background image

2010-11-12

1

Układ sieciowy = konfiguracja sieci 

elektroenergetycznej. 

Układ sieciowy określa:
• sposób połączenia z ziemią neutralnego 

punktu źródła zasilania (tj. generatora lub 

transformatora),

• sposób realizacji uziemienia ochronnego 

odbiorników.

Reguły nazewnictwa

Pierwsza litera

oznacza połączenie punktu 

neutralnego źródła zasilania (generatora lub 

transformatora) z ziemią: 

T

= punkt neutralny posiada bezpośrednie 

połączenie z ziemią

I

= punkt neutralny jest odizolowany od ziemi

Druga litera

oznacza sposób połączenia 

odbiorników energii elektrycznej z ziemią: 

T

= bezpośrednie połączenie z ziemią każdego 

odbiornika oddzielnie

N

= połączenie z ziemią realizowane jest poprzez 

sieć zasilającą

background image

2010-11-12

2

Oznaczenia

terra

- ziemia,

neutrum

- neutralny,

isolate

- izolowane,

common

- wspólny,

separate

- rozłączny,

L1, L2, L3 

line

- przewody fazowe,

neutral

- przewód neutralny,

PE 

protection earth

- przewód ochronny

Typy układów sieciowych:

TN - punkt neutralny transformatora jest 

uziemiony, a punkty ochronne odbiorników są 

uziemione poprzez przewód ochronny. 

W zależności od typu sieci uziemienie odbiorników 

ma różną konfigurację, np. TN-C, TN-S.

TT - punkt neutralny transformatora jest 

uziemiony, a punkty ochronne odbiorników są 

uziemione niezależnie od sieci energetycznej 

uziemieniem ochronnym, oddzielnie dla każdego 

odbiornika (najczęściej bezpośrednio w miejscu 

zainstalowania odbiornika).

background image

2010-11-12

3

IT - punkt neutralny transformatora jest 

izolowany, a punkty ochronne odbiorników 

połączone są z uziemieniem ochronnym oddzielnie 

dla każdego odbiornika.

Zgodnie z obecnymi wymogami i normami 

europejskimi zasilanie odbiorców powinno 

być zrealizowane przez instalacje w 

układzie sieciowym  TN-S  lub  TN-C-S.

układ sieciowy TN-S

Litera S oznacza, że przewody PE (ochronny) 

oraz N (neutralny) są oddzielnymi przewodami.

background image

2010-11-12

4

układ sieciowy TN-C-S

Litery C-S oznaczają, że w początkowym odcinku sieci jest jeden 

przewód PEN (ochronno-neutralny), który dalej rozdziela się na dwa 

niezależne przewody PE i N.

W Polsce do lat 90-tych stosowane były 
praktycznie dwa układy sieciowe : 

TN-C 

TT

P

owinny one być obecnie zastąpione 

układem  TN-C-S   lub  TN-S  !!!

background image

2010-11-12

5

• układ sieciowy TN-C 

- wspólny przewód ochronno-neutralny PEN

- przewód ochronny PE jest połączony z uziemionym punktem 

neutralnym sieci

• układ sieciowy TT:

- przewód ochronny PE jest połączony bezpośrednio z 

uziemieniem ochronnym

background image

2010-11-12

6

Zasilanie budynku w układzie sieciowym TN-S

Zasilanie budynku w układzie sieciowym TN-C-S

background image

2010-11-12

7

Przykład połączeń 

w budynku zasilanym 

z układu sieciowego 

TN-C-S

Złącze kablowe:

Instalacja elektryczna w budynku składa się 

z następujących głównych elementów:

1. 

przyłącze

odcinek linii łączącej instalacje w budynku z siecią zasilającą

2. 

złącze

łączy przyłącze z instalacjami odbiorczymi.
Połączenie to jest bezpośrednie lub za pośrednictwem 
rozdzielnicy głównej i wewnętrznej linii zasilającej (wlz). 
W budynku zasilanym bezpośrednio z linii napowietrznej 
złącze może zawierać główne zabezpieczenie instalacji.

background image

2010-11-12

8

3. 

rozdzielnica główna

występuje ona wtedy, gdy do złącza trzeba przyłączyć
więcej niż jedną wlz (np. w dużych blokach). Są tu 
zabezpieczenia wlz oraz główny łącznik całej instalacji.

4.

wewnętrzna linia zasilająca

służy do połączenia złącza lub rozdzielnicy głównej z 
poszczególnymi instalacjami odbiorczymi. 
W dużym budynku wlz określana jest potocznie jako „pion”.

5. instalacja odbiorcza

dostarcza energię elektryczną końcowemu użytkownikowi.
Bezpośrednio za miejscem połączenia z wlz umieszcza się
zabezpieczenia instalacji odbiorczej i licznik energii.
Instalacja mieszkaniowa dzieli się na kilka obwodów, 
z których każdy ma osobne zabezpieczenie.

Schemat instalacji elektrycznej w budynku 

mieszkalnym

background image

2010-11-12

9

Przykład oznaczeń na schemacie 

instalacji elektrycznej w mieszkaniu