background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 
 

 

 

 
 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
            NARODOWEJ

 

 

 
 
 
 
 

Janusz Górny 
 
 
 
 
 
 
 

Posługiwanie się dokumentacją techniczną722[02].O1.02 
 

 
 
 

 

 

 
Poradnik dla nauczyciela 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Wydawca  

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1

Recenzenci: 
mgr inŜ. Halina Śledziona 
mgr inŜ. Marek Olsza 
 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr Janusz Górny 
 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr Małgorzata Sienna 

 
 
 
 

 
 
 
 
 

 

 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  722[02].O1.02 
„Posługiwanie się dokumentacją techniczną”, zawartego w modułowym programie nauczania 
dla zawodu operator obrabiarek skrawających. 
 

 
 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2007

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2

SPIS TREŚCI 

 
 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

11 

5.1.  Materiały i przybory do rysowania 

11 

5.1.1.  Ćwiczenia 

11 

5.2.  Zasady rzutowania prostokątnego i aksonometrycznego, przekroje 

15 

5.2.1.  Ćwiczenia 

15 

5.3.  Wymiarowanie przedmiotów na rysunkach 

18 

5.3.1.  Ćwiczenia 

18 

5.4.  Uproszczenia rysunkowe 

20 

5.4.1.  Ćwiczenia 

20 

5.5.  Zasady oznaczania wymiarów tolerowanych, pasowań oraz stanu 

powierzchni na rysunkach maszynowych 

21 

5.5.1.  Ćwiczenia 

21 

5.6.  Dokumentacja konstrukcyjna i technologiczna 

23 

5.6.1.  Ćwiczenia 

23 

5.7.  Powielanie i archiwizowanie informacji rysunkowych 

25 

5.7.1.  Ćwiczenia 

25 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia   

 

 

 

 

 

 

 

26 

7.  Literatura   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

40 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3

1. WPROWADZENIE 

 

Przekazuję Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć 

dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie operator obrabiarek skrawających 722[02]. 

W poradniku zamieszczono: 

− 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane, 
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

− 

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem, 

− 

przykładowe scenariusze zajęć, 

− 

ć

wiczenia  ze  wskazówkami  do  realizacji,  zalecanymi  metodami  nauczania–uczenia  się 

oraz środkami dydaktycznymi, 

− 

ewaluację osiągnięć ucznia (przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego), 

− 

literatura uzupełniająca. 

 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania,  np.  samokształcenia 
kierowanego, tekstu przewodniego. 
 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy do pracy zespołowej. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4

 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych

 

 

722[02].O1 

Techniczne podstawy zawodu 

722[02].O1.01 

Przestrzeganie przepisów 

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony 
przeciwpoŜarowej i ochrony środowiska 

722[02].O1.02 

Posługiwanie się 

dokumentacją techniczną 

722[02].O1.03 

Wykonywanie rysunków części 

maszyn z wykorzystaniem 

programu CAD 

722[02].O1.06 

RozróŜnianie cech 

charakterystycznych obróbki 

cieplnej, cieplno-chemicznej, 

plastycznej i odlewnictwa 

722[02].O1.04 

Wykonywanie pomiarów 

warsztatowych 

722[02].O1.07 

Rozpoznawanie części 

maszyn, mechanizmówi 

urządzeń transportu 

wewnątrzzakładowego 

722[02].O1.05 

Dobieranie materiałów 

konstrukcyjnych, narzędziowych 

i eksploatacyjnych 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

5

2. 

WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

− 

przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać zagroŜenia i zapobiegać im, 

− 

stosować jednostki układu SI, 

− 

korzystać z róŜnych źródeł informacji, 

− 

selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje, 

− 

interpretować związki wyraŜone za pomocą wzorów, wykresów, schematów, diagramów, 
tabel, 

− 

uŜytkować komputer, 

− 

współpracować w grupie, 

− 

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

6

3. CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:  

– 

wyjaśnić rolę rysunku w przemyśle i pracy zawodowej, 

– 

przygotować przybory kreślarskie i materiały rysunkowe do wykonywania szkiców, 

– 

wykonać  szkice  figur  płaskich  i  brył  geometrycznych  w  rzutach  prostokątnych 
i aksonometrycznych, 

– 

naszkicować  części  maszyn  w  rzutach  prostokątnych  na  podstawie  rysunków 
aksonometrycznych, 

– 

zwymiarować zgodnie z PN, szkicowane części maszyn, 

– 

odczytać rysunki z uwzględnieniem wymiarowania, 

– 

przedstawić na rysunku wewnętrzne kształty przedmiotów, 

– 

odczytać  na  rysunkach  technicznych  oznaczenia:  tolerancji  wymiarów,  pasowania, 
tolerancji kształtu i połoŜenia, stanu powierzchni, rodzaju obróbki powierzchni, 

– 

naszkicować części maszyn w uproszczeniu, 

– 

odczytać rysunki wykonawcze wałków, kół zębatych, spręŜyn, korpusów, 

– 

odczytać i naszkicować rysunki przekładni zębatych i cięgnowych, 

– 

odczytać symbole połączeń i części złącznych, 

– 

odczytać uproszczenia rysunkowe oraz schematy mechaniczne elektryczne, 

– 

odczytać opisy i oznaczenia na rysunkach wykonawczych złoŜeniowych, 

– 

odczytać rysunki wykonawcze i złoŜeniowe, 

– 

rozpoznać umowne oznaczenia stosowane w dokumentacji technologicznej, 

– 

odczytać Dokumentację Techniczno-Ruchową i technologiczną, 

– 

skorzystać z norm rysunku technicznego. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 
Osoba prowadząca  

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania:  

Operator obrabiarek skrawających 722[02] 

Moduł:  

Techniczne podstawy zawodu 722[02].O1 

Jednostka modułowa: 

Posługiwanie się dokumentacją techniczną 722[02].O1.02 

 

Temat:   Polskie normy rysunkowe i normy ISO. 

Cel ogólny:  Kształtowanie umiejętności posługiwania się normami rysunkowymi. 

 
 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:  
– 

rozpoznać normy rysunkowe, 

– 

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z zasadami ergonomii, 

– 

zdefiniować pojęcie normy, 

– 

wyjaśnić przykłady oznaczania Polskiej Normy i ISO. 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 
– 

organizowania i planowania pracy, 

– 

pracy w zespole, 

– 

oceny pracy zespołu. 

 

Metody nauczania–uczenia się:  
– 

pogadanka dydaktyczna, 

– 

metoda przewodniego tekstu. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

Polskie Normy oraz ISO, 

− 

normy branŜowe, 

− 

foliogramy, 

− 

rzutnik pisma. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

− 

indywidualna, 

− 

uczniowie pracują w grupach 2

4 osobowych. 

 

Czas trwania zajęć: 1 godzina dydaktyczna. 

 

Zadanie dla ucznia 
Dokonaj klasyfikacji norm rysunkowych i norm ISO. 

 

Przebieg zajęć: 

 

Faza wstępna 
1.  Określenie tematu zajęć. 
2.  Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia. 
3.  Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego. 
4.  Podział grupy uczniów na zespoły. 
 
Faza właściwa 
Praca metodą tekstu przewodniego. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

8

Faza I: Informacje 
Pytania prowadzące: 
1.  Co to jest norma? 
2.  Co to jest Polska Norma i Norma ISO? 
3.  Jakie korzyści wynikają ze stosowania Polskich Norm i Norm ISO? 
4.  Jakie są podstawowe działy Polskiej Normy? 
4.  Jaki jest sposób oznaczania norm? 

 

Faza II. Planowanie 
1.  Jak oznacza się normy? 
2.  Jakie jest przeznaczenie norm? 
3.  Jak klasyfikujemy normy? 

 

Faza III. Ustalenie 
1.  Uczniowie pracując w zespołach odczytują oznaczenia norm rysunkowych. 
2.  Uczniowie zastanawiają się nad przeznaczeniem i klasyfikacją norm. 
3.  Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność odczytanych oznaczeń norm oraz tok 

postępowania podczas klasyfikowania norm. 

 

Faza IV. Wykonanie 
1.  Uczniowie odczytują oznaczenia Polskich Norm i Norm ISO. 
2.  Uczniowie opisują przeznaczenie wybranych norm. 
3.  Uczniowie dokonują klasyfikacji norm. 

 

Faza V. Sprawdzanie 
1.  Uczniowie  przygotowują  się  do  zaprezentowania  swojej  pracy.  Zespoły  uczniów 

wyznaczają lidera grupy, który dokonuje prezentacji ćwiczenia. 

2.  Uczniowie  sprawdzają  w  grupach  poprawność  wykonanych  ćwiczeń.  Nauczyciel 

sprawdza poprawność. 

 

Faza VI. Analiza końcowa 
Uczniowie  wraz  z  nauczycielem  wskazują,  które  etapy  rozwiązania  zadania  sprawiły  im 
trudności.  Nauczyciel  powinien  podsumować  całe  ćwiczenie,  wskazać,  jakie  umiejętności 
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. 
 
Faza końcowa 
Zakończenie zajęć i ocena poprawności wykonania ćwiczenia oraz aktywności uczniów. 
 
Praca domowa 
Odszukaj  w  literaturze  wiadomości  na  temat:  Normalizacja  i  unifikacja.  Na  podstawie 
zgromadzonych informacji sporządź w zeszycie notatkę. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

− 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności 
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

9

Scenariusz zajęć 2 

 
Osoba prowadząca  

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania:  

Operator obrabiarek skrawających 722[02] 

Moduł:  

Techniczne podstawy zawodu 722[02].O1 

Jednostka modułowa: 

Posługiwanie się dokumentacją techniczną 722[02].O1.02 

Temat:   Zasady rzutowania brył. 

Cel ogólny:  Kształtowanie umiejętności rzutowania prostokątnego. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
  

− 

zorganizować 

stanowisko 

do 

wykonywania 

rysunków 

zgodnie 

zasadami 

bezpieczeństwa i higieny pracy,  

− 

scharakteryzować zasady tworzenia rzutów prostokątnych brył, 

− 

wykonać rzutowanie brył w koniecznej ilości rzutów. 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 

− 

organizowania i planowania pracy, 

− 

pracy w zespole, 

− 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się:
 

− 

pogadanka dydaktyczna,  

− 

praca z przykładowymi rysunkami pod kierunkiem nauczyciela,  

− 

ć

wiczenia. 

 
Środki dydaktyczne: 

− 

foliogramy, 

− 

rysunki rzutowe, 

− 

rzutnik pisma,  

− 

modele brył, 

− 

literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Formy organizacji pracy uczniów: 
 

− 

praca w grupach,  

− 

praca indywidualna. 

 
Czas trwania zajęć: 
1 godzina dydaktyczna. 
 
Przebieg zajęć: 

Lp. 

Ogniwa zajęć 

Czynności nauczyciela 

Czynności uczniów 

Czas 

trwania  

1. 

Stworzenie ładu 
zewnętrznego i 
wewnętrznego 

− 

wita uczniów, 

− 

sprawdza obecność, 

− 

podaje temat zajęć,  

− 

przedstawia cele zajęć.  

− 

zapisują temat zajęć 
w zeszytach.  

 

3 min. 

2. 

Opracowanie 
nowego materiału 

− 

przypomina zagadnienia 
z ostatnich zajęć, 

− 

rozpoczyna opracowanie 
nowego materiału.  

− 

odpowiadają na pytania,   

− 

biorą czynny udział 
w zajęciach, 

− 

zapisują nowe informacje 
w zeszytach, 

5 min. 

3. 

Kształtowanie pojęć 

− 

wyjaśnia jak naleŜy 

− 

odpowiadają na pytania 

5 min. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10

analizować rysunki, 

− 

nawiązuje rozmowę 
z uczniami na temat rodzajów 
rzutowania. 

nauczyciela. 

 

4. 

Wiązanie teorii z 
praktyką 

− 

przypomina terminologię 
stosowaną przy rysowaniu 
rzutów prostokątnych,  

− 

wyjaśnia „od czego” naleŜy 
zacząć rysowanie, 

− 

wyjaśnia w jaki sposób naleŜy 
„patrzeć” na bryłę aby 
narysować poszczególne 
rzuty,  

− 

zwraca uwagę na dokładność 
rysowania. 

− 

wybierają przedmiot do 
rysowania. 

 

5 min. 

5. 

Ć

wiczenia 

− 

nadzoruje pracę uczniów. 

− 

rozpoczynają rysowanie 
pod kontrolą nauczyciela. 

15 min. 

6. 

Kształtowanie 
nawyków 

− 

powtarza najwaŜniejsze 
wiadomości, 

− 

sprawdza wykonanie szkiców 
oraz przekazuje uwagi 
dotyczące rzutowania.  

− 

odpowiadają na pytania, 

− 

prezentują wykonane 
szkice.  

 

10 min. 

7. 

Ocena i kontrola 

− 

ocenia aktywność uczniów. 

 

1 min. 

8. 

Zakończenie zajęć 

− 

podaje treść zadania 
domowego. 

Zapisują treść zadania 
w zeszytach. 

1 min. 

 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

− 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11

5. ĆWICZENIA 

 
5.1. Materiały i przybory do rysowania 

 
5.1.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wpisz do tabeli zastosowanie linii rysunkowych.  

 

Nazwa linii 

Zastosowanie 

Ciągła gruba 

 

Ciągła cienka 

 

Kreskowa cienka 

 

Punktowa cienka 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób  wykonania.  Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po  wykonaniu  ćwiczenia  wskazany 
przez nauczyciela uczeń prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 5 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zapisać w tabeli zastosowanie linii rysunkowych,  
3)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

– 

pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−−−−    

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela, 

−−−−    

tabela do uzupełnienia. 

 
Ćwiczenie 2 

Określ,  jaką  podziałkę  naleŜy  zastosować,  aby  przedstawić  na  formacie  A4  (w  układzie 

pionowym) przedmiot o wymiarach 250x210x50. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób  wykonania.  Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po  wykonaniu  ćwiczenia  wskazany 
przez nauczyciela uczeń prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 5 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  wypisać wymiary arkusza formatu A4, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12

3)  dobrać podziałkę rysunku, 
4)  zanotować wyniki w zeszycie.  
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

– 

pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−−−−    

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 

Dokonaj klasyfikacji Polskich Norm i Norm ISO.  

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał  nauczania.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  kształtowanie 
umiejętności  posługiwania  się  normami.  Uczniowie  pracują  w  grupach.  Po  wykonaniu 
ć

wiczenia liderzy grup prezentują prace. Czas wykonania ćwiczenia 45 minut.

 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  odczytać oznaczenia Polskich Norm i norm ISO, 
2)  zapisać spostrzeŜenia w zeszycie, 
3)  opisać przeznaczenie wybranych norm, 
4)  dokonać klasyfikacji norm, 
5)  zwróć uwagę na estetykę i dokładność twojej pracy, 
6)  zaprezentować wyniki pracy. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

metoda przewodniego tekstu. 
 
Ś

rodki dydaktyczne:  

− 

Polskie Normy oraz ISO, 

− 

normy branŜowe, 

− 

foliogramy, 

− 

rzutnik pisma, 

− 

literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13

Ćwiczenie 4 

Naszkicuj w zeszycie przedstawiony na rysunku poniŜej element. Zachowaj poprawności 

kształtu i wymiarów oraz oznacz grubość materiału, która wynosi 5 mm. 

 

Rysunek do ćwiczenia 4 [opracowanie własne]. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  pracują  samodzielnie.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  estetykę 
i poprawność wykonanego szkicu. Czas wykonania ćwiczenia 10 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  dokonać analizy szkicowanego przedmiotu, 
3)  zaplanować etapy szkicowania, 
4)  wykonać szkic. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

bryły geometryczne, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14

Ćwiczenie 5 

Naszkicuj w zeszycie przedstawiony na rysunku element z uwzględnieniem poprawności 

kształtu i wymiarów. 

 

Rysunek do ćwiczenia 5 [5, s. 126]. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób  wykonania.  Uczniowie  pracują  samodzielnie.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  estetykę 
i poprawność wykonanego szkicu. Czas wykonania ćwiczenia 10 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  dokonać analizy szkicowanego elementu, 
3)  zaplanować etapy szkicowania, 
4)  wykonać szkic. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

elementy rysunkowe, 

− 

przybory do rysowania, 

− 

arkusze papieru A4. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15

5.2.  Zasady  rzutowania  prostokątnego  i  aksonometrycznego, 

przekroje 

 

5.2.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Naszkicuj trójkąt równoboczny w rzutach prostokątnych. Ćwiczenie wykonaj na arkuszu A4.  

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiału  nauczania.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  estetykę 
i poprawność  wykonania  rzutów.  Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Czas  wykonania 
ć

wiczenia 10 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  dokonać analizy szkicowanego trójkąta, 
3)  zaplanować rozmieszczenie rzutów, 
4)  wykonać szkic, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie.  
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

materiały do szkicowania, 

− 

figury geometryczne, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Naszkicuj bryły w rzucie prostokątnym. Ćwiczenie wykonaj na arkuszu A4.  

a) 

 

b) 

 

Rysunek do ćwiczenia 2 [2, s. 57]. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiału  nauczania.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  estetykę 
i poprawność  wykonania  rzutów.  Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Czas  wykonania 
ć

wiczenia 15 minut. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  dokonać analizy szkicowanego przedmiotu, 
3)  zaplanować rozmieszczenie rzutów, 
4)  wykonać szkic, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie.  
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

materiały do szkicowania, 

− 

bryły, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 

Naszkicuj  element  w  aksonometrii  ukośnej  w  oparciu  o  poniŜszy  rysunek.  Ćwiczenie 

wykonaj na arkuszu A4. 

 

Rysunek do ćwiczenia 3 [opracowanie własne]. 

 
Wskazówki do realizacji 
NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  estetykę  i  poprawność  wykonania  rzutów.  Uczniowie  pracują 

samodzielnie. Czas wykonania ćwiczenia 10 minut. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  dokonać analizy szkicowanego przedmiotu, 
3)  zaplanować rozmieszczenie elementu na arkuszu, 
4)  wykonać szkic, 
5)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

rysunki części maszyn, 

− 

eksponaty i modele części maszyn, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

Ćwiczenie 4 

Na podstawie rzutu, w którym zarysy wewnętrzne narysowano linią kreskową, naszkicuj 

przedmiot w przekroju. 

 

Rysunek do ćwiczenia 4 [8, s. 36]. 

 

Wskazówki do realizacji 
Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po  wykonaniu  ćwiczenia  wskazany  przez  nauczyciela 

uczeń prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 10 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  dokonać analizy rysunków, 
3)  naszkicować rysunek w zeszycie, 
4)  oznaczyć przekrój, 
5)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

rysunki części maszyn, 

− 

modele części maszyn, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18

5.3. Wymiarowanie przedmiotów na rysunkach 

 

5.3.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Zwymiaruj rysunek. 

 

Rysunek do ćwiczenia 1 [opracowanie własne]. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiału  nauczania.  Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po 
wykonaniu  ćwiczenia  wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  prezentuje  swoją  pracę.  NaleŜy 
zwrócić uwagę na poprawność wymiarowania. Czas wykonania ćwiczenia 20 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  dokonać analizy rysunku, 
3)  zwymiarować rysunek, 
4)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

rysunki części maszyn. 

 
Ćwiczenie 2 

Zwymiaruj rysunek. 

 

Rysunek do ćwiczenia 2 [opracowanie własne]. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19

Wskazówki do realizacji 
Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po  wykonaniu  ćwiczenia  wskazany  przez  nauczyciela 

uczeń  prezentuje  swoją  pracę.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  poprawność  wymiarowania.  Czas 
wykonania ćwiczenia 20 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

5)  zorganizować stanowisko pracy, 
6)  dokonać analizy rysunku, 
7)  zwymiarować rysunek, 
8)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

rysunki części maszyn. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20

5.4. Uproszczenia rysunkowe 

 

5.4.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wykonaj  szkic  elementu,  w  którym  występuje  gwint  zewnętrzny  nacięty  na  całej 

długości. Element zwymiaruj. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiału  nauczania.  Uczniowie  pracują  samodzielnie. 
NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  prawidłowy  dobór  rodzajów  linii  rysunkowych  oraz  na 
zastosowane uproszczenie rysunkowe. Czas wykonania ćwiczenia 5 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  wykonać szkic w zeszycie, 
3)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

materiały rysunkowe, 

− 

nagwintowane elementy, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

Ćwiczenie 2  

Opisz sposób oznaczania łoŜysk tocznych na rysunkach. 

 

Wskazówki do realizacji 
Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po  wykonaniu  ćwiczenia  wskazany  przez  nauczyciela 

uczeń prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 5 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  opisać sposób oznaczania łoŜysk na rysunkach, 
3)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21

5.5.  Zasady  oznaczania  wymiarów  tolerowany,  pasowań  oraz 

stanu powierzchni na rysunkach maszynowych 

 

5.5.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1  

Odczytaj i opisz przedstawione na rysunkach oznaczenia. 

 

 

 

 

 

 

Rysunek do ćwiczenia 1 [opracowanie własne]. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie pracują samodzielnie. NaleŜy 
zwrócić  uwagę  na  umiejętność  wyszukiwania  informacji  w  normach  i  poradniku.  Czas 
wykonania ćwiczenia 5 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  odczytać oznaczenia z PN, 
3)  opisać oznaczenia w zeszycie,  
4)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

– 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

PN – tolerancje kształtu i połoŜenia, 

− 

mały poradnik mechanika. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22

Ćwiczenie 2 

Odczytaj chropowatość powierzchni przedmiotu przedstawionego na rysunku. 

 

Rysunek do ćwiczenia 2 [6, s. 170]. 

 

Wskazówki do realizacji 
Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po  wykonaniu  ćwiczenia  wskazany  przez  nauczyciela 

uczeń prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 5 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  odczytać chropowatość powierzchni,  
3)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  
  

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

– 

pokaz z objaśnieniem,  

– 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−    

PN – chropowatość powierzchni, 

−−−−    

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23

5.6. Dokumentacja konstrukcyjna i technologiczna 

 

5.6.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na rysunku przedstawiono zespół maszynowy złoŜony z określonej liczby części:

 

a)  odczytaj budowę zespołu, 
b)  sporządź wykaz części zgodnie PN. 
 

 

Rysunek do ćwiczenia 1 [3, 197]. 

 
Wskazówki do realizacji 

Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał  nauczania.  Nauczyciel  powinien  omówić  zakres 
i techniki  wykonania  ćwiczenia.  Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po  wykonaniu  ćwiczenia 
wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  prezentuje  swoją  pracę.  Czas  wykonania  ćwiczenia  15 
minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
 Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  opisać budowę zespołu, 
3)  sporządzić wykaz części zgodnie PN, 
4)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się 

− 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−    

dokumentacja rysunkowa, 

−−−−    

mały poradnik mechanika. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24

Ćwiczenie 2  

Na  rysunku  są  przedstawione  symbole  graficzne  stosowane  przy  wykonywaniu 

schematów kinematycznych zasadniczych. Zapisz określenie tych symboli.  

 

 

Rysunek do ćwiczenia 2 [1, s. 190]. 

 

Wskazówki do realizacji 
Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po  wykonaniu  ćwiczenia  wskazany  przez  nauczyciela 

uczeń  prezentuje  swoją  pracę.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  umiejętność  wyszukiwania 
informacji w normach i poradniku. Czas wykonania ćwiczenia 5 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 Uczeń powinien: 

1)  odszukać w poradniku lub PN oznaczenia przedstawione na rysunku, 
2)  zapisać w zeszycie określenie symboli. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

mały poradnik mechanika, 

− 

schematy kinematyczne. 

 
Ćwiczenie 3
  

Na  rysunku  są  przedstawione  symbole  graficzne  stosowane  przy  wykonywaniu 

schematów elektrycznych. Podaj określenie tych symboli.  

 

Rysunek do ćwiczenia 3 [1, s. 191].

 

Wskazówki do realizacji 
Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po  wykonaniu  ćwiczenia  wskazany  przez  nauczyciela 

uczeń prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 5 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
 Uczeń powinien: 

1)  odszukać w poradniku lub PN oznaczenia przedstawione na rysunku, 
2)  zapisać w zeszycie określenie symboli. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

mały poradnik mechanika, 

− 

schematy elektryczne. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25

5.7. Powielanie i archiwizowanie informacji rysunkowych 

 

5.7.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Opisz gospodarkę rysunkami w zakładzie pracy. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie pracują samodzielnie. NaleŜy 
zwrócić  uwagę  na  umiejętność  charakteryzowania  gospodarki  rysunkami.  Czas  wykonania 
ć

wiczenia 5 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  opisać zasady numerowania rysunków, 
3)  opisać składanie i przechowywanie rysunków, 
4)  opisać ewidencjonowanie rysunków, 
5)  opisać archiwizowanie rysunków, 
6)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−    

dokumentacja rysunkowa. 

 

Ćwiczenie 2  

W  prawidłowy  sposób  nanieś  poprawki  na  kserokopie  oryginału  rysunku  dostarczonego 

przez nauczyciela. 
 

Wskazówki do realizacji 
Uczniowie  pracują  samodzielnie.  Po  wykonaniu  ćwiczenia  uczniowie  prezentują  swoje 

prace. Czas wykonania ćwiczenia 10 minut. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  opisać sposób nanoszenia poprawek na rysunki, 
3)  nanieść poprawki na rysunek, 
4)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

dokumentacja rysunkowa. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
TEST 1 
Test 

dwustopniowy 

do 

jednostki 

modułowej 

„Posługiwanie 

się 

dokumentacją techniczną” 
 

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania od 1 do 15 są z poziomu podstawowego, 

− 

zadania od 16 do 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

− 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,  

− 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

− 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  4  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 
Klucz odpowiedzi
1. a, 2. c, 3. b, 4. b, 5. a, 6. b, 7. c, 8. c, 9. c, 10. c, 11. a, 

12. b, 13. c, 14. a, 15. a, 16. c, 17. b, 18. a, 19. d, 20. c,

 

 
Plan testu 

 

Nr 
zad. 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1.    RozróŜnić rodzaje rysunków 

2.   

Określić wymiary formatu arkusza 
rysunkowego 

3.    Dobrać rodzaj ołówka do określonego zadania 

4.    Dobrać rodzaje linii rysunkowych 

5.    Przeliczyć wymiary w danej podziałce 

6.    RozróŜnić elementy rysunków schematycznych 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27

7.    RozróŜnić rodzaje rzutów  

8.    Zakreskować przekroje 

9.    Przeanalizować wymiarowanie rysunku 

10.   Dobrać grubość i rodzaje linii rysunkowych 

11.   Wybrać prawidłowy przekrój wzdłuŜny tulei. 

12.  

Określić liczbę brakujących krawędzi bryły 
narysowanej w przekroju połówkowym  

13.  

Zwymiarować  średnice  kilku  otworów  o  tych 
samych wymiarach 

14.   Odczytać wymiary tolerowane 

15.  

Wskazać na rysunku uproszczenie gwintu 
wewnętrznego  

16.   Przeanalizować oznaczenie norm 

PP 

17.  

Wskazać narysowaną bryłę w aksonometrii 
ukośnej na podstawie rzutów prostokątnych 

PP 

18.  

Dobrać oznaczenie chropowatości powierzchni 
ze względu na rodzaj obróbki 

PP 

19.  

Rozpoznać prawidłowo narysowaną bryłę w 
aksonometrii ukośnej 

PP 

20.  

Rozpoznać  prawidłowy  ślad  przekroju  na 
rysunku 

PP 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28

Przebieg testowania 

  

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 
Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań  o  róŜnym  stopniu  trudności.  Wszystkie  zadania  są  zadaniami 

wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi  –  zaznacz  prawidłową 

odpowiedź  znakiem  X  (w  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć 
kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 

rozwiązanie  na  później  i  wróć  do  niego,  gdy  zostanie  Ci  czas  wolny.  Trudności  mogą 
przysporzyć  Ci  zadania:  16–20,  gdyŜ  są  one  na  poziomie  trudniejszym  niŜ  pozostałe. 
Przeznacz na ich rozwiązanie więcej czasu. 

8.  Czas trwania testu – 45 minut. 
9.  Maksymalna  liczba  punktów,  jaką  moŜna  osiągnąć  za  poprawne  rozwiązanie  testu 

wynosi 20 pkt. 

 

Celem przeprowadzanego pomiaru dydaktycznego jest sprawdzenie poziomu wiadomości 

i  umiejętności,  jakie  zostały  ukształtowane  w  wyniku  zorganizowanego  procesu  kształcenia 
w jednostce  modułowej  Posługiwanie  się  dokumentacją  techniczną.  Spróbuj  swoich  sił. 
Zadania nie są trudne i jeŜeli zastanowisz się, to na pewno udzielisz poprawnej odpowiedzi. 

 

Powodzenia 

 

Materiały dla ucznia:

 

− 

instrukcja dla ucznia, 

− 

zestaw zadań testowych, 

− 

karta odpowiedzi. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Element przeznaczony do wykonania jest pokazany w sposób szczegółowy na rysunku 

a)  wykonawczym. 
b)  zestawieniowym. 
c)  montaŜowym. 
d)  ilustracyjnym. 

 
2.  Arkusz rysunkowy o wymiarach 420x297 mm to format 

a)  A5. 
b)  A4. 
c)  A3. 
d)  A2 

 
3.  Ołówki o średniej twardości oznaczamy 

a)  2B. 
b)  F. 
c)  U. 
d)  3H. 

 
4.  Osie symetrii rysujemy linią 

a)  ciągłą cienką. 
b)  punktową cienką. 
c)  kreskową cienką. 
d)  dwupunktową cienką. 

 
5.  JeŜeli  prostokąt  o  wymiarach  a  =  20  mm  i  b  =  10  mm  przedstawimy  na  rysunku 

w podziałce 2:1, to jego wymiary po narysowaniu będą wynosić 
a)  a = 40 mm i b = 20 mm. 
b)  a = 10 mm i b = 5 mm. 
c)  a = 30 mm i b = 15 mm. 
d)  będą takie same. 

 
6.  Rysunek przedstawia oznaczenie graficzne 

a)  Ŝarówki. 
b)  diody. 
c)  baterii akumulatorowej. 
d)  prostownika. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30

7.  Prawidłowy rzut poziomy bryły przedstawiono na rysunku 

 

a) 

 

b) 

 

 

c) 

 

d) 

 

 
8.  Prawidłowo zakreskowano przekroje znajdują się na rysunku 

a) 

 

b) 

 

c) 

 

d) 

 

 
9.  Ilość błędów, na zwymiarowanym rysunku 

a)  jeden. 
b)  dwa. 
c)  trzy. 
d)  zero. 

 
 
 
10.  Wałek  z  poprawnie  dobraną  poprawnie  grubością  i  rodzajem  linii przedstawiony jest na 

rysunku 

a)   

b)   

c)   

d)   

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31

11.  Tuleja z prawidłowo zakreskowanym przekrojem wzdłuŜnym to 

a) 

 

b) 

 

c) 

 

d) 

 

 
12.  Ilość brakujących linii na rysunku to 

a)  jedna. 
b)  dwie. 
c)  trzy. 
d)  cztery. 

 
 

13.  Rysunek,  na  którym  zwymiarowano  w  sposób  uproszczony  otwory  o  jednakowych 

ś

rednicach to 

a)   

b)   

c)   

d)   

 

 

14.   Rysunek przedstawia przykład wymiarów tolerowanych liczbowo; liczba + 0,02 oznacza 

a)  dolną odchyłkę. 
b)  górną odchyłkę. 
c)  tolerancję. 
d)  górny wymiar graniczny.   

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32

15.  Rysunek, który przedstawia uproszczenie gwintu wewnętrznego to 

a)   

b)   

c)   

d)   

 

 
16.  Normę branŜową oznaczamy 

a)  PN. 
b)  PN-EN. 
c)  BN. 
d)  PN-ISO. 

 
17.  Wykorzystująca  rzuty  prostokątne,  prawidłowo  narysowana  bryła  w  aksonometrii 

ukośnej to 

 

a) 

 

b) 

 

 

c) 

 

d) 

 

18.  Informacja  o  obowiązkowym  usunięciu  warstwy  materiału  obróbką  skrawaniem 

przedstawiana jest symbolem 
a) 

 

b) 

 

c) 

 

d) 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33

19.  Prawidłowo narysowany prostopadłościan w aksonometrii ukośnej to 

a)   

b)   

c)   

d)   

 

 

20.  Prawidłowo zaznaczony ślad płaszczyzny przekroju przedstawia rysunek 

a) 

 

b) 

 

c) 

 

d) 

 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34

 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Posługiwanie się dokumentacją techniczną 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem:   

 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35

TEST 2 
Test  praktyczny  typu  próba  pracy  do  jednostki  modułowej  „Posługiwanie 
się dokumentacją techniczną” 
 
Punktacja odpowiedzi: 0 lub 1 punkt 

 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

dopuszczający – za uzyskanie od 10–12 punktów,  

dostateczny – za uzyskanie od 13–15 punktów, 

dobry – za uzyskanie od 16–18 punktów, 

bardzo dobry – za uzyskanie od 19–20 punktów. 

 

Arkusz oceny pracy ucznia

 

Lp. 

Opis przedstawionego na rysunku przedmiotu 

Punktacja 

0–1 

1. 

Rysunek jest wykonany w podziałce naturalnej (1:1). 

 

2. 

Na rysunku jest przedstawiona część maszynowa w dwóch rzutach A i B. 

 

3. 

Rzut główny jest przekrojem natomiast rzut z góry- widokiem. 

 

4. 

Na rysunku przedstawiono korpus, który ma być wykonany z Ŝeliwa Zl 
200. 

 

5. 

Korpus ma wygląd rury zakończonej z jednej strony kołnierzem, 
a z drugiej strony pierścieniem  o średnicy wewnętrznej Ø30. 

 

6. 

W kołnierzu są wykonane dwa otwory Ø11. 

 

7. 

W rurze są wykonane 4 otwory Ø13. 

 

8. 

Od strony nacięty jest gwint metryczny drobnozwojny M42x3. 

 

9. 

Ś

rednica nominalna gwintu wynosi 42 mm. 

 

10. 

Skok gwintu wynosi 3 mm. 

 

11. 

Do wymiaru Ø44f7 zastosowano tolerowanie normalne symbolowe. 

 

12. 

Do wymiaru 96±0,2 zastosowano tolerowanie swobodne. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

36

13. 

Promienie zaokrągleń wynoszą R3, R1. 

 

14. 

Dla wszystkich trzech otworów odchyłka dolna wynosi 0. 

 

15. 

Wykonane ścięcia krawędzi wynoszą 1x45°. 

 

16. 

Tolerancja chropowatości określona parametrem Ra. 

 

17. 

Chropowatość powierzchni wynosi 5 µm. 

 

18. 

Chropowatość pozostałych powierzchni wynosi 2, 5µm i 1,25 µm. 

 

19. 

Wymaganą  chropowatość  naleŜy  uzyskać  przez  zdjęcie  warstwy 
materiału. 

 

20. 

Ostre krawędzie naleŜy stępić. 

 

Razem: 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

37

Przebieg testowania 

  

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zadaniem typu próba pracy. 
4.  Zadanie  polega  na  odczytaniu  rysunku  i  na  tej  podstawie  wykonaj  zwięzły  opis 

przedstawionego na tym rysunku przedmiotu. 

5.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. 
6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Czas trwania testu – 45 minut. 
8.  Maksymalna  liczba  punktów,  jaką  moŜna  osiągnąć  za  poprawne  wykonanie  zadania 

wynosi 20 pkt. 

 

Celem przeprowadzanego pomiaru dydaktycznego jest sprawdzenie poziomu wiadomości 

i  umiejętności,  jakie  zostały  ukształtowane  w  wyniku  zorganizowanego  procesu  kształcenia 
w jednostce modułowej Posługiwanie się dokumentacją techniczną. Spróbuj swoich sił. 

Powodzenia 

 

Materiały dla ucznia:

 

− 

instrukcja dla ucznia, 

− 

karta pracy ucznia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

38

Karta pracy ucznia 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Posługiwanie się dokumentacją techniczną 

 

Temat zadania typu próba pracy:  
Odczytaj rysunek i na tej podstawie wykonaj zwięzły opis przedstawionego na tym 
rysunku przedmiotu. 

 

Rysunek do próby pracy [6, s. 235].

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

39

 

Lp. 

Opis przedstawionego na rysunku przedmiotu 

Punktacja 

0–1 

1. 

Rysunek jest wykonany w podziałce ……. 

 

2. 

Na rysunku jest przedstawiona część maszynowa w …… rzutach. 

 

3. 

Rzut główny jest ………. natomiast rzut z góry- ……… 

 

4. 

Na rysunku przedstawiono korpus, który ma być wykonany 
z materiału………….. 

 

5. 

Korpus ma wygląd rury zakończonej z jednej strony kołnierzem, 
a z drugiej strony pierścieniem o średnicy wewnętrznej ……... 

 

6. 

W kołnierzu są wykonane dwa otwory …….. 

 

7. 

W rurze są wykonane 4 otwory …... 

 

8. 

Od strony nacięty jest gwint metryczny ……………………….. 

 

9. 

Ś

rednica nominalna gwintu wynosi …….. 

 

10.  Skok gwintu wynosi ……. 

 

11.  Do wymiaru Ø44f7 zastosowano tolerowanie …………………. 

 

12.  Do wymiaru 96±0,2 zastosowano tolerowanie …………. 

 

13.  Promienie zaokrągleń wynoszą ……….. 

 

14.  Dla wszystkich trzech otworów odchyłka dolna wynosi ………. 

 

15.  Wykonane ścięcia krawędzi wynoszą …………. 

 

16.  Tolerancja chropowatości określona parametrem ….. 

 

17.  Chropowatość powierzchni wynosi …… 

 

18.  Chropowatość pozostałych powierzchni wynosi ……. i ……. 

 

19.  Wymaganą chropowatość naleŜy uzyskać przez ……………………… 

 

20.  Uwaga zamieszczona na rysunku dotyczy…………….. 

 

Razem: 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

40

7. LITERATURA 

 

1.  Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy. WNT, Warszawa 2005 
2.  Lewandowski T.: Rysunek techniczny dla mechaników. WSiP, Warszawa 2004 
3.  Lewandowski  T.:  Zbiór  zadań  z  rysunku  technicznego  dla  mechaników.  WSiP, 

Warszawa 2002 

4.  Malinowski  J.,  Jakubiec  W.:  Tolerancje  i  pasowania  w  budowie  maszyn.  WSiP, 

Warszawa 1998 

5.  Paprocki K.: Rysunek techniczny. WSiP, Warszawa 1995  
6.  Waszkiewiczowie E. i S.: Rysunek zawodowy. WSiP, Warszawa 1999 
7.  http://www.cad.pl 
8.  http://www.newtechsolutions.pl 
9.  http://www.zkue.ime.pw.edu.pl 
 
Literatura metodyczna

 

1.  Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 2004