Koncepcje i metody

kształcenia związane z

wykorzystaniem mediów

Prof. dr hab. Wacław

Strykowski

[e-mail]

Kształcenie multimedialne:

definicja

• K. M. – to koncepcja nauczania i uczenia się
oparta na kompleksowym i funkcjonalnym

wykorzystaniu w realizacji procesu
kształcenia (samokształcenia) zarówno
prostych (tradycyjnych) jak i złożonych
(technicznych) środków dydaktycznych czyli
mediów i technologii informacyjnych.

Kształcenie multimedialne:

walory

• Wielokodowy przekaz informacji
i wielozmysowy odbiór treści.
• Wzrost poziomu emocji i motywacji.
• Większa atrakcyjność zajęć.

Kształcenie multimedialne:

warunki pomyślnej realizacji

 Odpowiednie wyposażenie i

urządzenie pomieszczeń
dydaktycznych.

 Kompetencje medialne, techniczne

i metodyczne nauczyciela.

 Tworzenie zbiorów materiałów i

programów dydaktycznych oraz
banku informacji na ich temat.

Kształcenie multimedialne:

mediateka/ medioteka

M. - zbiór różnorodnych nośników

informacji (książki, folie, kasety, płyty,

dyskietki) zgromadzonych w jednym

miejscu (bibliotece, klasie, pracowni),

które razem z kompletem

dostosowanej do nich aparatury służą

wielozmyslowemu przekazywaniu

informacji do celów naukowych,

dydaktycznych, rozrywkowych.

Nauczanie programowane:

istota

N. P. – uczenie się bezpośrednio z mediów;
• uczeń korzysta z informacji

przekazywanych za pomocą podręcznika,
maszyny dydaktycznej, komputera;

• proces nauczania i uczenia się jest

organizowany przez odpowiednio
skonstruowany program eksponowany za
pomocą urządzenia technicznego;

Nauczanie programowane:

cechy konstytutywne, zasady

• z. podziału materiału na niewielkie

porcje (dawki, kroki)

• z. aktywizowania uczniów

studiujących programowany materiał

• z. natychmiastowej oceny każdej

odpowiedzi ucznia

Nauczanie programowane:

cechy konstytutywne, zasady

• z. zasada indywidualizowania tempa i

treści uczenia się

• z. zasada empirycznej weryfikacji

tekstów (materiałów)
programowanych

Nauczanie programowane:

rodzaje programów

• Program liniowy – uczeń konstruuje

odpowiedzi, uczniowie przechodzą tą
samą drogę

• Program rozgałęziony – uczeń

wybiera odpowiedzi, uczniowie
realizują program różnymi drogami

• Program mieszany

Kształcenie zdalne / na

odległość,

e-learning: cechy

• Brak bezpośredniego kontaktu

nauczyciela z uczniami (są w różnych
miejscach)

• Uczniowie uczą się ze specjalnie

przygotowanych materiałów
i programów medialnych

Kształcenie zdalne / na

odległość,

e-learning: cechy

• Komunikowanie się nauczyciela i

uczniów za pomocą mediów:
pośrednie - internet, telefon
korespondencja

• Niezbędna infrastruktura:

urządzenia i materiały
dydaktyczne w domu

Kształcenie na odległość:

uczestnicy

• Osoby pracujące zawodowo i

mieszkające daleko

• Osoby niepełnosprawne
• Osoby, które muszą przebywać w

domu np. matki samotnie
wychowujące dzieci

• Osoby preferujące samodzielny i

indywidualny styl uczenia się

Formy e-learning (1)

• E-learning: uczenie się z
wykorzystaniem
technologii informatycznych.

• Formy - ze względu na dostępność w czasie:
1. tryb synchroniczny – nauka na żywo za
pośrednictwem elektronicznych środków
komunikacji, np. czat, komunikator, tele -
/wideokonferencja, wirtualna tablica;

Formy e-learning (2)

2. tryb asynchroniczny, niewymagający

jednoczesnej obecności uczących się i
nauczyciela, np. e-mail, forum dyskusyjne,
interaktywne kursy multimedialne,
symulacje, biblioteki e - książek i
wykładów nagranych na wideo, samouczek
programów, szeroko rozumiane źródła
internetowe (plus tzw. wyszukiwarki) itp.

Formy e-learning (3)

• Formy, ze względu na stosowane

techniki:

a. radio, telewizja
b. nauczanie wspomagane

komputerem, np. kursy
multimedialne, samouczki
programów, symulacje itp.

Formy e-learning (4)

c. nauczanie z wykorzystaniem

internetu:

- jako zbioru informacji (strony www,

wyszukiwarki, filmy edukacyjne,

programy P2P itp.)

- poprzez narzędzia komunikacji (czat,

komunikator tekstowy i głosowy,

forum dyskusyjne, platformy pracy

grupowej, wideokonferencje itp.)

Mikronauczanie,

Nauczanie zmikroskopowane

• Polega na nagrywaniu kamerą video

prowadzonych przez studentów
zajęć, a następnie ich oglądaniu i
analizowaniu w małych grupach,
celem ich ulepszenia. Ponowne
powtarzanie procesu.

Mikronauczanie: cechy

- podział całych zajęć na fragmenty
- kształtowanie jednej umiejętności
- ograniczenie liczby

uczniów/studentów

- analizowanie wykonanych nagrań
- natychmiast podjęta autokorekcja
- powtórne przeprowadzenie lekcji
- ponowne nagrywanie, oceniania itd

Portfolio: kolekcja materiałów

w teczkach

• Metoda pracy z uczniami polegająca na

gromadzeniu materiałów w teczkach, które

dokumentują ich pracę na określony

temat.

• Etapy pracy:

- gromadzenie, kompletowanie
i porządkowanie materiałów przez uczniów

Portfolio: cechy

- współpraca uczniów z nauczycielem

mająca na celu wyjaśnienie

pojawiających się problemów i

wątpliwości

- ocena zawartości teczki przez

nauczyciela

- wykorzystanie teczki na

lekcji/zajęciach w celu realizowania

innych zadań

Portfolio: walory

• uczenie się: szukania,

selekcjonowania i porządkowania
informacji

• samodzielne zdobywanie wiedzy i

rozwiązywanie problemów

• wdrażanie do samokształcenia i

kształcenia ustawicznego

Uczenie się poprzez

wykonywanie komunikatów

medialnych

• wykonywanie fotografii i plakatów
• wykonywanie audycji radiowych i

nagrań audio

• wykonywanie filmów video
• przygotowywanie prezentacji

multimedialnych

• wykonywanie stron internetowych

Literatura

• Strykowski W.: Kształcenie multimedialne

w pracy szkoły, Edukacja Medialna, 1997
nr 3.

• Dąbrowki M., Zając M. (red.):
E-learning w kształceniu akademickim.

FPIAKE, Warszawa 2006.

• Strykowski W., Strykowska J., Pielachowski

J.: Kompetencje nauczyciela szkoły
współczesnej, Wyd. eMPi2, Poznań 2003.