Medyczne i
psychologiczne skutki
aktów terroru
Przemysław Guła, Marcin Wojtyga,
Przemysław Guła, Marcin Wojtyga,
Jacek Michałowski
Jacek Michałowski
Medyczne i
psychologiczne skutki
aktów terroru
Przemysław Guła, Marcin Wojtyga,
Przemysław Guła, Marcin Wojtyga,
Jacek Michałowski
Jacek Michałowski
Terroryzm
Uderzać tam i wtedy gdy najmniej
Uderzać tam i wtedy gdy najmniej
tego oczekują, w sposób, który
tego oczekują, w sposób, który
stanowić będzie zaskoczenie.
stanowić będzie zaskoczenie.
Znajomość „słabych punktów” stanowi
Znajomość „słabych punktów” stanowi
element planowania zamachów.
element planowania zamachów.
Celem terrorystów jest rozgłos, to
Celem terrorystów jest rozgłos, to
najlepiej uzyskać przez dużą liczbę
najlepiej uzyskać przez dużą liczbę
niewinnych ofiar.
niewinnych ofiar.
Zamachy terrorystyczne
powodujące ofiary
Z wykorzystaniem
Z wykorzystaniem
środków
środków
konwencjonalnych
konwencjonalnych
Materiałów
Materiałów
wybuchowych
wybuchowych
Broni palnej
Broni palnej
Środków
Środków
transportu
transportu
innych
innych
Z wykorzystaniem
Z wykorzystaniem
środków
środków
niekonwencjonaln
niekonwencjonaln
ych
ych
Chemicznych
Chemicznych
Biologicznych
Biologicznych
Materiałów
Materiałów
rozszczepialnych
rozszczepialnych
Skutki wybuchów-zabici
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
przestrzeń
otwarta
autobusy
zabici na miejscu
zgony w czasie akcji
rat
obiekty
zamkn.
%
Skutki wybuchów-ciężko
ranni
ISS>16
0
2
4
6
8
10
12
przestrzeń
otwarta
autobusy
Obiekt
y
zamkn
.
%
Skutki terroru a inne
urazy
Poszkodowa
Poszkodowa
ni w
ni w
zamachach
zamachach
terrorystycz
terrorystycz
nych
nych
Obrażenia
Obrażenia
ciała ogółem
ciała ogółem
Poszkodowa
Poszkodowa
ni z
ni z
obrażeniami
obrażeniami
ISS>16
ISS>16
30%
30%
10%
10%
Zgony w
Zgony w
czasie
czasie
hospitalizacji
hospitalizacji
6,2%
6,2%
3,0%
3,0%
Skutki medyczne
Zdarzenia masowe
Zdarzenia masowe
Zdarzenia, w których liczba ofiar oraz
Zdarzenia, w których liczba ofiar oraz
rodzaj doznanych przez nie obrażeń,
rodzaj doznanych przez nie obrażeń,
nie pozwalają na zapewnienie opieki
nie pozwalają na zapewnienie opieki
zgodnej z przyjętym powszechnie
zgodnej z przyjętym powszechnie
standardem, przez jednostki
standardem, przez jednostki
ratownicze i placówki medyczne
ratownicze i placówki medyczne
zabezpieczające rejon zdarzenia.
zabezpieczające rejon zdarzenia.
Skutki medyczne
Zdarzenia masowe c.d.
Zdarzenia masowe c.d.
Prowadzenie działań ratowniczych,
Prowadzenie działań ratowniczych,
ewakuacyjnych i medycznych w zdarzeniu
ewakuacyjnych i medycznych w zdarzeniu
masowym wymaga ustalenia kolejności
masowym wymaga ustalenia kolejności
postępowania z poszkodowanymi czyli ich
postępowania z poszkodowanymi czyli ich
SEGREGACJI. Konieczne jest także
SEGREGACJI. Konieczne jest także
ustalenie priorytetów działań medycznych.
ustalenie priorytetów działań medycznych.
Celem jest uratowanie największej liczby
Celem jest uratowanie największej liczby
osób, które rokują szansę przeżycia.
osób, które rokują szansę przeżycia.
Priorytety działania
Natychmiastowy-wymagający
Natychmiastowy-wymagający
natychmiastowego wykonania działań
natychmiastowego wykonania działań
ratujących życie i szybkiej ewakuacji.
ratujących życie i szybkiej ewakuacji.
Pilny-obecnie bez bezpośredniego
Pilny-obecnie bez bezpośredniego
zagrożenia życia, czekający na
zagrożenia życia, czekający na
zaopatrzenie w drugiej kolejności.
zaopatrzenie w drugiej kolejności.
Odroczony-ofiary zdarzenia mogące
Odroczony-ofiary zdarzenia mogące
poruszać się samodzielnie, zaopatrywani i
poruszać się samodzielnie, zaopatrywani i
transportowani w ostatniej kolejności.
transportowani w ostatniej kolejności.
Martwi
Martwi
Informacja niezbędna do
prowadzenia działań ratowniczych
Dane o zdarzeniu i zagrożeniach
Dane o zdarzeniu i zagrożeniach
(obecnych i potencjalnych)
(obecnych i potencjalnych)
Dane o dostępnych siłach i środkach
Dane o dostępnych siłach i środkach
oraz czasie ich uruchomienia
oraz czasie ich uruchomienia
Możliwości transportowe
Możliwości transportowe
Łączność
Łączność
Baza szpitalna
Baza szpitalna
Etapy działań
ratowniczych
Etap I
Etap I
Segregacja poszkodowanych
Segregacja poszkodowanych
Procedury ratujące życie
Procedury ratujące życie
Ewakuacja (zgodnie z priorytetami)
Ewakuacja (zgodnie z priorytetami)
Dyslokacja poszkodowanych
Dyslokacja poszkodowanych
Opieka nad lżej rannymi
Opieka nad lżej rannymi
Pomoc psychologiczna
Pomoc psychologiczna
Etap II
Etap II
Identyfikacja i przechowanie zabitych i zmarłych
Identyfikacja i przechowanie zabitych i zmarłych
Organizacja centrum informacji o ofiarach
Organizacja centrum informacji o ofiarach
Wsparcie dla rodzin ofiar
Wsparcie dla rodzin ofiar
Informacje o ofiarach
zdarzenia
Liczba osób poszkodowanych
Liczba osób poszkodowanych
Rodzaj doznanych obrażeń
Rodzaj doznanych obrażeń
Liczba osób z ciężkimi urazami
Liczba osób z ciężkimi urazami
Czas przybycia poszkodowanych do
Czas przybycia poszkodowanych do
szpitali
szpitali
Specjalne potrzeby medyczne
Specjalne potrzeby medyczne
(zatrucia, oparzenia, ofiary wśród
(zatrucia, oparzenia, ofiary wśród
dzieci)
dzieci)
Działania ratowniczo
medyczne ma miejscu
zdarzenia
Czas przebywania ofiar na miejscu
Czas przebywania ofiar na miejscu
zdarzenia należy skrócić do minimum
zdarzenia należy skrócić do minimum
Wykonywane są wyłącznie procedury
Wykonywane są wyłącznie procedury
ratujące życie (tamowanie krwotoków
ratujące życie (tamowanie krwotoków
zewnętrznych, udrażnianie dróg
zewnętrznych, udrażnianie dróg
oddechowych, zaopatrywanie odmy prężnej)
oddechowych, zaopatrywanie odmy prężnej)
W razie przedłużania się czasu oczekiwania
W razie przedłużania się czasu oczekiwania
na ewakuację- terapia płynowa, leczenie
na ewakuację- terapia płynowa, leczenie
przeciwbólowe, unieruchamianie złamań)
przeciwbólowe, unieruchamianie złamań)
Ewakuacja
Dystans ewakuacji nie jest liczony kilometrami
Dystans ewakuacji nie jest liczony kilometrami
lecz czasem transportu!
lecz czasem transportu!
Dla pacjentów z ciężkimi obrażeniami ciała ,
Dla pacjentów z ciężkimi obrażeniami ciała ,
szansą jest szybkie dotarcie do właściwego
szansą jest szybkie dotarcie do właściwego
szpitala
szpitala
Dla sprawnego prowadzenia działania
Dla sprawnego prowadzenia działania
konieczne jest wykorzystanie wielu zespołów
konieczne jest wykorzystanie wielu zespołów
Służby porządkowe powinny w jak
Służby porządkowe powinny w jak
największym stopniu wspomagać jednostki
największym stopniu wspomagać jednostki
ratownicze w sprawnym przemieszczaniu
ratownicze w sprawnym przemieszczaniu
Skutki psychologiczne
Faza ostra
Faza ostra
Strach
Strach
Panika
Panika
Dezorientacja
Dezorientacja
Niska przyswajalność
Niska przyswajalność
komunikatów i poleceń
komunikatów i poleceń
Skutki psychologiczne
Ostra reakcja na stres
Ostra reakcja na stres
Występuje u 35-52% ofiar zamachów
Występuje u 35-52% ofiar zamachów
terrorystycznych, zazwyczaj bezpośrednio
terrorystycznych, zazwyczaj bezpośrednio
po zadziałaniu bodźca. Cechuje ja:
po zadziałaniu bodźca. Cechuje ja:
Oszołomienie
Oszołomienie
Dezorientacja
Dezorientacja
Lęk
Lęk
Zmiany w zachowaniu (gniew, agresja,
Zmiany w zachowaniu (gniew, agresja,
apatia)
apatia)
Objawy somatyczne
Objawy somatyczne
Panika
Chęć ucieczki
Chęć ucieczki
Lęk
Lęk
Poczucie nierealności sytuacji
Poczucie nierealności sytuacji
Utrata poczucia czasu
Utrata poczucia czasu
Sytuacje szczególne
Sytuacje szczególne c.d.
Sytuacje szczególne c.d.
Megaterror-
nowe zagrożenie
•Wiele
jednoczasowych
ataków
•Duża liczba ofiar
•Zniszczenia
infrastruktury
•Możliwe ataki
wtórne
A gdyby to
Talibowie
wygrali wojnę?
