Wykład 8 przestępczość statystyki przestępczości [10 11]

background image

Prof. dr hab. Krzysztof Krajewski

Katedra Kryminologii

Kryminologia

Rok akademicki 2010/2011

Semestr zimowy

background image

Wykład 8

Przestępczość, jako przedmiot

badań kryminologicznych:

przestępczość rzeczywista,

ujawniona, ciemna liczba

przestępstw i statystyki

przestępczości

background image

3

Przestępczość rzeczywista

Zbiór zdarzeń stanowiących przestępstwa

(realizujących znamiona przestępstwa) w danym

okresie czasu, na danym terenie

background image

4

Przestępczość ujawniona

(zarejestrowana)

Zbiór zdarzeń stanowiących przestępstwa

(realizujących znamiona przestępstwa), wiadomość o

których dotarła do organów ścigania, oraz które

zostały przez te organy uznane za przestępstwa i

zostały jako przestępstwa zarejestrowane

background image

5

Przestępczość nieujawniona

(ciemna liczba przestępstw)

Zbiór zdarzeń stanowiących przestępstwa

(realizujących znamiona przestępstwa), o których

wiadomość nie dotarła do organów ścigania lub

dotarła, lecz nie zostały one przez nie jako

przestępstwa zarejestrowane

background image

6

= +

p

r

=

p

u

+ p

n

Przestępczość

rzeczywista

Przestępczość

ujawniona

Ciemna liczba

background image

7

Relacja pomiędzy przestępczością

ujawnioną a nieujawnioną

Hipoteza A

Przestępczość

ujawniona

Przestępczość

nieujawniona

background image

8

Relacja pomiędzy przestępczością

ujawnioną a nieujawnioną

Hipoteza B

Przestępczość

ujawniona

Przestępczość

nieujawniona

background image

9

Relacja pomiędzy przestępczością

ujawnioną a nieujawnioną

Hipoteza C

Przestępczość

ujawniona

Przestępczość

nieujawniona

background image

10

Relacja pomiędzy przestępczością

ujawnioną a nieujawnioną


hipoteza A

prawdziwa przede wszystkim odnośnie

najpoważniejszych przestępstw p-ko życiu i zdrowiu;

hipoteza B

hipoteza pośrednia;

hipoteza C

prawdziwa dla przestępstw drobniejszych, np.

wielu przestępstw p-ko mieniu;

background image

11

Przestępczość ujawniona

Przestępstwa rzeczywiście popełnione

(przestępczość rzeczywista)


Przestępstwa ujawnione

(przestępczość ujawniona)



Przestępstwa wykryte

(takie, w których ustalono sprawcę)

liczba przestępców („ujawnieni” przestępcy)

background image

12

Relacja pomiędzy przestępczością

ujawnioną a wykrytą

Sytuacja optymalna

– wykrywalność = 100%

Przestępczość

ujawniona

Przestępczość

wykryta

background image

13

Relacja pomiędzy przestępczością

ujawnioną a wykrytą

Sytuacja optymistyczna

– 50% < wykrywalność < 100%

Przestępczość

ujawniona

Przestępczość

wykryta

background image

14

Relacja pomiędzy przestępczością

ujawnioną a wykrytą

Sytuacja pesymistyczna

– wykrywalność < 50%

Przestępczość

ujawniona

Przestępczość

wykryta

background image

15

Relacja pomiędzy przestępczością

ujawnioną a wykrytą


sytuacja optymalna

nie występuje w rzeczywistości jako

przeciętna; może natomiast dotyczyć takich przestępstw w
których ujawnienie przestępstwa jest równoznaczne z
wykryciem jego sprawcy;

sytuacja optymistyczna

jako przeciętna występuje w wielu

krajach; dotyczy szczególnie poważniejszych przestępstw;

sytuacja pesymistyczna

jako przeciętna nie jest rzadka w

wielu uprzemysłowionych krajach świata; dotyczy szczególnie
mniej poważnych przestępstw;

background image

16

Przestępczość ujawniona

Przestępczość ujawniona (popełnione przestępstwa)


Stopień zakłócenia porządku prawnego przez przestępczość


Przestępcy ujawnieni (sprawcy wykryci)


Stopień kryminalizacji społeczeństwa

background image

17

Czynniki kształtujące rozmiary

przestępczości ujawnionej

1.

Czynniki o charakterze normatywnym (zakres
kryminalizacji):


neokryminalizacja;

kryminalizacja;

dekryminalizacja;

depenalizacja;

background image

18

Czynniki kształtujące rozmiary

przestępczości ujawnionej

2.

Czynniki wpływające na gotowość obywateli do
meldowania o fakcie pokrzywdzenia:

stosunek ofiary do czynu;

stosunek ofiary do sprawcy;

stosunek ofiary do organów ścigania;

sytuacja w jakiej znajduje się ofiara;

cechy osobowe ofiary;

background image

19

Czynniki kształtujące rozmiary

przestępczości ujawnionej

3.

Czynniki wpływające na praktykę przyjmowania przez
policję zgłoszeń o popełnieniu przestępstwa oraz ich
rejestrowanie:


formalne mechanizmy selekcji ścigania na etapie
podejmowania decyzji o wszczęciu lub odmowie wszczęcia
postępowania;

nieformalne mechanizmy selekcji ścigania na etapie
podejmowania decyzji o wszczęciu lub odmowie wszczęcia
postępowania;

background image

20

Czynniki kształtujące rozmiary

przestępczości ujawnionej

4.

Czynniki związane z polityką ścigania i strategiami
działań policyjnych:


reaktywna strategia działań policyjnych;

proaktywna strategia działań policyjnych;

background image

21

Mechanizmy selekcji

w procesie karnym wszczęcie postępowania i zarejestrowanie
przestępstwa w statystyce policyjnej nie oznacza
automatycznie, iż proces ten przejdzie przez wszystkie swoje
kolejne stadia, do skazania włącznie;

proces karny to poniekąd proces „odpadania”, eliminowania
spraw na kolejnych etapach postępowania na skutek
podejmowania decyzji selekcjonujących;

mechanizmy selekcji to proces prowadzący do zmniejszania się
liczby spraw będących przedmiotem rozpoznania na kolejnych
etapach postępowania;

background image

22

Mechanizmy selekcji

 ustawowe (prawne) kryteria selekcji;
 pozaustawowe (pozaprawne) kryteria selekcji (to ostatnie nie

oznacza zawsze sprzeczne z prawem);

zasada legalizmu ścigania, a mechanizmy selekcji;

zasada oportunizmu ścigania, a mechanizmy selekcji;

background image

23

Mechanizmy selekcji

w amerykańskim procesie karnym (1967)

727.000 aresztowań

= 26,2%

177.000 oskarżeń

= 6,4%

162.000 skazań

= 5,8%

63.000 uwięzionych

= 2,3%

2.780.000 przestępstw zameldowanych

= 100%

background image

24

Mechanizmy selekcji w polskim procesie karnym

Rok 2005

Liczba wszczętych postępowań: 1 235 239

Liczba przestępstw stwierdzonych: 1 379 962 = 100%

Liczba przestępstw wykrytych: 816 961 = 59,2%

Liczba podejrzanych: 594 088 = 43,1%

Liczba oskarżonych: 531 377 = 38,5%

Liczba skazanych: 504 281 = 36,5%

Liczba skazanych

na karę

bezwzględnego

pozbawienia

wolności: 42 969

= 3,1%

background image

25

Przestępczość ujawniona

Podstawowe mierniki przestępczości ujawnionej:

Rozmiary przestępczości:

liczba zdarzeń będących przestępstwami w pewnym okresie
czasu (liczba bezwzględna, całkowita);

background image

26

Przestępczość ujawniona

Podstawowe mierniki przestępczości ujawnionej:

Nasilenie przestępczości:

liczba zdarzeń będących przestępstwami przypadających w
pewnym okresie czasu na określoną stałą liczbę mieszkańców,
najczęściej na 100 tys. (liczba bezwzględna, ułamkowa);

współczynnik przestępczości: liczba przestępstw
stwierdzonych przypadających na 100 tys. mieszkańców;

background image

27

Przestępczość ujawniona

Podstawowe mierniki przestępczości ujawnionej:

Dynamika przestępczości:

zmiany, jakim podlegają rozmiary lub nasilenie przestępczości w

określonym przedziale czasowym (odsetki przy przyjęciu stanu w

określonym momencie czasowym, punkcie wyjściowym, za
100%);

wskaźnik dynamiki przestępczości: procentowa ilustracja

wzrostu (spadku) rozmiarów lub nasilenia przestępczości

ujawnionej między wybranymi punktami czasowymi;

background image

28

Przestępczość ujawniona

Podstawowe mierniki przestępczości ujawnionej:

Struktura przestępczości:

odsetek jaki dany typ przestępstwa, dana grupa przestępstw

stanowi w stosunku do ogólnej liczby zdarzeń przestępnych w
danym okresie czasu (odsetki);

background image

29

Przestępczość ujawniona

Podstawowe mierniki dotyczące sprawców:

 liczba podejrzanych;

współczynnik podejrzanych na 100 tys. ludności;

współczynnik podejrzanych na 100 tys ludności w danej grupie
wiekowej;

liczba skazań

 liczba skazanych;

współczynnik skazań na 100 tys. ludności w wieku

odpowiedzialności karnej;

współczynnik skazań na 100 tys. ludności w danej grupie
wiekowej;

background image

30

Przestępczość ujawniona

Główne rodzaje statystyk przestępczości:


Statystyka policyjna
Statystyka prokuratorska
Statystyka sądowa
Statystyka penitencjarna

background image

31

Statystyka policyjna

Jednostki obliczeniowe:


postępowanie przygotowawcze;

przestępstwo stwierdzone;

 podejrzany;

background image

32

Statystyka policyjna

Współczynnik przestępczości:

liczba przestępstw stwierdzonych przypadająca na 100 tys.
mieszkańców;

Współczynnik wykrywalności:

stosunek procentowy liczby przestępstw wykrytych do liczby
przestępstw stwierdzonych;

Wskaźnik dynamiki:

stosunek procentowy liczby przestępstw stwierdzonych lub
współczynnika przestępczości w roku bieżącym i ubiegłym lub w
innych okresach porównawczych;

background image

33

Statystyka sądowa

Jednostki obliczeniowe:


 sprawa;

osądzenie osoby (skazanie, warunkowe umorzenie, umorzenie,
uniewinnienie; orzeczenia pierwszej instancji, orzeczenia
prawomocne);

 skazanie osoby (orzeczenia pierwszej instancji, orzeczenia

prawomocne);

background image

34

Statystyka sądowa

Współczynnik skazań:


liczba skazań (prawomocnych) przypadająca w danym roku na
10 tys. ludności w wieku odpowiedzialności karnej (tj. powyżej
17 roku życia)

background image

35

Statystyka penitencjarna

Jednostki obliczeniowe:


 osoba tymczasowo aresztowana;

 osoba skazana;

osoba ukarana (w przypadku wykroczeń);

background image

36

Statystyka penitencjarna

Populacja więzienna:


liczba osób pozbawionych wolności w danym okresie czasu, w danym

momencie, lub przeciętna dla danego okresu (liczby bezwzględne;
element statyczny);

przyjęcia do zakładów karnych (liczby bezwzględne; element
dynamiczny);

zwolnienia z zakładów karnych (liczby bezwzględne; element
dynamiczny);

background image

37

Statystyka penitencjarna

Współczynnik prizonizacji:


liczba osób pozbawionych wolności (tymczasowo aresztowanych,

skazanych, ukaranych) przypadająca na 100 tys. ludności;

Wskaźnik zaludnienia (przeludnienia):


stosunek liczby osadzonych do liczby miejsc w zakładach karnych;


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wykład 6 przestępca koncepcje socjologiczne 2 [10 11]
2004 10 11 prawdopodobie stwo i statystykaid 25166
Psychologia społeczna wykład$ 10 11
Notatki z wykładów, Prawo Konstytucyjne - Wykład 10, 11 - Partie Polityczne, DEMOKRACJA POŚREDNIA (r
Wyklad 11 i 12; 10452, Wykład 10 i 11
Kodowanie nowy wykład, Przestrzenie wektorowe, 3
wyklad 9 10 11
WYKŁAD 10 11[1] 03 05
Algebra 10 10 11 Wyklad
F II wyklad 10 11
Elementy ekonomii - wykład 3 (10.11.2007 r.), WSB, elementy ekonomi
wykład 10.11 Merchandising, Merchandising
wykład 2 10.10.11, Mikrobiologia wet, sem 2
Wykład 10 11
koncepcje zarządzania, wykład 9, 10, 11
2004.10.11 prawdopodobie stwo i statystyka
program zajęc aud I sem 10-11, Szkoła, penek, Przedmioty, Nawigacja, Teoria, Materiały do nauki na I
PU-wykład III i IV-10-11.05.08, prawo pracy i prawo urzędnicze

więcej podobnych podstron