background image

24.03.2011 

 

made by koperek© 

FUTURUM I 

Futurum primum indicativi wyraża tak dokonaną, jak i niedokonaną czynność przyszłą, tj. późniejszą 
niż chwila mówienia o niej. 

KONSTRUKCJA  

 
1, 2  

 
temat 
praesentis 
 

 
+  

 

"b"

 

 

 
 
spójka 

 
+  

 
koocówki 
koniugacyjne 

 
 
3, 4 

 
 
temat 
praesentis 

 
 

"a" 

 

(1. os. sing.) 

 

 
 

 
 
koocówki 
koniugacyjne 

 

 

"e" 

 

(pozostałe osoby)

 

 

WZRÓR ODMIANY 

KONIUGACJA 

BEZOKOLICZNIK 

ODMIANA 

 

 
specto, spectāre, spectavi, 
spectatum
 – oglądać  

1.  specta

b

o

 

2.  specta

bi

s 

3.  specta

bi

t

 

 

1.  specta

bi

mus 

2.  specta

bi

tis

 

 

3. specta

bu

nt

 

 

 

 
habeo, habēre, habui, habitum 
– mieć  

1.  habe

b

o 

2.  habe

bi

s 

3.  habe

bi

t 

1.  habe

bi

mus 

2.  habe

bi

tis

 

 

3. habe

bu

nt 

 

 
lego, legĕre, lēgī, lēgum – 
czytać  

1.  leg

am

 

2.  leg

e

s 

3.  leg

e

t 

1. leg

e

mus  

2.  leg

e

tis  

3. leg

e

nt  

 

 
audio, audire, audivi, auditum 
– słuchać  

1.  audi

am

 

2.  audi

e

s 

3.  audi

e

t 

1. audi

e

mus  

2.  audi

e

tis  

3. audi

e

nt 

 

CZASOWNIK “sum, esse, fui” W FUTURUM I 

1.  ero 
2.  eris 
3.  erit  

1.  erimus 
2.  eritis 
3.  erunt  

 

 

 

background image

24.03.2011 

 

made by koperek© 

 

( dwiczenie 3, strona 14) 

PRAESENTIS 

IMPERFECTUM 

FUTURUM I 

recitant 

(odczytują)

 

recitabant 

(odczytywali)

 

recitabunt 

(odczytają)

 

scribis 

(piszesz) 

 

scribebis 

(pisałeś) 

 

scribebes 

(napiszesz)

 

cogito 

(myślę) 

 

cogitabam 

(myślałem) 

 

cogitabis 

(pomyślę) 

 

legunt 

(czytają) 

 

legebant 

(czytali)

 

legent 

(przeczytają) 

 

narratis 

(opowiadacie)

 

narrabatis 

(opowiadaliście)

 

narrabitis 

(opowiecie)

 

audis 

(słuchasz)

 

audiebas 

(słuchałeś)

 

audies 

(wysłuchasz)

 

placet 

(podoba mu się) 

 

plecebat 

(podobało mu się)

 

placebit 

(spodoba mu się)

 

respondemus 

(odpowiadamy)

  respondebamus 

(odpowiadaliśmy)

  respondebimus 

(odpowiemy)

 

discunt 

(uczą się) 

 

discebant 

(uczyli się) 

 

discent 

(będą się uczyd) 

 

 

ACI ( Accusativus cum Infinitivo) 

Występuje po tzw. czasownikach rządzących (verba regentia), oznaczających : 

a)  myślenie 

 

cōgito, cōgitāre, cōgitāvi, cōgitātum – myśleć  

 

scio, scire, scivi – wiedzieć  

 

puto, putare, putavi, putatus – sądzić, uważać  

 

inelligo, intelligere – rozumieć  

b)  mówienie 

 

dico, dicere, dixi, dictum – powiedzieć  

 

voco, vocare, vocavisse, vocatum – wołać, wzywać  

c)  spostrzeganie 

 

video, vidēre, vidi, visum  – widzieć  

 

audio, audire, audivi, auditum – słuchać  

d)  chęd, wolę 

 

volo, velle, volŭi – chcieć  

 

nolo, nolle, nolŭi  nie chcieć  

 

malo, malle, malŭi – woleć  

e)  radośd, smutek 

 

gaudeo, gaudere, -, gavīsus sum – cieszyć się, radować  

 

doleo, dolere, dolui, dolitus – martwić się 

f)  po zwrotach bezosobowych  

 

constat  cōnstō, cōnstāre, cōnstitī, cōnstātum  - składać się  

 

decet  decet, decēre, decuit  

g)  po zwrotach: 

 

fama est – wieścią jest 

 

verum est – prawdą jest 

 

necesse est – koniecznym jest  

 

opus est – trzeba