NAZWA |
fluoryt |
halit |
sylwin |
karnalit |
atacamit |
WZÓR |
CaF2 |
NaCl |
KCl |
KMgCl3*6H2O |
Cu2(OH)3Cl |
UKŁAD |
regularny |
regularny |
regularny |
rombowy |
rombowy |
POKRÓJ |
izometryczny |
izometryczny |
izometryczny |
|
tabliczkowy, słupkowy |
BARWA |
bezbarwny, biały, częściej fioletowy, żółty lub zielony |
bezbarwny, białawy lub zabarwiony na niebiesko, żółto, brunatno, czerwono |
bezbarwny, białawy , żółtawy lub czerwonawy |
czerwonawy, białawy, niebieskawy lub bezbarwny |
zielony (trawiasty, szmaragdowy), ciemnozielony |
RYSA |
biała |
biała |
biała |
|
jabłecznozielona |
POŁYSK |
szklisty |
szklisty |
szklisty |
tłustawy |
diamentowy lub szklisty |
ŁUPLIWOŚĆ |
doskonała(111) |
doskonała (100) |
(100) |
nie okazuje |
dokładna (010) |
PRZEŁAM |
prawie muszlowy |
muszlowy |
nierówny |
muszlowy |
muszlowy |
TW. / GĘST. |
4 / 3,1 – 3,2 |
2 / 2,1 – 2,2 |
4 / 1,99 |
1 – 2 / 1,6 |
3 – 3,5 / 3,76 |
SKUPIENIA |
zbite, grubokrystaliczne rzadziej pręcikowe lub ziemiste |
ziarniste, nacieki, włókniste wykwity |
druzdy, kostkowe, ziarniste, rzadko słupkowe |
ziarniste |
ziarniste, włókniste, luźne |
POWSTAWANIE |
resztkowy produkt krystalizacji magmy (hydrotermalne), skały osadowe |
produkt krystalizacji z wody morskiej lub słonych jezior, ekshalacje wulkaniczne |
ewaporaty, ekshalacje wulkaniczne |
ewaporaty |
minerał strefy utlenienia kruszców Cu, z malachitem, azurytem, chryzokolą, kuprytem, fumarole wulkaniczne |
INNE |
kruchy, fluorescencja |
kruchy, domieszki piasku kwarcowego, bituminów i innych chlorków i siarczków, higroskopijny |
zrosty z halitem, mniej kruchy od halitu |
higroskopijny, gorzki |
kruchy |
NAZWA |
Lód |
cynkit |
kupryt |
tenoryt |
spinel |
WZÓR |
H2O |
ZnO |
Cu2O |
CuO |
Al2MgO4 |
UKŁAD |
|
heksagonalny |
regularny |
jednoskośny |
regularny |
POKRÓJ |
tabliczki, słupki |
|
izometryczny, igiełkowy |
pseudoheksagonalny |
izometryczny |
BARWA |
bezbarwny, w grubych skupieniach niebieskawy lub zielonawy |
krwistoczerwony, pomarańczowożółty |
czerwony, szaroczerwony lub brunatnoczerwony |
czarny, szarawoczarny |
bezbarwny, często zabarwiony na czerwonawo |
RYSA |
|
pomarańczowa |
brunatnawoczerwona |
czarna, zielona |
biała |
POŁYSK |
szklisty |
diamentowy |
diamentowy na świeżym przełamie |
metalowy |
tłusty |
ŁUPLIWOŚĆ |
|
doskonała (1010) |
dostrzegalna (111) |
wyraźna |
niewyraźna (111) |
PRZEŁAM |
muszlowy |
muszlowy |
muszlowy |
nierówny |
muszlowy |
TW. / GĘST. |
1,5 / <1 |
4 / 5,5 |
3,5 – 4 / 6,14 |
3,5 / 5,8 – 6,4 |
7,5 - 8 |
SKUPIENIA |
ziarniste, zbite, wykwity, dendryty |
ziarniste |
zbite, ziemiste |
tabliczkowe, drobnoziarniste, zbite, proszkowe, naskorupienia |
ziarniste, osobne ziarna |
POWSTAWANIE |
krystalizacja wody przy obniżeniu temperatury do 0oc i poniżej |
minerał stref kontaktowo-metasomatowych, tworzy się w piecach hutniczych, osiada w rurociągach odprowa-dzających gazy piecowe |
minerał strefy utleniania |
minerał strefy utlenienia rud i kruszców miedzi produkt ekshalacji ?? |
utwory stefy kontaktowo-metasomatowej, wysokie temperatury |
INNE |
kruchy, przezroczysty |
kruchy |
kruchy, cienkie okruchy przeświecają |
kruchy |
kruchy |
NAZWA |
magnetyt |
chromit |
hausmanit |
korund |
hematyt |
WZÓR |
Fe3+Fe2+O4 |
FeCr2O4 |
Mn3+2Mn2+O4 |
Al2O3 |
α-Fe2O3 |
UKŁAD |
regularny |
regularny |
tetragonalny |
trygonalny |
trygonalny |
POKRÓJ |
izometryczny |
izometryczny |
piramidalny |
słupkowy, tabliczkowy |
romboedryczny, płytkowy, tabliczkowy, słupkowy |
BARWA |
żelazistoczarny, niebieski nalot |
czarny, szarawy |
czarny, żelazistoczarny |
zabarwiony-niebieski (szafir), czerwony (rubin), fioletowy (ametyst orientalny) |
żelazistoczarny, stalowoszary, wiśniowoczerwony |
RYSA |
czarna |
brunatna |
brunatnawoczerowona |
biała |
wiśniowoczerwona |
POŁYSK |
półmetaliczny |
metaliczny |
diamentowy, metaliczny |
szklisty |
metaliczny |
ŁUPLIWOŚĆ |
nie wykazuje |
nie wykazuje |
dokładna (001) |
nie wykazuje |
nie wykazuje |
PRZEŁAM |
muszlowy |
nierówny |
nierówny |
muszlowy, zadziorowaty |
muszklowy |
TW. / GĘST. |
5,5 – 6 / 5,2 |
5,5 / 4,5 – 4,8 |
5,5 / 4,84 |
9 / 4,0 |
5,5 – 6 / 5 – 5,2 |
SKUPIENIA |
ziarniste, zbite, wypryśnięcia |
ziarniste, nieprawidłowe ziarna |
ziarniste, zbite |
ziarniste |
ziarniste, zbite, luźne, proszkowe,naskorupienia |
POWSTAWANIE |
skały magmowe, utwory kontaktowo-metaso- matowe, hydrotermalne i skały metamorficzne (przeobrażenie wodoro- tlenków żelaza i osadów) |
zasadowe skały magmowe (z oliwinami i serpentynami), z chlorytami chromowymi i uwarowitem, z platyną rodzimą |
utwory hydrotermalne wysokich temperatur, stref kontaktowo-metasomatowych i skał metamorficznych (łupków krystalicznych) |
skały magmowe, żyły pegmatytowe, strefa przeobrażeń kontaktowych i regionalnych, skały osadowe |
skały magmowe, utwory hydrotermalne, produkty ekshalacji wulkanicznych, metamorfizm kontaktowy i regionalny |
INNE |
kruchy, silnie magnetyczny, nieprzezroczysty |
kruchy, słabo magnetyczny |
5-krotne zrosty bliźniacze, kruchy, szybko matowieje |
kruchy |
kruchy |
NAZWA |
ilmenit |
uraninit |
rutyl |
brookit |
anataz |
WZÓR |
FeTiO3 |
UO2 |
TiO2 |
TiO2 |
TiO2 |
UKŁAD |
trygonalny |
regularny |
tetragonalny |
rombowy |
tetragonalny |
POKRÓJ |
romboedryczny, grubotabliczkowy, słupkowy |
rzadki izometryczny |
słupkowy |
tabliczkowy, słupkowy |
bipiramidalny, tabliczkowy |
BARWA |
żelazistoczarny, ciemnoszary |
czarny, czarnobrunatny |
brunatnoczerwony, czerwonoczarny, rzadziej zielonawy, niebieskawy, żółtawy |
ciemnożółty, brunatny, brunatnoczarny |
ciemnożółty, brunatnawy, czarny |
RYSA |
czarna, brunatna |
czarna, brunatna |
brunatna, zielonawoczarna |
biała do szarej, niekiedy żółtawa |
biała |
POŁYSK |
półmetaliczny |
półmetaliczny |
diamentowy, tłusty |
diamentowy |
diamentowy |
ŁUPLIWOŚĆ |
niewyraźna (1011) |
nie okazuje |
dokładna (110) |
niewyraźna (120) |
wyraźna (001) i (110) |
PRZEŁAM |
muszlowy |
nierówny, muszlowy |
muszlowy |
niewyraźny, muszlowy |
|
TW. / GĘST. |
5 – 6 / 4,7 |
3 – 7 / 7,5 – 10,7 |
5,5 – 6,5 / 4,2 – 4,3 |
5,5 – 6 / 4,14 |
5,5 – 6 / 3,8 – 3,9 |
SKUPIENIA |
ziarniste, nieprawidłowe ziarna |
nerkowe, groniaste i skorupowe |
zbite, ziarniste i włókniste |
|
rozproszone kryształy |
POWSTAWANIE |
produkt wysokotempe-raturowego odmieszania tytanomagnetytu, skały magmowe z magnetytem i tytanomagnetytem, pegmatyty sjenitoidowe, przechodzi do piasków |
strefy niskiego i umiar-kowanego Eh, wypryś-nięcia w pegmatytach granitowych z minera-łami ziem rzadkich, Nb, Ta i turmalinem, hydrotermalne |
skały magmowe, pegmatyty, hydroter-malnie z kwarcem, ilmenitem, hematytem, magnetytem, skały metamorficzne, okruchowe |
minerał żył i pustek skał magmowych i metamorficznych, skały okruchowe |
rozkład tlenków Ti-Fe (ilmenit, tytanomagnetyt), skały magmowe, metamorficzne a także osadowe, boksyty |
INNE |
kruchy, słabo magnetyczny |
kruchy, silnie promieniotwórczy |
kruchy, igiełkowe wrostki w kwarcu, biotycie |
kruchy, prążkowanie |
kruchy, przezroczysty |
NAZWA |
kasyteryt |
piroluzyt |
psylomelan |
Gibbsyt (hydrargillit) |
brucyt |
WZÓR |
SnO2 |
β-MnO2 |
(Ba,Mn2+)3(O,OH)6Mn8O16 |
γ-Al[OH]3 |
Mg[OH]2 |
UKŁAD |
tetragonalny |
tetragonalny |
|
jednoskośny |
trygonalny |
POKRÓJ |
słupkowy, igiełkowy |
igiełkowy, pręcikowy |
|
tabliczkowy, słupkowy |
tabliczkowy, łuskowy |
BARWA |
czarna, ciemnoszara |
czarny, stalowoczarny, niebieskie naloty |
brunatnoczarny, czarny |
biały, jasnoszary, zielonawy, czerwonawy |
biały, żółtawy, zielonawy |
RYSA |
czarna, ciemnoszara |
czarna |
brunatnoczarna |
biała |
biała |
POŁYSK |
metaliczny, na przełamie tłusty |
matowy |
ziemisty |
szklisty, na powierzchniach łupliwości perłowy |
szklisty, perłowy |
ŁUPLIWOŚĆ |
wyraźna (100) |
doskonała (110) |
brak |
doskonała (001) |
doskonała (0001) |
PRZEŁAM |
muszlowy |
nierówny |
nierówny |
nierówny |
nierówny |
TW. / GĘST. |
6 – 7 / 6,8 – 7,1 |
2 – 6 / 4,5 – 7,9 |
5 – 6 / 4,35 – 4,7 |
2,5 – 3,5 / 2,6 |
2,5 / 2,39 |
SKUPIENIA |
ziarniste, naskorupienia |
proszkowe, zbite, drobnoziarniste |
zbite, naciekowe, skorupowo-koncentryczne, dendryty |
blaszkowe, promieniste, naciekowe, oolitowe |
zbite |
POWSTAWANIE |
składnik grejzenów (pneumatolitowo zmienionych granitów, gnejsów), pegmatyty, utwory kontaktowo-metasomatowe, hydrotermalne wysokich temperatur, piaski |
konkrecje w skałach osadowych, końcowy produkt utlenienia minerałów manganu w środowiskach wodnych |
minerał strefy dodatniego Eh strefy hydrotermalnej i hipergenicznej |
minerał strefy wietrzenia klimatu tropikalnego i subtropikalnego, składnik laterytów i boksytów, hydrotermalne niskich temperatur |
skały serpentynowe, chlorytowe, dolomitowe, produkt hydroksylacji peryklazu w niskich temperaturach |
INNE |
kruchy |
bardzo kruchy, nieprzezroczysty |
kruchy |
|
blaszki giętkie lub nieelastyczne, piroele-ktryczny, przezroczysty |
NAZWA |
diaspor |
boehmit |
goethyt |
lepidokrokit |
manganit |
WZÓR |
α-AlOOH |
γ-AlOOH |
α-FeOOH |
γ-FeOOH |
γ-MnOOH |
UKŁAD |
rombowy |
rombowy |
rombowy |
rombowy |
jednoskośny |
POKRÓJ |
tabliczkowy, słupkowy |
płytkowy |
słupkowy, pręcikowy, włóknisty |
płytkowe |
słupkowy |
BARWA |
biały, zielonawoszary, żółtawobrunatny |
biały z odcieniem kremowym |
brunatny, czarny, żółtawy |
ciemnoczerwony, czerwonawoczarny |
czarny |
RYSA |
biała |
biała |
brunatna |
pomarańczowa lub ceglastoczerwona |
czarna, brunatnoczarna |
POŁYSK |
szklisty, na płaszczyznach łupliwości perłowy |
szklisty, na powierzchni łupliwości perłowy |
diamentowy, półmetaliczny, matowy |
diamentowy |
na świeżych ścianach półmetaliczny |
ŁUPLIWOŚĆ |
niedostrzegalna (010) |
bardzo słaba (010) |
wyraźna (010) |
dokładna (010) wyraźna (001) |
doskonała (010) wyraźna (110) |
PRZEŁAM |
muszlowy |
nierówny, ziemisty |
nierówny |
|
nierówny |
TW. / GĘST. |
6,5 – 7 / 3,3 – 3,5 |
3,5 – 4 / 3,1 |
5 – 5,5 / 3,3 – 4,5 |
4 / 4,1 |
4 / 4,35 |
SKUPIENIA |
drobnołuskowe, blasz-kowe, naskorupienia |
zbite, ziemiste, skrytokrystaliczne |
promieniste, włókniste, ziemiste, zbite, sypkie |
drobnołuskowe, włókniste, nerkowe |
ziarniste, pręcikowo-promieniste, włókniste, oolity, konkrecje |
POWSTAWANIE |
utwory kontaktowo-metasomatowe i hydro-termalne, przekrysta-lizowane wapienie, skła-dnik niektórych boksy-tów, skały metamor-ficzne (szmergle) |
szczeliny i pustki boksytów, produkt rozkładu nefelinu, pegmatyty |
hydrotermalne niskich temperatur, produkt utleniania minerałów żelaza |
pustki skalne-geody i druzdy w skałach magmowych, hydrotermalne niskich temperatur |
utwory hydrotermalne niskich temperatur |
INNE |
kruchy, przezroczysty |
|
kruchy |
kruchy |
kruchy, prawie nieprzez. |