ZASADY BADANIA PACJENTA W KIERUNKU ZAKAŻEŃ PRZENOSZONYCH DROGĄ PŁCIOWĄ

Obowiązkowi zgłaszania w Polsce podlegają:

1. Kiła

2. Rzeżączka

3. HIV

4. Nierzeżączkowe zakażenia przenoszone droga płciową

5. Kłykciny kończyste

6. Herpes simplex

Wskazania do badania pacjenta w kierunku zpdp:

• dolegliwości lub objawy sugerujące zpdp

- u K - bóle w podbrzuszu, zaburzenia miesiączkowania, bolesne stosunki seksualne, upławy

- u M - wyciek z cewki moczowej, dyzunia, zap. żołędzi, ból jąder

- u K i M - owrzodzenia narządów płciowych, ból i wyciek z odbytu, zap. stawów,

zap. spojówek

• kontakt seksualny z partnerem mającym w/w objawy lub dolegliwości, stwierdzenie u pacjenta dowolnego zpdp w tym brodawek płciowych, mięczaka zakaźnego w okolicach anogenitalnych, świerzbu, wszawicy łonowej, zakażenia HIV, HBV

• zachowania zwiekszające ryzyko nabycia zpdp np. uczestnictwo w komercyjnych usługach seksualnych

• u ofiar i sprawców przestępstw seksualnych

• u K: przed planowanym zabiegiem w szyjce macicy (indukowanie poronień, zapłodnienie in vitro, założenie wkładki wewnątrzmacicznej)

Schemat badania

- Bad. podmiotowe

- Bad. przedmiotowe

- Bad. dodatkowe

Wywiad chorobowy aktualny

• główne skargi

- początek objawów

- ewolucja

- stosowane leczenie

- stosowanie leków z innego powodu

• związek objawów ze stosunkiem seksualnym

- relacja czasowa i przyczynowo skutkowa

- rodzaj stosunków, orientacja seksualna

- stosowane zabezpieczenie i antykoncepcja

- czas ostatniego oddania moczu

Wywiad chorobowy ogólny (M i K)

• schorzenia przebyte i obecne inne niż pdp z uwzględnieniem antybiotykoterapii i immunosupresji

• uczulenia na leki

• przebyte choroby lub zabiegi chirurgiczne w obrębie miednicy mniejszej i narządów moczowo - płciowych

• badania serologiczne w kierunku kiły (data, wyniki)

• przebyte choroby pdp (daty, leczenie, kontrola)

• podróże zagraniczne w ciągu ostatnich 6 miesięcy

• spożycie alkoholu

• stosowanie dożylnych środków odurzających, przetaczanie krwi i substancji krwiopochodnych

• zawód - zwiększona ekspozycja na przygodne kontakty seksualne

Wywiad chorobowy ogólny (K)

• miesiączki

• ciąże i porody

• zabiegi ginekologiczne

• stosowanie leków dopochwowych

• bolesność podczas stosunku

• plamienia

• badania ginekologiczne

Wywiad epidemiologiczny - cele:

- wykrycie źródła zakażenia

- ustalenie łańcucha epidemiologicznego

Wywiad epidemiologiczny

• daty ostatnich stosunków i ich miejsce

• liczba partnerów i ich możliwie najdokładniejsza identyfikacja

• rodzaj stosunków i stosowane formy zabezpieczeń

Badanie przedmiotowe kobiet

• wygląd ogólny

• badanie dermatologiczne

• badanie brzucha

- okolica pachwinowa (przepukliny, węzły chłonne), okolica zewnętrznych narządów płciowych (srom, ujście cewki moczowej, ujście pochwy)

- oburęczne badanie ginekologiczne

- badanie okolicy odbytu

Badanie przedmiotowe mężczyzn

• wygląd ogólny

• badanie dermatologiczne

• badanie brzucha

- okolica pachwinowa (przepukliny, węzły chłonne)

- okolica narządów moczowo płciowych (penis, napletek, ujście cewki moczowej)

- okolica moszny (jadra, najądrza)

• badanie odbytnicy

- napięcie zwieraczy, pęknięcia, żylaki, nacieki, owrzodzenia,

- badanie per rectum

Materiał do badań laboratoryjnych - 3 cm przez cewkę moczowa czyli aż za dołek łódeczkowaty

Badania dodatkowe obligatoryjne

- chlamydioza (Ch.trachomatis serotypy od D do K)

- rzeżączka

- kiła

- HIV/AIDS

Badania dodatkowe fakultatywne (wywiad i/lub badanie przedmiotowe)

- bakteryjne zakażenia pochwy

- zakażenia drożdżakowi

- rzęsistkowica

- opryszczka narządów płciowych

- świerzb

- wszawica łonowa

- wrzód miękki

- ziarnica weneryczna pachwin

- ziarniniak pachwinowy

- hepatitis B i C

Badania laboratoryjne u kobiet

• wymaz z tylnego sklepienia pochwy ( i wydzielina z wziernika )

- rzęsistkowica, kandydoza, bakterie, mykoplazmy, kiła

• wymaz z kanału szyjki macicy

- rzeżączka, chlamydioza

• wymaz z cewki moczowej

- rzeżączka, chlamydioza

• krew

- HIV, kiłowe odczyny serologiczne, HBV, HCV, ewentualnie w chlamydiozie

Poza tym jeśli odpowiednie dane z wywiadu

• wymaz z kanału odbytu

- rzeżączka, chlamydioza

• wymaz z gardła

- rzeżączka, chlamydioza

Badania laboratoryjne u mężczyzn

• wymaz z cewki moczowej

- rzeżączka, chlamydioza

• krew

- HIV, kiłowe odczyny serologiczne, HBV, HCV, ewentualnie w chlamydiozie

Poza tym jeśli odpowiednie dane z wywiadu

• wymaz z kanału odbytu i gardła

- rzeżączka, chlamydioza

• wymaz spod napletka

- kandydoza