NAZWA |
anhydryt |
celestyn |
baryt |
anglezyt |
ałunit |
jarosyt |
gips |
WZÓR |
CaSO4 |
SrSO4 |
BaSO4 |
PbSO4 |
KAl3[(OH)6/SO4)2] |
KFe3[(OH)6/SO4)2] |
CaSO4*2H2O |
UKŁAD |
rombowy |
rombowy |
rombowy |
rombowy |
trygonalny |
trygonalny |
jednoskośny |
POKRÓJ |
grubotabliczkowy |
tabliczkowy, słupkowy |
tabliczkowy |
tabliczkowy, pirami-dalny, słupkowy |
grubotabliczkowy, kostkowy |
pseudoregularny, tabliczkowy |
tabliczkowy, słupkowy |
BARWA |
bezbarwny, biały, szary, niebieskawy, czerwonawy, ciemny, niemal czarny |
niebieskawobiały, niebieskawoszary, czerwonawy, bezbarwny, biały |
bezbarwny, biały, zabarwiony (żółtawy, różowawy) |
bezbarwny, lekko zabarwiony |
biały, zabarwiony żółtawo, brunatnawo, czerwonawo |
ochrowe, żółte, brunatnawe |
bezbarwny, lekko zabarwiony na brunatnawo |
RYSA |
biała |
biała |
biała |
biała |
biała |
jasnożółta |
biała |
POŁYSK |
szklisty, perłowy |
szklisty, perłowy |
szklisty, tłusty, jedwabisty |
diamentowy, tłusty |
szklisty, perłowy |
szklisty, żywiczny, ziemisty |
szklisty, perłowy, jedwabisty |
ŁUPLIWOŚĆ |
doskonała (010) i (100) |
dokładna (001) wyraźna (210) |
dokładna (001) wyraźna (210) |
wyraźna (001) i (210) |
wyraźna (0001) |
wyraźna (0001) |
doskonała (010) wyraźna (111) |
PRZEŁAM |
nierówny |
muszlowy |
nierówny |
muszlowy |
muszlowy |
muszlowy, nierówny |
zadziorowaty, muszlowy |
TW. / GĘST. |
3,5 / 2,9 - 3 |
3 – 3,5 / 3,97 |
3 – 3,5 / 4,5 |
2,5 – 3 / 6,38 |
3,5 – 4 / 2,6 – 2,9 |
2,5 – 3,5 / 2,9 – 3,26 |
1,5 – 2 / 2,32 |
SKUPIENIA |
ziarniste, zbite, pręcikowe, włókniste |
ziarniste, zbite, promieniste, ziarna |
ziarniste, zbite, skorupowe, naciekowe, ziemiste |
ziarniste, naskorupienia na galenie, zbite, ziemiste |
zbite
produkt oddziały-wania siarczanowych wód hydrotermal-nych na skały mag-mowe zawierające skalenie potasowe (ałunityzacja), żyły hydrotermalne, s. osadowe, ewaporaty morskie |
naloty, ziemiste, naskorupienia, proszkowe, zbite, drobnoziarniste |
zbite, ziarniste, włó-kniste, łuseczkowe,
porodukt ewaporacji morskiej w tempe-raturach niższych niż anhydryt hydratacja anhydrytu, produkt wietrzenia siarczków, utwory wulkaniczne w pobliżu solfatarów, hydrotermalne |
POWSTAWANIE |
ewaporacja wód morskich, hydrotermalne niskich temperatur, ekshalacje wulkaniczne |
minerał skał osadowych, buduje szkielety org., rzadko hydrotermalne, pustki skał magmowych (melafir) |
żyły hydrotermalne niskich temperatur na niewielkich głębokościach, powstaje też w strefie wietrzenia |
minerał strefy utlenienia kruszców Pb, produkt ekshalacji wulkanicznych |
minerał strefy utlenienia skał zawierających siarczki (piryt, markasyt) |
||
INNE |
kruchy, przezroczysty |
kruchy |
kruchy |
kruchy, przezroczysty |
kruchy, silnie piroelektryczny |
kruchy, silnie piroelektryczny |
„jaskółczy ogon”, selenit, alabaster, blaszki giętkie |
NAZWA |
polihalit |
wulfenit |
ferberyt |
wolframit |
hübneryt |
scheelit |
ksenotym |
WZÓR |
K2MgCa2[SO4]4*2H2O |
Pb[MoO]4 |
Fe[WO]4 |
(Mn,Fe)[WO]4 |
Mn[WO]4 |
Ca[WO]4 |
Y[PO]4 |
UKŁAD |
trójskośny |
tetragonalny |
jednoskośny |
tetragonalny |
tetragonalny |
||
POKRÓJ |
tabliczkowy |
tabliczkowe i kombinacje piramid |
wydłużone wg osi y, spłaszczone wg (100) |
krótkosłupowy |
słupkowe |
bipiramidalny |
słupkowy zakończony bipiramidami |
BARWA |
bezbarwny, różowawy, szarawy |
miodowożółty, szary, brunatny, pomarańczowy |
czarny |
brunatny |
biały, żółtawy, brunatnawy, szarawy, zielonawy |
brunatny, żółty, szary, czerwonawy |
|
RYSA |
biała |
biała |
czarna, brunatnoczarna |
brunatna |
biała |
nieco jaśniejsza od barwy |
|
POŁYSK |
szklisty, żywiczny |
diamentowy, żywiczny |
półmetaliczny |
szklisty |
szklisty |
||
ŁUPLIWOŚĆ |
dokładna (101) |
wyraźna (011) |
dokładna (010) |
wyraźna (101) |
wyraźna (100) |
||
PRZEŁAM |
|
muszlowy, nierówny |
nierówny |
nierówny |
nierówny, zadziorowy |
||
TW. / GĘST. |
3,5 / 2,78 |
3 / 6,8 - 7 |
4 – 4,5 / 7,5 |
4 – 4,5 / 7,1 – 7,5 |
4 – 4,5 / 7,1 |
4,5 – 5 / 6,1 |
4 – 5 / 4,4 – 5,1 |
SKUPIENIA |
włókniste, tabliczkowe |
siatkowe, ziarniste, zbite, naskorupienia |
ziarniste, odosobnione ziarna |
ziarniste, zbite |
ziarniste, promieniste, rozetowe |
||
POWSTAWANIE |
minerał solnych ewaporatów morskich, produkt ekshalacji wulkanicznych |
strefa utleniania złóż kruszców Pb |
minerały stref objętych pneumatolizą, zwłaszcza przeobrażonych granitoidów (z topazem, turmalinami, kasyterytem, berylem, molibdenitem), żyły hydrotermalne wysokich temperatur |
minerał utworów metasomatowych, związany ze strefami kontaktowymi granitów z wapieniami |
pegmatyty granitowe |
||
INNE |
|
kruchy |
kruchy, słabo magnetyczny |
kruchy |
kruchy |
kruchy |
NAZWA |
monacyt |
grupa apatytu |
piromorfit |
wiwianit |
Turkus CuAl6[(OH)2/(PO4)4*4H2O |
Wavellit Al3[(OH)3/ PO4)2]*5H2O |
wanadynit |
WZÓR |
Ce[PO]4 |
Ca5[F/(PO4)3] |
Pb5[Cl/(PO4)3] |
Fe2+3[PO4]2*8H2O |
Pb5[Cl/(VO4)3] |
||
UKŁAD |
jednoskośny |
heksagonalny |
heksagonalny |
jednoskośny |
trójskośny |
rombowy |
heksagonalny |
POKRÓJ |
tabliczkowy, słupowy |
słupy ograniczone bipiramidami, igieł-kowy, tabliczkowy |
słpkowy |
tabliczkowy, słupowy |
rzadkie kryształy słupkowe |
słupkowy, igiełkowy |
słupkowy zakończony piramidami lub dwuścianem, igiełkowy |
BARWA |
żółty, brunatny, czerwonobrunatny |
białe, zielonawe, niebieskawe, szara-we, fioletowawe, czerwonawe |
zielony, żółty, brunatnawy, czerwony (Cr2O3) |
bezbarwny, wskutek utlenienia niebieski, czarny |
niebieski |
zielonawobiały, zielony, żółtawy, brunatnawy, bezbarwny |
żółty, czerwony, brunatny |
RYSA |
biała |
biała |
biała |
biała, jasnoniebieska, brązowawa |
biała, zielonawa |
biała |
biała, żółtawa |
POŁYSK |
woskowy, żywiczny |
szklisty |
diamentowy, tłusty |
szklisty, perłowy |
szklisty, woskowy |
szklisty, perłowy, jedwabisty |
diamentowy |
ŁUPLIWOŚĆ |
wyraźna (100) |
wyraźna (0001) |
nie okazuje |
dokładna (010) |
dokładna (001) wyraźna (010) |
dokładna (110) wyraźna (101) |
nie okazuje |
PRZEŁAM |
muszlowy, nierówny |
nierówny, muszlowy |
muszlowy, nierówny |
nierówny, włóknisty |
muszlowy |
nierówny |
nierówny, muszlowy |
TW. / GĘST. |
5 – 5,5 / 4,6 – 5,4 |
5 / 2,9 – 3,2 |
3,5 – 4 / 6,7 – 7,1 |
1,5 – 2 / 2,68 |
5 – 6 / 2,6 |
3,5 – 4 / 2,36 |
3 / 6,88 |
SKUPIENIA |
ziarniste |
ziarniste, zbite, naskorupienia, nacieki, sferolitowe, ziemiste |
ziarniste, pręcikowe, nerkowate |
naciekowe, ziemiste, konkrecje, naskorupienia |
zbite, skrytokrystaliczne, naskorupienia, nacieki, konkrecje |
włókniste, promieniste, naskorupienia, nacieki |
nerkowe o budowie promienistej lub włóknistej |
POWSTAWANIE |
pegmatyty, granity, gnejsy |
niewielkie ilości w skałach magmowych, skały pneumatolitowe i hydrotermalne, pegmatyty |
minerał strefy utlenienia złóż kruszców Pb, hydrotermalne żyły kruszcowe niskich temperatur |
minerał utworów egzogenicznych powstających w środowiskach o niskim eh |
minerał strefy wietrzenia, z goethytem, chalcedonem, kaolinitem |
minerał hydrotermalny niskich temperatur i strefy hipergenicznej |
minerał strefy utlenienia kruszców Pb |
INNE |
kruchy, promieniotwórczy |
kruchy, fluorescencja |
kruchy |
cienkie płytki giętkie |
|
kruchy |
kruchy |