WYBRANE MATERIAŁY SZKOLENIOWE

KURS NA STOPIEŃ STERNIKA MOTOROWODNEGO

Uprawnienia osób mających stopnie motorowodne

Sternik motorowodny

- prowadzenie jachtów motorowych o długości do 15m i pojemności silnika napędowego do 1000cm³ po wodach

śródlądowych dopuszczonych do żeglugi motorowodnej ( w celach turystycznych)

- prowadzenie jachtów motorowych określonych w pkt.1 po akwenach treningowych i innych wydzielonych przez organy administracji morskiej, z morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego do uprawiania żeglugi przez osoby nie majce kwalifikacji kierowania statkami sportowymi po wodach morskich

- pełnienie funkcji wykwalifikowanego członka załogi na jachtach motorowych, motorowo - żaglowych i żaglowych

Kształty i przekroje najczęściej używanych łodzi motorowych

łódź wypornościowa

łódź ślizgowa

łódź ślizgowa typu V

łódź ślizgowa typu Cathedral

łódź ślizgowa saniowa

wyczynowa łódź ślizgowa, dwustopniowa

łódź ślizgowa trzystopniowa

łódź ślizgowa katamaran

WYPOSAŻENIE ŁODZI MOTOROWEJ

1. RATUNKOWE - kamizelki ratunkowe*, koło ratunkowe (pow. 6,5m dług. łodzi)**, apteczka pierwszej pomocy**

2. NAWIGACYJNE - sygnał dźwiękowy**, wiosło* (pagaj), bosak**, kotwica ** + linka kotwiczna** , cuma dziobowa*, linka holownicza**, czerpak wody lub pompa zęzowa*

3. P-POŻ - gaśnica proszkowa z ważnym atestem (min 2kg)*

* - na wszystkich wodach i jednostkach

** - na szlakach żeglownych

Budowa łodzi turystyczno - sportowych Mała łódź turystyczna

• - burta

• - pokład

• - dno

• - pawęż

• - kokpit

• - falochron

• - podłoga

• - listwa odbojowa

• - uchwyt burtowy

• - knagi dziobowe

• - knagi rufowe

• - uchwyty rufowe

• - koło sterowe

• - dźwignia przepustnicy (manetka)

23- manetka gazu i biegów

24 - krążki

25- sprężyna

Każdy jacht turystyczny powinien posiadać następujące podstawowe wyposażenie:

1. Kamizelki ratunkowe z przeznaczeniem dla każdej osoby (wg ilości max obsady) (koło ratunkowe pow. 6,5 m dług łodzi)

2. 1 wiosło, a przy jachtach o długości powyżej 6,5 2 wiosła

3. Kotwicę z linką długości 15 m. (waga kotwicy min w kg = dług łodzi + 1)

4. Linkę cumowniczą (dziobową max długość do śruby )

5. Linkę holowniczą

5. Bosak

6. Czerpak

7. Gaśnicę (min 2kg - proszkowa)

8. Sygnał akustyczny (elektryczny, mechaniczny lub róg mgłowy)

9. Apteczkę z niezbędnymi medykamentami

Organy rejestracyjne łodzi motorowych

Organami rejestracyjnymi łodzi motorowych z silnikami przyczepnymi i stacjonarnymi o długości do 20 m są kluby lub inne organizacje upoważnione przez PZMWiNW, w przypadku posiadania silnika o mocy pow. 100 KM przed rejestracją wymagane jest uzyskanie świadectwa zdolności żeglugowej w Inspektoracie Żeglugi Śródlądowej.

Wybrane Inspektoraty Żeglugi Śródlądowej

IŻŚ WARSZAWA - ul. Zamojskiego 2 03-801 Warszawa

IŻŚ GIŻYCKO - ul. Łuczańska 5 11-500 Giżycko

Przepisy ogólne określające bezpieczną żeglugę

Małym statkiem mechanicznym jest każdy statek wprowadzony w ruch przez maszynę i którego długość kadłuba jest mniejsza niż 20 m oraz który nie przewozi więcej niż 12 osób.

Terenowymi organami administracyjnymi są Inspektoraty Żeglugi Śródlądowej. Pełnią one nadzór nad żeglugą i spławem na swoim terenie oraz przeprowadzają inspekcję statków i innych obiektów pływających. Za stan dróg wodnych odpowiedzialne są Okręgowe Dyrekcje Gospodarki Dróg Wodnych.

Każdy kierownik statku (jachtu) obowiązany jest do przestrzegania omawianych przepisów przez miejscowe, terytorialne Inspektoraty. Przed rozpoczęciem rejsu kierownik statku powinien dokonać wszelkich przygotowań zapewniających bezpieczeństwo ruchu żeglugowego, zebrać wiarygodne informacje o warunkach na drodze wodnej, którą ma przebyć statek, oraz poczynić starania, aby statek w czasie podróży był sprawny technicznie i bezpieczny.

Dokumenty małego statku

Na małym statku powinny znajdować się następujące dokumenty:

Dla łodzi turystycznych o długości poniżej 20 m wystarczy tylko dowód rejestracyjny statku, z aktualnym przeglądem technicznym. Przy łodziach z silnikiem o mocy powyżej 100 KM, powinno być załączone świadectwo zdolności żeglugowej.

Armator jachtu powinien zgłosić jacht do rejestracji przed rozpoczęciem eksploatacji. W tym celu powinien:

- zgłosić jacht do rejestracji na odpowiednim formularzu we właściwym organie rejestracyjnym

- przedstawić dowód własności jachtu lub rachunki na podstawowe materiały budowlane; W tym wypadku powinien również przedstawić dokumentację techniczną jachtu i / lub zezwolenie posiadacza praw autorskich do dokumentacji na budowę jachtu.

- przedstawić jacht do przeglądu technicznego w wyznaczonym przez organ rejestracyjnym miejscu i terminie

- po uzyskaniu dowodu rejestracyjnego nanieść oznakowanie jachtu

Każdy mały statek powinien być trwale oznakowany. W skład tego oznakowania wchodzą:

- numer rejestracyjny jachtu składający się z liter oznaczających województwo i organ rejestracyjny oraz cyfr oznaczających wpis do rejestru; napisy powinny być umieszczone na zewnątrz jachtu, a symbole (litery i cyfry) o wysokości co najmniej 10-15 cm

- port macierzysty jachtu i ewentualnie nazwa jachtu naniesione na pawęży jachtu;

Sygnały wzywania pomocy

Statek znajdujący się w niebezpieczeństwie wzywa pomocy używając:

1. flagi lub innego podobnego przedmiotu, którym zatacza kręgi

2. flagi i umieszczonej nad / pod nią kuli lub przedmiotu podobnego do kuli

3. światła, którym zatacza kręgi

4. rakiet wyrzucających czerwone gwiazdy, wystrzeliwanych w krótkich odstępach czasu

5. sygnału świetlnego S.O.S. [⋅⋅⋅ - - - ⋅⋅⋅]

6. płomienia na statku

7. rakiety spadochronowej lub pochodni palącej się czerwonym płomieniem

8. powtarzanego, powolnego podnoszenia obu ramion wyprostowanych w bok

Sygnalizacja dźwiękowa statku

*	1 długi dźwięk	uwaga
*	1 krótki dźwięk	zmieniam mój kurs w prawo
**	2 krótkie dźwięki	zmieniam mój kurs w lewo
***	3 krótkie dźwięki	moje maszyny pracują wstecz
****	4 krótkie dźwięki	nie mogę manewrować
******	seria krótkich dźwięków	niebezpieczeństwo zderzenia
* * *	powtarzane długie dźwięki, dźwięk dzwonów	wzywam pomocy
* * **	1 krótki, 1 długi, 2 krótkie dźwięki	zatrzymajcie natychmiast swój statek
** ** ** ** **	seria podwójnych dźwięków, ciągły 3 tonowy dźwięk	człowiek za burtą

Napędy mechaniczne jachtu motorowego

Przekładnia typu „Z”

Pędnik obraca się w płaszczyźnie poziomej i pionowej; umożliwia to zarówno skręt boczny statku jak i zanurzenie pędnika w wodzie (przy uruchomionym silniku pędnik musi być zanurzony w wodzie). Pędnik śrubowy (śruba napędowa) silnika łodziowego jest wirnikiem złożonym z 2, 3 lub 4 łopatek osadzonych promieniowo na piaście umieszczonej na wale. Podczas obrotu śruby „do przodu” na powierzchniach łopatek wytwarza się nadciśnienie wody, a za łopatkami - podciśnienie. Wytworzona w ten sposób siła ciągu powoduje ruch łodzi do przodu.

***

Pędniki wodnoodrzutowe

Pędniki wodnoodrzutowe wykorzystują napęd wodnoodrzutowy, w którym podstawowym elementem jest wirnikowa pompa (turbina) zasysająca wodę z otoczenia i wyrzucająca ją w ściśle określonym kierunku. Użyteczną siłę ciągu stwarza odrzut strumienia wody wyrzucanej nad, względnie tuż przy lustrze wody.

Ten rodzaj napędu znalazł duże zastosowanie w łodziach turystycznych ze względu na łatwość pokonywania bardzo płytkich akwenów. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że siła ciągu tych pędników jest ok. 50% mniejsza od ciągu uzyskiwanego w pędnikach śrubowych. Pływanie po płytkich wodach i zasysanie przez pędnik piasku wraz z wodą jest przyczyną znacznie szybszego zużycia wirnika pompy w porównaniu z pędnikiem śrubowym.

1 - silnik, 2 - wał pędnika, 3 - wirnik łopatkowy (turbina), 4 - tunel wodny, 5 - łopatki prostujące strumień wodny (kierownica).

A - urządzenie sterujące łodzią widziane z góry

B - urządzenie w położeniu podczas skrętu w prawo

C - urządzenie nawrotne przy jeździe w przód

D - urządzenie nawrotne przy jeździe w tył

Napęd z rufowym silnikiem

doczepnym

Urządzenie napędowe silnika wbudowanego

1 - wał napędowy 2 - obudowa łożyska 3 - rewersor

DEFINICJE PODSTAWOWE

ŻEGLUGA: 1) dział gospodarki obejmujący organizację i środki komunikacji na morzach i wodach śródlądowych; zależnie od rodzaju przewożonych obiektów (i statków) rozróżnia się żeglugę towarową, pasażerską itp.; 2) podróż statkiem wodnym

NAWIGACJA, proces prowadzenia statku wodnego lub powietrznego określoną trasą do punktu przeznaczenia, co sprowadza się do określania pozycji statku i wyznaczania właściwego kursu na podstawie: namiarów punktów na lądzie (nawigacja terrestryczna), namiarów gwiazd (astronawigacja), radionamiarów (radionawigacja), pomiarów ciśnień barometrycznych i kierunków wiatrów (meteonawigacja); także nauka techniczna o sposobach prowadzenia statków.

LOCJA: 1) dział nautyki (nauki o żeglowaniu) zajmujący się opisem akwenów i wybrzeży z punktu widzenia potrzeb żeglugi; 2) pomocniczy podręcznik nawigacyjny uzupełniający mapy, zawierający informacje o prądach, pływach, przepisach portowych, znakach nawigacyjnych.

Nazwa jednostki podziału administracyjnego	Akweny objęte strefą ciszy: Jeziora
1	2
miasta Augustów Ełk	Sajenek, Sajno, Staw Sajenek Selmęt Mały
miasta i gminy Gołdap Mikołajki Olecko Pisz Ruciane Nida Ryn Sejny Węgorzewo	Gołdap Gordyńskie - R, Lisunie - R, Malinówka Sedraneckie Brzozolasek, Jegocin, Kocioł, Pogubie Wielkie - R, Wiartel Dłużec, Jegocin, Nidzkie - Rx, Warnoły - R Ławki, Ławki Małe, Ołów, Orle Gaładuś , Hołny, Łempis - R, Łemptupis - R, Stulpień - R Oświn - R, Rydzówka, Stręgiel, Węgielsztyn
gminy Augustów Bakałarzewo Banie Mazurskie Bargłów kościelny Dubeniki Ełk Filipów Giby Giżycko Jeleniewo Kalinowo Kowale Oleckie Krasnopol Kruklanki Miłki Nowinka Płaska Pozezdrze Prostki Przerośl Puńsk Rutka Tartak Stare Juchy Suwałki Świętajno Szypliszki Wiżajny Wydminy	Kolno - R Bolesty, Głębokie, Siekierowo, Skazdubek, Sumowo Czupowskiego Dreństwo, Tajno Czarne, Pobłędzie, Przerośl, Sumowo Dolne, Sumowo Górne Regielskie, Selmęt Wielki Białe, Czarne, Garbaś, Mieruńskie, Wielkie, Kamienne, Rozpuda Brożane, Dowcień, Gieret, Płaskie, Pomorze, Wierśnie, Wiłkokuk, Zelwa Dejguny, Dobskie - R, Kożuchy, Kruklin, Tajty - Ry Jałowo, Jagłówek, Kopane, Krejwelek, Okrągłe, Szelment Wielki, Szurpiły Rajgrodzkie, Selmęt Wielki, Skomętno, Stackie Pilwąg - R, Szwałk Mały, Szwałk Wielki Dowcień, Długie, Gremzdy Polskie, Żubrowo Gołdapiwo, Kruklin, Woliskie Buwełno, Ublik Mały, Ublik Wielki, Wojnowo Blizno, Busznica, Długie, Kopanica, Tobołowo Głębokie, Gorczyckie, Kruglak, Krzywe, Pobojno, Serwy, Szlamy Harsz, Krzywa, Kuta, Pozezdrze, Stręgielek, Wiłkus Borowe, Długochwały, Dybowskie Boczne, Hańcza - R, Łanowicze, Kościelne Boksze, Sejwy Jałowo Łaśmiady, Szóstak, Ułówki Zespół Jezior Wigierskich - P. Litygajno, Łaźno, Muliczne, Świętajno Judel, Szelment Mały Jaczno, Jegliniszki, Kameduł, Kojle, Perty, Przechodnie, Wiżajny Gawlik, Łękuk, Wydmińskie

rzeki Czarna Hańcza Czarna Kanał Mazurski Krutynia Marycha Rospuda Sapina Szeszupa

od jeziora Wigry do granicy państwa na całej długości na całej długości na całej długości od jeziora Pomorze do granicy państwa poniżej miejscowości Raczki na całej długości na całej długości

Strona -1-

Napęd strumieniowy (strugo-wodny)

z silnikiem doczepnym

zb. paliwa

wał napędowy

śruba

śruba

rumpel

Napęd z bocznym silnikiem doczepnym

---