1 

 

 

 

Szkoła Policji w Katowicach 

 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 

Współdziałanie Policji z wybranymi 

podmiotami odpowiedzialnymi  

za bezpieczeństwo i porządek publiczny 

 

 

Opracowanie: 

nadkom. Jacek Wróbel 

mł. asp. Arkadiusz Chechelski 

 

Zakład SłuŜby Prewencyjnej 

 

 

 

 

 
 
 
 
 

 

Wydawnictwo   
Szkoły Policji w Katowicach 
2010 

S

Z

K

O

ŁA 

 POL

IC

J

I

 

2 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



  

Wszelkie prawa zastrzeŜone – Szkoła Policji w Katowicach 2010 

KsiąŜki  nie  wolno  reprodukować  (adaptować)  ani  w  całości,  ani  w  części,  niezaleŜnie  od 
zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody 
Wydawcy. 

 
Druk i oprawa: Szkoła Policji w Katowicach 

 

 

3 

 

 

 

 

Spis treści 

 

 
 
Wstęp 

5 

1.

 

Podstawy prawne współpracy Policji z wybranymi podmiotami 

8 

2.

 

Współdziałanie Policji ze straŜami gminnymi (miejskimi) 

9 

3.

 

Współdziałanie Policji ze StraŜą Graniczną 

13 

4.

 

Współdziałanie Policji z Państwową StraŜą PoŜarną 

16 

5.

 

Współdziałanie Policji ze StraŜą Ochrony Kolei 

18 

6.

 

Współdziałanie Policji ze StraŜą Leśną 

19 

7.

 

Współdziałanie Policji z agencjami ochrony osób i mienia 

24 

Literatura 

29 

 

 

4 

 

 

 

 

 

5 

 

 

 

Wstęp 

 

Ochrona  bezpieczeństwa  i  porządku  publicznego  jest  jednym  z  podstawowych 

zadań Policji

1

. Zadanie to w mniejszym lub większym zakresie realizują równieŜ inne 

instytucje  w  zakresie  swoich  kompetencji  na  podstawie  właściwych  regulacji 

prawnych. Skuteczność podejmowanych działań niejednokrotnie zaleŜy od współpracy 

pomiędzy  zainteresowanymi  stronami.  Przedmiotem  niniejszego  opracowania  jest 

przedstawienie  wybranego  fragmentu  współpracy  oraz  ustalenie  relacji,  jakie  łączą 

Policję  z  innymi  organami  i  instytucjami  odpowiedzialnymi  za  bezpieczeństwo  

i porządek publiczny. 

Zadania  w  zakresie  zapewnienia  bezpieczeństwa  i  porządku  publicznego 

wymagają  złoŜonych  nakładów  i  stosowania  coraz  nowocześniejszych  środków 

przeciwdziałania  powstającym  zagroŜeniom,  aby  w  maksymalnym  stopniu  chronić 

interesy  państwa  i  obywateli.  Dlatego  jeden  organ  państwowy  nie  moŜe  sprostać 

wszystkim  obowiązkom  z  tego  zakresu,  co  rodzi  potrzebę  powierzenia  części  z  nich 

innym  podmiotom.  Taki  stan  rzeczy  rodzi  potrzebę  współdziałania,  połączenia  sił 

wszystkich odpowiedzialnych podmiotów, celem uzyskania większego potencjału, ale 

równieŜ  łączenie  róŜnych  kompetencji  i  moŜliwości  osób  oraz  środków  działania  im 

tylko dostępnych.  

Współdziałanie  definiowane  jest  jako  wspólne  działanie  co  najmniej  dwóch 

autonomicznych  podmiotów.  Istotą  współdziałania  jest  dąŜenie  do  efektywnego 

zrealizowania  celów,  do  których  podmioty  te  zostały  powołane,  ale  wspólnym 

wysiłkiem. Współdziałanie powinno charakteryzować się następującymi cechami:  

-

 

wspólny cel uczestników, 

-

 

autonomiczność uczestników – brak stosunku podległości, 

-

 

dobrowolne uzgodnienie zadań do realizacji, 

-

 

realizacja  własnych  zadań  przez  podmioty  współdziałające,  z  których  część 

polega na udzielaniu wzajemnej pomocy dla osiągnięcia celu głównego

2

. 

Pojęcie współdziałania na trwałe teŜ weszło do języka prawnego. W niektórych 

aktach  prawnych,  charakteryzując  podejmowanie  wspólnych  działań  przez  Policję  

                                                      

1

  Art.  1  ust.  2  pkt  2  ustawy  z  dnia  6  kwietnia  1990  r.  o  Policji  (tj.,  Dz.  U.  Nr  43  z  2007  r.,  poz.  277,  

z późn. zm.). 

2

 W. Lidwa, Współdziałanie w walce lądowej, Toruń 2000, s. 90. 

6 

 

 

 

i inne słuŜby, autorzy posługują się jednak pojęciem współpracy

3

. Słowo współpraca, 

uŜyte  w tekście  aktu  prawnego,  oznacza  zobowiązanie  organów  do  ściślejszego, 

wspólnego  działania  aniŜeli  współdziałanie,  które  oparte  jest  w  zasadzie  na 

dobrowolności. JeŜeli więc jakieś podmioty współpracują ze sobą, to na pewno moŜna 

teŜ mówić o ich współdziałaniu.  

E.  Ura  zaliczając  współdziałanie  do  działań  niewładczych  w  administracji, 

stwierdza,  Ŝe  formą  działania  administracji  państwowej,  wyrosłą  z  konieczności  jej 

rozszerzonych działań, jest działalność społeczno-organizatorska, mieszcząca w sobie 

wielokierunkową  działalność  społeczno-polityczną  realizowaną  przez  organy 

państwowe i organizacje społeczne

4

.  

Przyjmując  współdziałanie  jako  jedną  z  niewładczych  form  działania 

administracji  moŜna  wskazać,  iŜ  podstawą  prawną  podejmowania  działań  moŜe  być 

nawet ogólna norma kompetencyjna. Jednak skłanialibyśmy się raczej ku twierdzeniu, 

Ŝ

e 

najlepszą 

formą 

prawną 

(niewładczą) 

jest 

zawieranie 

porozumień 

administracyjnych

5

.  

Porozumienia wynikają najczęściej z potrzeb współdziałania podmiotów, które 

wykonują  określony  zakres  zadań  kompetencyjnie  zbliŜonych.  Porozumienie 

administracyjne jest instytucją prawa administracyjnego, ale ma charakter zbliŜony do 

umowy  cywilnoprawnej.  Porozumienie  administracyjne  jest  aktem  regulującym 

stosunki  tylko  między  dwoma  organami  administracji  i  nie  wywołuje  bezpośrednich 

skutków  w  sferze  zewnętrznej.  Porozumieniem  mogą  być  objęte  tylko  i  wyłącznie 

zadania leŜące w granicach kompetencji organu administracji rządowej, który jest jego 

stroną.  Podstawą  zawierania  takich  aktów  prawnych  są  odpowiednie  przepisy 

kompetencyjne,  przewidujące  moŜliwość,  a  czasem  wręcz  wskazujące  na  obowiązek 

współdziałania  organów

6

.  MoŜna  więc  stwierdzić,  Ŝe  porozumienie  administracyjne 

przyczynia  się  do  rozwoju  współpracy  organów  państwa,  zwłaszcza  w  tych  sferach, 

gdzie działania samodzielne nie przynosiłyby  zadowalających efektów. Nigdy jednak 

nie moŜe zmieniać ani teŜ uchylać ustawowo określonej odpowiedzialności. 

Oczywiście  sama  deklaracja  współdziałania,  nawet  przy  najlepszej  woli  stron 

                                                      

3

 Zob. ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. z 2005 r. Nr 145, poz. 1221 z późn. 

zm.).     

4

 Por. E. Ura, Prawne zagadnienia ochrony osób i mienia, Wydawnictwo Oświatowe FOSZE, 1998, s. 124.  

5

 TamŜe, s. 125. 

6

 Zob. np. art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o Policji. 

7 

 

 

 

porozumienia,  nie  zapewni  wymiernych  efektów.  O efektywności  moŜna  mówić 

wtedy,  gdy  podjęte  działania  prowadzą  do  osiągnięcia  zamierzonego  celu  przy 

moŜliwie najmniejszych nakładach. Znaczący wpływ na efektywność podejmowanych 

działań  ma  prawidłowa  organizacja  organów  współdziałających.  Dla  właściwego 

przebiegu  współpracy  waŜny  jest  równieŜ  właściwy  obieg  informacji  pomiędzy 

współdziałającymi  podmiotami

7

.  Przedmiotem  współpracy  w  zakresie  ochrony 

bezpieczeństwa  i  porządku  publicznego  jest  zwalczanie  róŜnego  rodzaju  zagroŜeń, 

zwłaszcza przestępczością. Dlatego teŜ właściwe rozpoznanie zamiarów, gromadzenie 

i  szybkie  przekazywanie  informacji  ma  duŜe  znaczenie  dla  skutecznego 

przeciwdziałania wszelkim niekorzystnym zjawiskom.  

Zadania  państwa  w  zakresie  ochrony  bezpieczeństwa  ludzi  oraz  utrzymania 

bezpieczeństwa i porządku publicznego są niezwykle szerokie. W ich zakres wchodzą  

teŜ  takie  zagadnienia,  jak  ochrona  przeciwpoŜarowa,  zapewnienie  ochrony  

i bezpieczeństwa granicy państwowej, zwalczanie skutków klęsk Ŝywiołowych i wiele 

innych  zadań,  związanych  z  róŜnymi  sferami  Ŝycia  społecznego.  Stąd  teŜ  Policja  na 

tym polu współpracuje z innymi organami państwa i instytucjami.  

Celem  tej  publikacji  jest  omówienie  współpracy  Policji  z  kilkoma  wybranymi 

podmiotami realizującymi zadania w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego. 

Podmioty  te  staraliśmy  się  wybrać,  biorąc  pod  uwagę  częstość  kontaktów  policjanta  

z  ich  przedstawicielami  w  toku  praktycznej  realizacji  zadań  Policji  we  współpracy  

z tymi organami i instytucjami.  

                                                      

7

 Zob. J. Szafrański, Współdziałanie jednostek obrony terytorialnej i policji w walce z terroryzmem, WSPol 

Szczytno 2004, s. 127. 

8 

 

 

 

1.

 

Podstawy prawne współpracy Policji z wybranymi podmiotami 

 

Zasady  i  formy  współdziałania  regulowane  są  ustawami,  rozporządzeniami, 

regulaminami, a takŜe zawartymi porozumieniami. Akty te stanowią podstawy prawne  

i  społeczne,  na  których  określone  podmioty  współdziałają  ze  sobą.  Współdziałanie 

niejednokrotnie  staje  się  szansą  właściwego  i  sprawniejszego  wypełniania  zadań 

postawionych  przed  administracją  bezpieczeństwa  i  porządku  publicznego.  

W  sytuacjach  kryzysowych  (np.  katastrofy,  klęski  Ŝywiołowe)  Policja  i  inne  słuŜby 

podejmują  wspólne  działania  w  sposób  świadomy,  celowy  i  zorganizowany, 

minimalizując  straty.  Współdziałanie  to  nic  innego  jak  działanie  zmierzające  do 

realizacji celów toŜsamych lub zgodnych

8

. 

Podstawy  prawne  współpracy  Policji  z  jednostkami  samorządu  terytorialnego,  

straŜami gminnymi (miejskimi), StraŜą Graniczną, Państwową StraŜą PoŜarną, StraŜą 

Ochrony  Kolei,  StraŜą  Leśną  oraz  specjalistycznymi  uzbrojonymi  formacjami 

ochronnymi ujęte są w aktach normatywnych zawartych w literaturze. 

Ponadto  organy  wyspecjalizowane,  zajmujące  się  ochroną  bezpieczeństwa  

i  porządku  publicznego,  ale  w  pewnym  wąskim  zakresie,  realizując  ustawowy  nakaz 

współpracy  z  Policją,  zawierają  porozumienia  w  tej  sprawie

9

.  Przykładami  takich 

porozumień są: 

1.

 

Porozumienie  między  Komendantem  Głównym  Państwowej  StraŜy  PoŜarnej 

a  Komendantem  Głównym  Policji  z  dnia  12  czerwca  2001  r.  o  współdziałaniu 

Państwowej StraŜy PoŜarnej i Policji. 

2.

 

Porozumienie  Komendanta  Głównego  Policji  i  Komendanta  Głównego  StraŜy 

Granicznej z dnia 17 czerwca 2004 r. w sprawie współdziałania Policji i StraŜy 

Granicznej. 

                                                      

8

 Por. E. Ura, op. cit., s. 123. 

9

  Np. Państwowa StraŜ PoŜarna, StraŜ Graniczna. 

9 

 

 

 

2.

 

Współdziałanie Policji ze straŜami gminnymi (miejskimi) 

 

Zapewnienie  bezpieczeństwa  obywatelom,  tak  w  aspekcie  wewnętrznym,  jak  

i  zewnętrznym,  jest  jednym  z  najwaŜniejszych  zadań  Państwa.  Do  ochrony  porządku 

publicznego  powołana  jest  Policja,  jednak  samorządy  terytorialne  mają  obowiązek 

uczestniczyć  w  sprawowaniu  władzy  publicznej,  a  nałoŜone  przepisami  zadania 

wykonywać w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, co oznacza, Ŝe kaŜda 

gmina  w  Polsce  powinna  zapewnić  bezpieczeństwo  swoim  mieszkańcom  i  porządek 

publiczny  na  swoim  terenie,  w  granicach  wyznaczonych  odpowiednimi  przepisami. 

Podstawy  prawne  do  powołania  straŜy  gminnych  (miejskich)  stworzyła  ustawa  

z dnia 29 sierpnia 1997 r. o straŜach gminnych, która określiła zakres ich obowiązków 

i  uprawnień  oraz  przyznała  Policji  kompetencje  nadzorcze  w  kwestiach 

merytorycznych oraz konsultacyjnych co do obsady stanowisk komendantów straŜy. 

Na  podstawie  rozporządzenia  Ministra  Spraw  Wewnętrznych  i  Administracji  

z dnia 12 sierpnia 2004 r. w sprawie zakresu i sposobu współpracy Policji ze straŜami 

gminnymi (miejskimi) oraz zakresu sprawowania przez Komendanta Głównego Policji 

nadzoru  nad  działalnością  straŜy,  nadzór  nad  straŜami  sprawowany  jest  przez 

Komendanta  Głównego  Policji  poprzez  właściwego  Komendanta  Wojewódzkiego 

Policji,  a  w  odniesieniu  do  garnizonu  stołecznego  przez  Komendanta  Stołecznego 

Policji.  

W większości gmin od lat podstawową tendencją jest wyznaczanie straŜom roli 

formacji  wspomagającej  Policję  w  walce  z  zakłóceniami  porządku  publicznego  

i  spokoju  oraz  patologiami.  Przejęły  one  równieŜ  szereg  zadań  o  charakterze 

administracyjno-porządkowym, 

które 

wcześniej 

realizowała 

Policja, 

np. 

egzekwowanie  przepisów  porządkowych,  doprowadzanie  osób  nietrzeźwych  do  Izby 

Wytrzeźwień,  zabezpieczenie  imprez  masowych  i  uroczystości  organizowanych  na 

rzecz społeczności lokalnych. 

Bardzo  istotne  znaczenie  podczas  współpracy  tych  formacji  ma  wymiana  

informacji  pozwalająca  na  inicjowanie  i  prowadzenie  wspólnych  działań  

i  przedsięwzięć  na  rzecz  poprawy  bezpieczeństwa  poprzez  właściwą  koordynację 

dyslokacji słuŜb straŜy i Policji. Pozwala ona na optymalne wykorzystanie potencjału 

ludzkiego, 

ze 

szczególnym 

uwzględnieniem 

rozwiązań 

polegających 

na 

10 

 

 

 

równomiernym nasyceniu patrolami najbardziej zagroŜonych rejonów m.in. poprzez:  

1)

 

wspólne patrole policjant i straŜnik w ramach słuŜby patrolowej;  

2)

 

patrole 

szkolne 

ukierunkowane 

na 

przeciwdziałanie 

przestępczości  

i  demoralizacji  nieletnich,  zapobieganie  wszelkim  patologicznym  zjawiskom 

takŜe  w  rejonach  przyszkolnych,  rozpoznawanie  potencjalnych  zagroŜeń, 

systematyczne 

kontakty 

z 

dyrektorami 

i 

pedagogami 

szkolnymi, 

współuczestniczenie  w  spotkaniach  i  pogadankach  z  dziećmi  i  młodzieŜą 

szkolną oraz z ich rodzicami;  

3)

 

wspólne  obchody  właściwego  dzielnicowego  ze  straŜnikiem  oraz  wspólny 

udział w spotkaniach ze społecznością lokalną. 

StraŜ  gminna  powoływana  jest  z  mocy  ustawy  z  dnia  29  sierpnia  1997  r.  

o straŜach gminnych przez Radę Gminy po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie 

Komendanta Wojewódzkiego Policji. W gminach, w których organem wykonawczym 

jest burmistrz (prezydent miasta), straŜ nosi nazwę „straŜ miejska”. 

Nadzór  nad  działalnością  straŜy  sprawuje  wójt,  burmistrz  (prezydent  miasta),  

a  w  zakresie  fachowym 

– 

Komendant  Główny  Policji  poprzez  właściwego 

terytorialnie Komendanta Wojewódzkiego Policji.  

W  związku  z  wykonywaniem  swoich  zadań  straŜ  współpracuje  z  Policją.  

W  tym  celu  wójt,  burmistrz  (prezydent  miasta)  moŜe  zawierać  z  właściwym 

terytorialnie komendantem Policji porozumienie o współpracy straŜy i Policji. 

Do zadań straŜy naleŜy w szczególności: 

1)

 

ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych; 

2)

 

czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego 

– 

w zakresie określonym  

w przepisach o ruchu drogowym; 

3)

 

współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania Ŝycia i zdrowia 

obywateli,  pomocy  w  usuwaniu  awarii  technicznych  i  skutków  klęsk 

Ŝ

ywiołowych oraz innych miejscowych zagroŜeń; 

4)

 

zabezpieczenie  miejsca  przestępstwa,  katastrofy  lub  innego  podobnego 

zdarzenia  albo  miejsc  zagroŜonych  takim  zdarzeniem  przed  dostępem  osób 

postronnych  lub  zniszczeniem  śladów  i  dowodów,  do  momentu  przybycia 

właściwych słuŜb, a takŜe ustalenie, w miarę moŜliwości, świadków zdarzenia,; 

5)

 

ochrona obiektów komunalnych i urządzeń uŜyteczności publicznej; 

11 

 

 

 

6)

 

współdziałanie  z  organizatorami  i  innymi  słuŜbami  w  ochronie  porządku 

podczas zgromadzeń i imprez publicznych; 

7)

 

doprowadzanie  osób  nietrzeźwych  do  izby  wytrzeźwień  lub  miejsca  ich 

zamieszkania,  jeŜeli  osoby  te  zachowaniem  swoim  dają  powód  do  zgorszenia  

w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagraŜających ich Ŝyciu 

lub zdrowiu albo zagraŜają Ŝyciu i zdrowiu innych osób; 

8)

 

informowanie  społeczności  lokalnej  o  stanie  i  rodzajach  zagroŜeń,  a  takŜe 

inicjowanie  i  uczestnictwo  w  działaniach  mających  na  celu  zapobieganie 

popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym, a takŜe 

współdziałanie  w  tym  zakresie  z  organami  państwowymi,  samorządowymi  

i organizacjami społecznymi; 

9)

 

konwojowanie  dokumentów,  przedmiotów  wartościowych  lub  wartości 

pienięŜnych dla  potrzeb gminy. 

Minister  właściwy  do  spraw  wewnętrznych  określił  współpracę  straŜy 

gminnych  z  Policją    w  drodze  rozporządzenia  z  dnia  12  sierpnia  2004  r.  w  sprawie 

zakresu  i  sposobu  współpracy  Policji  ze  straŜami  gminnymi  (miejskimi)  oraz  zakresu 

sprawowania przez Komendanta Głównego Policji nadzoru nad działalnością straŜy. 

Obowiązek  współpracy  Policji  ze  straŜami  gminnymi  (miejskimi)  powstaje  

w  chwili  powołania  straŜy  gminnej  (miejskiej),  zwanej  dalej  "straŜą",  i  przekazania 

regulaminu straŜy właściwemu terytorialnie komendantowi wojewódzkiemu Policji. 

Policja współpracuje ze straŜami w zakresie realizacji ich ustawowych zadań. 

Współpraca ta polega w szczególności na: 

1)

 

stałej  wymianie  informacji  o  zagroŜeniach  występujących  na  określonym 

terenie  w  zakresie  bezpieczeństwa  ludzi  i  mienia,  spokoju  i  porządku 

publicznego; 

2)

 

zorganizowaniu  systemu  łączności  Policji  i  straŜy,  uwzględniającego  lokalne 

potrzeby i moŜliwości oraz zapewniającego utrzymanie stałej łączności między 

jednostkami Policji i straŜy; 

3)

 

koordynowaniu  rozmieszczenia  słuŜb  policyjnych  i  straŜy,  z  uwzględnieniem 

zagroŜeń występujących na danym terenie; 

4)

 

wspólnym  prowadzeniu  działań  porządkowych  w  celu  zapewnienia  spokoju  

i  porządku  w  miejscach  zgromadzeń,  imprez  artystycznych,  rozrywkowych  

12 

 

 

 

i sportowych, a takŜe w innych miejscach publicznych; 

5)

 

organizowaniu  wspólnych  szkoleń  oraz  ćwiczeń  policjantów  i  straŜników 

gminnych (miejskich), zwanych dalej „straŜnikami”; 

6)

 

wymianie  informacji  w  zakresie  obserwowania  i  rejestrowania  przy  uŜyciu 

ś

rodków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych. 

Szczegółowe  formy  i  sposoby  współpracy  właściwych  terytorialnie  jednostek 

Policji  i  straŜy  określone  zostaną  w  porozumieniu  zawartym  pomiędzy  właściwym 

terytorialnie komendantem Policji, a wójtem, burmistrzem (prezydentem miasta). 

Komendanci  jednostek  organizacyjnych  Policji  i  komendanci  straŜy  realizują 

współpracę w szczególności poprzez: 

1)

 

okresowe  spotkania  komendantów  w  celu  dokonywania  ocen  zagroŜenia 

bezpieczeństwa  ludzi  oraz  porządku  i  bezpieczeństwa  publicznego,  a  takŜe 

wytyczania wspólnych zadań; 

2)

 

wzajemne, bieŜące konsultacje w zakresie wykonywanych zadań; 

3)

 

organizowanie  odpraw  w  przypadku  konieczności  podjęcia  wspólnych  zadań 

Policji i straŜy; 

4)

 

wyznaczenie policjantów i straŜników do utrzymywania bieŜących kontaktów. 

Właściwy  terytorialnie  komendant  wojewódzki  Policji,  za  pośrednictwem 

komendanta  powiatowego (miejskiego, rejonowego) Policji, udziela straŜom pomocy  

w zakresie: 

1)

 

wsparcia straŜy w czynnościach, w których siły straŜy są niewystarczające; 

2)

 

zapewnienia, na wniosek wójta, burmistrza (prezydenta miasta) lub komendanta 

straŜy,  fachowej  kadry  do  przeprowadzenia  szkolenia  podstawowego  lub 

szkoleń specjalistycznych straŜników. 

Komendant Główny Policji sprawuje fachowy nadzór nad straŜami w zakresie: 

1)

 

znajomości przez straŜników przepisów prawa dotyczących uŜycia broni palnej 

bojowej  oraz  środków  przymusu  bezpośredniego  i  praktycznych  umiejętności  

ich stosowania; 

2)

 

stosowania 

przepisów 

dotyczących 

przydziału, 

przechowywania  

i  ewidencjonowania  broni  palnej  bojowej  oraz  środków  przymusu 

bezpośredniego; 

3)

 

wykonywania  przez  straŜników  określonych  w  ustawie  z  dnia  29  sierpnia  

13 

 

 

 

1997  r.  o  straŜach  gminnych  czynności  pod  względem  ich  zgodności  

z przepisami prawa; 

4)

 

prowadzenia  przez  straŜe  ewidencji  etatów,  wyposaŜenia  w  środki  przymusu 

bezpośredniego oraz wyników działań straŜy. 

Uwagi i wnioski, wynikające z nadzoru, przekazuje się właściwej radzie gminy  

i  wójtowi,  burmistrzowi  (prezydentowi  miasta)  oraz  do  wiadomości  komendantowi 

straŜy. 

Właściwi  terytorialnie  komendanci  powiatowi  (miejscy,  rejonowi)  Policji  oraz 

komendanci  straŜy,  za  pośrednictwem  właściwego  terytorialnie  komendanta 

wojewódzkiego  Policji,  do  dnia  15  lutego  kaŜdego  roku  składają  Komendantowi 

Głównemu Policji wspólne informacje o współpracy między tymi formacjami. 

W  przypadku  powszechnego  zagroŜenia  bezpieczeństwa  publicznego, 

katastrofy  lub  klęski  Ŝywiołowej  wójt,  burmistrz  (prezydent  miasta),  na  wniosek 

Komendanta  Głównego  Policji,  moŜe  na  czas  określony  zarządzić  uŜycie  straŜy  do 

wspólnych działań z Policją. 

W  przypadku  wystąpienia  zagroŜenia  bezpieczeństwa  publicznego,  katastrofy 

lub  klęski  Ŝywiołowej  na  obszarze  województwa  lub  gminy  z  wnioskiem  występują 

odpowiednio  właściwy  terytorialnie  komendant  wojewódzki  lub  powiatowy  (miejski, 

rejonowy) Policji. 

W  sytuacjach  tych  straŜe  podlegają  dowództwu  właściwego  terytorialnie 

komendanta wojewódzkiego lub powiatowego (miejskiego, rejonowego) Policji. 

 

3.

 

Współdziałanie Policji ze StraŜą Graniczną 

 

Współcześnie  Ŝadna  formacja  utworzona  w  celu  słuŜenia  społeczeństwu  

nie  moŜe  funkcjonować  efektywnie,  jeśli  nie  będzie  współdziałała  z  innymi 

formacjami  bądź  podmiotami.  Przestępczość  nie  ogranicza  swojej  egzystencji  do 

działalności  na  terenie  jednego  kraju,  więc  warunkiem  sukcesów  na  froncie  walki  

z  nią  jest  szeroko  rozumiana  współpraca  i  wymiana  informacji  zarówno  na  szczeblu 

krajowym, jak i międzynarodowym. Idąc naprzeciw tym wyzwaniom, Policja realizuje 

14 

 

 

 

swe ustawowe zadania współpracując ze StraŜą Graniczną. Wspólne patrole w rejonie 

strefy  przygranicznej  (patrole  transgraniczne),  wspólnie  organizowane  działania  oraz 

wspólnie  prowadzone  śledztwa  pozwalają  skutecznie  zwalczać  zorganizowane  grupy 

przestępcze,  których  działalność  wykracza  poza  granice  państwowe  czy  teŜ  przenika 

na  terytorium  RP.  Ponadto  obie  formacje  wspierają  ścisłą  współpracę  poprzez  

wyspecjalizowanych funkcjonariuszy kierowanych do wykonania konkretnych zadań.  

Częstym  widokiem  jest  np.  funkcjonariusz  StraŜy  Granicznej  z  psem  słuŜbowym 

szkolonym  do  ujawniania  narkotyków  czy  ładunków  wybuchowych,  który  

na  prośbę  Policji  sprawdza  podejrzane  pod  tym  kątem  miejsca.  Od  dłuŜszego  czasu 

widoczne są takŜe wspólne patrole wykonujące czynności związane kontrolą pojazdów 

na  drogach  dojazdowych  do  granicy  państwa.  Innym  elementem  ścisłej  współpracy 

między  tymi  słuŜbami  są  kontrole  legalności  pobytu  cudzoziemców  przeprowadzane 

na obszarze całego kraju. 

Zakres  współdziałania  między  tymi  podmiotami  reguluje  porozumienie 

Komendanta  Głównego  Policji  i  Komendanta  Głównego  StraŜy  Granicznej  z  dnia  

17 czerwca 2004 r. w sprawie współdziałania Policji i StraŜy Granicznej.  

Szczegółowy zakres współdziałania obejmuje przede wszystkim:  

1)

 

zwalczanie i zapobieganie przestępczości, a zwłaszcza rozpoznawanie zagroŜeń  

terrorystycznych; 

2)

 

ochronę granicy państwowej; 

3)

 

ochronę prewencyjną bezpieczeństwa i porządku publicznego; 

4)

 

doskonalenie metodyki wykonywania zadań i czynności słuŜbowych; 

5)

 

wsparcie logistyczne. 

Współdziałanie jest realizowane w następujących formach: 

1)

 

wymiany informacji; 

2)

 

koordynacji działań w przypadkach uzasadnionych: 

a)

 

toŜsamością osób lub obiektów objętych jednoczesnymi działaniami Policji 

i StraŜy Granicznej, 

b)

 

koniecznością  czasowej  lub  metodycznej  harmonizacji  podejmowanych 

czynności słuŜbowych, uzasadnionej względami skuteczności działania; 

15 

 

 

 

3)

 

udzielania  podczas  wykonywania  czynności  słuŜbowych  specjalistycznego 

wsparcia technicznego; 

4)

 

wymiany  doświadczeń  uzyskiwanych  w  zakresie  wykonywania  zadań  

i czynności słuŜbowych; 

5)

 

wzajemnego świadczenia usług logistycznych. 

Przedsięwzięcia  realizowane  w  warunkach  współdziałania  będą  podejmowane 

na wniosek stron lub ich uprawnionych przedstawicieli, którymi są: 

1)

 

kierownicy  komórek  organizacyjnych  Komendy  Głównej  Policji  oraz 

kierownicy  jednostek  organizacyjnych  Komendy  Głównej  StraŜy  Granicznej  – 

do  współdziałania  na  terytorium  państwa  i  w  zakresie  posiadanej  właściwości 

rzeczowej; 

2)

 

komendanci wojewódzcy, powiatowi (miejscy, rejonowi) i komisariatów Policji 

oraz  komendanci  oddziałów,  granicznych  placówek  kontrolnych,  straŜnic  

i    dywizjonów  StraŜy  Granicznej  –  do  współdziałania  na  obszarach  swojej 

właściwości terytorialnej. 

W  sytuacjach  niecierpiących  zwłoki  uprawnieni  przedstawiciele  mogą  podjąć 

współdziałanie  w  zakresie  i  formach  innych  niŜ  przewidziane  w  niniejszym 

porozumieniu, jeŜeli nie naruszy to powszechnie obowiązujących przepisów prawa. 

Uprawnieni  przedstawiciele  stron  są  obowiązani  niezwłocznie  powiadomić  

o  podjęciu  współdziałania,  w  warunkach  określonych  w  porozumieniu,  właściwych 

rzeczowo  kierowników  komórek  organizacyjnych  Komendy  Głównej  Policji  

i kierowników jednostek organizacyjnych Komendy Głównej StraŜy Granicznej. 

Odmowa  współdziałania  moŜe  nastąpić  tylko  w  przypadkach,  gdy  wykonanie 

czynności  na  rzecz  strony  wnioskującej  o  współdziałanie  mogłoby  uniemoŜliwić  

lub  powaŜnie  utrudnić  wykonywanie  ustawowych  zadań  strony  wezwanej  do 

współdziałania albo naruszyć prawo. 

 

JeŜeli  w  ocenie  uprawnionych  przedstawicieli  stron  podjęcie  współdziałania  

we  wnioskowanym  zakresie  lub  formie  nasuwa  wątpliwości  co  do  zgodności  

z  obowiązującymi  przepisami,  realizacja  wniosku  o  współdziałanie  moŜe  nastąpić  

16 

 

 

 

po rozstrzygnięciu tych wątpliwości przez organ zwierzchni dla podmiotu wezwanego  

do współdziałania i uzyskaniu zgody na realizację wniosku o współdziałanie. 

 

4.

 

Współdziałanie Policji z Państwową StraŜą PoŜarną 

 

Kolejnym  podmiotem  ściśle  współpracującym  z  Policją  jest  Państwowa  StaŜ 

PoŜarna,  która  powołana  jest  na  podstawie  ustawy  z  dnia  24  sierpnia  1991  r.  

o Państwowej StraŜy PoŜarnej. 

Do podstawowych jej zadań naleŜy: 

1)

 

rozpoznawanie zagroŜeń poŜarowych i innych miejscowych zagroŜeń; 

2)

 

organizowanie  i  prowadzenie  akcji  ratowniczych  w  czasie  poŜarów,  klęsk 

Ŝ

ywiołowych lub likwidacji miejscowych zagroŜeń; 

3)

 

wykonywanie  pomocniczych  specjalistycznych  czynności  ratowniczych  

w  czasie  klęsk  Ŝywiołowych  lub  likwidacji  miejscowych  zagroŜeń  przez  inne 

słuŜby ratownicze; 

4)

 

kształcenie  kadr  dla  potrzeb  Państwowej  StraŜy  PoŜarnej  i  innych  jednostek 

ochrony przeciwpoŜarowej oraz powszechnego systemu ochrony ludności; 

5)

 

nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpoŜarowych; 

6)

 

prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony przeciwpoŜarowej 

oraz ochrony ludności; 

7)

 

współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie        

niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych; 

8)

 

współdziałanie  ze  straŜami  poŜarnymi  i  słuŜbami  ratowniczymi  innych  państw 

oraz  ich  organizacjami  międzynarodowymi  na  podstawie  wiąŜących 

Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych oraz odrębnych przepisów; 

9)

 

realizacja  innych  zadań  wynikających  z  wiąŜących  Rzeczpospolitą  Polską 

umów międzynarodowych na zasadach i w zakresie w nich określonych.  

 

W  zawartym  porozumieniu  między  Komendantem  Głównym  StraŜy  PoŜarnej  

a  Komendantem  Głównym  Policji  z  dnia  12  czerwca  2001  r.  określone  zostały  zasady 

17 

 

 

 

współdziałania między tymi formacjami, które zostały zobligowane m.in. do: 

1)

 

konsultowania sytuacji i zjawisk stanowiących potencjalne zagroŜenie; 

2)

 

konsultowania  projektów  planów  ratowniczych  i  planów  działania  w  warunkach 

zagroŜeń; 

3)

 

wymiany  informacji  o  podmiotach  posiadających  specjalistyczny  sprzęt  do 

usuwania skutków zdarzeń; 

4)

 

wzajemnego  alarmowania,  ostrzegania  i  zapewnienia  prawidłowego  obiegu 

informacji o zaistniałym zdarzeniu; 

5)

 

bieŜącego koordynowania działań; 

6)

 

wykonywania,  zgodnie  ze  swoimi  kompetencjami,  czynności  na  miejscu 

zdarzenia. 

 

Policja  odgrywająca  rolę  podmiotu  przede  wszystkim  wspomagającego  

przy prowadzeniu akcji ratowniczych zobligowana jest do: 

1)

 

alarmowania  i  ostrzegania  poprzez  uzyskiwanie,  przetwarzanie  i  przekazywanie 

informacji o zdarzeniu na potrzeby kierowania, dowodzenia i współdziałania; 

2)

 

przekazywania informacji i komunikatów o zagroŜeniach przez policyjne systemy 

łączności czy urządzenia rozgłaszające; 

3)

 

udostępnienia  policyjnych  środków  łączności  innym  organom  i  słuŜbom  na 

potrzeby ratownicze w celu przekazywania informacji o zagroŜeniach. 

 

Ponadto Policja wykonuje czynności porządkowe poprzez: 

1)

 

umoŜliwienie swobody wyjazdu i dojazdu jednostkom ratowniczym; 

2)

 

organizowanie i informowanie o objazdach rejonów zagroŜonych; 

3)

 

pilotowanie  transportów  sił  ratowniczych,  pojazdów  wywoŜących  rannych  

w przypadku zaistnienia utrudnień przy ich przemieszczaniu; 

4)

 

egzekwowanie przepisów i poleceń kierujących działaniami ratowniczymi; 

5)

 

niedopuszczanie do zakłócania porządku, tworzenia się zbiegowisk i zapobieganie 

objawom paniki; 

6)

 

pomoc  w  organizowaniu  zbiórek  lub  miejsc  parkowania  pojazdów  słuŜących  do 

ewakuacji; 

7)

 

ochronę mienia porzuconego, ewakuowanego lub zebranego w miejscach pomocy 

18 

 

 

 

humanitarnej; 

8)

 

uzyskiwanie  i  przekazywanie  informacji  o  miejscach  pomocy  medycznej  

i miejscach przechowywania mienia; 

9)

 

prowadzenie wykazów ofiar i ich identyfikowania. 

 

Obowiązkiem  Policji  jest  takŜe  bezpośredni  udział  w  akcji  ratowniczej,  poprzez 

udzielanie  pomocy  podczas  ewakuacji  osób  poszkodowanych,  chorych  i  starszych  oraz 

udostępnienie policyjnych środków transportu na potrzeby ewakuacji osób i mienia oraz 

potrzeb działań ratowniczych, a takŜe udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej oraz 

udział  w  pracach  zabezpieczających  urządzenia  techniczne  lub  odtwarzania  umocnień  

w sytuacjach eskalacji zagroŜeń. 

 

 

5.

 

Współdziałanie Policji ze StraŜą Ochrony Kolei 

 

Zgodnie  z  art.  62  ust.  1  ustawy  z  dnia  28  marca  2003  r. o  transporcie 

kolejowym, StraŜ Ochrony Kolei zobowiązana jest do współdziałania z Policją, StraŜą 

Graniczną,  śandarmerią  Wojskową,  organami  kontroli  skarbowej  i  Inspekcją 

Transportu Drogowego. 

Minister  właściwy  do  spraw  transportu,  w  porozumieniu  z  ministrem 

właściwym  do  spraw  wewnętrznych,  określił  w  drodze  rozporządzenia  z  dnia  29 

września  2004  r.  szczegółowe  formy  współdziałania  StraŜy  Ochrony  Kolei  z  Policją, 

StraŜą  Graniczną  i  Inspekcją  Transportu  Drogowego,  uwzględniając  w  szczególności 

sprawy  wymagające  współdziałania,  sposób  wymiany  informacji  dotyczących  spraw 

wymagających współdziałania, zasady koordynacji wspólnych przedsięwzięć.

  

 

Współdziałanie straŜy ochrony kolei z Policją polega w szczególności na: 

1)

 

wspólnym  prowadzeniu  działań  porządkowych  na  obszarze  kolejowym,  

w pociągach i  innych pojazdach kolejowych; 

2)

 

uzgadnianiu, organizowaniu i prowadzeniu wspólnych patroli; 

3)

 

zabezpieczaniu  miejsca  przestępstwa  w  celu  niedopuszczenia  do  zatarcia 

ś

ladów  i  dowodów  przed  przybyciem  organów  uprawnionych  do  prowadzenia 

ś

ledztwa lub dochodzenia; 

19 

 

 

 

4)

 

zabezpieczaniu miejsca wypadków i katastrof kolejowych; 

5)

 

udzielaniu  pomocy  przez  Policję  funkcjonariuszom  straŜy  ochrony  kolei  

w doprowadzeniu do najbliŜszej jednostki Policji osób, w stosunku  do których 

zachodzi  uzasadniona  potrzeba  podjęcia  czynności  wykraczających  poza 

moŜliwości straŜy ochrony kolei; 

6)

 

wzajemnej  wymianie  informacji  o  osobach  poszukiwanych,  z  zachowaniem 

przepisów o tajemnicy słuŜbowej i państwowej; 

7)

 

udzielaniu pomocy przy ustalaniu danych personalnych osób ujętych; 

8)

 

współpracy przy prowadzeniu postępowań; 

9)

 

organizowaniu wspólnych szkoleń. 

Komendanci  straŜy  ochrony  kolei  współdziałają  z  właściwymi  komendantami 

jednostek terenowych Policji poprzez: 

1)

 

wymianę  informacji  o  zagroŜeniach  bezpieczeństwa  ludzi  i  mienia  oraz 

porządku na obszarze kolejowym, w pociągach i innych pojazdach kolejowych; 

2)

 

wspólne  ustalanie  zadań  i  sposobu  ich  realizacji  dla  zapewnienia 

bezpieczeństwa  i  porządku  na  obszarze  kolejowym,  w  pociągach  i  innych 

pojazdach kolejowych; 

3)

 

opracowywanie  szczegółowych  planów  współdziałania  ze  szczególnym 

uwzględnieniem  rejonów,  w  których  występuje  nasilenie  przestępstw  

i wykroczeń; 

4)

 

ustalanie  planów  zabezpieczenia  stacji  i  dworców  kolejowych  w  związku  

ze wzmoŜonym ruchem pasaŜerskim. 

 

 

6.

 

Współdziałanie Policji ze StraŜą Leśną 

 

StraŜ Leśna funkcjonuje na podstawie ustawy z dnia z dnia 28 września 1991 r. 

o lasach. Zgodnie z art. 47 ww. ustawy w Lasach Państwowych tworzy się StraŜ Leśną 

zajmującą  się  m.in.  prowadzeniem  gospodarki  leśnej  i  ochroną  lasów  oraz 

zwalczaniem  przestępstw  i  wykroczeń  w  zakresie  szkodnictwa  leśnego  i  ochrony 

przyrody oraz wykonywaniem innych zadań w zakresie ochrony mienia. 

Pracownicy  SłuŜby  Leśnej  przy  wykonywaniu  czynności  słuŜbowych 

20 

 

 

 

korzystają  z  ochrony  prawnej,  przewidzianej  w  przepisach  prawa  karnego  dla 

funkcjonariuszy publicznych. 

StraŜnicy  leśni  przy  wykonywaniu  zadań  określonych  w  ustawie  mają  prawo 

do: 

1)

 

legitymowania osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia,  

jak  równieŜ  świadków  przestępstwa  lub  wykroczenia,  w  celu  ustalenia  ich 

toŜsamości; 

2)

 

nakładania  oraz  pobierania  grzywien,  w  drodze  mandatu  karnego,  w  sprawach 

i  w zakresie określonych odrębnymi przepisami; 

3)

 

zatrzymywania  i  dokonywania  kontroli  środków  transportu  na  obszarach 

leśnych oraz w ich bezpośrednim sąsiedztwie, w celu sprawdzenia ładunku oraz 

przeglądania zawartości bagaŜy, w razie zaistnienia uzasadnionego podejrzenia 

popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary; 

4)

 

przeszukiwania  pomieszczeń  i  innych  miejsc,  w  przypadkach  uzasadnionego 

podejrzenia  o  popełnienie  przestępstwa,  na  zasadach  określonych  w  Kodeksie  

postępowania karnego; 

5)

 

ujęcia  na  gorącym  uczynku  sprawcy  przestępstwa  lub  wykroczenia  albo  

w  pościgu  podjętym  bezpośrednio  po  popełnieniu  przestępstwa  oraz  jego 

doprowadzenia do Policji; 

6)

 

odbierania  za  pokwitowaniem  przedmiotów  pochodzących  z  przestępstwa  

lub wykroczenia oraz narzędzi i środków słuŜących do ich popełnienia; 

7)

 

prowadzenia  dochodzeń  oraz  wnoszenia  i  popierania  aktów  oskarŜenia  

w  postępowaniu  uproszczonym,  jeŜeli  przedmiotem  przestępstwa  jest  drewno 

pochodzące  z  lasów  stanowiących  własność  Skarbu  Państwa,  w  trybie  i  na 

zasadach określonych w Kodeksie postępowania karnego; 

8)

 

prowadzenia postępowania w sprawach o wykroczenia; 

9)

 

noszenia  broni  palnej  długiej  i  krótkiej  lub  gazowej  oraz  ręcznego  miotacza 

gazowego; 

10)

 

Ŝą

dania  niezbędnej  pomocy  od  instytucji  państwowych,  zwracania  się  o  taką 

pomoc  do  jednostek  gospodarczych,  organizacji  społecznych,  jak  równieŜ  

w  nagłych  przypadkach  do  kaŜdego  obywatela  o  udzielenie  doraźnej  pomocy, 

na zasadach określonych w ustawie o Policji. 

21 

 

 

 

Minister  właściwy  do  spraw  Ochrony  Środowiska,  Zasobów  Naturalnych  

i  Leśnictwa  w  drodze  rozporządzenia  z  dnia  15  września  1992  r.  w  sprawie 

szczegółowych  zasad  współdziałania  Lasów  Państwowych  z  Policją  określił 

szczegółowe  zasady  współdziałania  tych  podmiotów,  zgodnie  z  którym  Państwowe 

Gospodarstwo  Leśne  Lasy  Państwowe,  zarządzające  stanowiącymi  własność  Skarbu 

Państwa  lasami,  gruntami  i  innymi  nieruchomościami  oraz  ruchomościami, 

współdziała z Policją w zakresie: 

1)

 

ochrony  lasu  przed  szkodnictwem  oraz  zwalczania  przestępstw  i  wykroczeń  

w tym zakresie, a w szczególności kradzieŜy drewna i kłusownictwa; 

2)

 

przydziału, ewidencjonowania i przechowywania broni i amunicji; 

3)

 

utrzymywania  ładu  i  porządku  publicznego  oraz  zwalczania  przestępstw  

w lasach; 

4)

 

ochrony innych składników mienia Lasów Państwowych, prowadzonej zgodnie  

z odrębnymi przepisami. 

 

Współdziałanie  Lasów  Państwowych  z  Policją  w  tym  zakresie  odbywa  się 

poprzez: 

1)

 

wzajemne udzielanie pomocy słuŜbowej; 

2)

 

prowadzenie wspólnych działań; 

3)

 

wymianę informacji. 

 

Wzajemne udzielanie pomocy słuŜbowej obejmuje: 

1)

 

szkolenia pracowników Lasów Państwowych, organizowanego i finansowanego 

przez  Lasy  Państwowe,  obejmującego  w  szczególności  zasady  uŜycia  broni 

palnej  i  gazowej,  zasady  obchodzenia  się  z  bronią,  jej  przechowywania  

i  konserwacji  oraz  zastosowania  techniki  kryminalistycznej  w  zakresie 

zwalczania szkodnictwa leśnego; 

2)

 

uŜycie  środków  przymusu  bezpośredniego  wobec  sprawców  przestępstw  

i  wykroczeń  w    zakresie  szkodnictwa  leśnego,  a  w  szczególności  

w  przypadkach  związanych  z  odmową  wylegitymowania  się  sprawcy, 

odbierania  przedmiotów  pochodzących  z  przestępstwa  lub  wykroczenia  oraz 

narzędzi i środków słuŜących do ich popełnienia, 

22 

 

 

 

3)

 

przeszukiwanie,  w  szczególnych  przypadkach,  pomieszczeń  i  innych  miejsc  

oraz  środków  transportu  w  sytuacjach  uzasadnionego  podejrzenia  o  dokonanie 

przestępstwa; 

4)

 

zatrzymywanie osób trudniących się kłusownictwem i posługujących się bronią 

palną  oraz  pomocy  w  ściganiu  sprawców  innych  przestępstw  i  wykroczeń  

w lasach, a w szczególności sprawców poŜarów leśnych; 

5)

 

dokonywanie  odpłatnie  przeglądów  i  napraw  broni  palnej,  przydzielonej 

straŜnikom  leśnym  i  leśniczym  zgodnie  z  zasadami  określonymi  w  przepisach  

o  szczegółowych    zasadach  przydziału,  ewidencjonowania  i  przechowywania  

w nadleśnictwie broni i amunicji oraz ręcznych miotaczy gazowych; 

6)

 

udostępnienie  szczegółowych  map  leśnych  oraz  udzielania  informacji  

o fizjografii terenów leśnych; 

7)

 

lokalizowanie  i  identyfikacji  osób  podejrzanych  o  popełnienie  przestępstwa, 

poszukiwanych  przez  organy  ścigania  i  przebywających  w  lesie  lub  na  terenie 

siedzib jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych; 

8)

 

zabezpieczanie śladów przestępstw popełnionych w lasach; 

9)

 

udostępnianie  dla  potrzeb  realizacji  wspólnych  działań  Lasów  Państwowych  

i  Policji  środków  transportowych  oraz  środków  łączności  i  urządzeń 

sygnalizacyjno-alarmowych; 

10)

 

przekazywanie doświadczeń w edukacji społeczeństwa w zakresie ochrony lasu  

i przyrody oraz prawidłowego korzystania z lasu; 

11)

 

przekazywanie  doświadczeń  w  zakresie  sposobów  i  metod  działań 

profilaktycznych i  zwalczających szkodnictwo leśne; 

12)

 

bezpośrednie  przewodnictwo  pracownika  SłuŜby  Leśnej  na  terenach  leśnych,  

w  przypadku  prowadzenia  czynności  dochodzeniowych  przez  organy  Policji  

w lasach. 

 

Prowadzenie wspólnych działań obejmuje: 

1)

 

patrolowanie  w  szczególnie  uzasadnionych  przypadkach  terenów  leśnych  

w zakresie: 

a)

 

ładu  i  porządku  na  terenach  leśnych,  wzdłuŜ  uczęszczanych  szlaków 

komunikacyjnych  i  turystycznych,  w  lasach  wokół  miast  oraz  w  obiektach 

23 

 

 

 

turystycznych, 

b)

 

ochrony przeciwpoŜarowej, 

c)

 

ochrony  przyrody  i  środowiska,  z  uwzględnieniem  ochrony  płodów  runa 

leśnego, oraz ochrony cieków i zbiorników wodnych; 

2)

 

organizowanie  i  przeprowadzanie,  w  szczególnie  uzasadnionych  przypadkach,  

za  zgodą  właściwego  komendanta  wojewódzkiego  Policji,  działań  na 

określonym  terenie  na  podstawie  specjalnie  opracowanego  planu,  zwłaszcza  

w  rejonach  zagroŜonych  przestępstwami  i  wykroczeniami  w  zakresie 

szkodnictwa leśnego. 

 

Wymiana informacji obejmuje: 

1)

 

wzajemne  przekazywanie  wszelkich  informacji  i  spostrzeŜeń  o  zagroŜeniach 

przestępczością,  o  środowiskach  przestępczych  związanych  ze  szkodnictwem 

leśnym  oraz  zaistniałych  przestępstwach  i  wykroczeniach  w  lasach  

i  jednostkach  organizacyjnych  Lasów  Państwowych,  a  w  szczególności  

w zakresie kradzieŜy drewna i kłusownictwa; 

2)

 

wzajemne  przekazywanie  oraz  rozpowszechnianie  materiałów  o  charakterze 

profilaktycznym; 

3)

 

udział  przedstawicieli  Policji  w  okresowych  naradach  organizowanych  przez 

jednostki  organizacyjne  Lasów  Państwowych  w  sprawie  oceny  stanu  zagroŜeń 

lasów; 

4)

 

przekazywanie  do  Komendy  Głównej  Policji  i  komend  wojewódzkich  Policji 

rocznej  informacji  o  ochronie  lasów  przed  szkodnictwem  oraz  rocznego 

sprawozdania z postępowania w sprawach o wykroczenia; 

5)

 

wymianę  doświadczeń  w  dziedzinie  stosowanych  metod  walki  ze 

szkodnictwem  leśnym  oraz  z  zakłócaniem  spokoju  i  porządku  publicznego, 

szczególnie  w  obiektach  turystycznych,  połoŜonych  w  lasach  i  na  gruntach 

Lasów Państwowych; 

6)

 

wymianę informacji dotyczącą rejonów (stref), rozmiarów i okresów zagroŜenia   

poszczególnymi  rodzajami  szkodnictwa  leśnego  i  zagroŜenia  poŜarowego, 

z uwzględnieniem szkodliwego korzystania z lasów w celach rekreacyjnych. 

Wzajemne udzielanie pomocy słuŜbowej następuje na wniosek jednej ze stron. 

24 

 

 

 

Współdziałanie polega takŜe na wymianie informacji obejmującej: 

1)

 

wzajemne  przekazywanie  wszelkich  informacji  i  spostrzeŜeń  o  zagroŜeniach 

przestępczością,  o  środowiskach  przestępczych  związanych  ze  szkodnictwem 

leśnym  oraz  zaistniałych  przestępstwach  i  wykroczeniach  w  lasach  

i  jednostkach  organizacyjnych  Lasów  Państwowych,  a  w  szczególności  

w zakresie kradzieŜy drewna i kłusownictwa; 

2)

 

wzajemne  przekazywanie  oraz  rozpowszechnianie  materiałów  o  charakterze 

profilaktycznym; 

3)

 

udział  przedstawicieli  Policji  w  okresowych  naradach  organizowanych  przez 

jednostki  organizacyjne  Lasów  Państwowych  w  sprawie  oceny  stanu  zagroŜeń 

lasów; 

4)

 

przekazywanie  do  Komendy  Głównej  Policji  i  komend  wojewódzkich  Policji 

rocznej  informacji  o  ochronie  lasów  przed  szkodnictwem  oraz  rocznego 

sprawozdania z postępowania w sprawach o wykroczenia; 

5)

 

wymianę  doświadczeń  w  dziedzinie  stosowanych  metod  walki  ze 

szkodnictwem  leśnym  oraz  z  zakłócaniem  spokoju  i  porządku  publicznego, 

szczególnie  w  obiektach  turystycznych,  połoŜonych  w  lasach  i  na  gruntach 

Lasów Państwowych; 

6)

 

wymianę informacji dotyczącą rejonów (stref), rozmiarów i okresów zagroŜenia   

poszczególnymi  rodzajami  szkodnictwa  leśnego  i  zagroŜenia  poŜarowego, 

z uwzględnieniem szkodliwego korzystania z lasów w celach rekreacyjnych. 

Wzajemne udzielanie pomocy słuŜbowej następuje na wniosek jednej ze stron. 

 

7.

 

Współdziałanie Policji z agencjami ochrony osób i mienia 

 

Podstawą prawną współdziałania Policji z tymi podmiotami jest ustawa z dnia 

22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia określająca m.in.: 

1)

 

obszary, obiekty i urządzenia podlegające obowiązkowej ochronie; 

2)

 

zasady tworzenia i funkcjonowania wewnętrznych słuŜb ochrony; 

3)

 

nadzór nad funkcjonowaniem ochrony osób i mienia. 

Ochrona osób i mienia realizowana jest w formie: 

1)

 

bezpośredniej ochrony fizycznej: 

25 

 

 

 

a)

 

stałej lub doraźnej, 

b)

 

polegającej  na  stałym  dozorze  sygnałów  przesyłanych,  gromadzonych  

i przetwarzanych w elektronicznych urządzeniach i systemach alarmowych, 

c)

 

polegającej  na  konwojowaniu  wartości  pienięŜnych  oraz  innych 

przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych; 

2)

 

zabezpieczenia technicznego, polegającego na: 

a)

 

montaŜu 

elektronicznych 

urządzeń 

i 

systemów 

alarmowych, 

sygnalizujących  zagroŜenie  chronionych  osób  i  mienia,  oraz  eksploatacji, 

konserwacji i naprawach w miejscach ich zainstalowania, 

b)

 

montaŜu  urządzeń  i  środków  mechanicznego  zabezpieczenia  oraz  ich 

eksploatacji, konserwacji, naprawach i awaryjnym otwieraniu w  miejscach 

zainstalowania. 

Obszary,  obiekty,  urządzenia  i  transporty  waŜne  dla  obronności,  interesu 

gospodarczego  państwa,  bezpieczeństwa  publicznego  i  innych  waŜnych  interesów 

państwa  podlegają  obowiązkowej  ochronie  przez  specjalistyczne  uzbrojone  formacje 

ochronne lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne. 

Do obszarów, obiektów i urządzeń, które wyŜej wymieniono, naleŜą: 

1)

 

w zakresie obronności państwa w szczególności: 

a)

 

zakłady produkcji specjalnej oraz zakłady, w których prowadzone są prace  

naukowo-badawcze lub konstruktorskie w zakresie takiej produkcji, 

b)

 

zakłady  produkujące,  remontujące  i  magazynujące  uzbrojenie,  urządzenia  

i sprzęt wojskowy, 

c)

 

magazyny rezerw państwowych; 

2)

 

w zakresie ochrony interesu gospodarczego państwa w szczególności: 

a)

 

zakłady mające bezpośredni związek z wydobyciem surowców mineralnych  

o strategicznym znaczeniu dla państwa, 

b)

 

porty morskie i lotnicze, 

c)

 

banki i przedsiębiorstwa wytwarzające, przechowujące bądź transportujące 

wartości pienięŜne w znacznych ilościach; 

3)

 

w zakresie bezpieczeństwa publicznego w szczególności: 

a)

 

zakłady, obiekty i urządzenia mające istotne znaczenie dla funkcjonowania 

aglomeracji  miejskich, których zniszczenie lub uszkodzenie moŜe stanowić 

26 

 

 

 

zagroŜenie  dla  Ŝycia  i  zdrowia  ludzi  oraz  środowiska,  w  szczególności 

elektrownie i ciepłownie, ujęcia wody, wodociągi i oczyszczalnie ścieków, 

b)

 

zakłady  stosujące,  produkujące  lub  magazynujące  w  znacznych  ilościach 

materiały jądrowe, źródła i odpady promieniotwórcze, materiały toksyczne, 

odurzające, wybuchowe bądź chemiczne o duŜej podatności poŜarowej lub 

wybuchowej, 

c)

 

rurociągi paliwowe, linie energetyczne i telekomunikacyjne, zapory wodne 

i  śluzy  oraz  inne  urządzenia  znajdujące  się  w  otwartym  terenie,  których 

zniszczenie  lub  uszkodzenie  moŜe  stanowić  zagroŜenie  dla  Ŝycia  lub 

zdrowia ludzi, środowiska albo spowodować powaŜne straty materialne; 

4)

 

w zakresie ochrony innych waŜnych interesów państwa w szczególności: 

a)

 

zakłady o unikalnej produkcji gospodarczej, 

b)

 

obiekty  i  urządzenia  telekomunikacyjne,  pocztowe  oraz  telewizyjne  

i radiowe, 

c)

 

muzea i inne obiekty, w których zgromadzone są dobra kultury narodowej, 

d)

 

archiwa państwowe. 

Właściwy terytorialnie Komendant Wojewódzki Policji moŜe, w drodze decyzji 

administracyjnej,  wydać  zezwolenie  na  utworzenie  wewnętrznej  słuŜby  ochrony   

w  jednostce,  w  skład  której  nie  wchodzą  obszary,  obiekty  i  urządzenia  umieszczone   

w  ewidencji  prowadzonej  przez  wojewodę,  na  wniosek  kierowników  tych  jednostek, 

uzasadniony waŜnym interesem gospodarczym lub publicznym.  

Wewnętrzne słuŜby ochrony w zakresie ochrony  osób i  mienia współpracują  z 

Policją, jednostkami ochrony przeciwpoŜarowej, obrony cywilnej i straŜami gminnymi 

(miejskimi). 

Do ich zadań naleŜy w szczególności: 

1)

 

zapewnianie ochrony mienia w granicach chronionych obszarów i obiektów; 

2)

 

zapewnianie  ochrony  waŜnych  urządzeń  jednostki,  znajdujących  się  poza 

granicami chronionych obszarów i obiektów; 

3)

 

konwojowanie mienia jednostki; 

4)

 

wykonywanie innych zadań wynikających z planu ochrony jednostki. 

27 

 

 

 

Wewnętrzne  słuŜby  ochrony,  powołane  przez  przedsiębiorców,  mogą 

wykonywać  usługi  w  zakresie  ochrony  osób  i  mienia  po  uzyskaniu  przez  nich 

koncesji.  

Komendant 

Główny 

Policji 

sprawuje 

nadzór 

nad 

działalnością 

specjalistycznych  uzbrojonych  formacji  ochronnych,  z  zastrzeŜeniem  art.  44  i  44a 

ustawy o ochronie osób i mienia, w zakresie: 

1)

 

zasad i sposobów realizacji zadań ochrony osób i mienia; 

2)

 

sposobów  uŜycia  przez  pracowników  tych  formacji  środków  przymusu 

bezpośredniego lub broni palnej; 

3)

 

posiadania przez pracowników ochrony niezbędnych kwalifikacji. 

Nadzór ten polega na: 

1)

 

kontroli organizacji i zasad działania, uzbrojenia, wyposaŜenia oraz współpracy  

z innymi formacjami i słuŜbami; 

2)

 

kontroli zgodności aktualnego stanu ochrony jednostki z planem ochrony; 

3)

 

wstępie  na  teren  obszarów  i  obiektów,  a  takŜe  innych  miejsc,  w  których  jest 

prowadzona  ochrona,  oraz  Ŝądaniu  wyjaśnień  i  udostępniania  bądź  wglądu  

w dokumentację ochronną; 

4)

 

wstępie  na  teren  siedziby  przedsiębiorcy  prowadzącego  działalność  w  zakresie 

ochrony osób i mienia, w takich dniach i godzinach, w jakich jest prowadzona 

lub powinna być prowadzona działalność; 

5)

 

wydawaniu  pisemnych  zaleceń  mających  na  celu  usunięcie  stwierdzonych    

nieprawidłowości  i  dostosowanie  działalności  specjalistycznej  uzbrojonej 

formacji ochronnej do przepisów prawa. 

Współdziałanie  Policji  z  agencjami  ochrony  osób  i  mienia  reguluje 

Rozporządzenie  Ministra  Spraw  Wewnętrznych  i  Administracji  z  dnia  18  grudnia 

1998  r.  w  sprawie  określenia  szczegółowych  zasad  współpracy  specjalistycznych 

uzbrojonych  formacji  ochronnych  z  Policją,  jednostkami  ochrony  przeciwpoŜarowej, 

obrony cywilnej i straŜami gminnymi (miejskimi). 

Rozporządzenie  określa  szczegółowe  zasady  współpracy  specjalistycznych 

uzbrojonych formacji ochronnych, zwanych dalej "formacjami ochronnymi", z Policją, 

jednostkami  ochrony  przeciwpoŜarowej,  obrony  cywilnej  i  straŜami  gminnymi 

(miejskimi) w zakresie wykonywanych zadań ochrony osób i mienia. 

28 

 

 

 

Współpracę  tę  podejmuje  kierownik  jednostki  chronionej  przez  formacje 

ochronne odpowiednio z właściwym terytorialnie: 

1)

 

komendantem jednostki organizacyjnej Policji; 

2)

 

kierownikiem jednostki ochrony przeciwpoŜarowej; 

3)

 

szefem obrony cywilnej; 

4)

 

komendantem straŜy gminnej (miejskiej). 

Współpraca formacji ochronnych z Policją polega w szczególności na: 

1)

 

wymianie  informacji  o  zagroŜeniach  w  zakresie  bezpieczeństwa  osób  i  mienia 

oraz zakłócania spokoju i porządku publicznego; 

2)

 

współdziałaniu  w  celu  utrzymania  spokoju  i  porządku  publicznego  podczas 

zgromadzeń,  imprez  artystycznych,  rozrywkowych  i  sportowych,  w  zakresie 

określonym w odrębnych przepisach; 

3)

 

współdziałaniu 

przy 

zabezpieczaniu 

miejsc 

popełnienia 

przestępstw  

i wykroczeń w  granicach chronionych obszarów, obiektów lub urządzeń; 

4)

 

wzajemnych konsultacjach doskonalących metody współpracy. 

 

 

 

 

 

 

 

 

29 

 

 

 

Literatura: 

 

1.

 

Ustawa  z  dnia  8  marca  1990  r.  o  samorządzie  gminnym  (t.j.,  Dz.  U.  Nr  142  

z 2001r., poz. 1591, z późn. zm.). 

2.

 

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j., Dz. U. Nr 43 z 2007 r., poz. 277,  

z późn. zm.). 

3.

 

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej StraŜy PoŜarnej (t. j. Dz. U. Nr 12 

z 2009 r., poz. 68 z późn. zm.). 

4.

 

Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t. j. Dz. U. Nr 45 z 2005 r., poz. 435  

z późn. zm.). 

5.

 

Ustawa  z  dnia  6  czerwca  1997  r.  Kodeks  karny  (Dz.  U.  Nr  88,  poz.  553,  z  późn. 

zm.). 

6.

 

Ustawa  z  dnia  22  sierpnia  1997  r.  o  ochronie  osób  i  mienia  (Dz.  U.  Nr  145  

z 2005 r., poz. 1221 z późn. zm.). 

7.

 

Ustawa  z  dnia  29  sierpnia  1997  r.  o  straŜach  gminnych  (Dz.  U.  nr  123,  poz.  779  

z późn. zm.). 

8.

 

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j., Dz. U. Nr 142  

z 2001 r., poz. 1590, z późn. zm.). 

9.

 

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j.,  Dz. U. Nr 142  

z 2001 r., poz. 1592, z późn. zm.). 

10.

 

Ustawa  z  dnia  28  marca  2003  r.  o  transporcie  kolejowym  (t.  j.  Dz.  U.  Nr  16  

z 2007 r., poz. 94 z późn. zm.). 

11.

 

Rozporządzenie  Rady  Ministrów  z  dnia  26  lipca  2005  r.  w  sprawie  sposobu 

postępowania  przy  wykonywaniu  niektórych  uprawnień  policjantów  (  Dz.  U.  

Nr 141, poz. 1186 ). 

12.

 

Rozporządzenie  Ministra  Infrastruktury  z  dnia  29  września  2004  r.  w  sprawie 

współdziałania  straŜy  ochrony  kolei  z  Policją,  StraŜą  Graniczną  i  Inspekcją 

Transportu Drogowego (Dz. U. Nr 223, poz. 2262.). 

13.

 

Rozporządzenie 

Ministra 

Ochrony 

Ś

rodowiska, 

Zasobów 

Naturalnych  

i  Leśnictwa  z  dnia  15  września  1992  r.  w  sprawie  szczegółowych  zasad 

współdziałania Lasów Państwowych z Policją (Dz. U. Nr 78, poz. 397.). 

30 

 

 

 

14.

 

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 grudnia 

1998  r.  w  sprawie  określenia  szczegółowych  zasad  współpracy  specjalistycznych 

uzbrojonych 

formacji 

ochronnych 

z 

Policją, 

jednostkami 

ochrony 

przeciwpoŜarowej,  obrony  cywilnej  i  straŜami  gminnymi  (miejskimi)  (Dz.  U.  

Nr 161, poz.1108.). 

15.

 

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 12 sierpnia 

2004  r.  w  sprawie  zakresu  i  sposobu  współpracy  Policji  ze  straŜami  gminnymi 

(miejskimi)  oraz  zakresu  sprawowania  przez  Komendanta  Głównego  Policji 

nadzoru nad działalnością straŜy (Dz. U. Nr 187, poz. 1943.). 

16.

 

Zarządzenie  nr  1429  Komendanta  Głównego  Policji  z  dnia  31  grudnia  2004  r.  

w  sprawie  wprowadzenia  w  Policji  procedur  reagowania  w  sytuacjach 

kryzysowych (Dz. Urz. KGP z 2005 r. Nr 3, poz. 8). 

17.

 

Porozumienie  między  Komendantem  Głównym  Państwowej  StraŜy  PoŜarnej 

a  Komendantem  Głównym  Policji  z  dnia  12  czerwca  2001  r.  o  współdziałaniu 

Państwowej StraŜy PoŜarnej i Policji.  

18.

 

Porozumienie  Komendanta  Głównego  Policji  i  Komendanta  Głównego  StraŜy 

Granicznej  z  dnia  17  czerwca  2004  r.  w  sprawie  współdziałania  Policji  i  StraŜy 

Granicznej (Dz. Urz. KGP Nr 11, poz. 58). 

 

Pozycje zwarte: 

1.

 

Lidwa W., Współdziałanie w walce lądowej, Toruń 2000. 

2.

 

Szafrański  J.,  Współdziałanie  jednostek  obrony  terytorialnej  i  Policji  w  walce  

z terroryzmem, WSPol Szczytno 2004. 

3.

 

Ura  E.,  Prawne  zagadnienia  ochrony  osób  i  mienia,  Wydawnictwo  Oświatowe 

FOSZE, 1998. 

 

Inne: 

1.

 

<www.zmp.poznan.pl>. 

2.

 

<www.strazgraniczna.pl>.