Zagadnienia zwi

ą

zane z zakresem umów

inwestycyjnych - współpraca funduszu private

equity z pozostałymi wspólnikami spółki

equity z pozostałymi wspólnikami spółki

Jacek Klimczak

radca prawny, wspólnik

WKB Wierci

ń

ski, Kwieci

ń

ski, Baehr

PRIVATE EQUITY - szansa na dynamiczn

ą

ekspansj

ę

Twojego przedsi

ę

biorstwa,

Warszawa, 26 listopada 2008 r.

ZAGADNIENIA OGÓLNE

Umowa wspólników / umowa inwestycyjna zawierana jest pomi

ę

dzy dwoma lub wi

ę

cej

stronami, które w przyszło

ś

ci b

ę

d

ą

prowadzi

ć

razem dan

ą

działalno

ść

Cel:

- regulacja praw i obowi

ą

zków stron na przyszło

ść

- rozwi

ą

zania dotycz

ą

ce wyj

ś

cia z transakcji

- rozwi

ą

zania dotycz

ą

ce wyj

ś

cia z transakcji

- zasady odpowiedzialno

ś

ci

Nawi

ą

zanie do innych transakcji; umiejscowienie danej umowy w całej strukturze transakcji;

umowa cz

ę

sto zawierana przed dokonaniem jakichkolwiek innych czynno

ś

ci

STRUKTURA PRZYKŁADOWEJ UMOWY WSPÓLNIKÓW / UMOWY INWESTYCYJNEJ

[OPIS STRON]

[PREAMBUŁA]

nawi

ą

zanie do innych transakcji; umiejscowienie umowy w całej strukturze transakcji

nawi

ą

zanie do innych transakcji; umiejscowienie umowy w całej strukturze transakcji

Artykuł 1. [DEFINICJE I ODNIESIENIA]

STRUKTURA PRZYKŁADOWEJ UMOWY WSPÓLNIKÓW / UMOWY INWESTYCYJNEJ

Artykuł 2. [ZOBOWI

Ą

ZANIA STRON DOTYCZ

Ą

CE GŁÓWNEJ TRANSAKCJI]

takimi zobowi

ą

zaniami mog

ą

by

ć

:

- zobowi

ą

zanie do zawarcia umowy sprzeda

ż

y

- zobowi

ą

zanie do zapewnienia finansowania

zobowi

ą

zanie do doło

ż

enia najwy

ż

szej staranno

ś

ci w celu spełnienia okre

ś

lonych warunków zawieszaj

ą

cych

zobowi

ą

zanie do podwy

ż

szenia kapitału zakładowego:

- parytety
- agio
- sposób pokrycia (gotówka, aport, potr

ą

cenie wierzytelno

ś

ci)

- zwróci

ć

uwag

ę

na fakt,

ż

e udziały/akcje nie zarejestrowane nie mog

ą

by

ć

przeniesione (podobnie w

pewnym okresie czasu akcje aportowe: (art. 336 § 1 ksh)

procedura post

ę

powania (w tym zwróci

ć

uwag

ę

na form

ę

zawiadomie

ń

); uło

ż

y

ć

precyzyjny algorytm, który nie

pozostawia otwartych mo

ż

liwo

ś

ci

STRUKTURA PRZYKŁADOWEJ UMOWY WSPÓLNIKÓW / UMOWY INWESTYCYJNEJ

Artykuł 3. [UMOWA SPÓŁKI / STATUT; ZARZ

Ą

DZANIE SPÓŁK

Ą

/ WSPÓLNYM PRZEDSI

Ę

WZI

Ę

CIEM]

uzgodnienie (zmian do) umowy spółki (statutu); projekt najlepiej zał

ą

czy

ć

do umowy wspólników

regulaminy organów spółki; projekty najlepiej zał

ą

czy

ć

do umowy wspólników

uprzywilejowania dotycz

ą

ce udziałów / akcji

zasady podwy

ż

szania kapitału zakładowego i umarzania udziałów / akcji

zasady powoływania członków organów:
- w sposób przewidziany w ksh
- prawo zwi

ą

zane z udziałami / akcjami

- prawo zwi

ą

zane z udziałami / akcjami

- prawo przyznane osobi

ś

cie

zasady reprezentacji spółki
zgody rady nadzorczej i zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia) na dokonanie przez zarz

ą

d

okre

ś

lonych czynno

ś

ci:

- kworum
- wi

ę

kszo

ść

- zakres zgód
- sankcje naruszenia
zobowi

ą

zanie do głosowania w okre

ś

lony sposób w radzie nadzorczej lub na zgromadzeniu wspólników

(walnym zgromadzeniu)
zobowi

ą

zania do podejmowania / niepodejmowania okre

ś

lonych działa

ń

zasady podziału zysku

STRUKTURA PRZYKŁADOWEJ UMOWY WSPÓLNIKÓW / UMOWY INWESTYCYJNEJ

Artykuł 3. [UMOWA SPÓŁKI / STATUT; ZARZ

Ą

DZANIE SPÓŁK

Ą

/ WSPÓLNYM PRZEDSI

Ę

WZI

Ę

CIEM]

uzgodnienie (zmian do) umowy spółki (statutu); projekt najlepiej zał

ą

czy

ć

do umowy wspólników

regulaminy organów spółki; projekty najlepiej zał

ą

czy

ć

do umowy wspólników

uprzywilejowania dotycz

ą

ce udziałów / akcji

zasady podwy

ż

szania kapitału zakładowego i umarzania udziałów / akcji

zasady powoływania członków organów:
- w sposób przewidziany w ksh
- prawo zwi

ą

zane z udziałami / akcjami

- prawo zwi

ą

zane z udziałami / akcjami

- prawo przyznane osobi

ś

cie

zasady reprezentacji spółki
zgody rady nadzorczej i zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia) na dokonanie przez zarz

ą

d

okre

ś

lonych czynno

ś

ci:

- kworum
- wi

ę

kszo

ść

- zakres zgód
- sankcje naruszenia
zobowi

ą

zanie do głosowania w okre

ś

lony sposób w radzie nadzorczej lub na zgromadzeniu wspólników

(walnym zgromadzeniu)
zobowi

ą

zania do podejmowania / niepodejmowania okre

ś

lonych działa

ń

zasady podziału zysku

STRUKTURA PRZYKŁADOWEJ UMOWY WSPÓLNIKÓW / UMOWY INWESTYCYJNEJ

Artykuł 4. [ZABEZPIECZENIE STRUKTURY I ZMIANY W STRUKTURZE WŁASNO

Ś

CI UDZIAŁÓW

SPÓŁKI]

zgoda spółki

zgoda osób trzecich

prawo pierwokupu (art. 596 i nast. kc) i prawo pierwsze

ń

stwa (nie uregulowane; zasada swobody umów):

- w umowie wspólników lub w umowie spółki (statucie)
- opisa

ć

w sposób precyzyjny procedur

ę

(terminy, sposób powiadomienia)

- prawo pierwokupu / pierwsze

ń

stwa powinno obejmowa

ć

tak

ż

e udziały / akcje powstałe w przyszło

ś

ci

sankcja naruszenia

STRUKTURA PRZYKŁADOWEJ UMOWY WSPÓLNIKÓW / UMOWY INWESTYCYJNEJ

Artykuł 5. [OPCJE SPRZEDA

ś

Y] [OPCJE KUPNA]

ukształtowana na zasadzie oferty (art. 66 kc)

ukształtowana na zasadzie umowy przedwst

ę

pnej (art. 389 i 390 kc)

opisa

ć

w sposób precyzyjny procedur

ę

(terminy, sposób powiadomienia)

opisa

ć

w sposób precyzyjny procedur

ę

(terminy, sposób powiadomienia)

-

żą

danie jednorazowe / wielokrotne

- powinno obejmowa

ć

tak

ż

e udziały / akcje powstałe w przyszło

ś

ci (problem z art. 16 ksh)

- poda

ć

cen

ę

albo sposób jej ustalenia

opcja sprzeda

ż

y akcji powinna uwzgl

ę

dnia

ć

fakt,

ż

e do zbycia akcji potrzebne jest przeniesienie posiadania

dokumentów inkorporuj

ą

cych akcje:

- 4 sposoby przeniesienia posiadania akcji (art. 349-351 ksh)
- depozyt akcji (u notariusza / w banku / w spółce)

sankcja naruszenia

STRUKTURA PRZYKŁADOWEJ UMOWY WSPÓLNIKÓW / UMOWY INWESTYCYJNEJ

Artykuł 6. [TRANSAKCJE WI

Ą

ZANE, tzw. DRAG ALONG oraz TAG ALONG]

cel: je

ż

eli jeden ze wspólników / akcjonariuszy zbywa udziały / akcje na rzecz osoby trzeciej wówczas drugi

ma prawo (obowi

ą

zek) zrobi

ć

to samo

niekiedy przewiduje si

ę

zobowi

ą

zania na wypadek zmiany kontroli nad danym wspólnikiem / akcjonariuszem

(tzw. change of control)

(tzw. change of control)

Artykuł 7. [WYJ

Ś

CIE Z IMPASU, tzw. DEADLOCK]

rozwi

ą

zania na wypadek niemo

ż

no

ś

ci kontynuacji przedsi

ę

wzi

ę

cia:

- opcje sprzeda

ż

y i kupna

- umorzenie udziałów / akcji
- likwidacja działalno

ś

ci

STRUKTURA PRZYKŁADOWEJ UMOWY WSPÓLNIKÓW / UMOWY INWESTYCYJNEJ

Artykuł 8. [ZAKAZY KONKURENCJI] [INNE ZOBOWI

Ą

ZANIA]

zakres zakazu konkurencji:
- przedmiot działalno

ś

ci

- rodzaj działalno

ś

ci

- terytorium
- okres czasu

- okres czasu

sankcja za naruszenie (z reguły kara umowna)

Artykuł 9. [O

Ś

WIADCZENIA I ZAPEWNIENIA STRON]

rodzaje:
- co najmniej co do statusu prawnego stron
- gdy przedmiotem umowy wspólników s

ą

istniej

ą

ce udziały / akcje wówczas tak

ż

e ich status

- gdy przedmiotem umowy wspólników jest istniej

ą

ca spółka / przedsi

ę

biorstwo / maj

ą

tek wówczas z reguły

tak

ż

e o

ś

wiadczenia i zapewnienia dotycz

ą

ce maj

ą

tku, zobowi

ą

za

ń

charakter prawny

STRUKTURA PRZYKŁADOWEJ UMOWY WSPÓLNIKÓW / UMOWY INWESTYCYJNEJ

Artykuł 10. [ODPOWIEDZIALNO

ŚĆ

ZA NARUSZENIE POSTANOWIE

Ń

]

zasady odpowiedzialno

ś

ci:

- zasada winy
- zasada ryzyka (za skutek, o charakterze gwarancyjnym)
- odpowiedzialno

ść

w zakresie ujemnego interesu umowy

odpowiedzialno

ść

kontraktowa / odszkodowawcza (art. 471 kc)

kary umowne (plus ewentualnie zastrze

ż

enie mo

ż

liwo

ść

dochodzenia odszkodowania przewy

ż

szaj

ą

cego

wysoko

ść

kary umownej)

ograniczenia odpowiedzialno

ś

ci:

- ograniczenie co do stopnia winy
- ograniczenia w czasie (problem przedawniania roszcze

ń

): zakaz skracania okresu przedawnienia;

zobowi

ą

zanie do niedochodzenia okre

ś

lonych roszcze

ń

przed upływem okresu przedawnienia

- wył

ą

czenie odpowiedzialno

ś

ci za utracony zysk

- ograniczenia kwotowe
zabezpieczenia zapłaty

STRUKTURA PRZYKŁADOWEJ UMOWY WSPÓLNIKÓW / UMOWY INWESTYCYJNEJ

Artykuł 11. [POSTANOWIENIA KO

Ń

COWE]

poufno

ść

koszty
zawiadomienia
nast

ę

pcy prawni i cesjonariusze

zmiany

zmiany
cało

ść

umowy

podzielno

ść

(tzw. severalability)

egzemplarze i j

ę

zyk umowy

wej

ś

cie w

ż

ycie umowy

wyga

ś

ni

ę

cie umowy

prawo wła

ś

ciwe

rozwi

ą

zywanie sporów

[LISTA ZAŁ

Ą

CZNIKÓW]

DZI

Ę

KUJ

Ę

ZA UWAG

Ę

WKB Wierci

ń

ski, Kwieci

ń

ski, Baehr

WKB Wierci

ń

ski, Kwieci

ń

ski, Baehr

Biuro w Warszawie:

Biuro w Warszawie:

IBC II, ul. Polna 11

IBC II, ul. Polna 11

00

00--633 Warszawa

633 Warszawa

00

00--633 Warszawa

633 Warszawa

Tel.: + 48 22 201 00 00

Tel.: + 48 22 201 00 00

Fax: + 48 22 201 00 99

Fax: + 48 22 201 00 99

Biuro w Poznaniu:

Biuro w Poznaniu:

ul. Paderewskiego 7

ul. Paderewskiego 7

61

61--770 Pozna

ń

770 Pozna

ń

Tel.: + 48 61 855 32 20

Tel.: + 48 61 855 32 20

Fax: + 48 61 851 32 52

Fax: + 48 61 851 32 52

Jacek Klimczak

Tel. kom.: [phone]
Email: [e-mail]