1. Pierwsze miejsce na liście zgonów z powodu
1. Pierwsze miejsce na liście zgonów z powodu
nowotworów.
nowotworów.
2. Najczęściej występujący nowotwór u mężczyzn.
2. Najczęściej występujący nowotwór u mężczyzn.
3. Drugi - trzeci co do częstości nowotwór u kobiet.
3. Drugi - trzeci co do częstości nowotwór u kobiet.
A. 1.300.000 zgonów z powodu raka płuca w skali
A. 1.300.000 zgonów z powodu raka płuca w skali
globu.
globu.
B. 190.000 w
B. 190.000 w
USA.
USA.
C. 20.000 - 25.000 w
C. 20.000 - 25.000 w
Polsce.
Polsce.
a. Wyhamowanie tempa przyrostu rocznego nowych
a. Wyhamowanie tempa przyrostu rocznego nowych
przypadków.
przypadków.
b. Dynamiczny wzrost zachorowań u kobiet.
b. Dynamiczny wzrost zachorowań u kobiet.
c. Obniżanie średniej wieku chorych na raka płuca.
c. Obniżanie średniej wieku chorych na raka płuca.
d. Wzrost udziału raka gruczołowego.
d. Wzrost udziału raka gruczołowego.
RAK PŁUC EPIDEMIOLOGIA
RAK PŁUC EPIDEMIOLOGIA
RAK PŁUC NIE JEST
RAK PŁUC NIE JEST
JEDNORODNĄ JEDNOSTKĄ
JEDNORODNĄ JEDNOSTKĄ
CHOROBOWĄ
CHOROBOWĄ
NIEDROBNOKOMÓRKOWY RAK PŁUC (NSCLC)
NIEDROBNOKOMÓRKOWY RAK PŁUC (NSCLC)
(75-85%)
(75-85%)
płaskonabłonkowy
płaskonabłonkowy
wielkokomórkowy
wielkokomórkowy
gruczołowy
gruczołowy
mieszany
mieszany
DROBNOKOMÓRKOWY RAK PŁUC (SCLC) (15-
DROBNOKOMÓRKOWY RAK PŁUC (SCLC) (15-
25%)
25%)
CZYNNIKI RYZYKA
CZYNNIKI RYZYKA
•
składniki dymu tytoniowego
składniki dymu tytoniowego
•
składniki smoły asfaltowej i wielu komponentów
składniki smoły asfaltowej i wielu komponentów
plastycznych
plastycznych
•
zanieczyszczenia środowiska naturalnego
zanieczyszczenia środowiska naturalnego
•
czynniki genetyczne :
czynniki genetyczne :
delecje krótkiego ramienia
delecje krótkiego ramienia
chromosomu 3
chromosomu 3
aktywacje onkogenów
aktywacje onkogenów
p16
p16
p15
p15
TP 53
TP 53
cyclin genes
cyclin genes
Rb
Rb
SEKWENCJA ZMIAN
SEKWENCJA ZMIAN
MOLEKULARNYCH
MOLEKULARNYCH
W PRZEBIEGU PATOGENEZY RAKA
W PRZEBIEGU PATOGENEZY RAKA
PŁUCA
PŁUCA
Losses 3p, 9p, 17p HER-2/neu Telomerase
Losses 3p, 9p, 17p HER-2/neu Telomerase
BCL2 Aneuploidy
BCL2 Aneuploidy
FHIT
FHIT
Microsatellite alterations EGFR MYC p15,
Microsatellite alterations EGFR MYC p15,
p16 Loss 5q
p16 Loss 5q
p53
p53
Cytogenetic changes RAR
Cytogenetic changes RAR
RB1
RB1
Cyclin D1 KRAS
Cyclin D1 KRAS
SQUAMOUS
METAPLASI
A
DYSPLASI
A
NORMAL
BRONCHIAL
MUCOSA
TUMOR
CHARAKTERYASTYKA
CHARAKTERYASTYKA
KLINICZNA NSCLC
KLINICZNA NSCLC
cecha T -
T
Tumor
cecha N-
N
Nodulus
cecha M
-
M
Metastases
ZAAWANSOWANIE
ZAAWANSOWANIE
KLINICZNE NSCLC wg TNM
KLINICZNE NSCLC wg TNM
Stopień Cecha
0 Carcinoma in situ
IA
o
T
1
N
0
M
0
IB
o
T
2
N
0
M
0
IIA
o
T
1
N
1
M
0
IIB
o
T
2
N
1
M
0
, T
3
N
0
M
0
IIIA
o
T
3
N
1
M
0
, T
1
N
2
M
0
, T
2
N
2
M
0
, T
3
N
2
M
0
IIIB
o
T
4
N
0
M
0
, T
4
N
1
M
0
, T
4
N
2
M
0
, T
1
N
3
M
0
, T
2
N
3
M
0
,
T
3
N
3
M
0
,
T
1
N
3
M
0
IV
o
każde T, każde N , M
1
ZAAWANSOWANIE
ZAAWANSOWANIE
KLINICZNE SCLC
KLINICZNE SCLC
Postać lokoregionalna :
Postać lokoregionalna :
T
T
1
1
- T
- T
4
4
N
N
3
3
(M
(M
(N3 +) 1
(N3 +) 1
)
)
Postać uogólniona :
Postać uogólniona :
każde T
każde T
lub N, M
lub N, M
1
1
STRUKTURA
STRUKTURA
ZAAWANSOWANIA W CHWILI
ZAAWANSOWANIA W CHWILI
ROZPOZNANIA RAKA
ROZPOZNANIA RAKA
50 - 60 %
50 - 60 %
20 - 25 %
20 - 25 %
20 - 25 %
20 - 25 %
I
0
- II
0
III
0
IV
0
OBJAWY KLINICZNE
OBJAWY KLINICZNE
MIEJSCOWE :
kaszel
krwioplucie
nawroty lub przedłużające się stany
zapalne płuc
ból w klatce piersiowej
PÓŹNE :
chrypka
dysfagia
bóle barku
OGÓLNE :
osłabienie
ubytek wagi ciała
podwyższona ciepłota ciała
bóle stawowe
nawracające zapalenie żył
ALGORYTMY
ALGORYTMY
DIAGNOSTYCZNE
DIAGNOSTYCZNE
Przedłużające się ponad 2 - 3 > tygodnie lub
Przedłużające się ponad 2 - 3 > tygodnie lub
nawracające zmiany zapalne oskrzeli / płuc
nawracające zmiany zapalne oskrzeli / płuc
Rtg klatki piersiowej
Rtg klatki piersiowej
Konsultacja specjalistyczna
Konsultacja specjalistyczna
(pulmonolog, torakochirurg, onkolog)
(pulmonolog, torakochirurg, onkolog)
badanie bronchoskopowe
badanie bronchoskopowe
Ostateczne wnioski terapeutyczne
Ostateczne wnioski terapeutyczne
3 tygodnie
Krwioplucie
Krwioplucie
Rtg klatki piersiowej
Rtg klatki piersiowej
Konsultacja specjalistyczna
Konsultacja specjalistyczna
(pulmonolog, torakochirurg, onkolog)
(pulmonolog, torakochirurg, onkolog)
badanie bronchoskopowe
badanie bronchoskopowe
Ostateczne wnioski terapeutyczne
Ostateczne wnioski terapeutyczne
2 tygodnie
Niecharakterystyczne dolegliwości bólowe
Niecharakterystyczne dolegliwości bólowe
w klp. nie ustępujące po leczeniu
w klp. nie ustępujące po leczeniu
( badanie kontrolne)
( badanie kontrolne)
Rtg klatki piersiowej, kręgosłupa
Rtg klatki piersiowej, kręgosłupa
Konsultacja specjalistyczna
Konsultacja specjalistyczna
(pulmonolog, torakochirurg, onkolog)
(pulmonolog, torakochirurg, onkolog)
badanie bronchoskopowe
badanie bronchoskopowe
Ostateczne wnioski terapeutyczne
Ostateczne wnioski terapeutyczne
5 - 6 tygodni
Zmiana charakteru kaszlu, jego
Zmiana charakteru kaszlu, jego
uporczywy charakter
uporczywy charakter
Rtg klatki piersiowej
Rtg klatki piersiowej
Konsultacja specjalistyczna
Konsultacja specjalistyczna
(pulmonolog, torakochirurg, onkolog)
(pulmonolog, torakochirurg, onkolog)
badanie bronchoskopowe
badanie bronchoskopowe
Ostateczne wnioski terapeutyczne
Ostateczne wnioski terapeutyczne
5 - 6 tygodni
ZAKRES BADAŃ
ZAKRES BADAŃ
DIAGNOSTYCZNYCH
DIAGNOSTYCZNYCH
badanie lekarskie :
badanie lekarskie :
podmiotowe
podmiotowe
przedmiotowe
przedmiotowe
badania rentgenowskie :
badania rentgenowskie :
rtg klp w 2-ch rzutach
rtg klp w 2-ch rzutach
CT klp
CT klp
MRI
MRI
USG
USG
badania endoskopowe :
badania endoskopowe :
bronchoskopia
bronchoskopia
mediastinoskopia
mediastinoskopia
videotorakoskopia
videotorakoskopia
biopsja igłowa
biopsja igłowa
badania plwociny :
badania plwociny :
cytologiczne
cytologiczne
bakterio-mykologiczne
bakterio-mykologiczne
inne
inne
poszukiwanie rozsiewu ogólnego :
poszukiwanie rozsiewu ogólnego :
torakotomia
torakotomia
zwiadowcza !
zwiadowcza !
PRZEGLAD METOD
PRZEGLAD METOD
TERAPEUTYCZNYCH NSCLC
TERAPEUTYCZNYCH NSCLC
LECZENIE CHIRURGICZNE
LECZENIE CHIRURGICZNE
LECZENIE ONKOLOGICZNE
LECZENIE ONKOLOGICZNE
paliatywne
paliatywne
radykalne
radykalne
LECZENIE SKOJARZONE
LECZENIE SKOJARZONE
LECZENIE OBJAWOWE
LECZENIE OBJAWOWE
ZASADY LECZENIA
ZASADY LECZENIA
CHIRURGICZNEGO NSCLC
CHIRURGICZNEGO NSCLC
- kwalifikacja czynnościowa
- kwalifikacja
ogólnomedyczna
- kwalifikacja techniczna
ZASADY LECZENIA
ZASADY LECZENIA
CHIRURGICZNEGO NSCLC
CHIRURGICZNEGO NSCLC
c.d
c.d
- przypadki w I - IIIA : wybrane w IIIB lub
IV
0
- resekcja anatomiczna : tkanki płucnej
- resekcja z oszczędzeniem tkanki płucnej
(mankietowe)
- totalne wycięcie węzłów chłonnych
- udział techniki VT w resekcjach z powodu
raka
Katedra i Klinika Chirurgii Klatki Piersiowej AM w Lublinie
Resekcje mankietowe
LECZENIE SKOJARZONE
LECZENIE SKOJARZONE
NSCLC
NSCLC
Przedoperacyjna
Przedoperacyjna
chemioterapia +
chemioterapia +
resekcja
resekcja
(radioterapia) +
(radioterapia) +
ewentualne leczenie
ewentualne leczenie
uzupełniające
uzupełniające
ROKOWANIE
ROKOWANIE
I
I
0
0
NSCLC - 65 -80 %
NSCLC - 65 -80 %
II
II
0
0
NSCLC - 40 -45 %
NSCLC - 40 -45 %
III
III
A (bez cechy N2)
A (bez cechy N2)
- 20 -35 %
- 20 -35 %
III
III
A (z cechą N2)
A (z cechą N2)
- 5 - 15 %
- 5 - 15 %
III
III
B
B
i IV - nie rokują
i IV - nie rokują
wyleczenia
wyleczenia
przeżycie liczone w
przeżycie liczone w
miesiącach
miesiącach
ZASADY LECZENIA SCLC
ZASADY LECZENIA SCLC
Chemioterapia w składzie :
Chemioterapia w składzie :
DDP
DDP
VP-16
VP-16
kojarzona z radykalną rtg-
kojarzona z radykalną rtg-
terapią, w wybranych
terapią, w wybranych
przypadkach leczenie
przypadkach leczenie
chirurgiczne
chirurgiczne