Rozdział I

Wzrost gospodarczy - przyrost produkcji w danym czasie

Gospodarstwa domowe pełnią podwójną rolę;

Dostarczają czynniki produkcji

Konsumują dobra finalne

Za główny cel działania gospodarstw domowych przypisuje się dążenie do maksymalizacji swojego bogactwa (dobrobytu), które oznacza nie tylko materialne, wymierne komponenty, ale również np. czas wolny, zadowolenie.

Świadczone przez państwo usługi wynikają z funkcji tradycyjnych i nowoczesnych, jakie pełni ten podmiot w gospodarce. Do funkcji tych przede wszystkim zaliczamy:

Określenie i ochronę praw własności

Zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego

Zapewnienie powszechnej oświaty i podstawowej opieki zdrowotnej

Ustalenie i utrzymanie stabilnego systmu pieniężnego

Zapewnienie bezpieczeństwa dochodów

Ochronę konsumentów przed nieporządanymi skutkami konkurencyjnego procesu rynkowego

W najprostszym modelu obiegu okrężnego rozmiary działalności w skali makro można mierzyć trzema sposobami, a mianowicie przez sumowanie

Dochodów czynników produkcji

Wartości wytworzonych dóbr i usług

Wydatków na dobra i usługi

RYS. - str.24

Oszczędności - nieskonsumowana część dochodów, stanowiąca odpływ z obiegu okrężnego

Inwestycje - zakupy dóbr kapitałowych (inwestycyjnych), które są używane do produkcji innych dóbr i usług; stanowią one dopływ do obiegu okrężnego

Inwestycje zamierzone (inwestycje netto) - są sumą wydatków firm na przewidywane zakupy dóbr kapitałowych

Inwestycje odtworzeniowe - wydatki przeznaczone na zastąpienie zużytych składnków kapitału; nie powiększają możliwości wytwórczych w przyszłości, a jedynie ją odtwarzają

Inwestycje zamierzone (netto) + inwestycje odtworzeniowe = inwestycje brutto

Inwestycje niezamierzone (nieplanowane) - nieprzewidziane zakupy dóbr inwestycyjnych; nieplanowane zmiany poziomu zapasów

RYS. Ruch okrężny w gospodarce dwupodmiotowej

Podatki bezpośrednie - bezpośrednio obciążają dochód gospodarstw domowych (składki na ubezpieczenia społeczne i podatki dochodowe)

Podatki pośrednie - pośrednio obciążają dochód gospodarstw domowych (VAT, akcyza oraz cła)

Podatki są odpływem z obiegu okrężnego

Budżet państwa - jest to zestawienie dochodów i wydatków państwa w określonym czasie

Płatności transferowe - są to wydatki budżetowe w zamian za które państwo nie wymaga dostarczenia zasobów, dóbr ani świadczenia usług (zasiłki, renty, emerytury, zasiłki socjalne, dotacje przedmiotowe i podmiotowe oraz odsetki od długu publicznego)

Wydatki zasadnicze i płatności transferowe są częścią dopływów do obiegu gospodarczego.

Rys. - str 30

Sytuacja kiedy Fg>0 i I>S może pojawić się w sektorze prywatnym z trzech powodów:

C↑ S↓ Y↑ T↑ Fg↑

I↑ Y↑ T↑ Fg↑

Y↑ TR↓ Fg↑

Eksport - polega na sprzedaniu za granicę dóbr i usług, zasobów oraz pokazywaniu dochodó

Import - polega na kupowaniu z zagranicy dóbr, usług oraz zasobów i sprowadzaniu dochodów

Eksport jest dopływem do gospodarki, a import odpływem z gospodarki.

Gdy eksport produktów równa się importowi mówimy o zrównoważeniu bilansu handlu zagranicznego w danym kraju.

Globalny popyt (AD) - suma wydatków, którą w gospodarce wszystkie podmioty gospodarcze łącznie przeznaczają na nabycie dóbr i usług.

Globalna podaż (Y) - ta wielkość produkcji, którą wytworzą i sprzedadzą podmioty gospodarcze przy danym poziomie cen, kosztów i mocy produkcyjnych.

---