Choroby naczyniowe mózgu

Choroby naczyniowe mózgu

Choroby naczyniowe mózgu

Choroby naczyniowe mózgu

Dr n.med. Marta Masztalewicz

Katedra i Klinika Neurologii Pomorskiej Akademii

Katedra i Klinika Neurologii Pomorskiej Akademii

Medycznej

Medycznej

w Szczecinie

w Szczecinie

Udar mózgu - definicja

Zespół objawów klinicznych

-wynikających z ogniskowego lub czasem

uogólnionego uszkodzenia mózgu

- pojawiających się nagle
- utrzymujących się dłużej niż 24 godziny
- nie posiadających innej przyczyny niż

naczyniowa

Objawy udaru mózgu

Niedowład kończyn

(jednej kończyny lub obu po tej samej

stronie)

Niedowład mięśni twarzy i języka

Zaburzenia mowy

(afazja, dyzartria)

Zaburzenia czucia

(połowicze)

Zaburzenia widzenia

(niedowidzenie połowicze

jednoimienne)

Zaburzenia zborności kończyn

Zespoły „objawów pniowych”

Specyfika występowania objawów

udaru

Nagły początek

(brak czynników przepowiadających)

Występują w jednym momencie

(wywiad kilku- /

kilkunastominutowy)

Przyczyna naczyniowa udaru mózgu

85-90% ostre ogniskowe niedokrwienie mózgu

10-15% udar krwotoczny

Udar niedokrwienny mózgu

Efekt niewydolności krążenia

mózgowego

Mechanizm zakrzepowy/ zakrzepowo-zatorowy
(miażdżyca)

Mechanizm zatorowy
(kardiogenny)

Zaburzenia hemodynamiczne
(spadek RR)

Udar niedokrwienny mózgu

Modyfikowalne czynniki ryzyka

o

Nadciśnienie tętnicze

o

Cukrzyca typu 2

o

Dyslipidemia + podwyższenie parametrów

zapalnych

o

Otyłość

o

Zwężenie tętnic domózgowych

o

Migotanie przedsionków; zespół tachy-

brady

o

Hemodynamicznie istotna wada serca

o

Palenie tytoniu

o

Nadużywanie alkoholu

Udar niedokrwienny mózgu

Niemodyfikowalne czynniki ryzyka

o

Wiek >45 lat

o

Płeć męska

o

Predyspozycja rodzinna

o

Przebyty udar / TIA

Rozpoznanie udaru niedokrwiennego

mózgu

o

Badanie kliniczne

o

Badanie neuroobrazowe w celach różnicowych

Diagnostyka czynników ryzyka udaru

niedokrwiennego mózgu

- morfologia, lipidogram, układ krzepnięcia, CRP,

glikemia, jonogram, troponina T

- EKG

- USG Dopplera tętnic domózgowych

- białko C, białko S, AT III, ANA, ANCA, aCL, anty-

beta2-gp1, homocysteina

- 24h-EKG, USG serca

- angio-CT tętnic szyjnych, DSA

!!
!

Postępowanie w ostrej fazie udaru

niedokrwiennego mózgu

Leczenie swoiste:

• rtPA (Actylise) iv. – do 4,5 godziny od wystąpienia
objawów

• Kwas acetylosalicylowy

• Doustne antykoagulanty (początkowo razem z
heparyną)

Postępowanie w ostrej fazie udaru

niedokrwiennego mózgu

Kontrola parametrów krążenia

• RR =< 220/120 mmHg, w przypadku leczenia rtPA
=<185/110

Kontrola parametrów oddechowych

Kontrola glikemii

Regulacja temperatury (<37,5 stopni)

Wyrównywanie zaburzeń gospodarki wodno-
elektrolitowej

Profilaktyka i leczenie infekcji, odleżyn, zakrzepicy żył
głębokich, zatorowości płucnej

Postępowanie w ostrej fazie udaru

niedokrwiennego mózgu

Profilaktyka i leczenie powikłań neurologicznych:

-

obrzęk mózgu

-

napady padaczkowe

-

wtórne krwawienia śródmózgowe

Udar niedokrwienny mózgu

Profilaktyka wtórna

Leki przeciwpływkowe

(ASA, klopidogrel, tiklopidyna,

dipirydamol)

doustne antykoagulanty
Regulacja RR (<130/80mmHg)
Regulacja glikemii (HbA1c =<7%)
Modyfikacja stylu życia
Endarterektomia tt.szyjnych / angioplastyka

Każdy chory z udarem mózgu powinien być

rehabilitowany od czasu przyjęcia na pododdział

udarowy.

Rehabilitacja czynna powinna być rozpoczęta tak

szybko, jak to możliwe, natychmiast po uzyskaniu

stabilizacji stanu ogólnego pacjenta.

Krwotok śródmózgowy - przyczyny

•Nadciśnienie tętnicze
•Angiopatia amyloidowa
•Malformacja naczyniowa, tętniak
•Antykoagulanty, leczenie trombolityczne, leki

p.płytkowe,

•Amfetamina, kokaina
•Koagulopatie
•Marskość wątroby
•Nowotwory
•Zapalenie naczyń
•Zakrzepica żylna mózgu

Krwotok śródmózgowy – czynniki

ryzyka

•Starszy wiek
•Rasa żółta, rasa czarna, latynoska
•Palenie papierosów
•Nadużywanie alkoholu
•Małe stężenie cholesterolu

Krwotok śródmózgowy – odrębności

kliniczne

 Zwykle w ciągu dnia

 W czasie wysiłku fizycznego (ale nie tylko)

 Wśród objawów: ból głowy, wymioty, zaburzenia

świadomości

Krwotok śródmózgowy -

diagnostyka

Badanie neuroobrazowe (TK głowy, NMR głowy)

Badanie naczyniowe (angio-TK, angio-NMR, DSA)

Badania laboratoryjne (układ krzepnięcia,

morfologia,lipidogram)

Leczenie ostrej fazy udaru

krwotocznego



Leczenie farmakologiczne ogólne



Profilaktyka i leczenie powikłań neurologicznych



Profilaktyka i leczenie powikłań

ogólnoustrojowych



Leczenie zabiegowe



Wczesna rehabilitacja



Wczesna wtórna profilaktyka udaru

Leczenie ostrej fazy udaru

krwotocznego

Postępowanie ogólne



Kontrola RR



Monitorowanie ciśnienia wenątrzczaszkowego



Leczenie napadów padaczkowych



Profilaktyka i leczenie zakrzepicy żył głębokich i

zatorowości płucnej



Wczesna rehabilitacja

Leczenie operacyjne – kiedy?



Krwotok śródmózgowy z pękniętej malformacji

naczyniowej



Krwotok śródmózgowy z tętniaka



Krwotok śródmózgowy z naczyniaka jamistego



Wodogłowie

Profilaktyka wtórna krwotoku

śródmózgowego



Regulacja RR



Modyfikacja leczenia w przypadku krwotoków

jatrogennych



Modyfikacja stylu życia

Krwawienie podpajęczynówkowe

Krwawienie podpajęczynówkowe

 Na ogół z pękniętego tętniaka
 Nagły i bardzo silny ból głowy
 Występowanie - zwykle w ciągu dnia
 Ból w okolicy karku, potylicy
 Objawy towarzyszące: nudności, wymioty, utrata

przytomności,

 Przedmiotowo objawy oponowe, wysokie wartości

RR

Krwawienie podpajęczynówkowe

diagnostyka

Krwawienie podpajęczynówkowe

diagnostyka

 TK głowy

 Punkcja lędźwiowa (jeżeli w TK nie widać krwi)

 Badanie naczyniowe (angio-TK/ angio-NMR/ DSA)

Leczenie krwawienia

podpajęczynówkowego



Bezwzględne leżenie



Monitorowanie ciśnienia wenątrzczaszkowego



Leczenie napadów padaczkowych



Kontrola RR (=<180/100mmHg)



Profilaktyka i leczenie powikłań

ogólnomedycznych



Leczenie operacyjne (tętniak, wodogłowie)

chwila na oddech