Wydział Zarządzania i Dowodzenia

Zarządzanie lotnictwem

gr.D

AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ

Jarosław Kłos

Proces dowodzenia

Całość przedsięwzięć związanych z
dowodzeniem, realizowanych przez
komórki organizacyjne i osoby
funkcyjne na stanowiskach
dowodzenia w ramach systemu
dowodzenia, składa się na proces
dowodzenia.



ustalenie położenia,



planowanie,



stawianie zadań,



kontrole.

Poniższy
rysunek
przedstawia
cykl
decyzyjny,
według
którego
odbywa się
wypracowani
e decyzji na
szczeblach
taktycznych.

Relacje pomiędzy Centrum
Dowodzenia (CD SD) a
Centrum Zabezpieczenia
Działań (CZD SD)
Przebieg cyklu decyzyjnego w
komórkach logistycznych jest
odmienny od cyklu realizowanego
w komórkach operacyjnych.
Różnica wynika przede wszystkim
z usługowego charakteru
działania logistyki. Aby SD mogło
wypracować kolejne dokumenty,
musi otrzymać wcześniej pewne
dane z komórki logistycznej. I
odwrotnie, aby rozpocząć
planowanie działań logistycznych
konieczna jest na CZD znajomość
pewnych danych z CD. Aby taki
system zadziałał poprawnie musi
istnieć ścisła korelacja pomiędzy
tymi centrami.

Aby relacje te zistniały na
odpowiednim poziomie konieczne
wydaje się posiadanie oficera
koordynacyjnego logistyki, który
będzie odpowiedzialny za
nawiązanie i utrzymanie więzi
informacyjnych pomiędzy CD a
CZD

Ustalenie położenia

Ciągły proces realizowany we

wszystkich komórkach

organizacyjno-funkcjonalnych

stanowiska dowodzenia. Z chwilą

otrzymania zadania następuje

jednak szczególne nasilenie

czynności w ramach ustalania

położenia, ukierunkowane właśnie na

nowe zadanie. Pozwala to na jego

zakwalifikowanie jako (pierwszej)

fazy cyklu dowodzenia.

W trakcie ustalania położeni

analizowane i przedstawiane są
następujące grupy informacji:



posiadane (informacje sytuacyjne),



wpływające (informacje sytuacyjne i
dyrektywne),



zdobywane (informacje sytuacyjne).

Informacje posiadane

(istniejące)

Z chwilą otrzymania zadania w
pierwszej kolejności brane są pod
uwagę informacje posiadane
(istniejące). Informacje te
zawarte są między innymi w
dokumentach normatywnych,
regulaminach oraz bazach danych
przygotowanych zawczasu.

Informacje wpływające

Informacje posiadane są w sposób ciągły

uzupełniane poprzez informacje

wpływające, do których zalicza się:



rozkazy (zarządzenia) operacyjne

(bojowe),



zarządzenia przygotowawcze,



komunikaty,



meldunki,



inne uzyskane dane.

Rozkazy oraz

zarządzenia

przełożonego

Są jedynymi z zasadniczych
dokumentów wykorzystywanych
przy ustaleniu położenia. Zawierają
one informacje wywierające
bezpośredni wpływ na dalsze
działania.

Zarządzenia

przygotowawcze

Umożliwiają podległym dowódcom
przygotowanie we właściwym czasie
odpowiedniej ilości informacji oraz
zapewniają możliwość ich wymiany z
sąsiadami i podwładnymi

Komunikaty

Różnego rodzaju siły i środki
rozpoznania dostarczają dane o
sytuacji przedstawiane w
komunikatach, których analiza
stanowi istotny wkład do
prowadzenia ciągłej oceny sytuacji.

Meldunki sytuacyjne

W czasie prowadzenia walki
(operacji) wyodrębnia się meldunki
terminowe oraz meldunki doraźne.

Meldunki terminowe

Składane są w określonym terminie
wyznaczonym przez przełożonego,
jeżeli we właściwych dokumentach
normatywnych nie ma ustaleń
dotyczących systemu
meldunkowego. Zawierają
informacje na temat sytuacji
taktycznej (operacyjnej) w rejonie
(pasie) odpowiedzialności
meldującego dowódcy

Meldunki doraźne

Składane są przez podwładnego po
zaistnieniu sytuacji, o której należy
niezwłocznie powiadomić
przełożonego, lub na jego
(przełożonego) żądanie. Jeżeli
meldunki doraźne przekazywane są
ustnie (przez środki łączności),
powinny być następnie
potwierdzone w formie pisemnej.

Inne uzyskane dane

Jeżeli zaistnieje potrzeba pozyskania
dodatkowych informacji, dowódca
danego szczebla dowodzenia powinien:



zwrócić się z prośbą do przełożonego o
dostarczenie informacji w wymaganym
zakresie,



zarządzić rozpoznanie przeciwnika i
tereny własnymi środkami,



zażądać kolejnych meldunków od
podwładnych.

Dla uzyskania rzeczywistego obrazu
sytuacji oprócz informacji
dotyczących wojsk własnych i
przeciwnika istotne są także dane
dotyczące środowiska, w jakim
prowadzone będą działania.
Podstawowym źródłem wiedzy w tym
zakresie jest geografia wojskowa
oraz informacje pozyskane poprzez
rozpoznanie terenu.

Obraz sytuacji

Posiadane, wpływające i zdobywane
informacje, tworzące obraz sytuacji,
przedstawia się w postaci:



map sytuacyjnych,



tabel,



diagramów,



schematów organizacyjnych,



innych dokumentów pomocniczych.

Obraz sytuacji

Wymienione przedsięwzięcia muszą
doprowadzić do stworzenia
dowódcy maksymalnie
przejrzystego obrazu sytuacji, na
podstawie którego może on ją
ocenić, podjąć decyzję postawić
zadania i dowodzić podległymi
siłami.

Mapy sytuacyjne

Opracowywane są we wszystkich
komórkach organizacyjno-
funkcjonalnych stanowisk
dowodzenia. Na niższych
szczeblach dowodzenia oraz w
warunkach statycznej sytuacji
dopuszcza się wykorzystywanie
wspólnej mapy sytuacyjnej przez
więcej niż jednego użytkownika.

Zawierają:



linie rozgraniczenia,



inne linie koordynacyjne oraz elementy

dowodzenia i koordynacji działań,



wybrane informacje na temat przełożonego i

sąsiadów istotne dla prowadzonych działań,



położenia i charakter działań wojsk własnych

(dwa szczeble w dół),



rozmieszczenie stanowisk dowodzenia,



położenie i działania przeciwnika,



inne informacje ważne dla danej komórki

SD.

W celu zachowania czytelności
mapy sytuacyjnej zaleca się
stosowanie kilku nakładanych na
siebie folii zawierających określone
grupy informacji (np. przeciwnik,
wojska własne - jednostki bojowe,
zabezpieczenia logistycznego,
ocena terenu itp.).

Mapy sytuacyjne

W wypadku funkcjonowania na
danym szczeblu dwóch lub trzech
stanowisk dowodzenia mapy
sytuacyjne prowadzone są
równolegle we wszystkich
komórkach organizacyjno-
funkcjonalnych tych stanowisk.

Bibliografia

J. Wołejszo, J. Kręcikij - Podstawy

dowodzenia, Warszawa 2007