Strategie konkurencji współczesnych przedsiębiorstw

Wykład I (20.02.2015) – zagadnienia podstawowe.

(30 pytań test wielokrotnego wyboru)

Geneza pojęcia:

Termin wojskowy- starożytna Grecja, greckie słowo – strategia, powstałe ze słow stratos i ag.
stratos- armia rozłozona obozem
ag- przywództwo

Strategia – przywództwo
Strategos – osoba przewodząca armii, tworząca koncepcje walki.

Sztuka wojenna Sun Zi:

• Chińskie wojenne opracowanie napisane w VI wieku p.n.e przez Sun Zi

• Składa się z 13 rozdziałów, każdy z nich jest poświęcony jednemu elementowi sztuki wojennej

• Sun Zi jest uznawany na świecie za pierwszą osobę rozróżniającą strategię i taktykę prowadzenia wojny.

Teoria Gier

1944 - John von Neumann i Oskar Morgenstern

Teoria gier i zachowań ekonomicznych – dostarcza modeli matematycznych do podejmowania decyzji w sytuacjach konfliktowych.

Celem strategii gier jest znalezienie optymalnej strategii w sytuacjach konfliktowych.

Równowaga Nasha i dylemat więźnia:

Równowaga Nasha to takie pary strategii, które są najlepszymi odpowiedziami dla siebie nawzajem.
Gdy w grze zostanie osiągnieta równowaga Nasha żaden z graczy nie może poprawić swojego wyniku poprzez jednostronną zmianę wybranej strategii.
W grze może być kilka równowag Nasha.

W dylemacie więźnia strategia Nasha to „przyznać się”-„przyznać się” – każdy na 5 miesięcy do więzienia. – Jacek i Placek mieli strategię dominującą „przyznać się”

Równowaga Nasha nie oznacza że każdy z graczy osiąga największe wypłaty.

Optimum Pareto – efektywna alokacja

Sytuacja jest optymalna jeżeli nie można poprawić położenia ani jednej osoby bez pogarszania położenia którejkolwiek z pozostałych.

W praktyce za korzystne uważa się takie rozwiązanie które powoduje większą poprawę położenia jednych niż pogorszenia położenia innych.

Strategia –całościowy plan wykorzystujący zasoby by uzyskać korzystną pozycję

Taktyka- plan konkretnej akcji

Taktyka – działania (manewry) konieczne do wygrania bitwy

Strategia – działania konieczne do wygrania wojny

Strategia = suma taktyk

Definicje strategii:

Neumann, Morgenstern 1944:
Strategia to kompletny plan który określa jakie decyzje będą podjęte w każdej możliwej sytuacji.(macierz)

Czynniki wpływające na konieczność budowania strategii:

• Turbulencja otoczenia - szybko zmieniająca się liczba przedsiębiorstw w branży;

• Szybkie starzenie się technologii;

• Istninie konkurentów – ich strategii, produktów, substytutów;

• Wielkość firmy(np. globalne), jej zmiana;

• Struktura organizacyjna(koordynacja);

• Starzenie się produktów;

• Fragmentaryzacja rynków(rozpad dużych homogenicznych grup docelowych – segmentów na mikrorynki);

• Kreowanie rynku (edukowanie);

• Niwelowanie niepewności rynkowej (trendy i megatrendy);

• Zachodzenie nowych zjawisk w sferze kulturowej i psychospołecznej;

Model strategii:

Domena działania

Funkcjonalne programy działania Misja

Strategiczne cele

strategiczna przewaga

Główne elementy strategii:

Misja – precyzyjne wyrażenie w języku zrozumiałym dla pracownikówi otoczenia organizacji, dalekosiężnych zamierzeń i aspracji organizacji.

Przykłady sformułowań misji:

Misrosoft – „Wiodąca rola w oprogramowaniu komputerowym”

Rogalik(piekarnia w Gdańsku)- „Masz prawo do chrupiących bułeczek”

Kamis- „Życie ze smakiem”

Ford – „Sprawić by samochód stał się dobrem powszechnym”

Boeing-„Stać się liderem cywilnego przemysłu lotniczego,wprowadzającym świat w epokę odrzutowców”

Domena działania- określa gdzie i komu firma zamierza sprzedawać swoje wyroby/usługi.

Rodzaje strategii:

1.Klasyfikacja M.Portera

-Wiodąca pozycja pod względem kosztów całkowitych(przywództwo kosztowe) – może być stosowana gdy:
- duży popyt umożliwiający oferowanie produktów na masową skalę i obniżanie kosztów;
- korzystne możliwości finansowe;
- firma ogranicza się do działania w segmentach rynku o dużej liczebności;
- firma unika nietypowych klientów;
- prowadzona jest efektywna kontrola działalności przedsiębiorstwa w zakresie kosztów.
- Zróżnicowanie(dyferencjacja) - cele:
- redukcja ryzyka;
- zwiększenie bazy przychodów;
- lepsze wykorzystanie potencjału firmy;
- zdobywanie nowych umiejętności i podstaw budowy przewag rynkowych;
- redukcja kosztów;
- większa siła rynkowa;
- Koncentracja (nisze)

2. Klasyfikacja I.Ansoffa

- Strategia penetracji – ten sam produkt, ten sam rynek (2 w 1)
- Strategia rozwoju rynku – ten sam produkt nowy rynek (internacjonalizacja)
- Strategia rozwoju produktu – ten sam rynek, nowy produkt
- Strategia dywersyfikacji – nowy produkt nowy rynek

3. Według pozycji rynkowej (PH.Kotler)

- liderów rynkowych – celem jest utrzymanie dominującej pozycji, kierunki działań:
- znalężć sposoby zwiększenia łącznego popytu rynkowego,
- utrzymać swój dotychczasowy udział w rynku
- zwiększyć udział w rynku poprzez zagospodarowanie rosnącego popytu
- w przypadku braku jego wzrostu, poprzez złamanie lojalności nabywców produktów konkurencyjnych lub wykup konkurentów.
np. General Motors, IBM, Kodak
- pretendentów rynkowych celem jest zwiększyć udział w rynku i poprawić swoją pozycję względem lidera (zmniejszyć dystans), kierunki działań:
- atak na lidera (inwestycje, marketing, nowe produkty…)
- przejęcie rynku firm o podobnej skali lub mniejszych i rozproszonych poprzez fuzje, wykup alaianse
- zintegrowany atak na lidera poprzez porozumienie się mniejszych konkurentów
- Integracja z zagranicznym konkurentem o dużym potencjalne (obniżenie jego kosztów wejścia).
pretendencie to firmy znajdujące 2, 3 miejsce na rynku.
- naśladowców rynkowych – celem jest zdobyć atrakcyjność rynkową naśladując firmy innowacyjne osiągające sukcesy mniejszym kosztem i w krótkim czasie. Kierunki działania:
- analiza źródeł sukcesu wiodących firm lib innowacyjnych firm
- imitacja wraz z racjonalizacją kosztów, ulepszenie oferty i unikanie błędów popełnionych przez innowatora.
- specjalistów rynkowych –celem jest wybór segmentu rynku i jego wyjątkowa obsługa. Nisza musi być wystarczająco duża (popyt) aby być zyskowna i umożliwiać wzrost, ale nizbyt duża i szybko rosnąca aby nie przciągnąc większych konkurentów. Firma musi mieć wyjątkowy produkt, usługę i relację z klientem aby zbudować reputację, lojalność i obronić się przed atakami innych firm.

Wykład II 27.02.2015

Zadowolenie klienta

Strategia lokalizacji

Zalety :

• Gwałtowanie rosnący udział w rynku oraz znajomość marki

• Skrócenie kolejek

• Wzrost zysków

• Obniżka kosztów zarządzania i dostaw na danym terenie

Wady :

• Otwarcie nowego sklepu obniża zyski istniejących niedaleko

DOŚWIADCZENIE

Lokalizacja : Gwar (buzz) Starbucks poprzez duże skupisko sklepów : Lojalność klientów, cannibalized another sales.

KOMUNIKACJA

• jest oparta o więzi społeczne

• Akcje marketingowe : Free Pastry Day, Tax day and social internet communities.

• Starbucks komunikuje się z klientem poprzez stronę „ My Starbucks idea”

STRATEGIA :

Najlepszej jakości ziarna kawy, Zaangażowanie pracowników, Charakterystyka wnętrz, Więzi społeczne, Właściwa lokalizacja.

ROZPRZESTRZENIENIE STURBACKS’a :

• Usługi finansowe

• Via instant coffee

• Sprzedaż kawy Starbucks w supermarketach

• Licencja marki Starbucks dla PepsiCo i Unilever na dostawy butelkowych napojów Starbucks

Wykład III (06.03.2015)

Luksus:

- luksus w wąskim znaczeniu dotyczy dóbr których wartość użytkowa jest bardzo wysoka.
- Klaus Heine: luksus to cokolwiek co jest pożądane, bardziej niż zwyczajne i potrzebne

(Wartość użytkowa towaru oznacza zdolność danego towaru do zaspokojenia potrzeb człowieka)

Dobra luksusowe – cechy charakterystyczne:

• Znakomita jakość

• Bardzo wysoka cena

• Rzadkość i niepowtarzalność(wyjątkowość)

• Estetyka

• Dziedzictwo

• Historia marki

• Zbytkowność (czyli to, że dane dobro nie jest niezbędne do egzystencji)

Podstawowoe wartości dóbr luksusowych:

• Zwracanie uwagi

• Unikalność,

• Wartości społeczne,

• Wartości emocjonalne,

• Jakość,

Którym zostały przyporządkowane następujące motywy ludzkie:

• Motyw demonstracji, związane z poglądami T.Veblena,

• Snobizm

• Podążanie za modą

• Hedonizm,

• Perfekcjonizm

4 rodzaj wartości funkcjonujących w ramach wartości luksusowego dobra. Są to:

• Wartość finansowa reprezentowana przez cenę,

• Wartość funkcjonalna, która dotyczy użyteczności, jakości oraz unikalności danego dobra

• Wartość indywidualna, zawierająca w sobie wartość wynikającą z poczucia własnej odrębności, wartość hedonistyczną oraz materialną,

• Wartość społeczna, czyli prestiż oraz efekt demonstracji, konsumpcji na pokaz..

Nabywcy dóbr luksusowych

Wg najbardziej znanej klasyfikacji można wyróżnić trzy pdst typy konsumentów dóbr luksusowych:

• Osoby zamożne (affluent)

• Osoby bogate (old money)

• Osoby aspirujące (nouveaux riches)

High-net-worth individual (HNWI)

Luksus wg Veblena

• T.Veblen, 1899r :Teoria klasy próżniaczej

• Pod pojęciem dóbr Veblena rozumie się rzeczy i usługi powszechnie uznawane za luksusowe ze wzgl na ich rzadkość bądź wysoką cenę

• Służą głównie demonstracji bogactwa

• Do teorii ekonomii T. Veblen wprowadził także pojęcie ostentacyjnej konsumpcji (conspicious consumption)

Prestiż oparty jest na oznakach zewnętrznych, lecz oprócz chęci zaimponowania innym posiadanie dóbr luksusowych daje komfort psychiczny i jest warunkiem zachowania wewnętrznego samozadowolenia.

Dochodowa elastyczność popytu > 1 (im większa cena tym popyt bardziej rośnie)

Najbardzi3ej dynamicznie rozwijającym się rynkiem dóbr luksusowych są Chiny.

Strategie konkurowania:

1. Strategia cenowa – rzadkość
   Idealna cena powinna być niższa niż spodziewa się nabywca, ale wyższa niż cena, którą klient chce zapłacić. Odpowiednio wysoka cena ogranicza dostępność produktów dla osób o niewystarczająco wysokich dochodach, a jest to efekt jak najbardziej pożądany dla dóbr luksusowych.. Cena jest narzędziem, które z jednej strony jest determinowane przez charakter produktu luksusowego, z drugiej, kreuje luksusową naturę produktu.

2. W sytuacji niskich/spadających zysków należy :
   - podnieść cenę
   - dołączyć gratis/dodatkową usługę
   Nie należy stosować takich narzędzi jak:
   - wyprzedaże
   - obniżki cen ( z wyjątkiem negocjonowanych indywidualnie lub w uzależnionych od wielkości zakupów)

3. Strategia dystrybucji – wyłączność
   Ograniczenie dostępności produktu. Produkt dostępny w możliwie największej liczbie punktów sprzedaży nie jest zjawiskiem pożądanym z punktu widzenia idei luksusu.
   Selektywna bądź wyłączna strategia dystrybucji - udzielanie licencji i sprzedaż swoich produktów(selektywny dobór pośredników na rynku dóbr luksusowych nie daje jednak możliwości uzyskania wystarczająco bliskich relacji z pośrednikiem)
   Licencjonowanie sprzedaży. Istotną wadą jest utrzymanie odpowiednich standardów obsługi, korespondujących z wizerunkiem określonej marki.

4. Strategia promocji - Pokazy kolekcji firmy, wystawy sztuki, ambasadorzy marki, działalność charytatywna, PR, projektanci – twórcy marki i produktów, prestiżowe impezy

Lokalizacja:

• Prestiżowe lokalizacje w centrach miast

Wykład IV (13.03.2015)

Walmart

Firma notowana na giełdzie amerykańskiej, tylko handel zatrudnia 2,2 mln osób.

Misja firmy: od początku do 2005 – Zawsze niskie ceny, od 2009 – Oszczędzaj pieniądze, żyj lepiej.

Sam Walton – American dream

Urodził się w biednej rodzinie w Oklahomie, w 45 otwiera 1 sklep w sieci Ben Franklin, przez 17 zdobywa niezbędnie doświadczenie i rozwija umiejętności handlowe, w wieku 44 lat postanawia otworzyć wlasny sklep, w 62 otwiera 1 sklep Arkansas. Po 7 latach Walton ma już 18 sklepów Wal-Mart. W 70 roku otwiera się 1 centrum dystrybucji w Arkansas..( Wal-mart nie ma swoich magazynów od razu wszystko trafia na slep). Do końca lat 70 w obrębie sieci powstaje apteka oraz centrum napraw samochodowych. W 79 r osiagnal wartość sprzedaży 1 mld USd w ciągu 12msc.

W 1983r. Pierwszy Sam’s Club, w 1984r. David Glass zostaje prezydentem firmy a Sam Walton zostaje uznany za najbogatszą osoba w USA. W 1987r. Powstaje Wal-Mart Satellite Network.W 1988r. Powstaje Supercenter. W 1991r wychodzi na rynki zewnętrzne, w Mexicko City. % kwietnia 1992r. Sam Walton umiera w wieku 74 lat jego synRobson Walton przejmuje firmę. 1995 Wal-mart jest obecny w 50 stanach. W 1996 Wal-Mart wchodzi do chin. W 1998 wchodzi do niemiec gdzie bankrutuje. W 1999r wchodzi do Wlk Brytani kupuje ASDA Group.

Cel Sama Waltona:

Być najlepszym detalistą na świecie.

Gdzie: Małe prowincjonalne miasteczka lekceważone przez ówczesnych gigantów handlu.

Jak: Oferowanie dobrej jakości towarów po jak najniższej cenie.

Wizja przerodziła się w misję.

• Walton był pewny swojej wizji, mimo ze wszyscy twierdzili, że ppomysł jest biznesowym samobójstwem

• Bojąc się ze jego konkurenci odkryją atrakcyjność małych miasteczek dlatego miał cel żeby wybudować jak najwięcej sklepów jak najszybciej

• Pod koniec lat 60 nWalton miał 2 mln długów

• W 1970 roku Walton zdecydował się wejść na giełdę

4 rodzaje sklepów

Wal-Mart Neighborhood Market – maly asortyment, duże opakowania, obok supercenter

Sam’s Club – dla osoób posiadających członkostwo, tylko pieniędzmi się płaci, żeby mieć karte trzeba zapłacić 35$ rocznej opłaty członkowskiej a lbo 100$ dla elity. Oferta dla właścicieli małych form, ceny dużo nizsze niż w sklepach.

Wal-Mart Stores – sklep dyskontowy samoobsługowy, 36 działy w tym odziez buty

Wal-Mart supercenter – jeden wielki sklep, hipermarkety, powierzhnia 2 razy wieksza niż Wal-Mart, otwarte 24h na dobe 7 dni w tygodniu, samoobsługa przy kasach, dobra obsługa.

Kultura firmy

Trzy podstawowoe założenia Sama Waltona:

1. Szacunek do jednostki

2. Służenie klientowi

3. Dążenie do doskonałośći

Codziennie niskie ceny:

• Zawsze na wszystko nisze ceny niż u konkurencji

Można wszystko zwrócić, promocje, dni kiedy wszytsko za pol ceny,obniżki, im wieceju kupujemy tym mniej za jednostke płacimy, obniżki sezonowe nawet do 95%, towary koniec daty np. po 1$

Marka własna – Great Value, dobra jaakosc

Relacje z dostawcami

• Wszystkie negocjacje odbywają się bezosrednio z producentami

• Pojedyńczy dostawca nie może mieć więcej niż 2,5 % udziału

• Wszystkie negocjacje odbywają się w siedzibie Wal-Mart

Zarządzanie sklepem

• Kierownik sklepu ma dużą niezależność

• Decyduje o asortymencie, rozmieszczenie towaru w sklepie i o cenach

• Decentralizacja obowiązuje tez wewnątrz sklepu

• Kierownik działu posiada sporą swobodę działań

Obsługa klienta

• Bardzo wazna kwestia profesjonalnej obsługi kilenta

• Pracownicy musza być usmiechnieci witac klientów oraz nawiązywać kontaktwzrokowy

• Program „Satisfaction Guaranteed” pozwala dokonać zwrotu bez podania przyczyny

Greeter – witacz:D

Personel nie zaczepia ale pomaga

Zasoby ludzkie

Codziennie rano tkierownik spiewa piosenke z wszystkimi pracownikami, skrócenie dystansu pomiędzy kierownikiem a pracownikami, nie ma ochroniarzy pracownicy się pilnują nazwajem

Marketing

• Strategia opiera się na polityce niskich cen

• Reklamy mają małe znaczenie

• Ograniczają się do wydawania gazetek sklepowych oraz niewielkiej ilośći reklam telewizyjnych

• Budżet reklamowy :
  - 0,55% dochodów a konkurenci 3%

• Wal-Mart kładzie duzy nacisk napotriotyzm i wartości narodowe

• W latach 80- w sytuacji wzrastającego deficytu „Ku[puj amerykańskie”

Systemy informatyczne

• W 74 roku wprowadził komputerowy syte kontroli zapasów

• 77 rok wdrożył elektroniczny system wymiany informacji z dostawcami(EDI)

• 1 firma na swiecie która wporwadzila kody kreskowe i skaner kodów kreskowych

• Własna autoryzacja kart płatniczych – wszystko się odbywa przez satelitę

• Ogromna baza danych w informacjami o sprzedaży

• Informacje jakie produkty kupuja klienci

• Dokladnie wiedza co klienci potrzebują

Systemy Hub and Spoke

W latach 70 Wal-Mart dokonał centralizacji systemu dystrybucji, wprowadzając ten system.Wszystko dzieje się w jeden dzień.

Centra dystrybucji – cross docking - brak magazynów, największy prywatny system IT na swiecie, 7000 własnych ciężarówek – najwieksza flota w USa

WYKŁAD V (20.03.2015)

WAL-MART

Misja: - always low prices,
- save money. Live better.

Sam Walton – American Dream:

• urodził się w 1918r. w biednej rodzinie w Oklahomie,

• 1945r.- pierwszy sklep, mając 27lat (innej sieci- Ben Fraulelin),

• w wieku 44lat otworzył pierwszy swój własny sklep,

• 1962r. – otwiera pierwszy Arkansas,

• W 1969r. Walton ma założonych już 18 sklepów Wal-Mart,

• W 1970r. otwiera pierwsze centrum dystrybucji,

• Do końca lat 70-tych w obrębie sieci powstaje apteka oraz centrum napraw samochodów,

• W 1983r. pierwszy Sam’s Club,

• W 1984r. David Glass prezydentem firmy, Walton uznany za najbogatszego w USA,

• W 1987r. powstaje Wal-Mart Satellite Network,

• W 1988r. powstaje pierwsze Supercenter,

• 5.04.1992r. Walton umiera w wieku 74lat, jego syn S. Robson Walton przejmuje firmę,

• 93% Amerykanów przynajmniej raz w roku robi zakupy w Wal-Mart,

• Wal-Mart nie jest obecny w dużych miastach

CEL Sama Waltona : być najlepszym detalistą na świecie
gdzie: małe, prowincjonalne miasteczka lekceważone przez ówczesnych gigantów handlu
jak: oferowanie dobrej jakości towarów po jak najniższej cenie

• W 1970r. Walton zdecydował się wejść na giełdę,

• Pod koniec lat 60-tych miał 2 mld długów,

• Chciał jak najszybciej jak najwięcej sklepów wybudować (nim inni wpadną na ten sam pomysł)

RODZAJE SKLEPÓW:

• Wal-Mart Stores- samoobsługowy, 36 działów, niskie ceny,

• Sam’s Club- płatność tylko gotówką, obowiązkowa karta klienta,

• Wal-Mart Supercenters- samoobsługa, 24h na dobę 7 dni w tygodniu, bardzo duży obszar sklepów,

• NeighborhoodMarkets- otwarte w 98r., oferują artykuły spożywcze, świeże produkty, środki farmaceutyczne

3. ZASADY WALTONA:

1. Szacunek dla jednostki.

2. Służenie klientowi.

3. Dążenie do doskonałości.

CODZIENNIE NISKIE CENY:

• Oferowanie towarów po jak najniższych cenach, zawsze i na wszystko,

• Ceny zawsze niższe od konkurencji.

Marka własna- Great Value

ZARZĄDZANIE:

• Kierownik sklepu ma dużą niezależność,

• Decyduje o asortymencie, rozmieszczeniu towaru w sklepie,

• Decentralizacja obowiązuje też wewnątrz sklepu,

• Kierownik działu posiada sporą swobodę działań.

OBSŁUGA KLIENTA:

• Bardzo profesjonalna,

• Uśmiechać się do klienta, nawiązywać kontakt wzrokowy,

• Pozwala dokonać zwrotu bez podania powodu.

MARKETING:

• Strategia marketingowa opiera się na polityce niskich cen,

• Reklamy mają małe znacznie,

• Ograniczają się do wydawania gazetek oraz niewielkiej ilości reklam tv,

• Budżet reklamowy to 0,55% dochodów (konkurenci 3%).

• Kładzie duży nacisk na patriotyzm,

• W latach 80-tych w sytuacji wzrastającej deficytu narodowego panowało hasło: „Kupuj amerykańskie”

SYSTEMY INFORMATYCZNE:

• Pionier w zastosowaniu rozwiązań informatycznych w zarządzaniu,

• W 1974r. wprowadził komputerowy system kontroli zapasów,

• W 1977r. wdrożył elektroniczny system wymiany informacji z dostawcami.

• Pierwsza firma na świecie, która wprowadziła kody kreskowe i czytniki kodów kreskowych,

• Własna autoryzacja kart płatniczych,

• Ogromna baza danych z informacjami o sprzedaży

• System hub and spoke- centralizacja systemu dystrybucji,

• Największy system IT na świecie,

• Największa flota samochodów,

• Nie mają swoich magazynów.

MARKI PRODUCENCKIE:

*wiek XX należał do marek producenckich np. Coca Cola

*bezimienne zróżnicowane produkty były wypierane przez wybory globalnych wytwórców np. Nestle, Disney, Unilever

*przekaz zawarty w marce był pochwałą wyboru dokonanego przez nabywcę

*=marki godne zaufania, gwarantują jakość, powtarzalność (za każdym razem w sklepie kupując produkt, otrzymamy to samo), innowacyjność po uczciwej cenie

*=symbol jakości i zamożności

*=element wizerunku, symbol aspiracji i stylu życia

*zdobywały konsumentów za pośrednictwem hurtowników i detalistów

*detaliści mieli wybór – brać daną markę lub odrzucić (bez wpływu na cenę)

Powoli detaliści zaczęli się organizować w sieci o zasięgu ogólnokrajowym = konsolidacja handlu detalicznego (Carrefour, Metro)

Sieci handlujące dobrami konsumenckimi (CPG) – Aldi, Auchan, Costco, Lidl, Makro, Tesco, Wal-Mart

Marki własne specjalistyczne: H&M, UNITED COLORS OF BENETTON. IKEA, TOYSRUS, ZARA

MarkiWŁASNE (handlowe) są markami należącymi do sieci handlu detalicznego lub hurtowego oraz dotyczy produktów oferowanych wyłącznie przez te przedsiębiorstwa oraz pod ich kontrolą (wg. A.C.Nielsen)

MARKA HANDLOWA- jest oznaczeniem produktów zleconych do wykonania przez producentów oraz dystrybuowana jedynie w placówkach danej sieci (Domański)

HISTORIA MAREK WŁASNYCH

I generacja

*1869 Sainsbury – pierwsza własna marka handlowa

*okres międzywojenny – Migros (Szwajcaria), Monoprix (Frencja)

*1976 – Carrefour Francja, sprzedaż produktów pod nazwą „products libres” (produkty bez nazwy), hasła wolności dla konsumenta, porównywalna jakość, cena niższa o 20-40% , w 1977 stanowią 3,5% obrotu Carrefour

*USA – A&P, Eight O’clock Breakfast

*Cofce – pierwsza amerykańska marka własna

*WielkaBrytania – Marks&Spencer

II generacja – lata 80te, produkty z logo hipermarketów.

III generacja – koniec lat 90tych , segmentacja marek własnych, wprowadzenie produktów ze średniej i wyższej półki, produkty Premium.

ZNACZENIE MARKI WŁASNEJ DLA FIRMY

Hipermarkety:

*udział marek własnych w obrotach Wal-mart ok. 40%

*udział marek własnych w obrotach Tesco ok. 50%

Dyskonta:

*Aldi 95 %

*grupa Schwaz (Aldi i Kaufland) 65%

SYTUACJA NA POLSKIM RYNKU

*segment marek własnych ma kilkukrotnie wyższą dynamikę wzrostu niż cały rynek. W 2012 w segmencie artykułów spożywczych cały rybek wzrósł średni o 6,7%, podczas gdy odnotowany wzrost marek własnych to 20,1%

*w segmencie artykułów chemicznych – średnia dynamika rynku wyniosła 6,2% a marki własne wzrosły aż o 23,5% wzrostu

*sprzedaż marek własnych najszybciej rośnie w dyskontach, w tym kanale ma też największy udział w asortymencie – nawet 70-80%

*najwolniej marki własne rosły w hipermarketach, co jest związane z ogólnym spowolnieniem tej kategorii sklepów

STRATEGIA MAREK WŁASNYCH

STRATEGIA WHITE LABEL – NA PRZYKŁADZIE TESCO VALUE

Strategia	Najtańszy produkt w kategorii
Cele	Najniższa cena, przyciągnięcia klienta
Branding	Brak symbolicznej marki,
Ceny	20-50% poniżej lidera kategorii
Jakość	Niska
Rozwój produktu	Brak inwestycji w produkt, wybór najtańszego dostawcy i przestarzałe technologie
Opakowanie	Tanie
Miejsce na półce	Dolne półki
Komunikacja	Brak
Wartość dla konsumenta	Najniższa cena

STRATEGIA KOPII – NA PRZYKŁADZIE INTERMARCHE

Strategia	Kopia produktu markowego po niższej cenie
Cele	Poprawa pozycji negocjacyjnej wobec dostawców, zwiększenie udziału siedzi w marży z kategorii
Branding	Marka sklepu lub osobne marki dla kategorii
Asortyment	Najważniejsze kategorie, gdzie występuje silny lider
Jakość	Bliska produktom markowym
Rozwój produkty	Produkty skopiowane z markowych, dostawcy korzystają ze zbliżonych technologii
Opakowanie	Zbliżone do lidera kategorii
Miejsce na półce	Obok lidera kategorii
Wartość dla konsumenta	Taka sama jakość po niższej cenie
Komunikacja	Częste promocje

STRATEGIA PREMIUM – NA PRZYKŁADZIE TESCO FINIEST PRESIDENT’S CHOICE

Strategia	Wartość dodana
Cele	Zaoferowanie produktów Premium: wyróżnienie sklepów, zwiększenie obrotu z kategorii i zwiększenie marży
Branding	Marka sklepu lub samodzielna
Ceny	Zbliżone do lidera
Asortyment	Kategorie wizerunkowe, często produkty świeże
Jakość	Porównywalna (lepsza, komunikowana jako lepsza) Duże nakłady na opracowanie jak najlepszych produktów, najnowsze technologie
Opakowanie	Unikatowe, wyróżniające produkty
Miejsce na półce	Najlepsze miejsce w zasięgu wzroku
Komunikacja	Produkty pokazywane w reklamach, mniej promocji
Wartość dla konsumenta	Najlepszy produktu na rynku

STRATEGI INNOWACJI CENOWEJ - NA PRZYKŁADZIE ALDI, IKEA

Strategia	Najlepszy stosunek ceny do jakości
Cele	Lojalność konsumentów, źródło poleceń
Branding	Liczne niby marki dla podkreślenia różnorodności
Ceny	20-50% poniżej lidera kategorii
Asortyment	Wszystko ???
Jakość	Funkcjonalnie porównywalna z liderem
Rozwój produkty	Duże nakłady dla osiągnięcia niskiej ceny przy dobrej jakości
Opakowania	Unikatowe ale tanie
Komunikacja	Reklama sklepu jako całości
Miejsce na półce	Cały sklep
Wartość dla konsumenta	Najlepszy wybór – dobra jakość w niskiej cenie

Wykład VI (27.03.2015)

Harley Davison

Założony w 1903r przez Wiliama Harleya i Wiliama, Atrhura, Waltera Davisona. W 1903 w szopie Davisonów zostaje stworzony pierwszy silnik o mocy 3KM

Historia:

• 1903 – powstanie Harley – Davison –Milwaukee

• I wojna światowa – produkcja wojenna

• 1918 – zakłady Harley Davison – najwieksza fabryka na świecie

• Wielki Kryzys – ogromne trudności, spadek produkcji

• Po II wojnie światowej – czasy walki z konkurentami

• 1953 – Harley – Davison jedyną amerykańską fabryką motocykli

• 1969 r – Harley zostaje wykupiony przez AMF

• 1981 Harley pojawia się jako niepodległa prywatna firma – wykupienie od AMF

• 1983 powstaje Harley Owners Group

• 1986 Harley wchodzi na giełdę

• W 1996 Firma ogłasza „plan 2003”

• 2003 – 250000 ludzi na obchodach 100-lecia firmy

• W 2007 sprzedaż roczna osiąga 342000 sztuka i jest 10 krotnie wieksza niż w 1983r.

• HD zaczyna sprzedawać klasyczną kurtkę motocyklową – od razu bestseller

• 50th anniversary

Harley – Davison – marka:

• Budowa w oparciu o wizerunek i lojalność klientów

Wizerunek

• Związane z amerykańską kulturą

• Tradycyjne, amerykańskie wartości: indywidualność, wolność, przygoda

• Jedyny amerykański producent motocykli

Marka

„Archetyp amerykańskiego stylu”

„Najwyższy status motocyklisty”…

Profil klienta

• W latach 80. Byli to młodzi pracownicy fizyczni

• Natępnie osoby w średnim wieku,klasy średniej

• Aktualnie są to 40-letni żonaci mężczyźni ze średnimi dochodami 87 tys $

Produkt

• „Krążowniki”

• „Turystyczne”

• „ścigacze Buell”

Główny rynek Harleya rynek motocykli superciężkich - poj. Pow. 850 m3

Stylizacja retro

Współpraca m.in. z Prosche => wykorzystanie nowoczesnych technologii

Personalizacja – szeroka oferta modeli i opcji w różnych cenach, opartych na standaryzowanych komponentach

Motocykle Buell - 1998 rok przejecie firmy buell, główny cel – młodsi klienci oraz Euproa, lżejsze i tansze motocykle

20% dochodów firma osiągają z licencji na używaniu znaku.

Ubezpieczenie HD Financial Services – usługi finansowe i ubezpieczeniowe dla klientów i dilerów

Konkurecja

Ameryka Północna

• Exelisor

• Polaris

• Indian

Europa

• Kawasaki

• Yamaha

• Suzuki

• BMW

Główni konkurenci

• Honda – Największy producent motocykli na świecie – korzyści skali, lider nowoczesnych technologii

• Yamaha – duże zaangażowanie w główne segmenty HD, zaawansowane technologie

• BMW – innowacyjność niskie koszty, nowoczesny wygląd, wygoda i komfort

Wejście konkurentów w niszę rynkową Harley’a => niższe ceny, nowoczesne technologie, brak możliwości wykorzystywania efektów skali, brak dywersyfikacji, ograniczona konkurencja innych fim niszowych.

Strategia marki – HOG

Powstaje w 1983 roku. Jest to grupa zaangażowana w organizowanie wydarzeń towarzyskich i charytatywnych.

Syl życia:

• Harley nie sprzedaje motocykli sprzedaje styl życia

• Spotkania => budowanie lojalności i więxi z marka, specyficzna atmosfera w grupie

• Zmiany profilu klientów – starzenie się (35=>45lat) wzrost dochodów (38 400$ =>78 600$)

Harley – Davison Autorized Tours - Rodzaje wyjazdów:

• Raz w życiu

• Krótkie wypady

• Imprezy

• Luksusowe

• Piękna planeta

100th anniversary:

Open Road Tour 2002-2003, ponad 250 000 os. W Milwaukee, Zbiórka pieniędzy na Muscular Dystrophy Association (MDA) - 7mln $.

Dystrybucja

• Lata 80. I 90. – nieskoordynowana sieć - małe sklepy prowadzone przez hobbystów

• Koniecznosć dostosowania do wymagan odbiorców -> pomoc, standaryzacja, wprowadzanie nowych usług

• Problemy: 620 przedstawicieli w USA, zmienne godziny otwarcia, brak części zamiennych, obojętny serwis względem klienta

• Nowe strategie dystrybucji – program rozwoju pośredników, „Nowa obsługa klienta”, główną rolę przejmują pośrednicy w relacjach Harleya z klientami, Uniwersytet Harleya- Davisona,

• Główna rola dilerów w kreowaniu kontaktów firmy z klientami

• 81% dilerów w USA- na zasadach wyłączności

• Duże znaczenie dla wzrostu sprzedaży motocykli oraz innych towarów i usług ->pomimo 5-krotnego wzrostu produkcji popyt przewyższa podaż

Kultura organizacyjna

Fabryka w Kansas - nowa struktura organizacyjna

- biura kadry zarządzającej na poziomie hali produkcyjnej
-Natural work groups – kązdy pracownik należy do takiej grupy –liczebność 8-15 osob
-Process operating groups – reprezentancie NWG, 4 grupy dla różnych rodzajów działalności fabryki
-Plant leadership group- 14 osob, odpowiedzialna za kierowanie fabyrką

Międzynarodowa ekspansja:

- rozszerzanie sprzedaży poza Amerykę
- Modyfikacja kilki modeli oraz wprowadzanie Buell
- Budowa sieci pełnomocników(383 siedziby w 2008)
-Przejęcie włoskiej firmy MV August

Rynki zagraniczne - Rynek europejski

- Ważny pod względem wielkości
- Dominacja modeli wyczynowych
Inne wymagania, drogi, styl jazdy => konieczność dostosowań
- Dominacja producentów europejskich i japońskich
- Duże jest znaczenie HOG – budowa więzi z marką
- Kluczowa rola sieci dystrybucji rozbudowa, 383 przedstawicieli

Główna strategia – rozwinąć sieć dilerów w Europie iAzji

Podsumowanie:

• Kult marki, ogromna rola tradycji

• Mała skala produkcji

• Niska innowacyjność

• Brak dywersyfikacji działalności

• Ogranizczne powodzenia na rynkach zagranicznych

• Bazowanie na lojalności i przywiązaniu klientów

• Odróżnianie się od konkurencji => strategia dyferencjacji

Wyzwania przyszłości:

- Założenie strategii : wzrost sprzedaży ok 7-9%, problem- uzależnienie od zdolności pozyskania młodych klientów

Wykład VII(10.04.15)

Inditex

Data założenia: 1985r.
Siedziba: Areixo, La Coruna
Założyciele: Armancio Ortega(59%akcji), Rosalia Mera(6%)
Kraj pochodzenia: Hiszpania
Branża: przemysł odzieżowy
Obrót akcjami: Giełda papierów wartościowych w Madrycie(30 euo akcja)

Zara jest sklepem flagowym (+Bershka, Stradivarius, Pull&Bear, Massimo Dutti, Oysho, Zara Home, Uterque)

Siedziby Inditexu są w Hiszpanii, każda marka ma swoją siedzibę.

80% pracowników to kobiety, średnia wieku 26 lat, 55% pracowników pracuje poza Hiszpania.

Znaczenie firmy dla Hiszpanii:
- przyczynia się do wzrostu PKB(0,5%)
- Tworzy miejsca pracy (w samej Hiszpani zatrudnia ok 40000 osób)
- Zachowuje stabilną pozycję (nawet w czasach kryzysu)
- Propaduje pozytywne wzroce
- Pro-ekologiczne podejście do biznesu(do 2020forma planuje zmiejszyc zużycie wody o 50% i zużycie pradu 30%)

Armancio Ortega urodził się w 1936 roku w biednej rodzinie, nie miał żadnego wyszktałcenia, zaczał pracować jako kurier w wieku 13 lat, nigdy nie podjał studiów, bo był tak zaabsorbowany pracą. W 75 roku założył Zarę. W 85 rku powstał Inditex.

Jest na liscie najbogatszych ludzi na świecie.

Obecny CEO- Pablo Isla Alvares de Tejera. Od 19 lipca 2011.
Od 2005 był Vice CEO i Chairman.
Posiada 361.064 akcji (0.057%)
Zarageneruje ponad 60% zysku, to co jest w zarze jest tylko w Zarze.

Konkurencja:

Hiszpania:
Mango, El Corte Ingles, Cortefiel
Świat:
GAP, H&M, Primark, Benetton , Uniqlo, Abercrombie&Fitch

Zara różni się od H&M tym że nie projektują dla niej zadni znani projektanci.
Zespół projektujący to anonimowi ludzie.
Zara jest często oskarzana o plagiat i kopiowanie wzorów.

Strategia umiedzynardowienia:
- Joint Venture
- Otwieranie własnych sklepów zgodnia z teorią integracji wertykalnej – zakup nieruchomości
- franczyza

Strategia:

- Strategia kosztowa

- Strategia różnicowania (dyferencjacji)

Jak możliwe jest polaczenie tych strategii?

- wysokok zautomatyzowane fabryki w Hiszpanii
- niskie koszty transportu
- 2 tygodnie od projektu do towaru w sklepie
- produkcja planowana co 15 dni
- Metoda just in time
- brak magazynów
- kazda marka ma własne centrum logistyczne

Badania rynku:
- Pracownicy w sklepach,
- pokazy mody
- Uniwersytety, koncerty
- klubt, ulice miast

1000 projektów na tydzień- do fabryk na całym świecie – kompletne przyjezdzaja do hiszpani - menedżerowie krajowi wybierają co i w jakiej ilości – dostawy odbywają się 2 razy w tygodniu.

Inditex – outsourcing

- brak
- jedynie guziki i zamki
- 49% w Galicji fabryk ipłn Portugali
- cel obniżenie kosztów, efekty skali, gwarancja szybkości działania,

Strategia marketingowa

- brak reklam
- najlepsze lokalizacje
- witryny sklepowe

Cena

- stosunkowo wysoka odpowiadająca jakości produktu, obsługi, wyglądowi i lokalizacji sklepu
- Marża ustalana różnie w zależności od kraju,tak aby uniknąć płacenia wysokich podatków

Dystrybucja

- ogromna siec sprzedaży na wszystkich kontynentach swiata, znajduje się ok 6 tys sklepów
- duże własne centra logistyczne w Hiszpani realizujące wysyłki 2 razy w tygodniu
-Zautomatywzowane systemy dostawy, obserwacja czego klienci chcą w poszczególnych sklepach i zamówienia indywidualne przez kierowników sklepów
- dostawa nowych kolekcji w tym samym czasi na całym świecie

System IT

- Zara wydaje mniej niż 0,5% całkowitych zysków na IT i pracownicy It stanowią tylko 0,5% wszystkich
- szybkość
-brak outsorcingu

W sklepie

- Kierownicy sklepów mogą zmawiać wybrane przez siebie towary
- 24h od zamówienia do wysyłki
- zamówienia 2 razy w tygodniu
- zbierają informacje o klientach
- kierownicy odpowiedzialni za wyniki sprzedaży

Promocja

- w centrali znajduje się team zajmujący się tylko i wyłącznie wyglądem sklepów i witryn, dopasowują ułożenie ubrań, projektujący witryny tak aby zachęcały do wejścia do sklepu
- witryny zaprojektowane sa z mysla o konkretnych grupach wiekowych
- strona internetowa i sprzedaż internetowa, która wciąż się rozwija,

Rola sklepu internetowego

- w roku 2009 utworzono sklepy internetowe w 6 panstwach europejskich
- następnie sklepy internetow otiwrrane w kolejnych państwach w tym 2012 roku w Polsce
- aktualnie sprzedaż internetowa prwadzona jest niemal w 30 krajach (30% wszystkich krajów w których Inditex ma swoje sklepy
Aktualna polityka firmy celuje w rozwój sprzedaży internetowe, ponieważ przynosi ona spore korzyści, chcą rzwinac on-line stores na pozostale kraje a także stworzyć….

WYKŁAD VIII 17.04.2015

MENCHESTER UNITED

Strategia zorientowana na zbudowanie globalnej marki

Strategia budowania marki jest ukierunkowana przede wszystkim na podnoszenie stopnia zaangażowania klientów – kibiców.

Logo początkowo związane było z miastem Menchester,

Przedsięwzięcia pozasportowe

*MU FINANCE

*MU MOBILE

*MU SUPERSTORE

*MU TV

*Wynajem apartamentów i sal balowych na stadionie

Licencjonowanie marki

Istotnym elementem działalności handlowej jest udzielanie licencji na korzystanie z logo klubu, które można umieścić praktycznie na każdym przedmiocie.

Dywersyfikacja marki

Posiada kilka submarek w zależności od grupy wiekowej

*Fred for Red – dla dzieci

*MUFC dla nastolatków

*Red devils – dla dorosłych

MU Catering – Portfel usług uzupełniają klubowe restauracje rozmieszczone w różnych częściach świata.

Sponsorzy – umbro, adidas (obecnie), Nike, Chevrolet, Voda-fone, Sharp, TBD

Dbanie o wizerunek

Od 1999 roku Manchester współpracuje z UNICEF. Patronuje „Unite for children. Unite against AIDS”

Przychody MU (3 źródła)

* w dniu meczu 39%

*ze sprzedaży praw telewizyjnych 36%

*od sponsorów 25%

Najwyżej wyceniana marka na świecie 270 mld USD!!!

Zasoby ludzkie:

* 38 zawodników 1-szej drużyny

*około 450 pracowników

*1300 pracowników w dniu meczu

*45 osób zajmujących się biznesem

139 mln fanów

333 mln followersów

102 tys. united members

Old Trafford

*Największy stadion w UK

*75 tys miejsc

*Średnia frekwencja 99% mecze Premier Ligue

*Muzeum na stadionie – MUSEUM TOUR& REDCAFE

Strategia prowadzenia

Zawodnicy – najważniejszym czynnikiem decydującym o wynikach sportowych drużyny są umiejętności piłkarzy tworzących zespół

Menedżer jest głównym architektem drużyny. Odpowiada za:

*treningi

*wybór taktyki

*motywowanie

*kupowanie i sprzedawanie piłkarzy

*rozpracowanie rywali

Sir Alex Ferguson (menedżer)

894 mecze wygrane

38 trofeów

1500 meczy

*w 1999 otrzymał od królowej Elżbiety tytuł szlachecki

Akademia MU

*szkółka dla tych którzy w przyszłości będą chcieli zostać piłkarzami, treningi na Old Trafford, najlepsi do MU, reszta jest sprzedawana

*szkoła letnia dla dowolnych grup wiekowych, 3-4 miesiące, w tym czasie treningi dla dziewczynek, chłopców, transmisja w MU TV

Absolwentem Akademii Piłkarskiej MU jest David Beckham.

Dyscyplina w zespole MU

*koniec z alkoholem

*rygorystyczny reżim treningowy

Kierowanie drużyną

*żaden zawodnik nie może być ważniejszy od klubu

*wymaga się od piłkarzy lojalności, żąda się od nich aby za drużynę byli skłonni skoczyć w ogień

*nie znosi ludzi bez ambicji

Ofiarami konfliktów z surowym Sir Alexem był np. David Beckham. Jeżeli ktoś podpadł Fergusonowi, kończyło się to jego sprzedażą do innego klubu lub odsunięciem z pierwszego składu.

Suszarka Fergusona – znany przede wszystkim z niszczących, słownych tyrad. Wygłąszane z bliska twarzą w twarz pretensje, bardzo głośno

Wykład IX (24.04.2015)

FORD MOTOR CCOMANY

Spółka akcyjna z siedzibą w Dearborn, Michigan USA. Założona w Detroit w 16 czerwca 1903 przez Henry’ego Forda

O Firmie:

• 187tys pracowników(2014)

• Produkty sa sprzedawane w ponad 200 krajach

• Od 1956 notowana na nowojorskiej giełdzie papierów wartościowych

• Właściciel:rodzina Fordów

• Zysk 144,1 mld USD

• Obecny prezydent CEO Mark Fields(od 2015)

• Poprzedni Allan ullay(2006-14)

Henry Ford

• 30 lipca 1863-7 kwietnia 1947

• 1878 – skonstruował swój pierwszy silnik parowy w wieku 15 lat

• 1879 – opuscil dom i wyjechal do Detroit by podjąc pracę jako czeladnik u maszynisty

• 1889 For inżynierem w Edison Illuminating

• Thomas Edison – Henry Ford – olbrzymie wsparcie i pomoc,30 letnia przyjazn, pierwszy publicznie dostępny Model A został przekazany przez Forda Edisonowi

Kwadrycykl = czterocykl – pierwszy samochód z silnikie spalinowym

• 18999 Ford założył własną firmę – Detroit Autommobile Company

• Zaprojektował i skostruował kilka modeli samochodów wyścigowych

• 1901 sam siadl za kierownicą słynnego”Sweepstakes”

Początki kariery

• Problemy finansowe

• 1903 – rozpoczęcie działalności Ford Motor company

• 1 1904r Ford ustanowil światowy rekord prędkości 147km/h

• 1906 Henry został prezesem i przejal kontrolny paiet akcji

• W 1907 roku rozpoczął budowę Forda T

1903 – zał Ford motor company, początkowo przy produkcji jednego auta pracowały 2,3 osobowe załogi. Dziennie zakład produkował kilka sztuk nowych pojazdów. Częsci były sprowadzane z innych fabryk. 1908r produkcja odelu T kosztowazł 825 dolarów przystępna cena 2 razy nizsza niż konkurencji. Dostepny był w każdy kolorze pod warunkiem ze był to kolor czarny. Dla klientów indywidualnych, w założeniu pojazd uniwersalny. Tani prosty w obsłudze i łatwy w naprawie. Odniósł natychmiastowy sukces.

Po raz pierwszy zastosował części zamienne do swojego samochodu. Czesci zamienne zostały skatalogowane i dostępne nimal w każdym sklepie, cena tych części miała być nizsza niż naprawa części zepsutej.

Polityka cenowa

Midzy 1908 a 1913 cena spadła z 9590$ do 600$, sprzedaż wzrosła z 18 tys sztuk do168 tys sztuk.

Waznym krokiem było zastosowanie malowania pojazdów szybkoschnących – do tej pory schły około tygodnia. Ubocznym efektem było ograniczenie kolorów.

Pierwsze lata na rynku:

- 1913 r Wprowadzenie ruchomej taśmy produkcyjnej – rewolucja w przemysle samochodowym. Robotnicy za pomocą lin ciągnęli Forda T a inni zaczeli dmontowywac elementy.

Automatyzacja.

Henry Ford tworzyl racjonalizatorskie pomysły. Efekty wprowadzenia linii montażowej

• Produkcja modelu T osiągnęła rekordowy poziom – gotowy samochód zjeżdżał z linii co 10 sekund, - Zredukowano czas potrzebny na wyprodukowanie samochoduz 12,5h do 1,5 h

• Ford był w stanie – obnizyc ceny, podnieść wynagrodzenie produkować auta najwyższej jakości, nadal czerpać zyski

• Fabryki produkowaly co roku dwa mln egzmeplarzyforda sprzedając goo za 260 $

Fabryki forda były klimatyzowane i bardzo dobrze oświetlone. Praca była nudna wiec wiele sób rezygnowalo. Ford wydawał 100$ na każdego pracownika choć wileu z nich po miesiącu rezygnowalo z pracy.

1914 wdrozenie programu „5 dolarów za każdy dzień” – niemal dwukrotne zwiększenie ówczesnej dziennej stawki in wyn 2,34 dolara. Krytyka ze strony świata i biznesu

1917-1918- zamówienia rządowe na samochody wojskowe. W 1918 r wprowadzenie 6 dniowego syst pracy po 8 godzin dziennie który zmieniono w 1926r zmieniono na 5 dniowy.

Rezultaty – kolejki chętnych do rpacy , 100% obecnossci w pracy, Wzrost produkcji , wyższe pensje, cena forda spadła o 10%.

1922 sprzedaz Forsa T osiagnela 1 mln egzmenplarzy – ford podniosł zarobki do 6$, dzennie obnizajac cene do 300$.

Ford nie inwestował w innowacje.

Zamknął swoje fabryki zwolnił wszystkich pracowników i 18 msc pracowal nad nowym samochodem powstał Ford A – znakomicie zrobiony samochodów

Problemy FordaL

• Ale GM co roku zmieniało modele

• Strategia Forda: wyprodukowanie samochodu i sprzedawanie jednego odleu przez 15 lat

• Awersja do związków zawodowych

• W latach 30 New Deal- gospodarka planowana oraz Akt narodowego Uzdrowienia= stworzenie kodeksu zachowan=wyeliminowanie konkurencji= przemysły miały ustalać udziały produkcji, ceny zarobki, godziny pracy = The Blue Eagle

• Podpisali GM Chrysler i mniejsze zakłady oprócz Forda

• Strajki Brak kontroli nad płacaim pracowników

Okres II wojny to produkcja na potrzeby wojska. Pierwsze auto dla amerykańskiej armi powstaje w 1941 r a od lutego 1942 wstrzymana zostaje produkcja cywilna , fabryki produkują na rzecz wojska. Do końca wojny Ford wypuszcza 8,6 tys bombowców, 278 tys jeepów oraz 57 tys silników samolotowych

Porażkki Hernego Forda

• Fordlandia – powstaje w 1928r gdy wykupuje 10tys km kw amazońskiego lasu, na nowym terenie powstało miasteczko dla 8000 pracowników, wypalano las benzyną i nic nie rosło, pomiomo to zdecydwal się zaprowadzicw kolonii drakońskie porządki, pod koniec istnienia umierał jeden kolonista dziennie. Szacuje się ze koncern stracił 20 mln $ ( dzisiaj 200 mln $)

• Kariera polityczna

• Związki z Niemcami

Umarł w wieku 83 lat 7 kw 1947 r, jego smierc spowodowała niepokój całej branzy. Sytuacje uratował jego wnuk Henry II, który doprowadził do centralizacji przedsiębiorstwa.

WYKŁAD X (8.05.2015)

Disneyland

2014…Szanghaj

• Rozmowy są prowadzone od dziesięciu lat

• Prace przygotowawcze zostały zakończone

• Całość inwestycji szacowana jest na 5 miliardów dolarów.

Cele na lata 2010-2030 :

Rozwój poprzez :

• Kontynuację rozwoju miejsca docelowego ruchu turystycznego ( budowa nowych hoteli, utworzenie 3 parku)

• Poprawienie infrastruktury transportowej (liczne ulepszenia pod względem dostępu np. do RER, TGV)

• Rozwinięcie innowacyjnego projektu ekoturystyki Les Villages Nature de Val d’Europe (zakładającego innowacyjny nienaruszający równowagi ekologicznej rozwoju turystyki)

• Promocja Val d’Europe jako głównego centrum ekonomicznego wschodniego Paryża

ANALIZA WIZYT WZGLĘDEM KRAJU (2010)

15 milionów wizyt !

Wizyty w Parkach Tematycznych w mln :

2007 – 14,5

2008 – 15,3

2009 – 15,4

Przeciętny wydatek na gościa w EUR :

2007 – 44,95

2008 – 46,32

2009 – 44,22

STRUKTURA UDZIAŁÓW w 2010 :

Val d’Europe : główne Ekonomiczne Centrum Wschodniego Paryża zapewniające :

• Zakwaterowanie 28 000 mieszkańców i 21 000 miejsc pracy

• 11 000 lokali mieszkalnych

• Działalność „kurortu” generuje więcej niż 56 000 bezpośrednich , pośrednich i „wywołanych skłaniających do podjęcia pracy” stanowisk pracy

• 1 stanowisko pracy w Disneyland Paris generuje 2,8 stanowiska pracy w innym miejscu we Francji

• Top prywatny pracodawca w Seine –et- Marne

Disneyland Paris obecnie

Disneyland Paris głównym celem podróży w Europie :

• 215 milionów wizyt pomiędzy otwarciem w latach 1992 – 2009

• 5 największe miejsce we Francji pod względem możliwości zakwaterowania w hotelach

• Pierwsze centrum wzajemnych połączeń TGV we Francji

• 2 Centra Kongresowe około 1000 „business events” rocznie

Spory pracownicze :

• Odejście od amerykańskich praktyk na rzecz bardziej francuskiego podejścia

• Nowe podejście zakładało : maksymalny tydzień pracy, roczny godzinowy harmonogram pracy

• W rezultacie Euro Disneyland zdobył większą akceptację pracowników na podejmowanie pracy w elastycznym wymiarze godzin

Zmiany w marketingu :

• Zwiększenie wysiłków w celu przyciągnięcia rynków pozaeuropejskich tj. Izrael i Afryka

• Odwrócenie uwagi konsumentów od sytuacji finansowej i zwrócenie jej w kierunku postaci Disneya i atrakcji, podkreślając co warto zobaczyć i robić w parku

Redukcja zatrudnienia i cen :

• Zlikwidowanie 950 stanowisk administracyjnych - 8,6 % ich ogólnej liczby

• Obniżenie cen za bilety wstępu oraz cen hoteli

• Wprowadzenie preferencyjnych cen poza sezonem oraz w godzinach wieczornych tzw. „After 5 ticket”

Zmiany nazw

Euro Disney Resort – Euro Disneyland Paris – Disneyland Paris – Disneyland Resort Paris

Euro Disneyland – Euro Disneyland Paris – Disneyland Park (English) Parc Disneyland (French)

Festival Disney – Disney Village

Space Mountain – jako przykład dobrego rozwiązania

• Atrakcja sprawdzona w innych parkach Disneya

• Nowe rozwiązania konstrukcyjne

• Huczne otwarcie z udziałem znanych osobistości

Efekty działań naprawczych :

• Systematyczny wzrost liczby gości w hotelach

• Wzrost liczby odwiedzających parki

• Wzrost zadowolenia klientów

• Wzrost wydatków zarówno gości parków oraz hoteli

• Wzrost dochodów parku(ów)

Sprzedaż 10 % udziałów ( 75 mln akcji ) Euro Disneylandu saudyjskiemu księciu Al. – Walid bin Talal bin Abdul – Aziz Al- Saud’ owi z Rijad.

25 styczeń 1995 – gwałtowne zmniejszenie straty uwagi na restrukturyzację finansową i wyższe dochody

26 lipca 1995 – ogłasza pierwszy zysk Euro Disneylandu 35,5 mln $ za 3 kwartały

Disneyowski pakiet ratunkowy

14 marca 1994 roku Walt Disney Company zaproponował plan ratunkowy

• Emisja 6 mld franków praw poboru

• 51% - 61 banków – 500 mln $

• 49% - Walt Disney Company – 508 mln $

• Zakup niektórych aktywów Euro Disneylandu za 1,4 mld franków (ok. 240 mln $) i ich dzierżawa

Zgoda Walt Disney Company na uchylenie opłat licencyjnych i opłat z tytułu zarządzania przez następne 5 lat ( oszczędność ok. 450 mln franków rocznie ). Przez kolejne 5 lat opłaty miały być pomniejszone o połowe Bank wyraża zgodę na niepłacenie 18-sto miesięcznych odsetek spłacanego długu oraz odracza płatność na 3 lata.

„Nie wiedzą czy to ma być amerykański park, francuski park czy europejski…”

• Protesty środowisk intelektualnych

• Protesty rolników – byli wywłaszczani z terenów przeznaczonych na budowę parku

• Zamachy bombowe

• Protesty związków zawodowych

• Niezadowolenie odwiedzających – wysokie koszty, długi okres oczekiwania etc.

• Sprzeciw ekologów, którzy przewidywali konsekwencje pojawienia się tysięcy samochodów w dotychczasowym królestwie serów i buraka cukrowego

Początkowe problemy :

• Kulturowe błędy operacyjne

• Założenie, że Europejczycy nie jedzą śniadań

• Zakaz serwowania alkoholu

• Europejskie przyzywczajenia spożywania posiłków

• Podejście Europejczyków do wakacji

• Zła strategia marketingowa

• Sezonowość odwiedzin parku 12 % niższe wydatki per-capita gości niż przewidziano

Początkowe problemy – „American look” :

• Powyżej średniego wzrostu, poniżej średniej wagi

• Przyjemny wygląd ( proste zęby, bez problemów skórnych)

• Skromny wygląd ( zakaz brody i długich włosów)

• Nowoczesny make-up, bardzo ograniczona biżuteria

• Wymagano noszenia określonego koloru bielizny (kolory neutralne)

↓

Protesty, pozwanie Euro Disneylandu do sądu, zmiana zasad w „dress code”

Początkowe problemy :

Pracownicy i szkolenia :

• W ciągu 12 miesięcy – 12 000 pracowników zostało poddanych rekrutacji

• Na 10 kandydatów tylko jeden był zatrudniany

• Rekrutacja językowa ( dwa języki obligatoryjne)

• Kryteria selekcji : życzliwość, serdeczność

• Każdy pracownik poddany szkoleniu

• First we practice a smile. Second , we use only friendly phrases. Third we are not stuffy

Początkowe problemy :

• Zbyt optymistyczne założenia dotyczące rynku nieruchomości

• Wprowadzenie licznych zmian na ostatnią chwilę

• Recesja w Europie

• Zmniejszenie dochodu rozporządzalnego Europejczyków i francuzów

• Liczne błędy operacyjne

• Koszty pracy – założenie 13% - 24%

„Symbol transatlantyckiej przyjaźni” ?

Statystyka :

• Ok. 5000 akrów powierzchni

• 54 duże atrakcje

• 12 000 pracowników

• 414 kabin

• 7 hoteli (ok. 6000 pokoi)

• 181 miejsc kampingowych

• 10 restauracji tematycznych

• 10 snack barów

Ciekawosta :

15 000 – 17 000 serwowanych posiłków w ciągu godziny

PIERWSZY ROK :

• Pesymistyczny wynik finansowy strata wysokości 1,7 mld FF

• 11 mln odwiedzających →9,8 mln gości

• Obłożenie hoteli 60% →50%

• Koszty pracy 13 % dochodu → 24%

• Wielkość dochodów w 1992 $738 mln i strata netto $135 mln

• W ciągu pierwszych 9 tyg 1000 pracowników opuściło Euro Disneyland – około 1/10 wolontariuszy

STRUKTURA FINANSOWA I ZARZĄDU :

Unikatowa struktura finansowa i zarządu :

• Euro Disneyland SAC

• Euro Disneyland SA

• EDL Holding Company

• EDL Participation SA

• Euro Disneyland SNC

Umowa licencyjna pomiędzy Walt Disney Company i Euro Disneyland SCA

OPŁATY LICENCYJNE:

• 10 % od dochodów brutto z przejazdów, biletów wstępu i podobnych opłat zarówno w przypadku parku jak i innych atrakcji

• 5 % dochodów brutto z towarów, jedzenia , napojów sprzedawanych w , lub w pobliżu parku, lub innych atrakcji i obiektów, które bazują na motywach Disney’a

• 10% z opłat wynoszonych przez Partnerow

• 5% dochodów brutto z wynajmu pokoi i tym podobnych opłat

Umowa:

23 marca 1987 roku – Walt Disney Company podpisuje umowę z francuskim rządem krajowym, regionalnym i lokalnym

Ze strony rządu :

• Korzystne warunki kredytu

• Przedłużenie szybkiego systemu kolei (RTR) do parku rozrywki

• Budowa dwóch węzłów prowadzących do Euro Disneylandu z drogi głównej

• Budowa na terenie parku specjalnej stacji dla pociągów pośpiesznych

Euro Disneyland – spółka publiczna ( Euro Disneyland SCA) z 51% kapitałów własnych będących w posiadaniu osób prywatnych i instytucji. Pozostałe 49% udziałów jest własnością Walt Disney Company, która utrzymuje kontrolę zarządczą nad firmą.

Ze strony Walt Disney Company :

• Nowe miejsca pracy ( planowane zatrudnienie 12. Tys pracowników)

• Kontrakty dla lokalnych dostawców

• Rozwój regionu

KONKURENCJA :

Za czynniki mogące ujemnie wpłynąć na popularność Disneylandu należy uznać :

• Dużą liczbę miejsc atrakcyjnych turystycznie w Paryżu

• Różnego typu tradycyjne formy rozrywki jak : festiwale, karnawały i inne podobne wydarzenia – charakterystyczne dla miast i miasteczek francuskich

• Inne parki rozrywki, Legoland, parki w Niemczech

DLACZEGO PARYŻ ?

Niemcy, Wielka Brytania, Hiszpania ( +warunki pogodowe, +warunki kontraktu), Francja (+Centralne położenie, +Łatwy dostęp do populacji Europejczyków, +Popularność Francji (Paryża), +Warunki kontraktu, - Pogoda w centralnej Francji), Włochy.

PRZESŁANKI :

• Sukces w Japonii

• Popularność produkcji Disney’a w Europie

• 2 mln Europejczyków odwiedzających parki Disney’a w USA każdego roku

• Duży potencjalny popyt – bliskość obszaru o dużej populacji oraz relatywnie wysokich dochodach

• Dostępność niezbędnej infrastruktury : wody, prądu etc.

• Zdolność do przyciągnięcia znaczącej ilości turystów, dostępność wykwalifikowanych pracowników, łatwy dostęp do transportu.

TOKYO DISNEYLAND :

• Otwarty w 1983 roku Tokyo Disneyland był odejściem od dotychczasowych zasad Walt Disney Company

• The Oriental Company Limited, firma z Japonii wyszła z propozycją otwarcia Disneylandu w japonii

• Tokyo Disneyland w pełni należy do The Oriental Company Limited

• Disney zaprojektował park i dał licencje na używanie postaci w zamian za 10 % dochodow z wejściówek oraz 5 % z wpływów z posiłków i pamiątek

• Pomimo wielu wyzwań związanych z ograniczoną przestrzenią , niesprzyjającym klimatem i różnicami kulturowymi Tokyo Disneyland stał się ogromnym sukcesem. Pod koniec 1980 notowal 15 mln wizyt rocznie – więcej niż jakikolwiek inny Disney park

ORLANDO DISNEY WORLD :

Drugi park rozrywki. Powstał nieopodal Orlando na Florydzie na powierzchni 29 000 akrów. Otwarty w 1971 r. Składa się z trzech osobnych parków : Magic Kingdom (1971), Experimental Prototype Community of Tomorrow Center (1982), Disney’s MGM Studios (1989).

LOS ANGELES DISNEYLAND :

Pierwszy otwarty w 1955 r. w Anaheim. Zajmowal powierzchnię 160 akrów. Stworzony przy współudziale telewizji ABC. Przyczynił się do rozwoju rejonu, w którym się znajdował.

PARKI ROZRYWKI :

• Walt Disney pionierem koncepcji parku rozrywki

• Cel : stworzenie unikalnej rozrywki – doświadczenie, które łączy fantazje, historie, przygodę i naukde, a gość jest nie tylko obserwatorem spektaklu ale i jego uczetnikiem.

• Wszystkie parki podzielone w podobny sposób na „landy” z identycznymi atrakcjami :

• Main Street

• Frontierland

• Tomorrowland

• Fantasyland

• Adventureland

• Sukces parków Disney’a

Założona przez Walta Disney’a w 1923 r. Dziś z przychodami równymi 23 mld $ i zyskami rzędu 4 mld $ jest największą i najbardziej znaną firmą rozrywkową na świecie.

Konglomerat o szerokim wachlarzu działania :

• Stacje radiowe i naziemne

• Studia filmowe

• Dystrybucja filmów

• Disney records

• Produkty konsumpcyjne

• Internet

• Marketing bezpośredni

• Parki rozrywki

20% zysków firmy jest generowane poza USA z czego Europa stanowi największy rynek z 9-% udziałem we wpływach koncernu.

WYKLAD XI (15.05)

GENERAL ELECTRIC

Firma amerykańska, działa w ponad 170 krajach, około 300 tys. pracowników. Notowana na giełdzie nowojorskiej, ponadto też w Londynie, Paryżu i Frankfurcie. Obecny dyrektor Jeffrey Immelt.

GE w swojej historii otrzymał wiele nagród.

Międzynarodowa korporacja przekształcająca nowa.

Dwunaste co do wielkości przedsiębiorstwo na świecie. Obecny w 160 krajach. Jako jedyna spółka w Ameryce notowana na Dow Jones Industrial Index nieprzerwanie od 1896 (pierwsza lista). Firma również obecna w Polsce.

5 mld $-budżet na Badania i Rozwój ( w Polsce wynosi on 5,2 mld ZŁOTYCH w całym roku 2010). 1 mld$ - budżet na szkolenia pracownicze

BRANŻE w których działa GE

• energetyka

• aparatura pomiarowa

• przemysł lotniczy

• przemysł kosmiczny

• przemysł AGD

• przemysł chemiczny

• przemysł medyczny

• bankowość

• film

• kolej

HISTORIA FIRMY

Thomas Alva Edison – jedyny z najbardziej znanych i twórczych wynalazców na świecie, Do najważniejszych wynalazków zaliczamy żarówkę, fonaograf, płytę gramofonową, lodówkę, betoniarkę. Założycie słynnego pisma Science. W 1878 roku zakłada Edison Electric Light Company. w 1892 dochodzi do fuzji z Thomson-Houston Company zarządzana przez Charles’a A.Coffina tworząc General Electric Company

1938 -> GE wprowadza na rynek świetlówki
1995 -> firma pojawia się na polskim rynku
1918 -> fuzja GE z Pacific Electric Company
1894 -> Edison sprzedaje wszystkie swoje udziały w firmie, pozostając jej konsultantem

JACK WELCH

w 1960 rozpoczął pracę w GE jako junior engineer
w 1981 roku został najmłodszym w historii GE przewodniczącym i dyrektorem generalnym, w czasie jego rządów wartość rynkowa przedsiębiorstwa znacznie wzrosła

SYTUACJA W GOSPODARCE (w latach 80. za panowania Welcha)

• rosnąca konkurencja ze strony Azji

• wydajność amerykańska wciąż najwyższa na świecie, lecz spadła od lat 60.

• inflacja osiągnęła 18%

• 9 na 10 amerykańskich spółek w ogóle nie eksportowała towarów, liczył się tylko rynek wewnętrzny

SYTUACJA W GE W LATACH 80.

150 działów z czego 3 ( oświetlenie, systemy energetyczne, silniki ) zajmowały jedno bądź dwa miejsca w swojej kategorii

a kolejne 3 (tworzywa sztuczne, turbiny gazowe, silniki samolotowe) radziły sobie za granicą

ZASADA STRATEGICZNA

” Numer jeden, numer dwa ” jeśli jakiś dział nie zajął 1 lub 2 miejsca na świecie zostaje on sprzedany

Businees is simple
* problemy w biznesie powstają wtedy gdy ludzie są odcięci od informacji, których potrzebują

REWOLUCJA W GE. ETAP 1. faza hardware

EWOLUCJA W GE. ETAP 2. faza software

WORK – OUT cele

• maksymalizacja kapitału intelektualnego

• wiedza i zaangażowanie pracowników

• eliminacja niepotrzebnych pracowników

• budowanie zaufania

korzyści :

• efektywność

• siła tkwiła w ludziach

• redukcja biurokracji

INICJATYWA JAKOŚĆI

oparta o metodę zarządzania jakością zwana Six Sigma – pierwszy raz zastosowana w firmie Motorola

• celem tej metody wyeliminowanie usterek i wad produktów dostarczanych klientom, stworzenie produktów światowej marki, a nie po prostu dobrego jakościowo

• w 1995 r. wprowadzona w GE

• usterki redukowane już na linii produkcji

Six Sigma stosowana również przez Motorolę, 3M, Honeywell – metoda zarządzania jakością , powstała w połowie lat 80. wymyślona przez Bob Galvin

LEGALNY PLAGIAT

przejmowanie dobrych pomysłów z innych przedsiębiorstw

• Wal-mart -> SIR (szybka informacja o rynku)

• Motorola -> Six Sigma

• technika „sybkiej reakcji” z Nowej Zelandii

• Crystei i Canon -> techniki wprowadzania produktu na rynek

• GM i Toyota -> techniki zaopatrzenia

• Ford -> program podnoszenia jakości , także z IBM czy Johnson&Johnson

PIERWSZE USŁUGI GE

oddaje w leasing samoloty, tabor kolejowy, samochody osobowe, ciężarówki i satelity

Centrum usługowe – CROTONVILLE również jako centrum badawcze, centrum rozwojowe dla menadżerów -> „Harvard amerykańskiego świata biznesu”

EKSPANSJA

• zakup RCA (radio) oraz NBC

• największe przejście poza „ropowymi” w historii

• NBC – korzystnie zrestrukturyzowane przez GE (przejęto z NBC z trudnościami) – aktualnie podstawowe źródło dochodów GE

DALSZA EKSPANSJA

• 1987r wejście do Europy i początek globalizacji firmy

POTKNIĘCIA GE

dwa najważniejsze:

1. fuzja zablokowana przez komisję europejską z Honeywell

2. skażenie rzeki Hudson. Jedno z przedsiębiorstw GE zatruło tą rzeką, zatruwając w ten sposób środowisko. Znaczną sumę muszą przeznaczać na rewitalizację tej rzeki

JEFFREY R. IMMELT

W GE pracuje od 1982 r. Został prezesem i dyrektorem 7 września 2001 r. Przed objęciem stanowiska był szefem GE Medical System (obecnie GE Healthware)

SYTUACJA GOSPODARKI – za rządów Immelta

• rozpoczął swą prezesurę na 4 dni przed napadem terrorystycznym WTC, co miało negatywny wpływ na sektor silników samolotowych w przedsiębiorstwie

• w zamachu ginie dwóch pracowników GE – firma wypłaca wysokie odszkodowanie w ramach ubezpieczenia

NOWA KAMPANIA

„GE imagination at work” . GE energooszczędny i ekologiczny

INNE ZMIANY

IMMELT połączył działy i dzięki temu mamy teraz tylko ich 6 (infrastrukturę, przemysł, NBC Universal, opiekę medyczną, finanse komercyjne, finanse indywidualne)

GE infrastruktura zajmowało się: lotnictwem, energią, transportem, ropą, gazem
NBC: sieci telewizyjne, resorty
medycyna: systemy kliniczne, kardiologia, chirurgia

ECOIMAGINATION

liczna nowych energooszczędnych i ekologicznych produktów oraz usług zaoferowanych przez GE wzrosło z 14 do 48, wiele prezentowanych jest nowa technika przyjazna środowisku

• podwojenie inwestycji B&R

• wprowadzenie na rynek więcej produktów Ecoimagination

• redukcja emisji gazów cieplarnianych

• zwiększenie wydajności energetycznej

• informacje o przebiegu programu

PORÓWNANIE Welch vs. Immelt

	WELCH	IMMELT
paradygmat	orientacja na wydajność silny biznes 1 lub 2 pozycja na rynku	na skuteczność rozwój silników w przyszłości
metodologia	6 Sigma	rozwój zewnętrzny i marketing
rynek docelowy	UE, USA	kraje rozwijające się
portfolia	‘generator gotowości’ finansowość	rozwój silników infrastruktura
odpowiedzi	w granicach przyzwoitości	społeczny odpowiednik

WYKŁAD XII

SPÓŁKI NAFTOWE I RYNEK ROPY NAFTOWEJ

ROPA NAFTOWA – olej skalny. Jest ciekłą kopalną mieszaniną związków z przeważającym udziałem węglowodorów. Znajduje się pod powierzchnią ziemi i pod dnem morza. Nie jest produktem jednorodnym.

Generalnie można ją podzielić gatunkowa:

• ropę lekką/słodką,

• ropę ciężką/kwaśną.

Głównymi składnikami ropy naftowej są węglowodory nasycone o prostych łańcuchach, a ich rozdzielenie następuję na drodze destylacji frakcyjnej.

Właściwości ropy naftowej odkrył Ignacy Łukasiewicz – Polak – (1822-1882), w 1853 roku skonstruował lampę naftową, w 1854 wybudował pierwszą kopalnię ropy naftowej, a w 1856 pierwszą rafinerię.

Jednostką miary jest baryłka, której mamy dwa rodzaje: amerykańska baryłka (używana w przemyśle naftowym) i brytyjska (używana jest w handlu piwem).

Na świecie identyfikuje się w sumie ok 160 różnych gatunków ropy. Z punktu widzenia globalnego obrotu gospodarczego (finansowego) najważniejsze znaczenie, objawiające się w formie przypisywanym im wskaźnikom cenowym to:

• Brent,

• WTI,

• tzw. koszyk OPEC,

• Dubai Fateh,

• ropy rosyjskie.

GATUNKI ROPY:

1. Brent: jest mieszaniną ropy wydobywanej z 15 pól na Morzu Północnym (trudno ją wydobyć) , zaliczana jest do ropy słodkiej i lekkiej. Inne nazwy Brent Blend, London Brent

2. WTI (West Texas Intermediate): to ropa uważana za synonim słodkiej/lekkiej, zawiera ok 0,24% siarki. W procesie destylacji uzyskuje się z niej większa ilość benzyny i oleju napędowego. W Stanach Zjednoczonych wydobywana jest głównie w regionach Appalachów i Luizjanie. Odpowiadający tym parametrom gatunkowym surowiec wydobywa się też w istotnych ilościach w niektórych krajach Azji i Afryki, a także w Australii.

3. OPEC Reference Basket (koszyk OPEC): jest średnioważonym wskaźnikiem ropy obejmującym ropę pochodzącą z krajów OPEC. W przekroju gatunkowym koszyk OPEC jest nieco kwaśniejszy i cięższy od ropy typu Brent.

4. Dubai Fateh: wydobywana w Emiracie Dubaju jest ropą kwaśną. Do czerwca 2005 r wchodziła w skład koszyka OPEC. Jest wykorzystywana także jako cena odniesienia przy eksporcie surowca na Dalekim Wschodzie.

5. Ropy rosyjskie (Urals, Siberian Light, Rebco (Urals), Sokol): zdecydowanie najpopularniejszy Urals stanowi mieszankę ropy zachodniosyberysjkiej Siberian Light i ciężkiej kwaśnej ropy z regionów Uralu oraz Powołża. Jej dostawy odbywają się przez Noworosyjski systemem rurociągów „Przyjaźń”. Sokol to ropa wydobywana w ramach projektu Sachalin 2. Rebco jest eksportowana przez terminal BTS w Primorsku. Obrót gatunkiem ropy Rebco odbywa się też na nowojorskim NYMEX-ie.

6. Orinoco crude: najcięższa, określana mianem extra heavy, ropa pochodząca z Wenezueli i jej złóż znajdujących się na południowy wschód od Caracas. Jej wysoka gęstość sprawia, że bez uprzedniego podgrzania bądź zmieszania z naftą tłoczenie jej rurociągami jest niemożliwa

CENA ROPY:

Determinanty:

• wielkość popytu i podaży na ropę,

• sytuacja makroekonomiczna,

• kurs dolara,

• rynki finansowe,

• geopolityka.

DETERMINANTY PODAŻY: największe koncerny świata

5 największych koncernów świata to:

1. Saudi Aramco,

2. Gazprom,

3. Nioc,

4. ExxonMobil,

5. Rosneft

Największe przedsiębiorstwa zajmujące się sprzedażą tzw. „Wielka 5”:

• BP,

• Chevron,

• ConocoPhilips,

• ExxonMobil,

• Shell,

• Total

SAUDI ARAMCO OIL COMPANY:

• arabski koncern prowadzący poszukiwanie i wydobycie ropy naftowej,

• największa pod względem dziennej produkcji – zaspokaja ponad 10 % światowego zapotrzebowania na ten surowiec,

• powstał w 1933 gdy Arabia Saudyjska zezwoliła na poszukiwanie i eksploatację jej zasobów amerykańskiej firmie Standard Oil of California (dzisiejszy Chevron)

• obecnie własność Arabii Saudyjskiej

• do koncernu należy największe na świecie pole naftowe Ghawar, znajdujące się na 100 km od Dhahran w Al.-Ahsa. Jego powierzchnia wynosi 280 km na 30 km,

• zatrudnia ok 52 tys. osób,

• firma państwowa,

• nie publikuje sprawozdań finansowych,

• jest w stanie przepompować dziennie 12,5 mln baryłek,

• posiada potwierdzenie rezerwy wielkości ponad 260 mld baryłek z czego większość można z łatwością wydobywać kosztem niecałych 3 dolarów za baryłkę

• koncern nie wydobywa poza granicami kraju, ponieważ nie musi

GAZPROM:

• siedziba Moskwa,

• większość udziałów posiada państwo,

• wydobycie: zachodnia Syberia, Półwysep Jamalski, Zatoka Obska.

• rosyjski koncern państwowy,

• największy światowy wydobywca gazu ziemnego. Kontroluje 16% dokumentowanych rezerw gazu na świecie,

• zatrudnia 445 tys. osób,

• jest kluczowym dostawcą energetyki i odbiorców detalicznych całej Europy Środkowej i Wschodniej oraz krajów byłego ZSRR,

• posiada najdłuższy system transportu gazu,

• najważniejsze gazociągi Nord Stream and South Stream

NATIONAL IRANIAN OIL COMAPANY:

• przedsiębiorstwo państwowe,

• wydobycie i przetwórstwo oraz transport,

• siedziba: Teharan , Iran,

• liczba baryłek dziennie: 6,4 milionów,

• założona w 1948,

• najważniejsze osoby Ghardi Ghasem i Ahmad Ghalehbani,

• liczba pracowników 41 tys. osób

EXXON MOBIL:

• spółka paliwowa utworzona 30 listopada 1999 roku przez połączenie dwóch przedsiębiorstw: Exxon i Mobil,

• założona pośrednio przez Johna D. Rockefellera, Standard Oil,

• siedziba w Irvig w Teksasie,

• powiązana z Imperial Oil, która działa w Kanadzie,

• jest jedną z największych spółek giełdowych notowanych w obrocie publicznym pod względem kapitalizacji rynkowej na świecie,

• wytwarza 3% światowej produkcji ropy i 2% światowej energii,

• 37 rafineriach w 21 krajach,

• największy prywatny producent ropy naftowej na świecie,

• pionowo zintegrowane przedsiębiorstwo naftowo-gazowe (poszukiwanie nowych złóż, eksploatacja i wydobycie, rafinacja.

ROSNIEFT:

• rosyjski państwowy koncern działający w branży petrochemicznej,

• głównym akcjonariuszem spółki jest Rząd Federacji Rosyjskiej,

• w związku z umową w zamian za udział w produkcji ropy z rosyjskich złóż, spółce Rosnieft z drobnymi zastrzeżeniami ze strony organów regulacyjnych w USA, przyznano udział w produkcji na polach roponośnych w Teksasie i w obszarze Zatoki Meksykańskiej

ROYAL DUTCH SHELL:

• brytyjsko-holenderski koncern petrochemiczny,

• zajmuje się głównie wydobywaniem gazu ziemnego i ropy naftowej oraz ich przesyłem, przetwórstwem, dystrybucją i sprzedażą,

• według badania waszyngtońskiej organizacji Good Jobs First koncern Shell otrzymał 2 mld dolarów dotacji z programów federalnych i stanowych w okresie 2010-2013 – co uplasowało go wśród 10 najbardziej dotowanych firm w USA,

• od początku istnienia firmy logotypem firmy jest stylizowana muszla małża, a nazwa angielska również nawiązuje do muszli.

ORGANIZATION OF PETROLEUM Exporting Countrie (OPEC):

• założona1960 r w Bagdadzie,

• wzrost znaczenia OPEC przypada na okres kryzysu naftowego lat 1973-1974 kiedy to organizacja wielokrotnie podwyższała światowe ceny ropy naftowej,

• siedziba Wiedeń,

• organ naczelny: Konferencja OPEC,

• za najbardziej wpływowego człowieka OPEC uchodzi Ali Al-Naimi, minister ropy naftowej Arabii Saudyjskiej

CENTRA HANDLU ROPĄ NAFTOWĄ:

W wymiarze właścicielsko podmiotowym najważniejszymi instytucjami skupiającymi globalny obrót ropą naftową (i produktami ropopochodnymi) są:

• NEW YORK MECANTILE EXCHANGE (NYMEC) będący częścią największej grupy kapitałowej na świecie zajmującej się obrotem towarowym,

• INTERCONTINENTAL EXCHANGE (ICE) z siedzibą w Atlancie w stanie Georgia, przejęła w obecnym dziesięcioleciu kilka ważnych instytucji obrotu surowcami, z których najistotniejszymi na terenie USA są New York Board of Trade a za granicą londyński International Petroleum Exchange,

• W ujęciu przedmiotowym obrót ropy naftowej wg standardu WTI jest domeną NYMEX. Z kolei najsilniejszą stroną ICE jest praktyczne zmonopolizowanie światowego obrotu.