WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY WZW

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY WZW

Wywołane przez hepatotropowe wirusy powodujące stan

Wywołane przez hepatotropowe wirusy powodujące stan

zapalny wątroby.

zapalny wątroby.

1.

1.

Wirusowe zapalenia wątroby ( wzw.) pierwotnie

Wirusowe zapalenia wątroby ( wzw.) pierwotnie

hepatotropowe, takie jak:

hepatotropowe, takie jak:

a. Szerzące się drogą parenteralną:

a. Szerzące się drogą parenteralną:

- wzw. typu B (HBV

- wzw. typu B (HBV

; Hepadnavirus nr 1

; Hepadnavirus nr 1

)

)

- wzw. typu C ( HCV;

- wzw. typu C ( HCV;

Flavivirus

Flavivirus

)

)

- wzw. typu D (HDV);

- wzw. typu D (HDV);

- wzw. typu G (HGV);

- wzw. typu G (HGV);

b. Szerzące się drogą pokarmową

b. Szerzące się drogą pokarmową

- wzw. typu A ( HAV;

- wzw. typu A ( HAV;

Enterovirus nr 72

Enterovirus nr 72

)

)

- wzw. typu E (HEV).

- wzw. typu E (HEV).

2. Wirusowe zapalenia wątroby wtórnie hepatotropowe,

2. Wirusowe zapalenia wątroby wtórnie hepatotropowe,

takie jak w przebiegu zakażeń:

takie jak w przebiegu zakażeń:



wirusem mononukleozy zakaźnej (

wirusem mononukleozy zakaźnej (

wirus Epstein-

wirus Epstein-

Barr

Barr

);

);



wirusem cytomegalii (

wirusem cytomegalii (

Cytomegalovirus hominis

Cytomegalovirus hominis

);

);



wirusem uogólnionej opryszczki pospolitej

wirusem uogólnionej opryszczki pospolitej

(

(

Herpesvirus hominis I

Herpesvirus hominis I

);

);



różyczki (

różyczki (

Rubivirus hominis

Rubivirus hominis

);

);



świnki (

świnki (

Paramyxovirus parotitidis

Paramyxovirus parotitidis

);

);



wirusami Echo (

wirusami Echo (

Enterovirus spp.

Enterovirus spp.

);

);



żółtej gorączki (

żółtej gorączki (

Flavivirus febricus

Flavivirus febricus

).

).

Ważniejsze objawy kliniczne wirusowych zapaleń wątroby to:

Ważniejsze objawy kliniczne wirusowych zapaleń wątroby to:



Nosicielstwo wirusa i brak objawów chorobowych

Nosicielstwo wirusa i brak objawów chorobowych

(prawdopodobieństwo wystąpienia zależy od rodzaju wzw. i

(prawdopodobieństwo wystąpienia zależy od rodzaju wzw. i

ogólnej odporności organizmu)

ogólnej odporności organizmu)



Objawy rzekomogrypowe, kataralne;

Objawy rzekomogrypowe, kataralne;



Objawy rzekomogośćcowe, takie jak bóle stawowe, mięśniowe;

Objawy rzekomogośćcowe, takie jak bóle stawowe, mięśniowe;



Objawy dyspeptyczne, pod postacią dyskomfortu w jamie

Objawy dyspeptyczne, pod postacią dyskomfortu w jamie

brzusznej, nudności, wymiotów, utraty apetytu, zaparć;

brzusznej, nudności, wymiotów, utraty apetytu, zaparć;



Uczucie zmęczenia, świąd skóry, krwawienia, łatwe

Uczucie zmęczenia, świąd skóry, krwawienia, łatwe

powstawanie siniaków, zaburzenia neuropsychiczne, niekiedy

powstawanie siniaków, zaburzenia neuropsychiczne, niekiedy

stany podgorączkowe;

stany podgorączkowe;



U niektórych chorych zażółcenie powłok i rogówek tzw.

U niektórych chorych zażółcenie powłok i rogówek tzw.

„żółtaczka”;

„żółtaczka”;



Występujące najczęstsze powikłania to: nadostre

Występujące najczęstsze powikłania to: nadostre

(„galopujące”, „piorunujące”) zapalenie wątroby zakończone

(„galopujące”, „piorunujące”) zapalenie wątroby zakończone

zgonem, przewlekłe, albo aktywne zapalenie wątroby,

zgonem, przewlekłe, albo aktywne zapalenie wątroby,

marskość wątroby oraz rak pierwotny wątroby.

marskość wątroby oraz rak pierwotny wątroby.

Diagnostyka laboratoryjna HBV

Diagnostyka laboratoryjna HBV

HBsAg

HBsAg

– antygen powierzchniowy HBV – pojawia się w

– antygen powierzchniowy HBV – pojawia się w

2-8 tygodniu przed wystąpieniem żółtaczki – główny

2-8 tygodniu przed wystąpieniem żółtaczki – główny

marker zakażenia.

marker zakażenia.

P/ciała anty-HBs - pojawiające się po zniknięciu

P/ciała anty-HBs - pojawiające się po zniknięciu

antygenu – świadczą o uodpornieniu organizmu –

antygenu – świadczą o uodpornieniu organizmu –

pojawiają się po szczepieniu.

pojawiają się po szczepieniu.

HBcAg – antygen rdzeniowy nie występuje w surowicy.

HBcAg – antygen rdzeniowy nie występuje w surowicy.

P/ciała anty-HBcAg – IgM - świadczą o replikacji wirusa.

P/ciała anty-HBcAg – IgM - świadczą o replikacji wirusa.

P/ciała anty-HBcAg – IgG - marker przebycia zakażenia.

P/ciała anty-HBcAg – IgG - marker przebycia zakażenia.

HBeAG – świadczą o zakaźności – ściśle związane z

HBeAG – świadczą o zakaźności – ściśle związane z

HBsAg – utrzymywanie się świadczy o przejściu

HBsAg – utrzymywanie się świadczy o przejściu

ostrego zapalenia w postać przewlekła.

ostrego zapalenia w postać przewlekła.

Serokonwersja HBeAg i pojawienie się p/ciał anty-HBe

Serokonwersja HBeAg i pojawienie się p/ciał anty-HBe

jest sygnałem zdrowienia.

jest sygnałem zdrowienia.

Diagnostyka laboratoryjna HAV

Diagnostyka laboratoryjna HAV

P/ciała anty-HAV – IgM - obecne od objawów

P/ciała anty-HAV – IgM - obecne od objawów

chorobowych, potwierdzają rozpoznanie.

chorobowych, potwierdzają rozpoznanie.

P/ciała anty-HAV – IgG – świadczą o przebytym

P/ciała anty-HAV – IgG – świadczą o przebytym

zakażeniu wirusem HAV

zakażeniu wirusem HAV

Diagnostyka laboratoryjna HCV

Diagnostyka laboratoryjna HCV

Odczyn immuno-enzymatyczny EIA HCV

Odczyn immuno-enzymatyczny EIA HCV

wykrywa p/ciała przeciw kilku antygenom HCV,

wykrywa p/ciała przeciw kilku antygenom HCV,

mało swoisty, dużo fałszywie dodatnich wyników –

mało swoisty, dużo fałszywie dodatnich wyników –

istnieje konieczność powtarzania co najmniej

istnieje konieczność powtarzania co najmniej

dwukrotnie.

dwukrotnie.

Odczyn rekombinowanego immunoblottingu

Odczyn rekombinowanego immunoblottingu

HCV./RIBA – rekombinant immunoblot assay –

HCV./RIBA – rekombinant immunoblot assay –

wykrywa p/ciała przeciw HCV – bardziej swoiste

wykrywa p/ciała przeciw HCV – bardziej swoiste

niż EIA HCV

niż EIA HCV

Kliniczne badania laboratoryjne

Kliniczne badania laboratoryjne



Wzrost stężenia bilirubiny

Wzrost stężenia bilirubiny



Zwiększenie aktywności ALAT, AsPAT,

Zwiększenie aktywności ALAT, AsPAT,



W cholestazie – wzrost aktywności fosfatazy

W cholestazie – wzrost aktywności fosfatazy

alkalicznej

alkalicznej

i γ –glutamylotranspeptydazy, obecność

i γ –glutamylotranspeptydazy, obecność

nieprawidłowej lipoproteiny X.

nieprawidłowej lipoproteiny X.

Postacie kliniczne WZW:

Postacie kliniczne WZW:



Zapalenie ostre

Zapalenie ostre



Ostry żółty zanik wątroby

Ostry żółty zanik wątroby



Przewlekłe zapalenia

Przewlekłe zapalenia

wątroby

wątroby



Marskość wątroby

Marskość wątroby

Metody zapobiegania i zwalczania

Metody zapobiegania i zwalczania

wirusowych zapaleń wątroby

wirusowych zapaleń wątroby

WZW – typu B i C są głównymi chorobami zawodowymi

WZW – typu B i C są głównymi chorobami zawodowymi

pracowników zdrowia

pracowników zdrowia

Profilaktyka nieswoista w zakażeniach HAV:

Profilaktyka nieswoista w zakażeniach HAV:



Przestrzeganie higieny osobistej

Przestrzeganie higieny osobistej



Przestrzeganie czystości w zakładach nauczania

Przestrzeganie czystości w zakładach nauczania

i zakładach żywienia zbiorowego

i zakładach żywienia zbiorowego



Odpowiednia woda

Odpowiednia woda



Przestrzeganie higieny przetwórstwa żywności i higieny

Przestrzeganie higieny przetwórstwa żywności i higieny

żywienia

żywienia



Prawidłowe usuwanie nieczystości

Prawidłowe usuwanie nieczystości

Profilaktyka swoista HAV

Profilaktyka swoista HAV



Od 1999 roku szczepionka przeciwko WZW typu A –

Od 1999 roku szczepionka przeciwko WZW typu A –

HAVRIX

HAVRIX

Profilaktyka nieswoista w zakażeniach HBV

Profilaktyka nieswoista w zakażeniach HBV



Sprzęt jednorazowego użycia

Sprzęt jednorazowego użycia



Skuteczna dezynfekcja i sterylizacja sprzętu

Skuteczna dezynfekcja i sterylizacja sprzętu

wielokrotnego użycia i kontrola tego procesu

wielokrotnego użycia i kontrola tego procesu

Profilaktyka swoista HBV

Profilaktyka swoista HBV



szczepionka otrzymywane metodą rekombinacji

szczepionka otrzymywane metodą rekombinacji

wirusowego DNA w komórkach drożdży

wirusowego DNA w komórkach drożdży



Rekombinowane Engerix B, HB-Vax-II, GEN-HEVAC B

Rekombinowane Engerix B, HB-Vax-II, GEN-HEVAC B



Plazmatyczne HEPTAVAC B, HEVAC B

Plazmatyczne HEPTAVAC B, HEVAC B

Należy pamiętać że wirusowe zapalenia wątroby w Polsce

Należy pamiętać że wirusowe zapalenia wątroby w Polsce

podlegają obowiązkowej hospitalizacji.

podlegają obowiązkowej hospitalizacji.

Kandydaci do pracy w służbie zdrowia powinni mieć

Kandydaci do pracy w służbie zdrowia powinni mieć

oznaczony HBsAg a w miarą możliwości także

oznaczony HBsAg a w miarą możliwości także

przeciwciała anty-HBs

przeciwciała anty-HBs

i anty-HBc

i anty-HBc