Elektroujemność jest to zdolność atomu danego pierwiastka do przyciągania elektronów podczas tworzenia związku chemicznego.
Pierwiastki elektroujemne (niemetale) najmniejsza elektroujemność ma fluor(F)
Pierwiastki elektrododatnie (metale) najmniejszą elektroujemność mają Frans (Fr) i Cez (Cs)
Zmiany elektroujemności w układzie okresowym
a) w okresie obserwujemy wzrost elektroujemności ze wzrostem liczby atomowej,
b) w grupie obserwujemy zmniejszanie elektroujemności wraz ze wzrostem liczby atomowej
Zmiany właściwości metalicznych i reaktywności pierwiastków
a) w okresie właściwości metaliczne pierwiastków maleją wraz ze wzrostem liczby atomowej,
b) w grupie właściwości metaliczne się nasilają ze wzrostem liczby atomowej,
c) w grupach Litowców, Berylowców i Bromowców reaktywność rośnie ze wzrostem liczby atomowej i zmniejszaniem się elektroujemności,
d) w grupach Fluorowców, Tlenowców i Azotowców reaktywność rośnie wraz ze zmniejszeniem się liczby atomowej i wzrostem elektroujemności.
Elektronowa teoria wiązań chemicznych - atomy mogą uzyskać trwałe konfiguracje walencyjne 2 sposobami:
a) przeniesienie elektronów z jednego atomu na inny (utworzenie jonów),
b) uwspólnienie elektronów poszczególnych atomów lub par elektronowych jednego atomu. O wyborze sposobu uzyskania trwałej konfiguracji decyduje rodzaj oddziaływujących ze sobą atomów.
Wiązanie atomowe (kowalencyjne) powstaje pomiędzy identycznymi atomami jednego pierwiastka.
Wiązanie atomowe (spolaryzowane) - powstaje poprzez uwspólnienie elektronów i przesunięcie wspólnej pary w kierunku pierwiastka bardziej elektroujemnego. Pierwiastek o większej elektroujemności uzyskuje ładunek cząstkowy ujemny, a pierwiastek o mniejszej elektroujemności ładunek cząstkowy dodatni.
Mechanizm tworzenia jonów - jony tworzą się w wyniku przeniesienia elektronu lub elektronów z jednego pierwiastka do drugiego. Przeniesienie to może nastąpić w wyniku zetknięcia atomów pierwiastków różniących się znacznie elektroujemnością.
Wiązania jonowe - powstają w wyniku przyciągania siłami elektrostatycznymi przeciwnie naładowanych jonów. Różnica elektroujemności pomiędzy metalami i niemetalami jest większa niż 1,7.
NIEMETALE PRZYJMUJĄ ELEKTRONY I STAJĄ SIĘ ANIONAMI
METALE ODDAJĄ ELEKTRONY I STAJĄ SIĘ KATIONAMI
Kation - jon dodatni Anion - jon ujemny
Wiązania atomowe spolaryzowane mają elektroujemność do 1,7 a wiązania jonowe od 1,7.