Całokształt
transakcji
kupna
i
sprzedaży oraz warunków w jakich
one przebiegają.
Według przedmiotu obrotu:
Rynek dóbr i usług konsumpcyjnych
Rynek czynników produkcji (ziemi, pracy,
kapitału)
Według zasięgu geograficznego:
Lokalne
Regionalne
Krajowe
Międzynarodowe
światowy
W zależności od sytuacji rynkowej:
Rynek sprzedawcy
– charakteryzuje się
długotrwałą przewagą popytu nad podażą
Rynek nabywcy
– charakteryzuje się przewagą
podaży nad popytem
W zależności od stopnia jednorodności
przedmiotu transakcji:
Rynek homogeniczny (jednorodny) – np. rynek
ropy, rynek pszenicy
Rynek heterogeniczny – np. rynek pracy
W zależności od stopnia wyrównywania
się cen:
Rynek doskonały
Rynek niedoskonały
Charakteryzuje się spełnieniem
następujących warunków:
rozproszenie po stronie popytu i podaży
brak barier wejścia na rynek
przejrzystość
jednorodność dóbr i usług
Jest przeciwieństwem rynku doskonałego.
Można spotkać się z sytuacją, gdzie występuje
jedno przedsiębiorstwo, które ma wyłączność
na produkcję i zbyt jakiegoś towaru.
Przedsiębiorstwo monopolistyczne posiada
więc kontrolę nad sytuacją na rynku. To ono
kreuje rozmiar podaży oraz wysokość cen.
Ważnym elementem funkcjonowania rynku
jest konkurencja cenowa. Jest to forma
rywalizacji pomiędzy przedsiębiorstwami,
która polega na obniżaniu cen swoich
wyrobów przez przedsiębiorstwa, które mają
niższe koszty, aby pozyskać nowych
odbiorców, korzystających z usług konkurencji.
Sytuacja, gdy w danej dziedzinie gospodarki
dominuje zdecydowanie kilka wielkich
przedsiębiorstw.
Przykładem może być przemysł samochodowy
w Polsce.
Dominacja własności prywatnej i swoboda w
zakresie transferu prywatnych praw własności
Swoboda prowadzenia działalności
gospodarczej
Istnienie sprawnie działających instytucji
obsługujących rynek
Integralność rynku
Dokonuje wyceny różnych dóbr
Obecnie wszystkie dobra przekształcają się w
towary, a ich wycena dokonuje się właśnie na
rynku
Jest podstawowym źródłem informacji
dla podmiotów gospodarczych
Rynek dostarcza informacji o cenach
produktów oraz o relacjach cen
Jest niezbędnym warunkiem
racjonalnego wykorzystania zasobów
gospodarczych
Sytuacja na rynku skłania podmioty do
oszczędnego, racjonalnego gospodarowania
zasobami produktów oraz kierowania ich do
efektywnych rozwiązań.
Umożliwia ustalanie się stanów
równowagi w gospodarce
Przykład: Zwiększenie zapotrzebowania
konsumentów na dany produkt skutkuje
zwiększeniem jego zakupu w sklepach, w
wyniku czego sklepy zwiększają zamówienia
na ten produkt u swoich dostawców.
Jest weryfikatorem społecznej
przydatności produkcji i zarazem
mechanizmem dostosowywania
produkcji do potrzeb
Na rynku okazuje się czy produkcja została
uznana przez nabywców.
Podstawy ekonomii, R. Milewski
Ekonomia. Zarys podstawowych problemów,
Z. Stachowiak