• 

OKH Mauerwald - Mamerki

Była Kwatera polowa Naczelnego Dowództwa niemieckich Wojsk Lądowych

Kwatera polowa Naczelnego Dowództwa  niemieckich Wojsk Lądowych (Oberkommando des Heeres) w Mamerkach jest największym w Europie kompleksem niezniszczonych bunkrów z okresu II wojny światowej. Niektóre z zachowanych w całości betonowych schronów dochodzą do 9 metrów wysokości, co czyni je unikatowymi w skali światowej zabytkami fortyfikacji drugo wojennej. Jeden z typów udostępnionych do zwiedzania bunkrów został własnoręcznie zaprojektowany przez Adolfa Hitlera.

Obok „Wilczego Szańca”, kwatera w Mamerkach była jedną z kliku siedzib wojskowych i politycznych dowództw III Rzeszy, wzniesionych w Prusach Wschodnich w celu kierowania wojną ze Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich (Plan „Barbarossa”).

Budowę Mamerek rozpoczęto wczesną jesienią 1940 roku. Prace zakończono na przełomie maja i czerwca 1941 roku, jednakże w związku z przedłużającą się wojną, kontynuowano je z przerwami do końca 1944 roku

Na około 250 hektarach mieszanego, częściowo podmokłego lasu wybudowano łącznie ponad 200 obiektów – od budynków drewnianych i ceglanych, po bunkry betonowe o grubościach ścian i stropów od 2 do 7 metrów.

Nosząca kryptonim „Mauerwald” kwatera podzielona została na trzy strefy bezpieczeństwa: „Quelle”, „Fritz” i „Brigitten Stadt”. „Quelle” – „Źródło” było siedzibą Kwatermistrzostwa Wojsk Lądowych. Strefę „Fritz” – „Fryderyk” przeznaczono dla struktur Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych. „Miasto Brygidy – „Brigitten Stadt” zajmowały służby pomocnicze (w przeważającej mierze obsługi sztabu i łączności). W strefie tej ulokowano centrum łączności kwatery.

Spośród kilkuset podoficerów, oficerów i generałów Sztabu Generalnego mieszkających i planujących w Mamerkach operacje zbrojne przeciwko Związkowi Radzieckiemu wymienić można pułkownika Clausa von Stauffenberga i feldmarszałka Friedricha Paulusa – dowódcę rozbitej pod Stalingradem 6 Armii.