Ortopedia wykład

Gorsety

ad 1.

Gorset Jewetta - zbudowany z 2 ram połączony po bokach skórzanymi paskami, z zablokowaną klamra . Opiera się na :

- z przodu, górna cz. mostka (trzon mostka ), spojenie łonowe

- z tyłu odc. L. kręgosłupa

Ramka tylna może być : niska lub wysoka

- działanie polega na 3 punktowym podparciu

- muszą być symetrycznie zapięte paski górny i dolny

- nie może być ustawiony skośnie

Wskazania

- złamania kompresyjne - odcinka L. kręgosłupa i dolnego Th (poniżej Th6)

Źle tolerowany przez :

- choroby wieńcowe

- astma

- starsze osoby

Ponieważ utrudnia oddychanie .

Przeciwwskazania

- rozległe uszkodzenia klatki piersiowej

Gorset doniczkowy

-f. stabilizująca

- f. podkurcza

Wskazania

- skoliozy

- MPD

- rdzeniowy zanik mięśni

- jamistość rdzenia

- postępująca dystrofia mięśniowa

- nowotwory uciskające rdzeń

- po urazach

Zadanie

- podparcie zniekształconych kręgów i klatki piersiowej

Powinien być

- dobrze dopasowany

- jak największą powierzchniową przylegać do T

- opierać się na talerzach biodrowych

Gorset z tyłu jest twardy z przodu miękki

Gorset Bahlera

- f. wyprostowanie

- f. odciążenia odcinków Th i L

Ma 3 punkty podparcia i jest odporny na wilgoć i można się w nim kąpać.

Ad2.

Gorsety korekcyjne - wykorzystywane są w bocznym skrzywieniu kręgosłupa wywierają ucisk na szczycie skrzywienia (1 pkt. Podparcia ) oraz 2 pkt podparcia po stronie przeciwnej

Gorset Cheneau

- główną czynność stanowią peloty korekcyjne wywołujące ucisk

- warunkiem skutecznego działania peloty jest przygotowanie przestrzeni odciążających gorset, przypasowuje się go do pacjenta, a luki uzupełnia się pelotami by zwiększyć docisk .

- wycięte otwory zmniejszają ciężar gorsetu i kontakt ze skórą

- gorset powinien być noszony przez większą cz. dnia , powinien być tylko ścigany do ćw. i czynności higienicznych, pacjent powinien spac w gorsecie

Wskazania

- boczne skrzywienia o kącie od 20 do 40 stopni

- skoliozy porażeniowe

Według Dobosiewicza jest jedyną ortezą czynno-bierną umożliwjąjącą czyną korekcję.

Gorset Boston

- koryguje odc. Dolny Th i L

- skoliozy L i L-Th od 20-40 stopni, podbne do gorsetu poprzedniego

Ad 3.

Gorset Blounta z Milwaukee

- skrzywienia obejmujące cały kręgosłup łącznie z odc Th i C

- odciąża poprzez oparcia na talerzach kosci biodrowej żuchwie i kości potylicznej

- peloty naciskają retorsyjnie na skrzywienie pierwotne korygując kręgosłup

- gł. Zasadą jest pobudzanie mm T do czynnego prostowania

- można umieścić głowę ponad podparcie żuchwowo potyliczne po napięciu mm T

- wydłuża kręgosłup

- zmniejsza skrzywienie

- pelota uciska z boku na skrzywienie

- kiedy mm są zmęczone gorset biernie podtrzymuje

Skałda się z :

- z kosza biodrowego dopasowanego do miednicy

- metalowe sporniki przymocowane do szczytu kosza

- peloty podpórkowo potyliczne

- wsporniki pelot bocznych uciskające garb żebrowy

Zła tolerancja ze względu estetycznych szczególnie u dziewcząt.

Łóżeczko Zimmera

- boczne skrzywienia kręgosłupa u niemowląt i dzieci do 1 r.ż

- podparcie po stronie wklęsłej i docisk po wypukłej i docisk pasem do przeciwnej

Sznurówki

- zwęża w pasie

- spłaszcza brzuch

- prostuje kręgosłup

- uwypukla biust

- nie pozwala na obfte jedzenie ponieważ uciska okolice żąłąka

Terapeutyczne

- ból w odc. L kręgosłupa

- zwyrodnienie L

- ZZSK

- stenoza

- osteoporoza

- wypadnięcie dysku

- po operacji

- po urazach

- w procesach rekonwalescencji

Stabilizacja

- odc. L-S

- ograniczenie zgięcia kręgos.

- uciska powłoki brzuszne prostując kręg.

Dzielimy je na :

- miękkie L-S

- elastyczne

a) z przodu zapinane na taśme

b) na środku ściągane sznurkami

c) niewielki ucisk na żołądek

d) lepsza stabilizacja odc L

- półsztywne

a) elastyczne usztywnione metalowym drutem

b) stabilizują kręg.

c) akceptowane przez chorego- sznurowane podobnie jak miękke

- pólgorstowe

a) z tkanki gorsetowej z wszytym metalem i taśmami

b) wzorcem do stosowania ortz są konstrukcje Hofmanna, Williamsa i Tayloza

Hofmana

- tasmy pionowe po bokach kręg.

- taśmy poziome w górnej dolnej cz. ortezy

- sznurowane- najczęściej stosowane ze sznurówek sztywnych

W skoliozie piersiowej w przebiegu osteoporozy modyfikuje się sznurówki dodając podpaski podtrzymujące barki i prostujące kręg. (podobne do Tayloza)

Wiliamsa

- pionowy płaskownik połączony poziomom ramą

- wolny obszar grzbietowy

Tayloza (prostotrzymacz)

- element podporowy w formie półkosza obejmujące biodro oraz fartuszka sznurowanego od przodu

- płaskowniki biegną w zdłuż kreg. Po wyżej łopatek zakończone podpaszkami obejmujące barki i zapinane na plecach

- wzmocniona poziomymi paskami przechodzącymi przez klatkę piersiową i brzucha

Wskazania

- okrągłe plecy

- choroba Scheuremanna

- wady postawy

- osteoporoza

- po urazach kręgosłupa

Pasy brzuszne i przepuklinowe

- podtrzymują powłoki brzuszne

- podciąganie brzucha do góry

Wskazania

- otyłości

- opuszczenie trzewi

- przepukliny brzuszne

- inne wymagające podtrzymania powłok brzusznych

- w ciąży by zapobiec rozciąganiu powłok brzusznych

- w ciążach mnogich

- ból odc. L kręgosłupa

Powinny być dostosowane do pacjenta i robione na wymiar

Pasy przepuklinowe

- zamykają od zewnątrz powłoki brzuszne

- w przepuklinach pachwinowych (najczęściej)

- leczeniu zachowawczym

- obejmują T, posiadają lewe i prawe, obustronne, gruszkowate, trójkątne peloty

- miękkie i dobrze dostosowane do otworu przepuklinowego

- zabezpieczone podpórkami przed ześlizgiwaniem

Pasy na rozejście się spojenia łonowego

- rozejście się więzozrostu kości łonowej

- składa się z pasa otaczającego miednice i pelot na krętarze i spojenie łonowe

Kołnierze

- odciążają i stabilizują odcinek C kręgosłupa

Typy

Miękkie

Półsztywne

Sztywne podpórce- opierają się z: przodu- mostek, z tyłu- okolica kręgosłupa i łopatek, podżuchwą i okolica potylicy

Skutecznie unieruchamiają odciążają i stabilizują

Kolniesz Schanza (miękkie)

- z dzianiny

- obejmuje C

- zapinany z tyłu

Podobny kołnierzem do poprzedniego jest K. anatomiczny zbudowany z dzianiny i wypełniony styropianem dobrze obejmuje szyje w okolicy podżuchwowej i potylicy, wygodny

K. Floryda (półsztywny)

- unieruchamia

- odciąża

- koryguje

- ogranicza zakres ruchu

Wskazania

- niepełne unieruchomienie

- zmiany zniekształcające

- zespół bólowy

- urazy

Po założeniu nie może utrudniać połykania

K. Campa (sztywny)

- zbudowany z części przedniej i tylnej zapinanych taśmami

- metalowe wzmocnienia

- podpórka okolicy brody, potylicy, opiera się na tułowiu

- dobrze unieruchamia

- nie pozwala na żaden ruch

K. Philadelphia

- podobny do Campa

- by uzyskać lepszą stabilizacje górnego odcinka piersiowego wprowadzono dodatkowe elementy z przodu i z tyłu połączone pasem

K. kamizelkowy (półsztywny)

- podparcie z przodu i z tyłu

Wskazania

- znaczna destrukcja kręgów C

- nowotwory

-po urazach

- stabilizacja górnego odcinka piersiowego

- pewniejsze unieruchomienie od przodu

- uciążliwy dla pacjenta

- wspiera się na barkach połączonych z szelkami krzyżującymi się na dolnej płycie piersiowej połączone są ze wspornikami pelot (podbródkowej i potylicznej)- dobrze stabilizują głowę

K. korygujący kręgosłup szyjny

Podobny do Floryda

- koryguja pochylenie i rotacje dla tego górna krawędź musi się wymodelować

- robione indywidualnie

- u osb dorosłych z dużym bólem (Schanza lub Floryda)