O

działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej jest obowiązkiem organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, klubów sportowych oraz stowarzyszeń kultury fizycznej i ich związków. Mogą zajmować się prywatne podmioty gospodarcze. (/ System org.rekreacji ruchowej w Polsce składa się z:

1. Administracji publicznej szczebla rządowego i

2. Oranizacji i stowarzyszeń kultury fizycznej.

3. Prywatnych podmiotów gospodarczych. Można je traktować jako organizacje prywatne i zaliczać do sektora prywatnego lub uznać za organizacje użyteczności społecznej, nienastawionc na zysk i określać odrębnym sektorem. Do ustawowych zadań jednostek publicznych w zakresie rekreacji ruchowej należy w szczególności:

- popularyzacja walorów rekreacji ruchowej,

- organizowanie zajęć, zawodów i imprez sportowo-rekreacyjnych,

- szkolenie kadry instruktorów i kierowanie ich do prowadzenia zajęć rekreacyjnych,

, - tworzenie, utrzymywanie i udostępnianie bazy sportowo rekreacyjnej.

Centralnym organem administracji państwowej koordynującym funkcjonowanie rekreacji ruchowej, jest MENiS. W skład ministerstwa wchodzi wiele komórek organizacyjnych: departamentów, działów, wydziałów. Odpowiadają one za realizowanie i koordynowanie zdań statutowych ministerstwa, tj.kultury fizycznej i sportu, oświaty i wychowania oraz szkolnictwa wyższego. W zakresie działu „kultura fizyczna i sport" obsługą zdań ministra zapewniają w szczególności: DSP oraz DSRS. Państwowymi koordynatorami działalności rekreacji na szczeblu regionalnym są wojewodowie i podlegające im urzędy wojewódzkie. Wojewoda jest odpowiedzialny za wyprowadzanie w regionie programów rządowych oraz nadzór nad rządowymi instytucjami działającymi w regionie. Struktury organizacyjne ur/edów wojewódzkich nie są jednolite. Samorządy powiatowe i gminne realizują działania z zakresu kultury fizycznej, w tym rekreacji, przez właściwe komisje rad powiatów i gmin oraz komórki organizacyjne stanowiące struktury starostw powiatowych i urzędów gmin. Szczególnymi formami organizacji rekreacji na poziomie gminnym są zakłady lub jednostki budżetowe zwane przeważnie „ośrodkami sportu i rekreacji".

/ 2j Aspekty prawne działalności rekreacyjnej:

*•—W systemie tworzenia prawa lokalnego, samorządy terytorialne oraz terenowe organy administracji rządowej upoważnione są do stanowienia przepisów prawnych (aktów prawa miejscowego) powszechnie obowiązujących na obszarze ich działania. Do podstawowych aktów prawa lokalnego zalicza się: uchwały, zarządzenia porządkowe i statuty miejscowe. Zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego określa ustawa.

Wybrane na potrzeby- turystyki oraz rekreacji ruchowej przepisy prawne przedstawiają się następująco:

- ustawa z dnia 18.01.1996 o kulturze fizycznej.

- rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6.05.1997 w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i upraw, sporty wodne.

- rozp MEN z dnia 12.09.2001 w sprawie szczegółowych zasad i warunków prow, dzialaln. w dziedzinie rekreacji ruchowej.

- rozp MEN z dnia 27.06.2001 w prawie kwalifikacji, stopni i tytułów zawodowych w dziedzinie kultury fizycznej oraz szczegółowych zasad i trybu ich uzyskiwania

- ustawa z dnia 29.08.1997 o usługach turystycznych.

- ustawa z dnia 7.09.1991 o systemie oświaty.

- rozp MENiS z dnia 31.12.2002 w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach

- rozp MEN z dnia 21.01.1997 w sprawie warunków jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szk, a także zasad jego organizow i nadzorowania.

- ustawa z dnia 20.06.1997 - prawo o ruchu drogowym.

3. Terminologia, pojęcia i definicje:

4. Proces rekreacji i jego ogniwa (metodyka rckr. ruch.):

Metody rekreacji wskazują na zespół czynności i środków wykorzystanych w odpowiedni sposób do osiągnięcia założonego celu działalności rekreacyjnej. Mogą one spełniać różne funkcje, w tym m.in.:

a) służyć doskonaleniu funkcjonowania podstawowych układów organizmu, w celu pomnażania kondycji i sprawności

b) zapewnić utrwalenie i udoskonalenie nabytych umiejętności

c) służyć zaznajamianiu się z nowymi formami rekreacji ruch.

d) umożliwiać kontrolę i ocenę stopnia opanowania

umiejętności i poziomu uzyskanej sprawności.

Metody rekreacji można sklasyfikować w sposób następujący:

a) metody realizacji czynności rekreacyjnych (trening)

b) metody nauczania-uczenia się czynności rekreacyjnych.

5. Programowanie i realizacja treningu:

Trening zdrowotny jest świadomie kierowanym procesem polegającym na celowym wykorzystaniu ściśle określonych ćwiczeń dla podtrzymania lub poprawy wydolności fizycznej, dającej satysfakcję z wzrastającej lub utrzymującej się na zadawalającym poziomic sprawność własnego ciała oraz dobrego stanu zdrowia. Osiągniecie każdego z tych celów jest możliwe tylko poprzez odpowiednio zaprogramowany, najczęściej samodzielnie kierowany trening, z zachowaniem podstawowych zasad:

- skuteczność powinna być rozwiązana w odniesieniu do potrzeb zarówno zdrowotnych jak i społeczno kulturowych. Aby trening był skuteczny wymagana jest aktywność fizyczna o zakresie obciążeń wyłącznie w tych celach zalecanych, obciążenie nie powinno być duże. Za warunek skuteczności treningu zdrowotnego uznaje się konieczność stopniowania i różnicowania bodźców.

- z wykonalnością łączą się możliwości fizjologiczne, ograniczenia chorobowe, mniej lub bardziej trwale.

- bezpieczeństwo winno być zapewnione doborem kompromisu miedzy dawką obciążeń ćwiczeniami fizycznymi i tolerancją wysiłkową.

Nasilająca się orientacja na zdrowie powoduje niezbędność stosowania w działalności rekreacyjnej ogólnie znanych metod, zapewniających kontrolę jakościową i ilościową dozowanych ćwiczeń fizycznych z założeniami, ze dawka treningowa jest dostosowana do ich zdrowotno-rckreacyjncgo charakteru. Do metod doskonalących wydolność zaliczam}-:

a) metodę ćw. ciągłych (trening aerobowy) bez przerw wypoczynkowych, wyróżnia się 2 sposoby postępowania. Pierwszy polega na stosowaniu ciągłego wysiłku ze stałą intensywnością (jogging, pływanie dystansowe). Charakterystyczne elementy lej metod)' to: umiarkowana intensywność bodźca, długi czas trwania wysiłku przy zaangażowaniu jak największej liczby grup mięśniowych. Drugi sposób doskonalenia wydolności polega na stosowaniu w długotrwałych ćw. zmiennej intensywności bodźca.

b) metoda ćw. Przerywanych:

- Ćw. metodą powtórzeniową, występują po przerwie umożliwiającej odpoczynek i uspokojenie tętna i oddechu.

- ćw. metodą interwałową. występują w dłuższych seriach, umożliwiają tylko częściowy odpoczynek (dokładne określenie intensywności ćwiczeń, liczby powtórzeń, czasu i charakteru przerwy miedzy ćwiczeniami).

jednofazowego lub mającego charakter cykliczny,

wypełnionego treściami programowymi z zakresu sportu,

rekreacji, turystyki, zabaw ruchowych, a także kulturalnej

rozrywki.

I, Przygotowanie imprezy polega na:

- określenie celu, terminu, miejsca i treści imprezy,

- nawiązanie kontaktów z przedstawicielami władz lokalnych, w miejscu, w którym przeprowadzona będzie impreza; przedstawienie koncepcji imprezy oraz propozycji dotyczących spodziewanej pomocy,

- opracowanie regulaminu,

- opracowanie szczegółowego planu minutowego,

- przygotowanie scenariusza otwarcia, przebiegu i zamknięcia,

- zaprojektowanie preliminarza finansowego

- promocja imprezy (zaproszenia, komunikaty w środkach masowego przekazu, plakaty itp.).

- przygotowanie dekoracji miejsca imprezy,

- uzyskanie wsparcia finansowego sponsorów,

- gromadzenie nagród i upominków dla uczestników

rozgrywek.

H. Realizacja imprezy;

Po sfinalizowaniu wszystkich działań związanych z

przygotowaniem imprezy można przystąpić do jej rozpoczęcia

i przeprowadzenia. Zgodnie z założeniami rozpoczynają

działalność wszystkie sekcje odpowiedzialne za sprawny

przebieg imprezy. Zakres ich obowiązków obejmuje przede

wszystkim:

- konsekwentne realizowanie zadań wynikających z programu minutowego i scenariusza,

- przestrzeganie regulaminu,

- prowadzenie punktów informacyjnych oraz podawanie bieżących informacji z przebiegu imprezy,

- zabezpieczenie sprzętu i miejsca rozgrywek,

- czuwanie nad porządkiem i bezpieczeństwem uczestników,

- opieka nad zdrowiem uczestników,

- prowadzenie na bieżąco dokumentacji z przebiegu imprezy,

- przeprowadzenie uroczystości wręczenia nagród i upominków.

7. Metody oceny skuteczności w działalności rekreacyjnej: Ocenę skuteczności imprezy dokonuje się na podstawie takich kryteriów .jak:

- Etap l - przygotowanie imprezy:

1. Opracowanie regulaminu (zgodność ze wzorcem, szata graficzna)

2. Program minutowy (zawartość, szala graficzna)

3. Scenariusz (otwarcie, przebieg, zamkniecie)

4. Zaproszenia

5. Reklama

6. Dekoracje

7. Liczba sponsorów i suma nagród

- Etap II - przeprowadzenie imprezy:

1. Zgodność z programem minutowym

2. Zgodność ze scenariuszem

3. Dobór i walory imprez towarzyszących

4. Wartość rekreacyjna imprezy

5. Dbałość o widownie (szatnia i toaleta, punkty sprzedaży żywności, informacja, spiker, dojazd/odjazd)

6. Wręczenie nagród (wprowadzenie, forma wręczenia, widowiskowość)

7. Podziękowanie (sponsorom, gościom, uczestnikom imprezy)

- Etap III — rozwiązanie imprezy:

1. Sprawozdawczość (ogłoszenie wyników, informacje w

prasie, radiu i telewizji, reportaż fotograficzny, filmowy)

2 Organizacja sprzątania, likwidacja dekoracji, zwrot

wypożyczonych materiałów i sprzętu.

3. Podziękowanie sponsorom i jednostkom pomocniczym.

4. Terminowość przekazania dokumentacji do jednostki nadrzędnej.

*-** 8. Obowiązki prawne organizatora rekreacji ruchowej:

§ 2.1. Prowadzący działalność w dziedzinie rekreacji ruchowej, o której mowa w § l, zwany dalej „prowadzącym działalność", jest obowiązany do:

- opracowanie regulaminu zajęć oraz zapoznanie z nim uczestników tych zajęć.

- wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za przebieg zajęć, posiadającej kwalifikacje zawodowe.

- ubezpieczenie uczestników zajęć od NNW na zasadach ogólnych.

- zapewnienie uczestnikom rekreacji ruchowej warunków bezpieczeństwa oraz warunków saniiarno-higicnicznych.

- zapewnienie uczestnikom rekreacji ruchowej bazy rekreacyjno-sportowej odpowiedniej dla formy zajęć.

- dopuszczenie do zajęć wyłącznie osoby posiadające zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do udziału w tych zajęciach lub które złożą podpisane własnoręcznie, a w przypadku osób niepełnoletnich przez przedstawiciela ustawowego, oświadczenie o zdolności do udziału w zajęciach.

9. Relacja pomiędzy czasem wolnym a rekreacja.:

10. Metody nauczania - uczenia sic:

I Metody słowne. Służą przekazaniu ustnej informacji o danej aktywności, danej czynności ruchowej, o podstawach systematycznego ćwiczenia, sposobach wykonania. Polegają na opisywaniu ruchu i jego wykorzystania. Przekazywanie informacji słownej o określonej czynności może także przyjmować formy opisu i objaśnienia.

II. Metody oglądowe. Polegają na pokazie żj-wego ruchu lub jego obrazu, angażują głównie wzrok, opierają się na bezpośredniej i pośredniej obserwacji Obraz, pokaz jest metoda wspierającą metody słowne, uważaną za najlepszą w odtwarzaniu nowych czynności głównie w okresie dzieciństwa. Pokaz, demonstracja ćwiczenia, ma dwie różniące się funkcje, istotne w procesie uczenia się: funkcje motywującą i funkcję nauczającą.

III. Metody praktyczne. Polegają one na praktycznym wykonywaniu czynności ruchowych, co pozwala na szybkie i prawidłowe ich opanowanie. Wyróżnia się ty 3 metody szczegółowe:

- nauczania-uczenia się w częściach, polegająca na nauczaniu czynności ruchowej przez dzielenie całości czynności na mniejsze części; szczególnie przydatna w przypadku trudnych technicznie zadań ruchowych oraz mało sprawnego ucznia,

- nauczania-uczenia się całościowego, polegająca na nauczaniu czynności bez dzielenia na elementy składowe; znajdująca zastosowanie szczególnie gdy czynność ruchowa jest prosta a uczeń sprawny,

- nauczania-uczenia się kompleksowego, polegająca na wymiennym lub równoczesnym stosowaniu, w zależności do potrzeb, metod nauczania częściami lub w całości.

11. Plany operacyjne imprezy rekreacyjnej: