KONCEPCJE FEMINISTYCZNE
Język
- język jest tworem męskim, który wyraża mężczyznę (jego panowanie nad komunikacją) - centralna kwestia teoretyczna feminizmu
- język uprzedmiotawia kobietę odmawiając jej podmiotowości
- kobieta nie „mówi”, może być tylko wypowiadana; nie „widzi”, może być tylko oglądana
- póki kobieta pozostaje niema jest poza procesem historycznym, kiedy zaczyna mówić i pisać (jak mężczyźni) wkracza do historii (podporządkowana i wyalienowana)
- słowo „człowiek” jest tylko rodzaju męskiego lub jeden termin określa człowieka i mężczyznę
- język filmu jest zdeterminowany nie tylko ideologicznie, ale też zwyczajowo
- język filmu jest (jak język werbalny) językiem męskim
- różnice seksualne języku funkcjonują stale na niekorzyść kobiet
- rodzimy się w języku, który dyktuje nam swoje prawo
- kobieta znajduje swoje miejsce w języku poza prawem (które jest prawem męskim) i porządkiem symbolicznym
- C. Hermann - kobieta powinna znaleźć jakiś pusty obszar i z niego przemówić
- J. Kristeva - wyobcowane z języka kobiety stają się wizjonerkami i tancerkami, które cierpią gdy muszą mówić
- Jacques Derrika - pismo oznacza wyjście poza obszar języka i przez to zniszczenie tożsamości
Kobieta autorka i kobieta widz
- kobieta aby tworzyć i wypowiadać się musi „stać się” mężczyzną
- Helene Cixous Śmiech Meduzy - w systemie patriarchalno-logocentrycznym kobieta była czynnikiem negatywnym, a opozycja męskie/kobiece była podstawą tego systemu
- kobieta nie stanowi odrębnej jedności, która byłaby podstawą poczucia tożsamości, ale oceniana jest w kategoriach negatywnych - jako niemężczyzna
- kobieta widz (w przypadku klasycznego tekstu kina hollywoodzkiego) może zdecydować się na identyfikację narcystyczną z bohaterką jako spektaklem lub identyfikację transwertyczną z mężczyzną
- słowo „człowiek” jest tylko rodzaju męskiego lub jeden termin określa człowieka i mężczyznę - nie ma autorki, może być tylko autor
- kobieta przypisując sobie podmiotowość wkracza w rolę mężczyzny
- kobietę widza łączy się z zespołem cech charakteryzujących „kobiecość” (nadmiar uczuciowości, sentymentalizm, empatia)
- identyfikacja ze spojrzeniem - postawa męska; z obrazem - żeńska
- fetyszyzm - kobieta uprzedmiotowiona na ekranie; voyeryzm - podglądanie kobiecego mitu na ekranie
- obie identyfikacje (ze spojrzeniem- postawa męska i z obrazem - żeńska) aktywna - pożądanie Innego, i pasywna - pragnienie bycia pożądaną przez Innego zachodzą równocześnie - ta podwójna identyfikacja produkuje przyjemność dla widza kobiety
- Jacques Derrika - pismo oznacza wyjście poza obszar języka i przez to zniszczenie tożsamości
Laura Malvey - Przyjemność wzrokowa a kino narracyjne
- magia kina dominującego nurtu (klasycznego kina hollywoodzkiego i filmów powstających pod jego wpływem) zawdzięcza swój sukces umiejętnemu manipulowaniu przyjemnością wzrokową
- skopofilia - pobudzenie seksualne rodzi się z przyjemności posłużenia się drugą osobą jako przedmiotem
- film pokazywany jest po to by był oglądany, jednak warunki projekcji i konwencja narracyjna tworzą iluzję wglądu w świat prywatny
- widz odnajduje w postaci na ekranie swego sobowtóra - ideał ego
- przyjemność patrzenia w systemie patriarchalnym dzieli się na aktywną - męską, i bierną - żeńską
- mężczyzna jest tym który patrzy, rzutując swoje fantazje na postać kobiecą; kobieta jest obiektem spojrzenia (funkcjonuje jako przedmiot seksualny)
- mężczyzna jest sprawcą zdarzeń (w odniesieniu do opowiadania), który powoduje to, że historia może się rozwijać
- ostateczne znacznie kobiety wynika z różnicy płci
- brak penisa rodzi groźbę kastracji, której można uniknąć na dwa sposoby: przeniknąć tajemnice kobiety, ukarać ją bądź uratować, albo zmienić przedstawioną postać w fetysz
- aby wyzwolić kobietę z tych uwarunkowań, trzeba zniszczyć przyjemność podglądania - poprzez „złamanie” spojrzenia, tak by fikcyjny dramat nie miał pozorów realności
Claire Johnson - Kino kobiece jako kino buntu
- mit jest podstawowym sposobem przedstawienia kobiety w kinie, który czyni ją niewidzialną
- kino w dużej mierze manipuluje obrazami kobiet, poddając je stereotypizacji
- kobietę przedstawia się jako to, czym ona jest dla mężczyzny
- Howard Hawks celebruje solidarność i wartość grup czysto męskich, traktując kobiety jako zagrożenie dla samego istnienia tych grup; John Ford - traktuje kobiety jako symbol cywilizacji (odgrywają dla niego główną rolę)
- prawdę o ucisku kobiety należy skonstruować - w obrębie tekstu filmowego trzeba wytworzyć nowe znaczenie
- narzędzia i techniki kina są wyrazem dominującej ideologii, nie są neutralne
- trzy sposoby wytworzenia nowe znaczenie: montaż intelektualny Eisensteina, filmy w których kobiety mówią o swoich sprawach wprost do kamery, kobiece kolektywy twórcze które rzucą wyzwanie męskim przywilejom i porządkom w branży kinematograficznej