Paremiae

W	a verbis legis non est recedendum - należy się trzymać słów ustawy
W	absentem in criminibus damnari non oportet. - nie należy skazywać za przestępstwo nieobecnego.
W	absolutus sententia iudicis praesumitur innocens - uwolniony na mocy wyroku sądowego uchodzi za niewinnego
W	accedas ad curiam - abyś podszedł do sądu; w prawie angielskim: rozporządzenie o przeniesiu sprawy do wyższej instancji
W	accessio cedit principali. - rzecz przyłączona przypada głównej.
W	accusare nemo se debet. - nikt nie musi oskarżać samego siebie.
W	actori incumbit probatio - na powodzie spoczywa obowiązek przeprowadzenia dowodu
W	ad impossibilia nemo obligatur. - nikt nie jest zobowiązany do rzeczy niemożliwych.
W	affectus punitur licet non sequitur effectus - zamiar jest karalny, chociaż zamierzony skutek nie nastąpił
W	affinitatis iure nulla successio promittitur. - powinowactwo nie daje podstawy do dziedziczenia ustawowego.
W	affirmanti incubit probatio, non neganti - ciężar dowodu spoczywa na twierdzącym, a nie na negującym, przeczącym
W	agere non valenti non currit praescriptio. - przedawnienie nie biegnie względem tego, kto nie jest w stanie zaskarżyć.
W	alteri stipulari nemo potest. - nikt nie może dokonać czynności prawnej w zastępstwie drugiej osoby.
W	alterius contractu nemo obligatur. - umowa nie zobowiązuje osoby trzeciej.
W	ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum. - wola spadkodawcy może być zmieniana aż do chwili śmierci.
W	audiatur et altera pars - niechaj będzie wysłuchana i druga strona
W	bona fides praesumitur - domniemywa się istnienie dobrej wiary
W	cogitationis poenam nemo patitur - nikogo nie karze się za myśli
W	commodum eius esse debet, cuius periculum - do tego powinien należeć zysk, czyje jest ryzyko
W	confessio est regina probationum. - przyznanie się do winy jest królową dowodów.
W	consuetudo pro lege servatur - zwyczaj jest traktowany jak prawo
W	contra facta non valent argumenta - wobec faktów argumenty nie mają znaczenia
W	cuius est solaum, eius est usque ad coelum. - komu przypada grunt, temu przypada (i nad gruntem) aż po niebo.
W	culpa caret qui scit, sed prohibere non potest. - nie można przypisać winy temu, kto wprawdzie wie, ale nie może zapobiec.
W	cum reus moram facit, et fideiussor tenetur. - gdy dłużnik popada w zwłokę, odpowiada także poręczyciel.
W	depositum est, quod custodiendum alicui datum est. - depozytem jest to, co zostało dane komuś do strzeżenia.
W	depositum nisi gratuitum nullum est - przechowanie, jeżeli nie jest bezpłatne, jest nieważne
W	depositum nullum habet praescriptio - depozyt nie podlega przedawnieniu
W	dies a quo non computatur in termino - początku terminu nie wlicza się do terminu
W	dies coeptus pro completo habetur - dzień rozpoczęty uważa się za pełny (przy odliczaniu terminów)
W	dies non interpellat pro homine - termin nie wzywa za człowieka (sam upływ terminu bez wezwania dłużnika nie powoduje powstania zwłoki dłużnika)
W	dormiunt aliquando leges, moriuntur nunquam. - ustawy czasem śpią, nigdy nie umierają.
W	dubia in meliora partem interpretari debet - wszelkie wątpliwości powinny być interpretowane na korzyść
W	dura lex sed lex. - twarde prawo, ale prawo.
W	ei incubit probatio qui dicit, non qui negat. - ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto przeczy.
W	exceptio confirmat regulam - wyjątek potwierdza regułę
W	facta non praesumuntur, sed probantur - okoliczności faktycznych nie domniemywa się, lecz udowadnia (wymagają udowodnienia)
W	ignorantia iuris nocet - nieznajomość prawa szkodzi (nie jest usprawiedliwieniem)
W	in dubio pro reo. - w razie wątpliwości [należy rozstrzygać] na korzyść pozwanego.
W	in propria causa nemo iudex - nie można być sędzią we własnej sprawie
W	iniuriam qui factures est, iam facit - kto ma zamiar wyrządzać krzywdę, już krzywdzi
W	is fecit, cui prodest - ten uczynił, komu (to) przynosi korzyść
W	iustitia-1. sprawiedliwość 2. wymiar sprawiedliwości 3. bogini sprawiedliwości 4. sprawiedliwe postępowanie, uczciwość 5. prawo, przepis prawa, ustawa
W	lex iubet ea, quae facienda sunt prohibetque contraria - prawo nakazuje to, co należy czynić i zakazuje rzeczy przeciwnych
W	lex mitior retro agit - ustawa łagodniejsza działa wstecz
W	lex non obligat nisi promulgata - ustawa obowiązuje jedynie z chwilą ogłoszenia (promulgacji)
W	lex posterior derogat (legi) priori - ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
W	lex posterior generalis non derogat legi priori (anteriori) speciali. - ustawa późniejsza o charakterze ogólnym nie uchyla wcześniejszej ustawy szczególnej.
W	leges posteriores priores contrarias abrogant - ustawy późniejsze uchylają sprzeczne z nimi ustawy wcześniejsze
W	maximum ius saepe maxima (est) iniuria - najwyższe prawo często bywa największą niesprawiedliwością
W	mora trahit periculum - zwłoka pociąga za sobą ryzyko (zwiększa odpowiedzialność dłużnika)
W	mos pro lege - zwyczaj zastępuje prawo
W	neminem captivabimus nisi iure victum. - nikogo nie uwięzimy, o ile nie zostanie pokonany prawem.
W	nemo est iudex in propria causa. - nikt nie może być sędzią we własnej sprawie.
W	omnis conventio ius facit inter partes. - każda umowa tworzy prawo między stronami
W	poenalia sunt restringenda - w sprawach karnych należy stosować wykładnię ścieśniającą
W	qui iure suo utitur, neminem laedit. - nikogo nie krzywdzi ten, kto korzysta ze swego prawa.
W	quid est enim civitas nisi iuris societas civium. - czym jest bowiem państwo, jeśli nie opartym na prawie związkiem obywateli.
W	quisque praesumitur bonus, donec probetur contrarium.domniemywa się, że każdy działa w dobrej wierze, dopóki nie udowodni się czegoś przeciwnego.
W	satius enim esse impunitum relinqui facinus nocentis quam innocentem damnari. - lepiej pozostawić bezkarnym występek złoczyńcy niż skazać niewinnego.
W	semel heres semper heres - kto raz zostanie dziedzicem pozostaje nim na zawsze
	sententia facit ius - prawomocny wyrok stanowi prawo (obowiązuje)
W	si duo faciunt idem, nonest idem - gdy dwaj robią to samo, to nie jest to samo
W	si in ius vocat ito. - kto został wezwany przed sąd niech się stawi.
W	societas delinquare non potest - stowarzyszenie nie może dopuścić się wykroczenia
W	socii mei socius non est socius meus - wspólnik mojego wspólnika nie jest moim wspólnikiem
W	summum ius summa iniuria. - najwyższe prawo (bywa) najwyższym bezprawiem.
W	Superficies solo cedit - to, co jest na powierzchni (przypada właścicielowi) gruntu
W	ubi est confessio, ibi est remissio - gdzie jest przyznanie się, tam i przebaczenie
W	vim vi repellere licet. - siłę wolno odeprzeć siłą.

Dicta

Polecam opanowanie wszystkiego (BS)

a contrario - (wychodząc) z przeciwnego (założenia), z przeciwieństwa, przeciwnie; przeciwnym sposobem

A limine - od zaraz, z miejsca, bez wnikania w treść, (odrzucić pozew, wniosek)

ab absurdo - (dosł. od niedorzeczności) (dowodzić wychodząc z fałszywego założenia)

ab instantia - umorzenie postępowania sądowego z braku dowodów winy

abnormis - niezgodny z prawem

abolitio criminis - umorzenie procesu

abolitio infamiae - przywrócenie do czci, rehabilitacja

abolitio legis - zniesienie, uchylenie ustawy

abolitio sententiae - uchylenie wyroku

abrogatio, onis f. 1. zniesienie, usunięcie 2. uchylenie (ustawy), zniesienie prawa, aborcja

absente reo - pod nieobecność pozwanego

absolutio a limine - odrzucenie, uchylenie skargi bez merytorycznego rozpatrywania

absolutio ab actione - odrzucenie, uchylenie skargi, powództwo jako bezzasadnej

absolutio ab instantia - umorzenie sprawy z braku dowodów winy

accidentalia negotii - podmiotowo istotne składniki treści czynności prawnej

actio negatoria - roszczenie negatoryjne

ad absurdum - dosł. do niedorzeczności ( twierdzenie, rozumowanie doprowadzone) do niedorzeczności

ad acta, a/a - (sprawa odłożona) do akt, między sprawy załatwione

ad apicem iuris - ściśle według prawa

ad casum -  stosownie do przypadku, okoliczności

ad eventum - forma czynności prawnej zastrzeżona dla wywołania określonych skutków prawnych

ad finem - do końca

ad hoc - (dosł. do tego) wyłącznie w tym celu; doraźnie

ad interim - tymczasowy, np. chargé d'affaires ad interim

ad meritum - do istoty sprawy

ad probationem - (forma czynności prawnej wymagana) dla celów dowodowych

ad rem - do rzeczy, do (głównej) sprawy; do właściwego tematu; bez dygresji

ad solemnitatem - (forma czynności prawnej zastrzeżona) pod rygorem nieważności

ad usum proprium - do własnego użytku

ad vitam - dla życia; w testamencie: do użytku tylko za życia (wskazanej osoby)

ad vocem - 1. w sam czas, w samą porę; właściwie; stosownie 2. co się tyczy; w sprawie, nawiązując do tego, co powiedziano

alieni iuris - dosł. innego prawa; podlegający innej władzy (np. o nieletnim, niepełnosprawnym umysłowo)

amicus curiae - przyjaciel sądu

analogia iuris - analogia z prawa

analogia legis - analogia z przepisu ustawy

animus manendi - zamiar stałego pobytu

ante diem - przed terminem

ante elapsum terminum - przed upływem terminu

ante litem motam - przed wszczęciem sporu, procesu

argumentum a contrario - dowód (wnioskowanie) z przeciwieństwa

argumentum a maiori ad minus wnioskowanie z czegoś większego o czymś mniejszym

argumentum a minori ad maius - wnioskowanie z czegoś mniejszego o czymś większym

argumentum a ratione legis ampla - argument z ogólnej racji ustawy

argumentum a simili valet in lege - argument wysnuty z podanego przypadku ma walor prawny

auctoritas iuris - powaga prawa

auctoritas rei iudicatae - powaga rzeczy osądzonej; prawomocność wyroku

casus - przypadek wyjęty z praktyki, kazus prawny

casus belli - powód, pretekst do wypowiedzenia wojny

causa - przyczyna

causa donandi - cel darowizny, podstawa prawna przysporzenia mająca na celu obdarowanie odbiorcy.

causa obligandi - podstawa zaciągnięcia zobowiązania.

causa solvendi - cel zapłaty, podstawa prawna mająca na celu umorzenie zobowiązania.

clausula derogatoria - klauzula derogacyjna

clausula generalis - klauzula ogólna, generalna

clausula rebus sic stantibus - zastrzeżenie, że umowa obowiązuje w istniejących okolicznościach, które nie ulegną zmianie

clausula salvatoria - klauzula salwatoryjna, ochronna

collisio iurum - kolizja prawa

Communio pro diviso - współwłasność w częściach idealnych, ułamkowych

Communio pro indiviso - współwłasność w częściach niepodzielnych

Communis opinio - powszechny pogląd

conditio a qua - warunek zawieszający

conditio ad quam - warunek rozwiązujący

conditio iuris - warunek prawny

conditio sine qua non - warunek konieczny

conditio suspensiva - warunek zawieszający

contra legem - wbrew normom prawnym, (wykładnia) sprzeczna z prawem, przeciw prawu, sprzeczny z prawem

corpus delicti - przedmiot, dowód przestępstwa, dowód rzeczowy

culpa - wina

culpa in contrahendo - wina w kontraktowaniu

culpa in custodiendo - wina w nadzorze

culpa in eligendo - wina w wyborze

damnum emergens - rzeczywista szkoda

damnum emergens - szkoda rzeczywista

de gravi causa - z ważnej przyczyny

de iure - zgodnie z prawem

de lege artis - zgodnie z regułami sztuki

de lege ferenda - z punktu widzenia pożądanej zmiany lub uzupełnienia istniejącego prawa

de lege ferenda (też lex ferenda) - według postulowanego prawa (zob. de lege lata)

de lege lata - z punktu widzenia prawa obowiązującego, co do przyszłego unormowania

debellatio - zawojowanie

deductio ad absurdum - sprowadzenie do niedorzeczności

derogatio legi - uchylenie prawa , ustawy

desuetudo - odwyknienie

diligentia - staranność

do ut des - "daję abyś dawał"

dolus directus - zamiar bezpośredni

dolus eventualis - zamiar ewentualny

erga omnes - wobec wszystkich, prawo bezwzględne/norma skuteczne wobec podmiotów trzecich (przeciwieństwo inter partes)

essentialia negotii - przedmiotowo istotne składniki treści czynności prawnej

ex abundanti cautela - z przesadnej ostrożności, z nadmiaru przezorności, ostrożności

ex aequo et bono - z względów słuszności i dobra

ex ante - uprzednio, z punktu widzenia wcześniejszej sytuacji (przeciwieństwo ex post)

ex arbitratu boni viri - z opinii rzeczoznawcy, biegłego

ex assensu curiae - za zgodą sądu

ex contractu - wynikły z umowy (kontraktu)

ex decisione - stosownie do decyzji: wyroku sądu, ugody

ex definitione - dosł. z definicji (danego terminu), na mocy definicji

ex delicto - z deliktu, z czynu niedozwolonego, odpowiedzialność deliktowa, (powstały, wynikły) z czynu przestępnego, z przestępstwa

ex gratia - z dobrej woli, np. płatność ex gratia - płatność bez uznawania odpowiedzialności prawnej lub obowiązku

ex iure - z mocy prawa

ex lege - (dosł. według prawa) z mocy ustawy, z mocy prawa

ex nunc - od teraz, od tejże chwili, od chwili obecnej

ex officio - z urzędu, na mocy władzy przysługującej urzędowi, z obowiązku (urzędowego)

ex post - później, z późniejszej perspektywy (przeciwieństwo ex ante)

ex promptu - bez przygotowania, nagle, naprędce

ex ratione legis - z zamiaru ustawodawcy, wedle ducha ustawy

ex tunc - od wtedy, od tamtej chwili, od samego początku, z mocą wsteczną

exceptio - zarzut prawny

exceptio non adimpleti contractus - zarzut niewykonania umowy

exceptio rei venditae et traditae - zarzut rzeczy sprzedanej i wydanej

facta concludentia - fakty z których można wnosić o istnieniu woli

facultas alternativa - upoważnienie przemienne

falsus procurator - rzekomy pełnomocnik

fide bona - w dobrej wierze

fide mala - w złej wierze

fides documentorum - moc dowodowa dokumentów

finis iustitiae - cel kary

forma ad eventum - forma czynności prawnej zastrzeżona dla wywołania określonych skutków prawnych

forma ad probationem - forma czynności prawnej, zastrzeżona dla celów dowodowych

forma ad solemnitatem - forma czynności prawnej zastrzeżona pod rygorem nieważności

forma legalis forma essentialis - forma prawna jest istotną częścią czynności prawnej

ianuis clausis - przy drzwiach zamkniętych (formuła procesowa)

illustrandi causa - dla ilustracji, zilustrowania

in absentia - podczas nieobecności

in fraudem legis - z obejściem prawa, w celu obejścia prawa

in solidum - solidarność niewłaściwa

in statu nascendi - w trakcie powstawania

incompatibilia - urzędy, których nie wolno łączyć

inter partes - między stronami (przeciwieństwo erga omnes)

inter vivos - między żyjącymi (przciwieństwo mortis causa)

interpretatio a contrario - interpretacja z przeciwieństwa

interpretatio contra legem - wykładnia wbrew ustawie, niezgodna z prawem

invitatio ad offerendum - zaproszenie do zawarcia umowy

ipso facto - z racji samego faktu

ipso iure - z racji samego prawa (por. ex lege), na mocy prawa

iudex inhabilis - sędzia nie mogący wyrokować w danej sprawie

iudex suspectus - sędzia podejrzany (o stronniczość)

ius ad bellum - prawo do prowadzenia wojny

ius albinagii - prawo władcy do objęcia spadku po zmarłym cudzoziemcu

ius cogens - prawo bezwzględnie obowiązujące

ius dispositivum - prawo względnie obowiązujące

ius extra commercium - bez prawa handlu

ius gentium - prawo narodów

ius in bello - prawo wojenne, prawo konfliktów zbrojnych

ius legationis - prawo legacji

ius sanguinis - prawo krwi (przy nabywaniu obywatelstwa)

ius soli - prawo ziemi (przy nabywaniu obywatelstwa)

ius tractatuum - prawo do zawierania umów międzynarodowych

lege artis - zgodnie z regułami sztuki

lex benignior - prawo łagodniejsze

lex ferenda - ustawa, która ma być uchwalona w przyszłości

lex generalis - prawo/norma ogólna (przeciwieństwo lex specialis)

lex imperfecta - prawo niedoskonałe

lex lata - ustawa wydana, uchwalona, obowiązująca

lex minus quam perfecta - prawo mniej niż doskonałe

lex perfecta - prawo doskonałe

lex plus quam perfecta - prawo więcej niż doskonałe

lex posterior - prawo/norma późniejsza (przeciwieństwo lex priori)

lex priori - prawo/norma wcześniejsza (przeciwieństwo lex posterior)

lex specialis - prawo/norma szczególna (przeciwieństwo lex generalis)

lucrum cessans - spodziewane korzyści

matrimonium non existens - małżeństwo nieistniejące

modus operandi - sposób działania

mortis causa - na wypadek śmierci (przciwieństwo inter vivos), czynność prawna na wypadek śmierci - testament

multa scelera legem et iudicem effugiunt - wiele zbrodni uchodzi przed prawem i sędzią

mutatis mutandis - z uwzględnieniem koniecznych zmian, "przy zmianie tych rzeczy, które powinny być zmienione"

nasciturus - dziecko poczęte, ale jeszcze nie narodzone

naturalia negotii - przedmiotowo nieistotne składniki treści czynności prawnej

naturalia negotii - składniki przedmiotowe nieistotne czynności prawnej, objęte przepisami względnie obowiązującymi

non liquet - brak norm prawnych potrzebnych do rozstrzygnięcia sytuacji, przypadek luki prawnej

norma iuris - norma prawna, przepis prawa

Nupturient - narzeczony, oblubieniec.

obligatio ex lege - zobowiązanie na podstawie ustawy

Observatio legis - przestrzeganie prawa

onus probandi - ciężar dowodowy

opinio iuris (sive necessitatis) - subiektywny element zwyczaju międzynarodowego; przekonanie, że norma ma charakter prawnie wiążący

optimus fide - w najlepszej wierze

pactum in detrimentum tertii - umowa na niekorzyść osoby trzeciej

pactum in favorem tertii - umowa na rzecz osoby trzeciej

per argumentum a contrario - dzięki dowodowi przeciwnemu

per procura - przez pełnomocnika, osobę uprawnioną

possessio - posiadanie

praesumptio iuris tantum - domniemanie usuwalne

praeter legem - obok ustawy

preasumptio iuris ac de iure - domniemanie prawne niewzruszalne

preasumptio iuris tantum - domniemanie prawne wzruszalne

pro publico bono - dla dobra publicznego, dla dobra ogółu

promulgatio legis - promulgacja, ogłoszenie ustawy

quoad usum - co się tyczy używania rzeczy

ratio decidendi - powód, uzasadnienie dla decyzji lub orzeczenia

ratio legis - ratio ustawy; powód, przyczyna wydania określonej ustawy lub normy prawnej, uzasadnienie ustawowe

ratione valoris - ze względu na wartość

rebus sic stantibus - przy zachowaniu istniejących okoliczności, (ponieważ sprawy przybrały taki obrót)

reductio ad absurdum - sprowadzenie do niedorzeczności

Reformatio in peius - zmiana na gorsze

rei vindicatio - roszczenie petytoryjne (windykacyjne)

reparatio temporum - przywrócenie terminu, uzyskanie nowego terminu

repertorium - 1. spis, wykaz 2. spis nieruchomości

res iudicata - rzecz osądzona

res nullius - rzecz niczyja

restitutio in integrum - naprawienie szkody

secundum legem - zgodnie z ustawą, według prawa, zgodnie z prawem

solo consensu - na zasadzie zwykłej zgody.

statio fisci - terenowe urzędy skarbowe, oddziały skarbu państwa

sui generis - oryginalny, własnego rodzaju, unikalny

terra nullius - ziemia niczyja

ultima ratio - ostatni, ostateczny sposób

ultra vires - poza kompetencją, bez upoważnienia

universitas iuris - zbiór, ogół praw

vacatio legis - "wakacje ustawy", okres przed wejściem w życie ustawy, który ma umożliwić zapoznanie się nią przed rozpoczęciem jej stosowania

Vacuum iuris - próżnia prawna (brak lub niestosowanie prawa)

verba legis - brzmienie ustawy

verbi causa - na przykład, dla przykładu

veto - weto, sprzeciw (zabraniam)

vis legis - siła prawa

vis maior - siła wyższa

votum separatum - zdanie odrębne, głosowanie odrębne (odrębny wniosek uczestnika narady, różny od wniosku popieranego przez ogół)

ad incertas personas - do nieoznaczonych osób

cessio via legis - przeniesienie wierzytelności, cesja z mocy ustawy

convalidatio, onis - f. 1. konwalidacja, nadanie mocy prawnej wadliwemu uprzednio aktowi prawnemu

fatalia legis nazwa terminu ustawowego zwanego zawitym, z upływem którego wygasają wszelkie uprawnienia nie wykorzystane w czasie przepisanym przez prawo

verba volant, scripta manent - słowa ulatują, pismo pozostaje

interdictum demolirium - nakaz usunięcia wszelkich urządzeń wzniesionych na gruncie sąsiadującym, bez zezwolenia.

Sententiae

W	ad kalendas graecas - na wieczne “nigdy”
W	ad multos annos - długiego życia (plurimos annos)
W	aequam memento rebus in arduis servare mentem
W	alea iacta est - kostka została rzucona (gra się rozpoczęła, - słowa, które miał wypowiedzieć 10 stycznia 49 r. p.n.e. j. Cezar przekraczając Rubikon wbrew rozkazom senatu
W	amare humanum est, humanum ignoscere est - ludzką rzeczą jest kochać, ludzką rzeczą jest przebaczać
W	amicus verus rara avis est - prawdziwy przyjaciel jest rzadkością
W	ars amandi - sztuka kochania
W	ars longa, vita brevis - sztuka trwa wiecznie, życie krótko
W	aurea mediocritas - złoty środek, najlepsza droga pomiędzy skrajnymi sytuacjami - Horacy, pieśni
W	barba non facit philosophum - broda nie czyni filozofem
W	bis dat, qui cito dat - dwa razy daje, kto szybko daje
W	carpe diem - chwytaj dzień (korzystaj z każdego dnia, nie marnuj mijających chwil) - Horacy, pieśni
W	cave canem - strzeż się psa; uwaga, pies (napis spotykany na mozaikowych posadzkach w przedsionku domów rzymskich)
W	cogito, ergo sum - myślę, więc jestem
W	conditio sine qua non - warunek nieodzowny
W	consuetudo est altera natura - przyzwyczajenie jest drugą naturą - Cicero, De finibus
W	curriculum vitae - opis życia, życiorys
W	de facto - w istocie, w rzeczywistości, istotnie, rzeczywiście, w praktyce
W	de gustibus non est disputandum - gusty nie podlegają dyskusji (w sprawach gustów nie należy się spierać)
W	de mortuis nihil nisi bene - o zmarłym nic, tylko dobrze (o zmarłych nie mówi się źle)
W	dictum acerbum - gorzkie powiedzenie (gorzka prawda)
W	donec eris felix multos numerabis amicos - tak długo jak jesteś szczęśliwy masz wielu przyjaciół - Owidiusz, Tristia i,9,5
W	dum spiro, spero - nie tracę nadziei, dopóki oddycham
W	errare humanum est - błądzić (mylić się) jest rzeczą ludzką
W	est modus in rebus - mają rzeczy swą miarę (są granice, których nie należy przekraczać)- Horacy, Satyry
W	et tu Brute, contra me - i ty Brutusie, przeciwko mnie (słowa, które umierający Cezar miał skierować do Brutusa, jednego z zabójców, przyjaciela)
W	ex aequo - na równych warunkach, równym sposobem, na równi, jednakowo
W	ex ante - z góry
W	ex post - (sąd o faktach już dokonanych, oparty na ocenianiu ich następstw) po fakcie , po czynie
W	explicite - adv. jasno, wyraźnie
W	expressis verbis - dobitnymi słowami, wyraźnie, dokładnie
W	falsus utinam vates sim - obym był fałszywym prorokiem - Liwiusz
W	festina lente! - spiesz się powoli (nie działaj pochopnie) - maksyma Oktawiana Augusta cytowana przez Swetoniusza:Boski August
W	fides punica - wierność punicka (wiarołomność) finis coronat opus - koniec wieńczy dzieło fortuna dictur caeca - mówi się, że los jest ślepy
W	gaudeamus igitur, iuvenes dum sumus! - radujmy się więc dopóki jesteśmy młodzi - początek pieśni studenckiej
W	Hannibal ante portas - Hannibal pod bramami - okrzyk trwogi rzymian po klęsce pod Kannami (wyrażenie oznaczające bliskie niebezpieczeństwo)
W	homo sum, humani nihil a me alienum puto - jestem człowiekiem, nic, co ludzkie, nie jest mi obce - Trencjusz,
W	ibidem - w tym samym miejscu, tamże; w tym samym czasie
W	idem - ten sam id est (i.e.) - to znaczy id quod erat demonstrandum - to, co było do udowodnienia id quod interest - to, co stanowi różnicę
W	idem per idem - (błędne koło w definiowaniu) to samo przez to samo
W	ignoratia iuris nocet - nieznajomość prawa szkodzi (nikt nie może się zasłaniać nieznajomością prawa)
W	in extenso - w całej rozciągłości; dokładnie; w całości; w pełnym brzmieniu
W	in genere - w ogólności
W	in spe - w nadziei; w przyszłości
W	in statu nascendi - w chwili powstawania, rodzenia się, w stanie początkowym, w stadium początkowym
W	in statu quo - w tym samym stanie jak przed tym, bez zmian
W	in vino veritas - w winie prawda (wino rozwiązuje język)
W	iunctim - łącznie, razem, bez przerwy.
W	nolens volens - chcąc nie chcąc
W	nota bene - zauważ dobrze, mówiąc nawiasem
W	pacta sunt servanda. - umów należy dotrzymywać.
W	persona non grata - osoba niemile widziana, niepożądana
W	post factum - po fakcie, po spełnionym (dokonanym) czynie
W	primum non nocere - przede wszystkim nie (należy) szkodzić
W	pro publico bono - dla dobra publicznego, dla dobra ogółu
W	salus rei publicae suprema lex esto. - dobro rzeczypospolitej niech będzie najwyższym prawem.
W	semper fidelis - zawsze wierny
W	status quo - stan, w jakim coś się znajduje; obecny stan rzeczy
W	status quo ante - poprzedni, dawniejszy stan rzeczy
W	sui generis - w swoim rodzaju, swoiste prawo
W	tertium non datur - dosł. trzecie nie jest dane; nie ma trzeciej możliwości;
W	tres faciunt collegium. - trzy osoby tworzą stowarzyszenie (trzech stanowi zespół).
W	vacatio legis - (okres między wydaniem ustawy a wejściem jej w życie)spoczywanie ustawy

---