DIAGNOSTYKA LABORATORYJNA ZABURZEN WODNO-ELEKTROLITOWYCH

KWASOWO-ZASADOWYCH I WAPNIOWO-FOSFORANOWYCH

Materiaty do cwiczen dla studentow V roku W. L.

Opracowal: prof. Anzelm Hoppe Wartosci referencyjne (dorosli):

OSOCZE (KREW)		MOCZ, czynnosc nerki
Albumina	35 - 50 g/1	Ca/kreatynina	0.08-0.75
AZ	8-16 mmol/1	cAMP nefr.	8-44 %
Ca	2.2 - 2.8 mmol/1	Diureza	800 -1800 ml
Cl	95 -110 mmol/1	Osmolalnosc	50-1 200 mOsm/kgH20
Fosf. alk.	39-117U/1	(c.wU.001-1.030g/cm^J) normalna podaz plynu:	300 - 90.0 mOsm/kg H20
Glukoza	4. 16 -5.83 mmol/1	(c.w!.1.008-1.023g/cm^3) 12 godz. bezptynu:	850-1 200 mOsm/kgH20
K	3.5 - 5.0 mmol/1	(c.wl.l.021-1.030g/cm^3)	284 - 294 mOsm/kg H20
Kreatynina	M:62- 113jimol/l K: 44 -106 Mmol/1	Mocznik	417-500mmol/24godz.
Mocznik	3.3 - 7.5 mmol/1	Na	40 - 220 mmol/24 godz.
P04	1.16 -1.45 mmol/1	K	25 - 125 mmol/24 godz.
PH	7.35-7.45	Tm P04/FK	0.70 -1.3 5 mmol/1
pC02	35-45 mmHg
p02	65 - 95 mmHg
HCO3	20.5 - 27.5 mmol/1
NZ	(-2.5) -(+2.5)
Na	135 -145 mmol/1
AZ = psfa] - ( [Q + [HC03] )
Ca(skoryg) = Ca(ozn) + 0.02 (40-alb)

Zapotrzebowanie energetyczne (przemiana podstawowa) -24 kcal/kg/24 godz.

Zalecany sklad diety	Kalorie %	Wart, energetyczna kcal/g
BIALKA	15	4
LIPIDY	40	9
W^GLOWODANY	45	4
1 g bialka = ok. 5 mmoli mocznika - (zakladaja^c calkowita^ przemian^)

1.

a. Jakie jest st?zenie Na w (molach/1) w 0.9 % NaCl?

(m. at. Na = 23, Cl = 35.5)

b. He jest K (w molach) w Ig KCI?

(m. at. K = 39, Cl = 35.5)

c. Jakie jest st^zenie K (w molach) w 0.3 % KCI?

d. Jaka jest osmolalnosc 0.9 % roztworu NaCl zawierajajcego 0.3 % KCI?

e. He jest N (w g) w 500 mmolach mocznika?

2.

Na	K	Cl	Mocznik-	Glukpza	pH	PCO2	HCO3	NZ	AZ	Osm calk	Osm efekt.
140	4.0	103	4.5	4.5	7.40	40	25	0	9	9	9
132	4.9	92	2.8	25.5	7.30.	26	12	- 12	9	9	9
138	5.1	98	50.2	5.3	7.27	23	10	- 15	9	9	9

3. 56 - Ietni m?zczyzna, palajcy 40 - 50 papierosow dziennie, z suchym kaszlem, skarzy si? na postepujajce zm?czenie i utrat? ci^zaru ciata (ok. 6 kg) w ciqgu ostatnich 2 miesi^cy. Przy przyj?ciu uzyskano nast^pujace wyniki:

OSOCZE
Na	K	Cl	Mocznik	Kreatynina	Osmolalnosc
107	3.2	72	3.8	76	218

MOCZ
Diureza	Na 724 godz.	Osmolalnosc
638	120	970

a. Ktore z podanych wartosci odbiegaja^ od normy?

b. Oblicz osmolalnosc osocza i porownaj z wartoscia^ zmierzona^.

Rtg klatki piersiowej ujawnilo poszerzone zacienienia lewej wnejci. W tresci z dolnych drog oddechowych: komorki raka drobnokomorkowego.

c. Zasugeruj wst^pne rozpoznanie.

d. Dlaczego wydalanie sodu jest wysokie?

Przez nast^pne 4 dni ograniczono podaz wody do 1 1/24 godz. i uzyskano nastepujajce wyniki:

OSOCZE
Na	K	Cl	Mocznik
131	3.4	90	9.0

e. Okresl kierunek zmian i wyjasnij ich mechanizm.

4. U pacjenta, lat 75, ktory 3 dni przed przyj?ciem stracil przytomnosc w wyniku urazu
czaszki, stw_ierdzono znaczna^ oligurie. bez objawow odwodnienia. Przy przyjeciu uzvskano
nastej>uja_ce wartosci: *

OSOCZE
Na	K	Cl	Mocznik	Kreatynina	Osmolalnosc
IbU	4.8	125	12.2	-	340

MOCZ
Na	K	Cl	Mocznik	Kreatynina	Osmolalnosc
8	t>0	-	450	-	600

Okresl:

a. Rodzaj zaburzenia gospodarki W. - E.

c. d.

e. f.

b. Przyczyn?.
Zarys leczenia.

Kierunek zmian objetosci PPK i PWK zakiadajac, ze zasoby potasu s^normalne. Objasnij znaczenie wartosci elektrolitow i osmolalnosci w moczu. Dlaczego nie mozna byto stwierdzic objawow odwodnienia?

5. Szczuply m?zczyzna, 70 kg, do wypadku zdrowy, zostal przyj^ty po 30 min. od doznania urazu czaszki. Nieprzytomny, bez drgawek, zmarl po 16 dniach. Pacjenta zywiono przez zgt§bnik podajqc 160 g bialek, 140 g w?glowodanow, 60 g ttuszczow, 48 g NaCl, witaminy, skladniki mineralne oraz 2500 ml H2O/24 godz.

Po 5 dniach zmniejszono podawanie NaCl do 5 g/24 godz. z powodu hiperchloremii (120 mmoli/1). W ci^gu nastejmych 7 dni stopniowo malalo cisnienie krwi. Pacjenta zcewnikowano i uzyskano nast^puja^ce wyniki:

Dni po przyjeciu Diureza (ml/24 godz.) c. wl.

13	14	15
2500	2100	2200
1.012	-	1.018

16

320 (rannapora)

Rankiem po 16 dniach - zapasc naczyniowa. Uzyskano:

			OSOCZE
Na	k	Cl	Mocznik	Glukoza	pH	PC02	HC03	NZ	Alb.
175	3.7	134	17.0	7.5	7.40	30	18	-5	70

MOCZ: Glukoza(-)

a. Oceii diet? (kcal, sklad).

b. Sporzajdz kart^ bilansu wodnego w dniach 13-15.

c.

He mocznika wydalalby pacjent, gdyby cale przyjmowane bialko uleglo przemianie do

mocznika?

d.

Ocen stan RKZ i W - E. w dniu 16.

e.

Podaj przyblizony niedobor lub nadmiar wody.

6. Przyj?to pacjentk?, lat 52, z trwajacymi 2 lata bolami brzucha, wielomoczem i polidypsja^ Skarzyla si? na wymioty, oslabienie; wychudzona z objawami odwodnienia. Radiologicznie - nadzerki kosci czaszki.

SUROWICA				MOCZ
Ca	PO4	Alb.	F. alk.	Ca/kreatynina	Tm P04/FK
3.27	0.51	40	420	0.7	0.28

a. Ktore z podanych wartosci odbiegaja^ od wartosci referencyjnych?

b. Okresl wst^pne rozpoznanie.

c. Jakie badania dodatkowe nalezaloby wykonac dla potwierdzenia rozpoznania?

d. Jakie mechanizmy lezq. u podstaw opisanych objawow?

e. Jakie inne przyczyny moga^ prowadzic do takiego obrazu?

7. 45 - letnia^ kobiet?, z utrzymuja^ca^ si? miernego stopnia niewydolnoscia^ nerek, przyj^to w celu oceny zmian kostnych. Nie stwierdzono klinicznych objawow zmian w kosciach.

SUROWICA / MOCZ
Na	K	pH	PCO2	HCO3	P04	NZ	Ca	Alb.	cAMP
141	4.4	7.36	32	18	1.63	-6	2.05	39	72

a. Ktore z podanych wartosci odbiegaja^ od referencyjnych?

b. Opisz stan gospodarki Ca-Pi.

c. Okresl mechanizm prowadz^cy do obserwowanych zmian.

d. Jakie post^powanie nalezy wdrozyc, by je skorygowac ?

8.58 - letnia^ kobiet? przyj?to z parestezjami dloni i stop. Objaw Troussau - dodatni. Dwa lata wstecz u pacjentki wykonano zabieg z powodu raka krtani.

Wynik po przyj?ciu:

SUROWICA				MOCZ
Ca	PO4	Alb.	F. alk.	Ca/kreatynina	Tm PO4/FK	cAMP nefr.
1.66	1.81	40	44	0.13	2.2	10
Podano PTH i uzyskano:					0.6	82

a. Opisz stan gospodarki Ca-Pi.

b. Okresl przyczyn? stwierdzonych zmian.

c. .Okresl mechanizm prowadzapy do obserwowanych zmian.

d. Zaproponuj post^powanie wyrownuja^ce.

9.63 - letni m?zczyzna zostal przyjety z bolem prawej nogi. Stwierdzono patologicznie skrzywienie do przodu prawej kosci udowej i radiologicznie — pasma odwapnienia.

Uzyskano nastejmjajce wyniki:

SUROWICA				MOCZ
Ca	PO4	Alb.	F.alk	cAMP nefr.
2.50	1.00	44	712	18

a. Okresl zmiany parametrow gospodarki Ca - Pi.

b. Jaka jest przyczyna zaburzeri kostnych?

10. 66 - letnia^ kobiet? przyj?to z powodu zlamariia lewej kosci udowej. Po przyj?ciu uzyskano nastejmjajce wyniki:

SUROWICA				MOCZ
Ca	PO4	Alb.	F.alk	cAMP nefr.
2.50	1.10	49	122	21

Czynnosc nerki - normalna. Wskazniki wydalania Ca i PO₄ z moczem - w granicach wartosci referencyjnych.

a. Okresl zmiany parametrow gospodarki Ca - Pi.

b. Jaka jest przyczyna zaburzen kostnych?

11. 58 - letni pacjent, od wielu lat odksztusza ptynna^ tresc. Leczony diuretykami. Przy przyj?ciu - sinica, plytki oddech i uogolnione obrz^ki. Przed podaniem tlenu uzyskano nastepujqce wyniki:

SUROWICA/ krew
Na	K	Cl	pH	pC02	HC03	NZ	P02	Mocznik	Kreat
120	3.0	66	7.36	70	39	+10	30	10.2	170

a. Opisz typ zaburzenia gospodarki kwasowo - zasadowej.

b. Jaka jest przypuszczalna przyczyna tych zaburzen?

c. Opisz zmiany w skladzie elektrolitowym - wyjasnij przyczyny.

d. Podaj prawdopodobne rozpoznanie.

12.56 - letnia^ kobiet? przyj^to w ci^zkim stanie, spla^tana. Przy przyj^ciu uzyskano nast?puja^ce wyniki:

OSOCZE/krew
Na	K	Cl	pH	pC02	HCO3	NZ	Mocznik
135	2.6	59	7.48	70	53	+18	6.8

Rozpoznano: serce plucne i uogolnione obrzejd. Leczona furosemidem.

a. Rozpoznaj zaburzenie gospodarki kwasowo - zasadowej.

b. Okresl zmiany pozostalych parametrow.

c. Jaka jest przyczyna tych zaburzeri?

••/• io

;-u ^:: '•••';-"'•' k^:-

13. Przyj^to 31 - letniego m?zczyzne., epilektyka tuz po napadzie ,,grand mal". Uzyskano nastejmjape wyniki:

SUROWICA/ krew
Na	K	Cl	pH	PC02	HCO3	NZ	AZ
140	4.0	98	7.14	46	17	-14	9

a. Okresl rodzaj zaburzenia gospodarki kwasowo - zasadowej.

b. Czy pacjentowi nalezy podac NaHC0₃?

c. Jak zmieni si? poziom potasu po wyrownaniu kwasicy?

14. U 58 - letniego m^zczyzny z przewlektym zapaleniem oskrzeli doszlo do ci^zkiej biegunki. Straty tresci biegunkowej oceniono na 1 1/godz. Po przyj^ciu uzyskano wyniki:

SUROWICA/ krew
Na	K	Cl	pH	pC02	HCO3	NZ	AZ
138	3.8	115	6.97	40	9	-23	7

a. Okresl rodzaj zaburzenia gospodarki kwasowo - zasadowej.

b. lie NaHCOa nalezy podac by zmniejszyc NZ do -10? (pacjent wazyl
przed biegunkq. 80 kg)

c. Po podaniu tej ilosci NaHC0₃ w ci^gu 4 godz. HCOj osocza wynosi nadal 9 mmol/L.
Co powoduje niemoznosc skorygowania kwasicy?

d. Na ile oceniasz zasoby potasu tego pacjenta?

---