1
Szkoła Policji w Katowicach
Wyszkolenie Specjalne
Post
ępowanie w przypadku uzyskania informacji
o mo
Ŝliwości wystąpienia aktu o cechach terrorystycznych
Opracowanie:
podinsp. mgr Waldemar Micho
ń
podinsp. mgr Robert Perek
kom. mgr Przemysław Cicho
ń
Zakład Wyszkolenia Specjalnego
Wydawnictwo
Szkoły Policji w Katowicach
2008
S
Z
K
O
ŁA
POL
IC
J
I
2
Wszelkie prawa zastrze
Ŝone – Szkoła Policji w Katowicach 2008
KsiąŜki nie wolno reprodukować (adaptować) ani w całości, ani w części, niezaleŜnie od
zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody
Wydawcy.
Druk i oprawa: Szkoła Policji w Katowicach
3
SPIS TRE
ŚCI
Wst
ęp
Rozdział I
Podstawowe pojęcia
5
Rozdział II
Historia terroryzmu
7
Rozdział III
Rodzaje terroryzmu
9
Rozdział IV
Rola sił policyjnych w zwalczaniu terroryzmu
22
Rozdział V
Postępowanie Policji na wypadek aktu terrorystycznego
25
Rozdział VI
Aktualny stan zagroŜeń terrorystycznych dla RP
41
Rozdział VII
Charakterystyka istniejących grup terrorystycznych na świecie
44
Rozdział VIII
Najbardziej znani terroryści świata
53
Rozdział IX
Słowniczek określeń terrorystów
55
Literatura do tematu
57
4
5
ROZDZIAŁ I
Podstawowe poj
ęcia
Terror (strach, groza) - stosowanie przemocy, gwałtu, ucisku, okrucieństwa w celu
zastraszenia, zniszczenia przeciwnika; okrutne, krwawe rządy.
Terror indywidualny - taktyka stosowana przez narodników, eserowców i anarchistów
w walce z caratem i ustrojem burŜuazyjnym, polegająca na organizowaniu zabójstw ludzi,
zajmujących najwyŜsze stanowiska w aparacie władzy państwowej.
Terroryzm jest najczęściej definiowany jako uŜycie siły lub przemocy przeciwko osobom
lub własności z pogwałceniem prawa, mające na celu zastraszenie i w ten sposób
wymuszenie na danej grupie ludzi realizacji określonych celów. Działania terrorystyczne
mogą dotyczyć całej populacji, jednak najczęściej są one uderzeniem w jej niewielką część,
aby pozostałych zmusić do odpowiednich zachowań.
Terroryzm niepa
ństwowy moŜna zdefiniować jako „nieuzasadnione lub bezprawne uŜycie
siły bądź przemocy wobec osób lub mienia, aby zastraszyć lub wywrzeć przymus na rząd,
ludność cywilną lub ich część, co zmierza do promocji celów politycznych, społecznych lub
finansowych”. Istotą terroryzmu jest to, Ŝe przedmiotem działania terrorystycznego są osoby,
które nie mają bezpośredniego wpływu na realizację celów jakie chcą osiągnąć organizacje
terrorystyczne. Zatem działania terrorystyczne muszą się charakteryzować znacznym efektem
psychologicznym i potencjalnie duŜym „efektem” społecznym i medialnym, aby mogły być
skuteczne.
Akt terrorystyczny - czyn zabroniony, zagroŜony karą pozbawienia wolności, popełniony
w celu wywołania paniki wielu osób lub zmuszenia organu administracji publicznej, innego
organu państwowego lub samorządu terytorialnego Rzeczypospolitej Polskiej lub innego
państwa albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonych
czynności albo w celu wywołania powaŜnych zakłóceń w ustroju lub gospodarce
Rzeczypospolitej Polskiej, innego państwa lub organizacji międzynarodowej, a takŜe
bezprawna groźba popełnienia takiego czynu.
6
Zamach - działanie polityczno-przestępcze mające zwykle na celu osiągnięcie pewnego celu
politycznego w sposób nielegalny np. obalenie aktualnej władzy przy uŜyciu siły militarnej,
czy teŜ wyeliminowanie osoby (zwykle osobistości zajmującej waŜne stanowisko państwowe
lub w innych organach politycznych np. instytucji międzynarodowej), bądź grupy ludzi
poprzez morderstwo. Jeden z głównych elementów walki stosowany przez organizacje
terrorystyczne.
Materiał wybuchowy - to pojedynczy związek chemiczny lub mieszanina kilku związków
chemicznych, która jest zdolna w odpowiednich warunkach do gwałtownej reakcji
chemicznej o charakterze egzotermicznym, której towarzyszy wydzielenie wielkiej ilości
produktów gazowych w postaci wybuchu (detonacji lub deflagracji).
Materiał promieniotwórczy (źródło promieniotwórcze) - przygotowany do wykorzystywania
jego promieniowania jonizującego w przemyśle, medycynie, rolnictwie, nauce.
Nieprzestrzeganie wymagań dla bezpiecznej pracy ze źródłami promieniowania jonizującego
lub niewłaściwe zabezpieczenie takich źródeł moŜe prowadzić do trwałych uszkodzeń ciała,
utraty zdrowia a nawet Ŝycia oraz skaŜeń środowiska.
Suspected RENEGADE - oznacza statek powietrzny o nieokreślonych intencjach lub
uprowadzony.
Probable RENEGADE - oznacza statek powietrzny, a z pozyskanych informacji wynika,
Ŝ
e moŜe być on uŜyty do działań sprzecznych z prawem lub do ataku terrorystycznego.
Confirmed RENEGADE - oznacza statek powietrzny, w stosunku do którego posiadane
(pozyskane) informacje potwierdzają bez Ŝadnych wątpliwości, Ŝe statek powietrzny ma być
uŜyty jako narzędzie ataku terrorystycznego.
7
ROZDZIAŁ II
Historia terroryzmu
O stosowaniu terroryzmu moŜna mówić juŜ w przypadku antycznej Grecji, gdzie
zabójca tyrana w staroŜytnej Grecji cieszył się mianem bohatera. Wtedy teŜ Platon,
Arystoteles i inni myśliciele pisali na temat terroryzmu. Rządy tyranów nazywali
przestępstwami, a ich zabójstwo uznawali za usprawiedliwione. Seneka wprost stwierdził, iŜ
dla bogów nie ma milszej ofiary, niŜ krew tyrana. W okresie od XI do XIII wieku na Bliskim
Wschodzie przeraŜenie wywoływali asasyni - doskonale zorganizowana szyicka sekta
specjalizująca się w skrytobójczych zamachach. Cały świat islamski i wielu Europejczyków
Ŝ
yło w strachu przed tymi zamachowcami.
W średniowieczu powszechna była akceptacja zabójstwa złego władcy. Nawet
w kręgach katolickich zdarzali się zwolennicy takich rozwiązań. Jednym z nich był Tomasz
z Akwinu, który dzielił rządzących na tyranów legalnych i nielegalnych. Tych drugich mógł
zabić kaŜdy, pierwszych moŜna było zgładzić jedynie na podstawie wyroku sądowego.
Z kolei Jan z Salisbury stworzył pierwszą średniowieczną teorię uzasadniającą zabójstwo
tyrana. Pogląd ten ewoluował, aŜ w XVI wieku został zaakceptowany równieŜ przez kręgi
kościelne z zastrzeŜeniem, iŜ zabić moŜna władcę, którego rządy sprzeczne są z prawem
boskim.
Podczas
rewolucji
francuskiej
najstraszliwszy
okres
rządów
Komitetu
Bezpieczeństwa Publicznego, został nazwany "Terrorem", a zasiadających w komitecie
jakobinów zwano terrorystami.
Zamachowcy z XIX wieku podczas prób dokonania zamachów brali pod uwagę
postronne ofiary. Właśnie z obawy przed zabiciem lub zranieniem osób niewinnych rosyjscy
radykałowie kilka razy odwołali zamachy na cara Aleksandra II (ostatecznie zginął
w zamachu od bomby rzuconej przez Polaka, Ignacego Hryniewieckiego w 1881 roku).
Jednak z czasem celem terrorystów przestali być indywidualni politycy, a stało się nim
społeczeństwo lub określone jego grupy (urzędnicy państwowi, kapitaliści, itp.). Celem
ataków na społeczeństwo miało być wywołanie niechęci do rządu.
Przełom XIX/XX wieku to okres, w którym jeszcze prym wiedli zamachowcy
celujący w głowy państwa. W 1903 roku anarchista zastrzelił prezydenta USA McKinleya.
Zamach na Ŝycie następcy tronu Austro-Węgier arcyksięcia Franciszka Ferdynanda stał się
bezpośrednim powodem wybuchu I wojny światowej. W trakcie jej trwania powstała teŜ
najstarsza z organizacji określanych współcześnie jako terrorystyczne - IRA.
8
Lata 30. i 40. XX wieku to okres rozwoju państw, które są najczęściej przytaczane
jako kraje, w których rządzono terrorem: hitlerowskie Niemcy i stalinowski ZSRR.
Po II wojnie światowej zjawisko terroryzmu zaczęło osiągać kształty obecne. W roku 1959
powstała ETA. W latach 60. pojawiło się zjawisko określane mianem islamskiego terroryzmu.
Dnia 5 września 1972 roku podczas Igrzysk Olimpijskich w Monachium doszło do jednego
z najgłośniejszych ataków określanych jako terrorystyczne. Grupa uzbrojonych
Palestyńczyków z organizacji "Czarny Wrzesień", uprowadziła sportowców ekipy Izraela.
Podczas nieudolnej próby odbicia, zakładnicy zginęli. Lata 70. i 80. to rozwój skrajnie
lewicowych organizacji w Europie Zachodniej (RAF, Baader-Meinhoff, Czerwone Brygady).
Intensyfikacji uległa działalność ETA i IRA. W tym okresie pojawiło się teŜ zjawisko
sponsorowania terroryzmu przez niektóre państwa, jako swego rodzaju ersatz (zastępnik)
wojny. Lata 60. i 70. to okres największej aktywności organizacji skrajnie prawicowych np.
OAS.
W latach 80. pojawił się nowy rodzaj zamachowców - samobójcy. Ich ataki w Bejrucie
i na Sri Lance wstrząsnęły światem. Na początku lat 90. przez krótki czas wydawało się,
Ŝ
e terroryzm jest w odwrocie. Jednak intensyfikacja konfliktu palestyńsko-izraelskiego oraz
rozpoczęcie przez Al Kaidę walki przeciwko USA rozbiło te złudzenia. Dnia 11 września
2001 roku doszło do określonego największym w dziejach ataku terrorystycznego - zamachu
na World Trade Center i Pentagon. Jednym z najbardziej tragicznych w skutkach ataków był
atak terrorystyczny w Biesłanie, w Północnej Osetii, 1 września 2004 roku, który został
przeprowadzony przez komando czeczeńskich i (prawdopodobnie) arabskich terrorystów.
9
ROZDZIAŁ III
Rodzaje terroryzmu
•
Terroryzm Mi
ędzynarodowy
Zjawisko rozpowszechnione od lat siedemdziesiątych, będące efektem rozszerzania się
terroryzmu poza granice poszczególnych państw. Terroryzm międzynarodowy charakteryzuje
się: stosowaniem systematycznej przemocy przez państwo lub grupę polityczną przeciwko
innemu państwu lub grupie politycznej, sięganiem po wszelkie metody i środki - morderstwa,
porwania, środki wybuchowe i trujące, stawianiem sobie za cel wywołanie powszechnego
strachu i stanu terroru. O umiędzynarodowieniu terroryzmu świadczyło teŜ zacieśnianie
współpracy i systemu wzajemnych usług przez terrorystów, nieraz o odmiennych orientacjach
politycznych i celach, pochodzących z róŜnych państw. Odbywali oni wspólne szkolenia na
wojskowych obozach, tworzyli Międzynarodówki - Czarną (faszystowską) oraz Czerwoną
(lewacką i złoŜoną z nurtu narodowowyzwoleńczego ETA, IRA, Palestyńczyków). Obie te
Międzynarodówki współpracowały równieŜ ze sobą, a wspólnym elementem była walka
z Izraelem. Raport CIA z 1976 wskazywał na powiązania 140 ugrupowań z 50 krajów.
W latach 80. jednym z nowych załoŜeń terrorystów było uderzenie nie tylko w państwa, ale
teŜ w struktury międzynarodowe, jak NATO. O ich międzynarodowym charakterze
decydował równieŜ fakt uzyskania pomocy ze strony niektórych państw, w tym ZSRR
i krajów jego bloku, Korei Północnej, Libii, Syrii, Iraku, Algierii. Odpowiedzią na terroryzm
międzynarodowy było tworzenie aktów prawnych, obowiązujących większość państw,
wspólne
akcje
ze
strony
społeczności
międzynarodowej,
współpraca
słuŜb
antyterrorystycznych. Działania terrorystów wywołały teŜ państwowy terroryzm wewnętrzny
i międzynarodowy, charakteryzujący się równie nielegalnymi i brutalnymi metodami,
skierowany przeciw grupom terrorystycznym (np. w krajach Ameryki Łacińskiej:
Argentyński Alians Antykomunistyczny, akcja komandosów izraelskich w Ugandzie
przeciwko Palestyńczykom, atak lotniczy USA na obiekty wojskowe w Libii, Izraela na
siedzibę OWP w Tunezji). Legalne metody walki z terroryzmem międzynarodowym regulują
m.in. Konwencja o zwalczaniu bezprawnych czynów przeciwko bezpieczeństwu lotnictwa
cywilnego (1971), Konwencja w sprawie zapobiegania i karania przestępstw przeciwko
osobom korzystającym z ochrony międzynarodowej (1973), Konwencja europejska
o zwalczaniu terroryzmu (1976). W 1998 r. pierwszy pakt przeciwko terrorystom podpisały
w Kairze 22 kraje arabskie, zobowiązując się do nieudzielania azylu, jakiejkolwiek pomocy
10
grupom atakującym inne narody arabskie. Była to inicjatywa krajów borykających się
z fundamentalizmem islamskim, jednak na wniosek Libanu nie objęto umową
terrorystycznych akcji narodowowyzwoleńczych, skierowanych przeciw Izraelowi i jego
okupacji ziem arabskich.
•
Terroryzm Krajowy
Istnieje takŜe zjawisko zdefiniowane jako terroryzm krajowy, a więc akty
terrorystyczne, które są wynikiem działania grup wywodzących się z danego kraju na jego
własnym terenie. Oto jedna z definicji tego zjawiska: Terroryzm krajowy są to akcje
podejmowane przez osoby, które dąŜą do przekonania „do czegoś" albo zakazania „czegoś"
rządowi lub ludziom z ich własnego kraju poprzez uŜywanie brutalnych środków mających na
celu wystraszenie lub wymuszenie, począwszy od gróźb do bezprawnych aktów przemocy
takich jak porwania, pobicia czy zabójstwo. Najbardziej znany trend w Stanach
Zjednoczonych w zakresie terroryzmu krajowego to tzw. milicje. Rodowód tych organizacji
moŜna wyprowadzić od ruchu Posse Comitatus (łacińskie „władza dla okręgu") załoŜonych
w latach 70-tych i jego odgałęzienia z lat 80-tych Patriotów Arizony. Grupy te odrzucają
wszelkie formy organizacji władzy powyŜej szczebla okręgowego, a w szczególności
sprzeciwiają się podatkom stanowym i federalnym, istnieniu banku federalnego i supremacji
sądów federalnych nad sądami lokalnymi. W ciągu ostatnich dwudziestu lat ruch Posse
Comitatus załoŜył swe placówki we wszystkich stanach. Grupa ta coraz częściej zaczęła
uciekać się do stosowania przemocy. Jej członkowie atakowali przedstawicieli władzy
lokalnej, stanowej i federalnej egzekwującej przestrzeganie prawa. W 1983 roku próbowano
wręczyć wezwanie do sądu Gordonowi Kahlowi, członkowi Poose Comitatus z Północnej
Dakoty, co zakończyło się strzelaniną. Kahl zabił dwóch agentów policji federalnej zanim
został zastrzelony. Ogólnie moŜna stwierdzić, Ŝe milicja to grupy o charakterze
antyrządowym. Określenie milicja będzie do końca adekwatne względem wszystkich grup
o charakterze antyrządowym, bo są to organizacje mające taki charakter a niestosujące metod
działania milicji.
•
Terroryzm Polityczny
Współczesny terroryzm polityczny sam w sobie jest zjawiskiem wielce róŜnorodnym
i o wiele bardziej skomplikowanym niŜ sto czy dwieście lat temu. Jako jeden z aspektów
11
walki politycznej jest wciąŜ aktualną formą osiągania własnych celów. W epoce coraz
większego i szybszego rozwoju technologii, a co za tym idzie udoskonalania środków
i sposobów masowego zabijania, sprawcy aktów terroryzmu mogą coraz silniej ingerować
w politykę wewnętrzną i zewnętrzną państw. Ostatnia dekada XX wieku zapoczątkowała
zmiany środowiska międzynarodowego. Rozpad ZSRR i upadek systemu bipolarnego
przyczyniły się do wzrostu aktywności etnicznych i nacjonalistycznych ruchów społecznych,
które wyraŜając swoje dąŜenia separatystyczne sięgnęły po brutalną przemoc (republiki
kaukaskie, była Jugosławia). Tego typu walka polityczna umoŜliwia gwałtowny wzrost
przestępczości zorganizowanej oraz przerodzenie się konfliktu w wojnę domową. Z drugiej
strony dynamiczny rozwój technologii, globalizacja systemów informacyjnych powodują
zmiany technologiczno-operacyjne terroryzmu oraz zmiany w motywacjach i celach
terrorystów. Wzrost konfliktów i napięć na tle etnicznym, religijnym, ideologicznym bądź
społecznym sprawił, Ŝe terroryzm zaczął przybierać nowe formy i stał się sposobem na
rozwiązanie zaistniałych problemów na skalę globalną. Spirala agresji narasta i mimo
malejącej liczby ataków wzrasta liczba ofiar śmiertelnych (w 1998 r. miały miejsce 273 ataki
terrorystyczne, podczas których zginęło 741 osób, a 5952 zostały ranne. Dla porównania:
w 1997 r. podczas 304 ataków zginęło 221 osób, a 695 zostało rannych).
Czy coś jest, czy teŜ nie jest terroryzmem nie zaleŜy od słuszności, czy niesłuszności
sprawy, ani od tego, czy osoby występujące w jej imię mają moŜliwość przedstawienia swych
Ŝą
dań w sposób demokratyczny, czy teŜ nie mają takiej moŜliwości. Terroryzm jako swoiście
rozumiana polityka nie moŜe być rozwaŜany w kategoriach moralno-etycznych, nie moŜe być
teŜ uznawany za słuszny. Jest to przemoc, która z zasady uderza w najmniej winnych.
Terroryzm jako pewien rodzaj walki jest sposobem, po który sięgają róŜni jego
wykonawcy: począwszy od przedstawicieli środowisk kryminalnych, poprzez ekstremistów
motywowanych
róŜnorodnymi
problemami
socjalno-społecznymi
(np.
ekologiczni
i antyaborcyjni ekstremiści), uczestników etnicznych konfliktów czy tradycyjnych walk
politycznych, a skończywszy na powstaniach przeciwko władzy. Relatywnie do innych form
przemocy politycznej, terroryzm pozostaje sposobem osiągania celów przy niskim ryzyku dla
sprawcy.
Kooperatywne zwalczanie międzynarodowego terroryzmu politycznego zaczyna
zatem odgrywać coraz większą rolę w polityce zagranicznej państw. Pojawienie się nowych
regionalnych sił, dla których terroryzm jest najłatwiejszym sposobem na osiągnięcie własnych
korzyści moŜe zachwiać strukturą międzynarodowego bezpieczeństwa. Dlatego teŜ
wzmoŜenie współpracy w wymiarze regionalnym jak i globalnym nabiera coraz istotniejszego
12
znaczenia. W sferze militarno - politycznej problem terroryzmu został uwzględniony
w Dokumencie Podstawowym Euroatlantyckiej Rady Partnerstwa (EAPC) przyjętym na sesji
ministerialnej NATO 29 maja 1997 roku w Sintrze. Zgodnie z realizowanym obecnie Planem
Pracy na lata 1998-2000 (Action Plan for 1998-2000) przewidziano problematykę konsultacji
związaną m.in. z zapobieganiem konfliktom, problematyką bezpieczeństwa regionalnego,
kontrolą zbrojeń i nieproliferacją, międzynarodowym terroryzmem. W październiku 1997 r.
miało miejsce posiedzenie Specjalnego Komitetu NATO, na którym dyskutowano o zakresie
konsultacji z państwami uczestniczącymi w PdP na temat problematyki terroryzmu
i sabotaŜu.
W Comprehensive Progress Report on PfP Enhancement and Implementation of the
EAPC Basic Document z maja 1998 roku, przeznaczonym dla państw wstępujących do
NATO, do priorytetowych obszarów konsultacji w wymiarze politycznym związanym
z problematyką bezpieczeństwa jak i praktyczną współpracą zaliczono m.in. sytuację w Bośni
i Hercegowinie, proliferację broni masowej destrukcji oraz międzynarodowy terroryzm.
W porozumieniach bilateralnych w Madrycie, 9 lipca 1997 roku, podpisano Kartę
o szczególnym partnerstwie między Organizacją Traktatu Północnoatlantyckiego i Ukrainą,
w której do obszarów konsultacji i współpracy pomiędzy NATO i Ukrainą zaliczono m.in.
eksport broni i związane z tym transfery technologii oraz zwalczanie przemytu narkotyków
i terroryzmu.
W Akcie podstawowym o stosunkach dwustronnych, współpracy i bezpieczeństwie
między NATO i Federacją Rosyjską podpisanym w ParyŜu 27 maja 1997 roku, zwalczanie
terroryzmu i przemytu narkotyków, zapobieganie rozprzestrzenianiu broni jądrowej,
biologicznej i chemicznej oraz środków ich przenoszenia, zwalczanie przemytu nuklearnego
i utrwalanie współpracy w konkretnych obszarach kontroli zbrojeń, z uwzględnieniem
politycznych i obronnych aspektów tego rozprzestrzeniania zaliczono m.in. do dziedziny
konsultacji i współpracy między państwami NATO i FR.
W 1999 r. podczas Szczytu Waszyngtońskiego Szefowie Państw i Rządów NATO
w Deklaracji Waszyngtońskiej i Komunikacie ze Szczytu Waszyngtońskiego potępili
terroryzm i potwierdzili kontynuowanie działań mających na celu zwalczanie terroryzmu
w oparciu o zobowiązania międzynarodowe i prawo własne państwa. Groźba
terrorystycznego ataku na rozmieszczone siły wojskowe i infrastrukturę NATO wymaga
umacniania właściwych środków zaradczych, mających na celu ochronę oraz
przeciwdziałanie tego typu atakom.
13
•
Cyberterroryzm
Cyberterroryzm (zwany czasem soft terrorism) – definiowany jest jako działania
blokujące, niszczące lub zniekształcające w stosunku do informacji przetwarzanej,
przechowywanej i przekazywanej w systemach teleinformatycznych oraz niszczące
(obezwładniające) te systemy. W pojęciu tym mieści się takŜe wykorzystywanie systemów
teleinformatycznych do dezinformacji, walki psychologicznej itp. Celem ataku jest
najczęściej informacja przetwarzana, a nie system jako taki.
Pojawia się teŜ czasem określenie cyberterroryzmu jako nowego rodzaju broni
masowego raŜenia (WMD – Weapon of Mass Destruction). Jak jednak zauwaŜono
w amerykańskim raporcie „President’s Commissions on Critical Infrastructure” jest to raczej
broń „masowych zakłóceń” (Mass Disruption), w tym przypadku w stosunku do „Systemu
Systemów” jakim jest według autorów tego raportu współczesna Ameryka. RównieŜ NATO
(i inne wielkie organizacje międzynarodowe) są bez mała całkowicie uzaleŜnione od
niezawodnych
i
bezpiecznych
systemów
przekazywania,
przetwarzania
i przechowywania informacji. A więc cyberterroryzm moŜe okazać się bardzo groźnym dla
NATO.
Zdecydowana większość ataków na systemy teleinformatyczne prowadzona jest przez
hobbystów lub nastoletnich hakerów sprawdzających swoje moŜliwości jak najgłębszego
spenetrowania wraŜliwych systemów oraz przez nielojalnych pracowników mających legalny
dostęp do części systemu. Zdarzają się jednak i takie, które prowadzone są przez terrorystów.
Czym one się róŜnią?
Cyberterroryzm – jako specyficzna kategoria zagroŜeń obejmuje działania w stosunku
do systemów teleinformatycznych podejmowane dla osiągnięcia konkretnych celów
terrorystycznych. Organizacje terrorystyczne są z reguły powiązane z jakimś państwem, jego
słuŜbami specjalnymi lub grupami przestępczymi lub mogą funkcjonować po prostu dla
zdobycia popularności i zaistnienia na scenie międzynarodowej (lub krajowej), dla
osiągnięcia specyficznych celów lub uzyskania wpływu na decyzje socjalne, polityczne lub
militarne. Powszechnie znane są organizacje terrorystyczne wysuwające Ŝądania dotyczące
ich regionu lub sekt i regularnie prowadzące działania terrorystyczne.
Terroryści poszukują popularności i dąŜą do uzyskania korzystnych dla nich zmian
politycznych poprzez wprowadzanie zamieszania, rozległych zniszczeń lub stanu realnego
zagroŜenia motywowanego ideologią lub poglądami. Terroryści najczęściej uciekają się do
brutalnych ataków destrukcyjnych, bardzo dokuczliwych i dobrze widocznych dla
14
społeczeństwa. Aczkolwiek eksperci uwaŜają, Ŝe ataki na systemy teleinformatyczne nie
zastąpią bardziej efektywnych fizycznych akcji terrorystycznych, to ataki te mogą być
prowadzone jako „wspomagające” dla uzyskania wyŜszej skuteczności typowej akcji
terrorystycznej poprzez utrudnienie działań ratowniczych i koordynowania reakcji na atak
fizyczny. Dodatkowo ataki na sieci i systemy teleinformatyczne mogą obezwładnić niektóre
ś
rodki ochrony fizycznej, co równieŜ moŜe pogłębić skutki ataku. Bezpośrednio po ataku
fizycznym terroryści mogą teŜ atakować systemy teleinformatyczne w celu zdobycia
informacji o planowanych i wdraŜanych działaniach antyterrorystycznych, co pozwoliłoby im
pokrzyŜować plany takiej akcji.
Grupy terrorystyczne mogą stanowić niewielkie, kilkuosobowe zespoły amatorów (lub
nawet pojedyncze osoby), aŜ do duŜych struktur quasi-militarnych doskonale wyszkolonych
i wyposaŜonych. Znane są przypadki sponsorowania takich grup oraz szkolenia i wyposaŜania
ich zarówno przez sekty i grupy wyznaniowe, jak i niektóre państwa nazywane obecnie
„bandyckimi”.
Systemy teleinformatyczne nie stanowią jednak szczególnie atrakcyjnego celu dla
terrorystów w porównaniu z obiektami tradycyjnych ataków. Mogą natomiast stanowić cel
pośredni lub wspomagający. Dotyczy to szczególnie systemów słabo zabezpieczonych,
moŜliwych do „złamania” bez większych nakładów sił i środków.
Typowe umiejętności techniczne terrorystów sprowadzają się zasadniczo do
moŜliwości produkowania róŜnorodnych bomb itp. oraz organizowania i prowadzenia
fizycznych operacji - ataków. JednakŜe niektóre grupy terrorystyczne dysponują sporymi
ś
rodkami finansowymi pochodzącymi m.in. z produkcji pirackiego oprogramowania,
hakerstwa i nielegalnej produkcji np. skanerów i dekoderów TV. A więc dysponują
znaczącymi umiejętnościami technicznymi. Wielu studentów wybitnych technicznych uczelni
europejskich i amerykańskich wraca do swoich macierzystych krajów stanowiąc potencjalne
ź
ródło specjalistycznej wiedzy i umiejętności dla prowadzenia cyberterroryzmu. Podobnie jak
większość innych organizacji przestępczych, stosują bez skrupułów i z powodzeniem
podsłuchy linii telekomunikacyjnych, transmisji internetowych itp. Grupy terrorystyczne
wykorzystują równieŜ w swojej działalności najnowsze zdobycze w dziedzinie systemów
łączności i informatyki – np. telefonię komórkową (wraz z WAP) i technologie szyfrowania.
Stosują równieŜ broadcasting poprzez Internet, TV i inne powszechnie dostępne techniczne
ś
rodki rozpowszechniania typowo propagandowych informacji.
1
1
źródło: Encyklopedia Multimedialna Wiem 2003.
15
•
Narkoterroryzm
Narkoterroryzm - terrorystyczne działania podejmowane przez kartele narkotykowe
wobec państwa w celu ochrony swych interesów. Są to: morderstwa polityków,
funkcjonariuszy wymiaru sprawiedliwości wypowiadających walkę narkomanii, produkcji
czy sprzedaŜy narkotyków, porwanie, zastraszanie, przekupstwo, dezorganizowanie struktur
państwowych. Szczególnie zjawisko to uwidoczniło się w Azji i Ameryce Łacińskiej, gdzie
narkobiznes splótł się z interesami politycznymi, konfliktami zbrojnymi, a skala korupcji jest
wyjątkowo wielka.
•
Bioterroryzm
Terroryzm określany jest przez niektórych mianem znaku obecnych czasów. Mówi się
takŜe, Ŝe obecna epoka to epoka tak zwanego super-terroryzmu, terroryzmu, który odchodzi
od posługiwania się bronią konwencjonalną, który zmierza w kierunku nie tylko zastraszania
społeczeństw, ale takŜe w kierunku eksterminacji jak największej ilości osób w wyniku
przeprowadzanych ataków.
Ten terroryzm niekonwencjonalny, terroryzm broni masowego raŜenia, staje się coraz
powaŜniejszym zagroŜeniem. UŜycie broni chemicznej czy materiałów rozszczepialnych,
które w wielkiej obfitości pozostawiła po sobie epoka zimnej wojny, staje się przedmiotem
troski coraz większej ilości osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państw. W kategorii
zagroŜeń terrorystycznych nowego wieku szczególną troskę zaczyna budzić bio-terroryzm.
WiąŜe się to z dwoma zasadniczymi powodami. Pierwszy z nich to fakt, iŜ niebezpieczne
czynniki biologiczne, bakterie i patogeny to organizmy Ŝywe, zdolne do samodzielnej
reprodukcji i mutacji, które raz uwolnione trudno powstrzymać. Drugi z nich to fakt, iŜ nie
moŜna po prostu w imię bezpieczeństwa zablokować postępu biotechnologii i badań
w pokrewnych dziedzinach. Nie ulega wątpliwości, Ŝe są to badania przyszłości.
Bio-technologia moŜe stanowić o przyszłości rozwoju przemysłu na ziemi, a inwestycje w tę
dziedzinę będą prawdopodobnie stanowić oparcie rozwoju wielu gospodarek narodowych
w nadchodzących dekadach. Z tych względów, a takŜe ze względów bezpieczeństwa, warto
szczególną uwagę poświęcać zagroŜeniom, które moŜe przynieść rozwój bio-technologii
i sposobom zapobiegania im.
W wypadku zagroŜeń biologicznych trzeba pamiętać przede wszystkim o tej ich cesze,
która stanowi największą groźbę, czyli o moŜliwości mnoŜenia się i mutowania swobodnie,
16
niezaleŜnie od intencji organizacji / ugrupowania przypuszczającego atak. Broń biologiczna
jest niezmiernie trudna do kontrolowania, dlatego tak istotne jest, aby w ogóle nie dopuścić
do jej uŜycia.
Osoby zajmujące się prowadzeniem badań nad terroryzmem wiedzą, Ŝe jedną
z największych przewag, jakie mają nad państwami ugrupowania terrorystyczne, jest
moŜliwość działania ponad prawem. Terroryści w swoich działaniach nie muszą brać pod
uwagę konieczności respektowania cudzej suwerenności, konieczności poszanowania praw
człowieka i obywatela, konieczności legalnego podróŜowania. Ta przewaga, w znacznie
większym stopniu, przysługuje bakteriom i patogenom. Nikt nie opracował sposobu na
zmuszenie ich do przestrzegania prawa. Nadaje to szczególny wymiar trans-narodowości
zagroŜenia bio-terrorystycznego. ZagroŜenie to zmienia wymiar i percepcję takich pojęć, jak
„suwerenność”, „granice” czy „wyłączna kompetencja państwa”. W dobie zagroŜeń
terrorystycznych, a zwłaszcza w kontekście bio-terroryzmu, Ŝadne państwo nie moŜe czuć się
w pełni bezpieczne, jeśli w pełni bezpieczni nie są jego sąsiedzi. W dobie globalnego
transportu, połączeń lotniczych, które umoŜliwiają przemieszczanie się ludzi, a tym samym
przenoszonenie przez nich drobnoustrojów, z coraz większą łatwością, konsekwentne
i realizowane przez wszystkie państwa wdraŜanie efektywnych systemów bio-bezpieczeństwa
staje
się
warunkiem
sine
qua
non
zapewnienia
bezpieczeństwa
narodowego
i międzynarodowego.
NaleŜy pamiętać, Ŝe terroryzm biologiczny ma jedną bardzo charakterystyczną cechę,
którą naleŜy uwzględnić podczas planowania taktyki uŜycia bio-czynników w celu
zrealizowania zamierzonego ataku. Skutki przeprowadzenia ataku mogą, jak juŜ wspomniano,
bardzo łatwo wymknąć się atakującym spod kontroli. Co więcej, bio-czynniki, jako
organizmy Ŝywe, obdarzone zdolnością reprodukcji, mogą rozpocząć fazę drugą bio-ataku,
która będzie całkowicie spontaniczna. Ze względu na to, iŜ czynniki biologiczne, raz
uwolnione, mogą doprowadzić do katastrofy na skalę globalną, ze szczególną uwagą naleŜy
przyjrzeć się sposobom unikania takiego zagroŜenia, nie tylko w kontekście zagroŜeń bio-
terrorystycznych, ale takŜe zagroŜeń, które mogą wynikać z niewłaściwego zabezpieczenia
laboratoriów, nadzoru nad badaniami i innych powiązanych zagadnień, które mogą
doprowadzić do przeprowadzenia ataku terrorystycznego z uŜyciem broni biologicznej.
Kwestie takie, jak: bezpieczeństwo laboratoriów, zabezpieczanie przechowywania
i transportu patogenów, bezpieczeństwo – autoryzacja sprzętu, bezpieczeństwo badań,
kontrola osób zaangaŜowanych w badania związane z biotechnologią (sprawdzanie
17
przeszłości oraz badania psychologiczne), to zagadnienia, którym państwa powinny
poświęcać coraz większą uwagę.
Wydaje się, iŜ nawet bez sporządzania konkretnych dogłębnych analiz nietrudno
dostrzec, iŜ potencjalne konsekwencje spowodowania globalnej epidemii mogą być
nieobliczalne. Jeśli nie uda się zapobiec wybuchowi takiej epidemii, jeśli nie uda się zapobiec
takiemu atakowi, pod znakiem zapytania moŜe stanąć system zasad, na których opierają się
współczesne stosunki między państwami. W obliczu epidemii ospy nie będzie mowy
o swobodnym przepływie osób i towarów. Epoka bio-terroryzmu moŜe stać się jednocześnie
epoką izolacjonizmu, epoką barier, które zniszczą współczesny model stosunków
międzynarodowych.
Bio-terroryzm w chwili obecnej wydaje się niebezpieczeństwem, które nie dotyka nas
bezpośrednio, epidemie kojarzone są raczej z krajami rozwijającymi się i wyniszczonymi
wojnami. Trzeba jednak zacząć brać pod uwagę fakt, Ŝe aby zachować bezpieczne i stabilne
status quo i nienaruszoną filozofię funkcjonowania naszego świata, trzeba zacząć traktować
go jako niebezpieczeństwo bliskie i realne. W przeciwnym razie ryzykujemy powtórne
stanięcie do walki z mikrobami. Poprzednią bitwę udało się ludzkości wygrać, poniewaŜ
mikroby mając swoje niezwykłe zdolności reprodukcji i zdolności przystosowawcze, nie
miały jednego argumentu, który przechylił szalę na stronę człowieka, czyli umiejętności
myślenia i planowania. Współcześnie ta przewaga zmalała, a terroryści posługujący się bio-
czynnikami w celu przeprowadzenia ataku terrorystycznego, mogą zapewnić im wyrównanie
szans pod tym względem. Wbrew pozorom nie jest ani o dzień za wcześnie na planowanie
sposobów zapobieŜenia takiemu rozwojowi wydarzeń.
2
•
Terroryzm w sektach
Czy istnieje terroryzm w sektach? Nad takim problemem zastanawiali się 14 czerwca
br. uczestnicy międzynarodowego sympozjum, które zorganizowane zostało w Rudzie
Ś
ląskiej. Z pięciu referatów, jakie moŜna było usłyszeć w czasie spotkania, dwa wygłoszone
zostały przez gości z zagranicy: Henri Pierre'a Debord (Francja) oraz Borisa Rakowsky'ego
(Słowacja). Podstawową myślą, jaka łączyła wszystkie wystąpienia było stwierdzenie,
iŜ dotychczas powszechnie sądzono, iŜ akty przemocy w sektach czy innych ugrupowaniach
były kierowane do wewnątrz tj. stosowane wobec własnych członków.
2
Artykuł Podinspektora Krzysztoaf Liedela, który jest wykładowcą w Collegium Civitas, pełni takŜe funkcję
naczelnika Wydziału ds. Terroryzmu. Źródło: http://www.terroryzm.com/.
18
Znane są bowiem na całym świecie takie wydarzenia, jak:
-
zbiorowe samobójstwo w roku 1978 członków Świątyni Ludu Jima Jonesa, kiedy to 900
osób wypiło podczas makabrycznej ceremonii napój z cyjankiem potasu;
-
we wrześniu 1985 r. na Filipinach 80 członków sekty Datu Mangayanona otruło się na
polecenie kapłana, „aby zobaczyć wizerunek Boga”;
-
w 1993 roku członkowie ukraińskiej sekty Białe Bractwo usiłowali popełnić masowe
samobójstwo - tragedii udało się zapobiec dzięki interwencji policji;
-
w kwietniu 1993 roku ponad 80 członków Szczepu Dawidowego Davida Koresha zginęło
po wysadzeniu w powietrze i podpaleniu farmy Waco w Teksasie podczas szturmu sił
policyjnych i FBI;
-
w grudniu 1995 r. w okolicach Grenoble (Francja) popełniło rytualne samobójstwo 16
członków sekty Zakon Świątynia Słońca. Dwa lata później w ich ślady poszło jeszcze 5
osób, związanych z tą grupą w Kanadzie;
-
w marcu 1997 roku 39 wyznawców sekty Wrota Niebios w Kalifornii popełniło zbiorowe
samobójstwo, zaŜywając środki nasenne i dusząc się dla pewności foliowymi workami;
-
w marcu 2000 roku 500 wyznawców ugandyjskiej skrajnie chrześcijańskiej sekty Ruch
na Rzecz Przywrócenia Dziesięciu BoŜych Przykazań popełniło zbiorowe samobójstwo -
ś
piewając i modląc się podpalili budynek.
Wszystkie wymienione tragedie popełniane były w imię Boga i najwznioślejszych ideałów.
Tym niemniej wydarzenia dotyczyły jedynie członków sekt, nie zagraŜając ogółowi
społeczeństwa.
Rok 1995 radykalnie zmienił tę perspektywę, bowiem w marcu tego roku 12 osób
zginęło i ponad 5000 zostało rannych w wyniku zamachu z uŜyciem gazu sarin, który miał
miejsce w tokijskim metrze. Do zamachu przyznała się japońska sekta NajwyŜsza Prawda.
Okazało się więc, Ŝe sekty mogą stanowić zagroŜenie nie tylko dla swoich członków, ale
równieŜ dla całego otoczenia.
Tego rodzaju działalność moŜna określić mianem terroryzmu religijnego, który
wyróŜnia się od innych form terroryzmu (państwowego, kryminalnego, etnicznego)
szczególnym motywem religijnym (zbawieniem, połączeniem z istotą najwyŜszą, złoŜeniem
ofiary) oraz specyficzną strategią i taktyką działania, a takŜe strukturą wewnętrzną
organizacji. W związku z powyŜszym moŜna wyróŜnić następujące odmiany terroryzmu
religijnego:
19
-
terroryzm millenarystyczny (apokaliptyczny)
kiedy to fanatycy religijni, przepowiadając zbliŜający się koniec świata dopuszczają się aktów
terroru w imię wzniosłych i irrealnych celów;
-
terroryzm etnoreligijny
kiedy to terroryści dokonują działań niezrozumiałych dla ogółu, twierdząc, iŜ kieruje nimi
sam Bóg; celem ich jest zwycięstwo na ziemi dobra (rozumianego według zasad danej religii)
przy pomocy wszystkich moŜliwych środków;
-
terroryzm „jednej sprawy”
gdzie chodzi o wykonanie jednego ściśle określonego zadania.
W Polsce nie odnotowano przykładów zbiorowych samobójstw na duŜą skalę. Znane
są jednak wypadki zabójstw, samobójstw, uprowadzeń i innych przestępstw związanych
z działalnością sekt. Do grup, co do których istnieje podejrzenie o stosowanie przemocy
w realizacji załoŜonych celów naleŜy Bractwo Zakonne Himawanti. Ruchowi odmówiono
oficjalnej rejestracji i obecnie funkcjonuje w formie róŜnych lokalnych organizacji np.
klubów czy stowarzyszeń psychotronicznych, organizujących praktyczne warsztaty. Od kilku
lat obserwowana jest teŜ działalność sekty NajwyŜsza Prawda, która nie stworzyła, co prawda
w naszym kraju znaczących struktur, jednakŜe ze względu na doktrynę naleŜy zachować
daleko idące środki ostroŜności. Polska jest teŜ penetrowana przez członków Kościoła
Scjentologicznego, która to grupa oskarŜana jest o stosowanie terroru psychicznego zarówno
wobec członków, jak i ich bliskich.
Terroryzm religijny, to jedno z wielkich zagroŜeń współczesności. W epoce internetu,
kiedy to róŜne idee i poglądy są rozpowszechniane na cały świat bez najmniejszych
przeszkód, Ŝadne państwo, w tym równieŜ Polska, nie moŜe z pewnością powiedzieć, Ŝe to
zagroŜenie go nie dotyczy.
3
Terroryzm fundamentalistów islamskich
Obserwowany w ostatnich latach kryzys toŜsamości w społeczeństwach
muzułmańskich, związany m.in. z pewnym zagubieniem powstałym na skutek nienadąŜenia
za zbyt szybkim unowocześnieniem niektórych państw arabskich czy załamaniem się tzw.
3
Joanna Jarzębińska-Szczebiot, Marek Szczebiot, http://www.opoka.org.pl/.
20
doktryny socjalizmu arabskiego, doprowadził do powrotu do "kultury i wiary przodków".
Sytuacja ta istotnie wpłynęła na rozwój fundamentalizmu islamskiego, przyczyniając się
jednocześnie do wzrostu liczby i znaczenia ekstremistycznych ugrupowań islamskich
(niekoniecznie stosujących przemoc).
Fundamentalizm jest m.in. wyrazem buntu części społeczeństw islamskich przeciwko
wszechobecnym zachodnim wartościom i wzorcom. Niektóre radykalne odłamy
fundamentalizmu islamskiego nie są przy tym wolne od idei totalitarnych, a do realizacji
swych celów wykorzystują właśnie terroryzm. Według skrajnych ideologów tego ruchu,
Zachód uznawany jest za bezboŜny i zagraŜający islamowi, dlatego teŜ naleŜy zwalczać go
równieŜ przy uŜyciu siły. Obiektem szczególnej wrogości ze strony radykalnych
fundamentalistów są Stany Zjednoczone utoŜsamiane jako centrum "pogaństwa
i bezboŜności" świata zachodniego.
Terroryzm islamski motywowany względami religijnymi oparty jest na zupełnie
innym systemie wartości niŜ ten dominujący jeszcze do niedawna. W przeciwieństwie do
"świeckich" terrorystów, fundamentaliści islamscy w znacznie mniejszym stopniu kierują się
względami politycznymi. DąŜą oni przede wszystkim do zburzenia zachodnich systemów
politycznych i wzorców kulturowych, a nie jak terroryści "polityczni" do zmiany stosunków
politycznych (z wyjątkiem grup o zabarwieniu anarchistycznym). Sam akt terroru jest według
fundamentalistów islamskich wypełnieniem obowiązku religijnego i obroną przed
sekularyzacją ze strony świata zachodniego.
Fundamentalizm islamski staje się na niektórych obszarach swoistą alternatywą
państwowotwórczą i czynnikiem integrującym społeczeństwa muzułmańskie, odrzucające
przejmowanie wzorców kulturalnych i politycznych świata zachodniego. Niemały wpływ na
ekspansję fundamentalizmu islamskiego i jego radykalnych odłamów miały ogromne dotacje
rządowe ze strony bogatych państw arabskich i prywatne przeznaczane na rozwój tej religii
i pozyskiwanie nowych wyznawców - szczególnie na terenach "misyjnych". Islamskie grupy
fundamentalistów potrafią wykorzystywać tę sytuację funkcjonując pod płaszczem ośrodków
islamskich i oddziałując na współwyznawców przez odpowiednio dobranych nauczycieli
islamu. Przykładem ilustrującym ten sposób działania jest historia organizacji MudŜahedini
Kumpulan (KMM) z Malezji, gdzie dwóch przyjezdnych radykalnych imamów, szerząc
ortodoksyjną wersję islamu, doprowadziło do utworzenia na bazie części członków KMM
nowej - sprzymierzonej z Al-Kaidą - islamskiej organizacji o nazwie DŜimah Islamija.
Na rozwój fundamentalizmu islamskiego rzutuje takŜe postrzeganie przez świat
muzułmański konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Jest on coraz częściej oceniany
21
w
kategoriach
ideologiczno-religijnych
i
przedstawiany
jako
nakaz
walki
z judeochrześcijaństwem i zsekularyzowanym światem Zachodu. W perspektywie sytuacja ta
moŜe doprowadzić równieŜ do konfliktów etniczno-religijnych na terenie niektórych państw
europejskich.
Do nadrzędnych celów islamskich fundamentalistów moŜna zaliczyć:
-
obalenie świeckich, prozachodnich rządów w krajach muzułmańskich (w tym m. in.
Egipcie, Algierii, Indonezji) i upowszechnienie islamu oraz modelu państwa religijnego;
-
zniszczenie głównych wrogów islamu, za których uwaŜa się Stany Zjednoczone i Izrael;
-
zjednoczenie
muzułmanów
oraz
wspieranie
ich
w
przypadku
konfliktu
z "niewiernymi" w kaŜdym miejscu świata.
W tym kontekście warte jest podkreślenia to, iŜ hasła formułowane przez aktywistów tego
ruchu budzą równieŜ niepokój wśród części samej społeczności muzułmańskiej, jak i wielu
państw arabskich (np. Algierii, Arabii Saudyjskiej, Maroka). Sytuacja ta świadczy
o złoŜoności świata islamu.
4
4
źródło: www.abw.gov.pl
22
ROZDZIAŁ IV
Rola sił policyjnych w zwalczaniu terroryzmu
Pisząc o siłach policyjnych warto teraz zastanowić się nad odpowiedzią na pytanie
czym są siły policyjne. Są to formacje uzbrojone, działające w imieniu państwa, zwalczające
i zapobiegające przestępczości, biorące udział w procesie egzekwowania odpowiedzialności
karnej sprawców czynów zabronionych. W Polsce istnieje wiele formacji tego typu,
począwszy od Policji i StraŜy Granicznej poprzez SłuŜbę Więzienną i Inspekcję Celną po
Biuro Ochrony Rządu. Generalnie, kaŜda z tych będzie zwalczać terroryzm w ramach swoich
ustawowych obowiązków.
Pierwszym rodzajem działań Policji jest zapobieganie aktom terrorystycznym.
Jest to istotne zagadnienie - zawsze łatwiej jest zapobiegać niŜ zwalczać, unika się w ten
sposób niepotrzebnych ofiar i terroryści mają małe szanse na zaistnienie w mediach.
- działania prewencyjne - są to typowe działania Policji i innych słuŜb polegające na
patrolowaniu, legitymowaniu, obserwacji, czynnościach kontrolnych. Taka działalność jest
nakierowana na zapobieganie szerokiej gamie przestępstw, a nie tylko terroryzmowi.
W związku z tym zapobieganie terroryzmowi ogranicza się tu tylko do jednej sytuacji -
przypadkowego ujawnienia osób i ich zamiarów np. w trakcie kontroli drogowej patrol policji
ujawni w pojeździe przewoŜoną broń palną lub materiały wybuchowe. Trzeba jednak
pamiętać, Ŝe terroryści - zwłaszcza ci dobrze przygotowani - będą się starali za wszelką cenę
uniknąć takich sytuacji, będą starali wtopić się w tłum, nie zwracać na siebie niczyjej uwagi -
a więc będą to sytuacje rzeczywiście przypadkowe. Niemniej jednak na taką sytuację
funkcjonariusze powinni być przygotowani - niekoniecznie na spotkanie terrorystów, ale na
prawdopodobieństwo natknięcia się na uzbrojonego przestępcę - co oznacza, Ŝe policjanci
muszą być odpowiednio wyszkoleni i uzbrojeni.
- ochrona waŜnych obiektów - jest z reguły prowadzona przez wyspecjalizowane słuŜby.
Obiekty rządowe chroni Biuro Ochrony Rządu, inne waŜne obiekty (poza wojskowymi) -
wyspecjalizowane w tym słuŜby (StraŜe Portowe, Przemysłowe, koncesjonowane agencje
ochrony). Ochrona tych obiektów powinna opierać się zarówno na systemach technicznych
jak i na personelu - oczywiście odpowiednio przygotowanym do swoich zadań. Niezbędne
jest ścisłe współdziałanie ze słuŜbami policyjnymi i ratowniczymi.
- ochrona waŜnych osób - Biuro Ochrony Rządu obecnie chroni prezydenta, premiera,
ministrów i marszałków parlamentu - są to osoby "atrakcyjne" dla terrorystów jako cele
23
ataków - istnieje jednak moŜliwość, Ŝe zamachowcy zdecydują się zaatakować osoby waŜne
(popularne), ale nie objęte stałą ochroną. W związku z tym, jeśli wystąpi moŜliwe zagroŜenie
dla takich osób (np. listy z pogróŜkami) - naleŜy objąć je czasową ochroną. Siły i środki do
tych działań moŜe wydzielić BOR lub Policja.
- stan zwiększonej gotowości - jest to sytuacja, gdy terroryści przeprowadzili juŜ atak
i istnieje groźba jego powtórzenia, lub teŜ gdy taka groźba istnieje mimo, Ŝe jeszcze nie
doszło do aktów terroru. Wówczas naleŜy zwiększyć liczbę patroli (operacyjnych
i mundurowych) w pobliŜu waŜnych obiektów, miejsc duŜych zgromadzeń ludności, węzłów
komunikacyjnych. Do takich działań naleŜy skierować policjantów z wydziałów prewencji,
zmobilizować grupy rozpoznania pirotechnicznego, siły StraŜy Granicznej, ochronę waŜnych
obiektów (patrole mundurowe). Do patrolowania po cywilnemu naleŜy skierować głównie
policjantów z pionów wywiadowczych i kryminalnych, funkcjonariuszy operacyjnych StraŜy
Granicznej i Inspekcji Celnej. Zasadniczo, patrole mundurowe pozytywnie wpływają na
poczucie bezpieczeństwa obywateli, natomiast patrolowanie po cywilnemu jest skuteczniejsze
w tym znaczeniu, Ŝe terroryści będą unikać obiektów wyglądających na silnie chronione,
natomiast mogą zostać zidentyfikowani przez wywiadowców działających "po cywilnemu".
- ochrona granicy państwowej RP – jest szczególnym typem działań prewencyjnych. Jest
to waŜny odcinek działań, zwłaszcza w obliczu międzynarodowych powiązań wielu grup
terrorystycznych. Istnieje uzasadniona obawa, Ŝe członkowie istniejących grup będą
próbowali wykorzystać terytorium Polski jako kanał przerzutowy broni i ludzi w celu
dokonywania zamachów przeciwko RP jak i innym państwom. Istnieją 2 sposoby
przedostania się do Polski - legalny i nielegalny. Pierwszy z nich to wjazd przez przejścia
graniczne - najpewniej przy pomocy sfałszowanych dokumentów, być moŜe nawet w bardzo
wyrafinowany sposób (np. załoŜenie w Polsce fasadowej firmy handlowej, aby móc w ten
sposób wwieźć do Polski broń i ludzi). Sposób nielegalny - to po prostu przemyt ludzi
i sprzętu w sposób omijający kontrolę graniczną (np. przez "zieloną granicę"). W obydwu
przypadkach, naleŜy dąŜyć do jak najlepszej i najszczelniejszej kontroli, zarówno na
przejściach granicznych, jak i linii granicznej - poprzez rozwój zarówno czynnika ludzkiego
jak i technicznego. Warto organizować kontrole "kaskadowe" i stosować metody operacyjne -
poprawi to skuteczność zwalczania terroryzmu, jak i zwalczania "zwykłych" przestępstw
granicznych.
- działania operacyjne - rozpoznanie operacyjne samych grup jest prowadzone przez słuŜby
specjalne, ale istnieje moŜliwość, Ŝe równieŜ Policja , zwłaszcza Centralne Biuro Śledcze
podejmie takie działania. Jest to prawdopodobne w razie nawiązania współpracy terrorystów
24
i grup z kręgów zorganizowanej przestępczości - np. podczas zakupu broni, przerzutu ludzi
przez granicę, gdy CBŚ będzie dysponowało informatorami w takiej grupie.
Drugim rodzajem działań przeciwterrorystycznych są działania mające na celu
zwalczanie terroryzmu (likwidacyjne). Pierwszoplanową rolę odgrywają w tym zakresie
jednostki antyterrorystyczne, którymi dysponuje Policja. Jednostki tego typu istnieją od 1978
roku i dysponują duŜym doświadczeniem i potencjałem bojowym. Obecne zadania tych
jednostek skupiają się przede wszystkim na zatrzymywaniu niebezpiecznych przestępców,
konwojowaniu ich, ochronnie procesów sądowych, odbijaniu osób porwanych dla okupu,
rozbrajaniu ładunków wybuchowych. W momencie pojawienia się zagroŜenia terroryzmem
politycznym, pojawią się nowe zagroŜenia - podkładanie bomb w miejscach publicznych,
branie zakładników w budynkach i środkach transportu. Jednostki AT Policji wykazują
wysoką skuteczność w zwalczaniu terroru kryminalnego.
25
ROZDZIAŁ V
Post
ępowanie Policji na wypadek aktu terrorystycznego
1. Atak terrorystyczny na:
-
obiekty dyplomatyczne i rezydencje wszystkich krajów, w zaleŜności od stopnia
zagroŜenia, oraz siedzib firm amerykańskich i zachodnich, z uwzględnieniem
obiektów i terenów przylegających,
-
porty lotnicze z uwzględnieniem portów cargo oraz lotnisk lotnictwa cywilnego,
-
obiekty rządowe,
-
centra handlowe, multikina, duŜe dworce kolejowe i autobusowe,
-
waŜne dla bezpieczeństwa społecznego obiekty i urządzenia (np. ujęcia wody pitnej,
przepompownie,
filtry,
zapory,
zbiorniki
wody,
duŜe
mosty,
anteny
telekomunikacyjne),
-
zakłady produkujące materiały niebezpieczne lub firmy je dystrybuujące,
-
transporty z substancjami niebezpiecznymi,
-
ś
wiątynie,
-
obiekty sportowe w trakcie trwania imprez masowych (koncerty).
MoŜliwe zagroŜenia z punktu widzenia Policji:
1.
Spowodowanie masowych strat materialnych (zniszczenia obiektów).
2.
ZagroŜenie Ŝycia i zdrowia ludzi na terenie objętym atakiem terrorystycznym.
3.
Zakłócenie infrastruktury w sieciach (rtv, energia, łączność itp.).
4.
Wymuszanie określonego działania, np. wypuszczenie więzionych terrorystów,
wypłacenie okupu, poprzez wzięcie zakładników, podłoŜenie bomb.
5.
Wzrost liczby przestępstw przeciwko Ŝyciu, zdrowiu i mieniu.
6.
Zabójstwa osób objętych szczególną ochroną.
7.
Podpalenia obiektów.
8.
Zamachy przy uŜyciu materiałów wybuchowych.
9.
Napady rabunkowe (zdobycie środków finansowych na działalność terrorystyczną).
10.
Terror internetowy (cyberterror).
11.
Porwania osób (kidnaping).
12.
Porwania środków transportu (pociągi, autokary, samoloty itp.) wraz z pasaŜerami.
26
13.
Atak z uŜyciem środków chemicznych, biologicznych i radiologicznych.
14.
Zmniejszenie skuteczności organów ścigania.
15.
Totalna negacja obowiązującego prawa spowodowana walką o przetrwanie.
16.
Powodowanie katastrof drogowych, kolejowych, lotniczych, morskich, wodnych,
których zadaniem jest spowodowanie totalnego paraliŜu komunikacyjnego.
17.
Nasilenie zgonów i zachorowań spowodowanych atakiem terrorystycznym.
18.
Zmniejszenie skuteczności słuŜb medyczno-ratowniczych z uwagi na wzrost liczby
ofiar (brak miejsc w szpitalach, środków, leków).
19.
Totalny chaos na miejscu zdarzenia.
Zadania (przedsięwzięcia, czynności) realizowane w jednostce Policji
W zakresie czynności operacyjno-rozpoznawczych:
1.
Prowadzić rozpoznanie operacyjne dotyczące obywateli polskich oraz cudzoziemców
zamieszkałych na stałe lub przebywających czasowo na terenie podległym słuŜbowo,
co do których zachodzi podejrzenie działalności o charakterze terrorystycznym,
uczestniczenie w grupach, organizacjach lub związkach podejrzewanych o działalność
terrorystyczną lub jej wspieranie.
2.
Prowadzić rozpoznanie operacyjne grup, organizacji i związków, co do których
istnieje podejrzenie o działalność terrorystyczną oraz finansowanie takiej działalności
w kraju lub poza jego granicami.
3.
Pozyskiwać poufne osobowe źródła informacji wywodzące się z wcześniej
wymienionych struktur przestępczych lub umoŜliwiające bezpośrednie dotarcie do
ś
rodowisk posiadających wiedzę o nich lub których kontakt z ww. jest podyktowany
wykonywaniem zawodu (np. obsługa hoteli, schronisk, noclegowni, restauracji,
instruktorów tzw. szkół przetrwania, agencji towarzyskich).
4.
Prowadzić rozpoznanie operacyjne środowisk wywodzących się z państw tzw.
wysokiego ryzyka (Afganistan, Algieria, Egipt, Irak, Iran, Jordania, Liban, Libia,
Pakistan, Palestyna, Sudan, Syria, państw muzułmańskich Wspólnoty Niepodległych
Państw i republik kaukaskich wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej) celem
uzyskiwania informacji o osobach wywodzących się z tych środowisk,
a w szczególności:
-
o ich liczebności, legalności pobytu i zamiarach,
-
o ich ewentualnej przestępczej działalności,
27
-
o istniejących grupach przestępczych.
5.
Rozpoznanie osób posiadających zaburzenia psychiczne, które pod wpływem
aktualnej sytuacji na świecie mogą być zdolne do podjęcia czynów o charakterze
terrorystycznym.
W zakresie przedsięwzięć porządkowo-ochronnych:
1.
Dokonać analizy zagroŜeń rejonów i obiektów, ze szczególnym uwzględnieniem
miejsc newralgicznych, w tym placówek dyplomatycznych i obiektów uŜytkowanych
przez przedstawicielstwa USA, Izraela, Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Hiszpanii,
Turcji i Włoch (państwa, które w przeszłości były obiektem zamachów
terrorystycznych) .
2.
Rejony naraŜone, zwłaszcza miejsca przebywania duŜej liczby ludności (dworce
kolejowe i autobusowe i inne obiekty komunikacji, centra handlowe, rejony urzędów
administracji publicznej, miejsc organizowania imprez masowych itp.) objąć
wzmocnioną słuŜbą patrolową.
3.
Zintensyfikować działania prewencyjne w rejonach lotnisk, w tym prywatnych, oraz
portów lotniczych, zwiększając słuŜbę patrolową i częstotliwość kontroli. Nawiązać
kontakt z osobami odpowiedzialnymi za zapewnienie bezpieczeństwa tych obiektów
w celu określenia stanu ich zabezpieczenia i uzgodnienia sposobu powiadamiania
w przypadku zagroŜenia.
4.
Utrzymywać ścisły nadzór nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami
ochronnymi, zwłaszcza wykonującymi zadania ochronne w obiektach produkcji
i przechowywania niebezpiecznych substancji chemicznych, środków uzbrojenia
i materiałów wybuchowych poprzez:
5.
Wzmóc nadzór nad konwojowaniem osób, dokumentów i przedmiotów
o szczególnym nadzorze.
6.
Objąć szczególną ochroną prewencyjną osoby i obiekty podlegaje ochronie.
7.
WdroŜyć kontrolę bezpieczeństwa: samolotów, pasaŜerów, bagaŜu w komunikacji
lotniczej krajowej i międzynarodowej.
a)
sprawdzić, czy wszystkie obszary, obiekty i urządzenia podlegające
obowiązkowej ochronie posiadają uzgodnione plany ochrony oraz czy ochrona
wykonywana jest według przygotowanych planów,
b)
nawiązać kontakt z osobami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo,
poinformować je o moŜliwych zagroŜeniach, przedstawić rozwiązania
28
dotyczące: - zwiększenia rygorów pełnienia słuŜby i stawiania zadań, -
wzmoŜenia nadzoru nad tymi słuŜbami w zakresie prawidłowości
podejmowanych przez nich działań,
c)
wystąpić do organów samorządowych, na terenie których działają straŜe
gminne, o objęcie przez te straŜe ochroną obiektów komunalnych.
W zakresie przygotowania sił i środków do działań:
1.
Zapewnić natychmiastowe, w trybie alarmowym, skierowanie do interwencji
zespołów minersko-pirotechnicznych, oddziału prewencji i negocjatorów policyjnych.
2.
Zwiększyć mobilność pododdziałów antyterrorystycznych poprzez zwiększenie liczby
policjantów pełniących dyŜury domowe i przeprowadzenie szkoleń w zakresie
alarmowego uruchamiania tych pododdziałów.
3.
Dokonać przeglądu, aktualizacji i uzgodnień z właściwymi słuŜbami pozapolicyjnymi
procedur postępowania w przypadku wystąpienia zdarzeń z uŜyciem niebezpiecznych
ś
rodków chemicznych, biologicznych lub radiacyjnych.
4.
Dokonać przeglądu i rozdziału dla policjantów indywidualnych środków ochrony
przed zagroŜeniami chemicznymi, biologicznymi i radiologicznymi.
W zakresie wymiany informacji i współdziałania:
1.
Zapewnić sprawny obieg informacji o moŜliwych zagroŜeniach i zdarzeniach
w systemie funkcjonowania słuŜb dyŜurnych podległych jednostek.
2.
Utrzymywać ścisłą wymianę informacji z innymi słuŜbami o zagroŜeniach.
3.
Uzgadniać wspólne działania w ramach wojewódzkich i powiatowych (miejskich)
zespołów reagowania kryzysowego celem zapewnienia ochrony wytypowanych
obiektów infrastruktury (ujęć wody, stacji przekaźnikowych urządzeń energetycznych
i telekomunikacyjnych, miejsc składowania substancji niebezpiecznych itp.).
W zakresie działań w chwili wystąpienia ataku:
Powołać sztab kryzysowy, w którego skład będą wchodziły siły policyjne i pozapolicyjne.
Zadaniem tego sztabu będzie między innymi:
1.
Analiza sytuacji zagroŜenia.
2.
Skierowanie sił i środków na miejsce zdarzenia.
3.
Monitoring sytuacji.
29
4.
Zabezpieczenie logistycznego zaplecza.
5.
Prowadzenie czynności procesowych.
6.
DąŜenie do opanowania kryzysowej sytuacji w jak najkrótszym czasie.
7.
Zapewnienie sprawnego obiegu informacji.
Współdziałanie z podmiotami pozapolicyjnymi
Współpraca z:
1.
Państwową StraŜą PoŜarną oraz StraŜą Ochrony Kolei celem monitorowania
transportów oraz miejsc składowania substancji szkodliwych stanowiących zagroŜenie
dla bezpieczeństwa powszechnego.
2.
Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego; Wojskowymi SłuŜbami Informacyjnymi,
ś
andarmerią Wojskową i StraŜą Graniczną w celu wymiany posiadanej wiedzy
na temat przestępczości związanej z terroryzmem oraz źródeł jej finansowania.
3.
Międzynarodową grupą PWGT w zakresie rozpoznawania i zwalczania terroryzmu.
4.
Europolem i Interpolem.
5.
Biurem Ochrony Rządu.
6.
Ministerstwem Zdrowia.
7.
Ościennymi państwami w ramach współdziałania i współpracy transgranicznej.
8.
Mediami.
BieŜące współdziałanie w zakresie wymiany informacji o przekraczaniu granicy
i migracji przez osoby podejrzewane o działalność terrorystyczną z właściwymi miejscowo
placówkami StraŜy Granicznej. Analiza wszystkich uzyskanych informacji na temat
moŜliwości zagroŜenia terrorystycznego i wymiana ich z ABW, WSI, BOR, śW, SG oraz
innymi jednostkami Policji i innymi słuŜbami porządkowymi.
2. Podło
Ŝenie ładunku wybuchowego.
MoŜliwe zagroŜenia z punktu widzenia Policji
1.
Spowodowanie znacznych strat materialnych w strefie zagroŜenia.
2.
ZagroŜenie Ŝycia i zdrowia obywateli objętych atakiem terrorystycznym z uŜyciem
materiałów wybuchowych.
3.
Przerwanie szlaków komunikacyjnych drogowych, kolejowych, lotniczych.
30
4.
Przerwanie dostaw energii elektrycznej, ciepłowniczej, a takŜe ograniczenie bądź
całkowita utrata łączności radiowej i telefonicznej.
5.
Próba wymuszenia określonego działania na organach władzy państwowej
i samorządowej.
6.
Niechęć do opuszczenia miejsc zamieszkania czy teŜ przebywania ludności w strefie
zagroŜonej i potrzeba podejmowania działań porządkowych przez Policję w celu
wsparcia organu samorządowego.
7.
Dewastacja i grabieŜ mienia prywatnego i publicznego pozostawionego na czas
ewakuacji ludności z terenu potencjalnie zagroŜonego wybuchem (bomby).
8.
Powstanie chaosu w miejscu prowadzonych działań ratowniczych oraz zakłócenie
bezpieczeństwa i porządku publicznego w czasie prowadzonej akcji.
9.
Wystąpienie zakłóceń na ciągach komunikacyjnych tras przewidzianych do ewakuacji
ludności, dojazdów słuŜb policyjno-ratowniczych przez gromadzących się tzw.
gapiów i pozostawiane przez nich środki lokomocji.
10.
Ograniczona moŜliwość działania słuŜb medycznych związana z przepełnieniem
szpitali,
punktów
medycznych
i
niewystarczającymi
ilościami
ś
rodków
opatrunkowych i farmakologicznych.
Zadania (przedsięwzięcia, czynności) realizowane w jednostce Policji
1.
Przyjęcie w komisariacie zgłoszenia o zagroŜeniu bombowym.
2.
Wysłanie na miejsce incydentu bombowego funkcjonariuszy nieetatowej grupy
rozpoznania minersko-pirotechnicznego (NGRMP).
3.
Dokonanie przeszukania lub rozpoznania stanu zagroŜenia i oceny sytuacji przez
funkcjonariusza NGRMP.
4.
Wydanie decyzji przez komendanta wojewódzkiego Policji (Stołecznego) o uŜyciu
sekcji, zespołu minersko-pirotechnicznego Policji i wyznaczenie dowódcy akcji,
operacji.
5.
Nawiązanie współpracy ze stanowiskami dowodzenia słuŜb ratowniczych, inspekcji,
słuŜb miejskich -wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za obieg informacji.
6.
Zebranie wszelkich informacji na temat miejsca zdarzenia (specyfika terenu, trasy
dojazdu i odjazdu, infrastruktura mediów miejskich - wodociągi, energetyka,
gazownictwo) - schemat graficzny, plany budynków, mapy topograficzne.
7.
Wyznaczenie miejsc koncentracji sił odwodu oraz przysłanych z innych jednostek
(siły prewencyjne).
31
8.
Praktyczne wprowadzenie procedur, algorytmu postępowania.
9.
Zbilansowanie dostępnych sił i środków pod kątem niezbędnych potrzeb do
prawidłowego zabezpieczenia miejsca zdarzenia, ewakuacji ludności, zabezpieczenia
dróg dojazdu, pilotowania pojazdów słuŜb medycznych i ratowniczych - określenie
potrzeb w zakresie uzupełnienia stanów osobowych, sprzętu transportowego
i łączności z innych jednostek.
10.
Rozwiązanie sytuacji kryzysowej przez neutralizację urządzenia wybuchowego
(rozbrojenie) lub usunięcie go przez transport na miejsce neutralizacji (poligon).
11.
Zebranie materiałów dowodowych.
Współdziałanie z podmiotami pozapolicyjnymi
1.
Jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej StraŜy PoŜarnej.
2.
SłuŜby medyczne.
3.
StraŜ miejska.
4.
DyŜurny techniczny miasta.
5.
Pogotowie energetyczne.
6.
Pogotowie wodno-kanalizacyjne.
7.
Pogotowie gazowe.
8.
Państwowa Agencja Atomistyki.
9.
Sanepid.
3. Podło
Ŝenie ładunku wybuchowego z zastosowaniem materiału promieniotwórczego.
MoŜliwe zagroŜenia z punktu widzenia Policji
1.
ZagroŜenie Ŝycia i zdrowia obywateli objętych atakiem i moŜliwość szybkiego
rozprzestrzeniania się zagroŜenia na tereny jeszcze niezagroŜone.
2.
Próba wymuszenia określonego działania na organach władzy i administracji
rządowej.
3.
Spowodowanie znacznych strat w obiektach uŜyteczności publicznej, infrastruktury
drogowej i kolejowej.
4.
Przerwanie dostaw energii elektrycznej.
5.
Wzrost zachorowań i zgonów związanych ze skaŜeniem promieniotwórczym.
32
6.
Niechęć do opuszczenia miejsc zamieszkania czy teŜ przebywanie ludności w strefie
zagroŜonej.
7.
Dewastacja i grabieŜ mienia prywatnego i publicznego pozostawionego na czas
ewakuacji ludności z terenu objętego skaŜeniem promieniotwórczym.
8.
Powstanie chaosu w miejscu prowadzonych działań ratowniczych oraz zakłócenie
bezpieczeństwa i porządku publicznego w czasie prowadzonej akcji ratowniczej.
9.
Wystąpienie zakłóceń na ciągach komunikacyjnych tras przewidzianych do ewakuacji
ludności, dojazdów słuŜb policyjnych i ratowniczych.
10.
MoŜliwy wzrost zachorowań i zgonów wśród funkcjonariuszy Policji i innych osób
biorących udział w działaniach ratowniczych.
11.
Ograniczona moŜliwość działania słuŜb medycznych, związana z przepełnieniem
szpitali,
punktów
medycznych
i
niewystarczającymi
ilościami
ś
rodków
opatrunkowych i farmakologicznych.
Zadania (przedsięwzięcia, czynności) realizowane w jednostce Policji
1.
W przypadku otrzymania sygnału o zdarzeniu radiacyjnym spowodowanym przez
nieznanego sprawcę powiadomić natychmiast Wojewódzkiego Inspektora Oddziału
Radiologicznego funkcjonującego na terenie danego województwa (zazwyczaj jego
siedzibą jest Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna).
2.
Powołać sztab kryzysowy.
3.
Dokonać analizy zdarzenia, w tym: oceny zagroŜenia, prognozy jego dalszego
rozwoju, sposobu pozyskiwania, gromadzenia, analizowania i wymiany informacji na
potrzeby dowodzenia i współdziałania i na tej podstawie wypracować koncepcję
działania.
4.
Włączyć się do działań związanych z informowaniem i ostrzeganiem zagroŜonej
ludności.
5.
Ustalić warianty współdziałania ze słuŜbami ratowniczymi w związku z zaistniałym
zdarzeniem.
6.
Zabezpieczyć moŜliwość swobodnego działania podmiotów pozapolicyjnych
biorących udział w akcji ratunkowej poprzez m.in.: izolację terenu, umoŜliwienie
swobody dojazdu i wyjazdu ekip ratowniczych, niedopuszczanie do zjawisk paniki,
ochronę pozostawionego mienia oraz miejsc składowanego mienia porzuconego.
33
7.
Na bieŜąco opracowywać plany działania wynikające z rozwoju zagroŜenia i potrzeby
zabezpieczenia bezpieczeństwa i porządku w miejscu prowadzenia działań
ratowniczych.
8.
Na bieŜąco analizować siły i środki niezbędne do zabezpieczenia akcji ratowniczej,
w tym: siły i środki własne oraz siły wsparcia, a takŜe moŜliwości ich przemieszczania
i wyposaŜenia w sprzęt ochronny niezbędny do prowadzenia działań.
9.
Zapewnić bazę leczniczą dla funkcjonariuszy Policji.
10.
Policjantów, którzy zetknęli się z substancją promieniotwórczą, skierować
na obowiązkowe badania lekarskie.
11.
Zapewnić funkcjonowanie systemów łączności w zakresie współdziałania sił
własnych oraz z podmiotami pozapolicyjnymi biorącymi udział w akcji ratowniczej.
12.
Zapewnić logistycznie zabezpieczenie sił policyjnych biorących udział w działaniach.
13.
Ochraniać punkty medyczne i miejsca zbiórek poszkodowanych, a takŜe punkty
pomocy humanitarnej.
14.
Egzekwować zalecenia zawarte w ogłoszeniach i komunikatach kierującego
działaniami ratowniczymi, a takŜe przepisy aktów prawnych z tym związane wydane
przez władze państwowe i lokalne.
15.
Prowadzić czynności procesowe w miarę moŜliwości przy udziale prokuratury.
16.
Zapewnić obieg informacji o zdarzeniu i podejmowanych działaniach Policji i innych
słuŜb.
Współdziałanie z podmiotami pozapolicyjnymi
1.
W przypadku wystąpienia zdarzenia związanego z ładunkiem wybuchowym
i rozprzestrzenianiem się materiału promieniotwórczego podmiotem wiodącym jest
Prezes Państwowej Agencji Atomistyki i jego przedstawiciele na terenie województw
(Wojewódzki Inspektor Oddziału Radiologicznego).
2.
Podmiotami wspierającymi są: Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej,
Państwowa Inspekcja Sanitarno-Epidemiologiczna, Państwowa Inspekcja Ochrony
Ś
rodowiska, Państwowa StraŜ PoŜarna, Wojsko Polskie, Instytut Meteorologii
i
Gospodarki
Wodnej,
pogotowie
ratunkowe,
Agencja
Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, StraŜ Miejska, StraŜ Graniczna.
34
3.
Odpowiedzialny za bezpieczeństwo i porządek jest, w zaleŜności od skali zagroŜenia,
wojewoda na terenie województwa, minister właściwy do spraw wewnętrznych
na terenie kraju.
4. Podło
Ŝenie ładunku wybuchowego z zastosowaniem środka mikrobiologicznego.
MoŜliwe zagroŜenia z punktu widzenia Policji
1.
ZagroŜenie Ŝycia i zdrowia ludzi.
2.
Wystąpienie objawów paniki wśród ludności, brak reakcji na wydawane polecenia,
nieprzestrzeganie obowiązującego porządku prawnego.
3.
Wzrost przestępczości o charakterze kryminalnym. Zwiększona liczba przestępstw
i wykroczeń pospolitych (kradzieŜe z włamaniem, kradzieŜe, rozboje, niszczenie
mienia).
4.
DuŜe zainteresowanie osób postronnych i środków masowego przekazu.
Zadania (przedsięwzięcia, czynności) realizowane w jednostce Policji
1.
Powołać sztab kryzysowy.
2.
Dokonać analizy zdarzenia, w tym: oceny zagroŜenia, prognozy jego dalszego
rozwoju, sposobu pozyskiwania, gromadzenia, analizowania i wymiany informacji na
potrzeby dowodzenia i współdziałania, na tej podstawie wypracować koncepcje
działania.
3.
Powiadomić Inspektora Sanitarnego MSWiA na terenie województwa o stwierdzonym
przypadku zachorowań i przygotować bazę leczniczą dla funkcjonariuszy Policji.
4.
Zabezpieczyć jednostki w środki dezynfekcyjne i ochrony osobistej wskazane przez
Inspektora Sanitarnego MSWiA.
5.
Zorganizować punkty dezynfekcji, dezynsekcji, deratyzacji dla sił i środków
własnych.
6.
Zabezpieczyć bazę leczniczą dla funkcjonariuszy Policji.
7.
Zlecić identyfikację osób pierwotnie naraŜonych na kontakt z czynnikiem
biologicznym i ich dalszych kontaktów z innymi osobami.
8.
Prowadzić intensywne rozpoznanie w celu zidentyfikowania miejsca i sposobu
uwolnienia czynnika biologicznego oraz ustalenia i zatrzymania sprawcy.
35
9.
Włączyć się do działań związanych z informowaniem i ostrzeganiem zagroŜonej
ludności.
10.
Ustalić warianty współdziałania ze słuŜbami ratowniczymi w związku z zaistniałym
zdarzeniem.
11.
Na bieŜąco opracowywać plany działania wynikające z rozwoju zagroŜenia i potrzeby
zabezpieczenia bezpieczeństwa i porządku w miejscu prowadzenia działań
ratowniczych.
12.
Zapewnić funkcjonowanie systemów łączności w zakresie współdziałania sił
własnych oraz z podmiotami pozapolicyjnymi biorącymi udział w akcji ratowniczej.
13.
Zapewnić logistycznie zabezpieczenie sił policyjnych biorących udział w działaniach.
14.
Zabezpieczyć moŜliwość swobodnego działania podmiotów pozapolicyjnych
biorących udział w akcji ratunkowej poprzez m.in.: izolację terenu, umoŜliwienie
swobody dojazdu i wyjazdu ekip ratowniczych, niedopuszczanie do zjawisk paniki,
ochronę pozostawionego mienia oraz miejsc składowanego mienia porzuconego.
15.
Ochraniać punkty medyczne i miejsca zbiórek poszkodowanych, a takŜe punkty
pomocy humanitarnej.
16.
Egzekwować zalecenia zawarte w ogłoszeniach i komunikatach kierującego
działaniami ratowniczymi, a takŜe przepisy aktów prawnych z tym związanych
wydane przez władze państwowe i lokalne.
17.
Prowadzić czynności procesowe w miarę moŜliwości przy udziale prokuratury.
18.
Zapewnić obieg informacji o zdarzeniu i podejmowanych działaniach Policji i innych
słuŜb.
Współdziałanie z podmiotami pozapolicyjnymi
1.
W przypadku wystąpienia epidemii podmiotami wiodącymi są Inspektor Sanitarny,
Inspektor Ochrony Środowiska, Inspektor Weterynarii.
2.
Podmiotami wspierającymi są: Państwowa StraŜ PoŜarna, StraŜ Miejska, Agencja
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Wojsko Polskie, StraŜ Graniczna, Instytut
Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
3.
Odpowiedzialny za bezpieczeństwo i porządek jest, w zaleŜności od skali zagroŜenia,
wójt na terenie gminy, starosta na terenie powiatu, wojewoda na terenie województwa,
Prezes Rady Ministrów na terenie kraju.
36
5. Podło
Ŝenie ładunku wybuchowego z zastosowaniem środka chemicznego.
MoŜliwe zagroŜenia z punktu widzenia Policji
1.
ZagroŜenie Ŝycia i zdrowia obywateli objętych atakiem i moŜliwość szybkiego
rozprzestrzeniania się zagroŜenia na tereny jeszcze niezagroŜone.
2.
Wzrost zachorowań i zgonów związanych z zatruciem i skaŜeniem chemicznym.
3.
Konieczność hospitalizacji duŜej liczby pacjentów w przypadku zatrucia środkiem
chemicznym.
4.
Powstanie katastrofy ekologicznej, budowlanej.
5.
Niechęć do opuszczenia miejsc zamieszkania czy teŜ przebywanie ludności w strefie
zagroŜonej.
6.
Dewastacja i grabieŜ mienia prywatnego i publicznego pozostawionego na czas
ewakuacji ludności z terenu potencjalnie zagroŜonego skaŜeniem chemicznym.
7.
Wprowadzenie do sprzedaŜy skaŜonej Ŝywności.
8.
Powstanie chaosu w miejscu prowadzonych działań ratowniczych oraz zakłócenie
bezpieczeństwa i porządku publicznego w czasie prowadzonej akcji ratowniczej.
9.
Wystąpienie zakłóceń na ciągach komunikacyjnych tras przewidzianych do ewakuacji
ludności, dojazdów słuŜb policyjnych i ratowniczych przez pozostawiane środki
lokomocji.
10.
MoŜliwy wzrost zachorowań i zgonów wśród funkcjonariuszy Policji i innych osób
biorących udział w działaniach ratowniczych.
11.
Ograniczona moŜliwość działania słuŜb medycznych, związana z przepełnieniem
szpitali,
punktów
medycznych
i
niewystarczającymi
ilościami
ś
rodków
opatrunkowych i farmakologicznych.
Zadania (przedsięwzięcia, czynności) realizowane w jednostce Policji
1.
Powołać sztab kryzysowy.
2.
Dokonać analizy zdarzenia, w tym: oceny zagroŜenia, prognozy jego dalszego
rozwoju, sposobu pozyskiwania, gromadzenia, analizowania i wymiany informacji na
potrzeby dowodzenia i współdziałania, na tej podstawie wypracować koncepcję
działania.
3.
Włączyć się do działań związanych z informowaniem i ostrzeganiem zagroŜonej
ludności.
37
4.
Ustalić warianty współdziałania ze słuŜbami ratowniczymi w związku z zaistniałym
zdarzeniem.
5.
Na bieŜąco opracowywać plany działania wynikające z rozwoju zagroŜenia i potrzeby
zabezpieczenia bezpieczeństwa i porządku w miejscu prowadzenia działań
ratowniczych.
6.
Na bieŜąco analizować siły i środki niezbędne do zabezpieczenia akcji ratowniczej,
w tym siły i środki własne oraz siły wsparcia, a takŜe moŜliwości ich przemieszczania
i wyposaŜenia w sprzęt ochronny niezbędny do prowadzenia działań.
7.
Utrzymywać bieŜącą współpracę z instytucjami pozapolicyjnymi biorącymi udział
w akcji ratowniczej.
8.
Zapewnić funkcjonowanie systemów łączności w zakresie współdziałania sił
własnych oraz z podmiotami pozapolicyjnymi biorącymi udział w akcji ratowniczej.
9.
Zorganizować punkty dezynfekcji, dezynsekcji, deratyzacji dla sił i środków
własnych.
10.
Zapewnić logistycznie zabezpieczenie sił policyjnych biorących udział w działaniach.
11.
Zapewnić bazę leczniczą dla funkcjonariuszy Policji.
12.
Zabezpieczyć moŜliwość swobodnego działania podmiotów pozapolicyjnych
biorących udział w akcji ratunkowej poprzez m.in.: izolację terenu, umoŜliwienie
swobody dojazdu i wyjazdu ekip ratowniczych, niedopuszczanie do zjawisk paniki,
ochronę pozostawionego mienia oraz miejsc składowanego mienia porzuconego.
13.
Ochraniać punkty medyczne i miejsca zbiórek poszkodowanych, a takŜe punkty
pomocy humanitarnej.
14.
Egzekwować zalecenia zawarte w ogłoszeniach i komunikatach kierującego
działaniami ratowniczymi, a takŜe przepisy aktów prawnych z tym związane wydane
przez władze państwowe i lokalne.
15.
Prowadzić czynności procesowe w miarę moŜliwości przy udziale prokuratury.
16.
Zapewnić obieg informacji o zdarzeniu i podejmowanych działaniach Policji i innych
słuŜb.
Współdziałanie z podmiotami pozapolicyjnymi
1.
W przypadku wystąpienia zdarzenia z uŜyciem środka chemicznego podmiotami
wiodącymi są Państwowa StraŜ PoŜarna, Inspektor Ochrony Środowiska, Inspektor
Sanitarny.
38
2.
Podmiotami
wspierającymi
są:
StraŜ
Miejska,
Agencja
Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Siły Zbrojne RP, StraŜ Graniczna, Instytut Meteorologii i Gospodarki
Wodnej.
3.
Odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i porządek jest, w zaleŜności od skali
zagroŜenia, wójt na terenie gminy, starosta na terenie powiatu, wojewoda na terenie
województwa, Prezes Rady Ministrów na terenie kraju.
6. Zagro
Ŝenie atakiem terrorystycznym z powietrza typu "Renegade".
-
zidentyfikowanie cywilnego statku powietrznego, który zachowuje się w taki sposób,
Ŝ
e powstaje podejrzenie, iŜ moŜe być uŜyty do wykonania ataku terrorystycznego
z powietrza (określany jako samolot typu "Renegade"),
-
lądowanie samolotu określanego jako samolot typu "Renegade" na lotnisku
interwencyjnym,
-
lądowanie awaryjne samolotu określanego jako samolot typu "Renegade" poza
lotniskiem interwencyjnym.
MoŜliwe zagroŜenia z punktu widzenia Policji
1.
ZagroŜenie Ŝycia oraz zdrowia osób przemieszczających się samolotem określanym
jako samolot typu "Renegade".
2.
MoŜliwość staranowania przez uprowadzony środek transportu komunikacji lotniczej
(z uŜyciem materiałów wybuchowych lub posiadanego zapasu paliwa) waŜnego
obiektu gospodarczego lub obiektu uŜyteczności publicznej.
3.
ZagroŜenie Ŝycia i zdrowia współuczestników przemieszczających się innymi
ś
rodkami komunikacji lotniczej.
4.
śą
dania wobec rządów obcych państw, których obywatele są pasaŜerami środków
transportu w komunikacji lotniczej.
5.
ZagroŜenie Ŝycia, zdrowia i mienia osób mieszkających na trasie przelotu samolotu
określanego jako samolot typu "Renegade" oraz w pobliŜu lotniska interwencyjnego.
6.
Blokada lotniska poprzez unieruchomienie środka transportu komunikacji lotniczej.
7.
Występowanie nielegalnych zgromadzeń publicznych popierających (lub się
przeciwstawiających) zaistniałemu aktowi terroru.
39
8.
MoŜliwość uwolnienia przewoŜonych niebezpiecznych substancji (środków
toksycznych, promieniotwórczych, paliw płynnych).
9.
Uprowadzenie środka komunikacji lotniczej poza granice RP.
Zadania (przedsięwzięcia, czynności) realizowane w jednostce Policji
1.
Przyjęcie informacji o zaistniałym zdarzeniu przez słuŜbę dyŜurną, dokonanie jej
oceny i podjęcie wstępnych czynności zgodnie z algorytmem postępowania.
2.
Przejęcie dowodzenia akcją (operacją) przez funkcjonariusza wyznaczonego przez
kierownika jednostki.
3.
Powiadomienie o zdarzeniu właściwego miejscowo kierownika Zespołu/Grupy
ds. Aktów Terroru Kryminalnego (ATK).
4.
Zapewnienie sprawnego obiegu informacji.
5.
Powołanie Sztabu KWP w celu rozwiązania zaistniałego problemu.
6.
Wydanie decyzji przez komendanta wojewódzkiego Policji (Stołecznego/miejskiego
/powiatowego) do stosownych działań.
7.
Skierowanie SPAP oraz sił ruchu drogowego w rejon zaistniałego zdarzenia (jeŜeli
porwany samolot znajduje się na płycie lotniska lub przewidywane jest lądowanie
uprowadzonego statku powietrznego na wskazanym lotnisku).
8.
W przypadku wystąpienia takiej konieczności - wnioskowanie do Komendanta
Głównego Policji o skierowanie dodatkowych sił i środków.
9.
UŜycie policyjnego śmigłowca celem bieŜącego monitorowania sytuacji.
10.
Powołanie i skierowanie w nakazany rejon Policyjnego Zespołu Negocjatorów do
dyspozycji Dowódcy Operacji (Akcji) w razie moŜliwości udaremnienia startu
opanowanego przez terrorystów statku powietrznego.
11.
Opracowanie planu obezwładnienia sprawców uprowadzenia środka transportu przez
siły SPAP, zapewnienie bazy logistycznej dla sił biorących udział w działaniach
(śmigłowiec policyjny, inne), zapewnienie zaplecza medycznego.
12.
Współdziałanie
z
innymi
podmiotami
biorącymi
udział
w
działaniach
antyterrorystycznych.
13.
Współudział w ewakuacji zagroŜonej ludności, szczególnie z rejonów bezpośrednio
przylegających do lotniska.
14.
Zorganizowanie
systemów
objazdów
dla
ruchu
kołowego,
zapewnienie
bezkolizyjnego dojazdu na teren lotniska wyspecjalizowanych sił ratowniczych.
40
15.
Prowadzenie czynności procesowych przy udziale prokuratury (prokuratury
wojskowej).
16.
Współpraca i koordynacja działań z dowódcą jednostki, na terenie której znajduje się
lotnisko interwencyjne, i śandarmerią Wojskową.
Współdziałanie z instytucjami pozapolicyjnymi
1.
Wydział Zarządzania Kryzysowego właściwego Urzędu Wojewódzkiego.
2.
Dowództwo jednostki, na terenie której znajduje się lotnisko interwencyjne.
3.
Armator (właściciel) statku powietrznego.
4.
SłuŜby lotniskowe z miejsca startu statku powietrznego (np. obcych państw).
5.
Władze aeroklubów.
6.
Inne podmioty zajmujące się działalnością związaną z lotnictwem.
7.
ś
andarmeria Wojskowa.
8.
Państwowa StraŜ PoŜarna (w tym jednostki stacjonujące na lotnisku).
9.
Właściwy terytorialnie oddział StraŜy Granicznej.
10.
Wojewódzki Sztab Wojskowy.
11.
SłuŜba zdrowia.
12.
Zarząd dróg (miejskich, powiatowych, wojewódzkich) celem organizacji objazdów.
13.
SłuŜby ratownictwa technicznego, wyspecjalizowane jednostki ratownictwa
chemicznego.
41
ROZDZIAŁ VI
Aktualny stan zagro
Ŝeń terrorystycznych dla RP
Z aktualnego rozpoznania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego wynika,
Ŝ
e zagroŜenie podjęciem na terytorium naszego kraju bezpośrednich działań terrorystycznych
jest niskie i ma raczej charakter potencjalny. Jak dotąd nie odnotowano próby ataku
terrorystycznego, skierowanego przeciwko obiektom rządu polskiego, polskim instytucjom
państwowym i prywatnym, czy teŜ obiektom naleŜącym do rządu USA oraz państw
zrzeszonych w NATO i Unii Europejskiej.
Jak dotąd do jedynego incydentu doszło w Turcji, gdzie 1.10.2003 r. pod polskim konsulatem
w Istambule eksplodował ładunek wybuchowy, nie powodując jednak Ŝadnych strat i ofiar.
Tło tego zamachu nie jest jeszcze do końca znane.
Nadmierny optymizm w kontekście zagroŜeń terrorystycznych jest niewskazany.
Nasza słuŜba ma świadomość, jak wiele jeszcze pozostaje w tej dziedzinie do zrobienia. Nie
moŜna ani na chwilę zapominać, Ŝe jako członek NATO i bliski sojusznik USA, Polska,
która jest teŜ militarnie zaangaŜowana w stabilizację sytuacji w Iraku, potencjalnie moŜe stać
się w przyszłości celem ataków terrorystycznych. Normalizacja stosunków polsko-
izraelskich, poparcie pierwszej wojny w Zatoce Perskiej z 1991 r., udział Polski w koalicji
antyterrorystycznej i militarne wsparcie procesu stabilizacji sytuacji w Iraku powodują,
Ŝ
e nasz kraj jest adresatem wielu gróźb ze strony arabskich terrorystów. W ten kontekst
wpisują się równieŜ oświadczenia cyklicznie formułowane przez szefa Al-Kaidy.
Ostatnią przypisywaną bin Ladenowi wypowiedź wyemitowała 18.10.2003 r. katarska
telewizja Al-DŜazira. Nasz kraj wymieniony został, obok USA, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii,
Australii, Japonii i Włoch, jako miejsce potencjalnego ataku terrorystów w odwecie
za wspieranie interwencji w Iraku.
W chwili obecnej nic jednak nie wskazuje na moŜliwość przeprowadzenia aktów
terroru, zarówno przez radykalne ugrupowania arabskie, jak i inne ugrupowania, np. skrajnie
prawicowe czy lewackie. Fakt aktywnego członkostwa Polski w międzynarodowej koalicji
antyterrorystycznej (w tym udziału polskich Ŝołnierzy w procesie stabilizacyjnym) oraz
42
wzrost napięcia na Bliskim Wschodzie nie wpłynął w widoczny sposób na wzrost zagroŜenia
terrorystycznego dla naszego terytorium.
Dotychczas nie stwierdzono Ŝadnych związków ani kontaktów funkcjonujących
w Polsce ugrupowań i środowisk o charakterze ekstremistycznym z organizacjami
terrorystycznymi. Bezpośrednio po zamachach z 11 września, wśród przedstawicieli
faszyzujących subkultur młodzieŜowych, zaobserwowano sporadyczne działania lub
inicjatywy wyraŜające solidarność z ich organizatorami. Przejawy werbalnej kontestacji
widoczne były takŜe ze strony grup skrajnie lewicowych i członków ruchów
antyglobalistycznych. Środowiska te były m.in. organizatorem kilku demonstracji pod
antyamerykańskimi i antywojennymi hasłami (m.in. w okresie trwania operacji militarnej
w Iraku). Aktywność grup ekstremistycznych w Polsce nie nosi, jak dotychczas, znamion
wskazujących na moŜliwość podjęcia przez nie działań o charakterze terrorystycznym.
DuŜo bardziej realne wydają się natomiast zagroŜenia związane z moŜliwością
wykorzystania terytorium naszego kraju do działań o charakterze logistycznym
i wspomagającym działalność terrorystyczną. Jako czynniki, które w ocenie przywódców
siatek terrorystycznych spod znaku Al-Kaidy mogą predestynować Polskę do pełnienia roli
zaplecza logistycznego wymienić moŜna: tranzytowy charakter naszego kraju, członkostwo
w Unii Europejskiej, w miarę dobrą infrastrukturę komunikacyjną, kompatybilny
z zachodnim system bankowy, stosunkowo liberalną politykę wizową, duŜe zapotrzebowanie
na zagraniczne inwestycje kapitałowe, czy łatwość zakupu broni i materiałów wybuchowych.
Ekspansji terrorystów na terytoria krajów, które - podobnie jak Polska - pozostają
obecnie na peryferiach międzynarodowego terroryzmu, sprzyjać będzie jednak postępująca
globalizacja procesów gospodarczych. W jej efekcie powstają dodatkowe czynniki
sprzyjające aktywności terrorystów na naszym terytorium takie, jak:
-
szersze otwarcie granic;
-
znoszenie barier w komunikowaniu i podróŜowaniu;
-
istotny wzrost liczby cudzoziemców stale i okresowo przebywających w naszym
kraju;
-
niewystarczająca skuteczność kontroli administracyjnej i polityki państwa wobec
obywateli innych krajów przybywających do Polski i legalizujących tu swój pobyt.
Potencjalnymi zagroŜeniami są równieŜ:
-
traktowanie obszaru RP przez międzynarodowe organizacje terrorystyczne jako
potencjalnego zaplecza logistyczno-wypadowego do działań w innych krajach;
43
-
wykorzystanie terytorium Polski do zamachów na obiekty (w tym obywateli) państw
sprzymierzonych, bądź sojuszniczych wobec RP, ale traktowanych wrogo przez
fundamentalistów;
-
wykorzystywanie polskich instytucji finansowych przez międzynarodowe organizacje
fundamentalistyczne i terrorystyczne do procederu prania pieniędzy;
-
powiązanie przedstawicieli środowisk terrorystycznych np. muzułmańskich ze
ś
wiatem przestępczym i związany z tym udział w działaniach przestępczych m. in.
handlu bronią, narkotykami, przemytem ludzi itp.
W kontekście potencjalnych zagroŜeń dla bezpieczeństwa wewnętrznego państwa
waŜną kwestią pozostaje równieŜ problem napływu do Polski uchodźców z regionu Zatoki
Perskiej, Afganistanu czy Pakistanu, wśród których znajdować się mogą równieŜ terroryści
i osoby związane z radykalnymi organizacjami islamskimi. Kontrola napływu do RP
uchodźców z tych państw pozostaje jednym z priorytetowych zadań ABW, prowadzonych
we współpracy z innymi słuŜbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo wewnętrzne kraju.
Biorąc pod uwagę dynamikę rozwoju fundamentalizmu muzułmańskiego w Europie,
jest bardzo prawdopodobne, Ŝe w ciągu kilku najbliŜszych lat nastąpi wzrost liczby
przyjazdów osób związanych z tą ideologią do Polski. W wielu wypadkach mogą to być
osoby, które kończyły polskie wyŜsze uczelnie oraz posiadają w Polsce krewnych bądź
przyjaciół, zajmujących się prowadzeniem działalności gospodarczej. W tej sytuacji nie
moŜna wykluczyć teŜ prób przenikania aktywistów islamskich z organizacji
ekstremistycznych do legalnie działających w Polsce związków społeczności arabskiej, jak
równieŜ wykorzystywania działających w naszym kraju firm prowadzonych przez obywateli
państw z regionu Bliskiego Wschodu.
44
ROZDZIAŁ VII
Charakterystyka istniej
ących grup terrorystycznych na świecie
1. Organizacje terroryzmu krajowego
•
National Alliance
Grupa została załoŜona przez Williama Pierce’a z Hillsboro z Zachodniej Wirginii.
Pierce napisał dwie ksiąŜki na temat grup nienawiści, które to mają niezmiernie szerokie
grono czytelników. Pierwszą „The Turner Diaries" napisał pod pseudonimem Andrew
MacDonald. Jest ona cytowana jako Biblia Chrześcijańskich Patriotów i podawana jako
główna inspiracja dla McVeigha w planowaniu ataku na Oklahoma City. KsiąŜka opisuje
łańcuch wydarzeń od rewolucji białych suprematystów
5
w 1991 roku, do kulminacji tych
wydarzeń w 1993 roku podczas „wojny wszystkich ras" kończącej się nuklearną destrukcją.
KsiąŜka zawiera opis bezwzględnej kampanii przemocy, obejmującej morderstwa osób
publicznych i znanych śydów, zestrzeliwanie samolotów pasaŜerskich, zatruwanie
zbiorników wody i wysadzanie w powietrze budynków uŜyteczności publicznej. Wydarzenia
w niej opisane, chociaŜ brzmią jak fikcja literacka, miały odniesienie do rzeczywistości.
W latach 1983-84 organizacja terrorystyczna „Porządek” pod przewodnictwem Roberta
Matthewsa (nazwa „Porządek" to takŜe nazwa organizacji terrorystycznej w ksiąŜce, która
tam podejmuje swe działania) toczyła kampanię przemocy, która w całości opierała się na
planie batalii przedstawionej w ksiąŜce. Druga ksiąŜka to „The Hunter" bazująca luźno na
losach skazanego snajpera Josepha Paula Franklina, który zamordował kilka par, tworzących
związki, gdzie kaŜde z dwojga było przedstawicielem innej rasy. Grupa ta jest takŜe bardzo
aktywna w Internecie.
•
Washington Militia
Typowa grupa antyrządowa, która w swym programie ucieka się do przemocy dla
atakowania rządu Stanów Zjednoczonych. Czterech jej członków zostało skazanych pod
zarzutami przemocy przy uŜycia broni, konspiracji mającej na celu wysadzenie wieŜy
radiowej i pociągu w tunelu oraz za produkcję materiałów wybuchowych.
5
Człowiek o poglądach rasistowskich.
45
•
Aryan Nation
Są to biali suprematyści nawiązujący do grupy Branch Davidians, która została
zlikwidowana w Waco w Teksasie. Grupa załoŜona przez wielebnego Richarda Grinta
Butlera w połowie lat 70-tych. Jest ona bardzo aktywna w latach 90-tych. Od stycznia 1994
do grudnia 1995 grupa obrabowała 22 banki w siedmiu stanach na łączną kwotę powyŜej 250
tys. $. W lutym 1997 Peter Longan członek tejŜe grupy został uznanym winnym pięciu
napadów na banki i nielegalnego posiadania materiałów wybuchowych. Scott Stedford
otrzymał w styczniu 1997 r. wyrok 10 lat więzienia za podobne akcje w Des Moines w stanie
Idaho. Bracia Chevie i Cheyne Kehoe dwukrotnie wdawali się w strzelaniny z policją w stanie
Ohio. Chevie Kehoe został później skazany za morderstwo handlarza bronią w Arkansas.
W sierpniu 1999 r. Buford Furrow wszedł do Ŝydowskiego centrum rodzinnego i otworzył
ogień zabijając pięcioro dzieci, a później dziewięcioma strzałami zabił na ulicy listonosza
filipińskiego pochodzenia Ishmaela Ileto.
•
Colorado First Light Infantry
Grupa ta publicznie wspierała Timothy-ego McVeigha po jego zamachu 19 kwietnia
1995 roku na budynek federalny w Oklahoma City. Trzech jej członków Ronald D. Cole,
Wallace Stanley Kennett i Kevin I. Terry zostało oskarŜonych o nielegalne posiadanie
i produkcję broni palnej.
•
Southern California Minuteman
Grupa ta uŜywa snajperów do kontrolowania napływu nielegalnych cudzoziemców
z terytorium Meksyku. Wielu jej członków dokonujących tych akcji zostało oskarŜonych
w marcu 1998 r. o nielegalne posiadanie broni.
•
Viper Militia
Paramilitarna organizacja, skrajnie antyrządowa. Wiadomo, Ŝe posiada duŜe składy
broni i materiałów wybuchowych. Prowadzi nielegalne próby produkcji broni, m.in. przerabia
broń półautomatyczną na w pełni automatyczną, do tego produkuje i detonuje bomby
nawozowe. Właśnie taką bombę uŜył Timothy McVeigh w Oklahoma City - podejrzewa się tę
grupę o duŜe powiązania z jego osobą. W lipcu 1997 roku stojący na trzecim miejscu
w hierarchii tej organizacji Charles Knight został skazany za akty przemocy przy uŜyciu broni
46
i materiałów wybuchowych, a takŜe postawiono mu zarzuty konspiracji w celu popełniania
tychŜe czynów. Zdaniem prokuratury aresztowanie Knighta wraz z dziewięcioma innymi
członkami Viper Militia zapobiegło znaczącym atakom terrorystycznym.
•
World Church of the Creator
Biali suprematyści, których lider Matt Hale twierdzi, Ŝe „biali powinni rządzić
ś
wiatem, ale przy pomocy legalnych środków". UwaŜają oni, Ŝe nadejdzie rasowa święta
wojna. W jej wyniku moŜa dopiero zbudować „bielszy i jaśniejszy świat". Członek tej
organizacji Benjamin N. Smith w trwającym trzy dni szaleństwie zabił Koreańczyka,
czarnego i dziewięciu białych, po czym popełnił samobójstwo.
•
Mountaineer Militia
Antyrządowa grupa paramilitarna, konstytucjonaliści, a do tego zagorzali obrońcy
prywatności. Ich lider został skazany w sierpniu 1997 roku za konspirację przeciwko
strukturom federalnym. Prokuratorzy federalni twierdzili, Ŝe chciał zaatakować biuro FBI,
gdzie przetrzymywane są dane o odciskach palców.
•
The New Order
Biali suprematyści, którzy postrzegają rząd jako siłę, która powstrzymuje ich przed
oczyszczeniem kraju z jego wrogów. The New Order jest odłamem grupy The Order
załoŜonej przez Roberta Mathewsa. Jego czołowi członkowie to m.in. Dennis McGiffen,
Glenn Lavelle Lowtharp, Wallace Weichending. Działalność grupy monitorowana jest przez
komórkę FBI odpowiedzialną za terroryzm. Członkowie The New Order potępiają śydów,
czarnych i inne nie białe rasy. Świat ma być „biały". Agenci FBI podejrzewają, Ŝe grupa ta
planowała kradzieŜ uzbrojonego pojazdu w St. Louis, a takŜe ataki na budynki uŜyteczności
publicznej. Odpowiedzialna jest za kradzieŜe w bankach, ataki na homoseksualistów, zabicie
gospodarza programu z cyklu talk show, w którym głównie brali udział czarni. Lista innych
morderstw i ataków jest długa.
•
Michigan Militia
Grupa ta uchodzi za najbardziej liczną w Stanach Zjednoczonych. Szacuje się, Ŝe w jej
szeregach jest 12 tys. Członków. Została utworzona w kwietniu 1994 roku przez właściciela
47
sklepu z bronią Normana Olsona i Raya Southwella. Do dziś dnia nie ma śladów ich większej
aktywności.
•
Patriot's Council
Wojownicza grupa antyrządowa, protestująca teŜ przeciw podatkom. Czterej jej
członkowie zostali aresztowani za produkcję broni masowego raŜenia. Po ich aresztowaniu
odkryto, Ŝe grupa istotnie pracowała nad wyrobem toksyny z fasoli, która atakowała system
nerwowy.
•
Freeman
Grupa, która utworzyła wewnętrzny rząd, separatystyczny wobec rządu Stanów
Zjednoczonych wydając między innymi własne papiery płatnicze jako realny na ich terenie
ś
rodek płatniczy. Poza tym wydali zbiór zasad pod tytułem „Citizen's Rule Book", który
mówi, iŜ legalny system rządu Stanów Zjednoczonych nie jest wszechobowiązujący
i obywatele nie muszą się jemu podporządkowywać. Nie jest to pierwsza tego typu
inicjatywa. Podobnie działa grupa znana jako Citizens of the Republic of Idaho, która
stworzyła własny system sądowniczy i rząd. Dziewięciu liderów grupy Freeman zostało
skazanych w listopadzie 1998 roku za oszustwa podatkowe i uczestnictwo w napadach na
banki.
•
Ku Klux Klan
Biali suprematyści, ugrupowanie powstało jeszcze za czasów wojny domowej i było
związane z grupą, łapiącą niewolników, którzy zdecydowali się na ucieczkę. Występowali
przeciwko równouprawnieniu czarnych, a takŜe wzroście praw czarnych na południu
i przeciw popierającym to białym. Jest to jedna z najlepiej opisanych grup
w Stanach Zjednoczonych, dlatego teŜ nie zostanie im w tym miejscu poświęcona większa
uwaga. W latach 90-tych wykazują oni małą aktywność, jeśli brać pod uwagę doniosłe ataki
o charakterze terrorystycznym.
•
Sword and Arm of the Lord Covenant
Grupa białych suprematystów, którzy pragną by nie było „nie białych" w rządzie
Stanów Zjednoczonych. Są bardzo blisko powiązani z Ku-Klux-Klanem. Członek tej grupy
48
Richard Wayne Snell zabił czarnego policjanta stanowego Lewisa Bryanta. W kwietniu 1995
roku wykonano na nim za ten czyn egzekucję.
Mi
ędzynarodowe Organizacje Terrorystyczne
•
Al-Kaida
Znana teŜ jako al Qaida lub al Qeada, Siły Islamskie, Islamski Front Wyzwolenia
Miejsc Świętych, Organizacja Osamy bin Ladena, Międzynarodowy Front Islamski na Rzecz
Ś
więtej Wojny z śydami i KrzyŜowcami. Wielonarodowa grupa terrorystyczna działająca na
całym świecie. ZałoŜona przez Osama bin Ladena po zakończeniu wojny afgańskiej, około
1990 w celu zjednoczenia walczących na niej Arabów. Grupa wspiera organizacje walczące
z prozachodnimi - jej zdaniem - władzami islamskimi (Kuwejt, Arabia Saudyjska). Pomaga
bojownikom w krajach represjonujących islam (Bośnia, Kosowo, Indie, Indonezja) oraz
walczy o ustanowienie krajów islamskich (Dagestan, Czeczenia, Palestyna). Prowadzi
równieŜ działalność charytatywną i związaną z opieką społeczną w wielu krajach
muzułmańskich.
W 1998 wydała oświadczenie stwierdzające, Ŝe obowiązkiem kaŜdego muzułmanina
jest zabijanie obywateli Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników na całym świecie. Jest
odpowiedzialna m.in. za:
7 sierpień 1998 - Nairobi, Kenia. W wyniku zamachu na ambasadę amerykańską giną
254 osoby, ponad 5 tys. zostaje rannych.
7 sierpień 1998 - Dar es Sala'am, Tanzania. Zamach na ambasadę amerykańską. Ginie
10 osób, 77 zostaje rannych.
12 październik 2000 - Aden Harbor, Jemen. Atak na amerykański okręt USS Cole (ginie
15 marynarzy, 33 zostaje rannych).
11 wrzesień 2001 - Nowy Jork, Waszyngton, USA. W wyniku porwania czterech
samolotów pasaŜerskich ginie 3 600 osób, 250 zostaje rannych.
17 marzec 2002 - Islamabad, Pakistan. W wyniku eksplozji granatów ręcznych
w kościele ginie 5 osób, a 40 zostaje rannych.
11 kwiecień 2002 - Djerba, Tunezja. W wyniku samobójczego zamachu ginie 19 osób
a 15 zostaje rannych.
8 maj 2002 - Karaczi, Pakistan. W wyniku zamachu bombowego ginie 15 osób, w tym 11
francuskich inŜynierów - specjalistów w dziedzinie budowy okrętów wojennych, 23
osoby zostają ranne.
49
14 czerwiec 2002 - Karaczi, Pakistan. Eksplozja samochodu pułapki w pobliŜu
amerykańskiego konsulatu, 11 osób zostaje zabitych, 40 rannych.
5 sierpień 2002 - Pakistan. W ataku na szkołę dla dzieci zagranicznych misjonarzy ginie
6 osób, 2 zostają ranne.
12 październik 2002 - Bali, Indonezja. Seria zamachów bombowych na nocne kluby, giną
182 osoby, 250 zostaje rannych.
28 listopad 2002 - Mombassa, Kenia. 13 osób (trzech Izraelczyków i dziesięciu
Kenijczyków) zostaje zabitych, a około 80 rannych w wyniku wybuchy bomby.
Organizacja planowała równieŜ zamachy m.in. na papieŜa Jana Pawła II i prezydenta
USA Billa Clintona. Przywódcą bazy al Kaida jest Osama bin Laden, jego zastępcą Ayman
al-Zawahri. W skład bazy wchodzą cztery komitety: ds. religijnych, finansowych,
wojskowych i mediów. NajniŜszym stopniem organizacyjnym są rozsiane po całym świecie
komórki. Liczebność grupy ocenia się na kilka tysięcy. Jej członkowie tworzą dobrze
zorganizowaną, rozlokowaną po całym świecie sieć. Często wchodzą w skład innych
organizacji terrorystycznych np. Egipskiego Islamskiego DŜihadu, Islamskiego Ruchu
Uzbekistanu. Osama bin Laden przez wiele lat rezydował w Chartunie. Jednak w 1996 r.
władze Sudanu, pod presją Stanów Zjednoczonych, poprosiły go o opuszczenie kraju.
Schronił się wraz ze współpracownikami w Afganistanie, gdzie powstały obozy szkoleniowe
dla terrorystów. Rozpoczęte w 2001 r. ataki koalicji Stanów Zjednoczonych znacznie osłabiły
potencjał udzielających im poparcia talibów. Mimo to organizacja zapowiada dalsze ataki
skierowane przeciw interesom USA. Szacuje się, Ŝe Bin Laden pochodzący z saudyjskiej
rodziny multimilionerów odziedziczył około 300 mln dolarów, którymi finansuje działalność
grupy. W posiadaniu Al Kaidy znajduje się równieŜ wiele przedsiębiorstw. Otrzymuje teŜ
datki od sympatyków z całego świata.
•
Sekta Najwy
Ŝsza Prawda
Znana takŜe jako Aum Shinrikyo, A.I.C. Sogo Kenkyusho, Aleph.
Sekta załoŜona w 1987 r. przez Shoko Asahara. Rozpoczęła działalność najpierw w Japonii,
potem rozszerzyła ją na inne kraje na całym świecie. W 1989 została zalegalizowana
w Japonii jako ugrupowanie religijne. W 1990 wystawiła własnych kandydatów w wyborach
parlamentarnych. Po zamachach w tokijskim metrze, rząd japoński uchwalił ustawę
o organizacjach religijnych, która połoŜyła kres swobodzie jej działania.
50
Władze uznały jednak, Ŝe środki, które wystarczą w przypadku zwykłych grup
wyznaniowych, są zbyt liberalne w odniesieniu do NajwyŜszej Prawdy, która zagroziła
bezpieczeństwu ludzi i dąŜyła do zniszczenia państwa. Dlatego sięgnęły po bezprecedensowe
narzędzie: obowiązującą od 1952 roku, ale nigdy nie wykorzystaną, ustawę o zapobieganiu
działalności wywrotowej. W oparciu o nią rozpoczęto postępowanie w sprawie delegalizacji
Aum. NiezaleŜnie od tego odbyły się procesy członków sekty i zapadły pierwsze, kilkuletnie
wyroki. W ciągu roku za kratkami znalazło się niemal całe ścisłe kierownictwo Aum, takŜe
Shoko Asahara. CiąŜy na nich długa lista najcięŜszych zarzutów: morderstwa z premedytacją,
podŜeganie do zabójstw, porwania i przetrzymywanie ludzi, nielegalne posiadanie broni,
produkcja trujących środków chemicznych i handel narkotykami. Shoko Asahara po
trwającym osiem lat procesie, w lutym 2004 został uznany winnym i skazany na karę śmierci
przez powieszenie. Obrońcy Asahary złoŜyli apelację od wyroku. Obserwatorzy nie
wykluczają, Ŝe odwołania takie mogą zająć całe dziesięciolecia.
W 2000 r. pod kierownictwem Fumihiro Joyu Aum zmieniło nazwę na Aleph
i ogłosiło rezygnację z apokaliptycznych nauk jej załoŜyciela.
Do najsłynniejszych akcji przeprowadzonych przez sektę naleŜy:
27 czerwiec 1994 - Matsumoto, Japonia. W wyniku rozproszenia gazu sarin w dzielnicy
mieszkaniowej zginęło 7 osób, a 270 zostało rannych.
20 marzec 1995 - Tokio, Japonia. Rozproszenie w metrze gazu sarin. W wyniku ataku
zmarło 12 osób a 6 tys. odniosło obraŜenia.
Grupa przeprowadziła takŜe co najmniej dziesięć innych ataków biologicznych na
róŜne cele w Japonii m.in. Parlament, Pałac Cesarski i bazę amerykańską na Jokosuka.
W Ŝadnym z tych przypadków nie było jednak ofiar śmiertelnych. W 2001 władze rosyjskie
aresztowały grupę Rosjan naleŜących do Aum, którzy planowali zorganizowanie w Tokio
zamachu w celu uwolnienia Shoko Asahary i przetransportowania go do Rosji. W momencie
ataku na metro w Tokio grupa liczyła około 9 000 członków w Japonii i 40 000 za granicą.
Obecnie jest to około 1650 członków w Japonii. Sekta działa głównie w Japonii oraz w Rosji.
•
Kraj Basków i Wolno
ść (ETA)
Znana jako ETA - Euzkadi Ta Askatasuna. ETA załoŜona została w 1958 r.,
działalność rozpoczęła w 1959. Jest to separatystyczna organizacja działająca na północy
Hiszpanii i w południowo-zachodnich prowincjach Francji. Za cel stawia sobie stworzenie
niepodległego państwa Basków. Baskowie to naród mieszkający po obu stronach Pirenejów
51
nad Zatoką Biskajską: w Hiszpanii w Baskonii (ok. 1,9 mln mieszkańców) oraz we Francji,
w departamencie PyrÚnÚes-Atlantiques (ok. 200 tys.).
Działalność ETA sprowadza się do zamachów, egzekucji, pobierania "podatków
rewolucyjnych" od właścicieli przedsiębiorstw, porwań dla okupu, eliminowania byłych
członków organizacji lub jej współpracowników uznanych za zdrajców. Ataki ETA
koncentrują się głównie na hiszpańskich funkcjonariuszach i instytucjach państwowych.
W odpowiedzi na francuskie operacje skierowane przeciwko ETA, atakowane są równieŜ cele
francuskie. Dotychczas w zamachach ETA zginęło ponad 850 osób. Ostatniego ataku
z ofiarami śmiertelnymi ETA dokonała w maju 2003 r.
W ostatnim czasie policja hiszpańska w walce z ETA odniosła wiele znaczących
sukcesów. Hiszpania moŜe ponadto liczyć na pomoc międzynarodową. Jeszcze do niedawna
ETA uwaŜana była za jej wewnętrzny problem. Zwrot nastąpił po 11 września. Walka
z terroryzmem stała się problemem globalnym. Stany Zjednoczone po latach wahań uznały
ETA za organizację terrorystyczną. Francja rozpoczęła walkę z organizacją na swoim
terytorium (m. in. aresztowała 20 terrorystów, zlokalizowała cztery kryjówki i trzy obozy
treningowe). Działa głównie w Północnej Hiszpanii i południowo-zachodniej Francji, lecz
atakuje takŜe cele hiszpańskie i francuskie poza granicami tych państw. Organizacja ma
swoich zwolenników w Algierii, Argentynie, Belgii, na Kubie, w Republice Dominikany,
Ekwadorze, Niemczech, Holandii, Włoszech, Meksyku, Panamie, Urugwaju i Wenezueli.
Obozy szkoleniowe ETA znajdują w Libii, Libanie i Nikaragui. Przypuszczalnie niektórzy
członkowie ETA znaleźli schronienie na Kubie, w Meksyku i innych krajach Ameryki
Południowej. Część członków ETA schroniła się równieŜ w Europie, m.in. Belgii, Holandii
i Niemczech. Kraj Basków i Wolność uznana została przez Unię Europejską i Stany
Zjednoczone za organizację terrorystyczną.
•
Hezbollah - Partia Boga
Znany teŜ jako Jihad Islamski - Islamska Święta Wojna, Organizacja Sprawiedliwości
Rewolucyjnej, Jihad Islamski na Rzecz Wyzwolenia Palestyny, Rewolucyjna Organizacja
w Obronie Sprawiedliwości, Islamski Opór. Największa, prawdopodobnie równieŜ
najsilniejsza organizacja terrorystyczna na świecie. Skupia wiele radykalnych organizacji
szyickich. ZałoŜona po inwazji izraelskiej na Liban w 1982 roku. DąŜy do utworzenia
republiki islamskiej na wzór irańskiej w Libanie oraz wyeliminowania wszystkich wpływów
nie islamskich w strefie. Skrajnie anty-zachodnia i anty-izraelska. Od momentu powstania
52
utrzymywała ścisłe związki z Iranem, który finansował i szkolił jej bojowników. W 1985 r.
ogłosiła deklarację lojalności wobec ajatollaha Chomeiniego. Stosuje ataki terrorystyczne
skierowane przeciwko cywilnym i wojskowym celom izraelskim, które nasilają się kiedy
prowadzone są jakiekolwiek negocjacje pokojowe. Liczba ataków dochodzi nawet do kilkuset
rocznie. Hezbollah prowadzi zakrojoną na szeroką skalę działalność propagandową, m. in.
posiada własną stację telewizyjną al Manar. Zorganizował równieŜ doskonale działający
system opieki społecznej, obejmujący szkoły i szpitale. Hezbollah liczy kilka tysięcy
bojowników. Jego zdolność mobilizacyjna jest jednak znacznie większa. Działa głównie
w Libanie i Izraelu. Posiada zagraniczne komórki w Azji, Europie, Afryce, Ameryce
Północnej i Południowej. Otrzymuje znaczącą pomoc od Iranu i Syrii, która obejmuje
zarówno wsparcie finansowe, szkoleniowe, dostarczanie broni i materiałów wybuchowych
oraz poparcie polityczne, dyplomatyczne i administracyjne. Hezbollah uznany został przez
Stany Zjednoczone za organizację terrorystyczną.
•
Egipski Islamski D
Ŝihad
Znany teŜ jako al-Jihad, Grupa Jihad, Jihad Islamski
Organizacja ekstremistów islamskich, działająca od końca lat 70-tych w Egipcie.
Podobnie jak Grupa Islamska, Islamski DŜihad uwaŜa za swojego duchowego przywódcę
szejka Omara abdel Rahmana, osadzonego w więzieniu w Stanach Zjednoczonych. Za cel
stawia sobie ustanowienie w Egipcie islamskiego państwa wyznaniowego. Za głównego
wroga organizacja poczytuje rząd egipski. Silnie anty-amerykańska i anty-izraelska. Islamski
DŜihad jest odpowiedzialny m.in. za:
18 sierpień 1993 - Kair, Egipt. Nieudany zamach na ministra spraw wewnętrznych
Hassana al-Alfi, który został lekko ranny. Zginęło 5 osób a 15 zostało rannych.
25 listopad 1993 - Kair, Egipt. W pobliŜu samochodu premiera Atefa Sedky
eksplodowała bomba. Premier nie odniósł obraŜeń, zginął przypadkowy świadek a 18
osób zostało rannych.
17 listopad 1996 - Istambuł, Turcja. Podpalenie hotelu. Zginęło 17 obywateli Ukrainy,
rannych zostało ponad 40 osób.
Nie jest znana dokładna liczba członków organizacji, prawdopodobnie jest to około
kilkuset osób. Grupa działa głównie w Kairze, a poza Egiptem równieŜ w Jemenie,
Afganistanie, Pakistanie, Libanie i Wielkiej Brytanii. Grupa utrzymuje związki z siatką Bin
53
Ladena oraz róŜnymi islamskimi organizacjami pozarządowymi. Islamski DŜihad uznany
został przez Stany Zjednoczone za organizację terrorystyczną.
ROZDZIAŁ VIII
Najbardziej znani terrory
ści świata
FBI opublikowało listę 22 terrorystów. Są to ludzie, którzy zamieszani byli
w powaŜne terrorystyczne przestępstwa, gdzie zginęły tysiące ludzi na całym świecie. Osoby
te posiadają broń i są niebezpieczni.
Usama ibn Ladin
أسامة بن لادن, Saudyjski milioner, przywódca Al-
Kaidy. Urodził się 10 marca 1957 roku. Dzięki swoim organizacyjnym
zdolnościom stworzył z arabskich ochotników (tzw. arabskich
Afganów) sprawną organizację - Al Kaidę (baza), która w tamtym
okresie korzystała z hojnego wsparcia USA, Arabii Saudyjskiej
i Pakistanu. Po zajęciu Kuwejtu przez Irak zaproponował Saudom
utworzenie armii ochotników do obrony Arabii Saudyjskiej. Władcy
Arabii odrzucili jednak jego ofertę i poprosili o pomoc Stany
Zjednoczone. W 1991 roku został wydalony z Arabii Saudyjskiej.
Kolejne lata spędził w Sudanie, gdzie wspierał miejscowy islamski
rząd. W tym czasie za swoich głównych wrogów uznał Saudów i USA.
Al Kaida zaczęła nawiązywać ścisłą współpracę z licznymi
ugrupowaniami islamskich fundamentalistów.
Ajman az-Zawahiri (arab.
أيمن الظواري) - członek Al-Kaidy
uznawany za najbliŜszego współpracownika i osobistego lekarza
Osamy bin Ladena i człowieka numer dwa al-Kaidy, chirurg i poeta.
W latach sześćdziesiątych XX wieku dołączył do Bractwa
Muzułmańskiego
–
najstarszego
arabskiego
ugrupowania
islamistycznego. Były szef Egipskiego Islamskiego DŜihadu. Zasłynął
m. in. dzięki wystąpieniom publikowanym w Internecie oraz
emitowanym przez katarską telewizję al-DŜazira.
54
Abdelkarim Husajn Mohamed al Nasser - członek al Kaidy
oskarŜany o zorganizowanie w 1998 r. zamachu na wojskowy kompleks
mieszkalny w Dahranie w Arabii Saudyjskiej. Zginęło 19 osób,
a kilkaset zostało rannych. Al Nasser jest obywatelem Arabii
Saudyjskiej.
Abdullah Ahmed Abdullah - członek al Kaidy oskarŜany
o przygotowywanie zamachów na amerykańskie ambasady w Kenii
i Tanzanii w 1998 r. Zdaniem amerykańskiego wywiadu ten obywatel
Egiptu przebywa obecnie na pograniczu afgańsko-pakistańskim.
Muszin Musa Matwali Atwah (Egipcjanin) - członek al Kaidy.
Podejrzewany o uczestnictwo i przygotowanie kilku antyamerykańskich
zamachów - przede wszystkim na amerykańskie ambasady w Kenii
i Tanzanii w 1998 r. Jest gdzieś w Afganistanie.
Ali Atwa - członek libańskiego Hezbollahu, który zdaniem
Amerykanów przebywa wciąŜ w Libanie, korzystając z przychylności
Syrii, która kontroluje ten kraj. Ali Atwa jest oskarŜany
o przygotowywanie i szkolenie ludzi do porwań samolotów
pasaŜerskich. W czasie jednej z takich akcji zginął jeden amerykański
cywil.
Anas al-Liby (libijczyk) – członek Al-Kaidy. Szef ds. technicznych
organizacji; ur. w 1964 r. w Trypolisie; specjalista od techniki
dywersyjnej (ukryte kamery, podsłuchy, fałszowanie dokumentów);
prawdopodobnie kieruje równieŜ wywiadem Al-Kaidy.
55
ROZDZIAŁ IX
Słowniczek okre
śleń terrorystów
Amaljiat al-istiszhadijja – męczeńska operacja, samobójczy zamach.
Apokaliptyczny zestaw „zrób to sam” – poradnik terrorystycznej grupy Militia of Montana,
działającej w USA. Na wypadek zbliŜającego się konfliktu z władzami federalnymi zaleca
wybudowanie niewielkiego schronu atomowego, zgromadzenia zapasów Ŝywności na rok
i uzbrojenia, przynajmniej w jeden karabinek AR-15 z 600 sztukami amunicji.
Atomowa bomba islamu – tytuł oświadczenia Sama ibn Ladina z maja 1998 roku
wzywającego do gromadzenia sił na wojnę z niewiernymi
D
Ŝihad al-Binaa – Święta Wojna Murarzy, organizacja, która w Libanie naprawia kaŜdy dom
zburzony podczas izraelskich ataków. PowaŜne przedsiębiorstwo, stawiające równieŜ wiele
budynków pod wynajem, zwykle jedno piętro zostawiając dla Hezbollahu.
Etarras – terroryści ETA.
Farah al-ibtissam – uśmiech radości, który ma towarzyszyć samobójcom w chwili zamachu.
Raczej bajka dla początkujących fanatyków.
GAL – dobra ilustracja państwowego terroryzmu. GAL, czyli Grupos Antiterroristas de
Liberacion – Antyterrorystyczne Grupy Wyzwolenia powstały w Hiszpanii w 1983 r.
i stosowały te same metody, co baskijscy terroryści. Do 1987 r. szwadrony śmierci GAL
zamordowały 28 osób.
Gran Euzkadi – Wielki Kraj Basków, najwaŜniejszy cel ETA, niepodległe państwo,
składające się takŜe z Nawarry i Gaskonii.
Impuesto revolucionario – ściągany przez ETA dwa razy w roku podatek rewolucyjny,
obejmujący przedsiębiorców działających w Kraju Basków.
Manar TV – stacja telewizyjna Hezbollahu. Przed południem programy dla dzieci, po
południu sport, wieczorem trupy izraelskich Ŝołnierzy i wylatujące w powietrze czołgi.
56
Prawie kaŜdy oddział Hezbollahu posiada własną ekipę filmową, ponadto korespondentów
w Rosji, Iranie, Egipcie, Francji i nawet w Stanach Zjednoczonych. Bardzo często transmisji
przemówień sekretarza generalnego Hezbollahu towarzyszy ścieŜka dźwiękowa z Titanica.
makhtab al khidamat (MAK) – biura rekrutacyjne afgańskich wojowników, dały początek
al-Kaidzie. MAK miał biuro rekrutacyjne m.in. na Brooklynie w Nowym Jorku w Alkifah
Refugee Center.
Produkty antybur
Ŝuazyjne – tak francuscy anarchiści w XIX wieku określali bomby
wszelkiej konstrukcji, trucizny, broń palną, wszystko, co nadawało się do rewolucyjnej pracy.
Wywłaszczenie – popularne wśród terrorystów na całym świecie określenie oznaczające
napad na bank. UŜywane m.in. przez rewolucjonistów z PPS na początku XX wieku,
terrorystów z IRA czy Frakcji Czerwonej Armii.
Pesca milagrosa – cudowny połów. Partyzanci Rewolucyjnych Sił Zbrojnych Kolumbii
(FARC) otaczają drogę, zatrzymują samochody, następnie rzucają kośćmi losując ten, którego
pasaŜerowie zostają uprowadzeni dla okupu.
Tirofijo – celny strzał, pseudonim dowódcy Rewolucyjnych Sił Zbrojnych Kolumbii (FARC)
Manuela Merulandy Veleza.
D
Ŝihad International, Inc – termin autorstwa pakistańskiego pisarza Eqbala Ahmada.
Określił w ten sposób interesy bogatych Arabów z Zatoki Perskiej – terror, handel bronią i
narkotykami.
Dirty Kuffar – Brudny Niewierny, utwór w konwencji hip-hop nagrany przez młodych
arabskich fundamentalistów sympatyzujących z Al-Kaidą.
Kasam – rakieta domowej roboty, wystrzeliwana z Gazy w stronę izraelskich osiedli.
57
LITERATURA
1.
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2002 r. nr 7, poz. 58 z późn. zm.).
2.
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpoŜarowej (Dz. U. z 2002 r.
nr 147, poz. 1229 z późn. zm.).
3.
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej StraŜy PoŜarnej (Dz. U. z 2002 r.
nr 147, poz. 1230 z późn. zm.).
4.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. nr 88, poz. 553 z późn. zm.).
5.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. nr 89, poz.
555 z późn. zm.).
6.
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003 r. nr 58,
poz. 515 z późn. zm.).
7.
Ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2004 r. nr 161,
poz. 1689 z późn. zm.).
8.
Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym (Dz. U. nr 113, poz. 985
z późn. zm.).
9.
Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski Ŝywiołowej (Dz. U. nr 62, poz. 558,
nr 74, poz. 676).
10.
Dekret z dnia 23 kwietnia 1953 r. o świadczeniach w celu zwalczania klęsk
Ŝ
ywiołowych (Dz. U. nr 23, poz. 93 z późn. zm.).
11.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 kwietnia
1998 r. w sprawie zasad współpracy Policji ze straŜami gminnymi oraz zakresu,
w jakim Komendant Główny Policji sprawuje fachowy nadzór nad straŜami i udziela
im pomocy (Dz. U. nr 49, poz. 303).
12.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
tworzenia gminnego zespołu reagowania, powiatowego i wojewódzkiego zespołu
reagowania kryzysowego oraz Rządowego Zespołu Koordynacji Kryzysowej i ich
funkcjonowania (Dz. U. nr 215, poz. 1818 z późn. zm.).
13.
Zarządzenie nr 24 Komendanta Głównego Policji z dnia 10 listopada 1998 r.
w sprawie realizacji przez Policję zadań w warunkach katastrof naturalnych i awarii
technicznych (Dz. Urz. KGP z 1999 r. nr 7, poz. 136).
58
14.
Zarządzenie nr 21 pf Komendanta Głównego Policji z dnia 13 grudnia 2000 r.
w sprawie stanów gotowości do działań i alarmowania w jednostkach organizacyjnych
Policji.
15.
Zarządzenie nr 6 pf Komendanta Głównego Policji z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie
form i metod działania pododdziałów antyterrorystycznych Policji oraz komórek
minersko-pirotechnicznych.
16.
Zarządzenie nr 4 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2003 r. w sprawie
form i metod wykonywania negocjacji policyjnych (Dz. Urz. KGP nr 5, poz. 25).
17.
Zarządzenie nr 419 Komendanta Głównego Policji z dnia 5 sierpnia 2003 r. w sprawie
określenia norm wyposaŜenia jednostek i komórek organizacyjnych Policji oraz
policjantów w sprzęt łączności i informatyki oraz zasad jego przyznawania
i uŜytkowania (Dz. Urz. KGP nr 17, poz. 85).
18.
Zarządzenie nr 715 Komendanta Głównego Policji z dnia 22 grudnia 2003 r.
w sprawie szczegółowych zasad organizacji i zakresu działania nieetatowych
pododdziałów i oddziałów prewencji Policji (Dz. Urz. KGPnr 22, poz. 127).
19.
Zarządzenie nr 833 Komendanta Głównego Policji z dnia 20 lipca 2004 r. w sprawie
organizowania i prowadzenia przez Policję działań pościgowych (Dz. Urz. KGP nr 17,
poz. 107).
20.
Zarządzenie nr 845 pf Komendanta Głównego Policji z dnia 29 lipca 2004 r.
w sprawie organizacji pracy i zasad działania Policji w przypadku zaistnienia aktu
terroru z uŜyciem materiałów wybuchowych oraz innych zdarzeń o charakterze
terrorystycznym i ekstremistycznym.
21.
Wytyczne nr 3 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 czerwca 2000 r. w sprawie
postępowania Policji w warunkach katastrofy naturalnej i awarii technicznej oraz
w czasie innych zdarzeń zagraŜających bezpieczeństwu ludzi i środowiska.
22.
Europejska Konwencja o. zwalczaniu terroryzmu, sporządzona w Strasburgu w dniu
27 listopada 1977 r.