LEKI WYKRZTUŚNE I

LEKI WYKRZTUŚNE I

SEKRETOLITYCZNE

SEKRETOLITYCZNE

I rok pielęgniarstwo

I rok pielęgniarstwo

Leki wykrztuśne i

Leki wykrztuśne i

sekretolityczne

sekretolityczne



Ułatwiają oczyszczanie dróg oddechowych z

Ułatwiają oczyszczanie dróg oddechowych z

zalegającej wydzieliny

zalegającej wydzieliny



Sprawiają że wydzielina staje się bardziej

Sprawiają że wydzielina staje się bardziej

płynna co zmniejsza jej lepkość

płynna co zmniejsza jej lepkość



Bez podaży płynów leki te mają niewielką

Bez podaży płynów leki te mają niewielką

skuteczność

skuteczność



Także nawadnianie drogą wziewną –

Także nawadnianie drogą wziewną –

inhalacje

inhalacje



Kinezyterapia oddechowa

Kinezyterapia oddechowa

DZIAŁANIE LEKÓW

DZIAŁANIE LEKÓW

WYKRZTUŚNYCH

WYKRZTUŚNYCH

Leki wykrztuśne poprzez swój

Leki wykrztuśne poprzez swój

mechanizm drażniący pobudzają

mechanizm drażniący pobudzają

gruczoły oskrzelowe do wydzielania

gruczoły oskrzelowe do wydzielania

płynnej wydzieliny,którą łatwiej usunąć

płynnej wydzieliny,którą łatwiej usunąć

w odruchu kaszlowym niż lepką

w odruchu kaszlowym niż lepką

wydzielinę zapalną.

wydzielinę zapalną.

LEKI SEKRETOLITYCZNE

LEKI SEKRETOLITYCZNE

Leki te najczęściej upłynniają samą

Leki te najczęściej upłynniają samą

wydzielinę zapalną.Obecnie leki

wydzielinę zapalną.Obecnie leki

sekretolityczne (mukolityczne) jako

sekretolityczne (mukolityczne) jako

bardziej skuteczne i wykazujące

bardziej skuteczne i wykazujące

mniej działań niepożądanych są

mniej działań niepożądanych są

częściej podawane niż klasyczne leki

częściej podawane niż klasyczne leki

wykrztuśne.

wykrztuśne.

Wydzielinę można upłynnić nie tylko

Wydzielinę można upłynnić nie tylko

stosując leki,ale również przez obfite

stosując leki,ale również przez obfite

nawadnianie dróg oddechowych.Można

nawadnianie dróg oddechowych.Można

to uzyskać zwiększając ilość płynów

to uzyskać zwiększając ilość płynów

podawanych doustnie,najlepiej w

podawanych doustnie,najlepiej w

postaci wód mineralnych.

postaci wód mineralnych.

Należy pamiętać,że bez

Należy pamiętać,że bez

odpowiedniej podaży płynów ,tzn.

odpowiedniej podaży płynów ,tzn.

około 2-3l/24h większość leków z

około 2-3l/24h większość leków z

tej grupy ma niewielka

tej grupy ma niewielka

skuteczność!

skuteczność!

W niektórych sytuacjach natomiast

W niektórych sytuacjach natomiast

obfite podawanie płynów drogą

obfite podawanie płynów drogą

doustną może być

doustną może być

przeciwwskazane,np.

przeciwwskazane,np.



W zaawansowanej niewydolności krążenia

W zaawansowanej niewydolności krążenia



Ciężka niewydolność nerek

Ciężka niewydolność nerek

Nawadnianie dróg oddechowych można

Nawadnianie dróg oddechowych można

skutecznie przeprowadzić droga

skutecznie przeprowadzić droga

wziewną.Woda podana w postaci inhalacji

wziewną.Woda podana w postaci inhalacji

bardzo dobrze zmniejsza lepkość

bardzo dobrze zmniejsza lepkość

wydzieliny i odczyn zapalny błony

wydzieliny i odczyn zapalny błony

śluzowej

śluzowej

Inhalacje wykonywane przy pomocy

Inhalacje wykonywane przy pomocy

inhalatorów ultradzwiękowych

inhalatorów ultradzwiękowych

umożliwiają nawadnianie

umożliwiają nawadnianie

najdrobniejszych oskrzelików.

najdrobniejszych oskrzelików.

Wziewanie pary wodnej jest mniej

Wziewanie pary wodnej jest mniej

skuteczne,ponieważ jest ona grubo

skuteczne,ponieważ jest ona grubo

kropelkowa i dociera najwyżej do

kropelkowa i dociera najwyżej do

tchawicy i dużych oskrzeli.Nawadnianie

tchawicy i dużych oskrzeli.Nawadnianie

dróg oddechowych w przebiegu stanów

dróg oddechowych w przebiegu stanów

zapalnych jest szczególnie ważne dla

zapalnych jest szczególnie ważne dla

małych dzieci,u których odruch

małych dzieci,u których odruch

kaszlowy nie jest tak efektywny jak u

kaszlowy nie jest tak efektywny jak u

ludzi dorosłych.

ludzi dorosłych.

KINEZYTERAPIA

KINEZYTERAPIA

ODDECHOWA

ODDECHOWA

Jest to gimnastyka oddechowa,

Jest to gimnastyka oddechowa,

oklepywanie powierzchni nad płucami

oklepywanie powierzchni nad płucami

i odpowiednie ułożenie chorego.

i odpowiednie ułożenie chorego.

Zapewnia ona prawidłowy drenaż

Zapewnia ona prawidłowy drenaż

oskrzeli i ma duże znaczenie przy

oskrzeli i ma duże znaczenie przy

oczyszczaniu dróg odechowych.

oczyszczaniu dróg odechowych.

PODZIAŁ LEKÓW

PODZIAŁ LEKÓW

WYKRZTUŚNYCH

WYKRZTUŚNYCH

Biorąc pod uwagę działanie leków

Biorąc pod uwagę działanie leków

wykrztuśnych dzieli się je na kilka grup.

wykrztuśnych dzieli się je na kilka grup.

Ze względu na ich słabe działanie są

Ze względu na ich słabe działanie są

stosowane w mieszankach, które

stosowane w mieszankach, które

zawierają leki z różnych grup. W skład

zawierają leki z różnych grup. W skład

niektórych mieszanek wchodzi

niektórych mieszanek wchodzi

EFEDRYNA

EFEDRYNA

, skuteczność tych mieszanek

, skuteczność tych mieszanek

w dużej mierze wynika z jej działania.

w dużej mierze wynika z jej działania.

EFEDRYNA

EFEDRYNA

Jako sympatykomimetyk zmniejsza:

Jako sympatykomimetyk zmniejsza:

przekrwienie błony śluzowej

przekrwienie błony śluzowej

rozkurcza mięśnie gładkie oskrzeli

rozkurcza mięśnie gładkie oskrzeli

działając na OUN poprawia

działając na OUN poprawia

samopoczucie chorego

samopoczucie chorego

w preparatach wykrztuśnych,

w preparatach wykrztuśnych,

najczęściej dostępnych bez recepty

najczęściej dostępnych bez recepty

znajduje się w syropie TUSSIPECT

znajduje się w syropie TUSSIPECT

(przeciwskazane dla ludzi z chorobami

(przeciwskazane dla ludzi z chorobami

serca, ponieważ mogą wystąpić

serca, ponieważ mogą wystąpić

zaburzenia rytmu serca!)

zaburzenia rytmu serca!)

LEKI WYKRZTUŚNE O

LEKI WYKRZTUŚNE O

DZIAŁANIU ODRUCHOWYM

DZIAŁANIU ODRUCHOWYM



Leki tej grupy po podaniu doustnym

Leki tej grupy po podaniu doustnym

drażnią błonę śluzową żołądka, wywołując

drażnią błonę śluzową żołądka, wywołując

na drodze odruchowej wzrost wydzielania

na drodze odruchowej wzrost wydzielania

wodnistego śluzu przez gruczoły

wodnistego śluzu przez gruczoły

oskrzelowe

oskrzelowe



Środki o takim mechanizmie działania nie

Środki o takim mechanizmie działania nie

powinny być stosowane u chorych z

powinny być stosowane u chorych z

choroba wrzodową,ponieważ mogą

choroba wrzodową,ponieważ mogą

wywołac dolegliwości bólowe.

wywołac dolegliwości bólowe.

PRZEDSTAWICIELE LEKÓW

PRZEDSTAWICIELE LEKÓW

WYKRZTUŚNYCH O DZIAŁANIU

WYKRZTUŚNYCH O DZIAŁANIU

ODRUCHOWYM

ODRUCHOWYM



KORZEŃ WYMIOTNICY (Ipecacuanhae

KORZEŃ WYMIOTNICY (Ipecacuanhae

radix)

radix)



SAPONINY

SAPONINY



BENZOESAN SODOWY

BENZOESAN SODOWY

KORZEŃ WYMIOTNY

KORZEŃ WYMIOTNY



Lek roślinny

Lek roślinny



Nazwa pochodzi od zawartości w nim

Nazwa pochodzi od zawartości w nim

alkaloidu emetyny, która w większych

alkaloidu emetyny, która w większych

dawkach wykazuje działanie wymiotne

dawkach wykazuje działanie wymiotne



Podawany najczęściej z innymi lekami

Podawany najczęściej z innymi lekami

wykrztuśnymi

wykrztuśnymi



Maksymalna dawka terapeutyczna

Maksymalna dawka terapeutyczna

0,05g może wywołać już nudności i

0,05g może wywołać już nudności i

wymioty

wymioty



Preparaty:

Preparaty:

ipecacuanhae radix

ipecacuanhae radix

ipecacuanhae extracum siccum

ipecacuanhae extracum siccum

ipecacuanhae tinctura-do form

ipecacuanhae tinctura-do form

recepturowych mieszanek

recepturowych mieszanek

wykrztuśnych

wykrztuśnych

SAPONINY

SAPONINY



Występują w wielu roślinach

Występują w wielu roślinach



Wykazują działanie podobne do emetyny

Wykazują działanie podobne do emetyny

występującej w korzeniu wymiotnicy

występującej w korzeniu wymiotnicy



Występują w takich roślinach jak:

Występują w takich roślinach jak:

korzeń senegi

korzeń senegi

korzeń pierwiosnka

korzeń pierwiosnka

korzeń żywokostu

korzeń żywokostu



Stosowane są w postaci preparatów

Stosowane są w postaci preparatów

złożonych, mieszanek ziołowych oraz

złożonych, mieszanek ziołowych oraz

syropów

syropów



Preparaty i dawkowanie:

Preparaty i dawkowanie:

sirupus symphiti

sirupus symphiti

(syrop

(syrop

żywokostowy) podawany 3razy/24h,

żywokostowy) podawany 3razy/24h,

łyżka stołowa

łyżka stołowa

pectosol

pectosol

- wyciąg płynny z korzenia

- wyciąg płynny z korzenia

omanu, porostu islandzkiego,korzenia

omanu, porostu islandzkiego,korzenia

mydlnicy białej ,ziela hyzopu,ziela

mydlnicy białej ,ziela hyzopu,ziela

macierzanki psiankowej- podawany

macierzanki psiankowej- podawany

3razy/24h 20-30 kropli

3razy/24h 20-30 kropli

species pectorales(pectosan)

species pectorales(pectosan)

-

-

mieszanka

mieszanka

ziół do sporzadzenia

ziół do sporzadzenia

odwarów o

odwarów o

składzie:korzeń omanu,liście

składzie:korzeń omanu,liście

szałwi, liście

szałwi, liście

prawoślazu,liście

prawoślazu,liście

podbiału,owoce kopru

podbiału,owoce kopru

włoskiego

włoskiego

bronchicum

bronchicum

-nalewka,syrop,tabletki,

-nalewka,syrop,tabletki,

zawiera wyciągi z:ziela

zawiera wyciągi z:ziela

tymianku,korzenia

tymianku,korzenia

mydlnicy

mydlnicy

białej,korzenia biedrzeńca, korzenia

białej,korzenia biedrzeńca, korzenia

pierwiosnka,ziela grindelii i olejki

pierwiosnka,ziela grindelii i olejki

eteryczne

eteryczne

eukaliptusowy,miętowy

eukaliptusowy,miętowy

BENZOESAN SODOWY

BENZOESAN SODOWY



Ma mechanizm podobny do wymiotnicy

Ma mechanizm podobny do wymiotnicy



Podany doustnie drażni błonę śluzową żołądka

Podany doustnie drażni błonę śluzową żołądka



Odruchowo powoduje wzrost wydzielania

Odruchowo powoduje wzrost wydzielania

gruczołów oskrzelowych

gruczołów oskrzelowych



Wykazuje słabe działanie antyseptyczne

Wykazuje słabe działanie antyseptyczne



Powoduje dolegliwości bólowe u osób z

Powoduje dolegliwości bólowe u osób z

chorobą wrzodową z powodu obecności

chorobą wrzodową z powodu obecności

benzoesanu sodu jako środka konserwującego

benzoesanu sodu jako środka konserwującego

LEKI WYKRZTUŚNE

LEKI WYKRZTUŚNE

DZIAŁAJĄCE BEZPOŚREDNIO

DZIAŁAJĄCE BEZPOŚREDNIO

NA GRUCZOŁY

NA GRUCZOŁY

OSKRZELOWE

OSKRZELOWE



Leki te podane doustnie wydzielają się przez

Leki te podane doustnie wydzielają się przez

gruczoły oskrzelowe,pobudzając je do

gruczoły oskrzelowe,pobudzając je do

zwiększonego wydzielania płynnego śluzu

zwiększonego wydzielania płynnego śluzu



Drażnią błonę śluzową dróg oddechowych co

Drażnią błonę śluzową dróg oddechowych co

dodatkowo zwiększa wydzielanie płynnego śluzu

dodatkowo zwiększa wydzielanie płynnego śluzu



Działanie te jest najwidoczniejsze przy stosowaniu

Działanie te jest najwidoczniejsze przy stosowaniu

ich drogą wziewną

ich drogą wziewną



Zwiększenie ilości płynnej wydzieliny ułatwia jej

Zwiększenie ilości płynnej wydzieliny ułatwia jej

przesuwanie w świetle oskrzeli i ułatwia

przesuwanie w świetle oskrzeli i ułatwia

wyksztuszenie

wyksztuszenie

PRZEDSTAWICIELE LEKÓW

PRZEDSTAWICIELE LEKÓW

WYKSZTUŚNYCH

WYKSZTUŚNYCH

DZIAŁAJĄCYCH BEZPOŚREDNIO

DZIAŁAJĄCYCH BEZPOŚREDNIO

NA GRUCZOŁY OSKRZELOWE

NA GRUCZOŁY OSKRZELOWE



JODEK POTASU

JODEK POTASU



ZWIĄZKI KREOZOTU

ZWIĄZKI KREOZOTU



OLEJKI ETERYCZNE

OLEJKI ETERYCZNE

JODEK POTASU

JODEK POTASU



Jeden z najbardziej skutecznych leków

Jeden z najbardziej skutecznych leków

wykrztuśnych

wykrztuśnych



Po podaniu doustnym bezpośrednio działa

Po podaniu doustnym bezpośrednio działa

na gruczoły oskrzelowe oraz wykazuje

na gruczoły oskrzelowe oraz wykazuje

działania odruchowe podobne do emetyny

działania odruchowe podobne do emetyny



Przy dużej skuteczności ma jednak wiele

Przy dużej skuteczności ma jednak wiele

działań niepożądanych:

działań niepożądanych:

może wywołać bolesny obrzęk ślinianek

może wywołać bolesny obrzęk ślinianek

(zwłaszcza przyusznych)

(zwłaszcza przyusznych)

wyciek z nosa

wyciek z nosa

zaburzenia żołądkowo-jelitowe

zaburzenia żołądkowo-jelitowe

dość często występują objawy

dość często występują objawy

uczuleniowe najczęściej w postaci

uczuleniowe najczęściej w postaci

wyprysku

wyprysku

skórnego

skórnego



Stosowanie związków jodu zmniejsza

Stosowanie związków jodu zmniejsza

czynność tarczycy

czynność tarczycy



Jodku potasowego nie wolno stosować u

Jodku potasowego nie wolno stosować u

chorych z gruzlicą(zaostrzenie procesu

chorych z gruzlicą(zaostrzenie procesu

chorobotwóczego) oraz przed badaniami

chorobotwóczego) oraz przed badaniami

labolatoryjnymi tarczycy

labolatoryjnymi tarczycy



Ze względu na higroskopijność podawany

Ze względu na higroskopijność podawany

jest w roztworach wodnych 3-5%

jest w roztworach wodnych 3-5%



W odróżnieniu od innych leków

W odróżnieniu od innych leków

wykrztuśnych jodku potasowego nie

wykrztuśnych jodku potasowego nie

należy stosować w mieszankach z

należy stosować w mieszankach z

innymi lekami

innymi lekami



Związki jodu są stosowane również w

Związki jodu są stosowane również w

postaci inhalacji jodowych i

postaci inhalacji jodowych i

solankowo-jodowych w przewlekłych

solankowo-jodowych w przewlekłych

chorobach dróg oddechowych

chorobach dróg oddechowych

ZWIĄZKI KREOZOTU

ZWIĄZKI KREOZOTU



Produkt destylacji smoły z drzewa

Produkt destylacji smoły z drzewa

bukowego

bukowego



Oleisty płyn o piekącym smaku

Oleisty płyn o piekącym smaku



Ma podwójny mechanizm działania

Ma podwójny mechanizm działania

wykrztuśnego

wykrztuśnego



Po podaniu doustnym drażni błonę

Po podaniu doustnym drażni błonę

śluzową żołądka i odruchowo zwiększa

śluzową żołądka i odruchowo zwiększa

wydzielanie gruczołów dróg

wydzielanie gruczołów dróg

oddechowych

oddechowych



Kreozot wykazuje skuteczność

Kreozot wykazuje skuteczność

wykrztuśną i słabe działania odkażające

wykrztuśną i słabe działania odkażające



Zalecany jest w ostrych stanach

Zalecany jest w ostrych stanach

zapalnych oskrzeli

zapalnych oskrzeli



Działa słabiej niż jodek potasowy ale

Działa słabiej niż jodek potasowy ale

ma znacznie mniej działań

ma znacznie mniej działań

niepożądanych:

niepożądanych:

u niektórych chorych mogą wystąpić

u niektórych chorych mogą wystąpić

dolegliwości ze strony układu

dolegliwości ze strony układu

pokarmowego

pokarmowego



Stosowanie jest ograniczone niezbyt

Stosowanie jest ograniczone niezbyt

dobrym smakiem wszystkich syropów

dobrym smakiem wszystkich syropów

zawierających związki kreozotu

zawierających związki kreozotu



Preparaty i dawkowanie:

Preparaty i dawkowanie:

sulfogwajakol

sulfogwajakol

-w postaci syropów

-w postaci syropów

(Apipulmol,Apitussic) 3 razy/24h

(Apipulmol,Apitussic) 3 razy/24h

łyżka

łyżka

stołowa,tabletki 0,5 i pastylki

stołowa,tabletki 0,5 i pastylki

wykrztuśne (zawierające

wykrztuśne (zawierające

sulfogwajakol

sulfogwajakol

i wyciąg z korzeni

i wyciąg z korzeni

lukrecji) 3-4razy/24h

lukrecji) 3-4razy/24h

gwaiafenezyna

gwaiafenezyna

(Guajazyl,Wik Formul

(Guajazyl,Wik Formul

44L syrop wykrztuśny lub tabletka

44L syrop wykrztuśny lub tabletka

0,1)

0,1)

stosowana 3razy/24h

stosowana 3razy/24h

OLEJKI ETERYCZNE

OLEJKI ETERYCZNE



Występują u wielu roślin

Występują u wielu roślin



Są lotne,aromatyczne i zawierają głównie

Są lotne,aromatyczne i zawierają głównie

terpeny

terpeny



Po podaniu doustnym są częściowo

Po podaniu doustnym są częściowo

wydalane przez drogi oddechowe

wydalane przez drogi oddechowe



Drażnią błonę śluzową oskrzeli zwiększając

Drażnią błonę śluzową oskrzeli zwiększając

wydzielanie bardziej płynnej wydzieliny

wydzielanie bardziej płynnej wydzieliny

łatwiejszej do wykrztuszenia

łatwiejszej do wykrztuszenia



Wykazują słabe działanie odkażające i

Wykazują słabe działanie odkażające i

odwadniające

odwadniające



Olejki eteryczne w postaci syropów mają

Olejki eteryczne w postaci syropów mają

niewielką skuteczność

niewielką skuteczność



Niektóre syropy zawierają dodatkowo efedrynę

Niektóre syropy zawierają dodatkowo efedrynę

lub kodeinę

lub kodeinę



Stosowane są również w postaci

Stosowane są również w postaci

cukierków,pastylek do ssania w stanach

cukierków,pastylek do ssania w stanach

zapalnych błony śluzowej górnych dróg

zapalnych błony śluzowej górnych dróg

oddechowych,łagodząc nieprzyjemne dolegliwości

oddechowych,łagodząc nieprzyjemne dolegliwości



Olejki eteryczne są najbardziej skuteczne w

Olejki eteryczne są najbardziej skuteczne w

postaci

postaci

inhalacji

inhalacji



do wziewania stosowane są najczęściej

do wziewania stosowane są najczęściej

mieszaniny olejków:

mieszaniny olejków:

sosnowego

sosnowego

eukaliptusowego

eukaliptusowego

tymiankowego

tymiankowego

terpentynowego

terpentynowego

miętowego

miętowego



W warunkach domowych stosuje się

W warunkach domowych stosuje się

5-10kropli na szklankę wrzącej wody do

5-10kropli na szklankę wrzącej wody do

wdychania przez 10min

wdychania przez 10min



Produkowane są również w postaci maści dla

Produkowane są również w postaci maści dla

dzieci do wcierania w skórę klatki piersiowej w

dzieci do wcierania w skórę klatki piersiowej w

ostrych stanach zapalnych dróg oddechowych

ostrych stanach zapalnych dróg oddechowych



Preparaty i dawkowanie:

Preparaty i dawkowanie:

Sirupus

Sirupus

Pini compositus

Pini compositus

(syrop

(syrop

sosnowy

sosnowy

złożony)-zawiera również kodeinę

złożony)-zawiera również kodeinę

Tussipect

Tussipect

-syrop i drażetki

-syrop i drażetki

zawierają:wyciągz

zawierają:wyciągz

ziela

ziela

tymianku,saponiny,efedrynę

tymianku,saponiny,efedrynę

olejki lub maści

olejki lub maści

do inhalacji lub wcierania w

do inhalacji lub wcierania w

skórę(np.Amol,Inhalol,Olbas

skórę(np.Amol,Inhalol,Olbas

LEKI WYKRZTUŚNE

LEKI WYKRZTUŚNE

ZMIENIAJĄCE ODCZYN(pH)

ZMIENIAJĄCE ODCZYN(pH)

WYDZIELINY GRUCZOŁÓW

WYDZIELINY GRUCZOŁÓW

OSKRZELOWYCH

OSKRZELOWYCH



Zmiana pH wydzieliny gruczołów

Zmiana pH wydzieliny gruczołów

oskrzelowych powoduje jej upłynnienie

oskrzelowych powoduje jej upłynnienie

co ułatwia wykrztuszenie

co ułatwia wykrztuszenie



Do leków o takim działaniu należą sole

Do leków o takim działaniu należą sole



Skuteczność tych leków jest niewielka

Skuteczność tych leków jest niewielka



Podawane są w mieszankach z innymi

Podawane są w mieszankach z innymi

lekami wykrztuśnymi

lekami wykrztuśnymi

PRZEDSTAWICIELE LEKÓW

PRZEDSTAWICIELE LEKÓW

WYKRZTUŚNYCH

WYKRZTUŚNYCH

ZMIENIAJACYCH

ZMIENIAJACYCH

ODCZYN(pH) WYDZIELINY

ODCZYN(pH) WYDZIELINY

GRUCZOŁÓW

GRUCZOŁÓW

OSKRZELOWYCH

OSKRZELOWYCH



WODOROWĘGLAN SODOWY

WODOROWĘGLAN SODOWY



CHLOREK AMONOWY

CHLOREK AMONOWY

WODOROWĘGLAN SODOWY

WODOROWĘGLAN SODOWY



Po podaniu doustnym alkalizuje wydzielinę

Po podaniu doustnym alkalizuje wydzielinę

oskrzeli,co powoduje jej upłynnienie i

oskrzeli,co powoduje jej upłynnienie i

łatwiejszą eliminację

łatwiejszą eliminację



Silnie alkalizuje również sok żołądkowy i mocz

Silnie alkalizuje również sok żołądkowy i mocz



Przy długim stosowaniu może usposabiać do

Przy długim stosowaniu może usposabiać do

kamicy nerkowej i ułatwić zakażenie dróg

kamicy nerkowej i ułatwić zakażenie dróg

moczowych

moczowych



Podawany jest łacznie z innymi środkami o

Podawany jest łacznie z innymi środkami o

odmiennym mechanizmie działania

odmiennym mechanizmie działania

wykrztuśnego

wykrztuśnego



Występuje w sztucznych i naturalnych

Występuje w sztucznych i naturalnych

wodach mineralnych np.(Mieszko,Vichy,

wodach mineralnych np.(Mieszko,Vichy,

Józefina)podawanych doustnie lub w postaci

Józefina)podawanych doustnie lub w postaci

inhalacji w długich stanach zapalnych dróg

inhalacji w długich stanach zapalnych dróg

oddechowych

oddechowych



Preparaty i dawkowanie:

Preparaty i dawkowanie:

Sal Ems artificiale

Sal Ems artificiale

(sól Ems sztuczna)

(sól Ems sztuczna)

tabletki zawierające: wodoroweglan

tabletki zawierające: wodoroweglan

sodowy,bromek sodowy,chlorek

sodowy,bromek sodowy,chlorek

sodowy,

sodowy,

fosforan sodowy i siarczan

fosforan sodowy i siarczan

potasu

potasu

Sal Vichi artificiale

Sal Vichi artificiale

(sól Vichy

(sól Vichy

sztuczna)tabletki

sztuczna)tabletki

zawierające:wodoroweglan

zawierające:wodoroweglan

sodowy,chlorek

sodowy,chlorek

sodowy,fosforan i siarczan

sodowy,fosforan i siarczan

sodowy

sodowy

CHLOREK AMONOWY

CHLOREK AMONOWY



Po podaniu doustnym wchłania się szybko i

Po podaniu doustnym wchłania się szybko i

powoduje zakwaszenie

powoduje zakwaszenie



Wydala się przez gruczoły oskrzelowe

Wydala się przez gruczoły oskrzelowe



Upłynnia wydzielinę poprzez jej

Upłynnia wydzielinę poprzez jej

zakwaszenie ,pobudza ośrodek oddechowy

zakwaszenie ,pobudza ośrodek oddechowy



Po podaniu doustnym drażni błonę śluzową

Po podaniu doustnym drażni błonę śluzową

żołądka i może nasilić dolegliwości bólowe

żołądka i może nasilić dolegliwości bólowe

uchorych z choroba wrzodową

uchorych z choroba wrzodową



W większych dawkach wykazuje działanie

W większych dawkach wykazuje działanie

moczopędne

moczopędne



Stosowany jest w postaci mieszanek z

Stosowany jest w postaci mieszanek z

innymi lekami

innymi lekami

LEKI SEKRETOLITYCZNE

LEKI SEKRETOLITYCZNE



Upłynniają wydzielinę oskrzeli

Upłynniają wydzielinę oskrzeli

podobnie jak leki wykrztuśne,ale nie

podobnie jak leki wykrztuśne,ale nie

poprzez zwiększanie ilości płynnej

poprzez zwiększanie ilości płynnej

wydzieliny ale poprzez zmianę jej

wydzieliny ale poprzez zmianę jej

składu

składu

W GRUPIE SEKRETOLITYKÓW

W GRUPIE SEKRETOLITYKÓW

WYRÓZNIAMY:

WYRÓZNIAMY:



MUKOLITYKI

MUKOLITYKI



DETERGENTY

DETERGENTY

LEKI MUKOLITYCZNE

LEKI MUKOLITYCZNE



Mają obecnie większe zastosowanie

Mają obecnie większe zastosowanie

kliniczne niż leki wykrztuśne

kliniczne niż leki wykrztuśne



MECHANIZM DZIAŁANIA

MECHANIZM DZIAŁANIA

polega na zmniejszeniu zawartości

polega na zmniejszeniu zawartości

mukoprotein w wydzielinie dróg

mukoprotein w wydzielinie dróg

oddechowych

oddechowych



Najsilniejsze działanie przy

Najsilniejsze działanie przy

miejscowym stosowaniu do drzewa

miejscowym stosowaniu do drzewa

oskrzelowego lub pozajelitowo

oskrzelowego lub pozajelitowo



Ich skuteczność zależy od dawki leku

Ich skuteczność zależy od dawki leku

i podaży wody

i podaży wody

Leki mukolityczne

Leki mukolityczne

POCHODNE CYSTEINY

POCHODNE CYSTEINY



ACETYLOCYSTEINA

ACETYLOCYSTEINA



KARBOCYSTEINA

KARBOCYSTEINA



Leki te zmniejszają lepkość wydzieliny

Leki te zmniejszają lepkość wydzieliny

dróg oddechowych poprzez rozrywanie

dróg oddechowych poprzez rozrywanie

wiązań dwusiarczkowatych w

wiązań dwusiarczkowatych w

polipeptydach śluzu

polipeptydach śluzu



Skuteczność ich jest wyrazna przy

Skuteczność ich jest wyrazna przy

podawaniu leków drogą wziewną lub we

podawaniu leków drogą wziewną lub we

wlewkach dooskrzelowych

wlewkach dooskrzelowych



Działanie środka podanego miejscowo

Działanie środka podanego miejscowo

występuje w ciągu 10min

występuje w ciągu 10min



Wskazania

Wskazania

do stosowania drogą

do stosowania drogą

inhalacyjną pochodnych cysteiny są

inhalacyjną pochodnych cysteiny są

stany chorobowe z obecnością

stany chorobowe z obecnością

wydzieliny o dużej lepkości:

wydzieliny o dużej lepkości:

np.mukowiscydoza

np.mukowiscydoza



Działania niepożądane

Działania niepożądane

:

:

nieprzyjemny smak(zaleca się

nieprzyjemny smak(zaleca się

płukanie

płukanie

jamy ustnej po inhalacji)

jamy ustnej po inhalacji)

podrażnienie błon śluzowych nosa

podrażnienie błon śluzowych nosa

i

i

gardła

gardła

sporadyczne wymioty i nudności

sporadyczne wymioty i nudności



Acetylocysteina wykazuje dużą aktywność

Acetylocysteina wykazuje dużą aktywność

chemiczną,reaguje z gumą, metalami,

chemiczną,reaguje z gumą, metalami,

tlenem co stwarza dodatkowe trudności w

tlenem co stwarza dodatkowe trudności w

jej zastosowaniu np.konieczność używania

jej zastosowaniu np.konieczność używania

rurek tracheotomijnych plastikowych,a nie

rurek tracheotomijnych plastikowych,a nie

metalowych

metalowych



Preparaty podane drogą doustną mają

Preparaty podane drogą doustną mają

skuteczność znacznie mniejszą i podawane

skuteczność znacznie mniejszą i podawane

są zamiennie z lekami wykrztuśnymi

są zamiennie z lekami wykrztuśnymi



Ich skuteczność zależy od dawki i stopnia

Ich skuteczność zależy od dawki i stopnia

nawodnienia chorego

nawodnienia chorego



Leki te szybko wchłaniają się z przewodu

Leki te szybko wchłaniają się z przewodu

pokarmowego

pokarmowego



Maksymalne stężenie w surowicy krwi

Maksymalne stężenie w surowicy krwi

obserwowane jest po 2-3h od ich podania

obserwowane jest po 2-3h od ich podania



Maksymalne stężenie w tkance

Maksymalne stężenie w tkance

płucnej widoczne jest po 5h,dlatego

płucnej widoczne jest po 5h,dlatego

leku nie należy podawać wieczorem

leku nie należy podawać wieczorem

przed snem,tylko w ciągu dnia

przed snem,tylko w ciągu dnia



Preparaty i dawkowanie:

Preparaty i dawkowanie:

Acetylcysteina

Acetylcysteina

-acetylocysteina:

-acetylocysteina:

ACC-100,-200,-600-tabletki

ACC-100,-200,-600-tabletki

musujące,kapsułki,granulat

musujące,kapsułki,granulat

Mucosolwin(ampułki 0,2/2ml) do

Mucosolwin(ampułki 0,2/2ml) do

podania za pomocą inhalatora

podania za pomocą inhalatora

Tussicom 100,200-granulat, saszetki

Tussicom 100,200-granulat, saszetki

Carbocysteine

Carbocysteine

-karbocysteina

-karbocysteina

Mucodyna-kapsułki, syrop

Mucodyna-kapsułki, syrop

Mucopront-kapsułki, syrop

Mucopront-kapsułki, syrop

Mukolina-syrop

Mukolina-syrop

Karbocistein-kapsułki, syrop

Karbocistein-kapsułki, syrop

MESNA

MESNA



Mechanizm działania leku jest podobny

Mechanizm działania leku jest podobny

do pochodnych cysteiny,ale wykazuje

do pochodnych cysteiny,ale wykazuje

mniej działań niepożądanych

mniej działań niepożądanych



Mesna podawana jest miejscowo w

Mesna podawana jest miejscowo w

postaci aerozolu za pomocą inhalatora

postaci aerozolu za pomocą inhalatora

lub bezpośrednio we wlewie

lub bezpośrednio we wlewie



Stosowana jest we wszystkich

Stosowana jest we wszystkich

chorobach dróg oddechowych,którym

chorobach dróg oddechowych,którym

towarzyszy trudna do wykrztuszenia

towarzyszy trudna do wykrztuszenia

lepka wydzielina

lepka wydzielina



Działania niepożądane:

Działania niepożądane:

może wywołać podrażnienie błony

może wywołać podrażnienie błony

śluzowej nosa i gardła

śluzowej nosa i gardła

niekiedy nudności i wymioty

niekiedy nudności i wymioty

u chorych z astmą oskrzelową

u chorych z astmą oskrzelową

może

może

wywołać napad duszności

wywołać napad duszności



Ma nieprzyjemny zapach i smak

Ma nieprzyjemny zapach i smak



Nie należy jej podawać jednocześnie

Nie należy jej podawać jednocześnie

z antybiotykami

z antybiotykami

aminoglikozydowymi,ponieważ

aminoglikozydowymi,ponieważ

osłabia ich aktywność bakteryjną

osłabia ich aktywność bakteryjną



Preparaty i dawkowanie:

Preparaty i dawkowanie:

Mesna

Mesna

Mistabron

Mistabron

20%płyn w

20%płyn w

ampułkach(do

ampułkach(do

inhalacji,wlewek),należy użyć zaraz

inhalacji,wlewek),należy użyć zaraz

po

po

ich otworzeniu(dłuższy

ich otworzeniu(dłuższy

kontakt z

kontakt z

powietrzem powoduje

powietrzem powoduje

unieczynnienie

unieczynnienie

leku),aerozol do nosa

leku),aerozol do nosa

Mucofluid

Mucofluid

-aerozol do nosa

-aerozol do nosa

BROMHEKSYNA

BROMHEKSYNA



Złożony mechanizm działania

Złożony mechanizm działania



Działa wykrztuśnie w mechanizmie

Działa wykrztuśnie w mechanizmie

odruchowym i poprzez działanie

odruchowym i poprzez działanie

bezpośrednio na gruczoły oskrzelowe

bezpośrednio na gruczoły oskrzelowe



Zmniejsza zawartość mukopolisacharydów

Zmniejsza zawartość mukopolisacharydów

i albumin w śluzie

i albumin w śluzie



Zwiększa wytwarzanie substancji

Zwiększa wytwarzanie substancji

powierzchniowo czynnej-SURFAKTANTU

powierzchniowo czynnej-SURFAKTANTU



Może być podawana doustnie,w

Może być podawana doustnie,w

inhalacjach i dożylnie

inhalacjach i dożylnie



Ulega metabolizmowi w wątrobie do

Ulega metabolizmowi w wątrobie do

czynnego metabolitu,który jest stosowany

czynnego metabolitu,który jest stosowany

jako lek-AMBROKSOL

jako lek-AMBROKSOL



Skuteczność jest związana z odpowiednią

Skuteczność jest związana z odpowiednią

dawką leku,stanem nawadniania dróg

dawką leku,stanem nawadniania dróg

oddechowych

oddechowych



Skuteczność jest największa przy miejscowym

Skuteczność jest największa przy miejscowym

podawaniu za pomocą aparatów

podawaniu za pomocą aparatów

inhalacyjnych

inhalacyjnych



W napadzie astmy jest podawana dożylnie

W napadzie astmy jest podawana dożylnie



Działanie niepożądane:

Działanie niepożądane:



występują rzadko,mogą to być zaburzenia

występują rzadko,mogą to być zaburzenia

żołądkowo jelitowe oraz napady kaszlu

żołądkowo jelitowe oraz napady kaszlu



Preparaty i dawkowanie:

Preparaty i dawkowanie:



Bromhexine

Bromhexine

Bisolvon-tabletki 0,004 ampułki 0,004/2ml,płyn

Bisolvon-tabletki 0,004 ampułki 0,004/2ml,płyn

wziewny 0,2%

wziewny 0,2%

Flegamina-tabletki 0,008, syrop,ampułki 0,004/2ml

Flegamina-tabletki 0,008, syrop,ampułki 0,004/2ml

AMBROKSOL

AMBROKSOL



Czynny metabolit bromheksyny

Czynny metabolit bromheksyny



Mechanizm działania jest podobny do

Mechanizm działania jest podobny do

bromheksyny

bromheksyny



Pobudza syntezę i wydzielanie surfaktantu

Pobudza syntezę i wydzielanie surfaktantu



Zwiększa częstotliwość ruchu rzęsek

Zwiększa częstotliwość ruchu rzęsek

nabłonka oddechowego

nabłonka oddechowego



Zwiększa wydzielanie wydzieliny surowiczej

Zwiększa wydzielanie wydzieliny surowiczej



Szybko się wchłania po podaniu dosutnym

Szybko się wchłania po podaniu dosutnym



Max stężenie surowicy we krwi osiąga po 2h

Max stężenie surowicy we krwi osiąga po 2h



Biodostępność wynosi 70%

Biodostępność wynosi 70%



Ulega metabolizmowi w wątrobie i wydalany

Ulega metabolizmowi w wątrobie i wydalany

jest z moczem

jest z moczem



Działania niepożądane:

Działania niepożądane:

występują rzadko,najczęściej jest to

występują rzadko,najczęściej jest to

zwiększenie wydzieliny z nosa

zwiększenie wydzieliny z nosa

u chorych z chorobą wrzodową może

u chorych z chorobą wrzodową może

wywołać dolegliwości bólowe

wywołać dolegliwości bólowe



Czynna postać choroby wrzodowej jest

Czynna postać choroby wrzodowej jest

przeciwwskazaniem do podawania leku!

przeciwwskazaniem do podawania leku!



Preparaty i dawkowanie:

Preparaty i dawkowanie:

AMBROXOL

AMBROXOL

Ambroksol-syrop 0,015/5ml

Ambroksol-syrop 0,015/5ml

Aflegan-ampułki 0,0015/2ml do

Aflegan-ampułki 0,0015/2ml do

podawania dożylnie,domięśniowo i

podawania dożylnie,domięśniowo i

podskórnie

podskórnie

Deflegmin-tabletki 0,03,kapsułki

Deflegmin-tabletki 0,03,kapsułki

0,075,krople 0,75%

0,075,krople 0,75%

DETERGENTY

DETERGENTY

SURFAKTANT

SURFAKTANT



Lek zwany BERAKTANTEM

Lek zwany BERAKTANTEM



Naturalna substancja wytwarzana w

Naturalna substancja wytwarzana w

pęcherzykach płucnych

pęcherzykach płucnych



Stosowana profilaktycznie bezpośrednio po

Stosowana profilaktycznie bezpośrednio po

porodzie u noworodków niedojrzałych

porodzie u noworodków niedojrzałych



Stosowane dawki 25-200mg/kg

Stosowane dawki 25-200mg/kg



Podanie kolejnych dawek w odstępach 8-12h

Podanie kolejnych dawek w odstępach 8-12h



Podaje się bezpośrednio do dróg

Podaje się bezpośrednio do dróg

oddechowych przez rurkę intubacyjną w

oddechowych przez rurkę intubacyjną w

powolnym wlewie kroplowym przez

powolnym wlewie kroplowym przez

wyszkolony personel medyczny

wyszkolony personel medyczny



Może byś podawany łącznie z ambroksolem

Może byś podawany łącznie z ambroksolem



Preparaty i dawkowanie:

Preparaty i dawkowanie:

BERAKTANT(Alveofact,Curosurf,

BERAKTANT(Alveofact,Curosurf,

Survanta)-fiolki,należy

Survanta)-fiolki,należy

przechowywać

przechowywać

w tem.2-8

w tem.2-8

stopniC,nie wolno

stopniC,nie wolno

wstrząsać,

wstrząsać,

ponieważ grozi powstaniem

ponieważ grozi powstaniem

piany.

piany.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ