background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

Klinika Chirurgii Ogólnej

Klinika Chirurgii Ogólnej

Szpital Wojewódzki im. Biziela

Szpital Wojewódzki im. Biziela

Mariusz Rydzkowski

Mariusz Rydzkowski

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

Def: Jest to stan w którym dochodzi 

Def: Jest to stan w którym dochodzi 

do ustania fizjologicznego 

do ustania fizjologicznego 

przesuwania się treści pokarmowej 

przesuwania się treści pokarmowej 

jelita w kierunku obwodowym od 

jelita w kierunku obwodowym od 

odżwiernika

odżwiernika

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

Podział:

Podział:

1/.Mechaniczna

1/.Mechaniczna

a/. z zatkania

a/. z zatkania

b/. z zadzieżgnięcia

b/. z zadzieżgnięcia

2/.  Porażenna

2/.  Porażenna

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

Podział

Podział

Ze względu na umiejscowienie:

Ze względu na umiejscowienie:

1/.Wysokie

1/.Wysokie

2/. Niskie

2/. Niskie

Ze względu na szybkość narastania:

Ze względu na szybkość narastania:

1/. Ostra

1/. Ostra

2/. Przewlekła

2/. Przewlekła

3/. Przewlekła zaostrzająca się

3/. Przewlekła zaostrzająca się

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

mechaniczna z zatkania

mechaniczna z zatkania

Def: Zaciśnięcie światła jelita od 

Def: Zaciśnięcie światła jelita od 

wewnątrz lub wskutek ucisku z 

wewnątrz lub wskutek ucisku z 

zewnątrz bez upośledzenia 

zewnątrz bez upośledzenia 

ukrwienia ściany jelitowej

ukrwienia ściany jelitowej

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

mechaniczna z zatkania

mechaniczna z zatkania

Przyczyny:

Przyczyny:

1/.Przeszkoda ruchoma

1/.Przeszkoda ruchoma

2/. Guz w ścianie jelita

2/. Guz w ścianie jelita

3/. Ucisk z zewnątrz

3/. Ucisk z zewnątrz

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

Patofizjologia zaburzeń

Patofizjologia zaburzeń

1/. Płynowych: 

1/. Płynowych: 

Zdrowie: ilość płynów wydzielonych 

Zdrowie: ilość płynów wydzielonych 

= ilości płynów wchłoniętych

= ilości płynów wchłoniętych

Niedrożność: wchłanianie powyżej 

Niedrożność: wchłanianie powyżej 

przeszkody do 12h ,następnie 

przeszkody do 12h ,następnie 

spadek wchłaniania przy 

spadek wchłaniania przy 

zachowanym wydzielaniu

zachowanym wydzielaniu

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

Patofizjologia zaburzeń  

Patofizjologia zaburzeń  

c.d.

c.d.

Po 48h całkowite zatrzymanie 

Po 48h całkowite zatrzymanie 

wchłaniania przy podwyższonym 

wchłaniania przy podwyższonym 

wydzielaniu/ Na,K /

wydzielaniu/ Na,K /

Przesuwanie się treści jelitowej do 

Przesuwanie się treści jelitowej do 

odcinków proksymalnych, jeszcze 

odcinków proksymalnych, jeszcze 

wchłaniających

wchłaniających

Wchłanianie do ściany jelita /obrzęk/

Wchłanianie do ściany jelita /obrzęk/

Przesięk do otrzewnej

Przesięk do otrzewnej

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

Patofizjologia zaburzeń 

Patofizjologia zaburzeń 

c.d. 

c.d. 

2/. Gazowych

2/. Gazowych

a/. gaz dyfundujący do jelita 22%

a/. gaz dyfundujący do jelita 22%

b/. powietrze połknięte 68%

b/. powietrze połknięte 68%

c/. gaz wytworzony przez bakterie 

c/. gaz wytworzony przez bakterie 

10%

10%

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

Motoryka jelit

Motoryka jelit

1/. pobudzenie perystaltyki jelit /bóle 

1/. pobudzenie perystaltyki jelit /bóle 

trzewne/

trzewne/

2/. wyczerpanie mięśni  rozciągnięcie 

2/. wyczerpanie mięśni  rozciągnięcie 

ścian jelita ,przy jednoczesnym jego 

ścian jelita ,przy jednoczesnym jego 

skróceniu /wzdęcie i stały ból/.

skróceniu /wzdęcie i stały ból/.

3/. wzrost ciśnienia w świetle jelita-  

3/. wzrost ciśnienia w świetle jelita-  

uciśnięcie naczyń- zastój żylny- wzrost 

uciśnięcie naczyń- zastój żylny- wzrost 

przepuszczalności naczyń -krwisty 

przepuszczalności naczyń -krwisty 

przesięk-postępujące uszkodzenie ściany 

przesięk-postępujące uszkodzenie ściany 

jelitowej-PERFORACJA!!!!

jelitowej-PERFORACJA!!!!

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

śmiertelność 

śmiertelność 

               

               

Toksemia

Toksemia

wysoka       5%

wysoka       5%

                 

                 

50%

50%

niska          80%

niska          80%

zaburzenia 

zaburzenia 

jonowe

jonowe

              

              

95%

95%

              

              

50%

50%

              

              

20%  

20%  

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

z zadzierzgnięcia

z zadzierzgnięcia

Def: niedrożność z zadzierzgnięcia 

Def: niedrożność z zadzierzgnięcia 

polega na zamknięciu światła jelita 

polega na zamknięciu światła jelita 

wraz z zaciśnięciem naczyń 

wraz z zaciśnięciem naczyń 

jelitowych 

jelitowych 

Śmiertelność 16.7%

Śmiertelność 16.7%

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

z zadzierzgnięcia 

z zadzierzgnięcia 

Dominuje: 

Dominuje: 

1/. wstrząs septyczny / przenikanie 

1/. wstrząs septyczny / przenikanie 

toksyn przez ścianę jelita/.

toksyn przez ścianę jelita/.

2/. ubytek krwi krążącej do ściany 

2/. ubytek krwi krążącej do ściany 

jelita

jelita

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

niedrożność z 

niedrożność z 

zadzierzgnięcia

zadzierzgnięcia

ubytek krwi po uciśnięciu naczyń 

ubytek krwi po uciśnięciu naczyń 

żylnych  >

żylnych  >

ubytku krwi przy uciśnięciu jelita i 

ubytku krwi przy uciśnięciu jelita i 

naczyń  > 

naczyń  > 

ubytku krwi przy uciśnięciu tętnic

ubytku krwi przy uciśnięciu tętnic

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

objawy kliniczne

objawy kliniczne

1/. bóle brzucha 

1/. bóle brzucha 

2/. wymioty

2/. wymioty

3/. wzdęcie

3/. wzdęcie

4/.zatrzymanie gazów i stolca

4/.zatrzymanie gazów i stolca

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

objawy kliniczne c.d.

objawy kliniczne c.d.

ad1/. początek ostry/ objaw 

ad1/. początek ostry/ objaw 

„ patrzę i słucham”/.

„ patrzę i słucham”/.

a.6-12h ból trzewny -kolka jelitowa

a.6-12h ból trzewny -kolka jelitowa

b. skracanie przerw pomiędzy 

b. skracanie przerw pomiędzy 

bólami

bólami

c. ból stały 

c. ból stały 

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

objawy kliniczne c.d.

objawy kliniczne c.d.

ad 2. zależne od wysokości 

ad 2. zależne od wysokości 

niedrożności

niedrożności

- z żołądka

- z żołądka

- z jelita cienkiego

- z jelita cienkiego

- z jelita grubego/ treść kałowa/ 

- z jelita grubego/ treść kałowa/ 

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

objawy kliniczne c.d.

objawy kliniczne c.d.

ad 3/. prawie zawsze występuje :

ad 3/. prawie zawsze występuje :

- w n.wysokich nieznacznie

- w n.wysokich nieznacznie

- w n. jelita cienkiego po 2-6h 

- w n. jelita cienkiego po 2-6h 

/wzdęta cała j.brzuszna/

/wzdęta cała j.brzuszna/

- w n. jelita grubego / wzdęte boki 

- w n. jelita grubego / wzdęte boki 

boki j.brzusznej/. 

boki j.brzusznej/. 

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

objawy kliniczne c.d.

objawy kliniczne c.d.

ad 4/. do 24h objaw niepewny

ad 4/. do 24h objaw niepewny

podczas tzw. wysokiej n. stolec 

podczas tzw. wysokiej n. stolec 

może odchodzić mimo trwania 

może odchodzić mimo trwania 

choroby

choroby

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

rozpoznanie radiologiczne 

rozpoznanie radiologiczne 

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

rozpoznanie różnicowe

rozpoznanie różnicowe

a. okres początkowy/ bez wzdęcia/:

a. okres początkowy/ bez wzdęcia/:

-ostry nieżyt żołądkowo- jelitowy?

-ostry nieżyt żołądkowo- jelitowy?

-zatrucie pokarmowe ?

-zatrucie pokarmowe ?

wrzodziejące zapalenie jelita 

wrzodziejące zapalenie jelita 

grubego?

grubego?

kolka jelitowa -kolka wątrobowa ?

kolka jelitowa -kolka wątrobowa ?

                    

                    

-kolka nerkowa?

-kolka nerkowa?

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

rozpoznanie różnicowe

rozpoznanie różnicowe

b. okres póżniejszy/ bez kolki , ze 

b. okres póżniejszy/ bez kolki , ze 

wzdęciem/.

wzdęciem/.

1. niedrożność porażenna

1. niedrożność porażenna

-zapalenie otrzewnej?

-zapalenie otrzewnej?

-po operacjach brzusznych?

-po operacjach brzusznych?

- w mocznicy?

- w mocznicy?

2. zakrzep i zator naczyń krezkowych?

2. zakrzep i zator naczyń krezkowych?

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

rozpoznanie

rozpoznanie

1/. umiejscowienie 

1/. umiejscowienie 

przeszkody/wysokie, niskie/

przeszkody/wysokie, niskie/

2/.stopień zamknięcia jelita/ 

2/.stopień zamknięcia jelita/ 

pełne?. niepełne?/

pełne?. niepełne?/

3/. rodzaj niedrożności / z 

3/. rodzaj niedrożności / z 

zatkania?, z zadzierzgnięcia?/

zatkania?, z zadzierzgnięcia?/

4/. przyczyna/nowotwór?, zrosty?/

4/. przyczyna/nowotwór?, zrosty?/

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

różnicowanie

różnicowanie

Objawy kliniczne n. z zatkania

n.zzadzierzgnięcia

Stan ogólny

Początkowo dobry

Ciężki wstrząs

Wygląd chorego

Prawidłowy w okresie
zwolnień

Niespokojny, leży w pozycji
zgiętej

Ból

Początkowo kolka, potem
ból stały

Może być kolka ,szybko
silny ,stały

Wymioty

Okresowe

Bardzo częste

Temperatura

Do 37.5C

Powyżej 37.5C

Tętno

Do 100/min

Powyżej 100/min

  Stolec i gazy                        Czasem odchodzą po lewa   Od początku ostre za-

                                               Tywie                                   trzymanie

  Wzdęcia                                Są                                         Początkowo brak

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

różnicowanie

różnicowanie

Objawy kliniczne n. z zatkania

n.zzadzierzgnięcia

Bolesność uciskowa

W 60% niezbyt silna, żle
zlokalizowana

W 90% silna dobrze
zlokalizowana

Objaw otrzewnowy

Początkowo brak

Szybko b.wyrażny

Krew w stolcu

Brak

Czasami występuje

Leukocytoza

Nietypowa

Znacznie wzrasta

Szmery perystaltyczne

Przelewające z bólami

Nietypowe, rzadkie

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

przyczyny

przyczyny

1/. do 20r.ż. ,zapalenie otrzewnej, 

1/. do 20r.ż. ,zapalenie otrzewnej, 

zrosty pooperacyjne

zrosty pooperacyjne

2/. 20-30 r.ż.zrosty 

2/. 20-30 r.ż.zrosty 

pozapalne,przepukliny uwiężnięte

pozapalne,przepukliny uwiężnięte

3/. 30-40 r.ż. przepukliny uwiężnięte, 

3/. 30-40 r.ż. przepukliny uwiężnięte, 

zrosty

zrosty

4/.40-60 r.ż. przepukliny uwięż. , Tu

4/.40-60 r.ż. przepukliny uwięż. , Tu

5/. pow.60r.ż.neo, przepukliny uwięż.

5/. pow.60r.ż.neo, przepukliny uwięż.

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

rodzaje

rodzaje

1/. taśmy i zrosty

1/. taśmy i zrosty

2/. skręt

2/. skręt

3/. przepukliny uwięż.

3/. przepukliny uwięż.

4/. wgłobienia

4/. wgłobienia

5/. z zatkania

5/. z zatkania

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

porażenna

porażenna

Def:zatrzymanie perystaltyki 

Def:zatrzymanie perystaltyki 

całego jelita z następowym 

całego jelita z następowym 

wzdęciem, zahamowaniem 

wzdęciem, zahamowaniem 

wchłaniania i zastojem żylnym w 

wchłaniania i zastojem żylnym w 

ścianie jelitowej,bez wyrażnej 

ścianie jelitowej,bez wyrażnej 

mechanicznej przyczyny

mechanicznej przyczyny

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

porażenna

porażenna

Powstaje na skutek zaburzeń 

Powstaje na skutek zaburzeń 

mechanizmu utrzymującego i 

mechanizmu utrzymującego i 

regulującego normalną 

regulującego normalną 

perystaltykę i napięcie jelita , 

perystaltykę i napięcie jelita , 

wywołanych porażeniem czynności 

wywołanych porażeniem czynności 

nerwów i mięśni jelitowych

nerwów i mięśni jelitowych

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

porażenna

porażenna

Zależy od:

Zależy od:

1/. drażnienia zwojów autonomicznych 

1/. drażnienia zwojów autonomicznych 

ściany jelita/ stan zapalny/

ściany jelita/ stan zapalny/

2/.drażnienia nn.trzewnych/ złamanie 

2/.drażnienia nn.trzewnych/ złamanie 

kręgosłupa/

kręgosłupa/

3/. działania na splot trzewny/ O.Z.T./

3/. działania na splot trzewny/ O.Z.T./

4/. bodżców z wyższych ośrodków

4/. bodżców z wyższych ośrodków

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

porażenna

porażenna

Objawy:

Objawy:

-wzdęcie bez bólu

-wzdęcie bez bólu

-wymioty

-wymioty

-brak szmerów perystaltycznych

-brak szmerów perystaltycznych

-objaw „pluskania”

-objaw „pluskania”

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit 

Ostra niedrożność jelit 

porażenna

porażenna

Leczenie:

Leczenie:

-sonda do żołądka

-sonda do żołądka

-uzupełnianie K i Na 

-uzupełnianie K i Na 

-leczenie schorzenia 

-leczenie schorzenia 

podstawowego

podstawowego

background image

 

 

Ostra niedrożność jelit

Ostra niedrożność jelit

leczenie operacyjne

leczenie operacyjne

Rodzaje:

Rodzaje:

1/przecięcie zrostu,usunięcie ciała 

1/przecięcie zrostu,usunięcie ciała 

obcego

obcego

2/.resekcja jelita z zespoleniem

2/.resekcja jelita z zespoleniem

3/.wyłonienie

3/.wyłonienie

4/. zespolenie omijające przeszkodę

4/. zespolenie omijające przeszkodę

5/.wykonanie przetoki j.cienkiego lub 

5/.wykonanie przetoki j.cienkiego lub 

grubego 

grubego 


Document Outline