background image

MECHANIZMY 
HAMUJĄCE 
ODPOWIEDŹ 
IMMUNOLOGICZNĄ

PRZECIWCIAŁA 
ANTYIDIOTYPOWE

background image

DEFINICJA I FUNKCJA

Przeciwciała antyidiotypowe (Ab2) – 
antyprzeciwciała, które są skierowane 
przeciw miejscom wiążącym antygen 
innych przeciwciał

Regulują w obrębie każdego organizmu 
stężenie tych przeciwciał, przeciw którym 
są skierowane (funkcja autoregulacyjna) – 
uniemożliwiają nadmierną, 
niekontrolowaną odpowiedź 
immunologiczną, np. przeciw antygenowi 
nieustannie pobudzającemu nasz układ 
odpornościowy

background image

Skierowane przeciw determinantom 
znajdującym się we fragmencie Fab

Idiotopy – determinanty idiotypowe w Fab

Idiotopy publiczne – fenotypowe markery konkretnych 

segmentów genów V, D i J – kodujących części zmienne 
łańcuchów immunoglobulinowych; mogą występować na 
przeciwciałach o różnej swoistości; dziedziczne

Idiotopy prywatne – wynik szczególnych i 

przypadkowych zmian na złączach genów V, D i J oraz 
mutacji w obrębie tych genów; obecne na 
przeciwciałach o identycznej swoistości; niedziedziczne

Idiotopy regulatorowe – idiotopy publiczne szczególnie 

aktywne w indukowaniu p/ciał antyidiotypowych i w 
regulacji odpowiedzi immunologicznej

Idiotyp – zespół idiotopów określonego 
p/ciała

background image

Przeciwciała antyidiotypowe mogą 
łączyć się z immunoglobulinami 
różnych klas:

Przeciwciałami wolnymi

Receptorami immunoglobulinowymi 
limfocytów B (BCR)

Receptorami limfocytów T wiążących 
antygen (TCR)

Niektóre p/ciała antyidiotypowe nie 
blokują zdolności wiązania antygenu, 
gdy idiotopy, z którymi się łączą, leżą w 
regionach zrębowych i nie tworzą 
paratopu (miejsca wiążącego antygen)

background image

ZNACZENIE LECZNICZE

Wśród immunoglobulin każdego 
człowieka występuje pewien odsetek 
przeciwciał antyidiotypowych. W 
niektórych chorobach 
autoimmunizacyjnych pojawienie się 
swoistych p/ciał antyidiotypowych 
koreluje z remisją choroby i 
zmniejszeniem stężenia autoprzeciwciał 
chorobotwórczych poprzez działanie 
przeciw przeciwciałom zdolnym do 
wiązania autoantygenów.

background image

ZASTOSOWANIE

W lecznictwie:

Leczenie niektórych białaczek i 
chłoniaków
 u ludzi

Leczenie innych nowotworów u ludzi 
dzięki p/ciałom antyidiotypowym 
skierowanym przeciw p/ciałom 
antynowotworowym  naśladownictwo 
antygenów nowotworowych

Zmniejszenie ryzyka odrzucenia 
przeszczepu
 po przetoczeniu pełnej krwi 
potencjalnym biorcom przeszczepu w 
wyniku formowania przeciwciał 
antyidiotypowych

background image

ZASTOSOWANIE

W warunkach fizjologicznych:

Funkcja regulatorowa w prawidłowej 
odpowiedzi immunologicznej (komórkowej i 
humoralnej) poprzez jej hamowanie lub 
stymulację
(stymulacja możliwa poprzez podobną 
strukturę przestrzenną do antygenu lub 
hormonu  wiązanie z p/ciałem lub 
receptorem hormonu)

Wpływ na układ odpornościowy płodu – 
przekazywanie dziecku pewnych 
„doświadczeń” immunologicznych nabytych 
przez matkę w ciągu jej życia

background image

BIBLIOGRAFIA

Gołąb J. i in., Immunologia
Wydawnictwo Naukowe PWN, 
Warszawa 2010


Document Outline