T. 2. PLANOWANIE OPERACYJNE

„ Ten, kto nie spogląda w przyszłość,

jest z góry przegrany „

Leonardo da Vinci

Planowanie jest projektowaniem przyszłości

jakiej pragniemy, oraz skutecznych środków

jej realizacji.

Planowanie jest procesem ustanawiania

celów organizacji oraz określania

odpowiednich działań umożliwiających ich

osiągnięcie.

Planowanie ma odpowiedzieć na

następujące pytania:

co trzeba zrobić ?; kiedy?; jak? kto to ma

zrobić ?.

W planowaniu występują dwa specyficzne
rodzaje czynności:

Pierwszy rodzaj czynności wiąże się z
określeniem celu i zakresu działania
przedsiębiorstwa i ma charakter
koncepcyjny (twórczy).

Natomiast drugi rodzaj, związany jest
techniką i metodami opracowania planu i
ma charakter wykonawczy.

Istota planowania:

•Celowość planowania.

•Prymat planowania.

•Kompletność planowania.

•Powstające w wyniku planowania plany
muszą być skutecznie i sprawnie
wdrażane.

Potrzeba planowania we współczesnym
przedsiębiorstwie wzrasta ze względu na:

•zwiększoną złożoność technologii;

•coraz węższą specjalizacje firm:

•dłuższe wyprzedzenie w czasie od zainicjowania
przedsięwzięć, do ich końcowych efektów;

•większe nakłady inwestycyjne;

•większą niepewność co do przyszłości;

•większe rozmiary działalności.

•szybkie reagowania na potrzeby klientów.

•konieczność dostosowania podaży do wymagań
rynku,

Podstawowe wymiary planowania:
1. Przedmiot planowania; który obejmuje:

• cele główne i pośrednie do których organizacja;

• metody realizacji tych celów;

• niezbędne zasoby (rzeczowe, finansowe, osobowe i
informacyjne) oraz sposoby ich pozyskania;

• działania (operacje, czynności) oraz czas i miejsce ich
wykonania;

2. Podmiot planowania.
3. Czas planowania.
4. Cechy planowania:

• realność planowania;

• wewnętrzna zgodność planów;

• zgodność między szczegółowością planowania a
przyjętym horyzontem czasowym;

• elastyczność planowania;

• ciągłość planowania;

• operacyjność planowania.

Procesy planowania etapy:

• Określenie celów;

• Dokonanie analizy sytuacji;

• Przygotowanie planu;

• Ocena i wybór planu do realizacji;

• Realizacja wybranego planu.

Rys.

Etapy procesu planowania.

Określenie celów

analiza sytuacji

przygotowanie planu

ocena i wybór

realizacja

wybranego

planu

otoczenie

szanse i zagrożenia

przedsiębiorstwo

silne i słabe strony

K
O
N
T

R
O
L
A

Proces planowania:

1. Określenie celów.
2. Ocena sytuacji.
3. Ustalanie procedury.
4. Ustalenie harmonogramu pracy.
5. Przypisanie odpowiedzialności.
6. Sprawdzenie planu z punktu widzenia
wykonalności i kosztów.

Planowanie operacyjne to proces

obejmujący wybór i wyznaczanie celów

krótkookresowych przedsiębiorstwa

oraz zasobów i warunków ich

realizacji.

Przeszkody w skutecznym planowaniu:
1.Niewłaściwe ustalanie celów.
2.Niewłaściwy system nagradzania.
3.Dynamiczne i złożone otoczenie.
4.Niechęć do ustalania celów.

• Niechęć do rezygnacji z wybranych celów.

• Lęk przed niepowodzeniem.

• Brak znajomości organizacji.

• Brak znajomości otoczenia.

5. Opór wobec zmian.

• niepewność co do przyczyn i skutków zmian

• niechęć do utraty posiadanych przywilejów;

• świadomość słabości proponowanych zmian.

6. Inne ograniczenia

Pokonanie występujących przeszkód:

•Zrozumienie roli celów i
planowania.

•Komunikacja i uczestnictwo.

•Spójność, przegląd i aktualizacja.

•Skuteczne systemy nagradzania.

Techniki i narzędzia w planowaniu:
prognozowanie, programowanie i
opracowywanie planu.

Prognozowanie - to proces opracowywania

założeń lub przesłanek dotyczących przyszłości,

które mogą być wykorzystywane przez

menadżerów w planowaniu lub podejmowaniu

decyzji.

Funkcje prognoz:

•informacyjna (poznawcza);

•decyzyjna ( preparacyjna);

•aktywizująca;

•weryfikacyjna.

Do głównych czynników wpływających na
trafność prognozy możemy zaliczyć:

•Horyzont czasowy prognozy.

•Głębokość retrospekcji.

•Informacje prognostyczne.

Metody prognozowania:

•ilościowe,

•jakościowe

•hybrydowe.

1.Metody prognozowania ilościowego.

a) Metody ekstrapolacyjne.

b) Modelowanie przyczynowe (modele
regresji, modele ekonometryczne i
wskaźniki gospodarcze).

Przykład analizy szeregów czasowych

2. Metody prognozowania jakościowego.
a) Metody oparte na osądzie (metoda delficka,
technika oceny klienta i metoda personelu
sprzedaży).
b) Metody projekcyjne (burza mózgów i
scenariusze).

3. Metody hybrydowe.

Wykresy Gantta:

•planowanie przed rozpoczęciem działania i
ewentualne modyfikowanie w toku;

•rzeczywiste sytuacje są nanoszone na wykres
w trakcie wykonywania zadania.

Planowanie a kontrola

Działania dostosowawcze:
1.Zmiany działań w taki sposób, aby ich

wyniki zbliżyły się do przewidzianych w
planie;

2.Analiza i ewentualna rewizja planu;
3.Ponowna ocena instrumentów kontroli,

aby upewnić się o ich stosowności do
planu i jego celów.

Kontrola operacyjna:

Kontrola operacyjna jest nastawiona na

kontrolę wyników i postępu realizacji

planów operacyjnych.

Proces kontroli operacyjnej składa się z
następujących faz:

• wyznaczenie stanu zadanego;

• ustalenie stanu faktycznego;

• porównanie stanu zadanego i
faktycznego oraz ustalenie odchyleń;

• analiza odchyleń;

• sprawozdanie.

Wynikiem procesu planowania jest

dokument o różnym stopniu ogólności

(różnym zakresie przedmiotowym,

czasowym itd.) zwany planem.

Główne funkcje planu:

•decyzyjna,

•informacyjna,

•ekonomiczna,

•kierowania,

•twórcza,

Funkcje pomocnicze planu:

•organizacyjna,

•narzędziowa,

•regulacyjna,

Kryteria

Rodzaje planów

Podmiotowe

- wydziału

- zakładu

- przedsiębiorst

Przedmiotowe

- branżowe

- sektorowe

ogólnogospodarcze

Pole planu

- wycinkowe

- problemowe

- kompleksowe

Charakter planu

strategiczne

- (taktyczne)

operacyjne

Forma planu

- deklaratywne

- proceduralne

Czas planowania

- krótkookresowe

- śred

niookresowe

- długookresowe

Rodzaj funkcji organicznych

marketingowy i sprzedaży

działalności podstawowej

- zaopatrzenia

- zatrudnienia

kosztów i finansów

Plany operacyjne - zbiór decyzji

określających konkretne zadania i działania

konieczne do poprawnego ich wykonania w

przewidzianym ściśle czasie oraz warunki,

które muszą być dotrzymane przy realizacji

poszczególnych zadań i czynności

(technologiczne, ekonomiczne,

organizacyjne itd.), a także warunki

zewnętrzne (np. ochrony środowiska).

Plany operacyjne dzielimy według
kryteriów:

•zakres planowania (plany ogólne, plany
szczegółowe);

•okres (horyzont) planowania;

•przedmiot planowania tj. według funkcji
organicznych;

•realizacja strategii;

•powtarzalność działań planistycznych.

Document Outline