GRY I ZABAWY PODCZAS LEKCJI JĘZYKA NIEMIECKIEGO
Autorka:
Dominika Kalińska
nauczycielka języka niemieckiego
w Szkole Podstawowej nr 42 w Warszawie
Od kilku już lat jestem nauczycielką języka niemieckiego w szkole podstawowej.
Z doświadczenia wiem, że gry i zabawy stanowią atrakcyjną dla dzieci formę nauki języka obcego. Są nie tylko urozmaiceniem lekcji, ale również zwiększają efektywność uczenia. Ich zaletą jest także bezpośrednie pobudzanie uczniów do spontanicznego używania języka obcego.
Dzięki temu, że wszelkie zabawy i gry są bardziej swobodną formą pracy, zwiększają zainteresowanie i zaangażowanie uczniów.
W zależności od typu, gry zmuszają wręcz do efektywnej pracy zespołowej lub uczą zasad właściwego i zdrowego współzawodnictwa.
Dzieci odbierają zazwyczaj gry podczas lekcji jako zabawę, co pozwala niejako ukryć „prawdziwy” cel ćwiczenia i stanowi ciekawszą formę pracy.
W czasie gier i zabaw nawet uczniowie słabsi mają możliwość „wykazania się”, gdyż nie odczuwają takiej presji, jak np. przy wykonywaniu ćwiczeń na tablicy.
Gry i zabawy nie tylko wpływają na polepszenie efektów nauki, ale również uczą samodzielnego myślenia, poprawiają koncentrację, pobudzają kontakty rówieśnicze, zmniejszają zahamowania.
Spotkałam się z negatywnymi opiniami nauczycieli dotyczącymi gier i zabaw. Twierdzą oni, że gry dezorganizują lekcję, wywołują spory wśród uczniów i są „stratą czasu”. Ja osobiście nie mogę się z tym zgodzić. Uważam, że korzyści z tej formy nauczania są bezsprzeczne. Nauczyciel musi jednak pamiętać o dostosowaniu rodzaju gier i zabaw do wieku i możliwości uczniów oraz o dokładnym sprecyzowaniu reguł, a wtedy o żadnej „stracie czasu” nie może być mowy.
Poniżej prezentuję przykładowe gry i zabawy, które często przeprowadzam podczas lekcji języka niemieckiego.
Do zrealizowania większości z nich są jedynie potrzebne przybory szkolne, które uczniowie zawsze mają w czasie zajęć.
„Szubienica”
Cel: Zapamiętywanie nowego słownictwa i utrwalanie znanych już słówek, ćwiczenie wymowy liter w alfabecie niemieckim
Forma zabawy: cała klasa
Przebieg: Nauczyciel zapisuje na tablicy pierwszą literę wybranego wyrazu, a kolejne jego litery ”ukrywa” za pomocą kresek, np. F = = =. Uczniowie próbują odgadywać poszczególne litery, pytając po niemiecku: „Ist hier `A'?” Jeśli odgadną nauczyciel wpisuje daną literę, jeśli nie rysuje na tablicy element tzw. szubienicy:
Wygrywa ta osoba, która pierwsza odgadnie wyraz, pytając: „Ist das `Frau'?”. Gra kończy się również wtedy, gdy żaden z uczniów nie odgadnie wyrazu, a nauczyciel dokończy cały rysunek szubienicy.
„Sklep papierniczy”
Cel: Umiejętność dokonywania zakupów w języku niemieckim, utrwalanie nazw artykułów papierniczych
Forma zabawy: cała klasa
Przebieg: Ławka szkolna staje się „ladą sklepową”. Umieszczamy na niej artykuły papiernicze (przybory szkolne) np. nożyczki, klej zeszyty itp. Każdy artykuł otrzymuje karteczkę z ceną. W sklepie „pracuje” jeden z uczniów (co pewien czas uczniowie zmieniają się). Inne osoby przygotowują sobie „pieniądze” wycięte z papieru i kolejno podchodzą do lady i robią zakupy.
„Ciepło-zimno - cicho-głośno” *
Cel: Zapamiętywanie nowego słownictwa, utrwalanie znanych już słówek
Forma zabawy: cała klasa
Przebieg: Na kilku kartkach piszemy po jednym słówku. Jeden z uczniów wychodzi z klasy, a w tym czasie drugi chowa gdzieś jedną karteczkę. Gdy uczeń wraca do sali i szuka ukrytej kartki, cała klasa powtarza wyraz zapisany na kartce - ciszej lub głośniej, w zależności czy „poszukiwacz” zbliża się czy oddala od miejsca ukrycia kartki. Zabawa kończy się, gdy uczeń odnajdzie zgubę.
* na podstawie Podręcznika „Der, die, das neu”
„Kalambury”
Cel: Utrwalanie słownictwa lub tworzenie pytań i odpowiadanie na nie
Forma zabawy: cała klasa
Przebieg: Jeden z uczniów rysuje na tablicy lub pokazuje wyraz bądź czynność. Reszta klasy ma za zadanie odgadnąć o co chodzi. W przypadku słówek uczniowie pytają np. „Ist das ein Heft?”, a osoba pokazująca (rysująca) potwierdza lub zaprzecza również po niemiecku. W przypadku, gdy chcemy ćwiczyć zadawanie pytań dotyczących czynności, uczniowie pytają np. „Malst du?”. Osoba, która odgadnie jest kolejnym pokazującym (rysującym).
„Mistrz zapamiętywania”
Cel: Zapamiętywanie słówek, utrwalanie słownictwa
Forma zabawy: cała klasa
Przebieg: Jeden z uczniów mówi głośno jakiś wyraz np. „der Hund”, jeśli chcemy utrwalać nazwy zwierząt. Następna osoba powtarza podany wyraz i dodaje jeszcze jeden np. „der Hund und die Katze”. Kolejni uczniowie muszą powtórzyć coraz więcej wyrazów. Jeśli ktoś nie jest w stanie powtórzyć wyrazów w prawidłowej kolejności wycofuje się z gry. Wgrywa ten, kto jako ostatni i jedyny bezbłędnie powtórzy wszystkie słówka.
„Liczby”
Cel: Zapamiętywanie cyfr i liczb, rozumienie ze słuchu
Forma zabawy: cała klasa
Przebieg: Nauczyciel podaje zakres liczb np. 1-30, z których każdy uczeń wybiera 10 i zapisuje je w zeszycie. Następnie nauczyciel odczytuje 15 wybranych przez siebie liczb. Jeśli któryś z uczniów ma daną liczbę skreśla ją. Ten kto pierwszy zaznaczy 5 liczb wygrywa.
„Dawno, dawno temu...”
Cel: Tworzenie zdań np. w czasie przeszłym Perfekt, tworzenie krótkich historyjek,
mini-opowiadań
Forma zabawy: cała klasa
Przebieg: Nauczyciel głośno wypowiada pierwsze zdanie historyjki np. „Am Samstag bin ich zum Wald gefahren“. Następnie uczniowie dopowiadają po jednym lub po kilka kolejnych zdań tak, by tworzyły one ciąg dalszy opowiadania. Uczniowie specjalnie mogą tworzyć wypowiedzi śmieszne, poważne, pełne grozy itd.
„Mój pokój”
Cel: Utrwalanie nazw mebli i zwrotów związanych z podawaniem rozmieszczenia mebli w pokoju, konstruowanie pytań i odpowiedzi
Forma zabawy: pary
Przebieg: Każda z par potrzebuje po 3 kartki z bloku rysunkowego A4. Na jednej z nich uczniowie rysują meble pokojowe, a następnie wycinają je. Kolejna kartka jest „planem pokoju”, na którym jedna osoba rysuje rozmieszczenie mebli (takich samych, jak te powycinane), ale zakrywa to przed drugą osobą. Druga osoba wie jakie meble są w pokoju, ale nie wie gdzie się one znajdują. Musi dowiedzieć się tego od kolegi/koleżanki pytając np. „Wo ist der Tisch?” Drugi uczeń odpowiada np. „Der Tisch steht in der Mitte”. Uczeń pytający ustawia mebel w odpowiednim miejscu na swoim „planie pokoju” (na swojej kartce). Po zakończeniu meblowania pokoju uczniowie pokazują swoje kartki i porównują ustawienie odpowiednich mebli na obu kartkach.