Prawo międzynarodowe publiczne, WYK

Istota prawa międzynarodowego - specyfika

PM - jest to zespół norm regulujących stosunki między podmiotami tego prawa, i wywołujący skutki w prawie międzynarodowym.

Do wieku XIX regulowano wyłącznie sprawy związane z wojną, czyli sojusze, wypowiedzenie wojny, zawieszenie broni.

1928 - pakt Brianda - Kelloga - wyrzeczenie się wojny jako sposobu rozwiązywania sporów.

Tz wojna humanitarna, cywilizowana - prawo humanitarne konfliktów zbrojnych.

Konwencje Genewskie - eliminacje działań zbrojnych - masowego rażenia, min przeciwpiechotnych, bomb kasetowych.

Prawo - morza, lotnicze, kosmiczne, związane z ochroną środowiska, prawo człowieka, ekonomiczne, kulturalne.

Nie każdy uczestnik jest podmiotem prawa, są tylko ci uczestnicy, którzy mają zdolność do czynności prawnej. Są to państwa, międzynarodowe organizacje międzyrządowe, stolica apostolska.

Sposób tworzenia prawa międzynarodowego. Państwa tworzą instytucje, ONZ, Rada Europy.

Prawo międzynarodowe tworzy się poprzez umowy zawierane między państwami - nie obowiązuje wszystkich. Dotyczy państw, które są stronami umów.

IUS COGENS - normy powszechnie obowiązujące.

Normy - prawo zwyczajowe lub prawo materialne, powszechne ich obowiązywanie wynika z nakazu moralnego.

- nie zabija się jeńców wojennych, nie można handlować ludźmi.

Normy techniczne - np. dotyczące ruchu lotniczego.

Przyjmuje się, że państwa podpisują umowy w dobrej wierze.

Umowy międzynarodowe są ważne, bo działają na zasadzie wzajemności. Wiele norm prawa międzynarodowego działa w interesie ogólnym.

Sankcje

Każda norma prawna wymaga sankcji, dzielą się na:

- sankcje zorganizowane - są przewidziane.

- sankcje niezorganizowane

Sankcje zorganizowane:

1. organizacyjne - wiążą się z przynależnością państw do organizacji międzynarodowych. Upomnienia, ostrzeżenia, wezwania do przestrzegania, zwieszenie, wykluczenie.

2. korygujące - sankcje przez, które państwa wyrównują skutki działania nielojalnego partnera np. państwo łamie umowę - inne państwo przestaje udzielać mu pomocy - nie sprzedają technologii. Cofnięcie klauzuli uprzywilejowania.

Brak wykładu 2:(

Historia PMP

GRECJA

W środowisku starożytnej Grecji ukształtowały się pewne zasady zawierania pokoju, zawieszanie broni, zawiązywanie traktatów, przymierzy i sojuszy. Pewna grupa ludzi była wykluczona z androlepsji. Grecy znali pojęcie misji specjalnych, ale nie znali i nei szanowali nietykalności posłów. Posłami mogli być ludzie, których nietykalność obowiązywała na podstawie tradycji np. kapłani. Prowadzili 2 typy wojen. Wojny między państwami greckimi i wojny z barbarzyńcami. Prawo greckie było wyłącznie prawem dla Greków. Stosunku do niektórych cudzoziemców stosowne jest prawo proksemia? Im przysługiwały gwarancje gościny. W Grecji można także szukać początku organizacji międzynarodowej. Kiedy groziło im niebezpieczeństwo ze strony barbarzyńców zawsze byli razem. Anfiktony? Organizacja o charakterze religijno politycznym, która służyła opiece nad miejscami wspólnego kultu.

CHINY

W 3-4 w pne było wiele państwa zależnych od Chin. Nie równoprawność traktatów wyrażała się tym, że państwa wasale musiały płacić daninę seniorowi. Senior gwarantował państwom pomoc w razie agresji państwa trzeciego bądź w nadzwyczajnych stanach np. klęsk żywiołowych. Chińczycy znali pojęcie nietykalności posłów. Wykluczali wojny zaborcze lub łupieżcze.

Starożytny RZYM

Rzymianie bogacili się zdobywając terytoria, łupy i niewolników. Znali pojęcie nietykalności posłów, ukształtowali pojęcie wojny sprawiedliwej. Przestrzegali umów. Używali ultimatum jak chcieli coś wynegocjować. Prawo rzymskie było prawem wewnętrznym.

W okresie feudalnym ośrodkiem służącym rozwojowi instytucji prawnych byłą Europa. Rodzina narodów chrześcijańskich. Za społeczności uznawano państwa chrześcijańskie. Zaczęły tworzyć się reguły odnoszące się do prowadzenie wojen. Miał dla nich szczególne znaczenie sobór Luterański XVI w. Przyjęto w nim decyzje o wykluczenie wojen między narodami chrześcijańskimi. Kościół zajął także stanowisko w sprawie jeńców wojennych. Istniały okresy, w których nie można było prowadzić wojen np. okres wielkiego postu, pokoje boże. Nie można było walczyć z duchowieństwem chłopami. Anatema - klątwa kościoła.

W soborach zaczęli uczestniczyć władcy, świeccy państw uczestniczyli w synonach?, Które były zalążkiem kongresu. Przedstawiano na nich decyzje i koncepcje.

Stanisław ze skarbimierza - dopuszczalność przymierzy z niewiernymi / moralność brania łupów, dozwolone formy walki.

Paweł Władkowic - ojciec tolerancji. Próbował definiować wojnę sprawiedliwą. Za takż uważał wojnę w obronie ojczyzny i wojnę o odzyskanie dóbr.

Średniowiecze - organizacje międzynarodowe. Wielka hanza - porozumienie mies. Leżących nad Bałtykiem i nad morzem PN.

Hanza miała podmiotowość międzynarodową. Zawierała układy i prowadziła wojny.

W połowie XVI i XVII w żyje Holender Hugo Gracjusz uważany z twórcę prawa międzynarodowego. W jego przekonaniu prawo międzynarodowe powstaje w zwyczaju i praktyce wielu państw. Dopuszczane wojny prowadzone w słusznej sprawie i w sposób rycerski. Proponuje idee, że morza są własnością wspólną z wyjątkiem strefy przybrzeżnej. Proponuje wyłączenie prawa międzynarodowego z prawa kanonicznego.

Kolejny wykład, nie pełny

Źródła prawa międzynarodowego

Można je rozumieć w sensie materialnym i formalnym.

Źródłem jest to, co powoduje/inspiruje, że tworzą się określone normy.

Umowa międzynarodowa i zwyczaj międzynarodowy

1. Doktryna prawa

2. Orzeczenia sądów międzynarodowych - nie działają na zasadzie precedensu*

*angielski system działa - wyroki za dane przestępstwo się powtarzają

3. Akty jednostronne - mogą być zawierane przez różne podmioty prawa międzynarodowego.

Umowy można dzielić na:

- dwustronne /

- wielostronne / bilateralne i multilateralne

Na sposób przystępowania do umowy:

- otwarte

- pół otwarte

- pół zamknięte

- zamknięte

Umowy zawierane między państwami reguluje konwencja wiedeńska o prawie traktatów.

Zgodnie z konwencją umowa międzynarodowa jest to porozumienie minimum 2 państw zawarte w formie pisemnej, w jednym lub w kilku dokumentach wywołujące skutki w prawie międzynarodowym.

Zastrzeżenia do umów międzynarodowych przysługują każdemu z państw chyba, że umowa je wyklucza.

- mogą być różne zastrzeżenia

- nie można wnosić zastrzeżeń sprzecznych z istotą umowy

Kwestia nieważności umów

Niektóre umowy mogą być od początku nieważne. Nieważność może być względna lub bezwzględna.

Bezwzględna - kiedy umowa została podpisana pod przymusem. Lub kiedy jest sprzeczna z ius cogens

Względna - w umowie zaistnieje błąd. Np. przekupieni pełnomocnicy. (nie każdy kto jest skorumpowany musi tworzyć złe prawo)

Wygasanie umów

- kiedy moja okres, na który zostały zawarte

- zrealizowane zadania umowy

- kiedy strony wyrażą gotowość wygaśnięcia

- umowa wygasa kiedy pojawia się nowa norma ius cogens sprzeczna z daną umową

- wygasa kiedy jest trwała niemożność wywiązania się z umowy

Akty jednostronne

Art. 38 MTS - akty jednostronne nie występują jako źródło prawa, natomiast nikt nie ma wątpliwości, że są źródłem prawa.

Akt jednostronny jest działaniem państwa zamierzającym do wywołania skutków prawnych w prawie międzynarodowym.

Notyfikacja - oficjalne pisemne powiadomienie innych podmiotów o wydarzeniu, z którym państwo wiąże określone skutki prawne. Notyfikuje się np. neutralność wojenną

Uznanie - w formie noty - uznanie, że podmiot prawa istnieje niezależnie czy jest czy go nie ma. Np. uznanie Litwy, istniała niezależnie czy uznamy czy nie.

Protest - w formie noty - państwa protestują kiedy nie chcą aby jakaś praktyka międzynarodowa przekształciła się w zwyczaj, który wyprze pozytywną normę prawa międzynarodowego. Np. misja humanitarna w Ruandzie, która została oprotestowana przez Francję i Rosję bodajże.

Zrzeczenie się - można zrzec się wszystkiego np. części terytorium, immunitetu czy repariacji jak to polska zrobiła.

Podmioty prawa międzynarodowego:

Ci, którzy posiadają zdolność prawną i zdolność do czynności prawnej.

1. Państwa - charakter pierwotny podmiotowości

2. Stolica Apostolska - charakter tradycyjny

3. Organizacje międzynarodowe, międzyrządowe. Podmiotowość wtórna.

1. Warunkiem istnienia państwa jest terytorium, ludność i władza. Żeby dana jednostka była uznana za państwo musi być suwerenna. Musi być pełna kompetencji wewnętrznych i niezależna od podmiotów zewnętrznych.

Państwo zależne - protektoraty międzynarodowe - San Marino (Włochy), Monako (Francja ), Lichtensztajn (Szwajcaria). Państwo wasalne - Andora (podporządkowane prezydentowi Francji i biskupowi Hiszpańskiemu) Raz w roku Andora przynosi wino i ser.

Protektoraty - wynika z umów. W umowach określone jest w jakim zakresie duże państwo będzie reprezentowało interesy państwa małego. Monako było reprezentowane przez Francję. Rola w ogr międzynarodowych itp. Itd.

Atrybuty państwa:

- prawo legacji

- zawieranie umów międzynarodowych

- prawo przystępowania do organizacji międzynarodowych

- prawo występowania z roszczeniami, dochodzenia ich przed sądami międzynarodowymi

- prawo do ponoszenia odpowiedzialności międzynarodowej

- wypowiadania wojny i zawierania pokoju

- nadawania obywatelstwa

- przyznawania azylu

Kwestia sukcesji traktatów - nowe państwo jest związane ius cogens i takimi, które dotyczą kontynuacji faktów.

Sukcesja w organizacjach zależy od decyzji w danej organizacji.

2. Stolica Apostolska - papież i zespół urzędników kurialnych. Papież podmiotem prawa międzynarodowego.

Do 1870r istniało państwo kościelne. Stolica Apostolska zachowuje atrybuty podmiotowości poprzez umowy międzynarodowe - konkordaty.

Atrybuty Stolicy Apostolskiej

- prawo legacji

- stosunki między stolicą apostolską a państwami

- przynależność do organizacji międzynarodowych

- udział w konferencjach

1920 - układy Laterańskie, stolica uzyskuje terytoria, powstaje państwo Watykan

Obszar - obszar siedziby papieskiej placu świętego Piotra i okolic, Katedra w Loteranie, tereny Kastel Gandolfo, tereny kościoła św. Franciszka.

Watykan - jest państwem autokratycznym - ludność i obywatelstwo. Obywatelstwo Watykanu ma się tak długo jak się mieszka. Stolica apostolska i państwo Watykan to 2 podmioty.

3. Organizacje międzynarodowe - międzyrządowe. Nie posiadają takich atrybutów jak państwa, nie posiadają ludności, mają jakieś terytorium, jakąś władzę. Nie mają suwerenności.

Istnienie podmiotów/organizacji zależy od woli państw.

Ograniczone atrybuty:

- zawieranie umów międzynarodowych

- prawo legacji, legacja bierna

- może występować przed sądami

- nie wydawane są wyroki tylko opinie prawne

Podmiotami są tylko takie organizacje, które mają określoną sumę kompetencji. Największe i najważniejsze regionalne.

Terytorium w stosunkach międzynarodowych

-państwowe

-??? Np. morza otwarte, przestrzeń kosmiczna

-??? Np. Antarktyda

Państwowe

Określone granicami terytorium lądowe. Jeśli państwo ma położenie przymorskie, pas wód morskich do zewnętrznej granicy morza terytorialnego (12mil),­ słup powietrza, który znajduje się nad terytorium lądowym i morskim do nieskończonej wysokości (gdzie tylko mogą dolecieć). Należy również to co znajduje się w głębi ziemi pod obszarem lądowym i morskim do granic eksploatacji. Państwo funkcjonuje w granicach czyli liniach albo płaszczyznach oddzielających różne jednostki geopolityczne. Granice linearne są wymysłem 19w. Starają się określić naturalną przestrzeń np. na rzekach, górskich szczytach.

Pas drogi granicznej - pas ziemi, który dzieli państwa. Kilkadziesiąt metrów zaoranej ziemi. Nie wolno się osiedlać i prowadzić działalności gospodarczej.

Strefa nadgraniczne - 6km od granicy specjalne przepisy celne. Policja ma specjalne uprawnienia. Istnieją specjalne ograniczenia w obrocie nieruchomościami.

Pas graniczny - najmniejsze jednostki administracyjne państwa. Specjalne przepisy dotyczące obrotu nieruchomościami - przywileje, które nie odnoszą się do reszty kraju odnośnie wymiany towarowej lub ruchu osobowym. Terytorialne zwierzchnictwo państwa może być ograniczone.

Demilitaryzacja - na pewnym obszarze wszystko co wojskowe OUT. - tego typu porozumienia podpisywane po wojnach. Np. demilitaryzacja Nadrenii

Neutralizacja - obejmuje międzynarodowe szlaki wodne. Cieśnina Magellana, kanał Sueski i Panamski. Oznacza wyłączenie z możliwości działań wojennych na danym obszarze oraz nie wykorzystanie w charakterze baz wypadowych.

Bazy wojskowe na danym terytorium np. cesja dzierżawcza i administracyjna. Na podstawie umowy międzynarodowej za opłatą dane państwo oddaje kawałek swojego terytorium. USA- Guantanamo, Guam, Okinawa, WB - Malta. Państwo dzierżawiące ma prawo instalować urządzenia wojskowe, przechowywać broń i amunicje, utrzymywać personel. Ma prawo do komunikacji zew. Mieszkańcy maja immunitet.

Dzierżawy- na podstawie umowy odpłatnie udostępnia się terytoria innemu państwu. Dzierżawa fińska wyspy małeiwysoki i kanał sejsnejski. Finlandia płaci rentę Rosji.

W umowie jest zawarte zastrzeżenie, że nie mogą być instalowane urządzenia militarne.

Zmiany terytorialne - powierzchnia państwa może się zmienić. Mogą być czynnikiem zmian naturalnych lub wymiany. Np. zasiedzenie, porzucenie

- cesje terytorialna - umowa międzynarodowa - jakaś część jednego państwa przechodzi pod zwierzchnictwo drugiego państwa.

Najwięcej terytoriów kupiły stany zjednoczone.

Naturalne powiększenie państw - przyrosty, skutek zmiany nurtu rzeki. Granica zawsze jest w głównym nurcie. Po dużej powodzi nurt się zmienił. Można zasypać morze i stworzyć sztuczną wyspę - zalicza się ją do lądu stałego.

Prawo morza

Regulacje zostały podjęte na konferencji prawa morza w 1892 r na jamajce. Można je podzielić na dwa główne podpunkty:

­- w jurysdykcji państwa

- poza jurysdykcją państwa

+ stany pośrednie

Do państwa należą zewnętrzne wody morskie i morze terytorialne. Do wewnętrznych zalicza się wody znajdujące się między brzegiem a linią podstawową morza terytorialnego. Mogą być to:

- zatoki morskie o rozwartości do 24 mil morskich tkz. Zatoki historyczne np. hudsona, laholn, morze karskie, morze biale. Zalicza się również wody portów. Na wewnętrznych wodach morskich nie istnieje prawo nieszkodliwego przepływu. Na podstawie statutu Weneckiego z 1923 r porty są otwarte dla statków. W prawie międzynarodowym odróżnia się statki i okręty.

Statki są handlowe a okręty wojskowe. Porty są otwarte dla żeglugi cywilnej. Wejście do portu okrętu wymaga zaproszenia państwa nadbrzeżnego. Zaproszenie do wejścia do portu daje immunitet.

Są również porty zamknięte. Są to porty wojskowe, rybackie i obsługujące żeglugę kabotażową.

Do państwa należy pa morza terytorialnego. Morze może mieć szerokość do 12 mil od linii podstawowej. Morze terytorialne należy do państwa. Obowiązuje na danym terytorium prawo i wszystkie kwestie związane z jego bezpieczeństwem, rybołówstwem, przepisami celnymi. Na morzu terytorialnym obowiązuje zasada nieszkodliwego przepływu. Przepływ jest nieszkodliwy kiedy statek nie stosuje groźby użycia siły, nie prowadzi ćwiczeń wojskowych, nie zbiera informacji, nie uprawia rybołówstwa, nie prowadzi badan naukowych, nie wyładowuje lub załadowuje towarów lub osób, nie zanieczyszcza wód morskich. W czasie pokoju po morzu terytorialnym mogą poruszać się również okręty, podwodne muszą płynąć wynurzone. Z lotniskowców nie mogą startować samoloty. Reszta po zewnętrznej stronie linii podstawowej to morze otwarte. Należy do res comunicus - stanowi dobro wspólne.

Jest jednym z najstarszych praw uznanych przez społeczność międzynarodową. Państwa afrykańskie zaczęły wyznaczać 200milową strefę. Inne państwa także zaczęły wyznaczać sobie strefę ekonomiczną. Strefa ekonomiczna oznacza wyłączność w wykorzystywaniu morskich zasobów żywych oraz możliwość eksploatacji dna morskiego, instalacje wydobywcze do 200mil od linii podstawowej poza krawędź szelfu.

Szelf kontynentalny - dno morskie przylegające do państwa nadbrzeżnego. Jak się nie załamie na odległości 200mil ponad 200 metrów to za zgodą międzynarodowej komisji może być do 350 mil morskich, ale za to się płaci. Prawo eksploatacji szelfu należy do państwa nadbrzeżnego i jest to prawo ekskluzywne (wyłączne).

Morze otwarte

Mogą się po nim poruszać statki i okręty. Wolność morza otwartego:

- wolność żeglugi

- wolność rybołówstwa

- układania kabli i rurociągów

- przelotu

- prowadzenia badań naukowych

- wolność budowania sztucznych wysp

Na morzu otwartym statki podlegają prawu państwa bandery. Każdy statek musi być zarejestrowany i mieć banderę państwa rejestracji.

Wyjątki: prawo pościgu, prawo wizyty i rewizyty.

Z prawem pościgu mamy do czynienie wówczas kiedy statek lub jego załoga / pasażerowie dopuścili się złamania praw państwa nadbrzeżnego w porcie lub na morzu terytorialnym i pościg zaczął się na obszarze jurysdykcji państwa. Pościg może być prowadzony przez okręty lub samoloty wojskowe.

Funkcje policyjną na morzu pełnią okręty dlatego załoga okrętu może zwizytować statek i sprawdzić czy wszystko gra np. podejrzenie o piractwo, handel ludźmi, kiedy nie ma bandery lub kiedy uprawa piractwo telekomunikacyjne. Np. audycje TV i radiowe z morza otwartego.

Konkrecje - bulwy- ogromne i znajdują się na dnie mórz głębokich, niklu, kobaltu pierwiastków z dominacją manganu, niklu, kobaltu. Nie można ich wydobywać póki droga jest technologia. Państwa rezerwują sobie prawo do wydobywania w przyszłości. Za wydobycie płaci się komisji dna morskiego. Od 87r mamy obszar 1/3 Polski. 150tys dol rocznie 3km pod wodą.

Przestrzeń powietrzna państwa

Pierwsze regulacje pojawiły się wraz z rozwojem lotnictwa - konwencja paryska 1919. Państwo ma całkowitą suwerenność nad jego terytorium lądowym i morskim. Zasada odnosi się do wszystkich państw niezależnie czy są stronami czy nie. W przestrzeni obowiązuje jednolity reżim prawny nad lądem i morzem terytorialnym. Możliwość przelotu nad terytorium państwa wynika z umów dwustronnych i wielostronnych. Samoloty cywilne pasażerskie / handlowe podlegają jurysdykcji państwa, natomiast wojskowe, policyjne, celne muszą uzyskać zgodę państwa. Każdy statek powietrzny musi być zarejestrowany i musi mieć przynależność państwa. Nad morzem otwartym podlega prawu państwa rejestracji. Konwencja paryska od rygoru wejścia w przestrzeń powietrzną państwa uwalnia małe samoloty prywatne. Konwencja Chicagowska z 1944 potwierdza wszystko co było wcześniej. To co jest nowego to możliwość tworzenia stref bezpieczeństwa - obszary gdzie nie można latać. Statut międzynarodowej organizacji lotnictwa cywilnego - organizacja przy NZ. Zajmuje się bezpieczeństwem lotnictwa cywilnego. Ustanawia minimalne standardy dotyczące personelu naziemnego i personelu pokładowego. Ustanawia mapy meteorologiczne i najbezpieczniejsze trasy przelotu. Organizacja przygotowuje konwencje lotnicze dot. Zwalczania porywania samolotów, bezprawnego zawładnięcia lub dotyczące niebezpiecznych zachowań. Do konwencji dołączone są dwa układu odnoszące się do regularnych służb powietrznych - układ o tranzycie i układ o transporcie lotniczym.

Układ o tranzycie:

Odnosi się do przelotu na terenie państwa bez lądowania lub lądowania w celach niehandlowych. Gdy samolot wyjdzie z korytarza wysyłane są myśliwce aby go nawrócić. Jak nie zawróci to prawo pozwala go zestrzelić. Porusza kwestię lądowania awaryjnego. Konwencja wyłącza z lądowania awaryjnego lotniska wojskowe.

Układ o transporcie lotniczym:

Daje prawo do wywozu pasażerów i towarów z kraju rejestracji statku.

Prawo przywozu pasażerów i towarów do kraju rejestracji statku.

Prawo do przywozu i wywozu towarów i pasażerów do państw trzecich.

Przestrzeń kosmiczna zaliczana jest do terra comunis (jest wspólna)

Panuje tam zakaz prowadzenia eksperymentów z bronią nuklearną. Regulacja znajdowała się w umowie zawartej w 1967r. Zdecydowano, że przestrzeń kosmiczna jest otwarta do badań i wykorzystywania przez państwa. Nie można wysuwać żadnych roszczeń. Rozszerzono wcześniejszą umowę z 1963r o wszystkie bronie masowej zagłady, zakazano fortyfikacji i manewrów.

Obszary podbiegunowe

Arktyka PN - status prawny niesformalizowany. Podzielona jest na sektory wg. przylegania.

5 sektorów - Rosji, Kanady, USA, Norwegii i Danii.

Antarktyka - regulacje pochodzą z 1969r. Res ekstra komercium. Antarktyda jest całkowicie zdemilitaryzowana i zneutralizowana. Jest otwarta dla badań prowadzonych przez wszystkie państwa.

Ludność w prawie międzynarodowym

Przez ludność rozumie się ogół osób fizycznych zamieszkujących dane terytorium państwa.

Są to przede wszystkim obywatele danego państwa a także cudzoziemcy (obywatele innego państwa) oraz apatrydzi czyli osoby bez obywatelstwa. Do ludności państwa nie zalicza się cudzoziemców uprzywilejowanych. Cudzoziemcem uprzywilejowanym jest osoba, która ma immunitet. Pozostali to obywatele - obywatelstwo jest trwałym węzłem prawnym łączącym jednostkę z państwem. Konsekwencją obywatelstwa jest opieka dyplomatyczna i konsularna nad obywatelem znajdującym się za granicą państwa. Państwo ma obowiązek wpuścić swojego obywatela na terytorium państwa. Wyjątkiem jest np. epidemia przez, którą państwo może owy obowiązek zawiesić. Cudzoziemców można internować np. obywateli państwa z którym toczy się wojna. Obywatelstw nabywa się w sposób pierwotny przez urodzenie bądź wtórny przez neutralizacje.

Ius sunguimi - prawo krwi - człowiek po urodzeniu ma obywatelstwo takie jak jego rodzice.

Nie dotyczy dzieci znalezionych ani porzuconych.

Ius soli - prawo ziemi - człowiek nabywa obywatelstwo państwa w którym przychodzi na świat.

---