki środowiskowe)

Epiedemiologia HBV c.d.:

Epiedemiologia HBV c.d.:

►

Osobną grupę ryzyka stanowią

Osobną grupę ryzyka stanowią

narkomani

narkomani

stosujący

stosujący

środki dożylne.

środki dożylne.

►

W przypadku mężczyzn 16%, a w przypadku kobiet 40%

W przypadku mężczyzn 16%, a w przypadku kobiet 40%

nieuodpornionych

nieuodpornionych

partnerów seksualnych osób z HBV

partnerów seksualnych osób z HBV

zostanie zainfekowane już przez pierwszy

zostanie zainfekowane już przez pierwszy

kontakt seksualny

kontakt seksualny

bez prezerwatywy. Podobnie

bez prezerwatywy. Podobnie

całkowicie bezpieczny jest skutecznie zaszczepiony

całkowicie bezpieczny jest skutecznie zaszczepiony

partner seksualny podczas stosunku bez zabezpieczenia.

partner seksualny podczas stosunku bez zabezpieczenia.

►

Nie ma sezonowości zakażenia.

Nie ma sezonowości zakażenia.

►

Przewlekłe zapalenie wątroby typu B jest jednym z

Przewlekłe zapalenie wątroby typu B jest jednym z

najistotniejszych problemów zdrowotnych na świecie,

najistotniejszych problemów zdrowotnych na świecie,

dotyczy on ponad

dotyczy on ponad

410 milionów

410 milionów

ludzi (dane z 2003

ludzi (dane z 2003

roku wg WHO; wzrost o 60 mln w ciągu ostatnich 15 lat).

roku wg WHO; wzrost o 60 mln w ciągu ostatnich 15 lat).

Mniej więcej u 1/4 – 1/3 ludzi chorych na WZW typu B

Mniej więcej u 1/4 – 1/3 ludzi chorych na WZW typu B

rozwinie się postępująca choroba wątroby, a około milion

rozwinie się postępująca choroba wątroby, a około milion

ludzi rocznie umrze z tego powodu. WZW typu B jest 10.

ludzi rocznie umrze z tego powodu. WZW typu B jest 10.

najczęstszą przyczyną śmierci na świecie.

najczęstszą przyczyną śmierci na świecie.

Epidemiologia HBV c.d.:

Epidemiologia HBV c.d.:

►

Najbardziej narażone są nieszczepione osoby po 25 roku

Najbardziej narażone są nieszczepione osoby po 25 roku

życia. Osoby młodsze zazwyczaj przeszły cykl szczepień w

życia. Osoby młodsze zazwyczaj przeszły cykl szczepień w

ramach programu szczepień obowiązkowych.

ramach programu szczepień obowiązkowych.

►

Najwięcej nosicieli HBV znajduje się w krajach

Najwięcej nosicieli HBV znajduje się w krajach

Azji

Azji

oraz w

oraz w

basenie Morza Śródziemnego i krajach arabskich

basenie Morza Śródziemnego i krajach arabskich

(nawet

(nawet

do 20% społeczeństwa, na Tajwanie 80%). Na tych

do 20% społeczeństwa, na Tajwanie 80%). Na tych

obszarach występuje także duże ryzyko nadkażenia

obszarach występuje także duże ryzyko nadkażenia

wirusem Delta (HDV), który w Polsce występuje

wirusem Delta (HDV), który w Polsce występuje

sporadycznie.

sporadycznie.

►

W Europie

W Europie

duże ryzyko zakażenia wirusem HBV występuje

duże ryzyko zakażenia wirusem HBV występuje

we Włoszech, Hiszpanii, Portugalii, Grecji, Albanii, krajach

we Włoszech, Hiszpanii, Portugalii, Grecji, Albanii, krajach

byłej Jugosławii, Rumunii i Bułgarii, a także w krajach

byłej Jugosławii, Rumunii i Bułgarii, a także w krajach

byłego Związku Radzieckiego.

byłego Związku Radzieckiego.

►

Polska jest zaliczana do krajów średniego ryzyka.

Polska jest zaliczana do krajów średniego ryzyka.

►

Rumunia, Bułgaria oraz Ukraina wymieniane są jako kraje

Rumunia, Bułgaria oraz Ukraina wymieniane są jako kraje

o potencjalnie największym rozpowszechnieniu wirusa

o potencjalnie największym rozpowszechnieniu wirusa

Delta (HDV) towarzyszącego zapaleniom typu B.

Delta (HDV) towarzyszącego zapaleniom typu B.

WIRUS HBV kontra WIRUS

WIRUS HBV kontra WIRUS

HIV:

HIV:

►

Ryzyko zainfekowania osoby zdrowej o

Ryzyko zainfekowania osoby zdrowej o

pełnej odporności

pełnej odporności

produktami krwiopochodnymi

produktami krwiopochodnymi

wynosi

wynosi

1:4 (dla porównania HIV – 1:400).

1:4 (dla porównania HIV – 1:400).

►

Do zarażenia potrzeba 0,00004 ml

Do zarażenia potrzeba 0,00004 ml

zarażonej krwi (w przypadku HIV 0,1 ml).

zarażonej krwi (w przypadku HIV 0,1 ml).

Zachorowalność na WZW B:

Zachorowalność na WZW B:

HCV:

HCV:

►

Wirus zapalenia wątroby typu C

Wirus zapalenia wątroby typu C

,

,

HCV

HCV

-

-

otoczkowy RNA-wirus

otoczkowy RNA-wirus

z rodziny Flaviviridae,

z rodziny Flaviviridae,

rodzaju Hepacivirus.

rodzaju Hepacivirus.

►

HCV jest przyczyną

HCV jest przyczyną

wirusowego zapalenia wątroby typu C

wirusowego zapalenia wątroby typu C

.

.

►

Uznaje się go za przyczynę

Uznaje się go za przyczynę

raka

raka

i

i

marskości wątroby

marskości wątroby

.

.

►

Wirus HCV jest zdolny do wywołania nosicielstwa.

Wirus HCV jest zdolny do wywołania nosicielstwa.

►

Wykazuje dużą wrażliwość na środki i metody

Wykazuje dużą wrażliwość na środki i metody

dezynfekcyjne

dezynfekcyjne

, większą niż

, większą niż

HBV

HBV

, mniejszą niż

, mniejszą niż

HIV

HIV

.

.

Historia HCV:

Historia HCV:

►

Wirus HCV został

Wirus HCV został

zidentyfikowany dopiero w

zidentyfikowany dopiero w

1989

1989

roku, choć wcześniej

roku, choć wcześniej

wiedziano, że musi istnieć

wiedziano, że musi istnieć

czynnik wywołujący

czynnik wywołujący

zapalenia wątroby

zapalenia wątroby

określanej jako Nie-A-Nie-B

określanej jako Nie-A-Nie-B

(NANB Hepatitis).

(NANB Hepatitis).

►

W późniejszym okresie

W późniejszym okresie

wykryto także kolejne

wykryto także kolejne

wirusy zapalenia wątroby

wirusy zapalenia wątroby

nazwane HGV.TTV. Badania

nazwane HGV.TTV. Badania

nad ich wpływem na

nad ich wpływem na

wątrobę trwają.

wątrobę trwają.

Cechy HCV:

Cechy HCV:

►

Rodzina: flawiwirusy

Rodzina: flawiwirusy

►

Kwas nukleinowy:

Kwas nukleinowy:

RNA

RNA

►

Liczba nici: jedna

Liczba nici: jedna

►

Polaryzacja kwasu nukleinowego: dodatnia

Polaryzacja kwasu nukleinowego: dodatnia

►

Osłonka: obecna

Osłonka: obecna

►

Nagi kwas nukleinowy: zakaźny

Nagi kwas nukleinowy: zakaźny

►

Rezerwuar:

Rezerwuar:

człowiek

człowiek

►

Wywoływane choroby: wirusowe zapalenie

Wywoływane choroby: wirusowe zapalenie

wątroby

wątroby

Epidemiologia HCV:

Epidemiologia HCV:

►

Wg danych Państwowego Zakładu Higieny i

Wg danych Państwowego Zakładu Higieny i

Instytutu Hematologii i Transfuzjologii,

Instytutu Hematologii i Transfuzjologii,

uznawanych przez WHO, szacuje się, że w

uznawanych przez WHO, szacuje się, że w

Polsce zakażone jest około

Polsce zakażone jest około

1,4%

1,4%

populacji,

populacji,

wśród dawców krwi przeciwciała anty-HCV

wśród dawców krwi przeciwciała anty-HCV

wykrywa się u 0,5% osób.

wykrywa się u 0,5% osób.

►

W akcjach Stowarzyszenie "Prometeusze", w

W akcjach Stowarzyszenie "Prometeusze", w

badaniach przesiewowych, bezpłatnych

badaniach przesiewowych, bezpłatnych

organizowanych od 2005 roku wykryto w sumie

organizowanych od 2005 roku wykryto w sumie

odsetek około 1,75% zakażeń wśród populacji

odsetek około 1,75% zakażeń wśród populacji

polskiej (dodatnie wyniki przeciwciał antyHCV).

polskiej (dodatnie wyniki przeciwciał antyHCV).

►

Wśród kobiet ciężarnych w 2007 roku wykryto

Wśród kobiet ciężarnych w 2007 roku wykryto

odsetek mniejszy od 0,5% (8 wyników

odsetek mniejszy od 0,5% (8 wyników

dodatnich na 1585 badań).

dodatnich na 1585 badań).

Drogi i mechanizm zakażenia

Drogi i mechanizm zakażenia

HCV:

HCV:

►

Źródło zakażenia

Źródło zakażenia

stanowią ludzie chorzy na WZW i

stanowią ludzie chorzy na WZW i

nosiciele

nosiciele

.

.

►

HCV przenosi się podczas kontaktu krwi własnej z krwią

HCV przenosi się podczas kontaktu krwi własnej z krwią

nosiciela. Potencjalnie zakaźny jest każdy materiał

nosiciela. Potencjalnie zakaźny jest każdy materiał

zawierający krew.

zawierający krew.

►

Wirus przenosi się w czasie zabiegów medycznych:

Wirus przenosi się w czasie zabiegów medycznych:

pobierania i transfuzji

pobierania i transfuzji

krwi

krwi

, zabiegów operacyjnych i innych,

, zabiegów operacyjnych i innych,

a także przez zabiegi niemedyczne, takie jak wykonywanie

a także przez zabiegi niemedyczne, takie jak wykonywanie

tatuażu

tatuażu

, wstrzykiwanie

, wstrzykiwanie

narkotyku

narkotyku

niesterylną igłą lub

niesterylną igłą lub

strzykawką itd.

strzykawką itd.

►

Prawdopodobieństwo

Prawdopodobieństwo

zakażenia

zakażenia

przez

przez

produkty krwiopochodne

produkty krwiopochodne

wynosi 3,3%.

wynosi 3,3%.

►

Możliwość okołoporodowej transmisji wirusa z matki na

Możliwość okołoporodowej transmisji wirusa z matki na

noworodka wynosi około 5-6%.

noworodka wynosi około 5-6%.

►

Jak dotąd nie znaleziono skutecznej

Jak dotąd nie znaleziono skutecznej

szczepionki

szczepionki

przeciw HCV.

przeciw HCV.

Drogi zakażenia HCV:

Drogi zakażenia HCV:

Do zakażenia HCV najczęściej dochodzi podczas zabiegów

Do zakażenia HCV najczęściej dochodzi podczas zabiegów

medycznych:

medycznych:

►

operacji, zabiegów chirurgicznych, badań (np.

operacji, zabiegów chirurgicznych, badań (np.

bronchoskopia);

bronchoskopia);

►

zabiegów

zabiegów

stomatologicznych

stomatologicznych

;

;

►

zastrzyków

zastrzyków

;

;

►

pobierania krwi bez zmiany rękawiczek przez

pobierania krwi bez zmiany rękawiczek przez

pielęgniarkę;

pielęgniarkę;

►

dializ

dializ

►

przyjmowania produktów krwiopochodnych i narządów

przyjmowania produktów krwiopochodnych i narządów

(zwłaszcza przed 1992 r.);

(zwłaszcza przed 1992 r.);

►

usuwania znamion

usuwania znamion

Drogi zakażenia HCV:

Drogi zakażenia HCV:

►

manikiuru, pedikiuru; wizyty u fryzjera (zranienie brzytwą, żyletką, nożyczkami);

manikiuru, pedikiuru; wizyty u fryzjera (zranienie brzytwą, żyletką, nożyczkami);

►

akupunktura;

akupunktura;

►

używania tych samych przyborów kosmetycznych przez członków rodziny;

używania tych samych przyborów kosmetycznych przez członków rodziny;

►

robienia tatuaży, przekłuwania uszu lub kolczykowania ciała

robienia tatuaży, przekłuwania uszu lub kolczykowania ciała

►

bójki (jeśli doszło do kontaktu z krwią); uprawiania sportów kontaktowych (boks,

bójki (jeśli doszło do kontaktu z krwią); uprawiania sportów kontaktowych (boks,

judo), jeśli doszło do kontaktu z krwią;

judo), jeśli doszło do kontaktu z krwią;

►

stosunek seksualny (prawdopodobieństwo zakażenia jest bardzo niskie i wynosi

stosunek seksualny (prawdopodobieństwo zakażenia jest bardzo niskie i wynosi

około 1-3% w 25-letnim współżyciu monogamicznym; inne nowsze doniesienia

około 1-3% w 25-letnim współżyciu monogamicznym; inne nowsze doniesienia

naukowe szacują, że prawdopodobieństwo zakażenia poprzez stosunki

naukowe szacują, że prawdopodobieństwo zakażenia poprzez stosunki

seksualne wynosi nawet poniżej 1%); praktyki sado-maso; nie ma dowodów na

seksualne wynosi nawet poniżej 1%); praktyki sado-maso; nie ma dowodów na

zakaźność spermy u osób zakażonych tylko HCV (jakkolwiek ryzyko zakażenia

zakaźność spermy u osób zakażonych tylko HCV (jakkolwiek ryzyko zakażenia

przez kontakt z nasieniem wydaje się większy, jeżeli występuje koinfekcja HIV)

przez kontakt z nasieniem wydaje się większy, jeżeli występuje koinfekcja HIV)

►

skaleczeń, ran, zadrapań podczas naprawiania sprzętu (zwłaszcza

skaleczeń, ran, zadrapań podczas naprawiania sprzętu (zwłaszcza

medycznego);

medycznego);

►

używania dożylnie narkotyków, środków dopingujących;

używania dożylnie narkotyków, środków dopingujących;

►

podczas transfuzji krwi i przeszczepów (właściwie przed 1992 r.);

podczas transfuzji krwi i przeszczepów (właściwie przed 1992 r.);

►

podczas ciąży i porodu;

podczas ciąży i porodu;

►

udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadków bez zachowania należytego

udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadków bez zachowania należytego

zabezpieczenia;

zabezpieczenia;

►

pracy z chorymi na HCV, bez zachowania należytego bezpieczeństwa przy

pracy z chorymi na HCV, bez zachowania należytego bezpieczeństwa przy

kontakcie z krwią;

kontakcie z krwią;

►

pracy z materiałem zakaźnym (np. w laboratorium) bez zachowania zasad

pracy z materiałem zakaźnym (np. w laboratorium) bez zachowania zasad

bezpieczeństwa.

bezpieczeństwa.

Zachorowalność na HCV:

Zachorowalność na HCV:

Zachorowalność w Polsce na

Zachorowalność w Polsce na

WZW B i WZW C

WZW B i WZW C

Wirus HCV

Wirus HCV

nie przenosi

nie przenosi

się

się

przez:

przez:

►

kichanie i kaszel;

kichanie i kaszel;

►

trzymanie za ręce;

trzymanie za ręce;

►

całowanie się;

całowanie się;

►

używanie tej samej toalety, wanny, prysznica;

używanie tej samej toalety, wanny, prysznica;

►

spożywanie żywności przygotowywanej przez

spożywanie żywności przygotowywanej przez

osobę zakażona HCV (jeżeli żywność nie miała

osobę zakażona HCV (jeżeli żywność nie miała

kontaktu z krwią tej osoby);

kontaktu z krwią tej osoby);

►

trzymanie kogoś w objęciach, przytulanie;

trzymanie kogoś w objęciach, przytulanie;

►

pływanie w tym samym zbiorniku wodnym;

pływanie w tym samym zbiorniku wodnym;

►

zabawa z dziećmi, sport (jeśli nie dochodzi do

zabawa z dziećmi, sport (jeśli nie dochodzi do

uszkodzeń ciała).

uszkodzeń ciała).

WIRUS HCV kontra WIRUS

WIRUS HCV kontra WIRUS

HIV:

HIV:

►

Ryzyko zarażenia

Ryzyko zarażenia

wirusem HCV zwiększa

wirusem HCV zwiększa

się znacząco u osób

się znacząco u osób

zarażonych wirusem

zarażonych wirusem

HIV. Szacuje się, że 30-

HIV. Szacuje się, że 30-

40% zarażonych HIV

40% zarażonych HIV

choruje także na HCV.

choruje także na HCV.

►

Ryzyko zakażenia przez

Ryzyko zakażenia przez

kontakt z nasieniem

kontakt z nasieniem

wydaje się większy,

wydaje się większy,

jeżeli występuje

jeżeli występuje

koinfekcja HIV.

koinfekcja HIV.

HDV:

HDV:

►

Wirus zapalenia wątroby typu D, HDV

Wirus zapalenia wątroby typu D, HDV

(nazywany też wirusem delta, jest małym, kolistym

(nazywany też wirusem delta, jest małym, kolistym

wirusem

wirusem

RNA

RNA

.

.

►

Może ulegać namnażaniu jedynie w organizmach

Może ulegać namnażaniu jedynie w organizmach

zakażonych

zakażonych

wirusem zapalenia wątroby typy B

wirusem zapalenia wątroby typy B

.

.

(!!!)

(!!!)

►

Związek między tymi dwoma wirusami wynika stąd,

Związek między tymi dwoma wirusami wynika stąd,

iż HDV nie koduje białka osłonki, którym jest

iż HDV nie koduje białka osłonki, którym jest

HBsAg

HBsAg

.

.

►

Genom otoczony jest: antygenem powierzchniowym

Genom otoczony jest: antygenem powierzchniowym

s

s

wirusa HBV, nukleoproteiną HDAg.

wirusa HBV, nukleoproteiną HDAg.

►

Wirus HDV jest prawdopodobnie wirusem roślinnym

Wirus HDV jest prawdopodobnie wirusem roślinnym

(wiroidem), który pierwotnie trafił do człowieka

(wiroidem), który pierwotnie trafił do człowieka

zainfekowanego HBV.

zainfekowanego HBV.

Cechy HDV:

Cechy HDV:

►

Kwas nukleinowy: RNA

Kwas nukleinowy: RNA

►

Liczba nici: jedna

Liczba nici: jedna

►

Liczba segmentów: jeden

Liczba segmentów: jeden

►

Polaryzacja kwasu nukleinowego: ujemna

Polaryzacja kwasu nukleinowego: ujemna

►

Osłonka: obecna

Osłonka: obecna

►

Rezerwuar: człowiek

Rezerwuar: człowiek

►

Skrót: HDV

Skrót: HDV

►

Wywoływane choroby: wirusowe zapalenie

Wywoływane choroby: wirusowe zapalenie

wątroby

wątroby

Drogi zakażenia:

Drogi zakażenia:

Zakażenie następuje drogą pozajelitową przez:

Zakażenie następuje drogą pozajelitową przez:

►

zakażone igły,

zakażone igły,

►

strzykawki,

strzykawki,

►

narzędzia chirurgiczne i stomatologiczne,

narzędzia chirurgiczne i stomatologiczne,

►

przetaczanie krwi zakażonej wirusami

przetaczanie krwi zakażonej wirusami

►

wydzieliny organizmu: spermę, śluz szyjkowy.

wydzieliny organizmu: spermę, śluz szyjkowy.

►

Nie występuje w kale, ślinie i łzach.

Nie występuje w kale, ślinie i łzach.

Leczenie hepatitis D:

Leczenie hepatitis D:

►

Leczenie przewlekłego zapalenia wątroby

Leczenie przewlekłego zapalenia wątroby

D jest aktualnie

D jest aktualnie

niezadowalające.

niezadowalające.

►

Interferon alfa jest jedynym czynnikiem,

Interferon alfa jest jedynym czynnikiem,

który ma jakiś skutek leczniczy w

który ma jakiś skutek leczniczy w

przebiegu tego zapalenia wątroby.

przebiegu tego zapalenia wątroby.

►

Transplantacja narządu z reguły wiąże się

Transplantacja narządu z reguły wiąże się

z wtórnym zakażeniem przeszczepu.

z wtórnym zakażeniem przeszczepu.

HEV:

HEV:

►

Wirus zapalenia wątroby typu E,

Wirus zapalenia wątroby typu E,

HEV

HEV

(z ang.

(z ang.

Hepatitis E Virus

Hepatitis E Virus

) - wirus

) - wirus

RNA

RNA

►

przenoszony drogą fekalno-oralną,

przenoszony drogą fekalno-oralną,

►

wywołujący wirusowe zapalenie

wywołujący wirusowe zapalenie

wątroby,

wątroby,

►

charakterystyczny dla krajów Azji

charakterystyczny dla krajów Azji

południowo-wschodniej.

południowo-wschodniej.

►

Nie opracowano jeszcze szczepionki

Nie opracowano jeszcze szczepionki

przeciwko temu wirusowi, bronić się

przeciwko temu wirusowi, bronić się

można, przestrzegając takich samych

można, przestrzegając takich samych

zasad jak w przypadku WZW A.

zasad jak w przypadku WZW A.

►

Kobiety w ciąży zakażone HEV

Kobiety w ciąży zakażone HEV

narażone są na poronienie,

narażone są na poronienie,

przedwczesny poród, a nawet śmierć,

przedwczesny poród, a nawet śmierć,

wśród objawów śpiączki (ok. 15%).

wśród objawów śpiączki (ok. 15%).

►

Okres wylęgania 15-65 dni.

Okres wylęgania 15-65 dni.

►

W Polsce zdarzają się przypadki

W Polsce zdarzają się przypadki

"przywleczenia" choroby z wycieczek

"przywleczenia" choroby z wycieczek

zagranicznych.

zagranicznych.

Zachorowalność na WZW E:

Zachorowalność na WZW E:

Porównanie wirusów

Porównanie wirusów

A,B,C,D,E:

A,B,C,D,E:

WZW A

WZW A

WZW B

WZW B

WZW C

WZW C

WZW D

WZW D

WZW E

WZW E

Materiał

Materiał

genetyczny

genetyczny

:

:

RNA

RNA

DNA

DNA

RNA

RNA

RNA

RNA

RNA

RNA

Okres

Okres

wylęgania:

wylęgania:

2-6

2-6

tyg.

tyg.

1-6

1-6

mc.

mc.

2-

2-

24

24

tyg

tyg

.

.

1-6

1-6

mc.

mc.

1-8

1-8

tyg.

tyg.

Marskość

Marskość

Wątroby:

Wątroby:

nie

nie

tak

tak

tak

tak

tak

tak

nie

nie

Droga

Droga

zakażenia:

zakażenia:

doustna

doustna

krew

krew

itd.

itd.

krew

krew

itd.

itd.

krew

krew

itd.

itd.

doustna

doustna

Nosicielstw

Nosicielstw

o

o

nie

nie

tak

tak

tak

tak

tak

tak

nie

nie

►

Wirusy GB:

Wirusy GB:

-zawierają RNA,

-zawierają RNA,

-znacznie częściej występują u narkomanów-

-znacznie częściej występują u narkomanów-

70%

70%

-nie wywołują zapalenia wątroby.

-nie wywołują zapalenia wątroby.

►

Wirusy TTV:

Wirusy TTV:

-zawierają DNA

-zawierają DNA

-jego nazwa pochodzi od inicjałów chorego (T.T)

-jego nazwa pochodzi od inicjałów chorego (T.T)

u którego został po raz pierwszy wykryty

u którego został po raz pierwszy wykryty

-droga zakażenia: pozajelitowa

-droga zakażenia: pozajelitowa

-nie określono znaczenia klinicznego zakażenia

-nie określono znaczenia klinicznego zakażenia

tym wirusem.

tym wirusem.

Żylaki kończyn dolnych w

Żylaki kończyn dolnych w

przebiegu wirusowego zapalenia

przebiegu wirusowego zapalenia

wątroby:

wątroby:

Żylaki kończyn dolnych:

Żylaki kończyn dolnych:

Żylaki przełyku w przebiegu

Żylaki przełyku w przebiegu

wirusowego zapalenia wątroby:

wirusowego zapalenia wątroby:

Wodobrzusze:

Wodobrzusze:

Objawy

Objawy

żółtaczki

żółtaczki

Żółtaczka:

Żółtaczka:

►

Zażółcenia

Zażółcenia

powłok skórnych

powłok skórnych

►

Zażółcenie

Zażółcenie

„białkówek” oczu

„białkówek” oczu

Marskość wątroby:

Marskość wątroby:

Marskość wątroby:

Marskość wątroby:

Profilaktyka wirusowego zapalenia

Profilaktyka wirusowego zapalenia

wątroby:

wątroby: