Technik_logistyk_342[04].Z4.01

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1. Terminologia z zakresu logistyki

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2. Dokumentacja i korespondencja w logistyce

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3. Proces technologiczny produktów i zarządzanie łańcuchem dostaw

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

4.4. Magazyny, zapasy i opakowania

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

4.5. Transport i ubezpieczenia

4.45.1. Materiał nauczania

4.5.2. Pytania sprawdzające

4.5.3. Ćwiczenia

4.5.4. Sprawdzian postępów

4.6. Akty prawne dotyczące działań z zakresu logistyki

4.6.1. Materiał nauczania

4.6.2. Pytania sprawdzające

4.6.3. Ćwiczenia

4.6.4. Sprawdzian postępów

5. Ewaluacja osiągnięć ucznia

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w zdobywaniu wiedzy i umiejętności posługiwania się

językiem angielskim w zawodzie technik logistyk.

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć juŜ ukształtowane,
abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika,

–

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,

–

materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do opanowania treści jednostki
modułowej,

–

zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy juŜ opanowałeś określone treści,

–

wiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować

umiejętności praktyczne,

–

sprawdzian postępów,

–

sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi opanowanie
materiału całej jednostki modułowej,

–

literaturę.

Schemat układu jednostek modułowych

742[04].Z4.

Język obcy zawodowy

742[04].Z4. 01

Posługiwanie się językiem

obcym w realizacji zadań

logistycznych

742[04].Z4. 02

Posługiwanie się drugim

językiem obcym w realizacji

zadań logistycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej powinieneś umieć:

–

określać podstawowe środki transportu,

–

określać podstawowe jednostki miar i wag,

–

korzystać z map,

–

przyjmować, redagować i wysyłać korespondencję,

–

stosować zasady prowadzenia korespondencji,

–

nawiązywać kontakty z pracodawcą, klientem,

–

posługiwać się językiem obcym zawodowym w kontaktach z klientami i pracodawcą,

–

projektować ofertę usług logistycznych,

–

nawiązywać współpracę z przedsiębiorstwami w kraju i za granicą,

–

posługiwać się właściwymi strukturami gramatycznymi w języku obcym zawodowym
pisanym i mówionym,

–

korzystać z komputera i jego oprogramowania,

–

posługiwać się słownikami dwujęzycznymi i branŜowymi,

–

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

–

korzystać z róŜnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

udzielić informacji o działalności logistycznej,

−

określić zadania zawodowe logistyka,

−

posłuŜyć się aktami prawnymi dotyczącymi działań z zakresu logistyki,

−

opisać zarządzanie łańcuchem dostaw towarów w formie tradycyjnej w gospodarce
elektronicznej,

−

przeprowadzić negocjacje z klientem w zakresie zadań logistycznych,

−

przygotować dokumenty związane z zaopatrzeniem materiałowym w przedsiębiorstwie,

−

przygotować pisemną ofertę dla klienta,

−

opisać proces technologiczny produktów,

−

opisać zapasy magazynowe,

−

opisać zapas cykliczny i bezpieczeństwa,

−

opisać regały magazynowe wysokiego składowania i znakowanie towaru,

−

opisać zasady dobierania opakowania i przygotowania towaru do dystrybucji,

−

opisać środki transportu wewnętrznego,

−

opisać stan techniczno – eksploatacyjny miejskich usług infrastrukturalnych,

−

opisać organizację przewozu osób w komunikacji publicznej,

−

opisać dobór środków transportu do realizacji konkretnego zadania,

−

sporządzić oferty cenowe na usługi logistyczne,

−

sporządzić korespondencję realizowanego zadania logistycznego,

−

wystawić fakturę,

−

skorzystać z ofert i innych informacji prezentowanych w Internecie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1.

Terminologia z zakresu logistyki

4.1.1.

Materiał nauczania

Do prowadzenia negocjacji, redagowania pism, mówienia, czytania, słuchania

wypowiedzi w języku angielskim, niezbędne jest opanowanie podstawowych słów i zwrotów
zawodowych.  Technik  logistyk  powinien  operować  słownictwem  i  zwrotami  z  zakresu
ekonomii,  bankowości,  handlu,  biznesu,  prawa,  administracji,  techniki  i  szeroko  pojętej
logistyki, poniewaŜ powinien on umieć porozumieć się w języku angielskim z pracownikami
urzędów, instytucji, współpracownikami oraz klientami zarówno w mowie jak i piśmie.
Oto najczęściej uŜywane słownictwo i zwroty w logistyce [5, 19, 20]:

−

akcyza – excise,

−

asortyment – range,

−

atest – certificate,

−

artykuł – article,

−

bilans – balance,

−

bilans dodatni/ujemny – positive/negative balance,

−

blankiet – blank/form,

−

cena hurtowa/detaliczna – wholesale/retail price,

−

deklaracja celna – a customs declaration/cash declaration,

−

deklaracja podatkowa – tax return form,

−

dochód przedsiębiorstwa – revenue,

−

dochód / zysk netto – net income/profit,

−

dochód / zysk brutto – gross profit,

−

dokument – document,

−

dostarczyć – deliver,

−

dotacja – grant/subsidy,

−

ewidencja działalności gospodarczej – business register,

−

faktura VAT – VAT invoice,

−

firma – business / firm, na koszt firmy – on the house,

−

formularz podatkowy – tax form,

−

formularz wniosku – application form, wypełnić formularz – fill in/out, complete a form,

−

gospodarka zapasami – supplies economy,

−

hurt i detal – wholesale and retail,

−

inwentaryzacja towarów/majątku – stocktaking/cataloguing,

−

kapitał – capital,

−

kasa fiskalna – cash register,

−

koncesja/licencja – licence/license,

−

księgi rachunkowe – books,

−

list przewozowy

– bill of lading, consignment note,

−

lokata (kapitału) – investment,

−

jakość – quality,

−

kradzieŜ – sterling/theft, kradzieŜ samochodu – a car theft, towary pochodzące
z kradzieŜy – stolen goods,

−

kredyt bankowy/hipoteczny – bank loan/mortgage,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

księgowość – accountancy / accounting,

−

księgowy/księgowa – accountant,

−

magazynować/przechowywać – store up/warehouse,

−

marka (znak firmowy) – brand,

−

marŜa zysku – profit margin,

−

NIP – Tax Identification Number,

−

opakować – to wrack, to pack,

−

podatek – tax,

−

podatnik – taxpayer,

−

podmiot gospodarczy – economic entity,

−

prowadzić własną działalność gospodarczą – run a business/be self-employed,

−

przedsiębiorstwo – enterprise, company,

−

przelew bankowy – a bank transfer,

−

rachunek bankowy – (bank) account,

−

reklama – advertisement/advert,

−

rentowność przedsiębiorstwa – company profitability,

−

rynek (obszar zbytu) – market,

−

rzeczoznawca – export, ocena/opinia rzeczoznawcy – an expert judgement/opinion,
powołać rzeczoznawcę – to call in an expert,

−

spedycja – transport, carriage,

(pośrednictwo) freight forwarding,

−

spedycja kolejowa – rail transport,

−

spedycja krajowa/międzynarodowa – domestic/international freight forwarding,

−

system ubezpieczeń społecznych – social security system,

−

szkoda – loss, wyrządzić, spowodować szkodę – to do damage, to cause damage,

−

towar – merchandise, commodity, goods,

−

transport – transport,

−

usługi – services,

−

produkcja rynkowa/produkcja towarowa – marketable output,

−

Urząd Skarbowy – Inland Revenue,

−

urzędnik / referent – clerk,

−

usługi – services,

−

wypadek lotniczy samolotowy – a flying accident,

−

wypadek samochodowy/drogowy na drodze – a car/road (traffic) accident,

−

wypadek śmiertelny – a fatal accident,

−

zadatek – deposit,

−

zaopatrzenie – supply,

−

zamówienie / dostawa – order/delivery,

−

złoŜyć zamówienie – place the order,

−

znak firmowy – trademark.

Podstawowe pojęcia i definicje w logistyce

Do redagowania definicji w języku angielskim uŜywa się zaimków względnych (Relative

Pronouns)  takich  jak:  ‘which’,  (który)  –  do  opisu  przedmiotów,  zjawisk,  ‘who’  (kto)  –  do
opisu  ludzi,  ‘where’  (gdzie)  –  do  charakteryzowania  miejsc,  whose  (czyj)  określający
posiadanie.  W  definiowaniu  i  objaśnianiu  znaczenia  pojęć  w  języku  angielskim  uŜywa  się
czasu Present Simple, który wyraŜa czynności, stany, mające charakter stały lub powtarzający
się.  Definicje,  które  określają  pojęcie  o  archaicznym  znaczeniu,  wymagają  uŜycia  czasu
przeszłego  Past  Simple.  W  definiowaniu  pomocne  są  teŜ  struktury  składniowe  w  stronie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

biernej (Passive Voice), wśród nich konstrukcja Present Passive, poniewaŜ wyraŜa się za ich
pomocą najpierw przedmiot czynności, a potem ich wykonawcę. Definicja, pojęcie w języku
polskim  i  angielskim  powinna  zawierać  najwaŜniejsze  informacje,  sformułowane  w  sposób
jasny  i  zrozumiały,  poniewaŜ  tego  wymaga  sama  jej  struktura.  Niektóre  terminy
obcojęzyczne,  głównie  zaczerpnięte  z  języka  angielskiego  i  francuskiego  nie  mają
odpowiednika  w  tłumaczeniu  na  język  polski,  więc  uŜywa  się  ich  obcojęzycznych
odpowiedników, które weszły do języka polskiego, np. Joint Ventures, holding. W definicjach
uŜywa  się  synonimów,  poniewaŜ  niektóre  definicje  wymagają  wymienienia  w  ich  obrębie
treści tego pojęcia oraz są pomocne do zachowania poprawności stylistycznej definicji, gdyŜ
za ich pomocą unika się powtórzeń. Ponadto nie naleŜy tłumaczyć treści definicji „słowo po
słowie”  (‘word  by  word’),  poniewaŜ  prowadzi  to  do  błędów  semantycznych,  leksykalnych
i stylistycznych.

Oto kilka definicji ekonomicznych stosowanych między innymi w logistyce [15]:

Bilans  –  sprawozdanie  ile  pieniędzy  zarobiła  firma  i  ile  wydała  na  towary  i  usługi.
W księgowości  bilans  to  zestawienie  wyraŜonego  wartościowo  majątku  podmiotu
gospodarczego (aktywa) ze źródłami jego pochodzenia, czyli kapitałami (pasywa). Bilans jest
sporządzany  na  konkretny  dzień,  najczęściej  na  koniec  roku  kalendarzowego  i  w  określonej
formie.
Balance sheet – a statement of how much money a business has earned and how much money
it  has  paid  for  goods  and  services.  In accountancy,  the  balance  sheet  is  a  breakdown
of entity’s  fortune  that  is  expressed  in  values  (assets)  with  the  sources  of  its  origin  that
is (passives).  The  balance  sheet  is  drawn  up  on  a  specific  day,  mostly  at  the  end  of  the
calendar year and in a specific form.
Obrót  pienięŜny  –  transakcje  kupna-sprzedaŜy,  w  których  naleŜności  regulowane  są
gotówką, czekami gotówkowymi i przekazami pocztowymi.
Financial  /  monetary  turnover  –  the  transaction  of  purchasing  and  sale  in  which  dues  are
regulated in cash, cash cheques and postal orders.
PodaŜ  –  ilość  towarów  i  usług  na  rynku  dóbr  materialnych  i  usług,  jaka  jest  oferowana  do
sprzedaŜy  w  podanej  cenie  i  w  określonym  czasie.  Na  rynku  pracy  podaŜ  oznacza  osoby
poszukujące pracy.
Supply – it is a quantity of goods and services at the market of material  goods and services
which  is  offered  for  sale  in  a  given  price  and  specific  time.  At  the  job  market,  the  supply
means persons looking for a job.
Popyt – zgłaszane w określonym czasie zapotrzebowanie na dobra materialne i usługi, które
są  oferowane  na  rynku  po  określonej  cenie.  Zgłaszane  zapotrzebowanie  musi  być  poparte
posiadaniem  określonych  środków  pienięŜnych,  które  pozwolą  na  zakup  poŜądanych  dóbr
materialnych  i  usług.  Na  rynku  pracy  popyt  oznacza  zapotrzebowanie  pracodawców  na
pracowników.
Demand – it is a reported demand in a specific time for goods and services, that are offered at
the  market  in  a  specific  price.  The  reported  demand  must  be  supported  by  possession  of
specific  monetary  funds,  which  makes  possible  to  buy  desired  material  goods  and  services.
At the job market, it means the demand employers for employees.
Wierzyciel  –  strona  stosunku  prawnego,  która  ma  prawo  Ŝądać  od  drugiej  strony  tego
stosunku  –  dłuŜnika  określonego  zachowania  się,  a  druga  strona  ma  obowiązek  postępować
zgodnie  z  tym  Ŝądaniem.  Uprawnienie  wierzyciela  nazywane  wierzytelnością  wynika
z zobowiązania dłuŜnika.
Creditor – it is a part of legal relations, which has a law to demand from the other part that
relation  –  a  debtor,  specific  behaviour,  and  the  second  part  has  the  duty  of  proceeding
according  to  this  demand.  The  creditor’s  power  is  called  creditor  and  it  is  a  result  of  the
debtor’s duty.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podstawowe zadania logistyka
Do podstawowych zadań logistyka naleŜą [1] / The main logistics’ tasks are:

−

handel elektroniczny / electronic trade (e – trade),

−

sprzedaŜ i prognozowanie popytu oraz planowanie zakupów / selling and forecasting of
demand and planning of purchases,

−

praca w dziale gospodarki materiałowej i transportu wewnętrznego / working in the
factory economic stock department and internal transport,

−

praca w dziale pakowania i opakowań / working in the packing and packaging
department,

−

przygotowywanie procesu logistycznego i sporządzanie dokumentów logistycznych /
preparing of the logistic process and making logistic documents,

−

przygotowywanie taryf przewozowych i spedycyjnych / preparation of shipping and
forwarding charge,

−

ustalanie naleŜności za usługi logistyczne / establishing of amount due for logistic
services,

−

zawieranie umów sprzedaŜy usług logistycznych / entering into sales contracts of logistic
services,

−

organizowanie i realizacja zaopatrzenia oraz magazynowania, transportu i dystrybucji
produktów gotowych / organisation and carrying out of supply and storing up, transport
and distribution of ready – made products,

−

przygotowywanie dokumentów związanych z ubezpieczeniem krajowym i zagranicznym
towarów i osób / preparation of domestic and foreign insurances of commodities and
people,

−

zarządzanie zapasami i tworzenie planów dostaw / stores management and creation of
consignments (delivery) plans,

−

organizowanie i realizowanie łańcucha dostaw w logistyce / organisation and carrying out
of delivery chain in logistics,

−

gospodarowanie opakowaniami i organizowanie recyklingu odpadów / packaging
management and organisation of waste recycling,

−

obsługiwanie zintegrowanych systemów informatycznych w logistyce / operation of
integrated computer systems in logistics,

−

prezentowanie działalności marketingowej na rynku usług logistycznych / presentation of
marketing activity on the logistic services market.

Jednostki miar i wag / Weights and Measures

System metryczny / Metric System [15]
Jednostki długości / Units of Length
1 milimetr / 1 millimetre = 0.03937 cala / inch
10 mm = 1 centymetr / centimetre = 0.3937 cala / inch
10 cm = 1 decymetr / decimetre = 3.937 cali / inches
10 dm = 1 metr / metre = 39 37 cali / inches
10 m = 1 dekametr / decametre = 10.94 jardów / yards
10 dam = 1 hektometr / hectometre = 109.4 jardów / yards
10hm = 1 kilometr / kilometre =0.6214 mili / mile

Jednostki wagi / Units of Weight
1 miligram / milligram = 0.015 grana / grain
10 mg = 1 centygram / centigram = 0.154 grana / grain
10 cg = 1 decygram / decigram = 1.543 granów / grains

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10dg = 1 gram / gram = 15.43 granów / grains = 0.035 uncji / ounce
10 g = 1 dekagram / decagram = 0.353 uncji / ounce
10 dag = 1 hektogram / hectogram = 3.527 / uncji / ounces
10 hg = 1 kilogram / kilogram = 2.205 funtów / pounds
1000 kg = 1 tona / tonne = 0.984 tona angielska (long) ton
tona metryczna (metric ton) = 2204.62 funtów / pounds

Jednostki pojemności / Units of Capacity
1 mililitr / millilitre = 0.00176 połowy litra (połowy kwarty) / pint
10 ml = 1 centylitr / centilitre = 0.0176 połowy litra (połowy kwarty) / pint
10 cl = 1 decylitr / decilitre = 0.176 połowy litra (połowy kwarty) / pint
10 dl = 1 litr / litre = 1.76 połowy litra (połowy kwarty) pints = 0.22 UK galona / gallon
10 l = 1 dekalitr / decalitre = 2.20 galona / gallons
10 dal= 1 hektolitr / hectolitre = 22.0 galona / gallons
10 hl = 1 kilolitr / kilolitre = 220.0 galona / gallons

Miary powierzchni / Square Measures
1 miara powierzchni / square measure = 0.00155 cala kwadratowego / square inch
100  mm2  =  1  centymetr  kwadratowy  /  square  centimetre  =  0.1550  cala  kwadratowego  /
square inch
100 cm2 = 1 metr kwadratowy / square metre = 1.196 jardów kwadratowych / square yards
100 m2 = 1 ar / are = 119.6 jardów kwadratowych / square yards
100 ares = 1 hektar / hectare = 2.471 akrów / acres
100 ha = 1 kilometr kwadratowy / square kilometre = 247.1 akrów / acres

Miary objętości / Cubic Measures
1 centymetr sześcienny / cubic centimetre = 0.06102 sześciennego cala / cubic inch
1000 cm3 = 1 decymetr sześcienny / cubic decimetre = 0.03532 sześciennej stopy / cubic foot
1000 dm3 = 1 metr sześcienny / cubic metre = 1.308 sześciennego jarda / cubic yards

Temperatura / Temperature
° Farenhaita / Fahrenheit = (9/5 x ° C) + 32
° Celsjusza / Celsius = (5/9 x (x° F -32)

Negocjacje w języku obcym

Negocjacje [24] są procesem komunikacji, w którym strony prowadzą rozmowy,

wymianę informacji oraz podejmują decyzje mające na celu uzgodnienie stanowiska w danej
sprawie. Proces negocjacji składa się z trzech etapów:

Negotiations are a process of communication in which the sides hold a conversation,

exchange of information and take decisions which are aimed at agreement of a stand in
a given issue. The process of negotiations consists of three stages:
1.

Rozpoczęcie negocjacji – warto zastosować techniki psychologiczne, takie jak „efekt
pierwszego wraŜenia”, aby ukazać siebie z jak najlepszej strony, zwiększyć przychylność
i zaufanie rozmówcy, a takŜe wyeksponować swe zalety. / Beginning of negotiations – it
is worth to use psychological techniques, such as “first impression effect”, so as to show
yourself from the best side, to increase the interlocutor’s favour and confidence, and also
to display your own advantages.

Właściwe negocjacje – składają się z kilku czynności i zasad:

–

przedstawienie

współpracowników,

jeśli

są

obecni

przy

negocjacjach

i autoprezentacja,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

rozmowy wstępne – określenie problemu, a takŜe zasad negocjacji,

–

przedstawienie ofert, dokonywanie ich oceny, przekonywanie rozmówcy do ich
atrakcyjności,

–

myślenie twórcze – wysuwanie propozycji, pomysłów, rozwiązań korzystnych dla
obydwu partnerów,

–

ocena propozycji, ustępstwa na rzecz partnera, propozycje ofert,

–

zgoda na podpisanie kontraktu.

Proper negotiations – they consist of some acts and rules:
–

associates’ introduction, if they are present at negotiations and yourself presentation,

–

introductory conversations – defining of a problem and also rules of negotiations,

–

presentation of the offers, making their assessment, convincing of an interlocutor to
their attractiveness,

–

creative thinking – putting forward of propositions, ideas, solutions which are
beneficial to both partners,

–

assessment of propositions, making concessions in aid of a partner, propositions of
offers,

–

agreement on the contract signing.

Zakończenie negocjacji – stanowiska w danej sprawie, np. podpisanie lub finalizacja

kontraktu handlowego i perspektywy na dalszą współpracę z partnerem. / Ending of
negotiations – stands on a given matter, for example, signing or finalising of the trade
contract and perspectives on the further cooperation with a partner.

Style negocjacji / Styles of negotiations [3, t.1]

Miękki styl negocjacji / Soft style of negotiations:
–

utrzymanie bardzo dobrych kontaktów z partnerem, / keeping very good contacts with
a partner,

–

traktowanie partnera z zaufaniem, Ŝyczliwością i szacunkiem, / treating a partner with
confidence, kindness and respect,

–

składanie wielu ofert, / making a lot of offers,

–

brak sprzeciwu i odwoływania się do siły, / lack of opposition and referring to force,

–

czynienie ustępstw, nawet swoim kosztem, / making concessions, even at own expense,

–

przystosowanie się do partnera. / adaptation to a partner.

Twardy styl negocjacji / Hard style of negotiations:
–

osiągnięcie swojego celu, / achieving of your own goal,

–

nieŜyczliwe traktowanie partnera i okazywanie mu negatywnych uczuć, / unkindly
treating of a partner and showing him negative feelings,

–

narzucanie partnerowi swojej woli, / forcing to a partner your own will,

–

brak gotowości do ustępstw i kompromisu, / lack of readiness to concessions and
a compromise,

–

uŜywanie gróźb i sugerowanie nieuczciwości, / using threats and suggestion of
dishonesty,

–

stawianie wysokich Ŝądań, / putting high demands,

–

wymaganie od partnera większych ustępstw niŜ własne / demanding from a partner
bigger concessions than your own.

Partnerski styl negocjacji / Partnership style of negotiations:
–

osiągnięcie porozumienia zadawalającego obie strony, / reaching an agreement satisfied
both sides,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

yczliwe traktowanie partnera, / friendly treatment of a partner,

–

oddzielanie ludzi od problemu, / people’s separation from the problem,

–

składanie wielu propozycji rozwiązań, / making many proposals of solving,

–

zgoda na ustępstwa, / agreement to concessions,

–

dąŜenie do kompromisu. / striving to a compromise.

Przykładowe negocjacje w języku angielskim i polskim:

S – Salesman (Sprzedawca), B – Buyer (Nabywca) [12]
B: I would like to store some commodities in your storehouse for one month. How much does
it  cost  per  day  and  night?  /  Chciałbym  zmagazynować  trochę  towaru  w  waszym  magazynie
przez miesiąc. Ile to kosztuje za dobę?
S:. It depends what kind of commodity do you want to store up. / To zaleŜy jaki rodzaj towaru
chce Pan magazynować.
B:  I  would  like  to  store  up  200  cartoons  of  domestic  appliances,  that  is  microwaves.  /  Chcę
magazynować  200  kartonów  sprzętu  gospodarstwa  domowego,  to  jest  kuchenek
mikrofalowych.
S:  I  see.  It  is  five  palettes.  Storing  up  of  one  pallet  costs  80  zlotys  per  day  and  night.  /
Rozumiem. To jest pięć palet. Magazynowanie kaŜdej palety kosztuje 80 złotych za dobę.
B: The price is too high. I’ve just seen this storehouse and it isn’t worth such money. /
To zbyt wysoka cena. Właśnie widziałem ten magazyn i nie jest wart takich pieniędzy.
S: It is worth such money because it is well–kept and guarded round the clock. /On jest wart
tych pieniędzy, poniewaŜ jest dobrze utrzymany, chroniony całodobowo.
B:  No,  I  can’t  agree  with  you,  because  it  isn’t  in  a  good  technical  condition  and  it  needs
a major renovation.  I  can pay 50 zlotys for storing up in  your storehouse. / Nie zgadzam się
z Panem,  gdyŜ  nie  jest  on  w  dobrym  stanie  technicznym  i  wymaga  kapitalnego  remontu.
Mogę zapłacić 50 złotych za magazynowanie w Pańskim magazynie.
S: No, the price is too low. / Nie, to zbyt niska cena.
B: What about the transport of commodity? / A co z transportem towaru?
S:  If the distance is up to 30km, transport is  free.  If it’s  farther,  you must pay extra or have
your own transport. / Jeśli odległość jest do 30km, transport jest  gratis, jeśli jest dalej, musi
Pan zapłacić dodatkowo lub mieć swój transport.
B:  For  such  a  steep  price,  transport  should  be  free.  /  Za  tak  wygórowaną  cenę  transport
powinien być gratis.
S: Let’s do that: I’ll rent you the storehouse for 70 zlotys, I’ll give you free transport but you
have  to  pay  commodity  insurance  150  zlotys.  /  Zróbmy  tak:  Wynajmę  Panu  magazyn  za
70 złotych, dam transport gratis, ale musi Pan dopłacić za ubezpieczenie towaru 150 złotych.
B:  My  offer  is  60  zlotys  per  day  and  night  plus  150  zlotys  for  my  commodity  insurance.  /
Moja oferta wynosi 60 złotych za dobę plus 150 złotych za ubezpieczenie mojego towaru.
S: Right. Let’s sign the contract. / Dobrze, podpiszmy kontrakt.

S – Salesman (Sprzedawca), B – Buyer (Nabywca) [14]
S: We can deliver you the commodity today using our own transport, but you must pay for it
today paying cash or by draft. / MoŜemy dostarczyć ci towar dzisiaj własnym transportem, ale
dziś musisz zapłacić za niego gotówką lub przelewem

B: Yes, I see. But I don’t have such a big amount of money on me. I must go to the bank and
make a draft to your company’s account. So far, the price has not changed, has it? / Tak,
rozumiem, ale nie mam przy sobie tak duŜej sumy pieniędzy. Muszę iść do banku i dokonać
przelewu na konto twojej firmy. Jak dotąd cena się nie zmieniła, prawda?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

S: Yes. The price for the commodity and its transport hasn’t changed but for the loading you
must pay extra. / Tak. Cena za towar i jego transport nie zmieniła się, ale za załadunek musi
Pan zapłacić dodatkowo.
B: How much does the loading cost? / Ile kosztuje załadunek?
S: It costs 5 zlotys per hour. / Kosztuje on 5 złotych za godzinę.
B: The price is too high, especially that I have 600 packages of commodity, that is 150 pallets.
I can  pay  you  2,5  zlotys  per  hour.  How  long  will  the  loading  last?  /  To  zbyt  wygórowana
cena,  zwłaszcza,  Ŝe  ja  mam  600  paczek  towaru,  czyli  150  palet.  Mogę  Panu  zapłacić  2,5
złotego za godzinę. Jak długo będzie trwał załadunek?
S:  The  loading  will  last  about  four  hours,  but  your  price  is  too  low.  I  suggest  3  zlotys  per
hour.  /  Załadunek  będzie  trwał  około  czterech  godzin,  ale  Pana  cena  jest  zbyt  niska.
Proponuję 3 złote za godzinę.
B:  Good.  Let’s  go  and  look  at  the  merchandise.  …  All  right.  I  can  see  that  is  the  same
commodity like I ordered in your company. My employee will stay and he will watch over the
loading.  See  you  later.  I  am  going  to  the  bank.  /  Dobrze.  Chodźmy  i  obejrzyjmy  towar.  …
W porządku. Widzę, Ŝe to ten sam towar, który zamówiłem w waszej firmie. Mój pracownik
zostanie i będzie doglądał załadunku. Do zobaczenia. Jadę do banku.
S: You will be satisfied with the commodity from our company. We will be waiting for  you
and  loading  your  commodity.  /  Będzie  Pan  zadowolony  z  towaru  z  naszej  firmy.  Będziemy
czekać na Pana i ładować towar.

4.1.2.

Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń:

Czym są negocjacje?

Na czym polegają negocjacje?

Jakie wyróŜniamy etapy negocjacji?

Jakie znasz słownictwo zawodowe z dziedziny logistyki w języku angielskim?

Jak redaguje się definicje pojęć w języku angielskim?

Jakie są podstawowe zadania logistyka?

Jakie znasz jednostki miar i wag w języku angielskim?

4.1.3.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zredaguj mini słownik ze słownictwem zawodowym dla technika logistyki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,

wyszukać w tekście zwroty i słownictwo zawodowe w języku angielskim,

przetłumaczyć słownictwo i zwroty korzystając ze słowników i Internetu,

ułoŜyć słownictwo w kolejności alfabetycznej,

wydrukować słownik,

zaprezentować efekt pracy w grupie.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

materiały informacyjne,

–

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu i drukarką,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

papier formatu A4,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Przeprowadź w języku angielskim negocjacje handlowe z wybranym partnerem, które

kończą się zawarciem kontraktu handlowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

posługiwać się terminologią z zakresu logistyki, handlu i ekonomii,

zastosować zasady prowadzenia negocjacji w języku angielskim,

przeprowadzić negocjacje w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Określ pisemnie i ustnie zadania logistyka w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

obejrzeć film anglojęzyczny o pracy logistyka,

obejrzeć foldery, broszury, prospekty o pracy logistyka w języku angielskim,

przetłumaczyć na język polski niezrozumiałe fragmenty filmu, folderów, broszur,
prospektów,

dokonać selekcji materiału,

określić pisemnie i ustnie zadania logistyka,

przedstawić efekt pracy w grupie.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

film w języku angielskim o pracy logistyka,

−

telewizor i odtwarzacz VHS lub DVD,

−

foldery, broszury, prospekty o pracy logistyka w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Udziel ustnej informacji o działalności logistycznej w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

obejrzeć film anglojęzyczny o działalności logistycznej,

obejrzeć foldery, broszury, prospekty o działalności logistycznej w języku angielskim,

przetłumaczyć na język polski niezrozumiałe fragmenty filmu, folderów, broszur,
prospektów,

dokonać selekcji materiału,

określić ustnie elementy działalności logistycznej,

udzielić ustnej informacji o działalności logistycznej w języku angielskim grupie
uczniów.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

film w języku angielskim o działalności logistycznej,

−

telewizor i odtwarzacz VHS lub DVD,

−

foldery, broszury, prospekty o działalności logistycznej w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

4.1.4.

Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

opracować w języku angielskim mini słownik ze słownictwem
zawodowym dla technika logistyka?

przeprowadzić negocjacje w języku angielskim?

posługiwać się w mowie i w piśmie językiem zawodowym z zakresu
logistyki, handlu, ekonomii i biznesu?

określić w mowie i piśmie zadania logistyka?

zaprezentować efekt swej pracy?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.

Dokumentacja i korespondencja w logistyce

4.2.1.

Materiał nauczania

Prowadzenie dokumentacji i korespondencji zawodowej

Dokumentacja i korespondencja zawodowa [2, 12] wymagają stosowania słownictwa

profesjonalnego,  branŜowego.  NaleŜy  uŜywać  języka  oficjalnego,  poprawnych  struktur
gramatycznych  i  zwrotów  grzecznościowych.  Ze  względu  na  duŜą  liczbę  i  róŜnorodność
zwrotów  grzecznościowych,  naleŜy  wiedzieć,  w  jakim  kontekście  moŜna  uŜyć  danego
sformułowania. Oto najbardziej popularne zwroty grzecznościowe języka  angielskiego [6, 7,
8, 12, 20]:
1.

Zwroty grzecznościowe na powitanie: Good morning (dzień dobry), zwrotu tego uŜywa

się rano, do godzin południowych, good afternoon (dzień dobry), zwrotu tego uŜywa się
po południu, good evening (dobry wieczór), welcome to our company (witamy w naszej
firmie), it’s a pleasure for us to welcome you in our company, madam (to dla nas
przyjemność gościć Panią w naszej firmie),

Zwroty grzecznościowe na poŜegnanie: Good bye (do widzenia), Good night (dobranoc),

Have a nice day (Ŝyczę miłego dnia), Good luck (powodzenia).

Przeprosiny: Sorry (Przepraszam), w znaczeniu, przykro mi, jeŜeli chcemy przeprosić,

wyrazić  Ŝal,  ubolewanie,  gdy  coś  złego  się  stanie,  np.  I’  m  sorry,  it  was  my  fault.
(Przepraszam,  to  był  mój  błąd),  I  would  like  to  apologise  (Chciałbym  przeprosić),  np.
I would  like  to  apologise  sir  for  being  late.  (Chciałbym  przeprosić  Pana  za  spóźnienie.),
I’m  afraid  (Obawiam  się),  np.  I’m  afraid  that  we  haven’t  got  any  fruit  in  our  offer.
(Obawiam się, Ŝe nie mamy Ŝadnych owoców w naszej ofercie).

Zwroty grzecznościowe kierowane do klienta: Sir (Proszę Pana), Madam (Proszę Pani).

Podziękowania: Thank you / very much (Dziękuję bardzo), Thanks you once again

(Jeszcze raz dziękuję), I’m grateful (Jestem wdzięczny), Best wishes (Najlepsze
Ŝ

yczenia). All the best (Wszystkiego najlepszego).

Zwroty grzecznościowe stosowane podczas prezentacji oferty firmy lub sprzedaŜy

produktów: With pleasure, madam. (z przyjemnością proszę Pani), Would you like..., sir?
(Czy chciałby Pan ...?), May / Can I help you, sir? (Czy mogę Panu pomóc?) Zwrot
z

uŜyciem słowa ‘may’ jest bardziej grzecznościowy niŜ z ‘can’, poniewaŜ wyraŜa on

prośbę o przyzwolenie. Natomiast zdanie z ‘can’ stosuje się w znaczeniu czy jestem
w stanie pomóc. Let me ..., madam.(Proszę mi pozwolić ...), Would you prefer .., sir?
(Czy wolałby Pan…?)

WyraŜanie Ŝyczeń i Ŝądań w języku angielskim

śą

dania i Ŝyczenia wyraŜa się zarówno w języku angielskim mówionym, jak i pisanym.

Do najbardziej popularnych i najczęściej uŜywanych zwrotów wyraŜających Ŝyczenia naleŜą
[11, 17]: I would … you, sir… (Chciałbym Panu …), np. I would tell you, sir … (Chciałbym
Panu powiedzieć …), Could you … sir, please? (Czy mógłby Pan…?), np. Could you give me
your  telephone  number  sir,  please?  (Czy  mógłby  mi  Pan  dać  Pana  numer  telefonu?),  I  need
a favour  (mam  prośbę),  to  ask  sb  for  sth  (prosić  kogoś  o  coś),  Can  /  could  I  ask  you  to  do
something  for  me,  please?  (Czy  mogę  pana  o  coś prosić?),  I’d be very  grateful if  you could
correct it. (Bardzo byłbym wdzięczny, gdyby Pan to poprawił.).

Do wyraŜania Ŝądań uŜywa się w języku angielskim mówionym i pisanym następujących

zwrotów [11, 17]: to demand, to request (Ŝądać), to demand sth from sb (Ŝądać czegoś od
kogoś), to make a demand (zwrócić się z Ŝądaniem), on demand (na (kaŜde) Ŝądanie), must

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

(musieć – w znaczeniu uznawać za potrzebne), have to (musieć – w znaczeniu podlegać
przymusowi).
Oto przykład listu, w którym wyraŜane są prośby [21]:

Dear Sir / Madam,

Our agents in Germany have asked us for quotations for 10 000 jars of marmalade to be

sold in a “Best of Britain” week in a big department store chain throughout Germany.

Please let us know the quantities you can deliver and quote your best terms of delivery.

Yours faithfullyy,
Susan Rollins
Sales Manager

Szanowny Panie / Pani,

Nasi pośrednicy w Niemczech poprosili nas o wyceny 10 000 słoików marmolady na

sprzedaŜ podczas tygodnia „Najlepsze Brytyjskie” w sieci duŜych domów towarowych
w całych Niemczech. Proszę podać nam ilość, jaką moŜecie dostarczyć i terminy dostawy.

Z powaŜaniem,
Susan Rollins
Kierownik działu sprzedaŜy

Oto przykład listu, w którym wyraŜane są Ŝądania [21]: Reminder / Ponaglenie

Dear Mr King,

The long delay in the payment squaring by your company has caused us a great deal of

concern.  We  stated  clearly  in  our  contract  that  the  payment  from  the  ordered  and  delivered
commodities must reach us no later than 30 day of each month. In spite of repeated letters and
telephone  conversation,  we  still  haven’t  received  payment.  We  demand  our  payment  and
fulfilling  the  contract  conditions,  otherwise  we  can  see  no  alternative  but  to  cancel  our
cooperation and contract.

Yours sincerely,
William Ant,
Marketing Director

Drogi Panie King,

Długie opóźnienie w uregulowaniu płatności przez Pańską firmę wywołało u nas wiele

niepokoju. Postanowiliśmy jasno w naszej umowie, Ŝe płatność za zamówione i dostarczone
towary  musi  dotrzeć  do  nas  nie  później  niŜ  30  dnia  kaŜdego  miesiąca.  Mimo  wielokrotnych
listów  i  rozmów  telefonicznych,  nadal  nie  otrzymaliśmy  zapłaty.  Domagamy  się  zapłaty
i dotrzymania  warunków  kontraktu,  w  innym  przypadku  nie  widzimy  innej  moŜliwości,  jak
uniewaŜnić naszą współpracę i kontrakt.

Z powaŜaniem,
William Ant,

Dyrektor do spraw marketingu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W korespondencji anglojęzycznej [21] naleŜy teŜ uŜywać języka oficjalnego

i właściwych  nagłówków.  Wypowiedź  pisemna  powinna  być  prawidłowo  zaadresowana
i czytelnie  podpisana.  Nie  uŜywa  się  skróconych  form  wyrazów  ani  języka  kolokwialnego.
KaŜdy rodzaj pisma ma swoja odrębną strukturę, której naleŜy przestrzegać. Jeśli nie znamy
nazwiska  adresata,  wówczas  kaŜdy  list  oficjalny  rozpoczyna  zwrot  Dear  Sir  or  Madam
(Szanowny  Panie  lub  Pani),  a  kończy  –  Yours  faithfully  (z  powaŜaniem).  W  listach
adresowanych  do  osoby  znanej  z  nazwiska,  np.  Mr.  Wilson,  naleŜy  uŜyć  zwrotu  Dear  Mr.
Wilson (Szanowny Panie Wilson), a zakończyć list zwrotem Yours sincerely (z powaŜaniem).
Jeśli  piszemy  list  w  imieniu  firmy,  wówczas  naleŜy  posługiwać  się  zaimkiem  “we”  (my)
w całym liście. JeŜeli zaś piszemy jako osoba prywatna, w swoim własnym imieniu, to wtedy
uŜywamy form “I” (ja), “me” (mnie), itd.

Opracowywanie pisemnych ofert dla klienta

Oferta usługowo – handlowa [2, 7] powinna zawierać zwroty grzecznościowe, a nie

kolokwialne.  Trzeba  zadbać  o  właściwy  styl  wypowiedzi,  czyli  uŜywać  języka  oficjalnego,
a nie  potocznego.  Od  jakości  takiej  oferty  zaleŜy,  czy  usługi  i  oferowane  dobra  zostaną
sprzedane,  gdyŜ  jest  ona  pewną  formą  promocji,  a zarazem  reklamy  firmy.  Jeśli  partner
handlowy  nie  potrafi  samodzielnie  podjąć  decyzji  co  do  świadczonych  usług  czy
oferowanych dóbr, wówczas moŜna mu zasugerować pisemnie najkorzystniejsze rozwiązanie.

W pisemnej ofercie firmy dla klienta powinny znaleźć się podstawowe dane

o przedsiębiorstwie,  typu  nazwa,  adres  i  informacje  na  temat  specyfiki  jego  działalności.
Następnie naleŜy umieścić asortyment produktów wraz z ceną jednostkową netto i brutto.
Przykładowa oferta firmy logistycznej w języku polskim i angielskim [21]:

Firma Vega / Vega Company
ul. Długa 57, Zieleniec 32-123 / 57, Long Street, 32-123 Zieleniec
Tel./Fax (012) 678-78-54
Firma  Vega  specjalizuje  się  w  dostarczaniu  przesyłek  oraz  paczek  w  krajach  Unii
Europejskiej.  /  Vega  Company  specialises  in  delivery  of  parcels  and  packages  in  countries
of the European Union. Oferujemy najniŜsze ceny za nasze usługi, które wykonujemy szybko,
tanio  i  solidnie.  /  We  offer  the  lowest  prices  for  our  services  which  we  are  fast,  cheap  and
reliable.  Specjaliści  firmy  Vega  udzielają  konsultacji  w  zakresie  transportu  krajowego
i międzynarodowego.  The  experts  of  Vega  Company  provide  consultations  in  domestic  and
international transport.

Nazwa produktu / Product name

Cena jednostkowa netto
za kilometr / Net unit
price for one kilometre

Cena jednostkowa brutto
za kilometr / Gross unit
price for one kilometre

Dostarczenie paczki do 1kg /
Delivery of a parcel up to 1kg

2. Dostarczenie paczki o wadze od

1kg do 10kg / Delivery of
a parcel from 1kg to 10kg

Dostarczenie paczki o wadze od
10kg do 25kg / Delivery of
a parcel from 10kg to 25kg

Dostarczenie paczki o wadze od
25kg do 100kg Delivery of
a parcel from 25kg to 100kg

Dostarczenie przesyłki listowej /
letter delivery

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

List dotyczący zlecenia usługi

List dotyczący zlecenia usługi [16] powinien być zwięzły i zawierać konkretne

informacje. NaleŜy uŜywać zwrotów grzecznościowych, języka oficjalnego oraz nie stosować
skrótów. W nagłówku zawarte są informacje takie jak nazwa i adres nadawcy oraz odbiorcy,
telefony kontaktowe i data. W treści listu zamieszcza się nazwę usługi oraz termin jej
realizacji. MoŜna teŜ napisać o sposobie płatności za usługę.

Date:12. 11. 2007.

From: Warehouse ‘Green’
To: Logistic Company “Fast and Safe”
Telephone/Fax (048) 332-45-78

Please deliver to our warehouse the following goods: 15 packets of carrots, 10 cartons of

bananas, 5 cartons of oranges and 300 kilos of potatoes. We would like to know if you have
fresh cauliflowers, if so, please deliver us 30. Please deliver the merchandise tomorrow
morning till 10 a.m. Cash payment.
The warehouse address: 15, Flower Street, Radom.
Opening hours: 6 a.m. – 6 p.m.
Please confirm above order as soon as it is possible.
Regards,
John Smith
The warehouse manager

Data:12. 11. 2007.

Od: hurtowni „Zieleniec”
Do: Firma logistyczna “Szybko i bezpiecznie”
Telefon/Faks (048) 332-45-78

Prosimy o dostarczenie do naszej hurtowni następujących towarów: 15 paczek marchwi,

10 kartonów bananów, 5 kartonów pomarańczy i 300 kg ziemniaków. Chcielibyśmy
wiedzieć, czy macie kalafiory, jeśli tak, prosimy o dostarczenie 30 sztuk. Prosimy
o dostarczenie towaru jutro rano do godziny 10.00. Płatność gotówką.
Ares hurtowni: ul. Kwiatowa 15, Radom.
Godziny otwarcia: 6.00 – 18.00
Prosimy o potwierdzenie powyŜszego zamówienia tak szybko jak to moŜliwe.
Pozdrowienia,
John Smith
Kierownik hurtowni

List handlowy

Prawidłowo zredagowany list handlowy powinien być zwięzły, zawierać konkretne

informacje i utrzymany w tonie grzecznościowym. List handlowy w języku angielskim składa
się zwykle z trzech części [21]:
1.

Wstęp – beginning (jeden akapit), w którym określa się temat listu.

Rozwinięcie  –  main  body  (jeden  lub  dwa  akapity),  gdzie  przedstawia  się  w  sposób
metodyczny  temat  listu  wskazany  poprzednio  we  wstępie,  wymienia  dane  i  argumenty,
szczegółowe  wyjaśnienia  oraz  określa  się  w  ogólnym  zarysie  linię  proponowanego
działania.

Zakończenie – conclusion (jeden akapit), zwykle przeznaczone jest na zwroty
grzecznościowe, których celem jest wywarcie korzystnego wraŜenia na czytelniku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Układ konkretnego listu zaleŜy od jego celu. Zamieszczenie w nagłówku tematu listu

sprawia,  Ŝe  list  szybko  dochodzi  w  określone  miejsce,  wzbudza  zainteresowanie  czytelnika
i oszczędza  czas.  W  liście  handlowym  naleŜy  zawierać  konkretne  informacje,  udzielać
pełnych,  szczegółowych  informacji  dotyczących  dat,  cen,  cech  artykułów  czy  usług.  NaleŜy
wyszczególnić ich numery i części składowe, jeśli takowe posiadają, poniewaŜ to, co nadawca
uwaŜa za oczywiste, nie musi być znane odbiorcy. Nie naleŜy rozpoczynać ostatniego zdania
listu od imiesłowu czasu teraźniejszego, np. hoping, wishing, czy Thanking for  your prompt
attention  to  your  order,  a  zwykłym  grzecznościowym  zwrotem,  np.  We  thank  you  for  your
prompt attention to our order.

JeŜeli potrzebujemy wielu informacji lub chcemy przedstawić szczegółową prośbę,

naleŜy napisać specjalny list, tzw. a letter of enquiry (list z zapytaniem), w którym moŜna
pytać o wiele informacji, między innymi o:

−

szczegółowy opis towarów, którymi jesteśmy zainteresowani,

−

sposób dostawy,

−

dostępność towarów i termin dostawy,

−

ulotki, katalogi, foldery, oferty,

−

wzory, próbki,

−

ceny,

−

warunki płatności, sposób przewozu i ubezpieczenia towaru.

Oto przykład listu handlowego [21]:

21 December 2007.

Trans Company
8, Long Street
London
SW2P 4XY
Tel. 031 557 4531

Ms Helmtraud Schultz
Leather Clothes Manufacture
98, Karl Marks Strasse
Berlin 54 800
Germany
Tel. 043 786 902

Dear Ms Schultz,

We saw your leather products at London Trade Fair in August this year and we are sure

that they would find a market in our part of the country.

Our company can deliver them fast to each place in our country. We carry a fairly large

stock and we are always in need of supplies from quality manufactures like yourselves.

Would you kindly send us your current catalogues and price list. If your prices are

competitive, you can count on regular and substantial orders from us.

We look forward to hearing from you soon.

Yours sincerely,

Thomas Black
Sales Manager

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Firma Trans

21 grudnia 2007.

ul. Długa 8
Londyn
SW2P 4XY
Tel. 031 557 4531

Pani Helmtraud Schultz
Fabryka odzieŜy skórzanej
ul. Karola Marksa 98
Berlin 54 800
Niemcy
Tel. 043 786 902

Szanowna Pani Schulz,

Widzieliśmy Państwa produkty skórzane na targach w Londynie w sierpniu tego roku

i jesteśmy pewni, Ŝe mogłyby one znaleźć się na rynku w naszej części kraju.

Nasza firma moŜe dostarczyć je w kaŜde miejsce naszego kraju. Przewozimy dość duŜo

towaru i zawsze potrzebujemy towarów od producentów oferujących dobrą jakość produktów
jak Państwo.

Czy bylibyście Państwo na tyle uprzejmi, aby przesłać nam wasze aktualne katalogi

i ceny katalogowe. Jeśli Państwa ceny są konkurencyjne, moŜecie liczyć na regularne
i znaczne zamówienia od nas.

Czekamy na wiadomość od Państwa,

Z powaŜaniem,

Thomas Black
Kierownik działu sprzedaŜy

List handlowy moŜe być równieŜ wysłany pocztą elektroniczną. Zamieszcza się w nim

nazwę  adresata,  nadawcy  listu,  jego  adres  e–mail,  datę,  temat  oraz  treść  listu.  W  liście
umieszcza  się  zapytania  ofertowe,  jakim  asortymentem  towarów  czy  usług  jesteśmy
zainteresowani,  jaka  jest  ich  cena.  MoŜna  teŜ  zwrócić  się  z  prośbą  o  przesłanie  katalogów,
cenników, albo fotografii określonego towaru.

To: “Medical Equipment” warehouse
From: Clinic “Health”
Email address: agrieq@wp.pl
Date: 5 th February 2007
Subject: A trade offer

We would like to get to know about your latest trade offer of surgical instruments and its

current prices. If you have a wide range of new products and competitive prices, you can
count on regular orders from us. Please send us your new catalogue and price lists.
Regards,
Mark Emerald
Marketing manager

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Do: Hurtownia: “Sprzęt medyczny”
Od: Klinika „Zdrowie”
Adres e – mail : agrieq@wp.pl
Data: 5 lutego 2007
Temat: Oferta handlowa

Chcielibyśmy dowiedzieć się więcej o Waszej najnowszej ofercie handlowej narzędzi

chirurgicznych  i  jej  aktualnych  cenach.  Jeśli  macie  szeroki  asortyment  produktów
i konkurencyjne  ceny,  moŜecie  liczyć  na  nasze  regularne  zamówienia.  Proszę  o  przesłanie
nam nowych katalogów i cenników.
Pozdrowienia,
Marek Emerald
Kierownik działu sprzedaŜy

Dokumenty związane z zaopatrzeniem materiałowym w przedsiębiorstwie

KaŜde przedsiębiorstwo uŜywa róŜnorodnych materiałów, które są potrzebne do

sprawnego funkcjonowania firmy i wykonywania w niej prac. Zamówienie jest składane albo
z  inicjatywy  nabywcy,  albo  w  odpowiedzi  na  ofertę.  Jeśli  oferta  mu  odpowiada,  nabywca
składa zamówienie, często posługując się gotowym, drukowanym formularzem. JeŜeli zaś nie
ma  takiego  formularza  lub  trzeba  omówić  dodatkowo  nie  objęte  w  nim  punkty,  wówczas
niezbędny staje się list. Niekiedy pisze się tzw. kontrofertę, próbując uzyskać od sprzedawcy
pewne ustępstwa. Nabywca ma prawo anulować zamówienie w kaŜdej chwili, zanim zostanie
ono  przyjęte  przez  sprzedawcę.  Jeśli  zamówienie  zostało  juŜ  przyjęte,  a  nabywca  zmuszony
jest  je  odwołać  z  jakiegoś  powodu,  wtedy  sprawa  musi  być  omówiona  przez  strony.
W sytuacji, gdy sprzedawca zaniedba swe obowiązki, to nabywca moŜe wycofać się w kaŜdej
chwili. W zamówieniu na materiały naleŜy zamieścić następujące informacje [21]:

−

wyrazić podziękowanie sprzedawcy za ofertę lub informację, gdzie widzieliśmy
oferowane przez niego towary,

−

napisać numer zamówienia, jeśli jest on załączony,

−

wykaz potrzebnych artykułów i ich ilość,

−

ceny i metody płatności.

Dear Sir or Madam, / Szanowny Panie lub Pani,

Thank you for your offer. Please supply the following items: / Dziękujemy za ofertę.

Prosimy o dostarczenie następujących artykułów:

Order Form of Smelting Materials No. 135 / Druk zamówienia materiałów hutniczych nr 135

L.p. /
Item
number

Nazwa artykułu / Name of
article

Ilość / Quantity

Cena jednostkowa brutto /
Unit gross price

stal nierdzewna / stainless
steel

10 tonnes / 10 ton

1500 PLN

stal kwasoodporna / acid –
resistant steel

5 tonnes / 5 ton

2000 PLN

blacha uniwersalna / gauge
plate

100 sheets / 100
arkuszy

35 PLN

Total /
Razem

3 items / 3 artykuły

28 500 PLN

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Your offer includes information that the delivery is free  and  you can deliver the  commodity
within one week, thus we will expect the commodity during this week. / Wasza oferta zawiera
informację,  Ŝe  dostawa  jest  gratis  i  moŜecie  dostarczyć  towar  w  ciągu  jednego  tygodnia,
zatem spodziewamy się towaru w tym tygodniu.
Yours faithfully, / Z powaŜaniem,
Mary Clawson,
Manager of Supplies Department / Kierownik działu zaopatrzenia

W kontrofercie zamieszcza się takie informacje jak [21]:

−

powody, dla których odrzucona jest pierwsza oferta,

−

przedstawienie swojej kontroferty,

−

jeśli to moŜliwe, naleŜy zaoferować, Ŝe firma płaci pewną sumę jako zaliczkę,

−

prośba o odpowiedź na kontrofertę.

Dear Sir or Madam,

Thank you for your letter of 10 April enclosing your brochure and price list.
We have noted that your diesel is produced according to the highest environmental

standards and we are sure that this will be a good selling point here. However, there is one
disadvantage when comparing your prices to those of other diesel sellers. Because of this, we
ask you to reduce the prices quoted by 10%.

If you are prepared to do this, we should like to buy 10 000 litres per year. On our side,

we would be willing to pay 30% of the total invoice.

Please let us know as soon as possible if you can supply us on the terms quoted.

Yours faithfully,
Adam Simpson,
Manager of Supplies Department

Szanowny Panie lub Pani

Dziękujemy za list z dnia 10 kwietnia i załączoną broszurę oraz ofertę cenową.
Zwróciliśmy uwagę, Ŝe wasz olej napędowy jest produkowany według najwyŜszych

ekologicznych norm i jesteśmy pewni, Ŝe to podniesie jego atrakcyjność. Jednak jest jedna
wada porównując wasze ceny do cen innych sprzedawców oleju napędowego. Z tego powodu
prosimy o obniŜkę cen o 10%.

Jeśli będziecie gotowi to uczynić, moglibyśmy kupić 10 000 litrów rocznie. Z naszej

strony bylibyśmy skłonni zapłacić 30% ogólnej wartości całej kwoty faktury.

Prosimy o powiadomienie nas tak szybko, jak to moŜliwe czy moŜecie zaopatrywać nas

na wyŜej wymienionych warunkach.

Z powaŜaniem,
Adam Simpson,
Kierownik działu zaopatrzenia

Wypełnianie dokumentów w języku angielskim

Przed przystąpieniem do wypełniania formularza dokumentu naleŜy go dokładnie

przeczytać  wraz  z  instrukcją,  jeśli  jest  ona  załączona.  Następnie  moŜna  przystąpić  do
wypełniania  poszczególnych  rubryk,  zakreślania  stosownych  słów  i  zwrotów.  JeŜeli
formularz  nie  zostanie  prawidłowo  wypełniony,  wówczas  instytucja,  do  której  jest  on

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

kierowany  odeśle  go  do  poprawy.  Dokumenty  powinny  być  wypełniane  z naleŜytą
starannością,  uŜywając  czarnego  lub  niebieskiego  atramentu  i  wypełniając  je  drukowanymi
literami.  Jeśli  wymagany  jest  podpis,  naleŜy  złoŜyć  go  odręcznie.  Niektóre  dokumenty
wypełniane  przy  uŜyciu  komputera,  takie  jak  np.  faktura  równieŜ  wymagają  odręcznego
podpisu.  JeŜeli  wystąpią  trudności  z  wypełnieniem  czy  teŜ  zrozumieniem  treści  formularza,
naleŜy zwrócić się o pomoc do jego nadawcy [21].
Oto przykładowe formularze w języku angielskim i polskim [21]:

Faktura sprzedaŜy
Sales Invoice No. 123 / Faktura sprzedaŜy numer 123
From: W&W Company / Od: Firmy W&W
45, Rose Street, Radom 26 – 600 / ul. RóŜana 45, Radom 26 – 600
REGON No. 698 786 543 / Numer REGON
To: Max Company / Do: Firmy Max
56, Larch Street, Dęblin 26 – 680 / ul. Modrzewiowa 45, Dęblin 26 – 680
Time of sale: 07/02/07 / Data sprzedaŜy: 07/02/07
Date of issue: 07/02/07 / Data wydania: 07/02/07

Tabela 1. Faktura VAT w języku angielskim i polskim [23]

Quantity/
Ilość

Description and value per unit /
Opis i wartość za sztukę

Net value /
wartość netto

VAT rate –22% /
stawkaVAT – 22%
Gross value /
Wartość brutto

10 days

Magazynowanie

towaru

Commodity store housing 50 PLN

500 PLN

610 PLN

1 unit

Transport towaru / Commodity
transport 200 PLN
50 PLN

200 PLN

244 PLN

1 unit

Rozładunek / Unloading 30 PLN

30 PLN

36.60 PLN

1125 PLN

Total VAT / Kwota z VAT

890.60 PLN

Invoice issued by: Tom Smith / Fakturę wystawił: Tomasz Smith
Company’s stamp / Pieczęć firmy
Buyer’s signature and date / Podpis odbiorcy i data

Dokumenty celne
Deklaracja celna

W deklaracji celnej [23] zwykle zawarta jest zwięzła instrukcja jej wypełniania, np. “You

must  read  the  notes  on  the  reverse  before  completing  this  form.  Complete  all  boxes  using
black  ink  and  capital  letters”,  czyli:  „Zanim  przystąpisz  do  wypełniania  tego  formularza,
musisz  przeczytać  notkę  na  drugiej  stronie.  Wypełnij  wszystkie  okienka  uŜywając  czarnego
atramentu  i  drukowanych  liter.”  W  formularzach,  miedzy  innymi  w  deklaracji  celnej,.
wymagane są następujące informacje:
1.

Transport details – szczegóły transportu, np. Are you entering or exiting EU? / Czy
Pan/Pani wjeŜdŜa czy wyjeŜdŜa z Unii Europejskiej?, Date of EU entry/EU exit / Data
wjazdu/wyjazdu z Unii Europejskiej,

Details of Cash / Szczegóły odnośnie pieniędzy w gotówce, Type of Cash – Currency,
Amount/ Rodzaj gotówki – Waluta, Ilość,

Origin and intended use of cash / Pochodzenie i zamiary uŜycia(przeznaczenie) gotówki,

Declaration and your personal details / Deklaracja i twoje dane osobowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

List przewozowy

List przewozowy powinien zawierać następujące informacje [16]:

Miejsce wyjazdu / Place of departure
Miejsce dostarczenia towaru / Place of delivery
Ilość godzin jazdy / Number of riding hours
Termin dostawy / Time of delivery
Ilość towaru / Commodity amount
Rodzaj towaru / Kind of commodity
Wartość towaru (w przybliŜeniu) / Commodity value (approximately)
Waga towaru/ Commodity weight
Ilość palet / Number of pallets

Elementy finansów
Banki [9, t.2]
Banki centralne – obsługują budŜet państwa, najczęściej pełnią funkcję banków emisyjnych,
są uprawnione do emisji pieniądza i kontrolują jego podaŜ.
Central banks – service the Budget, they mostly function as issuing banks, they are entitled to
money issue and they control its supply.
Banki depozytowe – przyjmują krótkoterminowe wkłady (depozyty) oraz udzielają kredytów
w formie dyskonta weksli handlowych lub pod zastaw weksli i obligacji skarbowych, ale nie
mają charakteru oszczędnościowego.
Deposit  banks  –  accept  short  –  terms  deposits  and  provide  credit  in  a  form  of  trade  bills
of exchange discounts or in deposit of bills of exchange  and  government  bonds, but they do
not have any economical capacity.
Banki  hipoteczne  –  to  rodzaj  banków  komercyjnych,  które  udzielają  długoterminowych
poŜyczek zabezpieczonych na hipotece nieruchomości.
Mortgage banks – this is a kind of commercial banks which provide long–term loans secured
on a mortgage of a property loan.
Banki komercyjne – to określenie banków handlowych, hipotecznych i inwestycyjnych, które
przez gromadzenie wkładów i udzielanie kredytów powodują kreację pieniądza.
Commercial banks – this is a name of trade, mortgage and investment banks which cause the
creation of money by concentratingdeposits and providing credits.
Banki  komunalne  –  są  one  zakładane  i  wyposaŜone  w  kapitał  zakładowy  przez  samorządy
lokalne – miast i gmin.
Council  banks  –  are  founded  and  fit  with  the  capital  by  the  local  authorities  of  cities  and
districts.
Banki  międzynarodowe  –  to  międzynarodowe  instytucje  finansowe,  zakładane  w  wyniku
porozumień  międzypaństwowych  w  celu  finansowania  wymiany  handlowej  i  realizację
wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych.
International  banks  –  these  are  international  financial  institutions,  founded  as  a  result
of international  agreements  to  finance  the  trade  exchange  and  the  implementation  of  joint
investment undertakings.
Banki rozliczeniowe (clearingowe) – prowadzą rozliczenia między bankami.
Accounting (clearing) banks – carry out clearings (settlements) between banks.

Podstawowe usługi bankowe [9, t.2]

−

otwieranie, prowadzenie, zamykanie konta bankowego / opening, managing out, closing
a bank account,

−

realizowanie przelewów / transfers effecting,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

operacje pienięŜne – gotówkowe i bezgotówkowe / financial transactions (cash and
cashless),

−

pośrednictwo finansowe / financial agency,

−

usługi depozytowe / deposit services,

−

usługi kredytowe / credit services,

−

usługi rozliczeniowe / accounting services,

−

usługi związane z obsługą transakcji zagranicznych / services connected with handling of
foreign transactions,

−

usługi dodatkowe, np. wynajem skrytek, usługi ubezpieczeniowe / additional services, for
example, renting of safe/deposit boxes, insurance services,

−

wpłaty / payments,

−

wypłaty / withdrawals,

−

terminowe przyjęcie lub odstąpienie środków pienięŜnych (kredyty, depozyty) /
acceptance of the resources or giving them on time (credits, deposits),

−

przejęcie ryzyka (awal, akcept, gwarancja) / taking over risk,

−

przechowywanie papierów wartościowych i administrowanie nimi / safekeeping of
securities and managing them,

−

obsługa obrotu płatniczego wraz z emisją papierów wartościowych / handling of financial
turnover with emission of securities,

−

operacje handlowe (handel papierami wartościowymi, złotem, dewizami) / trade
operations (trade of secutities, gold, foreign exchange dealings),

−

usługi róŜne – usług konsultacyjne, doradztwo finansowe, dostarczanie informacji, itp. /
various services – consultative services, financial consultancy, providing information.

Środki płatnicze / Means of payment:

−

karta płatnicza / a debit card,

−

karta kredytowa / a credit (charge) card,

−

przelew / a transfer,

−

przelew elektroniczny / an electronic transfer,

−

czeki / cheques,

−

zlecenia stałe / standing (fixed, permanent) orders.

Rodzaje płatności / Kinds of payment:

−

gotówka / cash,

−

przelew / transfer,

−

karta kredytowa / a credit (charge) card,

−

czek / a cheque.

Analiza kosztów

Do analizy kosztów i oceny działalności przedsiębiorstwa warto sporządzić bilans oraz

rachunek porównawczy zysków i strat. Analizy finansowej dokonuje się na podstawie
sprawozdań finansowych firmy i zawiera ona następujące narzędzia pomiaru [3, t.1]:
–

analizę porównawczą danych, czyli ustalenia i ocenę wzrostu lub zmniejszenia
składników bilansu,

–

analiza struktury danych, czyli ocena kaŜdej z pozycji w kwotach ogólnych aktywów
i pasywów, która pozwala na uzyskanie informacji o istocie i zmianach struktury
poszczególnych składników bilansu,

–

analizę wskaźnikową,

–

analizę wybranych obszarów zagadnień i problemów z działalności firmy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

To the costs analysis and evaluation of the company it is worth to draw up a balance and

a comparative calculation of profit and loss. The analysis is made on the basis of the
company’s financial reports and it includes the following instruments of a measurement:
–

a comparative analysis of data, that is arrangement and evaluation of a growth or

decreasing of a balance’s components,

–

analysis of data structure, that is an evaluation each of item in general amounts of assets

and liabilities, which allows to get information about essence and changes of the structure
of particular balance components,

–

index analysis,

–

analysis of chosen areas of issues and problems from the company’s activity.

We wstępnej analizie powinno się uwzględnić porównanie danych i ich strukturę, które

ma  charakter  spiralny,  polegający  na  stopniowym  dokonywaniu  oceny  składników  bilansu,
przechodzeniu od ogółu  do szczegółów badanych elementów.  Tak zwane  „czytanie bilansu”
będące  zarazem  analizą  wstępną  ma  na  celu  zapoznanie  się  z  sytuacja  finansową  firmy
i wykrycie nieprawidłowości w jej finansach. Analizy bilansu moŜna dokonać:
1.

W przekroju poziomym, będącym analizą porównawczą danych, w którym porównuje się

aktywa i pasywa z co najmniej dwóch okresów rozliczeniowych. MoŜna teŜ ustalić
zmiany w kwotach absolutnych zachodzących w danych okresach rozliczeniowych,
ocenić finansową kondycję firmy w przeszłości i prognozować jej rozwój na przyszłość.

W przekroju pionowym, będącym uzupełnieniem analizy w przekroju poziomym

i stanowiącym oddzielną analizę aktywów i pasywów. Układ pionowy słuŜy do ustalenia,
analizy  struktur  aktywów  i  pasywów  przedstawionych  w  bilansie  analitycznym  oraz
struktury  poszczególnych  składników  ostatecznego  wyniku  finansowego  firmy.  Analiza
pionowa  umoŜliwia  ocenę  bieŜącej  sytuacji  finansowej  przedsiębiorstwa,  poniewaŜ
oblicza się udział kaŜdego ze składników majątku i kapitału w łącznej sumie bilansu.
In  an  initial  analysis,  there  should  be  taken  into  consideration  comparison  of data  and

their  structure  which  has  a  spiral  character  depending  on  gradual  evaluation  of  a balance’s
components  passing  from  totality  to  details  of  examined  elements.  So–called  “balance
reading”  being  at  the  same  time  an  initial  analysis,  is  aimed  at  familiarizing  with  financial
situation of the company and detecting irregularities in its finances. The balance analysis can
be made:
1.

In a horizontal section that is a comparative analysis of data, in which there are compared

assets and liabilities from at least two accounting periods. It is possible to establish
changes in absolute amounts occurred in given accounting periods, evaluate the financial
standing of the company in the past and forecast its development in the future.

In a vertical section, which is a supplementation of analysis in a horizontal section and

making up a separate analysis of assets and liabilities. The vertical arrangement is used to
establish assets and liabilities’ structure presented in an analytic balance and the structure
of particular components of the final financial result of the company. A vertical analysis
makes possible the evaluation of a current financial situation of the company, because the
participation each of the fortune and balance components in total amount of a balance is
calculated.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przykład skonsolidowanego bilansu firmy:

Tabela 2. Bilans firmy [opracowanie własne autora]

Okres rozliczeniowy / Accounting period

30.06.2006

31.12.2006

000 PLN

Aktywa trwałe / Durable assets

Wartości niematerialne / non material values

780

890

Materialne aktywa trwałe / Material durable assets

12, 150

12, 900

Inne aktywa finansowe / Other financial assets

Aktywa trwałe razem / Durable assets total

12, 970

13, 830

Aktywa obrotowe / Turnover assets

Zapasy / Reserves

15, 300

15, 400

NaleŜności handlowe i inne / Trade dues and other

28, 500

26, 334

Inne aktywa finansowe / Other financial assets

rodki pienięŜne i ich ekwiwalenty / Funds and their

equivalents

4, 600

5, 800

Aktywa obrotowe razem / Turnover assets total

48, 469

47, 609

Aktywa razem / Assets total

61, 439

Kapitał własny / Own capital

Kapitał podstawowy / Basic capital

10, 400

11, 200

Kapitał zapasowy / Reserve capital

34, 000

36, 000

Zysk netto okresu obrotowego / Net profit of turnover period

2, 200

2, 900

Strata okresu obrotowego / Loss of turnover period

970

810

Kapitał własny razem / Own capital total

47, 570

509, 10

Zobowiązania długoterminowe / Long–term commitments

Rezerwy długoterminowe / Long–terms reserves

Zobowiązania długoterminowe – leasing
Long–term commitments – leasing

880

872

Zobowiązania długoterminowe razem
Long–term commitments total

891

Zobowiązania krótkoterminowe / Short–term commitments

Zobowiązania handlowe i pozostałe
Trade commitments and others

10, 400

11, 100

Zobowiązania tytułem świadczeń pracowniczych
Commitments by way of employees’ benefits

Zobowiązania krótkoterminowe – leasing
Short–term commitments – leasing

170

167

PoŜyczki i kredyty krótkoterminowe
Loans and short–term credits

2, 600

2, 000

Rezerwy krótkoterminowe / Short–term reserves

1, 900

1, 800

Rezerwy krótkoterminowe razem /
Short–term reserves total

15, 088

Pasywa razem / Liabilities total

15, 979

Do dokonywania kalkulacji kosztów nie ma jednego wzorca formularza, jest ich kilka,

moŜna teŜ sporządzić własny formularz kalkulacji [21]. Oto przykładowa dzienna kalkulacja
kosztów paliwa: / Daily costs calculation of fuel:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tabela 3. Dzienna kalkulacja kosztów paliwa [opracowanie własne]

L.p. /
Item
number

Kind of fuel /

Rodzaj paliwa

Cena netto

za litr

paliwa /Net

price for

litre of fuel

Ilość

Kilometrów /

Number of

kilometres

Stan licznika

pojazdu przed

wyjazdem /

Vehicle meter

reading before

departure

Stan licznika

pojazdu po

przyjeździe /

Vehicle meter

reading after

arrival

benzyna / petrol 4,05 PLN

560km · 4,05 PLN
= 2268 PLN

85 000

85 560

gaz / gas

1,90 PLN

700km ·1,90 PLN
= 1130 PLN

93 000

93 700

olej napędowy /
diesel

3,66 PLN

650km · 3,66 PLN
= 2379 PLN

98 000

98 650

Razem/ Total

5777 PLN

276 000

277910

4.2.2.

Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jak naleŜy prowadzić dokumentację i korespondencję zawodową w języku angielskim?

Jakie są zasady prowadzenia korespondencji zawodowej w języku angielskim?

Jakim słownictwem naleŜy operować prowadząc dokumentację i korespondencję
zawodową w języku angielskim?

W jaki sposób wyraŜa się Ŝyczenia i Ŝądania w języku angielskim?

Jak redaguje się pisemną ofertę w języku angielskim?

Jakie elementy zawiera list dotyczący zlecenia usługi?

Z czego składa się list handlowy?

Jak naleŜy redagować dokumenty związane z zaopatrzeniem materiałowym
w przedsiębiorstwie?

Jak naleŜy wystawiać fakturę w języku angielskim?

10.

Jakie informacje muszą być zawarte w dokumentacji celnej typu list przewozowy
i deklaracja celna?

11.

Jak opiszesz rodzaje banków w języku angielskim?

12.

Jakie opiszesz podstawowe usługi bankowe po angielsku?

13.

Jakie znasz środki płatnicze w języku angielskim?

14.

Jakie znasz rodzaje płatności po angielsku?

15.

W jaki sposób moŜna dokonać analizy kosztów w języku angielskim?

16.

Jakie elementy powinna zawierać analiza kosztów typu bilans w języku angielskim?

4.2.3.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Pracując w parach przeprowadźcie korespondencję zawodową realizowanego zadania

logistycznego w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

przeczytać ze zrozumieniem wzory korespondencji handlowej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wypisać potrzebne zwroty z wzorów korespondencji,

zastosować zasady prowadzenia korespondencji zawodowej w języku angielskim,

zredagować wybrany dokument dotyczący realizowanego zadania logistycznego
w języku angielskim, np. list handlowy,

przeprowadzić korespondencję zawodową w języku angielskim przy uŜyciu Internetu,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

stanowiska komputerowe z drukarkami i dostępem do Internetu,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

obowiązujące podręczniki zawodowe,

–

wzory korespondencji handlowej,

–

pakiety multimedialne,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Sporządź w języku angielskim dokumentację związaną z działalnością logistyczną.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

przeczytać ze zrozumieniem wzory dokumentacji,

dokonać analizy wzorcowej dokumentacji,

zastosować zasady redagowania dokumentacji w języku angielskim,

sporządzić wybraną dokumentację związaną z działalnością logistyczną w języku
angielskim,

wydrukować zredagowaną dokumentację,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

stanowiska komputerowe z drukarkami,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

wzory dokumentów, umów, listów handlowych, ofert,

–

obowiązujące podręczniki zawodowe,

–

pakiety multimedialne,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Wypełnij w języku angielskim formularze związane z działalnością logistyczną takie jak:

faktura, firmowy druk zamówienia, deklaracja celna.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

przeczytać ze zrozumieniem druki formularzy w języku angielskim,

zgromadzić odpowiednie zwroty i słownictwo,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wypełnić formularze w języku angielskim,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

formularze faktur, firmowych druków zamówienia, deklaracji celnej w języku
angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

obowiązujące podręczniki zawodowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 4

Przeprowadź rozliczenie finansowe z partnerem anglojęzycznym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

wysłuchać nagrania z konwersacją na temat rozliczenia finansowego w języku
angielskim,

wynotować potrzebne zwroty z nagrania,

dokonać analizy wzorcowych formularzy z rozliczeniami finansowymi,

opracowywać rozliczenie finansowe w języku angielskim,

opracować scenariusz konwersacji,

przeprowadzić rozliczenie finansowe z partnerem anglojęzycznym,

zastosować zwroty grzecznościowe uŜywane w rozmowie w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

nagranie z konwersacją na temat rozliczenia finansowego w języku angielskim,

–

magnetofon,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

wzory rozliczeń finansowych,

–

obowiązujące podręczniki zawodowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 5

Wyszukaj w Internecie oferty i inne informacje w języku angielskim związane

z działalnością logistyczną, a następnie wykorzystaj je w pracy logistyka.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać materiał nauczania (pkt 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

wyszukać w Internecie oferty i inne informacje w języku angielskim związane
z działalnością logistyczną,

dokonać analizy i selekcji materiałów,

odpowiedzieć na wybraną ofertę przy uŜyciu Internetu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wykorzystać wybrane informacje w pracy logistyka,

przedstawić rezultat swej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

4.2.4.

Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

prowadzić korespondencję zawodową w języku angielskim?

redagować korespondencję zawodową w języku angielskim?

czytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim?

sporządzić dokumentację zawodową w języku angielskim?

wypełnić w języku angielskim formularze związane z działalnością
logistyczną?

przeprowadzić w języku angielskim rozliczenie finansowe
z partnerem anglojęzycznym?

wyszukać w Internecie oferty i informacje związane z działalnością
logistyczną i wyszukać je w pracy logistyka?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3.

Proces technologiczny produktów i zarządzanie łańcuchem
dostaw

4.3.1.

Materiał nauczania

Proces technologiczny produktów

Proces technologiczny [23] to podstawowa składowa procesu produkcyjnego,

bezpośrednio  związana  z  przetwarzaniem  surowców  w  określone  produkty  i  jest  on
realizowany  w wydziałach  produkcyjnych  zakładów.  W  ujęciu  systemowym  proces
technologiczny  definiuje  się  jako  układ  dynamiczny  z  wejściem  w  postaci  strumienia
surowców,  energii  i informacji  oraz  wyjściem  w  postaci  strumienia  produktów.  Proces
technologiczny to ciąg odpowiednio dobranych i uporządkowanych podstawowych zabiegów
technologicznych, które dzieli się na procesy i operacje jednostkowe.

Technological process is a basic component of a production process, directly connected

with  processing  of  raw  materials  into  specific  products  and  it  is  carried  out  in  production
departments  of  factories.  From  a  system  perspective,  technological  process  is  defined  as
a dynamic  order  with  entry  in  a  form  of  raw  materials,  energy  and  information  stream  and
leaving in a form of products stream. Technological process is a sequence of properly selected
and arranged basic technologic efforts which are divided on the process and unit operations.

Surowce to materiały lub substancje wyjściowe, które są przetwarzane w trakcie procesu

technologicznego. The raw materials are materials or starting substances processed during the
technological process.

Produkty to materiały lub substancje wytwarzane w procesie technologicznym w wyniku

przerobu surowców. The products are materials or substances produced in the technological
process as a result of the raw materials processing.
Podział produktów: Division of the products:

−

produkt  główny  (końcowy)  jest  zasadniczym  celem  organizacji  określonego  procesu
technologicznego.  Powstaje  zawsze  w  ostatniej  fazie  złoŜonego  z  kilku  faz  procesu
technologicznego / the (end) final product is a fundamental goal of specific technological
process  organisation.  It  always  comes  into  existence  in  the  last  stage  of  some  stages  of
a complex technological process,

−

produkty  pośrednie  (półprodukty)  powstają  w  trwałej  postaci,  w  określonym  stadium
złoŜonego  z  kilku  faz  przeróbki  procesu  technologicznego  /  indirect  products  come  into
existence  in  a  durable  form  in  a  specific  stage  consisting  of  some  stages  of  a  complex
technological process,

−

produkty uboczne są wynikiem procesu technologicznego, ale nie stanowią zasadniczego
celu  procesu,  zwykle  są  wykorzystywane  do  innych  celów  (surowce  wtórne  lub  mogą
słuŜyć  do  regeneracji  surowców  pomocniczych)  /  by–products  are  a  result
of a technological process, but they don’t constitute the fundamental goal of the process,
they  are  usually  used  for  other  goals  (recyclable  materials  or  they  can  be  used
in regeneration of auxiliary raw materials),

−

produkty odpadowe nie mają Ŝadnego zastosowania w procesie, w którym powstały (np.
produkt  szkodliwy  dla  środowiska  i  nieprzydatny  bez  zastosowania  dodatkowych
zabiegów  przetwórczych);  po  przeróbce  moŜe  on  być  wykorzystywany  jako  surowiec
wtórny  w  innych  procesach  technologicznych  /  waste  materials  don’t  have  any
application  in  a  process  where  they  have  come  into  existence  (for  example,  harmful
products  for  environment  and  useless  without  additional  processing  operation
application);  after  the  processing  they  can  be  used  as  recyclable  materials  in  other
technological process.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Operacja technologiczna to część procesu technologicznego obejmującego całokształt

czynności wykorzystywanych na jednym przedmiocie przez jednego lub kilku pracowników
na jednym stanowisku pracy bez przerw na wykonanie innej pracy.

Podstawowe procesy technologiczne to elementarne etapy procesów produkcyjnych.

RozróŜnia się podstawowe procesy o charakterze fizycznym, np. ogrzewanie, suszenie lub
chemiczne, które moŜna dzielić między innymi według typu reakcji chemicznej, np.
utlenianie.

Przykład procesu technologicznego mięsa:

−

umycie mięsa,

−

zmielenie mięsa,

−

dodatki,

−

uformowanie wyrobów,

−

smaŜenie (proces jednostkowy).

Blok schematyczny technologii produktu na przykładzie mleka

Rys. 2. Blok schematyczny technologii produktu [opracowanie własne]

CP – punkt kontrolny / controlling point
CCP – krytyczny punkt kontrolny / critical controlling point
HCCP – bezpieczny, zdrowy towar / safe and healthy commodity
Strefy zielone – są to obszary robocze, gdzie nie występuje ryzyko zanieczyszczeń gotowych
lub pasteryzowanych produktów. / Green zones – are working areas where the risk of the end
or pasteurized products pollution doesn’t occur.
Strefa Ŝółta – są to obszary gdzie ryzyko dla produktu ze strony zanieczyszczenia środowiska
jest  ograniczone.  Strefy  Ŝółte  stanowią  granicę  ze  strefami  wysokiego  ryzyka,  spełniając
funkcję tzw. bariery higienicznej. / Yellow zones – the areas where the risk for a product from
the side of environmental pollution is limited.
Strefy  czerwone  –  są  to  obszary  o  wymaganiach  higienicznych  najwyŜszego  stopnia,  gdzie
np. produkt pasteryzowany naraŜony jest na oddziaływanie środowiska pomieszczenia i ludzi.

Odbiór mleka / Milk collection

CP 1 Czyszczenie mleka / Milk cleaning
CP 2 Normalizacja – 3,2 % tłuszczu /
Standardization – 3,2% of fat
Homogenizacja / Homogenization

CCP Pasteryzacja 83 + - 2ºC

Pasteurization 83 + - 2ºC

Oziębianie – 2 - 4 ºC / Cooling

CP 3 Magazynowanie / Storing

Dystrybucja / Distribution

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Red zones – the areas with the highest level of sanitary requirements where, for example,
a pasteurized product is exposed to influence of room environment and people.

Zarządzanie łańcuchem dostaw towarów w formie tradycyjnej w gospodarce
elektronicznej

W zarządzaniu łańcuchem dostaw, [26] świadomie podejmowane decyzje i działania

zmierzające do kompresji czasu reakcji na potrzeby klientów mogą przynieść poŜądane efekty
w  postaci  zwiększonych  przychodów.  JednakŜe  stosowane  wbrew  uwarunkowaniom
otoczenia  i  potencjałowi  wewnętrznemu  łańcucha,  tworzą  ryzyko  przekroczenia
akceptowanego  poziomu  kosztów  z  powodu  nadmiernie  rozbudowanych  struktur  lub
procedur współdziałania

In Supply Chain Management (SAP), consciously taken decisions and activities leading

to a response time compensation on client’s needs, can bring desirable effects in the form
of increased income. However, if they are used against factors of environment and internal
potential of the chain, they create a risk of exceeding the acceptable level of the costs because
of excessively extended structures or procedures of cooperation.

Do efektywnego zarządzania łańcuchem dostaw stosowane są nowoczesne metody takie

jak strategia szybkiej reakcji (QR). Jej  głównym  celem jest jak najszybsze zidentyfikowanie
i zaspokojenie  realnego  popytu  na  produkty  finalne  zgłaszanego  przez  końcowe  ogniwa
łańcucha  dostaw.  Szybka  reakcja  (QR)  jest  metodą  maksymalizacji  efektywności  łańcucha
dostaw  poprzez  ograniczenie  nakładów  na  zapasy.  Jej  załoŜenia  wymagają  specyficznych
zdolności działania [26]:

For effective supply chain management, modern methods are applied, such as Quick

Reaction strategy. Its main goal is the fastest identification and satisfying of a real demand for
final products reported by the final links of the supply chain. Quick Reaction is a method
of supply chain effectiveness maximisation through expenditure limitation on supplies. Its
assumptions need special abilities of action:

−

jednolite,  zintegrowane  sieci  logistyczne,  które  zaleŜą  od  szybko  docierającego
transportu,  strategicznych  operacji  cross  –  dockingu  i  sprawnych  systemów
przyjmowania towarów do sklepów i systemów dystrybucji / uniform, integrated logistic
networks  which  depend  on  fast  arriving  transport,  strategic  operation  of  cross  docking
and efficient systems of taking in merchandise and distribution systems,

−

stosunki partnerskie między producentami i detalistami, którzy mają dostęp do informacji
i moŜliwość współpracy / partnership between producers and retailers, who have access
to information and a possibility of cooperation,

−

korekta  projektów  operacji  wytwórczych  i  procesów  ze  względu  na  zmniejszenie
wielkości  partii  dostaw  i  czas  przestawiania  produkcji,  zwiększanie  elastyczności  oraz
skoordynowania  głównych  harmonogramów  produkcji  z  prognozami  i  bieŜącymi
zamówieniami  klientów  /  proofreading  of  manufacturing  operation  projects  and  process
for reason to reduce batch size and time of production redirection, to increase flexibility
and to coordinate main production schedules with forecasts and current clients’ orders,

−

zobowiązanie do kompleksowego zarządzania jakością (TQM), doskonalenia procesu
i „logistyki wraŜliwej obsługi” / an obligation to total quality management (TQM),
improvementof the process and „logistics of sensitive service”.

W  zarządzaniu  łańcuchem  dostaw,  skuteczna  realizacja  tej  strategii  zaleŜy  od  zastosowania
narzędzi  gospodarki  elektronicznej,  uŜywanych  do  monitorowania  zapasów  i  zachowań
klientów  za  pomocą  kodów  kreskowych  i elektronicznych  punktów  sprzedaŜy  (EPOS)  oraz
szybkiemu  przekazywaniu  aktualnych  dokładnych  informacji  za  pomocą  systemu
elektronicznej wymiany danych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

In Supply Chain Management, effective completion of this strategy depends on appliance of
electronic economy tools used for supplies monitoring and customers’ behaviour by means of
bar codes and electronic point of sales (EPOS) and fast handing over of current, exact
information by means of electronic system of data exchange.
Korzyści z zastosowania metody QR / Profits of the QR method appliance [26]:

−

zmniejszenie zapasów bezpieczeństwa, w wyniku przejścia do szybszego trybu
zamówień i krótszych cykli realizacji zamówień / reduction of safety provisions as
a result of turning to a faster mode of orders and shorter cycles of orders completion.

−

mniejsze zapotrzebowanie na tworzenie zapasów bezpieczeństwa, w wyniku szybkiej
reakcji na wzorce popytu, w połączeniu z lepiej ustalonymi, skróconymi cyklami /
smaller demand for safety stocks forming, as a result of fast reaction to demand models in
connection with better established, shortened cycles,

−

wzrost  sprzedaŜy  i  mniejsze  obniŜki  cen,  w  wyniku  szybszej  odpowiedzi  na  zmiany
w sprzedaŜy, wyŜsza rentowność i koszty całkowite w kanale logistycznym / sales upping
and smaller reduction in prices as a result of faster response on changes in sales, higher
profitability and total expenses in a logistic channels.
Koncepcja efektywnej obsługi klienta / Efficient Consumer Response Conception (ECR)
ECR  [26]  to  odnosząca  się  do  całości  przedsiębiorstwa  wizja,  strategia  i  zbiór  technik,

które, w ramach partnerskiej i opartej na zaufaniu współpracy pomiędzy dostawcą
a dystrybutorem, prowadzą do eliminacji wszystkich procesów nie przynoszących dodatkowej
wartości w łańcuchu dostaw.

ECR is concerned twith whole enterprise vision, strategy and a set of techniques which in

partnership and based on confidence cooperation between a supplier and a distributor, lead to
elimination of all processes which don’t bring extra values in a supply chain.

ECR [26] jest nowoczesną strategią zarządzania łańcuchem dostaw, według której

producenci, dystrybutorzy, handlowcy, detaliści i dostawcy usług logistycznych współpracują
ze sobą w celu lepszego, szybszego i bardziej efektywnego zaspokojenia potrzeb klienta.

ECR is a modern strategy of supply chain management, according to which, the

producers, distributors, traders, retailers and suppliers of logistic services cooperate with each
other with the aim of better, faster and more effective satisfaction of the customer’s needs.
NajwaŜniejsze zasady koncepcji ECR [26]: / The most important principles of ECR
conception:

−

nieustanne  dąŜenie  do  maksymalizacji  wartości  dostarczanych  konsumentom  poprzez
oferowanie w odpowiednim asortymencie lepszych i bardziej dostępnych produktów przy
ciągłym  zwiększaniu  komfortu  zakupów  i  jednoczesnym  obniŜaniu  kosztów
funkcjonowania  całego  łańcucha  /  unceasing  drive  to  maximise  values  supplied  to
consumers  by  offer  in  appropriate  assortment  better  and  more  available  products  when
continuous  increasing  of  shopping  comfort  and  simultaneously  costs  reduction
of functioning of the whole chain,

−

udział liderów poszczególnych ogniw łańcucha  we wdraŜaniu koncepcji ECR, którzy są
zdeterminowani  do  osiągnięcia  korzyści  poprzez  zastąpienie  starej  zasady  dominującej
w kontaktach handlowych – „winlose” – przez obopólnie korzystne alianse strategiczne /
particular participation of chain links leaders’ in the implementation of ECR idea who are
determined  to  achieve  benefits  through  replacement  old  dominated  in  trade  contacts
principle “winlose” by mutual profitable strategic alliances,

−

dokładny  i  szybki  przepływ  informacji  powinien  wspierać  decyzje  marketingowe,
produkcyjne  i  logistyczne  podnosząc  ich  efektywność  /  accurate  and  fast  transfer
of information  should  support  marketing,  production  and  logistic  decisions  increasing
their effectiveness,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

maksymalizacja procesów, które dodają wartość, towarzyszy przepływom produktów od
linii produkcyjnych do klienta, gwarantując dostępność produktów we właściwym czasie
process maximization which adds value, accompanies to products transfers from
production lines to a customer, assures products availability in appropriate time,

−

kooperujące przedsiębiorstwa uŜywają wspólnego i spójnego systemu kontroli oraz oceny
podejmowanych  działań,  za  pomocą  którego  mierzą  efektywność  całego  łańcucha
identyfikując miejsca powstawania i wielkość uzyskiwanych korzyści, co daje podstawę
do sprawiedliwego podziału zysków / cooperating enterprises use jointed and consistent
control  systems  and  an  assessment  of  taken  actions,  by  means  of  which  they  measure
the effectiveness  of  the  whole  chain  identifying  places  of  coming  into  existence  and
quantity of obtained benefits which gives a base for just division of benefit.

Rys. 3. Koncepcja efektywnej obsługi klienta./ Efficient Consumer Response Conception [www.ecr.pl]

Rys. 4. ECR – efektywny przepływ produktów uzyskiwany dzięki sprawnemu obiegowi informacji

[www.ecr.pl]

Efektywna obsługa klienta opiera się na czterech podstawowych procesach w łańcuchu
dostaw [26]: / Efficient customer service bases on four basic processes in a supply chain:

−

efektywne uzupełnianie / Efficient Replenishment,

−

efektywne zarządzanie asortymentem sklepowym / Efficient Store Assortments,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

efektywna promocja / Efficient Promotion,

−

efektywne wprowadzanie nowego produktu / Efficient New Product Introduction.
Chęć zmniejszenia poziomu zapasów w całym łańcuchu dostaw wymaga prawidłowej

synchronizacji działań jego poszczególnych ogniw. Zapewnienie niezawodności operacji we
wszystkich ogniwach łańcucha jest niezbędne dla osiągnięcia tego celu [26].

The aim to reduce supply levels in the whole supply chain needs a proper synchronization

of  activities  its  particular  links.  The  assurance  of  operation  reliability  in  all  chain  links  is
essential for achieving of this goal.
Działania  związane  z  poprawą  funkcji  operacyjnych  przedsiębiorstw  dotyczą  przede
wszystkim  [26]:  /  The  actions  connected  with  the  improvement  of  operational  functions  in
companies concern first of all:

−

podniesienia

efektywności

procesów,

skrócenia

przestojów

produkcyjnych,

odblokowaniem niewykorzystanych przestrzeni i zdolności produkcyjnych / increasing of
process effectiveness, shortening of production stoppages, unfreezing of unused spaces
and production capabilities,

−

podwyŜszenia  niezawodności  dostaw,  wskaźników  prawidłowej  realizacji  zamówień
i dostaw  na  czas  do  centrum  dystrybucji  producenta,  detalisty  czy  na  półkę  sklepową  /
increasing  of  supply  reliability,  rates  of  proper  order  accomplishment  and  delivery  on
time to producer’s distribution centre or to the shop shelf,

−

wdroŜenia określonego algorytmu niezawodności operacji / implementation of defined
algorithm of operations reliability.
Znacząca poprawa zdolności do reagowania na zmieniające się zapotrzebowanie

konsumenta oraz efektywnego uzupełniania towarów, są moŜliwe do osiągnięcia dzięki
automatyzacji zamawiania, głównie poprzez połączenie terminali kasowych w punktach
sprzedaŜy

procesem

uzupełniana.

Warunkiem

wstępnym

wdroŜenia

systemu

automatycznego zamawiania jest korzystanie z EDI i systemu kodów kreskowych [26].

Significant improvement of ability to response of the changing consumer’s demand and

efficient commodities replenishment are possible to achieve thanks to automation of ordering,
mainly through connection of cash desk terminals in points of sales with the process of
replenishment. An introductory condition of an automatic system of order implementation is
achieved by using EDI and bar codes system.

Jednym z fundamentalnych rozwiązań w koncepcji ECR jest przeładunek

komplementacyjny [26], który pozwala wyeliminować konieczność składowania towarów
w centrum dystrybucyjnym detalisty.

One of the fundamental solution, the ECR concept is cross docking, which allows to

eliminate the need for commodity storage in the retailer’s distribution centre.

Podstawą koncepcji ciągłego uzupełniania towarów [26]: jest przejście z systemu „push”

do  systemu  „pull”  poprzez  reagowanie  na  rzeczywiste  zapotrzebowanie  konsumentów.
Koncepcja  ta  moŜe  znaleźć  zastosowanie  w  kaŜdym  punkcie  przepływu  produktów
w łańcuchu  dostaw  i  jest  szczególnie  przydatna  w  przypadku  towarów  szybko  rotujących,
ś

wieŜych, psujących się i o duŜej objętości.

The basis for the constant supply replenishment concept is a transition from a “push

system” to a “pull system” through a reaction on real consumers’ demand. This concept can
be used in each case of product transfer in a supply chain and it is particularly useful in the
case of fast rotation, fresh, easily decaying and large capacity products.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 5. Schemat przeładunku kompletacyjnego [www.logistyka.net.pl]

Najczęściej stosowanymi technikami wspomagającymi ciągłe uzupełnianie towarów są

[26]: zarządzanie zapasami przez dostawcę (VMI) i wspólne zarządzanie zapasami (CMI).

The most commonly used techniques supporting constant supply replenishment are:

Vendor Managed Inventory(VMI) and Co –Managed Inventory (CMI).
VMI  [26]  jest  sposobem  współpracy  pomiędzy  klientem  i  dostawcą,  który  optymalizuje
dostępność  produktów  poprzez  ciągłe  ich  uzupełnianie  na  podstawie  informacji  o  wielkości
aktualnego popytu, przyczyniając się do redukcji kosztów obu partnerów handlowych.
Realizując załoŜenia VMI, dostawca jest odpowiedzialny za operacyjne zarządzanie zapasami
odbiorcy, odbiorca natomiast jest zobligowany do stałego przekazywania dostawcy informacji
umoŜliwiających ciągłe uzupełnianie jego produktów.
VMI  is  a  way  of  cooperation  between  a  customer  and  a  supplier  who  optimizes  products
availability  through  its  constant  replenishment  based  on  information  about  size  of  current
demand,  contributing  to  expense  reduction  of  both  trade  partners.  Realising  the  principles
of VMI,  the  supplier  takes  responsibility  for  receiver’s  operational  management  of  supplies,
however,  the  receiver  is  obliged  to  permanent  handing  over  to  the  supplier  of  information
allowing him permanent replenishment of his products.
Zmodyfikowaną,  [26]  a  jednocześnie  prostszą  formą  techniki  VMI  jest  wspólne  zarządzanie
zapasami  (CMI).  Detalista  jest  partnerem  odpowiedzialnym  za  proces  zamawiania  i  on
przekazuje  odpowiednie  informacje  producentowi,  który  składa  propozycję  zamówienia.
Propozycja  ta  jest  przekazywana  detaliście  (zwykle  poprzez  EDI  lub  pocztę  elektroniczną)
i przez niego potwierdzana.
Modified and the same time sampler form of VMI technique is co–managed inventory (CMI).
The  retailer  is  a  partner  responsible  for  an  ordering  process  and  he  transmits  appropriate
information  to  producer  who  places  an  order  offer.  This  proposition  is  transmitted  to  the
retailer (usually through EDI or electronic post) and confirmed.
Warunkiem  podstawowym  wdroŜenia  i  efektywnego  rozwoju  systemu  ECR  [26]  jest
zastosowanie  czterech  technik  umoŜliwiających  handel  elektroniczny,  a  mianowicie
elektronicznej  wymiany  danych,  elektronicznego  transferu  pieniędzy,  systemu  kodów
kreskowych i zarządzania danymi.
Basic condition of implementation and effective development of ECR system is done by four
techniques allowing e – trade, that is the data electronic exchange, money electronic transfer,
bar codes system and the data management.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

CPFR [26] to wspólne planowanie funkcjonowania biznesu, prognozowanie popytu

i podejmowanie decyzji dotyczących częstotliwości uzupełnień zapasów. CPFR jest zbiorem
nowoczesnych praktyk biznesowych wykorzystujących Internet i elektroniczną wymianę
danych (EDI), aby zredukować poziom zapasów i koszty przy jednoczesnej poprawie obsługi
konsumenta.

CPFR (Collaborated Planning, Forecasting and Replenishment) is a common planning

of the business function, forecasting of demand and taking decisions concerning the
frequency of reserves replenishment. CPFR is a set of modern business actions which use the
Internet and the data electronic exchange (EDI) to reduce the level of supplies and the cost,
at the same time to improve the consumer’s service.

Procesy CPFR [26] polegają na wspólnej pracy partnerów handlowych, poczynając od

przewidywania  wolumenu  sprzedaŜy,  następnie  poprzez  kontrolę  sprawności  systemu
logistycznego  ze  specjalnym  naciskiem  na  weryfikację  terminowości  i  wolumenu  dostaw,
które  uzupełniają  zapasy,  potem  dokonanie  korekty  planów  biznesowych  odpowiedniej  do
zgromadzonych  danych.  Na  koniec  następuje  sprawdzenie,  czy  forma  i  zakres  promocji
zostały  wybrane  właściwie,  pozwalając  na  jak  największy  zwrot  zaangaŜowanego  w  nią
kapitału.

CPFR processes rely on joint partners’ work, beginning with the prediction of the sales

volume, next, through the control of the logistic system efficiency with a special pressure on
the promptness verification and the sales volume which replenishment of the supplies, then
business plans proofreading accomplishment appropriate to gathered data. Finally, follows
the test if the form and a scope of the promotion have been chosen correctly, allowing to the
largest reimbursement of involved in it capital.

4.3.2.

Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jak zdefiniujesz produkt w języku angielskim?

Jak zdefiniujesz surowiec w języku angielskim?

Jak opiszesz przebieg procesu technologicznego produktu w języku angielskim?

Na czym polega zarządzanie łańcuchem dostaw?

Jakie są metody i koncepcje słuŜące do efektywnego zarządzania łańcuchem dostaw?

Na czym polega koncepcja szybkiej reakcji?

Jak opiszesz w języku angielskim metodę efektywnej obsługi klienta?

Jak opiszesz w języku angielskim technikę zarządzania zapasami przez dostawcę (VMI)?

Jak opiszesz w języku angielskim technikę wspólnego zarządzania zapasami (CMI)?

10.

Czym jest CPFR?

4.3.3.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opisz w języku angielskim zadania logistyczne z zakresu zarządzania łańcuchem dostaw.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

wysłuchać ze zrozumieniem tekst w języku angielskim o zarządzaniu w łańcuchu dostaw,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wypisać słownictwo branŜowe w języku angielskim,

wypisać główne zadania w zarządzaniu łańcuchem dostaw,

opisać w języku angielskim zadania logistyczne w zarządzaniu łańcuchem dostaw,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

magnetofon z płytą CD lub kasetą z nagranym tekstem o zarządzaniu łańcuchem dostaw
w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Opisz w języku angielskim proces technologiczny dowolnego produktu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

obejrzeć film w angielskiej wersji językowej o technologii produktów,

wynotować słownictwo zawodowe,

opracować schemat procesu technologicznego,

opisać proces technologiczny w języku angielskim,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

film w angielskiej wersji językowej o metodach zarządzania w łańcuchu dostaw,

–

odbiornik telewizyjny,

–

magnetowid lub odtwarzacz płyt DVD,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

4.3.4.

Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

opisać w języku angielskim zadania logistyczne z zakresu
zarządzania łańcuchem dostaw?

opisać w języku angielskim proces technologiczny produktów?

scharakteryzować w języku angielskim metodę zarządzania
w łańcuchu dostaw?

wysłuchać ze zrozumieniem tekst w języku angielskim?

skorzystać ze słowników dwujęzycznych i branŜowych?

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4.

Magazyny, zapasy i opakowania

4.4.1.

Materiał nauczania

Rodzaje magazynów
Pod pojęciem „magazyn” moŜna rozumieć [4]: / Under the term “storehouse/warehouse” can
be understood:

−

pomieszczenie, gdzie są przechowywane przedmioty / a room where the objects are
stored,

−

przedmioty, które zostały zmagazynowane / the goods which have been stored.

Magazyny  [4]  moŜna  rozróŜnić  w  zaleŜności  od  rodzaju  pracy  przedsiębiorstwa,  lokalizacji
magazynu,  typu  konstrukcji  magazynu  lub  właściciela  magazynu.  /  The  storehouses  can  be
distinguished  depending  on  kind  of  a  company  work,  warehouse  location,  a  type  of  its
construction or its owner.
Przy  przedsiębiorstwach  przemysłowych  mogą  funkcjonować  [4]:  /  By  industrial  enterprises
can function:

−

magazyny surowców, magazyny materiałów pomocniczych lub magazyny surowców
i materiałów, które funkcjonują dla zapewnienia odpowiednich surowców lub materiałów
dla zaopatrzenia produkcji / raw materials storehouses, auxiliary materials storehouses or
raw materials and materials warehouses which secure proper raw materials or materials
for production supply,

−

magazyny  przejściowe/buforowe  pojawiają  się  wówczas,  gdy  produkowane  materiały
przechodzą  wiele  stopni  produkcji  (np.  element  blaszany  przy  budowie  samochodu:
tłocznia→karoseria→lakierowanie→montaŜ końcowy). W takim wypadku moŜe pojawić
się  czas  oczekiwania  między  operacjami,  czyli  takŜe  konieczność  magazynowania
przejściowego / transition/buffer storehouses are to be found when produced materials go
through  many  levels  of  production  (for  example,  metal  elements  in  a  car  construction:
press→car  body→spraying→final  assembly).  In  this  case,  the  waiting  time  between
operations can occur and also the necessity of buffer storing,

−

magazyny  gotowych  produktów/towarów/magazyny  sprzedaŜy,  których  funkcją  jest
przechowywanie  gotowych  wyrobów  po  wyprodukowaniu,  a  przed  sprzedaŜą  /  ready–
made  products/commodities  storehouses/sales  storehouses  which  function  is  storing
ready–made goods after production and before the sale,

−

magazyny specjalne (np. magazyny narzędziowe, itp.) / special storehouses (for example,
tool warehouses, etc.).
Biorąc pod uwagę lokalizację, rozróŜnia się [4]: / Taking into consideration the location,

there are:

−

magazyny centralne, połoŜone w pobliŜu miejsc produkcyjnych / central storehouses
situated near to production sites,

−

magazyny  lokalne  są  zakładane  w  pobliŜu  obszaru  produkcyjnego  (pojedyncze  lokalne
magazyny  zakładowe),  aby  skrócić  drogę  transportową,  a  jeśli  odległość  miedzy
magazynem,  a  miejscem  produkcyjnym  jest  duŜa,  wtedy  zalecane  są  magazyny
podręczne, np. z takimi akcesoriami jak śruby, uszczelki, kable itp. / local storehouses are
established  near  the  production  area  (single  local  factory  storehouses)  to  shorten  the
transport way and if the distance between a storehouse and production place is long, then
handy  temporary  storehouses  are  recommended,  for  example,  with  such  accesories  like:
screws, seals, cables, etc.
Według  typu  konstrukcji  rozróŜnia  się  magazyny  [4]:  /  According  to  the  type  of  the

construction, there are distinguished storehouses:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

odkryte / open,

−

bunkry / bunkers,

−

silosy / siloses,

−

magazyny ze zbiornikami na ciecze / storehouses with fluid tanks,

−

magazyny płaskie / flat warehouses,

−

piętrowe magazyny / multi–storey warehouses,

−

magazyny wysokiego składowania / high storing warehouses,

−

magazyny pneumatyczne / pneumatic warehouses.
Magazyny odkryte [4] przeznaczone są do przechowywania towarów odpornych na

zmienne  warunki  atmosferyczne  oraz  w  niewielkim  stopniu  naraŜone  na  kradzieŜ  (np.
materiały  sypkie,  drewno,  materiały  budowlane).  Bukry,  silosy,  zbiorniki  na  ciecze  słuŜą  do
magazynowania  materiałów  sypkich,  cieczy  lub  gazów.  Płaskie  (jednokondygnacyjne)
magazyny  mają  około  7m  wysokości.  Magazyny  piętrowe  (wielokondygnacyjne)
są utworzone  poprzez  umieszczenie  kilku  magazynów  płaskich  na  kilku  piętrach.  Magazyny
wysokiego składowania mają wysokość powyŜej 12m. Magazyny pneumatyczne składają się
z pokrycia halowego, wykonanego z nieprzepuszczalnej (impregnowanej) tkaniny, która przy
pomocą dmuchawy nabiera kształtu balonu.

Open storehouses are

designated to storing of commodities which are resistant for

changeable  weather  conditions  or  in  slight  level  exposed  to  theft  (for  instance,  loose
materials, wood, building materials). Bunkers, siloses, fluid tanks are used for storing of loose
materials,  liquids  or  gases.  Flat,  one–storey  storehouses  are  about  7m  high.  Multi–storey
warehouses  are  created  by  putting  of  some  flat  storehouses  on  a  few  storeys.  High  storing
warehouses  are  over  12m  high.  Pneumatic  warehouses  consist  of  hall  covering  made  of
weatherproofed (impervious) cloth which by means of fan takes on a shape of a baloon.

Biorąc pod uwagę kryterium własności magazynu, rozróŜnia się [4]: / Taking into

consideration the cruteria of a storehouse properity, there are distinguished:

−

magazyn własny przedsiębiorstwa / enterprise’s own storehouse,

−

magazyn  obcy,  gdy  towary  są  przekazywane  innemu  przedsiębiorstwu  do
zmagazynowania  /  strange  (foreign)  warehouse,  when  the  goods  are  handed  over  to  the
other enterprise for storing.

Regały magazynowe wysokiego składowania

Regały półkowe / Shelf segments
Systemy  regałowe  [25]  moŜna  rozbudować  i  powiększyć,  tworząc  jedno-  lub  wielopiętrowe
zabudowy  regałowe.  W  metalowe  stelaŜe  mogą  być  zainstalowane  wysuwane  i  wsuwane
szuflady,  które  ułatwiają  segregację  towarów.  /  Segment  system  can  be  developed  and
extended,  forming  one-  or  multi–storey  segment  buildings.  In  metal  frames,  drawers  can  be
installed put and pulled out drawers which make the supplies segregation easier.

Rys. 6. Regały półkowe [25]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wybrane systemy regałów półkowych [25]: /Chosen systems of shelf segments:

−

konstrukcja wtykowa oparta na przęsłach podstawowych z dobudowanymi do nich
przęsłami bocznymi, maksymalne obciąŜenie do 2,5t, / plug and socket construction
based on basic spans with added side spans to them, maximum load up to 2,5t,

−

konstrukcja ramowa wtykowa, maksymalne obciąŜenie od 3 do 5t, / plug and socket
frame construction, maximum load from 3 to 5t,

−

regały wysokiego składowania/ regały półkowe wysokiego składowania / regały o duŜej
rozpiętości, konstrukcja ramowa, maksymalne obciąŜenie do 5t / segments of high storing
shelf segments of high storing / large span segments, frame construction, maximum load
up to 5t,

−

podstawowe segmenty wtykowe, maksymalne obciąŜenie do 5t / basic plug and socket
segments, maximum load till 5t,

−

system modułowy o spawanej konstrukcji / module system with welded construction,

−

system z ramami o duŜej rozpiętości i filarami podporowymi / system with large span
frames and abutments.

Regały paletowe / Pallet segments

Regały paletowe [25] są bardzo wytrzymałe i umoŜliwiają szybki przeładunek

materiałów w magazynie. Z systemów tych moŜna tworzyć róŜne kombinacje.

Pallet segments are very tough and they allow fast handling of materials in a warehouse.

From these systems can be made different combinations.

Rys. 7. Regały paletowe [25]

Podesty magazynowe i regałowe / Storage and modular platforms

Wielopiętrowe regały i podesty wolnonośne [25] umoŜliwiają maksymalne

wykorzystanie przestrzeni oraz realizację indywidualnych koncepcji magazynowych.

Multi–storey segments and free–loading platforms allow maximal using of the space and

accomplishment of individual storage conceptions.

Rys. 8. Podesty magazynowe i regałowe [25]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W podestach regałowych o konstrukcjach 2-, 3- i 4- piętrowych [25], regały półkowe

spełniają rolę podpór i wsporników. Jednopiętrowe konstrukcje regałowe moŜna podwyŜszać
dodając  kolejne  piętra.  Kombinacja  podestów  wolnostojących  i  wspartych  na  regałach
w swojej  ogólnej  koncepcji  tworzy  wolne  przestrzenie,  które  zapewniają  bezkonfliktowe
przyjmowanie  i wydawanie  towarów  z  magazynu.  Dołączenie  wind  do  podestów
magazynowych  i/lub  regałowych  ułatwia  manipulowanie  i  przepływ  towarów,  a  takŜe
obsługę klienta na najwyŜszym poziomie.

In modular platforms which have 2-, 3- and 4 levels, shelf segments act as supports and

brackets.  One–level  segment  constructions  can  be  made  higher  by  adding  next  levels.
A combination  of  free  standing  and  leaning  against  the  segments  platforms,  in  its  general
conception creates free spaces which provide peaceful taking and dispensing of merchandise
from  the  warehouse.  The  lifts  adjoining  the  storage  platforms  and/or  modular  platforms
makes  easier  merchandises  manipulation  and  transferring  and  the  customer’s  service  on  the
highest level.

System  regałów  przejezdnych  duŜej  nośności  /  Passable  segment  system  of  large  load
capacity

Ustawienie regałów paletowych lub wspornikowych na wózkach jezdnych [25] zapewnia

wysoki stopień wykorzystania kubatury magazynu. Dzięki temu na powierzchni będącej do
dyspozycji moŜna magazynować i kompletować maksymalnie duŜą liczbę palet, przy czym
do kaŜdej jednostki ładunkowej w kaŜdej chwili jest zapewniony bezpośredni dostęp.

The pallet or bracket segments arrangement on a pallet truck provides a high level use

of the warehouse volume. Thanks of it, on the surface being to disposition can be stored and
completed at maximum storage capacity large pallets quantity, at the same time, to each
loading unit at each moment, the direct access is secured.

Rys. 9. Podesty magazynowe i regałowe [25]

Zapasy

Zapasy [1] są to rzeczowe środki obrotowe słuŜące zapewnieniu ciągłości procesów

produkcji i dystrybucji. Nie istnieje moŜliwość produkcji bez zapasów. Gwarantują one
bezpieczeństwo zachowania ciągłości produkcji. Podstawowe rodzaje zapasów to:

Supplies are material floating assets serviceable to ensuring of the production and

distribution process continuity. The production possibility doesn’t exist without supplies.
They guarantee a safety of keeping the production continuity. The Basic kinds of supplies are:

−

zapasy cykliczne / cyclic (cyclical) supplies,

−

zapasy w drodze / supplies on their way,

−

zapasy bezpieczeństwa / supplies of safety,

−

zapasy antycypacyjne – tworzone w okresach przewidywanego wzrostu zuŜycia /
anticipative supplies – made in periods of predictable consumption increase.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zapasy produkcji w toku – zapasy cykliczne

Zapasy produkcji w toku [1] obejmują całość strumienia produkcji od momentu pobrania

z magazynu materiałów produkcyjnych do chwili przekazania wyrobu finalnego do magazynu
wyrobów gotowych. Dzielą się na zapasy pozacykliczne oraz cykliczne.

The supplies of the production progress include all of the production stream from the

moment  of  picking  up  from  the  warehouse  production  materials  to  the  moment  of  handing
over the end product to the finished articles (ready–made goods) warehouse. They are divided
into cyclic and over cyclic products.
Zapasy pozacykliczne są to wyroby będące aktualnie poza przebiegiem procesu wytwarzania.
Stanowią je wyroby oczekujące na obróbkę w magazynie produkcji w toku. / The over cyclic
products  are  articles  being  at  the  moment  aside  from  the  course  of  the  production  process.
They are wares waiting for the processing in the warehouse of the production progress.
Zapasy  cykliczne  obejmują  wyroby  aktualnie  znajdujące  się  w  procesie  wytwarzania.  Ich
ź

ródłem jest organizacja całego przebiegu procesu wytwarzania i jest ściśle związany

z długością cyklu wytwarzania.
Cyclic products include products being at the moment in the production process. Their source
is the organisation of the whole course of the production process and it is strictly connected
with the length of the production cycle.
Ze względu na aktualne miejsce przebywania, zapasy cykliczne moŜna podzielić na [1]:
Due to the place of their current location, the cyclic supplies can be divided into:

−

zapasy  operacyjne  (wewnątrzkomórkowe),  zwane  takŜe  technologicznymi,  które
stanowią  przeciętną  liczbę  wyrobów/półwyrobów  znajdujących  się  aktualnie  w  obróbce
na  stanowiskach  produkcyjnych  (wyroby  zamocowane  na  urządzeniu  produkcyjnym);  /
operational supplies (intracellular), also called technological, which make up the average
number  of  products/half–products,  being  at  the  moment  in  the  processing  on  the
production stands (products fixed on the production device);

−

zapasy  międzyoperacyjne  są  to  części  i  półwyroby  znajdujące  się  w  transporcie  i  na
składowiskach  międzyoperacyjnych  /  interoperation  supplies  are  the  elements  and  half–
products occurred in the transport and in interoperation stockpiles.

Składają się na nie: / They consist of :

−

zapas  obrotowy  wynika  z  braku  synchronizacji  pomiędzy  stanowiskami  produkcyjnymi
wykonującymi  kolejno,  następujące  po  sobie  operacje  procesu  technologicznego.
Wielkość  tego  zapasu  jest  uzaleŜnione  od  czasu  trwania  tych  operacji  oraz  ich
wzajemnego usytuowania w cyklu wytwarzania / operational supply arises from the lack
of synchronisation between the production positions making one by one operations of the
production process. The size of this supply is dependent on lasting time of these operation
and their mutual location in a production cycle.

−

zapasy bieŜące zapewniają ciągłość bieŜącej produkcji i złoŜone są z zapasu
produkcyjnego oraz zapasu rezerwowego / current supplies assure continuity of current
production and it consists of production supply and reserve supply.

Zapas  produkcyjny  to  ilość  materiałów,  jaka  jest  potrzebna  do  produkcji  w  czasie  od  jednej
do drugiej dostawy. The production supply is the quantity of materials which is necessary for
production in time from one to the other delivery.
Zapas rezerwowy to ilość materiałów, jaka jest potrzebna do produkcji, jeśli dostawa nie jest
otrzymana  w  terminie.  Zapas  ten  utrzymuje  się  z  reguły  na  okres  przeciętnego  opóźnienia
dostaw lub na czas potrzebny do zorganizowania nadzwyczajnej dostawy. The reserve supply
is a quantity of materials which is needed for production if the delivery isn’t received on time.
Zapas  bieŜący  obejmuje  zapas  produkcyjny  i  rezerwowy.  The  current  supply  consists
of production supply and reserve supply:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MoŜna wyróŜnić trzy stany (wielkości) zapasu bieŜącego [1]: / There can be distinguished
three states (sizes) of current supply:

−

stan minimalny / minimum state,

−

stan maksymalny / maximum (highest) state,

−

stan przeciętny (średni) / average (medium) state.

Stan minimalny występuje w przeddzień dostawy i jest równy zapasowi rezerwowego zapasu
produkcyjnego. / The minimum state occurs on the day before the delivery and it is equal to
reserve supply of production supply.
Stan przeciętny jest zapasem średnim złoŜonym z zapasu rezerwowego i połowy zapasu
produkcyjnego. / The average state is a medium supply consisting of reserve supply and a half
of the production supply.

Zapas bezpieczeństwa

Podstawową funkcją zapasów [4] jest zapewnienie ciągłości produkcji/sprzedaŜy

i dlatego zapas stanowi bufor między dostawą a  zapotrzebowaniem. Jednym z istotniejszych
celów  trzymania  zapasów  bezpieczeństwa  jest  ochrona  przed  zmiennością  popytu.
Najpopularniejszą  metodą  określania  tego  parametru  jest  zapas  wyraŜany  w dniach.  Jeśli
ś

rednia sprzedaŜ wynosi 10 sztuk na dzień, a zapas ten określono na „2 dni”, to wtedy poziom

bezpieczny  wynosi  20  sztuk.  Jednak  błędne  jest  traktowanie  tego  poziomu  jako  wielkości
stałej. Podstawą jego wyliczenia powinna być prawidłowa prognoza popytu/zapotrzebowania.
Jeśli nastąpi poprawa trafności prognoz, zapasy bezpieczeństwa będą mogły być zmniejszane,
co bezpośrednio ma wpływ na efekty finansowe firmy.
The  basic  function  of  supplies  is  providing  the  production  /  sale  continuity,  thus  the  supply
constitutes  a  buffer  between  a  delivery  and  demand.  One  of  the  most  important  goals  for
keeping safety supplies is a security against demand changeability. The most popular method
for description of this parameter is supply expressed in days. If the average sale amounts to 10
items  per  day  and  this  supply  is  described  for  “two  days”  thus,  the  safe  level  comes  to  20
items. However, it is wrong to treat this figure as fixed. The base of its calculation should be
a correct forecast of demand. If the improvement of forecasts accuracy occurs, safety supplies
can be reduced which has a direct influence on the financial effects of the company.

Znakowanie towaru i przygotowanie towaru do dystrybucji

Rodzaje znaków stosowanych na opakowaniach

Znaki [4] umieszczone na opakowaniach, za pomocą, których przekazywane są

podstawowe informacje o produktach i opakowaniach, moŜna podzielić na: / Signs and labels
on, by means of which the main information about products and packages is handed over, can
be divided into:

−

obligatoryjne, czyli takie, bez których zapakowany produkt nie moŜe być wprowadzony
do obrotu / obligatory marks, without which the packaged product can’t be introduced
into turnover,

−

nieobligatoryjne  (fakultatywne),  dobrowolnie  stosowane  przez  firmy,  głównie  w  celu
kształtowania  określonego  wyobraŜenia  o  produkcie  czy  firmie  /  optional  marks
(facultative),  used  voluntarily  by  companies,  mainly  for  creation  of  described  concepts
about the product or company.

Ze względu na przekazywaną treść, znaki moŜna podzielić na [4]: / On account of transmitted
content, the marks can be divided into:

−

zasadnicze, umoŜliwiające identyfikację wyrobu i wytwórcy / basic, enabling the ware
and manufacturer identification,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

informacyjne, które informują o cechach wyrobu określających jego właściwości,
przydatność, ilość, wartość itp. / informative which inform about the ware qualities
describing its properties, usefulness, quantity, value, etc.,

−

niebezpieczeństwa, wskazujące na niebezpieczne dla ludzi i otoczenia – cechy wyrobu /
dangers, pointing to the qualities dangerous to people and environment – ware’s qualities,

−

manipulacyjne, wskazujące na konieczność zastosowania określonego sposobu
obchodzenia

się

opakowaniem

podczas

przechowywania,

przemieszczania

i uŜytkowania / manipulative, pointing to the need to describe the way of treating the
package while storing, moving and using,

−

reklamowe, mające na celu promocję danego wyrobu / promotional, aimed at promotion
of a given ware.

Ze względu na formę graficzną znaków, znaki dzielą się na [4]: / On account of a graphical
marks form, the marks are divided into:

−

znak  graficzny  –  graficzne  przedstawienie  przedmiotów  lub  czynności,  wywołujących
określone  skojarzenia,  w  postaci  pisma,  symbolu  obrazkowego,  symbolu  graficznego  /
graphical  representation  of  the  object  –  showing  of  objects  or  activities,  evoking
associations in the form of a text or pictogram,

−

symbol graficzny – znak graficzny składający się z elementów geometrycznych,
wyraŜający w sposób umowny pojęcie lub przedmiot / graphical symbol – graphical mark
consisted with geometrical elements expressing in an iconic way the notion or object,

−

symbol  obrazkowy  (piktogram)  –  znak  graficzny  w  postaci  uproszczonego  rysunku
wyraŜający  w  sposób  umowny  pojęcie  lub  przedmiot.  /  picture  symbol  (pictogram)  –
graphical  mark  in  a  form  of  simplified  drawing  expressing  in  the  form  of  an  icon  the
notion or object.

Informacja fakultatywna – znakowanie nieobligatoryjne opakowań / optional information –
optional packages marking,
Informacja obowiązkowa – znakowanie obligatoryjne opakowań / obligatory information –
obligatory packages marking.

Najbardziej znaczącym dla firmy wprowadzającej produkt na rynek i dla odbiorcy –

konsumenta  jest  zakres  obligatoryjnego  znakowania,  określony  odpowiednimi  przepisami
prawnymi.  Podstawowe  obligatoryjne  informacje,  dla  wszystkich  wprowadzanych  na  rynek
produktów  są  określone  w  prawodawstwie  krajowym  w  sposób  następujący:  (Prawo
o działalności gospodarczej, Dz.U. Nr 101/99, poz. 1178, Rozdz. 2, Art. 12): „Przedsiębiorca
jest obowiązany do zamieszczania na towarach lub na ich opakowaniach wprowadzanych do
obrotu  informacji  w  języku  polskim  zawierających  /  For  the  company  introducing  a  product
on  the  market  and  for  the  consumer,  the  most  important  is  the  range  of  obligatory  marking
described by appropriate acts. Basic obligatory information, for all introduced products on the
market  are  described  in  national  legislation  in  the  following  way:  (Business  Activity  Code,
Law  Gazette  No  101/99,  item  1178,  Unit  2,  Article  12):  “The  producer  is  obliged  to  place
information  in  Polish  on  commodities  or  on  their  packages  introduced  in  turnover,  which
include:

−

„oznaczenie przedsiębiorcy – producenta towaru i jego adres / “the producer’s marking –
the commodity producer and his address,

−

nazwę towaru / commodity name,

−

inne oznaczenia i informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów” / other
labelling and information required by law on a base of separate articles”.
Wielorakie funkcje, jakie spełnia opakowanie i informacja na nim umieszczona,

prowadzą do tworzenia informacji dobrowolnej. Obok funkcji informacyjnej lub ochronnej,
podana informacja ma charakter promocyjny i edukacyjny. Szeroki zakres obejmuje
informacja dotycząca certyfikacji dobrowolnej: znak zgodności z Polską Normą, Uchwała nr

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15/95 Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. / Multiple functions which are
accomplished by the package and put on it information, lead to forming the free disclosure of
information. Apart from the informative function, the disclosed information has a promotional
and educational character. Information connected with free certification includes a wide
range: mark conformity with a Polish standard, Resolution no 15/95 by the President of Polish
Standardization Union.

Artykuły [4] w opakowania jednostkowe są pakowane najczęściej przez producenta, ale

w firmie logistycznej mogą być one spakowane dodatkowo w większe opakowania, czyli
kartony i palety. Na ilości kartonowe zbiorcze, system drukuje etykiety palet, na których
znajdują się następujące informację: / Articles packed in unit packages are mostly packed by
the producer, but in the logistic company, they can be additionally packed in bigger packages,
that is, in cartons and palettes. On the overall carton quantity, the system prints labels for the
palettes, with the following information:

−

nazwa towaru / commodity name,

−

numer etykiety / label number,

−

liczba sztuk w kartonie / item number in the carton,

−

numer artykułu / article number,

−

data przygotowania / date of preparation,

−

liczba kartonów / carton quantity,

−

dokładne miejsce usytuowania artykułu / exact location place of article location.

Dalsza procedura przygotowania palet do dystrybucji polega na [4]:

−

starannym ułoŜeniu zamawianych kartonów na palecie / careful arrangement of the
ordered merchandise on a palette,

−

foliowaniu palety / lamination of the palette,

−

oznakowaniu numerem sklepu / labeling indication of the shop number,

−

postawieniu przygotowanej palety w wyznaczonym miejscu /placing the prepared palette
in a certain place.
Na kaŜdy karton powinna być naklejona jedna etykieta ekspedycyjna [4]. Przygotowany

wydruk  przekazuje  się  osobie  odpowiedzialnej  za  obciąŜanie  odbiorców  danym  towarem.
Po zatwierdzeniu  wszystkich  zamówień  dla  danego  punktu  sprzedaŜy,  drukowana  jest  lista
brakujących  artykułów  i  faktury.  JeŜeli  wydruk  dla  konkretnego  odbiorcy  zawiera  nie
rozdysponowane  etykiety  oznacza  to,  Ŝe  artykuły  nie  zostały  wydane  i  naleŜy  wyłączyć  je
z zamówienia. / On each carton there should be stuck one shipping label. Prepared printout is
handed over to  a person  who is responsible  for  charging a  consumer of  a given commodity.
After approving all of the orders for a given sale points, there is printed of sorted articles and
invoices. If the printout for a given consumer includes unallocated labels and they should be
annulled from the order.

System logistyki powinien zawierać wszystkie informacje o kaŜdym produkcie [4], czyli:

wysokość, szerokość, długość, cięŜar, wysokość palety, numer opakowania zwrotnego, numer
kodu  towaru,  nazwę  towaru  i  jego  ilość.  Dzięki  tym  informacjom  system  powinien  tworzyć
automatycznie  palety  o  wysokości  1.7m  i  cięŜarze  do  333kg.  /  The  logistic  system  should
include  all  information  about  each  product,  that  is:  height,  width,  length,  palette  height,
returnable  package  number,  code  number,  commodity  name  and  its  quantity.  Thanks  of  this
information, the system should make automatic palettes of 1.7m high and till 333kg weight.

KaŜdy wydruk nakazuje stworzyć paletę złoŜoną z określonej liczby kartonów.

Magazynier przygotowuje paczki i znakuje je etykietami. Zadaniem operatora wózka
widłowego w ekspedycji jest rozładowanie czy załadowanie palet na środki transportu. / Each
printout demands the creation of a palette which consists of specific number of cartons. The
store man prepares the packages and marks them with labels. The forklift operator’s task is to
ship, load or unload the palettes onto or from means of transport.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Istotnym warunkiem mechanizacji prac magazynowych jest stosowanie jednostek

ładunkowych  paletowych,  pakietowych  i  pojemnikowych.  Europejska  Federacja  Opakowań
zaleca  stosowanie  modularnego  wymiaru  podstawy  opakowań,  który  wynosi  400mm
x 600mm,  one  zaś  umoŜliwiają  formowanie  zunifikowanych  jednostek  paletowych
o wymiarach  podstawy  800mm  x  1200mm  oraz  1000mm  x  1200mm.  /  An  important
condition for warehouse work mechanisation is the use of palette, batch and container loading
units.  European  Packaging  Federation  recommends  the  use  of  modular  measurement
packages,  which  amounts  to  400mm  x 600mm.  They  allow  the  formation  of  standardized
palette units of base measurement 800mm x 1200mm and 1000mm x 1200mm.

Opakowania dzieli się ze względu na [4]:

−

rodzaj opakowania, np. pudło, paleta, kontener, zbiornik itd. / kind of packaging, e.g.
box, palette, container, tank, etc.,

−

zastosowany materiał, np. drewno, karton, szkło, metal, tworzywo sztuczne, tekstylia, /
used material, e.g. wood, carton, glass, metal, plastic, textiles,

−

częstotliwość uŜycia, czyli opakowanie bezzwrotne – jednorazowego uŜytku,
opakowanie zwrotne – wielokrotnego uŜytku / frequency of using, that is a non–
returnable packet – for one use only (disposable), returnable packet – for multiple use.

Opakowania papierowe mogą być wykonane z: kartonu i tektury. / Wrappings can be made of
carton and cardboard.
Opakowania wykonane z tworzywa sztucznego lub metalu ( zbiorniki, skrzynie) mogą być: /
Packets made of plastic or metal (containers, trunks) can be:

−

składowane w stosach / stored in piles,

−

poukładane na europaletach, / stacked up on euro palettes,

−

składane / folded,

−

wstawiane jedno w drugie / put one into another.

Palety ze względu na budowę dzieli się na: / On account of the structure, palettes are divided
into:

−

palety płaskie / flat palettes,

−

palety skrzyniowe / box palettes,

−

palety słupkowe / post (column) palettes,

−

palety z pełnymi ściankami / full walls palettes.

Palety ze względu na sposób wykorzystania dzieli się na: / With regard to their use, palettes
are divided into:

−

palety bezzwrotne / non–returnable palettes,

−

palety zwrotne / returnable palettes.

Palety ze względu na wymiary dzieli się na: / On account of the size, palettes are divided into:

−

europalety (znormalizowane) / euro palettes (normalized),

−

firmowe lub przemysłowe (nieznormalizowane) / brand–name or industrial.

Palety ze względu na moŜliwość ich podniesienia dzieli się na: / On account of their lifting
possibility, palettes are divided into:

−

czterowejściowe (z 4 stron moŜliwe podniesienie) / four–entries (lifting is possible from
4 sides),

−

dwuwejściowe (moŜliwość podniesienia tylko z 2 stron) / two–entries (lifting is possible
only from 2 sides).

Wymiary europalety płaskiej: 1200×800×140mm (długość × szerokość × wysokość). Paleta
skrzyniowa wewnątrz ma wymiary: 1200×800×800mm, a na zewnątrz 1240×835×970 mm.
The size of a flat euro palette: 1200×800×140mm (length × width × height). Box palette size
inside: 1200×800×800mm, outside: 1240×835×970 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wymiary  kontenerów  podawane  są  w  stopach  (1’=  1  stopa  =  30,48cm).  W  uŜytkowaniu
znajdują  się  kontenery  o  wymiarach  20’  i  40’.  Według  norm  ISO  (Międzynarodowej
Organizacji  Standaryzacji)  wyróŜnia  się  kontenery  międzykontynentalne  i  kontynentalne.  /
The  measurement  of  containers  is  given  in  feet  (1’=  1  foot  =  30,48cm).  In  use,  there  are
containers  of  sizes  20’  i  40’.  According  to  ISO  standards  (International  Organisation  of
Standarisation) there are intercontinental and continental containers.
Ze  względu  na  budowę  wyróŜnia  się:  /  With  regard  to  account  of  the  construction,  the
following can be distinguished:

−

kontener standartowy (przeznaczony na drobnicę) / standard containers (allocated for
unitized cargo),

−

kontener ze sztywnym zamknięciem / hardtop,

−

kontener z otwieranym dachem / opentop,

−

cysterny (przewozu cieczy) / tanks (for fuels transport),

−

kontenery na ładunek masowy (na materiał sypkie) / containers for mass loading (for
loose materials).

Technika kodowania

Kody kreskowe [4] zawierają o towarze informacje uzupełniające, takie jak: data

produkcji,  data  waŜności,  dane  ilościowe,  daty  wysyłki  oraz  odbioru.  Wraz  z  rozwojem
kodów,  rozwinęła  się  takŜe  technika  czytników.  Do  odczytu  matrix  –  kodów  stosuje  się
odpowiednie  matrix  –  kamery,  albo  systemy  szybkiego  przetwarzania  obrazu.  Stosowane  są
takŜe przenośne czytniki kodów, np. przenośne terminale oraz nieprzenośne, np. skanery lub
CCD  –  liniowe  kamery.  Nowe  moŜliwości  oferuje  technologia  oznaczania  ładunków  przy
pomocy  częstotliwości  radiowej  (odbiornik  –  nadajnik).  W  tym  przypadku  moŜna  mówić
o „elektronicznych  etykietach”.  Transmisja  danych  przebiega  na  drodze  radiowej  i  moŜliwy
jest zapis duŜej liczby danych, np. wskazanych temperatur podczas transportu mroŜonek.

Bar codes include supplementary information about the commodity, such as: date

of production,  sell–by  date,  quantity  data,  shipment  and  receipt  date.  With  the  bar  code
development  the  technique  of  light  pens  has  also  developed.  Appropriate  matrix–video
cameras or picture fast convert systems are used for reading of matrix–codes. There are also
used  portable  light  pens,  for  instance  portable  terminals  and  non–portable,  for  example,
scanners  or  CDD  –  linear  video  cameras.  The  technology  of  loading  marking  by  radio
frequency  (transmitter  –  receiver)  offers  new  possibilities.  In  this  case,  one  can  talk  about
“electronic labels”. Data transmission takes place by radio and recording of extensive data is
possible, for example, indicated temperatures during frozen food transport.

4.4.2.

Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jakie znasz rodzaje magazynów w języku angielskim?

Czym są zapasy?

Jakie znasz rodzaje zapasów w języku angielskim?

Jaka jest podstawowa funkcja zapasów?

Jakie są rodzaje regałów magazynowych wysokiego składowania?

Czym charakteryzują się regały magazynowe wysokiego składowania?

Na czym polega znakowanie towaru?

Jakie znasz rodzje opakowań w języku angielskim?

Jakie znasz procedury przygotowania towaru do dystrybucji?

10.

Na czym polega technika kodowania?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4.3.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opisz w języku angielskim zapasy magazynowe, cykliczne i bezpieczeństwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim o rodzajach zapasów,

wynotować słownictwo zawodowe,

opisać zapasy magazynowe, cykliczne i bezpieczeństwa w języku angielskim,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

tekst o rodzajach zapasów w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Opisz w języku angielskim regały wysokiego składowania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

wyszukać informacje i materiały o regałach wysokiego składowania – literatura, Internet,

dokonać selekcji informacji i materiałów,

przetłumaczyć niezrozumiałe zwroty uŜywając słowników,

opisać regały wysokiego składowania,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Opisz w języku angielskim zasady znakowania towaru.

Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

obejrzeć film w angielskiej wersji językowej o znakowaniu towaru,

wynotować słownictwo zawodowe,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

określić zasady znakowania,

opisać zasady znakowania towaru,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

film o znakowaniu towaru,

−

odbiornik telewizyjny,

−

magnetowid lub odtwarzacz płyt DVD,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 4

Opisz w języku angielskim zasady obierania opakowań i przygotowania towaru do

dystrybucji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.3.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

obejrzeć film w angielskiej wersji językowej o doborze opakowań i przygotowaniu
towaru do dystrybucji,

wynotować słownictwo zawodowe,

określić zasady dobierania opakowań i przygotowania towaru do dystrybucji,

opisać zasady dobierania opakowań i przygotowania towaru do dystrybucji,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

film o doborze opakowań i przygotowaniu towaru do dystrybucji,

−

odbiornik telewizyjny,

−

magnetowid lub odtwarzacz płyt DVD,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

4.4.4.

Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

opisać w języku angielskim zapasy magazynowe, cykliczne
i bezpieczeństwa?

opisać w języku angielskim regały wysokiego składowania?

opisać w języku angielskim zasady znakowania towaru?

opisać w języku angielskim zasady dobierania opakowań
i przygotowania towaru do dystrybucji?

wyszukać potrzebne informacje i materiały do opisu w języku
angielskim?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5.

Transport i ubezpieczenia

4.5.1. Materiał nauczania

Środki transportu / Means of transport

Transport morski / Marine Transport

WyróŜnia się dwa rodzaje transportu morskiego: rejsowy (voyager), czarterowy (charter).

Statki morskie dzielimy na: okręty (ships), statki handlowe (merchantmen), statki pasaŜerskie
(passenger ships).
Pojemność statku BRT (Brutto Register Tore) oznacza całkowitą pojemność wnętrza kadłuba
statku wraz z krytymi nadbudówkami, z wyjątkiem zbiorników balansowych i wyraŜana jest
w tonach rejestrowych.
Nośność statku DWT – TonaŜ martwej wagi wyraŜony w tonach metrycznych, maksymalny
cięŜar obejmujący cięŜar załogi, ładunku, Ŝywności itp., jaki moŜna załadować na dany statek
tak, aby zanurzyć go w wodzie do największego dopuszczalnego stanu zwanego znakiem
wodnej burty.
Oto skróty uŜywane do określania rodzajów transportu morskiego:
M/F motor ferry – prom motorowy
M/S motor ship – statek motorowy
M/Y motor yacht – jacht motorowy
S/S steam ship – statek parowy
S/Y sports yacht – jacht sportowy

Transport kolejowy / Rail Transport

Polska, ze względu na centralne połoŜenie w Europie, ma szanse zostać dogodnym

centrum do połączeń kolejowych. Główne międzynarodowe linie w Polsce to:
a)

E20 Berlin, Poznań, Warszawa, Terespol, Moskwa,

E30 Drezno, Wrocław, Kraków, Medyka, Kijów,

E59 Ostrava, Wrocław, Kostrzyn, Szczecin, Świnoujście,

E65 Ostrava, Katowice, Warszawa, Gdańsk.

Główne pociągi krajowe (Domestic trains) to:

Intercity,

Inter regionalne (Inter Regional),

Aglo regionalne - aglomeracje regionalne podmiejskie (Aglo Regional).
Pociągi międzynarodowe główne to: (International trains)

Euro City,

Euro City Express,

Euro City Regional Express,

Euro Night.
Punkt graniczny (Border point) jest to miejsce bezpośredniego styku granic znajdujące

się na terenie pasa przygranicznego, od którego oblicza się taryfę do kolejnego punktu
przejazdu.

Stacja graniczna (Border station) jest to miejsce ostatniego przekroczenia granicy,

zatrzymania się pociągu celem kontroli celno-paszportowej.

Umowy międzynarodowe kolejowe (International Rail Contracts):

CIV – konwencja międzynarodowa o przewozie bagaŜu i osób koleją.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SMPS – umowa międzynarodowa o komunikacji osobowej kolejowej.

Polska podzielona jest na 6 kolejowych okręgów:

Południowy (Southern) (Katowice Kraków Częstochowa),

Południowo – zachodni (South – West) (Olsztyn Elbląg Lublin),

Zachodni (Western) (Szczecin Poznań Łódź),

Północny (Northern) (Gdańsk Bydgoszcz Toruń),

Wschodni (Eastern) (Lublin),

Centralny (Central) (Warszawa).

Transport drogowy / Road Transport
Ś

rodki transportu drogowego: / Means of road transport:

Pojazdy cięŜarowe / Load – carrying vehicles:
a)

samochód cięŜarowy / lorry (truck),

cysterna / tanker (lorry), tank truck,

kontener / container.

Transport autokarowy (Transport by coach), który dzieli się na czarterowy (charter)

i rejsowy (voyager), np. Warszawa – Monachium.
Aby prowadzić usługi w zakresie transportu drogowego, naleŜy posiadać licencję, zgodę
wojewody, trzeba mieć zgłoszone wszystkie przystanki na trasie.
Rodzaje autobusów (Kinds of buses):
a)

autokar (coach),

autobus (bus),

bus (minibus).

Transport lotniczy / Air Line Transport

Transport lotniczy obejmuje: Transport lotniczy międzynarodowy – (International Air

Line Transport) i transport lotniczy krajowy – (Domestic Air Line Transport).
IATA  –  (International  Air  Line  Transport  Association)  to  Międzynarodowe  Stowarzyszenie
Transportu Lotniczego działające od 1944 roku.
Główne systemy rezerwacji: Amadeus i Galileo.
Bilet  lotniczy  (airline  ticket)  kwit  bagaŜowy  (luggage  receipt)  wydawane  są  w  formie
ksiąŜeczki.  KaŜdy  bilet  jest  biletem  imiennym.  Bilet  jest  dowodem  umowy  zawartej  miedzy
klientem a linią lotniczą. Bilet jest takŜe dowodem nadania bagaŜu.

Wybór rodzaju komunikacji / The choice of kind of communication

Wybór środka komunikacji zaleŜy od / Means of communication choice depends on:

−

rodzaju transportowanego towaru / kind of transported commodity,

−

kosztów transportu / costs of transport,

−

szybkości transportu / speed of transport,

−

pewności transportu / reliability of transport,

−

zanieczyszczenia środowiska spowodowanego przez środki transportu / environment
pollution caused by means of transport.

Pomocnicze środki transportu / Backing – up means of transport

Do pomocniczych środków transportu naleŜą opakowania transportowe, których

zadaniem  jest  ochrona  przewoŜonego  produktu,  a  takŜe  ułatwienie  manipulacji  przy
załadunku,  rozładunku  oraz  składowaniu.  /  To  the  back  –  up  means  of  transport  belongs
transport  packaging,  whose  task  is  to  protect  the  transported  goods  and  to  make  the
adjustment in loading, unloading and storing easier.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki transportu wewnętrznego / Means of works transport

Transport w przedsiębiorstwie jest bardzo waŜnym czynnikiem [10], który ma duŜy

wpływ  na  jego  rytmiczną  pracę.  Prawidłowa  gospodarka  transportowa  powinna  zapewnić
przewóz  towaru  przy  minimalnym  zuŜyciu  środków  transportowych  i  po  najkrótszych
drogach.  Środki  transportu  wewnętrznego  słuŜą  do  przemieszczania  materiału  wewnątrz
zakładu. / Transport in the company is a very important factor which has a great influence on
the  right  work.  Correct  transport  economy  should  provide  a  commodity  transport  with
minimal the means of transport using and on the shortest roads. The means of works transport
are used for transfer of material inside of the factory.

Przenośniki transportu ciągłego mają stałą drogę transportu [10]. Przemieszczany towar

moŜe być umieszczany na przenośniku ręcznie lub automatycznie, w ten sam sposób moŜe
być równieŜ z niego zdejmowany. Przenośniki transportu ciągłego dzielą się na: / Continuous
transport conveyors have a constant road of transport. Transfering commodity can be put on
the conveyor manually or automatically and it can be also taken off in the same way.
Transport conveyors are divided into:

−

bez styczności z podłoŜem – transport podwieszony np.: obwodowy przenośnik
łańcuchowy, przenośnik, elektryczna kolejka podwieszana / ground free conveyors –
suspended transport, for instance, a circumferential chain conveyor, power – and – free,

−

mające styczność z podłoŜem – transport na nawierzchni np.: przenośnik łańcuchowy,
przenośnik taśmowy, przenośnik rolkowy / the ground conveyors – transport on the road
surface, for example, a chain conveyor, belt conveyor, gravity roller.
Przenośniki transportu ciągłego bez styczności z podłoŜem [10] transportują towary na

szynie  przymocowanej  do  sufitu.  Przenośniki  transportu  mające  styczność  z  podłoŜem  mają
zazwyczaj  stałą  trasę  transportową.  Trasa  ta  znajduje  się  albo  pod  powierzchnią  (np.
przenośnik  łańcuchowy  zgarniakowy)  lub  nad  powierzchnią  (np.  przenośnik  rolkowy,
wałkowy, taśmowy, łańcuchowy). / Ground free continuous transport conveyors transport the
commodity  on  a  track  attached  to  the  ceiling.  Ground  conveyors  usually  have  a  fixed
transport road. This road is either under the surface (for example, chain scraper) or over the
surface (for example, gravity, roller, belt, chain conveyor).

Przenośnik o ruchu okresowym to zmienna droga transportowa, a transport realizowany

jest w miarę potrzeb. / A conveyor of periodic movement is a changeable transport road and
transport is made just enough of needs.
Przenośniki o ruchu okresowym [10]: / Conveyors of periodic movement

−

transport pionowy – windy, pomosty podnoszące, dźwigi mechaniczne stałe, Ŝurawie, /
vertical transport – lifts, lifting platforms, mechanical constant elevators, cranes,

−

urządzenia  do  transportu  mające  styczność  z  podłoŜem,  które  nie  poruszają  się  po
szynach  –  wózek  wysokiego  podnoszenia,  wózek  niskiego  podnoszenia,  podnośnik
łańcuchowo – zgrzebłowy, ręcznie obsługiwane transportowe urządzenia pomocnicze np.
dwukołowa taczka. / ground devices for transport which don’t move on tracks – high lift
stacker,  elevating  transporter,  chain  scraper,  manually  operated  transport  auxiliary
devices, for example, two–wheel barrow.
Przenośniki  o  ruchu  okresowym  [10]

są uŜywane tylko w razie potrzeby. Dźwigi mogą

być  stałe  lub  przewoźne.  Do  dźwigów  stałych  zalicza  się  windy  i  dźwigi  bramowe  (dźwigi
mechaniczne  stałe).  Windy  znajdują  zastosowanie  w  wielopiętrowych  budynkach  i  słuŜą  do
transportu  osób  i  materiałów  w  kierunku  pionowym.  Urządzenia  do  transportu  poziomego
woŜą materiały na powierzchniach hal produkcyjnych. / Conveyors of periodic movement are
used only if need be. Elevators can be constant or portable. Among constant elevators we can
name  lifts  and  gate  elevators  (constant  mechanical  elevators).  Lifts  are  used  in  multi–storey
buildings for people and materials transport in a vertical direction. The devices for horizontal
transport carry materials on the surface of a production hall.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wózki widłowe są najczęściej uŜywanymi urządzeniami do transportu poziomego [10].
Forklifts are most commonly used devices for horizontal transport.

Automatyczne systemy transportowe [10] mogą być sterowane: indukcyjnie, laserowo,

magnetycznie,  optycznie.  Składają  się  one  z  trasy,  która  słuŜy  do  przemieszczania  ładunku
i sterowania  pojazdem.  Indukcyjnie  sterowane  pojazdy  (teletraksy)  są  sterowane  przez
umieszczone  tuŜ  pod  powierzchnią  pętle  indukcyjne.  Sterowanie  nowoczesnych
automatycznych systemów transportowych moŜe być wykonywane przez nawigację laserową.
Jako  pojazdy  głównie  wykorzystuje  się  ciągniki,  które  ciągną  jedną  lub  więcej  przyczep.
Automatic transport systems can be controlled inductively, by laser, magnetically, optically.
They consist of the road which is used for transfering of a loading and a vehicle controlling.
Inductively controlled vehicles (teletrucks) are controlled by inductive loops placed just under
the  surface.  Modern  automatical  transport  systems  control  can  be  made  by  the  laser
navigation. As main vehicles are used tractors which tow one or more trailers.

Współcześnie mają teŜ zastosowanie manualnie obsługiwane środki transportu [10], np.

wózki paletowe, wózki transportowe, wózki rolkowe, wózki piętrowe, czterokołowy wózek
do transportu cięŜkiego, dwukołowa taczka z moŜliwością doczepienia do haka pociągowego.

Nowadays are also used manually controlled means of transport, for example, the pallet

truck, transport trolley, roller truck, double – decker truck, four – wheel truck for heavy
transport, two–wheel barrow with a possibility of joining to a drawbar.

Urządzenia do obsługi regałów [10] słuŜą do układania i wydawania towarów

przechowywanych w regałach. Są to np. wózki wysokiego podnoszenia oraz wózki do obsługi
regałów wysokiego składowania. W zaleŜności od rodzaju regałów, są następujące urządzenia
do ich obsługi: / The devices for segment operation are used for arrangement and giving out
of commodities stored in segments.They are, for instance, high lift stackers and stackers for
high storing segments operation. Depending on a kind of segments, there are the following
devices to their operation:

−

poruszają się wyłącznie po szynach wzdłuŜ regałów, co oznacza, Ŝe dla obsługi jednego
regału potrzebne jest jedno urządzenie / they move only on tracks along the segments,
that means, for one segment operation, one device is nedeed,

−

poruszają się niezaleŜne od regałów i poprzez zwrotnice kierunkowe mogą
przemieszczać się i obsługiwać wiele regałów / they move independently of the segments
and through directional points they can move and operate many segments.

Rozkłady jazdy / Timetables

Rozkłady jazdy środków komunikacji międzymiastowej i międzynarodowej zawierają

następujące informacje: / Means of domestic and international communication timetables
include the following information:

−

czas przyjazdu (przylotu w rozkładach lotniczych) / arrival time (arrival in the air – line
timetables),

−

czas odjazdu (odlotu w rozkładach lotniczych) / depart time (departure in the air – line
timetables),

−

miejsce wyjazdu / place of departure,

−

miejsce przyjazdu / place of arrival,

−

większe miasta, przez które przebiega trasa, np. pociągu czy autobusu / bigger cities
through the route runs, for example, the train or the bus route,

−

dodatkowe informacje, czy jest to, np. pociąg pośpieszny czy ekspresowy, kurs tylko
w okresie wakacji / additional information, if it is the fast or express train, run only
during holidays.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozkłady jazdy środków komunikacji miejskiej zawierają następujące informacje:
Timetables of urban means of communication include the following information:

−

numer linii / line number,

−

trasę linii (zwykle nazwy ulic) / route (names of the streets),

−

godziny przyjazdu w dni powszednie / arrival time on weekdays,

−

godziny przyjazdu w dni świąteczne / arrival time on holidays,

−

informacje o rodzaju kursu, np. kurs dzienny, nocny, linia normalna, pośpieszna,
okresowa / information about the type of service, for example, a day, a night run, normal
run, fast, periodical,

−

dodatkowe informacje, np. kurs tylko w okresie wakacji, linia zawieszona / additional
information, for example, the route only on holiday, run suspended.
ZrównowaŜony system publicznego transportu pasaŜerskiego powinien być planowany

i konstruowany ze względów społecznych. Musi on opierać się na standardach jakości
funkcjonowania, które spowodują zwiększenie przewozów pasaŜerskich i ich opłacalność
ekonomiczną.

A balanced system of public transport should be planned and designed for social reasons.

It must be based on quality standards which lead to an increase in passenger transport, and
their economic profitability.
Podstawowe standardy jakości: / The main quality standards:

−

obszar funkcjonowania – określenie rejonów funkcjonowania zintegrowanego systemu
komunikacji publicznej / the area of functioning – determining the areas where integrated
public communication system functions,

−

połączenia liniowe – układ linii komunikacyjnych, węzły przesiadkowe / connection
of lines – layout of transport lines, change hubs,

−

obsługa połączeń – zintegrowany rozkład jazdy / links service – integrated timetables,

−

system opłat za przejazdy – zintegrowany system opłat, ulg i zwolnień / riding charges
system – an integrated timetable.
Wytyczenie głównych korytarzy komunikacyjnych oraz określenie połączeń liniowych

róŜnych  środków  transportu  musi  zostać  objęte  zintegrowanym  rozkładem  jazdy.  Taki
rozkład  powinien  cechować  się  określoną  cyklicznością  funkcjonowania  i  stałą
częstotliwością,  która  powinna  być  dostosowana  do  poziomu  popytu  w  danym  korytarzu
transportowym.  Konstruowanie  zintegrowanego  rozkładu  jazdy  powinno  przewidywać  jak
najkrótszy  czas  oczekiwań  w połączeniach  przesiadkowych,  ale  jednocześnie  zapewniający
moŜliwość  połączenia  w  przypadku  opóźnienia  odjazdu.  Zintegrowany  system  publicznego
transportu  pasaŜerskiego  powinien  obejmować  wszystkie  elementy  –  układ  linii,  rozkłady
jazdy, centra przesiadkowe oraz taryfy.

Marking out the main transportation corridors and defining of lines connections

in different means of transport must be included in the integrated timetable. Such a timetable
should  be  characterised  by  defined  the  cyclical  nature  of  its  functioning  and  a  permanent
frequency which should be adjusted to the demand level in a given communications corridor.
Formulation  of  the  integrated  timetable  should  predict  the  time  of  waiting  in  changes
connections  in  the  shortest  time,  at  the  same,  assuring  simultaneously  the  possibility  of  the
connection in a case of departure delaying.

Wypadek drogowy / Road accident
Wypadek  drogowy  [13]  jest  to  zdarzenie  w  ruchu  drogowym,  w  którym  bierze  udział
maksymalnie pięć samochodów i w wyniku, którego uczestnik ruchu drogowego został ranny
lub  nastąpiła  jego  śmierć.  W takich  sytuacjach  naleŜy  bezzwłocznie  wezwać  policję
i pogotowie.  W  wypadku  drogowym  mogą  brać  udział  nie  tylko  kierujący  pojazdami
i pasaŜerowie, ale teŜ piesi i zwierzęta.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

A road accident is an event in the traffic where the maximum of five cars takes parts and

in its result the participants have been injured or when a fatality took place. In such situations,
one should immediately call the police and ambulance. In a road accident may participate not
only vehicles drivers and passengers and also pedestrians and animals.

Rzeczoznawca / Expert

Rzeczoznawca [13] to funkcja i tytuł przyznawane na podstawie odpowiednich

przepisów osobom o wysokich kwalifikacjach i duŜym, udokumentowanym doświadczeniu
w określonej dziedzinie i specjalizacji zawodowej. Zleceniodawcy zwracają się do
rzeczoznawcy w trudnych, często kryzysowych sytuacjach, takich jak awarie, kwestie sporne,
katastrofy, wypadki drogowe i wypadki w miejscu pracy. Od opinii rzeczoznawcy zaleŜy los
majątku prywatnego i publicznego o znacznej wartości oraz zdrowie i Ŝycie ludzi.

An expert is a title and function given on the basis of appropriate regulations to people

with  high  qualifications  and  with  a  lot  of  substantiated  experience  in  a  given  field  and
professional  specialization.  The  employers  turn  to  an  expert  in  difficult,  often  critical
situations,  such  as  damages,  contentious  issues,  disasters,  road  accidents  and  industrial
accidents.  The  fate  of  private  and  public  property  of  high  value,  health  and  life  of  people,
depends on the expert’s opinion.

Szkoda / Damage

Szkoda [13] jest to strata rzeczy, dóbr materialnych lub niematerialnych na skutek

zniszczenia, zabrania czy kradzieŜy, np. strata materialna, moralna, uszczerbek na zdrowiu.

Damage is a loss of things, material possessions and non–material possessions as a result

of damage, taking away or stealing, for example, material damage, moral damage, damage to
health.

Odszkodowanie / Compensation

Odszkodowanie [13] jest to świadczenie, które naleŜy się poszkodowanemu za

wyrządzenie szkody od osoby, która tę szkodę wyrządziła lub ponosi za nią
odpowiedzialność.

Compensation (indemnity) is a benefi which is due to the injured for received damages

from a person who has done this damage or bears responsibilityfor it.
Rodzaje odszkodowań: / Kinds of compensation:
Odszkodowanie moŜe polegać na (wybór formy naleŜy do poszkodowanego):
The compenastion can consist in (choice of the form depends on injured):

−

przywróceniu do stanu istniejącego przed wyrządzeniem szkody, jeśli jest to moŜliwe
(tzw. restytucja naturalna) / restoring to the original conditions before damage,
if it is possible (so–called natural reconstitution),

−

zapłacie sumy pienięŜnej (rekompensata pienięŜna) / compensation (repairs pais).

Odszkodowanie moŜe pokrywać: / The compenastion can cover:

−

rzeczywiście wyrządzoną szkodę czyli straty, które poniósł poszkodowany / damage
actually caused, that is the loses suffered by the injured,

−

utracone  korzyści,  które  poszkodowany  mógłby  uzyskać,  gdyby  szkody  mu  nie
wyrządzono  /  lost  profits  which  the  injured  could  have  obtained  if  the  damage  hadn’t
been done.

Odszkodowanie  umowne  jest  to  odszkodowanie  zastrzeŜone  w  umowie,  jeśli  zobowiązanie
niepienięŜne  nie  zostanie  wykonane  lub  będzie  wykonane  bez  naleŜytej  staranności,  a  jego
zapłata  moŜe  być  uiszczona  nawet  wówczas,  gdy  Ŝadna  szkoda  nie  powstała,  ale  spełnione
zostały warunki umowne przewidujące jego wypłatę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Contractual  compensation  is  compensation  reserved  in  the  contract  if  the  non–financial
obligation isn’t carried out or if it is carried out without proper care, and its payment can be
paid  event  if  no  damage  has  occured  but  the  contract  conditions  provided  its  payment  have
been met.
Odszkodowanie  nie  moŜe  być  wyŜsze  od  szkody,  poniewaŜ  jego  rolą  jest  tylko  jej
wyrównanie.  W  pewnych  przypadkach  odszkodowanie  moŜe  być  niŜsze  od  rzeczywiście
poniesionych strat przez poszkodowanego.
The  compensation  can’t  be  higher  than  the  damage,  because  its  role  is  only  damage
compensation.  In  some  circumstances,  compensation  can  be  lower  than  the  real  losses
suffered by the injured.

Ubezpieczenia transportowe / Transport insurance

Ubezpieczenie [22] mienia przewoŜonego w transporcie samochodowym, morskim,

rzecznym, lotniczym i kolejowym zapewnia finansową rekompensatę w przypadku powstania
szkody  w  mieniu  lub  towarze  w  transporcie  zarówno  krajowym,  jak  i międzynarodowym.
Mienie  moŜe  być  objęte  ubezpieczeniem  na  całej  trasie  przewozu,  określonej  w  umowie
ubezpieczenia,  wraz  z  niezbędnymi  czynnościami  przeładunkowymi  i przejściowym
składowaniem  mienia  podczas  zwykłego  przebiegu  transportu.  Ubezpieczenie  moŜe  teŜ
obejmować środek transportu oraz kierowcę.

The insurance of property carried by road, sea, river, air–line and rail transport

guarrantees  money  compensation  in  a  case  of  damage  occurring  in  property  or  commodity
in domestic  as  well  as  international  transport.  The  property  can  be  covered  by  the  insurance
on the whole route determined in the insurance contract, with essential handling activity and
temporary  storing  of  property  during  common  course  of  transport.  The  insurance  can  also
include the means of transport and the driver.

Ochrona ubezpieczeniowa moŜe obejmować mienie ubezpieczającego, jeŜeli zgodnie

z obowiązującymi przepisami lub umową ponosi on ryzyko przypadkowej utraty lub
uszkodzenia mienia podczas transportu. Ubezpieczone mienie w transporcie moŜe być
przewoŜone własnymi środkami transportu ubezpieczającego (transport własny) lub środkami
transportu obcego, na podstawie listu przewozowego (transport obcy).

The insurance safety can cover the insurant’s property, if in accordance with current

regulations  or  the  contract,  he  suffers  the  risk  of  the  accidental  loss  or  damage  during
transport.  The  insured  property  in  transport  can  be  transported  by  the  insurant’s  own  means
of transport  (own  transport)  or  by  the  means  of  foreign  transport,  on  the  basis  of  the
consignment note (foreign transport).
Polisa  ubezpieczeniowa  powinna  zawierać  następujące  dane:  /  An  insurance  policy  should
include the following data:

−

nazwę i adres ubezpieczającego / an insurant’s name and address,

−

rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej / a kind of running business,

−

przedmiot ubezpieczenia / the object of insurance,

−

okres ubezpieczenia / the period of insurance,

−

typ transportu (własny czy obcy) / a type of transport (own or unfamiliar),

−

rodzaj transportu / the kind of transport,

−

zakres ubezpieczenia / the scope of insurance,

−

sposób przewoŜenia i rodzaj opakowania przewoŜonego mienia / the method of transport
and kind of carried property packaging,

−

trasę transportu / the route of transport,

−

rednią częstotliwość przewozów / the average frequency of transport,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

maksymalną wartość przewoŜonego mienia na jeden środek transportu (suma
ubezpieczenia) / maximum value of carried property on one means of transport (sum of
insurance),

−

podstawę szacowania sumy ubezpieczenia / the assessment basis for the insurance claim,

−

przewidywaną wartość przewoŜonego mienia lub obrotu księgowego w okresie
ubezpieczenia (w przypadku polisy obrotowej) / predicted value of transported property
or accountant turnover within the period of insurance.

Zakres ubezpieczenia / The scope of insurance

Zakres podstawowy obejmuje ubezpieczenie szkód powstałych wskutek: poŜaru,

uderzenia  pioruna,  wybuchu,  huraganu,  powodzi,  gradu,  lawiny,  zapadania  się  ziemi,
osuwania  się  ziemi,  upadku  statku  powietrznego  na  środek  transportu,  wypadku  środka
transportu oraz kradzieŜy, będącej następstwem wypadku środka transportu.

Basic scope includes the insurance of damages occurred as a result of a fire, a strike

of lightning, explosion, hurricane, flood, hailstones, avalanche, caving in of the ground,
falling down of the airship on the mean of transport, an accident of the given means
of transport and theft as a result of the mean of transport accident.

Zakres rozszerzony obejmuje dodatkowo (poza zakresem podstawowym) ubezpieczenie

mienia w transporcie od szkód powstałych na skutek: kradzieŜy z włamaniem, rabunku oraz
kradzieŜy łącznie ze środkiem transportu.

Broadened scope includes additionally (aside from the basic scope) the insurance

of a property in transport from damages occurred as a result of burglary, robbery and theft
including the means of transport.

Zakres pełny obejmuje ubezpieczenie szkód powstałych na skutek wszystkich rodzajów

ryzyka, z wyjątkiem wyłączeń i ograniczeń odpowiedzialności.

Complete scope includes the insurance of damage occurred as a result of all kinds of risk,

except for excluding and limitation of responsibility.

Główne ośrodki gospodarcze w Polsce / The main economic centers in Poland

Gdańsk [8 t. 5] realizuje program inwestycyjny, który ma zbliŜyć standard jego

infrastruktury do poziomu miast Unii Europejskiej. W przemyśle dominują: przemysł
stoczniowy (Stocznia Gdańska, Aluship International), petrochemiczny, chemiczny
i spoŜywczy.

Miasto posiada nowoczesny międzynarodowy port lotniczy. Gdańsk leŜy na

skrzyŜowaniu  trzech  kluczowych  dla  polskiej  gospodarki  dróg.  Przez  Gdańsk  przebiegają
cztery  strategiczne  linie  kolejowe,  łączące  miasto  i  port  z  głównymi  ośrodkami
przemysłowymi  i granicami  kraju.  Kolej  jest  najbardziej  dogodnym  środkiem  transportu  dla
duŜych  partii  ładunków,  obsługiwanych  przez  port  morski.  Pełen  zakres  usług  finansowych
zapewnia  ponad  100  oddziałów  kilkudziesięciu  banków  komercyjnych,  w  tym
przedstawicielstwa  banków  zagranicznych.  Przedsiębiorcy,  inwestorzy  i  kontrahenci
handlowi  mogą  skorzystać  z doradztwa  prawnego,  gospodarczego,  marketingowego
przedstawicielstw  koncernów  międzynarodowych,  np.:  Ernst&Young,  PriceWaterhouse  –
Coopers.  Renomowane  firmy  świadczą  pomoc  w  zakresie  klasyfikacji  i certyfikacji
międzynarodowej, np. norm serii ISO 9000 i 14000 czy specyficznych norm branŜowych.

Gdańsk (Danzig) carries out an investment program which is going to bring the standard

of  its  infrastructure  to  the  of  European  Union  cities  level.  In  the  industry  dominate:
shipbuilding industry (Gdańsk Shipyard, Aluship International), petrochemical, chemical and
food  industry.  The  city  has  a  modern,  international  airport.  Gdańsk  is  situated  at  the
crossroads  of  three  essential  for  Polish  economy  roads.  Through  Gdańsk  run  four  strategic
railways  joining  the  city  and  the  port  with  the  main  industrial  centers.  Rail  is  the  most
convenient means of transport for huge batches of cargo operated by the seaport. A complete

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

financial service provide over 100 branches and of several dozen commercial banks, including
branches of foreign banks. Producers, investors and trade contractors can take the advantage
of legal, economic, marketing consultancy of international concerns representatives, for
example: Ernst&Young, Price Waterhouse–Coopers. Recognised companies provide the
assistance in the scope of the international classification and certification, for example, norms
of ISO 9000 and 14000 series or special trade norms.

Poznań [8. t. 14] jest duŜym ośrodkiem przemysłowym, gdzie dominuje przemysł:

spoŜywczy  (CPC  Amino,  Lech  Browary  Wielkopolski  S.A.,  Goplana  S.A.,  Polmos  S.A.),
chemiczny  (zakłady  farmaceutyczne  GlaxoSmithKline,  fabryka  kosmetyków  Beiersdorf  –
Lechia S.A., fabryka baterii Centra S.A.) i elektromaszynowy ( fabryka silników okrętowych,
lokomotyw,  wagonów  i  obrabiarek  H.  Cegielski  –  Poznań  S.A.,  fabryka  wodomierzy
Powogaz  S.A.).  Dla  gospodarki  miasta  podstawowe  znaczenie  mają  Międzynarodowe  Targi
Poznańskie,  działające  juŜ  od  75  lat.  Do  najwaŜniejszych  imprez  naleŜą:  Salmed,  Budma,
Securex, Polagra, Domexpo, Drema i Poleko. Znajduje się tu port lotniczy i rzeczny. Miasto
jest  drugim  po  Warszawie  centrum  bankowości  w  Polsce;  działa  tu  10  central  bankowych
i liczne oddziały banków zagranicznych (Berliner Bank, Raiffeisen  Bank). Poznań is a large
industrial  centre  where  industry  dominates:  food  industry  (CPC  Amino,  Lech  Great  Poland
Brewery  PLC,  Goplana  PLC,  Polmos  PLC),  chemical  (pharmaceutical  factory
GlaxoSmithKline,  cosmetics  factory  Beiersdorf  –  Lechia  PLC,  factory  of  batteries  Centra
PLC)  and  electrical  machinery  industry  (factory  of  ship  engines,  locomotives,  carriages  and
machine  tools  engines  H.  Cegielski  –  Poznań  PLC,  water  meters  factory  Powogaz  PLC).
Poznań  International  Fairs,  have  operated  for  75  years,  have  the  basic  importance  for  the
city’s  economy.  To  the  most  important  fairs  belong:  Salmed,  Budma,  Securex,  Polagra,
Domexpo, Drema  and Poleko. There is an airport and an river port. The  city,  after Warsaw,
is the second bank center in Poland, there work with 10 bank headquarters and many branches
of foreign banks (Berliner Bank, Raiffeisen Bank).

Region śląski [8, t. 18] zajmuje pierwsze miejsce w Polsce pod względem infrastruktury

komunikacyjnej  oraz  zaplecza  przemysłowego.  Przez  obszar  województwa  śląskiego
przebiegają  dwa  korytarze  transeuropejskiej  sieci  transportowej  i  trzy  magistrale  kolejowe
zaliczane  do  międzynarodowej  sieci  E  (AGC).  W  Tarnowskich  Górach  znajduje  się  jedna
z największych  stacji  rozrządowych  w  Europie,  a  terminal  w  Sławkowie  daje  moŜliwość
bezpośredniej  wymiany  towarowej  z  Ukrainą,  Rosją  i  Dalekim  Wschodem.  W Pyrzowicach
jest  Międzynarodowy  Port  Lotniczy  „Katowice”.  Port  śródlądowy  w Gliwicach,  poprzez
Kanał  Gliwicki,  łączy  region  z  Odrą,  z  portami  w  Szczecinie  i Świnoujściu.  Na  terenie
województwa  jest  około  40  przejść  granicznych  z  Czechami  i Słowacją.  Na  pograniczu
polsko  –  czeskim  powstały  dwa  euroregiony:  Silesia  i  Śląsk  Cieszyński,  a  na  pograniczu
polsko  –  słowackim  rozwija  się  Euroregion  Beskidy.  W gospodarce  województwa  nadal
dominują dwie branŜe: węglowa (60 kopalń) oraz hutnicza (18 hut Ŝelaza i stali). Rozwija się
teŜ przemysł motoryzacyjny, swe fabryki ulokowali, np.: Fiat. General Motors, Isuzu i Delphi
Automotive Systems, Lear Corporation.

The Silesian region is first in Poland in terms of communication infrastructure and

industrial  base.  Through  the  area  of  the  Silesian  Province  run  two  corridors  of  Trans
European  transport  net  and  three  main  railway  lines,  rated  to  international  net  E  (AGC).
In Tarnowskie  Góry,  there  is  one  of  the  biggest  marshalling  yards  in  Europe  and  a  terminal
in Sławków  gives  a possibility  of  direct  interchange  of  goods  with  Ukraine,  Russia  and  the
Far  East.  In  Pyrzowice,  there  is  the  International  Airport  “Katowice”.  The  inland  port
in Gliwice,  through  the  Gliwicki  Canal  joins  the  region  with  the  Odra  River  and  with  ports
in Szczecin  and  Świnoujście.  On  the  area  of  the  district,  there  is  about  40  border  crossings
to the  Czech  Republic  and  Slovakia.  On  the  Polish–Czech  borderland  have  been  established
two  Euro–Regions:  Silesia  and  Śląsk  Cieszyński  and  in  Polish  –  Slovakian  borderland

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

develops  the  Euro  –  Region  Beskidy.  In  the  province  economy,  two  lines  of  business  have
still  dominated:  coal  (60  mines)  and  smelting  (18    ironworks  and  steelworks).  The  motor
industry  also  develops  there.  Their  factories  have  situated:  Fiat.  General  Motors,  Isuzu  and
Delphi Automotive Systems, Lear Corporation.

Warszawa [8, t. 19] jest jednym z największych ośrodków gospodarczych w Polsce

skupiającym  niemal  wszystkie  gałęzie  przemysłu,  handlu,  biznesu.  W  Warszawie  pręŜnie
rozwija  się  przemysł  energetyczny  (elektrociepłownie  Kawęczyn,  Siekierki,  śerań,  Wola),
maszynowy  (holding  Bumar  –  Waryński),  chemiczny,  kosmetyczny  (Pollena  –  Aroma),
drzewny,  odzieŜowy  (Sawa,  Cora),  mineralny,  elektrotechniczny,  wszystkie  główne  gałęzie
przemysłu  przetwórczego.  Przemysł  środków  transportu  jest  reprezentowany  przez  Fabrykę
Samochodów  Osobowych  na  śeraniu,  Zakłady  Przemysłu  Ciągnikowego  „Ursus”  S.A.,
Państwowe  Zakłady  Lotnicze  Warszawa  –  Okęcie,  Wytwórnię  Sprzętu  Komunikacyjnego
PZL  II.  Warszawa  jest  największym  w  kraju  węzłem  komunikacyjnym  w  zakresie
pasaŜerskiego  ruchu  samochodowego,  kolejowego  i  lotniczego,  usług  telekomunikacyjnych,
pocztowych oraz węzłem tranzytu międzynarodowego. Kolejowy węzeł warszawski skupia 7
linii  dalekobieŜnych  oraz  linie  podmiejskie.  Warszawa  ma  kolejowe  połączenia  z  wieloma
stolicami Europy. Miasto jest największym ośrodkiem bankowości i biznesu w Polsce.

Warsaw is the biggest business economic center in Poland including almost all branches

of  industry,  trade  and  business.  In  Warsaw  dynamically  develops  in  the  energetic  industry
(heat  and  power  stations  Kawęczyn,  Siekierki,  śerań,  Wola),  machinery  (holding  Bumar  –
Waryński),  chemical,  cosmetic  (Pollena  –  Aroma),  timber,  clothing  (Sawa,  Cora),  mineral,
electro technical, all main branches of processing industry. The means of transport industry is
represented  by  the  Factory  of  Cars  in  śerań,  the  Factory  of  Tractor  Industry  “Ursus”  PLC,
The  State  Company  of  Aviation  Warsaw–Okęcie,  the  Company  of  Device  Communications
PZL  II.  In  the  country,  Warsaw  is  the  largest  transport  interchange  in  a  scope  of  passengers
traffic  car,  railways  and  airlines,  telecommunications  services,  postal  and  an  interchange
of the  international  transit.  Warsaw  rail  hub  includes  7  long  –  distance  lines  and  suburban
lines.  Warsaw  has  a  rail  connections  with  many  capital  cities  in  Europe.  The  city  is  the
biggest center of banking and business in Poland.

Wrocław [8, t. 20] jest waŜnym węzłem komunikacyjnym. Międzynarodowy port

lotniczy,  autostrada  A4,  dworce  kolejowe,  porty  Ŝeglugi  rzecznej,  zapewniają  połączenie
z całym światem. Największą rolę w gospodarce regionu pełni przemysł środków transportu,
maszynowy,  elektrotechniczny,  konstrukcji  metalowych  oraz  przemysł  spoŜywczy.  Wśród
ponad  30  róŜnych  banków  działających  w  mieście,  są  oddziały  banków  o europejskiej
renomie,  takich  jak:  Allied  Irish  Bank  PLC,  Credit  Agricole,  Citibank,  Societé  Général-e,
Raiffeisen  Centrobank,  Deutsche  Bank.  We  Wrocławiu  mają  swoje  siedziby  konsulaty
10 państw  oraz  wiele  instytucji  –  izby  handlowe  oraz  stowarzyszenia.  Wrocław  ma
komunikację  z  Europą  równieŜ  drogą  wodną.  Rzeka  Odra  łączy  miasto  z  portami  morskimi
w Szczecinie  i  Świnoujściu,  a  poprzez  system  kanałów  i  Łabę  –  z  Berlinem  i  z  Europą
Zachodnią. Sieć ulic jest stale unowocześniana, budowane są obwodnice i ruch samochodów
cięŜarowych zostanie skierowany poza miasto.

Wrocław is an important transport interchange. The International Airport, A4 motorway,

railway stations, river navigation ports ensure the connection with all the world. The biggest
role serve means of transport industry, the machine, electro technical, metal construction and
food industry.  Among over 30 different banks working in the  city, there  are branches of the
European–famous banks, such as: Allied  Irish Bank PLC, Credit Agricole, Citibank, Societé
Général-e, Raiffeisen Centrobank, Deutsche Bank. In Wrocław, the consulates of 10 countries
and a lot of institutions – chambers of commerce and associations have their seats. Wrocław
has  also  got  the  communication  with  Europe  by  the  waterway.  The Odra  River  connects  the
city to seaports in Szczecin and Świnoujście and by canals system and the Łaba River – with

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Berlin and the Western Europe. The streets network is constantly modernized, there are built
ring roads and lorries will be directed outside the city.

4.5.2.

Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jakie znasz środki transportu w języku angielskim?

Jak opiszesz poszczególne środki transportu w języku angielskim?

Jakie są środki transportu wewnętrznego w języku angielskim?

Do czego słuŜą poszczególne środki transportu wewnętrznego?

Jakie informacje zawierają rozkłady jazdy środków komunikacji?

Jak zdefiniujesz wypadek drogowy w języku angielskim?

Jak zdefiniujesz pojęcie „szkoda” w języku angielskim?

Jak zdefiniujesz pojęcie „kradzieŜ” w języku angielskim?

Jak zdefiniujesz pojęcie „rzeczoznawca” w języku angielskim?

10.

Jak scharakteryzujesz odszkodowanie w języku angielskim?

11.

Jak scharakteryzujesz ubezpieczenie transportowe w języku angielskim?

12.

Jak opiszesz główne ośrodki gospodarcze w Polsce w języku angielskim?

4.5.3.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przetłumacz na język angielski zwroty związane z transportem: transport morski,

drogowy, kolejowy, lotniczy, rejsowy, czarterowy, statek handlowy, statek pasaŜerski, prom,
punkt graniczny, stacja graniczna, pociąg krajowy, pociąg międzynarodowy, autobus,
transport lotniczy międzynarodowy, transport lotniczy krajowy, bilet, ubezpieczenie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt 4.5.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

przeczytać ze zrozumieniem zwroty związane z transportem,

przetłumaczyć zwroty na język angielski przy uŜyciu słowników,

ułoŜyć zdania ze zwrotami w języku angielskim,

zaprezentować efekt swej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

kartki ze zwrotami związanymi z transportem w języku polskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Opisz w języku angielskim środki transportu wewnętrznego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać materiał nauczania (pkt 4.5.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

obejrzeć anglojęzyczny film o środkach transportu wewnętrznego,

zredagować notatki korzystając ze słowników,

opisać pisemnie i ustnie środki transportu wewnętrznego w języku angielskim,

przedstawić rezultat swojej pracy.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

film w języku angielskim o środkach transportu wewnętrznego,

−

odbiornik telewizyjny,

−

odtwarzacz DVD lub VHS,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Wykonaj w języku angielskim projekt organizacji przewozu osób w komunikacji

publicznej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt 4.5.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

wysłuchać ze zrozumieniem w języku angielskim nagrania tekstu o organizacji przewozu
osób w komunikacji publicznej,

opisać środki transportu komunikacji publicznej w języku angielskim,

określić grupy konsumentów najczęściej korzystających z określonych środków
transportu,

dokonać analizy rozkładów jazdy poszczególnych środków transportu,

dokonać analizy tras poszczególnych środków transportu przy uŜyciu map,

wykonać projekt organizacji przewozu osób w komunikacji publicznej w języku
angielskim,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

nagranie tekstu w języku angielskim o organizacji przewozu osób w komunikacji
publicznej,

–

magnetofon,

–

rozkłady jazdy,

–

mapy Europy i świata w języku angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 4

Opisz w języku angielskim stan techniczno – eksploatacyjny miejskich usług

infrastrukturalnych w Twoim mieście.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt 4.5.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

zebrać materiały o stanie techniczno – eksploatacyjnym usług infrastrukturalnych miasta,

dokonać selekcji materiału,

opisać stan techniczno – eksploatacyjny miejskich usług infrastrukturalnych w języku
angielskim,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

mapy miast,

–

aktualne podręczniki,

–

foldery, broszury, przewodniki turystyczne o miastach,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

4.5.4.

Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

przetłumaczyć na język angielski zwroty związane z transportem?

ułoŜyć zdania w języku angielskim?

opisać w języku angielskim środki transportu wewnętrznego?

wysłuchać ze zrozumieniem nagrania tekstu w języku angielskim?

wykonać projekt organizacji przewozu osób w komunikacji
publicznej w języku angielskim?

opisać w języku angielskim stan techniczno – eksploatacyjny
miejskich usług infrastrukturalnych?

skorzystać ze słowników dwujęzycznych i branŜowych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6.

Akty prawne dotyczące działań z zakresu logistyki

4.6.1.

Materiał nauczania

Przepisy prawne Unii Europejskiej

Poza krajowymi ustawami i przepisami dotyczącymi transportu, spedycji i ubezpieczeń

istnieje wiele przepisów Unii Europejskiej, które dokładnie określają sposoby, warunki
transportu, przewoŜenia, znakowania i ubezpieczania towarów. Standardy te są obowiązujące
we wszystkich krajach Unii Europejskiej.

Apart from domestic acts and articles concerning the transport, freight forwarding and

insurance, exist many of the European Union regulations which precisely determine the ways,
conditions of transport, packaging, labeling and insurance of goods. Those standards are
obligatory in each country of the European Union.

Analizowanie przepisów prawa

Analiza przepisów prawnych w języku polskim i angielskim powinna dotyczyć zarówno

treści jak i formy, poniewaŜ są one ze sobą ściśle związane. NaleŜy zatem przeanalizować:

−

układ  poszczególnych  akapitów,  czyli,  np.  wstęp,  co  on  zawiera,  kto  wprowadza
rozporządzenie,  do  kogo  jest  ono  skierowane,  jakie  podmioty  gospodarcze  obejmuje;
następnie  poszczególne  artykuły  i  paragrafy,  jaką  treść  zawierają,  jakie  zmiany
wprowadzają,  które  z  nich  są  kontynuacją  zarządzeń  z  poprzednich  aktów  prawnych,
które zaś wprowadzają nowe przepisy; zakończenie, w którym najczęściej są informacje
o przepisach tracących moc prawną i postanowienia końcowe;

−

bezosobowe formy czasowników operacyjnych, typu: zaleca się, informuje, wprowadza
się, które wskazują na rodzaj podejmowanych rozporządzeń, jakiej czynności prawnej
one dotyczą;

−

słownictwo charakterystyczne dla stylu urzędowego, w którym redagowane są
dokumenty prawno – administracyjne, np. zwaŜywszy, Ŝe, nawiązując do, uchyla się, itd.,
pełne formy wyrazów.

Zasady tłumaczenia tekstów aktów prawnych

Tłumaczenie tekstów aktów prawnych moŜe przysparzać wiele trudności, poniewaŜ

trzeba znać język prawa, administracji i ekonomii oraz struktury składniowo – leksykalne
charakterystyczne dla tego języka. Aby poprawnie przetłumaczyć tekst z języka polskiego na
angielski lub z języka angielskiego na polski naleŜy:
–

stosować terminologię i frazeologię subjęzyka specjalistycznego;

–

dbać o poprawność gramatyczną, ortograficzną i leksykalną (leksyka specjalistyczna
i niespecjalistyczna);

–

uŜywać rejestru (stylu funkcjonalnego) języka charakterystycznego dla danego rodzaju
tekstu;

–

stosować składnię zdań i szyk wyrazów w zdaniu języka, na który tłumaczony jest
dokument;

–

uŜywać synonimów, antonimów, wyrazów bliskoznacznych, w celu uniknięcia
powtórzeń;

–

stosować pełne brzmienie wyrazów, a nie skróty, poniewaŜ teksty przepisów prawa
naleŜą do języka oficjalnego, urzędowego;

–

nie tłumaczyć tekstu „słowo po słowie”;

–

stosować w języku angielskim odpowiednie słowa łączące zdania (‘linking words’), typu
whereas, thereby, therefore, itd.;

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

sprawdzać znaczenie w języku angielskim tzw. ‘phrasal verbs’ (czasowników
złoŜonych), poniewaŜ dodanie innej cząstki powoduje zmianę znaczenia, np. take away –
odbierać, zabierać, take back – odnosić coś, cofać, take in – zrozumieć, take off –
zdejmować.

Oto fragment dyrektywy Unii Europejskiej o transporcie kolejowym w krajach Unii

Europejskiej:
Directive 2001/16/EC of the European Parliament and of the Council
of 19 March 2001
on the interoperability of the conventional rail system
Consolidated legal version (without preamble) according to Directive 2004/50/EC of 29 April
2004
Chapter One
General provisions
Article 1
1.

This  Directive  sets  out  to  establish  the  conditions  to  be  met  to  achieve  interoperability
within  the  Community  territory  of  the  trans-European  conventional  rail  system,  as
described  in  Annex  I.  These  conditions  concern  the  design,  construction,  placing  in
service, upgrading, renewal, operation and maintenance of the parts of this system placed
in  service  after  the  date  of  entry  into  force  of  this  Directive,  as  well  as  the  professional
qualifications and health and safety conditions of the staff who contribute to its operation
and maintenance.

The pursuit of this objective must lead to the definition of an optimal level of technical
harmonization and make it possible to:
a)

facilitate, improve and develop international rail transport services within the
European Union and with third countries;

contribute to the progressive creation of the internal market in equipment and
services for the construction, renewal, upgrading and operation of the trans-European
conventional rail system;

contribute to the interoperability of the trans – European conventional rail system.

Dyrektywa 2001/16/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 19 marca 2001 roku
dotycząca  międzynarodowego  współdziałania  w  zakresie  konwencjonalnego  trans  –
europejskiego  systemu kolei.
Zbiór  obowiązujących  ustaw  (bez  wstępu)  według  Dyrektywy  2004/50/EC  z  29  kwietnia
2004 roku.
Rozdział 1
Postanowienia ogólne

Paragraf 1
1.

Dyrektywa  ta  ma  na  celu  ustanowienie  warunków  międzynarodowej  współpracy
w obrębie terytorium Wspólnoty trans – europejskiego, konwencjonalnego systemu kolei
jak  opisano  w  Aneksie  1.  Warunki  te  dotyczą  przeznaczenia,  konstrukcji,  umieszczenia
w systemie połączeń, podniesienia standardu, przedłuŜania, działania i utrzymania części
tego  systemu  jako  połączenia  po  terminie  wejścia  w  Ŝycie  tej  Dyrektywy,  jak  równieŜ
kwalifikacji  zawodowych,  zdrowia  i  warunków  bezpieczeństwa  personelu,  który  bierze
udział w jego działaniu i utrzymaniu.

DąŜenie do tego celu musi prowadzić do zdefiniowania optymalnego poziomu
technicznej harmonizacji i uczynienia poprzez:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ułatwienie, poprawę i rozwój usług międzynarodowego transportu kolejowego na
obszarze Unii Europejskiej i krajów rozwijających się;

udział w postępowym tworzeniu wewnętrznego rynku wyposaŜenia i usług
w zakresie konstrukcji, przedłuŜania, unowocześniania i działania konwencjonalnego
trans – europejskiego systemu kolei;

udział

międzynarodowym

współdziałaniu

konwencjonalnego

trans

–

europejskiego systemu kolei.

Article 2
For the purposes of this Directive:
a)

“trans–European conventional rail system” means the structure, as described in Annex I,
composed of lines and fixed installations, of the trans–European transport network, built
or upgraded for conventional rail transport and combined rail transport, plus the rolling
stock designed to travel on that infrastructure;

“interoperability” means the ability of the trans–European conventional rail system to
allow the safe and uninterrupted movement of trains which accomplish the required
levels of performance for these lines. This ability rests on all the regulatory, technical and
operational conditions which must be met in order to satisfy the essential requirements.

Paragraf 2
Dla celów tej Dyrektywy:
a)

„trans–europejski konwencjonalny system kolei” oznacza strukturę, jak opisano
w Aneksie 1, składającą się z linii i stałych instalacji sieci trans–europejskiego systemu,
wybudowanych lub unowocześnionych dla konwencjonalnego transportu kolejowego
i połączonego transportu kolejowego plus tabor kolejowy przeznaczony do podróŜy w tej
infrastrukturze.

„współpraca  międzynarodowa”  oznacza  zdolność  trans–europejskiego  systemu
kolejowego  do  pozwolenia  na  bezpieczny  i  niezakłócony  ruch  pociągów,  który  osiąga
wymagany  poziom  wydajności  na  tych  liniach.  Zdolność  opiera  się  na  warunkach
nadzoru,  warunkach  technicznych  i  eksploatacyjnych,  które  muszą  kolejno  łączyć  się,
aby spełnić zasadnicze wymogi.

Prawo transportowe / Transport Law

Prawo transportowe [13] reguluje między innymi zasady funkcjonowania transportu,

określa  środki  transportu,  ich  rodzaje,  stan  techniczny  pojazdów,  ładowność  pojazdów,
warunki  przewozu  ludzi,  zwierząt  i  towarów.  Prawo  transportowe  precyzuje  teŜ  zasady
przewozu  poszczególnych  rodzajów  towarów,  np.  towarów  niebezpiecznych  czy  Ŝywności.
Jednym z najwaŜniejszych zagadnień tego prawa jest bezpieczeństwo w transporcie.

Transport law among other things, regulates the rules of transport functioning, it defines

means of transport, their kinds, the technical condition of vehicles, the capacity of vehicles,
the conditions of people, animals and goods transport. Transport law also specifies the
transport rules of different kinds of goods, for example, dangerous products or food. One of
the most important problems of that law is safety in transport

Prawo celne / Customs Law

Prawo celne [22] reguluje zasady przywozu towarów na polski obszar celny oraz

wywozu  towarów  z  polskiego  obszaru  celnego,  związane  z  tym  prawa  i  obowiązki  osób,
uprawnienia  i obowiązki  organów  celnych.  KaŜda  osoba,  która  zamierza  dokonać  przywozu
lub  wywozu  moŜe  uzyskać  od  organu  celnego  informację  o  stosowaniu  przepisów  prawa
celnego.  Towary  wprowadzone  na  polski  obszar  celny  podlegają,  od  chwili  ich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wprowadzenia,  dozorowi  celnemu,  czyli  muszą  podlegać  kontroli  celnej  zgodnie
z obowiązującymi przepisami.
Towary  mogą  być  wprowadzone  lub  wyprowadzone  z  polskiego  obszaru  celnego  przez
otwarte przejścia graniczne, a przez inne przejścia tylko po wydaniu pozwolenia przez organ
celny.  JeŜeli  towary  zostały  nielegalnie  wprowadzone  na  polski  obszar  celny  lub  zostały
usunięte spod dozoru celnego, wówczas organ celny podejmuje wszelkie niezbędne działania
w celu uregulowania ich sytuacji łącznie ze sprzedaŜą towarów.
JeŜeli umowy międzynarodowe lub przepisy odrębne zakazują posiadania, rozpowszechniania
lub  obrotu  towarami,  organ  celny  cofa  natychmiast  towar  za  granicę  lub  na  polski  obszar
celny, chyba Ŝe umowy międzynarodowe lub przepisy odrębne przewidują jego przepadek na
rzecz  Skarbu  Państwa,  albo  inny  sposób  postępowania.  Mogą  to  być,  np.  niektóre  rośliny,
zwierzęta, lub teŜ rzeczy innego  rodzaju, których prawo nie dopuszcza do wprowadzenia na
polski obszar celny.

The customs law regulates import of goods on Polish customs area and export of goods

from  Polish  customs  area,  related  to  this  people’s  rights  and  duties,  rights  and  duties  of  the
customs  authorities.  Each  person  who  is  going  to  do  import  or  export,  can  get  information
from the customs authority about using of customs law regulations. The introduced to Polish
customs  area  are  subject  to  the  customs  supervision  from  the  moment  of their  introduction,
that is, they must be introduced or the led out of Polish customs area through open  crossing
borders  and  through  other  crossing  borders,  only  after  issuing  a  permit  by  the  customs
authority.  If  the  goods  have  been  introduced  illegally  to  Polish  customs area  or  if  they  have
been dismissed from the customs supervision, then the customs authority takes all necessary
actions to regulate their situation including the sale of goods.
If  the  international  conventions  or  separated  rules  prohibit  the  ownership  and  distribution
or turnover  of goods,  the  customs  authority  turns  immediately  back  the  commodity  outside
the border or to Polish customs area, unless international conventions or separate rules expect
its  confiscation  for  the  State  Treasury  or  another  way  of  proceedings.  They  can  be,  for
example,  some  plants,  animals  or  the  other  kind  of  articles  which  Polish  law  doesn’t  allow
to be introduced to Polish customs area.

Prawo przewozowe / Transport Law

Prawo przewozowe [22] reguluje przewóz osób i rzeczy, wykonywany odpłatnie na

podstawie  umowy  przez  uprawnionych  do  tego  przewoźników,  z  wyjątkiem  transportu
morskiego,  lotniczego  i  konnego.  Przewoźnikiem  jest  prowadzący  przedsiębiorstwo  (zakład
przewozowy)  i  moŜe  nim  być  osoba  fizyczna  lub  prawna,  działająca  w  tym  charakterze
faktycznie,  bez  względu  na  rodzaj  tytułu  prawnego  (własność,  uŜytkowanie,  dzierŜawa,
leasing).  W  tym  rozumieniu  kierowca  nie  jest  przewoźnikiem.  Przewoźnik  jest  obowiązany
podać do publicznej wiadomości zakres swojego działania, a w szczególności adresy punktów
odprawy i sposób zawierania umowy przewozu. Przewóz moŜe być wykonywany przez kilku
przewoźników  tej  samej  lub  róŜnej  gałęzi  transportu  na  podstawie  jednej  umowy  przewozu
i jednego dokumentu przewozowego, a zatem odpowiedzialność przewoźników jest solidarna.

The transport law regulates the transport of people and things made payable on the basis

of the contract by entitled carriers, except for sea transport, air transport and horse transport.
The  carrier  is  a  person  who  runs  a  company  (a  shipping  company)  and  it  can  be  a natural
person or a legal person, in fact acting in that capacity, regardless of the kind of the legal title
(ownership, having right of usage, tenancy, leasing).  In such understanding, the driver is not
a carrier.  The  carrier  is  obliged  to  announce  the  scope  of  his  action  and  particularly  the
addresses of departure points and a kind of entering into the transport contract. The transport
can  be  made  by  some  carriers  in  the  same  or  other  branch  of  transport  on  the  base  of  one

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

transport contract and one shipping document, thus the carriers’ responsibility is joint and
several.

Prawo spedycyjne / Freight forwarding law

Prawo spedycyjne [13] reguluje między innymi zasady prowadzenia spedycji, zakres

odpowiedzialności spedytora za oferowane usługi. Prawo to określa równieŜ zakres
działalności i usług spedycyjnych oraz zasady zakładania i prowadzenia firmy spedycyjnej.

Freight forwarding law, among other things, regulates the rules of forwarding running,

carrier’s scope of responsibility for offered services. This law also determines the range of
freight forwarding activity and services and the rules of a freight forwarding company
establishing.

Prawo drogowe

Prawo drogowe [13] reguluje między innymi zasady ruchu drogowego (kodeks

drogowy), jego uŜytkowników, rodzaje dróg i środków transportu. Prawo drogowe określa teŜ
wykroczenia drogowe oraz kary za łamanie przepisów drogowych.

Road law, among other things, regulates the rules of traffic (Highway Code), its users,

kinds of roads and means of transport. Road law also determines traffic offences and
punishment for traffic regulations breaking.

Prawo ubezpieczeń

Prawo ubezpieczeń [13] określa między innymi zasady ubezpieczenia transportu,

spedytora, kierowcy, towaru oraz usług. Prawo to precyzuje równieŜ zakres ubezpieczenia,
innymi słowy, co moŜe być przedmiotem ubezpieczenia oraz zasady zawierania
ubezpieczenia.

Insurance law, among other things, determines the rules of transport, carrier, driver,

goods and services. This law also specifies the scope of insurance, in other words, what can
be an object of insurance and the rules of entering into insurance.

Handel zagraniczny / Foreign trade

Handel zagraniczny [3, 13] to odpłatna wymiana towarów lub usług z partnerami

posiadającymi stałą siedzibę poza granicą celną państwa. Charakterystyczne cechy handlu
zagranicznego to: odpłatność, przemieszczanie towarów, towary muszą pochodzić z róŜnych
krajów.

Handel zagraniczny w wąskim znaczeniu dotyczy tylko dóbr materialnych, które są

sprzedawane za granicę lub zakupywane za granicą.

Handel zagraniczny w szerokim znaczeniu obejmuje obroty majątkowo – kredytowe oraz

obroty bieŜące, na które oprócz wymiany składają się zakup i sprzedaŜ za granicę usług, dóbr
niematerialnych oraz zobowiązania wynikające z ruchu ludności za granicę, utrzymywania
własnych placówek dyplomatycznych za granicą i inne.

Foreign trade is a payable exchange of goods or services with partners who have

a permanent seat outside the customs border of the country. Typical features of foreign trade:
payment, shifting of goods, the commodities must come from different countries.

Foreign trade, in a narrow sense, concerns only the material goods which are sold abroad

or purchased abroad.

Foreign trade, in a wide sense, includes the property and credit turnovers and current

turnovers, which aside from the exchange, consist of purchase and sale of services and non–
material goods abroad and obligations being a result of the population movement abroad,
keeping own diplomatic posts abroad and others.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Eksport / Export

Eksport [3, 13] jest to wywóz dóbr poza granice kraju, w którym zostały one

wytworzone. Kraje Unii Europejskiej sprzedają towary lub usługi poza Wspólnotę
Europejską, poniewaŜ sprzedaŜ towarów w obrębie państw naleŜących do Unii Europejskiej
jest sprzedaŜą wewnątrzwspólnotową, a nie eksportem.

Export is taking goods out of the country where they have been produced. The countries

of the European Union sell goods or services outside the European Community, because the
sale of goods inside of the countries belonging to the European Union is an internal sale
of community, not export.

Zgodnie z ustawą o podatku VAT, eksporterowi przysługuje prawo do zastosowania

zerowej stawki VAT.

According to the VAT tax law, an exporter has the right to use zero VAT rate.
Eksport bezpośredni oznacza, Ŝe wywóz towarów poza granice Polski i UE dokonywany

jest bezpośrednio przez eksportera bądź osobę działającą w jego imieniu i dlatego dokumenty
eksportowe wystawiane są na eksportera.

Direct export means that taking goods out of Poland and the European Union is carried

out directly by the exporter or a person on his behalf, therefore, the documents are issued for
the exporter.

Eksport pośredni oznacza, Ŝe towary wydawane są zagranicznemu odbiorcy w kraju

dostawcy, a ich wywozu poza granice Polski i Unii Europejskiej dokonuje nabywca, bądź
osoba działająca w jego imieniu. Dokumenty kontraktowe wystawiane są wówczas na
zagranicznego kontrahenta.

Indirect export means that the goods are issued for a foreign consumer in the supplier’s

country,  and  their  taking  out  of  Poland  and  the  European  Union  is  made  by  the  purchaser
or a person on his behalf. Then, the contract papers are issued for a foreign contractor.
W takim przypadku, krajowy eksporter moŜe zastosować 0% stawkę VAT, o ile zagraniczny
kontrahent dostarczy mu kopie dokumentów eksportowych – faktury handlowej, specyfikacji
towarowej, dokumentów transportowych z pieczęcią urzędu celnego, kopię dokumentu SAD
–  Jednolitego  Dokumentu  Administracyjnego  wraz  z  pieczątką  urzędu  celnego,
stwierdzającego, Ŝe towar opuścił juŜ terytorium celne Wspólnoty Europejskiej.
In such a case, the domestic exporter can use 0% VAT rate, if the foreign contractor delivers
him copies of export documents – a trade invoice, a specification of goods with a seal of the
Customs  Bureau,  a  copy  of  SAD  document  –  The  Synthetic  Administration  Document  with
a seal  of  the  Customs  Bureau  stating  that  the  merchandise  has  just  left  the  customs  territory
of the European Community.

Import / Import

Import [3, 13] jest to przywóz towarów, usług lub kapitału z zagranicy w celu

wykorzystania ich na rynku wewnętrznym. Kraje Unii Europejskiej importują towary czy
usługi spoza Unii, poniewaŜ zakup towarów w obrębie Wspólnoty Europejskiej nie jest
importem, ale zakupem wewnątrzwspólnotowym.

Import is the supplying of goods, services or capital from abroad to use them on the

domestic market. The countries of the European Union import commodities or services from
outside the Union, because purchasing of goods inside of the European Community is not the
import but internal purchasing within the community.

Ekologia / Ecology

Głównym celem ustawy dotyczącej ochrony przed emisjami zanieczyszczeń jest ochrona

ludzi, zwierząt, roślin, gleby, wody, atmosfery i pozostałych dóbr przed szkodliwymi
wpływami środowiska, a takŜe zapobieganie ich powstawaniu. Zakłady, maszyny, sprzęt,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

pojazdy mechaniczne, nieruchomości gruntowe, które mają szkodliwy wpływ na środowisko,
są takim rodzajem obiektów, na których posiadanie i uŜytkowanie jest wymagane zezwolenie.
Ustawa dotycząca bezpiecznego uŜytkowania sprzętów i produktów obowiązuje producentów
i handlowców. Mogą oni wprowadzić do obrotu jedynie takie środki techniczne i produkty
konsumpcyjne, które spełniają wymogi ustawy o bezpieczeństwie i zdrowiu.

The main goal of the act concerned with the protection against the emission of pollution

is protection of people, animals, plants, soil, water, atmosphere and the rest of goods against
harmful influences of the environment and prevention of their production coming into
existence. Factories, machines, equipment, mechanical vehicles, fixed property which have
harmful influence on the environment, are such a kind of objects which demand a licence for
having and using them. The producers and trademen are obliged by the act concerning to safe
equipment and products. They can introduce into the turnover only such technical means and
consumer products which comply with the requirements of the safety and health act.

W krajach Unii Europejskiej mogą być wprowadzane do obrotu tylko maszyny i sprzęt,

które  mają  oznaczenie  CE  (Europejski  Certyfikat).  Umieszczenie  na  wyrobie  znaku  CE
oznacza,  Ŝe  produkt  spełnia  wymagania  dyrektywy  dotyczącej  maszyn  w  UE  oraz  spełnia
odpowiednie  normy.  Zgodnie  z  rozporządzeniem  o  niebezpiecznych  materiałach,  ich
opakowania  muszą  być  tak  wykonane,  aby  ich  zawartość  nie  wydostała  się  na  zewnątrz.
Niebezpieczne  materiały  są  odpowiednio  oznakowane  i  opakowane.  Zgodnie  z  ustawą
o transporcie materiałów niebezpiecznych, zostały one podzielone na 9 klas. KaŜda klasa ma
własne  oznaczenie  z widocznym  symbolem  o  róŜnych  kolorach,  zatem  wszystkie  osoby
mające  styczność  z  tym  towarem  są  poinformowane  o  moŜliwym  niebezpieczeństwie.
Transport  drogowy  materiałów  niebezpiecznych  regulowany  jest  w przepisach  rozporządzeń
dotyczących  transportu  drogowego  i  kolejowego  niebezpiecznych  materiałów  oraz  w  ADR
(europejskiej umowie o międzynarodowym przewozie drogowym towarów niebezpiecznych).

In the European Union countries can introduce into the turnover only machines and

equipment  which  are  marked  by  CE(European  Certificate).  Putting  on  the  ware  a  CE  mark
means  that  the  product  meets  the  requirements  of  the  directive  concerning  machines  in  the
European  Union  and  meets  appropriate  standards.  According  to  the  directive  of  dangerous
materials, their packages must be made in such a way, so as to their content couldn’t get out.
Dangerous  materials  are  marked  and  packed  appropriately.  According  to  the  directive  of
dangerous materials transport, they were divided into 9 classes. Each class has its own label
with  a  visible  symbol  in  different  colours,  therefore  all  people  having  a  contact  with  this
commodity  are  informed  about  possible  danger.  Road  transport  of  dangerous  materials  is
regulated  in  articles  of  the  directives  concerning  the  road  and  rail  transport  of  dangerous
materials and in ADR (Agreement of Dangerous Matrerials Road Transport).

4.6.2.

Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jak naleŜy analizować przepisy prawa?

Jak naleŜy dokonywać tłumaczenia tekstów aktów prawnych?

Jak zdefiniujesz w języku angielskim prawo transportowe?

Jak zdefiniujesz w języku angielskim prawo celne?

Jak zdefiniujesz w języku angielskim prawo przewozowe?

Jak zdefiniujesz w języku angielskim prawo drogowe?

Jak zdefiniujesz w języku angielskim prawo spedycyjne?

Jak zdefiniujesz w języku angielskim prawo ubezpieczeń?

Czym jest handel zagraniczny?

10.

Czym róŜni się import od eksportu?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6.3.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz środki transportu do przewozu materiałów niebezpiecznych z Polski do Wielkiej

Brytanii.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt 4.6.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

przeczytać ze zrozumieniem anglojęzyczny tekst o środkach transportu,

przeczytać ze zrozumieniem fragment rozporządzenia o warunkach przewozu materiałów
niebezpiecznych w języku angielskim,

dokonać analizy przepisów prawa o zasadach ubezpieczenia transportu,

dokonać analizy trasy transportu z Polski do Wielkiej Brytanii przy uŜyciu mapy,

dobrać środki transportu do przewozu materiałów niebezpiecznych,

zaprezentować efekt swej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

tekst przewodni w języku angielskim o środkach transportu,

–

fragment rozporządzenia o warunkach przewozu materiałów niebezpiecznych w języku
angielskim,

–

przepisy prawa o zasadach ubezpieczenia transportu w języku angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Dokonaj w języku angielskim analizy przepisów prawa dotyczących zadań

logistycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać materiał nauczania (pkt 4.6.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,

przetłumaczyć niezrozumiałe zwroty na język polski,

zredagować notatkę z lektury tekstu w języku angielskim,

przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

kartki z fragmentami aktów prawnych dotyczących logistyki,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Określ zasady przywozu towarów na polski obszar celny oraz wywozu towarów

z polskiego obszaru celnego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać fragment materiału nauczania (pkt 4.6.1. w poradniku dla ucznia),

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

przeczytać ze zrozumieniem anglojęzyczny fragment tekstu prawa celnego,

wyszukać w tekście informacje o zasadach przywozu towarów na polski obszar celny

oraz wywozu towarów z polskiego obszaru celnego,

zredagować notatki z lektury tekstu w języku angielskim,

określić w języku angielskim zasady przywozu towarów na polski obszar celny oraz

wywozu towarów z polskiego obszaru celnego,

zaprezentować efekt swej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

kartki z fragmentem tekstu prawa celnego w języku angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

4.6.4.

Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

dobrać środki transportu do realizacji określonych zadań
logistycznych?

przeczytać

ze zrozumieniem akty prawne w języku angielskim?

dokonać analizy aktów prawnych w języku angielskim?

korzystać z map?

wyszukać potrzebne informacje w anglojęzycznych aktach
prawnych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

[

SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 20 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Zwrot: „hurt i detal” znaczy w języku angielskim
a)

marketable output.

freight forwarding.

economic entity

wholesale and retail.

Zwrot: “a bill of lading” znaczy w języku polskim
a)

list handlowy.

oferta.

rachunek za załadunek.

list przewozowy.

Definition: “It is statement of how much money a business has earned and how much
money it has paid for goods and services” describes
a)

balance.

turnover.

supply.

demand.

Dokończ zdanie: In the metric system, one metre equals
a)

0.3937 inch.

109.4 yards.

0.6214 mili mile.

39 37 inches.

Zwrot: “I would like to apologise” naleŜy przetłumaczyć na język polski jako
a)

Chciałbym zaprosić.

Chcę zaproponować.

Chciałbym przeprosić

Chcę złoŜyć zamówienie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zdanie: “Are you entering or exiting EU?” znaczy w języku angielskim
a)

Czy Pan/Pani wwozi czy wywozi towary z Unii Europejskiej.

Czy Pan/Pani wjeŜdŜa czy wyjeŜdŜa z Unii Europejskiej.

Czy Pan/Pani rezyduje czy mieszka na stałe w krajach Unii Europejskiej.

Czy Pan/Pani pracuje czy nie pracuje w krajach Unii Europejskiej.

Zwrot: „list z zapytaniem” naleŜy przetłumaczyć na język angielski jako
a)

A letter of enquiry.

A letter of complaint.

A letter of motivation.

A letter of application.

JeŜeli list oficjalny rozpoczyna zwrot grzecznościowy “Dear Sir or Madam”, to
w zakończeniu powinien być uŜyty zwrot
a)

Yours faithfully.

Yours sincerely.

Regards.

All the best.

Dokończ zdanie: This kind of a bank services the Budget, it is entitled to money issue
and to control its supply and it is
a)

a commercial bank.

an international bank.

a central bank.

a deposit bank.

10.

Dokończ zdanie: The products are materials or substances produced
a)

in the recycling process.

in the technological process as a result of the raw materials processing.

in the technological process as a result of the waste materials quick processing.

in the long process as a result of the by–products processing.

11.

Nazwę dokumentu “Insurance” naleŜy przetłumaczyć na język polski jako
a)

faktura.

zamówienie.

list handlowy.

ubezpieczenie.

12.

Definition: “It is supplying of goods, services or capital from abroad to use them on the
domestic market” describes
a)

import.

export.

foreign trade.

discount.

13.

Dokończ zdanie: Multi–storey warehouses are made
a)

by building high storehouses.

by building of some closely situated storehouses.

by joining some flat storehouses.

by putting of some flat storehouses on a few storeys.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14.

Definition: “It is a modern strategy in supply chain management because the producers,
distributors, traders, retailers and suppliers of logistic services cooperate” describes
a)

Efficient Consumer Response Conception (ECR).

Total Quality Management (TQM).

Vendor Managed Inventory(VMI).

Co–Managed Inventory (CMI).

15.

Zdanie: “On the overall carton quantity, the system prints labels of palettes” naleŜy
przetłumaczyć na język polski jako
a)

Na wierzchu kartonów system drukuje etykiety takie jak na ściankach palet.

Na kaŜdy zbiór kartonów, system drukuje etykiety wszystkich palet.

Na wszystkie pełne kartony system drukuje etykiety palet.

Na ilości kartonowe zbiorcze, system drukuje etykiety palet.

16.

Dokończ zdanie: Supplies are material floating assets serviceable to ensure
a)

the storing continuity.

the distribution process continuity.

the production and distribution process continuity.

the production process continuity.

17.

Dokończ zdanie: Vertical transport consists of
a)

lifts, lifting platforms, mechanical constant elevators and cranes.

high lift stackers, elevating transporters, chain scrapers and forklifts.

chain conveyors, belt conveyors and roller trucks.

two–wheel barrows and pallet trucks.

18.

Uzupełnij zdanie: Theft is a … of someone else’s property and its grabbing.
a)

legal taking out

giving and taking out

crime and dangerous taking over

crime, illegal and secretly taking away

19.

Uzupełnij zdanie: The transport law regulates the transport of … carriers.
a)

people and things made free on the basis of the consignment note by entitled

animals and things made payable on the base of the consignment note by any

goods made payable on the base of the contract by any

people and things made payable on the base of the contract by entitled

20.

Zdanie: “Directive of the European Parliament and of the Council” znaczy w języku
polskim
a)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Konsulatu.

Dyrekcja Parlamentu Europejskiego i Rady Europy.

Ustawa Parlamentu Europejskiego i Rady NajwyŜszej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko:..........................................................................................

Posługiwanie się językiem obcym w realizacji zadań logistycznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

LITERATURA

Abt S., Woźniak H.: Podstawy logistyki. Uniwersytet Gdański, Gdańsk 1993

Ashley A.: A correspondence workbook. Oxford University Press, 1994

Begg D.: Ekonomia. T. 1 i 2. PWE, Warszawa 1993

Beier F., Rutkowski K.: Logistyka. Szkoła Główna Handlowa, Warszawa, 1995

Business English: CD, Young Digital Poland.

Comfort J., Utley D.: Effective Presentations. Oxford English Video1996

Comfort J., Utley D.: Effective Meetings. Oxford English Video 1996

Comfort J., Utley D.: Effective Telephoning. Oxford English Video 1996

Encyklopedia Gazety Wyborczej. T. 5, 14, 18, 19, 20, Wydawnictwo Agora S A,
Warszawa 2006

10.

Fijałkowski J.: Transport wewnętrzny w systemach logistycznych. Wybrane zagadnienia.
Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000

11.

Harris M., Mower D., Sikorzyńska A.: New Opportunities Intermediate. Longman 2005

12.

Hoszowska B.: Porozmawiajmy o interesach po angielsku. Wydawnictwo Profesjonalnej
Szkoły Biznesu, Kraków 1996

13.

Jaślan J., Jaślan H.: Słownik terminologii prawniczej i ekonomicznej angielsko-polski.
WP, Warszawa 2004

14.

Jones L., Alexander R.: International Business (A course Communication skills).
Cambridge University Press, 1993 wraz z kasetą video

15.

Longman Dictionary of Contemporary English. Pearson Education Limited 1995

16.

Nadstoga Z.: Business Letters. Wzory listów handlowych. Altena, 1992

17.

Newbolt B., Hollett V.: Meeting Objectives. Oxford English Video,1995

18.

Seidel K. H.: Słownik techniczny angielsko-polski polsko-angielski. Wydawnictwo REA,
Warszawa 2005

19.

Ratajczak P.: Business English Dictionary, Libra, 1990

20.

Wielki Słownik PWN-Oxford. Wydawnictwo PWN, Warszawa 2004

21.

Wilson P.: Korespondencja w języku angielskim … czyli poradnik menedŜera.
Wydawnictwo Philips Wilson, Warszawa 1998

22.

http://www.ADWOKAT.COM

23.

http://www.business.com

24.

http://www.csipb.pl

25.

http://www.ssi-schaefer.pl

26.

http://www.Slajd1.com