Podstawowe elementy strukturalne gospodarki rynkowej

Podstawowe elementy

strukturalne gospodarki

rynkowej – towar.

Podstawowe elementy

strukturalne gospodarki

rynkowej – towar.

Charakterystyka

W historii gospodarczej społeczeństw wyróżniamy dwie

formy produkcji społecznej: gospodarkę naturalną i

gospodarkę towarową. Formy te różnią się celami

działania podmiotów gospodarczych oraz charakterem

więzi między nimi. W gospodarce naturalnej producenci

produkują w celu zaspokojenia własnych potrzeb.

Gospodarka towarowa to taka organizacja produkcji, w

której producenci przekazują produkty swojej pracy

innym podmiotom w drodze ekwiwalentnej wymiany, w

drodze kupna i sprzedaży. Przedmiot wymiany, produkt

pracy ludzkiej, uzyskuje w tym procesie wymiany nowe

właściwości – staje się towarem.

Definicja

Towar to:

• Artykuły przeznaczone na sprzedaż.

• Zapas artykułów w sklepie, na składzie, w

magazynie.

• Wszystko, co może być przedmiotem obrotu na

giełdach, np. towary masowe, obligacje, waluty,

instrumenty finansowe, a nawet indeksy giełdowe.

• Substancja masowa znajdująca się w obrocie na

giełdzie towarowej. Zalicza się surowce i dobra

nieprzetworzone, zwykle pochodzenia rolniczego,

surowce wytwarzane przez przemysł chemiczny.

Definicja

• Towar jest to produkt pracy ludzkiej

przeznaczony na sprzedaż, produkt
uosabiający społeczny stosunek sprzedawcy i
nabywcy, przeznaczony do wymiany i
posiadający właściwości zaspokajania ściśle
określonych potrzeb ludzkich.

Wartość użytkowa

Wartość użytkowa towaru to całokształt

fizycznych i chemicznych właściwości, dzięki

którym może on zaspokoić określoną potrzebę.

Jest to kategoria obiektywna. Nie należy jej

identyfikować z użytecznością, która wiąże się z

subiektywną oceną przydatności danego dobra

dla konkretnego nabywcy. Towar staje się

przedmiotem społecznego zapotrzebowania

dzięki swojej wartości użytkowej, inaczej

mówiąc wartość użytkowa oznacza zdolność

towaru do zaspokojenia ludzkich potrzeb.

Wartość wymienna

Wartość wymienna jest formą przejawiania się
wartości towaru w procesie wymiany. Przy
wymianie towarów obserwujemy dwa
charakterystyczne zjawiska:

• wymianie podlegają wartości użytkowe,
• są one wymieniane w odpowiednich proporcjach.

Wartość wymienną możemy można wyrazić za
pomocą zapisu:

X towaru A = Y towaru B

Ogólna formuła wartości wymiennej przybiera teraz

postać:

X towaru A = Y jednostek pieniężnych

Jakość towaru

To zespół cech towaru decydujących o jego
atrakcyjności dla konsumenta,
zapewniających zaspokojenie potrzeb
konsumentów, a zagwarantowany normami
lub innymi przepisami.

Marksowska i

neoklasyczna koncepcja

towaru

• Koncepcja marksowska: mówi, że wartość towaru

stanowią społecznie niezbędne nakłady pracy potrzebne

do jej wytworzenia. Według tej koncepcji praca jest

jedynym czynnikiem produkcji, który tworzy wartość

towaru.

• Koncepcja neoklasyczna: zrównuje wszystkie czynniki

produkcji, tzn. praca, kapitał i ziemia są wartościotwórcze.

Każdy z nich tworzy część wartości towaru i za tę usługę

świadczoną w procesie produkcji otrzymuje odpowiednie

wynagrodzenie. Według tej koncepcji wartość jest

określona przez koszty produkcji, czyli koszty

zastosowania czynników produkcji w procesie

wytwórczym.

Bibliografia:

• Podstawowe zagadnienia ekonomii, M. Księżyk
• Elementarne zagadnienia ekonomii, pod red.

R. Milewskiego

Document Outline