Andrzej Głowacki

WZiM, IV ZD,

nr 100537

Historia Totalizatora Sportowego i wprowadzonych przez niego gier
w Polsce

Streszczenie:

W poniższej pracy została przedstawiona historia Totalizatora Sportowego w Polsce jak również ważniejszych wprowadzonych przez tą instytucje gier liczbowych. Dzisiaj Totalizator Sportowy to największa spółka zajmująca się grami liczbowymi i loteriami pieniężnymi na polskim rynku. Działamy ponad 50 lat. Jej początki sięgają 1955 roku gdy na mocy Uchwałą Prezydium Rządu powołano instytucję, która dochód
z działalności przeznaczać będzie na budownictwo i kapitalne remonty urządzeń sportowych. Podczas ponad dół wiecznego okresu działalności Totalizator Sportowy oferował i oferuje graczom, różne rodzaje produktów
a mianowicie zakłady wzajemne (zakłady piłkarskie ligi polskiej, angielskiej, zakłady totalizatora żużlowego), gry liczbowe  Toto-Lotek (Duży Lotek), Mały Lotek, Super Lotek, Express Lotek, Jocker, Multi Lotek, Twój Szczęśliwy Numerek, Zakłady Specjalne. loterie pieniężne - zwane popularnie zdrapkami. Totalizator jest również mecenasem polskiego sportu i kultury.

Wprowadzenie:

Loterie pieniężne w Polsce mają bardzo długą historię, sięgają bowiem czasów przed zaborowych. W 1768r. na mocy ustawy sejmowej powołano do życia loterię liczbową której dochody miały zasilić Skarb Państwa. Rok później otwarto w Warszawie pierwszy kantor nazwany LOTTO di GENOVA w której co zamożniejsi obywatele mogli oddać się żądzy hazardu. Pomimo likwidacji państwa Polskiego w trzech zaborach były organizowane loterie które przynosiły znaczne dochody. Najdłużej bo aż do rozpoczęcia II Wojny Światowej istniała loteria w zaborze rosyjskim. Wkrótce po odzyskaniu niepodległości w 1920 r. utworzono stałą loterię podporządkowaną Ministrowi Skarbu.

1. Początki i rozwój Totalizatora Sportowego

Początki Totalizatora Sportowego(TS) datowane są na połowę lat pięćdziesiątych dwudziestego wieku. Uchwała Prezydium Rządu z dnia 17 grudnia 1955 roku powoływała do życia instytucję, której dochód z działalności przeznaczany miał być na budownictwo
i kapitalne remonty urządzeń sportowych. Na mocy zarządzenia Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej z dnia 25 stycznia 1956 roku działalność swoją rozpoczęło Państwowe Przedsiębiorstwo "Totalizator Sportowy.

Przez pierwsze lata grający w totolotka
w Polsce nie mieli lekko. Musieli stać na poczcie
w długich kolejach, by wysłać swój kupon do Warszawy. Warto dodać, że główna siedziba przedsiębiorstwa mieściła się w kilku wynajętych pokojach w Hotelu Europejskim. Dopiero po ponad roku działalności, dokładnie 17 marca 1957 r. utworzono 17 oddziałów wojewódzkich, które istnieją do tej pory. Tego dnia powstały również pierwsze stałe kolektury. Numer 1 otrzymał punkt na rogu Wspólnej
i Marszałkowskiej, numer 2 w CDT, a numer 3 na Wileńskiej 13 na Pradze. Wszystkie oczywiście w Warszawie. Ten uroczysty moment został uwieczniony na taśmie Polskiej Kroniki Filmowej, a pierwszym klientem był ówczesny dyrektor Henryk Bucholc.

W pierwszych latach istnienia Totalizatora Sportowego sporą dla niego konkurencją były regionalne gry liczbowe. W każdym województwie można było grać wzbogacając miejscowy budżet. I tak w Warszawie grało się w "Syrenkę", w Krakowie w "Lajkonika",
w Katowicach w "Karolinkę", itp. Gdy Totalizator stawał się coraz bardziej popularny przede wszystkim z racji coraz większych wypłat, odbierał powoli klientów innym loteriom. Nie wszystkim się to podobało, zwłaszcza władzom wojewódzkim. W Katowicach w nocy z 12 na 13 marca 1958 roku Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania na podstawie decyzji Miejskiej Rady Narodowej usunęło wszystkie kioski totka i w ten sposób pozbawiło mieszkańców możliwości gry. Skandal zrobił się niesłychany. Dopiero kategoryczne żądania ze stolicy poskutkowały. Po kilku dniach kioski wróciły.

W ciągu wszystkich lat swojej działalności Totalizator Sportowy proponował i nadal proponuje graczom bardzo bogatą ofertę produktów:

• zakłady wzajemne (zakłady piłkarskie ligi polskiej, angielskiej, zakłady totalizatora żużlowego),

• gry liczbowe - Toto-Lotek (Duży Lotek), Mały Lotek, Super Lotek, Express Lotek, Jocker, Multi Lotek, Twój Szczęśliwy Numerek, Zakłady Specjalne.

• loterie pieniężne - zwane popularnie zdrapkami.

Totalizator Sportowy zadebiutował w 1956 r. zakładami piłkarskimi. Kupony wysyłane były wówczas za pośrednictwem poczty, a opłatę stanowił specjalny trójkątny znaczek. Gra liczbowa Toto-Lotek pojawiła się w 1957 r. i przez 16 lat niepodzielnie królowała na rynku. Razem z nią „debiutował” pan Mieczysław Kamiński spod Siemiatycz właściciel pierwszego, historycznego już kuponu. Rok 1958 zapisał się w historii TS wprowadzeniem ograniczenia wysokości wygranej w Toto Lotku do 1 mln starych złotych, ale wcześniej najwyższa wygrana za „szóstkę” wyniosła 3.481.740 złotych.

Jesienią 1959 r. do zakładów piłkarskich ligi polskiej dołączyły zakłady ligi angielskiej. W 1973 r. wprowadzono na rynek kolejną grę liczbową - Mały Lotek, natomiast w 1976 r. pojawiły się dwie nowe gry liczbowe: Express Lotek i Zakłady Specjalne a dziesięć lat później w 1986 r. Super Lotek. Kolejne gry wprowadzano, pod marką LOTTO, w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Najpierw w 1996 r. - z okazji 40. rocznicy powstania Totalizatora Sportowego - Multi Lotek a później w 1998 r. najmłodsze „dziecko” gier liczbowych Twój Szczęśliwy Numerek. We wrześniu 1999 r. Totalizator Sportowy rozszerzył ofertę o nową markę - LOTEK - loterie pieniężne.

Przez szesnaście lat losowania odbywały się z udziałem publiczności. Organizowano je m.in. w salach kinowych, na stadionach sportowych, w domach kultury.
Rok 1973 był przełomowym dla miłośników gier liczbowych. Dokładnie 11 marca miało miejsce pierwsze losowanie z udziałem kamer TVP, a już 19 grudnia wprowadzono bębnową maszynę losującą. Wcześniej losowania odbywały się przy użyciu specjalnych zwitków
z tulejkami i bębna poruszanego ręcznie. Kolejne wymiany maszyn miały miejsce w 1991 r.
i w 2002 r. Od grudnia 2002 r. losowania odbywają się w nowym „Studio LOTTO” w TV Polsat.

Prawdziwa rewolucja w prowadzeniu gier liczbowych przypadła jednak na ostatnie dziesięciolecie ubiegłego wieku. Dokładnie 27 września1991 r. w wyniku podpisania umowy z firmą G-Tech Corporation wprowadzono do kolektur LOTTO pierwsze nowoczesne maszyny losujące tzw. lottomaty. Lottomaty zostały wprowadzone w kolekturach Totalizatora Sportowego stopniowo w okresie od września 1991 do stycznia 1995 i całkowicie zastąpiły wcześniej stosowany system papierowych kuponów z naklejanymi banderolami, sprawdzanych za pomocą ręcznie wycinanych szablonów. System ten od czasu rozpoczęcia instalowania lottomatów był nazywany "systemem off-line", w przeciwstawieniu do nowego systemu informatycznego, zwanego "systemem on-line". W 2007 roku Totalizator Sportowy wprowadził
w niektórych kolekturach nowoczesne lottomaty
z ekranem dotykowym. Lottomaty połączone są
z komputerami centrali przez łącze satelitarne i sieć stacji radiowych.

Główne funkcje lottomatu to: odczyt blankietów służących do zawierania zakładów gier liczbowych
i kontrola ich prawidłowego wypełnienia, pobranie
z systemu pseudolosowych kombinacji liczb
(w metodzie "chybił trafił"), wydruk kuponu stanowiącego dowód zawarcia zakładu, odczyt danych
z kuponów w celu sprawdzenia wygranych i wydruk kwitów wypłaty. Oprócz tego lottomaty udostępniają funkcje diagnostyczne (np. test drukarki, informacje o stanie łączności), rozliczeniowe (np. raporty dzienne) i informacyjne (np. komunikaty o aktualnej wielkości puli na wygrane
I stopnia). Do lottomatów można także przyłączyć dodatkowe urządzenia, np. czytniki kodów paskowych. Dostęp przez lottomat do systemu zawierania zakładów wymaga podania identyfikatora oraz hasła. Po każdym zalogowaniu do systemu lottomat drukuje tzw. kwit otwarcia, będący jednym z elementów wykorzystywanych przy sprawdzaniu autentyczności kuponu, na którym stwierdzono wyższą wygraną. Lottomaty znajdujące się w kolekturach umożliwiają wypłaty wygranych do 2280 złotych na jeden kupon. Wypłata wyższych wygranych odbywa się w oddziałach Totalizatora Sportowego za pomocą tzw. terminala uprzywilejowanego. Jest to zwykły lottomat, któremu jednak w systemie przypisano szczególne uprawnienia. Terminal uprzywilejowany umożliwia wypłaty wszelkich wygranych bez ograniczenia wysokości, a także wgląd w pracę innych terminali - np. sprawdzanie wysokości utargu.

Niezwykle ważnym w historii działalności Totalizatora Sportowego był rok 1997. Dnia 16 grudnia Państwowe Przedsiębiorstwo Totalizator Sportowy zostało przekształcone
w Spółkę Skarbu Państwa w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Początek nowego stulecia to przede wszystkim wprowadzenie nowego systemu komputerowego i dynamiczny rozwój sieci sprzedaży. Od 2001 r. przybyło ponad 4 tys. kolektur LOTTO (wzrost o 40 proc.) Od maja 2001 r. w punktach sprzedaży LOTTO trwa wymiana lottomatów na urządzenia nowej generacji typu ISSYS. Rozwija się również współpraca z partnerami sieciowymi. Ważne jest również to, że Totalizator Sportowy jako jeden z największych płatników przekazał w 2004 r. do budżetu państwa z tytułu wszystkich zobowiązań ok. 1.330 mln zł. Na konto Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu wpłynęło ok. 481 mln złotych natomiast na konto Ministerstwa Kultury ponad 120 mln złotych. Spółka z tytułu dopłat nie pobiera żadnych dodatkowych opłat  a ponosi niemałe koszty - rocznie jest to 48 mln zł.

Totalizator Sportowy, właściciel marki LOTTO, ma prawnie zagwarantowany monopol państwa na świadczenie swoich usług na terenie Polski. Jest organizatorem gier liczbowych i loterii pieniężnych, które ze względu na różne zasady i różne ich pozycjonowanie nie stanowią dla siebie konkurencji. Z systematycznie przeprowadzanych badań opinii publicznej wynika, że w gry liczbowe organizowane przez Totalizator Sportowy gra ponad połowa Polaków. W 2004 roku uczestnictwo w grach liczbowych Totalizatora Sportowego deklarowało 59% badanych i liczba ta w kolejnych latach systematycznie rośnie wzrasta. Jest to zdecydowany wzrost - w 2000 roku uczestnictwo w grach liczbowych deklarowało 29%,a w 2002 roku - 39% ogółu badanych Polaków. Polacy grają coraz chętniej i wydają spore kwoty na zakup zakładów, zwłaszcza w momencie wystąpienia kumulacji
w Dużym Lotku. Im wyższa kumulacja, tym dłuższe kolejki ustawiają się w kolekturach.

2. Totalizator sportowy jako mecenas polskiego sportu i kultury

Mówiąc o budownictwie sportowym w Polsce nie można pominąć jednej z najważniejszych dat z historii Totalizatora Sportowego, roku 1956. Dzięki stałym środkom przekazywanym na konto GKKFiT można było rozpocząć systematyczne i planowe budownictwo sportowe. Baza sportowa w 1955 r. była bardzo skromna, tylko 908 obiektów. Przez prawie 50. lat dzięki Totalizatorowi Sportowemu wybudowano, wyremontowano, zmodernizowano prawie wszystkie obiekty sportowe w Polsce. Od wprowadzenia
w 1994 r. dodatkowej dopłaty do gier kwoty przekazywane na wydzielone konto środków specjalnych Ministerstwa Edukacji Narodowej
i Sportu pozwoliły na wybudowanie
i wyremontowanie blisko 3000 obiektów sportowych. W ten sposób, po prawie jedenastu latach funkcjonowania dodatkowej dopłaty do gier możemy korzystać z kolejnych pływalni, sal gimnastycznych i hal sportowych, krytych lodowisk, stadionów i boisk oraz obiektów specjalistycznych,
w tym skoczni i tras narciarskich, torów kajakowych, kortów tenisowych, kompleksów sportowych. Współczesny sport nie mógłby istnieć bez finansowego wsparcia z zewnątrz. Bez pomocy sponsorów nie doszłoby od skutku wiele liczących się imprez sportowych, lub byłyby znacznie uboższe i o wiele mniej atrakcyjne. Bez udziału marki LOTTO trudno by mówić np. o Międzynarodowym Memoriale Bronisława Malinowskiego, IV Festiwalu Gwiazd Sportu we Władysławie, Międzynarodowym Konkursie Skoków o Tyczce na molo w Sopocie, Mistrzostwach Europy MTB w Książu, Międzynarodowych Mistrzostwach Polski Seniorów Polish Open.

LOTTO sponsoruje działalność pierwszej zawodowej grupy kolarstwa górskiego Lotto - PZUS.A. oraz Reprezentację Polską w Tenisie Stołowym. Z pomocy finansowej korzystały również drużyny żeglarskie biorące udział w Paraolimpiadzie Atenach w 2004 r.

W czerwcu 2003 r. ustawodawca nałożył na spółkę kolejny obowiązek - wspierania szeroko rozumianej kultury narodowej. Jednak swój udział w kulturze Totalizator Sportowy zaznaczył dużo wcześniej. Od 1971 r. aktywnie uczestniczył w odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie. Bez zaangażowania finansowego LOTTO wiele ważnych wydarzeń kulturalnych jak np. FAMA - 34. Festiwal Artystyczny Młodzieży Akademickiej, Polskie Nagrody Filmowe „Orły 2004”, VIII Międzynarodowy Przegląd Filmów Amatorskich „Jutro Filmu 2004”, wystawa prac Tomasza Olbińskiego, Obchody 100-lecia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, czy XXXIII Warszawska Jesień Poezji nie mogłoby istnieć. Niezwykle ważnym wydarzeniem dla polskiej kultury było odsłonięcie,
w październiku 2004 r. w Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach, jedynego w Polsce dzieła XVI-wiecznego malarza El Greco „Ekstaza św. Franciszka”. Tę perłę malarstwa hiszpańskiego udostępniono szerokiej publiczności dzięki pomocy Totalizatora Sportowego, który przekazał środki na zakup systemu zabezpieczającego obraz.

Totalizator Sportowy uczestniczy również w akcjach na rzecz potrzebujących, pokrzywdzonych przez los. Zyski z Zakładów Specjalnych LOTTO przekazywano m.in. na budowę Centrum Zdrowia Dziecka, zakup sprzętu medycznego i karetek dla szpitali, pomoc powodzianom, dzieciom niepełnosprawnym i wychowankom domów dziecka. Spółka przeznaczyła znaczne środki m.in. na działalność oświatowo-kulturalną, rehabilitację społeczną i zawodową prowadzoną przez Fundację Dzieciom „Zdążyć z pomocą”, organizację obozów żeglarskich dla dzieci z rodzin rolniczych, pomoc w organizacji akcji letniej „Dzieci Lwowskie Gośćmi Piastowskiej Ziemi Dolnośląskiej”. Tradycją stało się organizowanie Zakładów Specjalnych LOTTO na rzecz wdów i sierot po policjantach poległych na służbie. Dzięki przekazywanym środkom Fundacja Pomocy Wdowom
i Sierotom po Poległych Policjantach może pokrywać opłaty za studia, organizować obozy letnie. Dzięki ufundowanej przez LOTTO tablicy interaktywnej młodzież z Cząstkowa znalazła się w pierwszej piątce szkół w Polsce, które mogą korzystać z najnowocześniejszych osiągnięć techniki przy zdobywaniu wiedzy.

Społeczne zaangażowanie spółki jest wysoko oceniane przez społeczeństwo. Według badań, 95proc. respondentów postrzega Totalizator Sportowy jako przedsiębiorstwo dochodowe, które przynosi pożytek krajowi. W 2004 r. marka LOTTO, jako jedna
z najsilniejszych marek na rynku polskim, została uhonorowana tytułem SUPERBRANDS POLSKA 2004. Działalność marki TS w obszarze sportu została doceniona wręczoną
w październiku 2004 r. statuetką BUDOWNICZY POLSKIEGO SPORTU.

3. Najważniejsze gry liczbowe Totalizatora Sportowego.

Pierwszą grą liczbową wprowadzoną przez Totalizator Sportowy był Toto Lotek. Jego inauguracja miała miejsce 27 stycznia 1957 r. Losowano wówczas 6 z 49 liczb/dyscyplin sportowych. Po osiemnastu latach, we wrześniu 1975 r. Toto Lotek zmienił nazwę na Duży Lotek.


Rys.4 Jeden z pierwszych kuponów Toto Lotka

Źródło: http://serwis5.lotto.pl/183-41e3c2a509150.htm (07.12.2008 r.)

Duży Lotek jest jedyną grą liczbową w Polsce, która zachowała się bez większych zmian od swojego wprowadzenia w roku 1957 do dzisiaj. Gra polega na wytypowaniu 6 liczb
z przedziału od 1 do 49. Typowanie odbywa się poprzez zaznaczenie na blankiecie odpowiednich liczb, od roku 1991 dzięki wprowadzeniu przez Totalizator Sportowy automatycznych lottomatów istnieje możliwość obstawiania liczb w systemie "chybił-trafi". W tym przypadku za wybór liczb odpowiada system informatyczny.
W dużym lotku istnieje również możliwość obstawiania liczb dzięki zakładom systemowym.
W zakładach systemowych istnieje możliwość skreślenia od 7 do 12 liczb na jednym kuponie.
W początkowym okresie istnienia dużego lotka losowania odbywały się raz w tygodniu
w niedzielę. W roku 1984 losowanie dużego lotka zostało przeniesione z niedzieli na sobotę.
W 1991 roku przedsiębiorstwo Totalizator Sportowy postanowiło wprowadzić dodatkowe losowanie dużego lotka w środę. Losowania dużego lotka w sobotę oraz w środę prowadzone były do 4 września 2007 roku, kiedy to wprowadzono trzecie losowanie dużego lotka we wtorek, a losowanie ze środy przeniesiono na czwartek.

Ciekawostki dotyczące dużego lotka :

• 29 lipca 2008 roku, kiedy kumulacja w dużym lotku sięgnęła prawie 40 000 000 złotych liczba wejść na stronę www.lotto.pl wzrosła czterokrotnie;

• W Dużym Lotku istnieje 13 983 816 różnych kombinacji losowanych liczb;

• Obstawienie wszystkich możliwych kombinacji kosztowałoby 27 976 632 PLN;

• Zakładając, że skreślenie jednej kratki zajmuje jedną sekundę, wypełnienie wszystkich możliwych kombinacji na blankietach zajęłoby ok. 5 miesięcy ciągłego skreślania.;

• Najwięcej wygranych I stopnia - 80 stwierdzono 30 marca 1994 roku;

• 29 lipca 2008 pierwszy raz w historii wystąpiła sześciokrotna kumulacja - pula na wygrane pierwszego stopnia wyniosła 37 796 991,20 złotych. Trafiono 4 szóstki;

• Pewien Pan z Olsztyna trafił dwie szóstki w odstępie dwóch tygodni;

• Systemy dużego lotka kompletnie nie zwiększają szans na wygraną;

Inauguracja Express Lotka miała miejsce 31 marca 1976 r. Losowano wtedy

5 z 49 liczb.

Główną atrakcją gry było losowanie wśród wygranych I stopnia „piątek” dodatkowej premii w wysokości miliona starych złotych. Premię wypłacano już na drugi dzień po jej losowaniu, co na ówczesne czasy stanowiło wielką atrakcję, gdyż normalnie wygrane wyższych stopni wypłacane były dopiero po zakończeniu okresu reklamacyjnego. Stąd wzięła się nazwa gry Express Lotek - Szybki Lotek. Aktualnie premia nie jest losowana. W początkowym okresie losowania przeprowadzano raz w tygodniu - w środę. Wybór 5 z 49 liczb obowiązywał do końca 1978 roku. W tym systemie odbyło się 128 losowań - ostatnie 27 grudnia 1978 roku.

W styczniu 1979 roku nastąpiła zmiana zakresu liczb w Express Lotku z 49 na 42. Jednak pierwsze losowanie (5/42) miało miejsce dopiero 10 stycznia 1979 roku i obejmowało zakłady zawarte na dzień 3 i 10 stycznia. „Zima stulecia” uniemożliwiła bowiem dowiezienie na czas do Centrali PPTS w Warszawie odcinków „B” kuponów. Podobnie było z zakładami Małego Lotka (5/35) i Dużego Lotka (6/49) - losowanie 10 stycznia 1979 roku obejmowało zakłady zawarte 7 i 10 stycznia. Od stycznia 1995 roku losowania Express Lotka odbywały się już dwa razy w tygodniu. Zapowiedziane przez TS, na dzień 17 stycznia 1998 roku (losowanie 1152), zawieszenie gry Express Lotka spowodowało zawarcie rekordowej liczby 1.565.064 zakładów. Natomiast rekordowa ilość - 76 „piątek”, po 2 855,70 zł. padła w dniu 23.12.1995 r., gdy wylosowano liczby: 3, 7, 13, 33 i 39.

Po dwuletniej przerwie, 26 sierpnia 2000 roku, Totalizator Sportowy Sp. z o.o., uwzględniając prośby graczy, ponownie wprowadził Express Lotka (5/42). W 2003r. rekordowa wygrana za „piątkę” - 179.377,00 zł padła 24 grudnia .

Multi Lotek - zadebiutował w Polsce 18 marca 1996 r. Pierwsze losowanie Multilotka zbiegło się w czasie z przeniesieniem transmisji losowań lotto z TVP do Polsatu.
W pierwszym - historycznym losowaniu Multi lotka padły liczy: 4, 9, 10, 16, 21, 22, 23, 26, 27, 34, 35, 41, 42, 48, 62, 66, 68, 73, 76 i 78.

Dzięki przejściu w Polsce przez Totalizator Sportowy na przyjmowania zakładów
w systemie on-line pojawiła się możliwość wprowadzenia codziennej gry liczbowej. Przygotowania do wprowadzenia na rynek multi lotka trwały już od 1995 roku.
Pierwotnie gra miała nosić nazwę KENO tak jak ma to miejsce w krajach zachodnich.
Ze względu na charakter gry - zwyciężyła jednak nazwa Multilotek. Proponowano również inne nazwy, takie jak MaxLotek czy MiltiLotto.

W pierwszych losowaniach wykorzystywano zachodnioniemiecką maszynę losującą typu HBS/RFN/1973 r., wcześniej używaną w losowaniach Dużego Lotka, Super Lotka
i Zakładów Specjalnych. Zestaw kul zakupiony został w Niemczech od producenta maszyny.

Wymiana maszyny losującej z tzw. łapą na nowe urządzenie podciśnieniowe oraz kul na jednolity żółty kolor nastąpiła po 317 losowaniach na początku października 1997r.
Najnowsza maszyna rozpoczęła pracę w dniu 01 października 2002r.
Podczas pierwszego roku losowania odbywały się tylko cztery razy w tygodniu:
w poniedziałek, wtorek, czwartek i piątek.

Po półtorej roku 19 września 1997 r. zainaugurowano losowania niedzielne, a od listopada 1998 r. - środowe, natomiast od dnia trzecich urodzin MultiLotka losowania odbywają się codziennie.

W początku 2004 r. miał miejsce swoisty rekord. Dnia 4 stycznia 2004 r. kwota wygranych wyniosła 206% wielkości sprzedaży.

Multi Lotek Plus to dodatkowa możliwość większych wygranych w Multi Lotku
i same plusy dla graczy: jedno losowanie - dwie wygrane, dodatkowe większe wygrane, jasne zasady, gwarantowane wygrane.

Ogólne zasady gry Multi Lotek PLUS

• Multi Lotek Plus to dodatkowa możliwość wygranych w Multi Lotku;

• Losowanie odbywa się codziennie - jest jedno losowanie dla Multi Lotka i Multi Lotka Plus;

• W Multi Lotka Plus można grać wyłącznie grając w Multi Lotka;

• Plusem jest ostatnia (dwudziesta) wylosowana w Multi Lotku liczba;

• Jeśli wśród wytypowanych liczb na kuponie, znajduje się Plus oznacza to wygrana. Jej wysokość określona jest w tabeli wygranych;

• Na opłatę za pojedynczy zakład Multi Lotka Plus, która wynosi 5 złotych składa się stawka za pojedynczy zakład Multi Lotku wraz z 25 % dopłatą oraz stawka za pojedynczy zakład;

• Multi Lotka Plus wraz z 25 % dopłatą;

• Wysokości wygranych są gwarantowane i nie zależą od liczby szczęśliwych zwycięzców. żeby wygrać wystarczy trafić Plusa a wysokość wygranej zależy od ilości poprawnie wytypowanych w Multi Lotku liczb i wielokrotności stawki.

Twój Szczęśliwy Numerek - gra liczbowa organizowana przez Totalizator Sportowy. Polega na skreśleniu pięciu liczb, jednej ze zbioru 36 liczb oraz 4 ze zbioru 45 liczb. W Numerku już przy trafieniu jednej liczby - "Szczęśliwego Numerka" wypłacana jest wygrana (VII stopnia). Największą wygraną (I stopnia) mamy wtedy, gdy trafiony został "Twój Szczęśliwy Numerek" oraz wszystkie 4 pozostałe liczby. Do losowania wyników tej gry używane są dwie maszyny losujące. Losowania gry odbywają się w poniedziałki, środy
i piątki.

Ogólne zasady gry Twój Szczęśliwy Numerek

• Losowanie odbywa się na dwóch maszynach losujących;

• W ramach jednego zakładu występują dwa typowania;

• 4 liczby z 45, oraz;

• 1 liczba z 36;

• Metodą „blankietową” można skreślić od 1 do 5 zakładów na jednym blankiecie;

• Metodą „chybił-tafił” zlecenie losowego wyboru przez terminal 4 liczb ze zbioru liczb od 1 do 45 i 1 liczby ze zbioru liczb od 1 do 36;

• Opłata za jeden zakład prosty wynosi 1,25 zł, w tym: stawka podstawowa 1 zł + 25% dopłaty a rozwój kultury fizycznej oraz wspieranie kultury narodowej;

Zakłady specjalne

W ofercie gier liczbowych Totalizator Sportowy posiada jedną o szczególnym charakterze. Są nią Zakłady Specjalne, ponieważ tylko tutaj zyski ze sprzedaży przekazywane są na cele charytatywne i ważne społecznie. W ten sposób Totalizator był i jest zawsze tam, gdzie potrzebna jest pomoc. Gra organizowana jest okazjonalnie - kilka razy w roku. Pierwsze losowanie Zakładów Specjalnych odbyło się w 1977 r. Zgodnie z regulaminem gry, nie mniej niż 50% zysku ze sprzedaży zakładów zostaje przekazane na cele charytatywne. Z regularnie prowadzonych badań na temat rynku gier liczbowych i loterii pieniężnych w Polsce wynika, że ponad połowa ogółu badanych Polaków popiera przekazywanie przez Totalizator Sportowy środków finansowych na wsparcie domów dziecka (67 %) i szeroko pojętej działalności charytatywnej (51 %). Nie każda edycja Zakładów Specjalnych miała wyraźnie zdefiniowanego odbiorcę środków pochodzących z zysku, ale zawsze były one wykorzystywane do niesienia pomocy w postaci darowizn czy dotacji.
Zakłady okazjonalne. Zawieranie zakładów i losowanie odbywa się w terminach ustalonych przez Zarząd Spółki.

Ogólne zasady gry Zakłady specjalne

• Typuje się 5 spośród 45 liczb;

• Można zawierać tylko zakłady proste, na najbliższe losowanie;

• Metodą "blankietową" można skreślić od 1 do 8 zakładów na jednym blankiecie;

• Metodą "chybił-trafił" można zagrać od 1 do 10 zakładów na jednym kuponie;

• Opłata za jeden zakład prosty wynosi 1,25zł, w tym: stawka podstawowa 1 zł + 25% dopłaty na rozwój kultury fizycznej oraz wspieranie kultury narodowej;

4. Najważniejsze daty i najwyższe wygrane w Historii Totalizatora Sortowego

17-12-1955 r.  Uchwała Prezydium Rządu Nr 1010/55 w sprawie powołania Totalizatora Sportowego,

25-01-1956 r.  Zarządzenie Nr 7 Przewodniczacego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej „
sprawie utworzenia Przedsiębiorstwa Państwowego pod nazwą "Totalizator Sportowy",

18-03-1956 r.  pierwsze zakłady piłkarskie ligi polskiej, 27-01-1957 r.  pierwsze losowanie Toto Lotka (6 z 49 liczb [dyscyplin sportowych]),

02-02-1958 r.  wprowadzenie do losowania dyscypliny dodatkowej

13-05-1958 r.  ograniczenie wysokości wygranej pierwszego stopnia do 1 mln. starych zł,

03-08-1958 r.  Szczęśliwa 7-ka (typowanie ilości bramek w 7-miu meczach),

07-03-1965 r. pierwsze podwójne zakłady Toto Lotka,

11-03-1973 r.  pierwsze losowanie w TVP,

15-08-1973 r.  pierwsze losowanie zakładów Małego Lotka (5 z 35 liczb) - jeden raz
w miesiącu,

05-12-1973 r.  losowanie zakładów Małego Lotka jeden raz w tygodniu,

19-12-1973 r.  wprowadzenie bębnowej maszyny losującej,

wrzesień 1975 r.  gra liczbowa Toto Lotek przyjęła nazwę Duży Lotek,

29-10-1975 r.  podwójne zakłady Małego Lotka,

04-01-1976 r.  losowanie 6-cio cyfrowej końcówki numeru banderoli w Dużym Lotku,

31-03-1976 r.  pierwsze losowania zakładów Express Lotka (5 z 42 liczb),

09-01-1977 r.  losowanie 4-ro cyfrowej końcówki numeru banderoli w Dużym Lotku,

12-06-1977 r.  pierwsze losowanie Zakładów Specjalnych (5 z 45 liczb), 31-12-1977r.  pierwsze losowanie Sylwestrowych Zakładów Specjalnych,

01-01-1979 r.  losowanie zakładów Express Lotka (5 z 42 liczb),

02-01-1981 r.  likwidacja ograniczeń wysokości wygranych I stopnia,

01-04-1982 r. zniesienie premiowanej końcówki banderoli w Dużym Lotku,

02-06-1984 r.  przeniesienie losowań Dużego Lotka z niedzieli na sobotę,

22-01-1986 r.  ostatnie losowanie zakładów Małego Lotka,

29-01-1986 r.  pierwsze losowanie zakładów Super Lotka (7 z 49 liczb),

27-07-1991 r.  wprowadzenie zakładów totalizatora żużlowego,

02-10-1991 r.  wprowadzenie losowań Dużego Lotka dwa razy w tygodniu,

09-11-1991 r. przywrócenie losowań w TVP, wprowadzenie nowych maszyn losujących,

23-11-1991 r.  pierwsza wygrana w Dużym Lotku powyżej 1 mld st. zł (w kol. 3/250
w Zabrzu - 1,5 mld st. zł),

04-0l-1997 r.  wystąpienie pierwszej kumulacji w Dużym Lotku,

05-03-1997 r.  wystąpienie pierwszej podwójnej kumulacji w Dużym Lotku,

14-09-1997 r.  pierwsze niedzielne losowanie Multi Lotka (rozpoczęcie sprzedaży w każdą niedzielę),

26-08-2000 r.  pierwsze po przerwie losowanie Express Lotka (środa, sobota),

26-08-2000 r.  zwiększenie kwoty na kumulację wygranej I stopnia z 50% do 100%,

Najwyższe wygrane w historii

Źródło: http://serwis5.lotto.pl/183-41e3c280cc666.htm (07.12.2008 r.)

Podsumowanie

Rosnąca liczba kolektur i stale zwiększająca się ilość grających świadczą niewątpliwie
o sukcesie Totalizatora Sportowego. Jednakże to przyczynianie się do rozwoju oraz propagowanie sportu wśród młodzieży i niepełnosprawnych firma uważa za swoje główne osiągnięcie. Takie właśnie idee przyświecały działaczom sportowym, inicjatorom powstania Totalizatora i z czasem stały się misją firmy. Marka LOTTO jest patronem działań wspierających polski sport, rekreację i budownictwo sportowe. W sumie od 1995 roku, dzięki dofinansowaniu z tytułu dopłat do gier, wybudowano w całej Polsce blisko 3 tys. nowych obiektów sportowych. Takie inwestycje mają ogromny wpływ na życie mieszkańców miejscowości, w której budowane są nowe obiekty. Korzystać z nich mogą nie tylko lokalne kluby sportowe, ale wszyscy mieszkańcy. Totalizator Sportowy jest laureatem wielu prestiżowych nagród miedzy innymi, został uhonorowany tytułem i statuetką Budowniczy Polskiego Sportu. Tytuł został przyznany „za konsekwentne wieloletnie działania na rzecz rozwoju budownictwa sportowego w Polsce, sprzyjające rozwojowi sportu powszechnego
i wyczynowego w naszym kraju”.

Bibliografia:

1. http://www.eurevic.com.pl/totalizator%20sportowy.htm

2. www.katalog1-stron.pl/duzy-lotek.html

3. http://serwis.lotto.pl

4. http://pl.wikipedia.org/wiki/Lottomat

5. http://www.superbrands.easysite. org/files/Lotto_1682.pdfhttp

6. http://www.poradniktypera.com/artykul/125

http://www.eurevic.com.pl/totalizator%20sportowy.htm (05.12.2008r.)

//www.katalog1-stron.pl/duzy-lotek.html(05.12.2008r.)

http://serwis.lotto.pl/183-41dbeb71e25e0.htm(07.12.2008r.)

http://pl.wikipedia.org/wiki/Lottomat(02.12.2008r.)

http://serwis.lotto.pl/183-41dbeb71e25e0.htm (05.12.2008r.)

http://serwis.lotto.pl/183-41dbeb71e25e0.htm(07.12.2008r.)

Opracowanie własne z wykorzystaniem : http://www.eurevic.com.pl/dl-zasady_gry.htm (03.12.2008r.) , http://www.katalog1-stron.pl/duzy-lotek.html, (03.12.2008r.)

http://serwis.lotto.pl/183-41e3ca5552547.htm (05.12.2008r.)

Opracowanie własne przy wykorzystaniu: http://www.katalog1-stron.pl/multi-lotek.html, (06.12.2008r.), http://www.poradniktypera.com/artykul/125 (06.12.2008r.), http://www.eurevic.com.pl/ml-zasady_gry.htm, (06.12.2008r.)

http://www.eurevic.com.pl/ml-zasady_gry.htm (07.12.2008r.)

http://www.eurevic.com.pl/najwazniejsze%20daty%20lotto.htm (07.12.2008r.)

10

Rys.1 Jedna z pierwszych kolektur Lotto

Źródło: http://serwis5.lotto.pl/183-41ee92b8684b3.htm (07.12.2008 r.)

Rys.2 Lottomat

Źródło: http://serwis5.lotto.pl/183

41fa56355a55c.htm (07.12.2008 r.)

Rys.3 Plakat promocyjny

Źródło: http://www.superbrands.easysite. org/files/Lotto_1682.pdfhttp(07.12.2008 r.)

---