Fazy rozwoju grupy to proces, o którym informacje wykorzystuje się w pracy z grupami
Klasyfikacja Corey:
Faza orientacji i zależności
Faza konfliktu i buntu
Faza spójności i współpracy w grupie
Faza celowej i świadomej aktywności grupy
Faza końcowa
Klasyfikacja Corey
1. Faza orientacji i zależności
Dobieranie się, szukanie kogoś, kto jest do nas podobny, kto jest dla nas atrakcyjny, ma dobrą pozycję; chcemy się też dowiedzieć jaki jest cel zajęć, jakie zasady panują na zajęciach; W tej fazie grupa wykazuje zależność od prowadzącego, który jest tu bardzo ważną osobą.
Uczucia: niepokój, obawa, lęk, wahanie, ciekawość.
Zachowania, postawy: opór, niechęć do wyrażania własnych opinii, pseudointegracja wynikająca z zaciekawienia, duże ugrzecznienie – sympatia dawana ludziom, których mało znamy.
Co robimy jako prowadzący zajęcia:
określamy kim jesteśmy oraz ustalamy cele zajęć (grupowe i indywidualne),
ustalamy zasady – budujemy kontrakt,
przeprowadzamy zabawy integracyjne, aby poznać imiona, doświadczenia, zainteresowania i poglądy członków grupy. Dobierając ćwiczenia musimy pamiętać, że proces integracji zachodzi poprzez szukanie podobieństw, musimy organizować takie ćwiczenia, aby osoby podobne do siebie mogły się odnaleźć.
2. Faza konfliktu i buntu
W tej fazie członkowie grupy zaczynają się zastanawiać, czy wszystko to, czego oczekiwali jest spełnione na zajęciach; nawet jeśli jest, to jednak członkowie czują niedosyt, zaczynają się buntować. Jest to moment, kiedy grupie przestaje się podobać, jest to faza konfliktu i buntu grupy przeciwko prowadzącemu.
Dlaczego tak się dzieje? Uczestnicy mają krytyczne podejście, jednakże w końcu dochodzą do wniosku, że chodzą na zajęcia z własnej woli. Faza ta ma służyć podjęciu odpowiedzialności przez grupę, zaczynają się wyłaniać prawdziwe role, pojawia się struktura grupy.
Efektem buntu jest konflikt. Nic się nie podoba, proponowane ćwiczenia nie odpowiadają, opór i niechęć, milczenie, grupa nie chce się wypowiadać, powściągliwość. Ujawniają się walki i rywalizacja, okazywanie wrogości.
Jakie ćwiczenia proponować grupie:
Pokazywać jak się komunikować,
Uczyć informacji zwrotnej,
Pokazywać jak konstruktywnie rozwiązywać konflikt (prowadzący jest mediatorem)
3. Faza spójności i współpracy w grupie
Uczestnicy mają wrażenie, że ich grupa jest świetna, najlepsza, zmniejsza się krytycyzm. Faza ta nie jest momentem na poważne zadania wzrasta jednak współpraca, pojawiają się autentyczne normy, więcej kompromisu, przejaskrawienie miłych uczuć.
4. Faza celowej i świadomej aktywności grupy
Jest to faza realna. Współpraca i wsparcie w grupie oparte są na realnych, rzeczywistych rolach i pozycjach w grupie. Jest to moment, gdy grupa wykonuje najciekawsze ćwiczenia.
5. Faza końcowa
Następuje bez względu na to jak pracuje dana grupa. Ma dwa oblicza:
pokazanie ludziom jak zdobyte umiejętności, sprawności mogą przydać się w życiu,
sprawdzenie z czym ludzie wychodzą z warsztatu, treningu, konfrontacja z oczekiwaniami i celami