background image

 

 

 

 

PROCESU ROZWOJU  

PROCESU ROZWOJU  

GRUPY 

GRUPY 

background image

 

 

 

 

Faza pierwsza: 

Faza pierwsza: 

ORIENTACJA

ORIENTACJA

background image

 

 

 

 

Dominującym  uczuciem  jest  niepokój. 

Dominującym  uczuciem  jest  niepokój. 

Uczestnicy  uruchamiają  mechanizmy 

Uczestnicy  uruchamiają  mechanizmy 

obronne. 

obronne. 

Prowadzący 

gwarant 

Prowadzący 

gwarant 

bezpieczeństwa. 

bezpieczeństwa. 

(konfrontacja z nim w tej 

(konfrontacja z nim w tej 

fazie występuje niezwykle rzadko). 

fazie występuje niezwykle rzadko). 

sytuacji 

indywidualnej 

konfrontacji 

sytuacji 

indywidualnej 

konfrontacji 

z prowadzącym  przez  jednego  z  członków 

z prowadzącym  przez  jednego  z  członków 

grupy,  reszta  raczej  zsolidaryzuje  się 

grupy,  reszta  raczej  zsolidaryzuje  się 

z prowadzącym niż z jednostką. 

z prowadzącym niż z jednostką. 

Funkcjonowanie  grupy  to  przede 

Funkcjonowanie  grupy  to  przede 

wszystkim 

suma 

procesów 

wszystkim 

suma 

procesów 

indywidualnych  niż  spójny  proces 

indywidualnych  niż  spójny  proces 

grupowy. 

grupowy. 

background image

 

 

 

 

Grupa  jako  całość  jest  raczej  wycofana, 

Grupa  jako  całość  jest  raczej  wycofana, 

milcząca. 

milcząca. 

Celem  uczestnika  jest:  „zostać  przyjętym”. 

Celem  uczestnika  jest:  „zostać  przyjętym”. 

Trwają  poszukiwania  podobieństw  między  jej 

Trwają  poszukiwania  podobieństw  między  jej 

członkami. 

Charakterystyczne 

jest 

członkami. 

Charakterystyczne 

jest 

„modelowanie”,  to  co  powie  prowadzący  lub 

„modelowanie”,  to  co  powie  prowadzący  lub 

pierwszy  uczestnik  będzie  powielane.  Tworzą 

pierwszy  uczestnik  będzie  powielane.  Tworzą 

się  pierwsze  koalicje  i  pary  .  (

się  pierwsze  koalicje  i  pary  .  (

Objawem 

Objawem 

dojrzałości  grupy    jest  otwarte  mówienie  o 

dojrzałości  grupy    jest  otwarte  mówienie  o 

lęku). 

lęku). 

Przedłużająca  się  cisza  świadczy  o 

Przedłużająca  się  cisza  świadczy  o 

dużym lęku, ale też potęguje napięcie. 

dużym lęku, ale też potęguje napięcie. 

Grupa 

obciąża 

prowadzącego 

Grupa 

obciąża 

prowadzącego 

odpowiedzialnością. Rolą  prowadzącego jest  

odpowiedzialnością. Rolą  prowadzącego jest  

znaleźć  proporcję  między  przyzwoleniem   

znaleźć  proporcję  między  przyzwoleniem   

przeżywania  lęku  a wspieraniem  uczestników 

przeżywania  lęku  a wspieraniem  uczestników 

w jego redukcji. 

w jego redukcji. 

Pozwolenie  grupie    na  zapadanie  się  w  ciszy, 

Pozwolenie  grupie    na  zapadanie  się  w  ciszy, 

grozi jej rozpadem. 

grozi jej rozpadem. 

background image

 

 

 

 

Prowadzący może nieświadomie 

Prowadzący może nieświadomie 

zatrzymywać grupę w tej fazie np. 

zatrzymywać grupę w tej fazie np. 

obawiając się konfrontacji w fazach 

obawiając się konfrontacji w fazach 

kolejnych.

kolejnych.

Pierwsza i druga faza mogą się 

Pierwsza i druga faza mogą się 

wzajemnie przenikać, mieszać.

wzajemnie przenikać, mieszać.

background image

 

 

 

 

Faza druga: 

Faza druga: 

PRECIWZALEŻNOŚĆ

PRECIWZALEŻNOŚĆ

background image

 

 

 

 

W  tej  fazie  następuje  indywiduacja 

W  tej  fazie  następuje  indywiduacja 

uczestników, 

różnicowanie, 

szukanie 

uczestników, 

różnicowanie, 

szukanie 

koalicji przeciwko innym. 

koalicji przeciwko innym. 

Cisza  może  trwać,  jest  jej  mniej,  nie 

Cisza  może  trwać,  jest  jej  mniej,  nie 

powoduje napięcia.

powoduje napięcia.

Prowadzący  nie  jest  w  centrum,  może 

Prowadzący  nie  jest  w  centrum,  może 

zmniejszyć swoją aktywność. 

zmniejszyć swoją aktywność. 

Dużo  się  dzieje  między  uczestnikami 

Dużo  się  dzieje  między  uczestnikami 

grupy,  następuje  egzekwowanie  norm 

grupy,  następuje  egzekwowanie  norm 

grupowych.  Może  się  pojawić  „kozioł 

grupowych.  Może  się  pojawić  „kozioł 

ofiarny”  ,  jeden  z  uczestników  jest 

ofiarny”  ,  jeden  z  uczestników  jest 

prowokowany  do  tej  roli  przez  innych, 

prowokowany  do  tej  roli  przez  innych, 

sam się na to zgadza. 

sam się na to zgadza. 

background image

 

 

 

 

Pozycja  „Kozła”  różni  się  od  reszty,  a 

Pozycja  „Kozła”  różni  się  od  reszty,  a 

grupa reguluje w ten sposób napięcie. 

grupa reguluje w ten sposób napięcie. 

Zjawisko to pokazuje, że złość w grupie 

Zjawisko to pokazuje, że złość w grupie 

jest zakamuflowana, zamiast złościć się 

jest zakamuflowana, zamiast złościć się 

na  siebie  nawzajem  i  ujawniać  to  na 

na  siebie  nawzajem  i  ujawniać  to  na 

forum 

grupy, 

złość 

skumulowana 

forum 

grupy, 

złość 

skumulowana 

zostaje na „koźle ofiarnym”. 

zostaje na „koźle ofiarnym”. 

Zagraża  to  rozwojowi  grupy,  bo 

Zagraża  to  rozwojowi  grupy,  bo 

utrudnia  to  jawną  konfrontację  i 

utrudnia  to  jawną  konfrontację  i 

różnicowanie. 

różnicowanie. 

Rola 

prowadzącego 

to 

budzenie 

Rola 

prowadzącego 

to 

budzenie 

refleksji na temat tego co dzieje się na 

refleksji na temat tego co dzieje się na 

poziomie niejawnym.

poziomie niejawnym.

background image

 

 

 

 

Faza trzecia: 

Faza trzecia: 

WALKA O WŁADZĘ

WALKA O WŁADZĘ

background image

 

 

 

 

Następuję konfrontacja z prowadzącym.

Następuję konfrontacja z prowadzącym.

Grupa konsoliduje się i atakuje terapeutę. 

Grupa konsoliduje się i atakuje terapeutę. 

Zaczyna się „walka o przywództwo”. 

Zaczyna się „walka o przywództwo”. 

Rzadko  występuje  cała  grupa,  część 

Rzadko  występuje  cała  grupa,  część 

grupy  wspiera  prowadzącego,  część 

grupy  wspiera  prowadzącego,  część 

popiera przywódcę buntu. 

popiera przywódcę buntu. 

Następuje  obśmiewanie  prowadzących, 

Następuje  obśmiewanie  prowadzących, 

sposobu  ich  pracy,  zajmowanie  ich 

sposobu  ich  pracy,  zajmowanie  ich 

miejsca 

grupie, 

pojawiają 

się 

miejsca 

grupie, 

pojawiają 

się 

zachowania 

prowokacyjne, 

łamanie 

zachowania 

prowokacyjne, 

łamanie 

norm. 

Jeśli 

elementy 

konfrontacji 

norm. 

Jeśli 

elementy 

konfrontacji 

odbywają się poza grupą to znaczy, że w 

odbywają się poza grupą to znaczy, że w 

grupie jest to zbyt trudne do ujawnienia. 

grupie jest to zbyt trudne do ujawnienia. 

background image

 

 

 

 

Rolą  prowadzącego  jest  umożliwianie 

Rolą  prowadzącego  jest  umożliwianie 

jawnej  rozmowy  o  tym  co  się  dzieje, 

jawnej  rozmowy  o  tym  co  się  dzieje, 

nazywania uczuć, potrzeb. 

nazywania uczuć, potrzeb. 

Jeśli  prowadzący  nie  zdystansuje  się 

Jeśli  prowadzący  nie  zdystansuje  się 

wobec  ataków  grupy,  potraktuje  je 

wobec  ataków  grupy,  potraktuje  je 

osobiście, 

będzie 

się 

bronił 

lub 

osobiście, 

będzie 

się 

bronił 

lub 

usprawiedliwiał  -    będzie  to  ryzykowne 

usprawiedliwiał  -    będzie  to  ryzykowne 

dla  procesu  rozwoju,  w  którym  jest 

dla  procesu  rozwoju,  w  którym  jest 

grupa. 

grupa. 

Dla  prowadzącego  jest  łatwiejsze  jeśli 

Dla  prowadzącego  jest  łatwiejsze  jeśli 

zarzuty dotyczą zachowania, trudniejsze 

zarzuty dotyczą zachowania, trudniejsze 

gdy dotyczą obszaru osobistego.

gdy dotyczą obszaru osobistego.

background image

 

 

 

 

Faza czwarta: 

Faza czwarta: 

SYMBIOZA

SYMBIOZA

background image

 

 

 

 

Grupa czuje się jednością , chce się tak 

Grupa czuje się jednością , chce się tak 

czuć  i  w  różny  sposób  o  to  zabiega. 

czuć  i  w  różny  sposób  o  to  zabiega. 

Następuje  pomijanie  prowadzącego.   

Następuje  pomijanie  prowadzącego.   

Pojawia  się  poczucie  omnipotencji 

Pojawia  się  poczucie  omnipotencji 

wśród  uczestników,  grupa  zachwyca 

wśród  uczestników,  grupa  zachwyca 

się  sobą,  czuje  się  wszechwładna, 

się  sobą,  czuje  się  wszechwładna, 

lepsza  niż  inne,  następuje  idealizacja 

lepsza  niż  inne,  następuje  idealizacja 

siebie nawzajem i grupy jako całości. 

siebie nawzajem i grupy jako całości. 

Ta  faza  nie  trwa  zbyt  długo,  dla  wielu 

Ta  faza  nie  trwa  zbyt  długo,  dla  wielu 

członków  grupy  robi  się  za  „duszno”, 

członków  grupy  robi  się  za  „duszno”, 

za ciasno, dążą do kolejnej fazy. 

za ciasno, dążą do kolejnej fazy. 

background image

 

 

 

 

Faza piąta: 

Faza piąta: 

ROZCZAROWANIE

ROZCZAROWANIE

background image

 

 

 

 

Rozczarowanie  skierowane  jest  na  całość 

Rozczarowanie  skierowane  jest  na  całość 

obiektu  grupy,  nie  na  poszczególnych  jej 

obiektu  grupy,  nie  na  poszczególnych  jej 

członków. 

członków. 

Indywiduacja 

grupy 

jest 

szansą 

dla 

Indywiduacja 

grupy 

jest 

szansą 

dla 

poszczególnych 

uczestników 

zmieszczenia 

poszczególnych 

uczestników 

zmieszczenia 

własnych ważnych, trudnych spraw. 

własnych ważnych, trudnych spraw. 

Na tym etapie niektóre osoby mogą opuszczać 

Na tym etapie niektóre osoby mogą opuszczać 

grupę. 

grupę. 

Prowadzący  może  pokazywać  uczestnikom 

Prowadzący  może  pokazywać  uczestnikom 

wcześniejsze  sukcesy  umiejętności  grupy,  jej 

wcześniejsze  sukcesy  umiejętności  grupy,  jej 

wartość.

wartość.

background image

 

 

 

 

Faza szósta: 

Faza szósta: 

WSPÓŁPRACY, DOJRZAŁOŚCI 

WSPÓŁPRACY, DOJRZAŁOŚCI 

background image

 

 

 

 

Członkowie  grupy  ujawniają  dojrzałość,  są 

Członkowie  grupy  ujawniają  dojrzałość,  są 

gotowi 

wspierać 

siebie 

nawzajem, 

gotowi 

wspierać 

siebie 

nawzajem, 

następuje głęboka praca terapeutyczna. 

następuje głęboka praca terapeutyczna. 

Faza  w  której  następuje    pożegnanie  z 

Faza  w  której  następuje    pożegnanie  z 

grupą  jako  całością  jak  również  z 

grupą  jako  całością  jak  również  z 

poszczególnymi  jej  członkami  (co  do  kogo 

poszczególnymi  jej  członkami  (co  do  kogo 

czuję,  za  co  komu  dziękuję  itd.).  Możliwy 

czuję,  za  co  komu  dziękuję  itd.).  Możliwy 

opór przed rozstaniem. 

opór przed rozstaniem. 

(

(

Ważne  jest    podsumowanie  uczestnictwa  w 

Ważne  jest    podsumowanie  uczestnictwa  w 

grupie, odniesienia się do celów, z którymi każdy 

grupie, odniesienia się do celów, z którymi każdy 

rozpoczął tę grupę, rodzaj bilansu). 

rozpoczął tę grupę, rodzaj bilansu). 

Prowadzący pilnuje,  aby nie otwierać w tej 

Prowadzący pilnuje,  aby nie otwierać w tej 

fazie  nowych  spraw,  aby  domknąć  to  co 

fazie  nowych  spraw,  aby  domknąć  to  co 

zostało otwarte wcześniej. 

zostało otwarte wcześniej. 

background image

 

 

 

 

PROCESY GRUPOWE

PROCESY GRUPOWE

1. Normy grupowe.

1. Normy grupowe.

2. Spójność grupy. 

2. Spójność grupy. 

3. Wspólne rozwiązywanie 

3. Wspólne rozwiązywanie 

problemów. 

problemów. 

4. Nauka rozwiązywania konfliktów. 

4. Nauka rozwiązywania konfliktów. 

background image

 

 

 

 

TWORZENIE  NORM  GRUPOWYCH

TWORZENIE  NORM  GRUPOWYCH

Reguły absolutne:

Reguły absolutne:

-  poufność,

-  poufność,

-  nie przechodzenie do czynów,

-  nie przechodzenie do czynów,

-  odpowiedzialność,

-  odpowiedzialność,

-  nie korzystanie z używek, leków.

-  nie korzystanie z używek, leków.

Reguły funkcjonalne:

Reguły funkcjonalne:

 

 

-  punktualność,

-  punktualność,

-  wytrwałość,

-  wytrwałość,

-  swoboda wypowiedzi,

-  swoboda wypowiedzi,

-  prawo do milczenia.

-  prawo do milczenia.

background image

 

 

 

 

Cechy Idealnego Prowadzącego

Cechy Idealnego Prowadzącego

Życzliwy

Życzliwy

Ciepły

Ciepły

Otwarty

Otwarty

Spokojny

Spokojny

Uważny

Uważny

Empatyczny

Empatyczny

Tolerancyjny

Tolerancyjny

Akceptujący

Akceptujący

Nieinwazyjny

Nieinwazyjny

Potrafiący dostosować się do grupy

Potrafiący dostosować się do grupy

Otwarty na pomaganie innym

Otwarty na pomaganie innym

background image

 

 

 

 

Daje poczucie bezpieczeństwa

Daje poczucie bezpieczeństwa

Spokojny i opanowany

Spokojny i opanowany

Odważny w wypowiadaniu się

Odważny w wypowiadaniu się

Mający zaufanie do siebie

Mający zaufanie do siebie

Słuchający uważnie

Słuchający uważnie

Uważny na znaczenie słów

Uważny na znaczenie słów

Akceptujący różne poglądy

Akceptujący różne poglądy

Umiejętnie posługujący się językiem

Umiejętnie posługujący się językiem

Umiejący pokazać akceptację i ważność 

Umiejący pokazać akceptację i ważność 

drugiej osoby

drugiej osoby

Uważny na każdego z osobna i grupę

Uważny na każdego z osobna i grupę

Dostrajający się do grupy

Dostrajający się do grupy


Document Outline