Turystyka kwalifikowana - jest czasową, dobrowolną wymagającą przygotowania kondycyjnego i turystycznego, częstą zmianą miejsca w przestrzeni, połączoną ze zmianą codziennego trybu życia, zaspokajaniem potrzeb ruchu i wysiłku fiz., osobistego kontaktu z innym środowiskiem społecznym, przyrodniczym i kulturowym oraz potrzeb informacyjno poznawczych

Uprawianie turystyki kwalifikowanej wymaga:

1. Zahartowania organizmu na trudy

2. Umiejętności zachowania się w terenie i w obiektach turystycznych

3. Potwierdzonych umiejętności i kwalifikacji w posługiwaniu się specjalistycznym sprzętem tur.

Cele działalności turysty kwalifikowanego:

1. Wypoczynek i rekreacja

2. Doskonalenie zdrowia, wydolności i sprawności fiz.

3. Wszechstronne poznanie kraju

Współczesne cechy turystyki kwalifikowanej:

1. Samodzielność turysty - każdy jest w stanie sam zaspokoić swoje zainteresowania pod względem ekonomicznym i merytorycznym

2. Typ turysty wszechstronnego - uprawiającego kilka dyscyplin turystycznych naraz np.. zimą - narciarstwo, latem - żeglarstwo, kajakarstwo

Organizacje zajmujące się krzewieniem turystyki kwalifikowanej:

1. PTTK - Polskie Towarzystwo Turystyczno - Krajoznawcze

2. PTSM - Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych

3. TKKF - Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej

4. LZS - Ludowe Zespoły Sportowe

5. PFCiC - Polska Federacja Kampingu i Karawaningu

6. PZMot. - Polski Związek Motorowy

7. PZK - Polski Związek Kajakowy

8. PZŻ - Polski Związek Żeglarski

Kierunki rozwoju turystyki kwalifikowanej w Polsce:

1. Indywidualizm - odejście od masowych, zorganizowanych, zinstytucjonalizowanych form działalności turystycznej na rzecz rodziny i przyjaciół

2. Podtrzymywanie systemu kwalifikowania osiągnięć turystycznych za pomocą systemu odznak

3. Wzrost liczby prywatnych organizacji tur. (wyspecjalizowanych w organizacji imprez tur. Kwalifikowanej) - to spowoduje wzrost konkurencyjności i spadek cen oferowanych usług

Różnice między turystyką kwalifikowaną, a sportem kwalifikowanym:

1. Turystyka kwalifikowana kładzie nacisk na wszechstronne poznanie terenu, na którym się przebywa

2. W turystyce kwalifikowanej współzawodnictwo może wystąpić tylko jako element uatrakcyjniający wszystkie jej formy

3. Sprzęt wykorzystywany podczas uprawiania dyscyplin turystyki kwalifikowanej jest niższej klasy niż profesjonalny sprzęt sportowy (w związku z tym koszta też są niższe)

4. Turystyka kwalifikowana nie jest publicznym widowiskiem lecz odbywaną indywidualnie lub w grupach pracą nad samodoskonaleniem swoich cech psychofizycznych

Obozownictwo - jest to całokształt wiadomości i umiejętności z zakresu teorii i metodyki obozowania, umiejętności i pędzenia zdrowego trybu życia na świeżym powietrzu, pod gołym niebem. Klasyczna forma obozowania powinna nieodzownie kojarzyć się z namiotem

FORMY OBOZOWANIA

1. Obóz stały - co najmniej 2 tyg. pobyt pod namiotami w terenie naturalnym w dobrze wybranym i przygotowanym miejscu, gdzie obozujący spokojnie wypoczywają, uprawiają sporty, urządzają wycieczki po okolicy

2. Obóz wędrowny - wędrówka po terenie naturalnym pieszo lub przy pomocy lekkich środków lokomocji, jak rower, kajak, z lekkim sprzętem biwakowym. Uczestnicy sami przyrządzają posiłki, rozkładają biwak

3. Obóz wędrowny ze zmianą bazy - obóz zakłada się na kilka dni, po czym następuje jego likwidacja i przeniesienie w inne miejsce

ZASADY ORGANIZOWANIA OBOZÓW WĘDROWNYCH

1. Planowanie

2. Programowanie

3. Przeprowadzenie

4. Podsumowanie

PLANOWANIE

1. Uczestnicy obozu - poznanie cech grupy: wieku, zainteresowań, kultury tur. czy sprawności fiz.

2. Wybór terenu - region lub trasa wędrówek powinny być dostosowane do wieku uczestników, ich przygotowania, posiadanego sprzętu

PPROGRAMOWANIE

1. Przygotowanie organizacyjne m.in.. Ustalenie grup działania

• Grupa programowa

• Grupa sprzętowa

• Grupa finansowa

• Grupa sportowo-rekreacyjna

b) Przygotowanie treści poznawczych:

• Wyznaczenie celu poznawczego

• Wybór terenu i trasy uwzględniając: stopień dostępności terenu (skalę trudności), porę roku (długość dnia), stopień zaawansowania tur., stan posiadanych funduszy oraz sprzętu itp..

c) Gromadzenie funduszy

• Ustalenie przedsięwzięć w celu zdobycia środków pieniężnych

• Przygotowanie dokładnego preliminarza

d) Przygotowanie kondycyjne i techniczne uczestników

PRZEPROWADZENIE OBOZU

PODCZAS WĘDRÓWKI NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ NA:

1. Zasady i metodykę planowania trasy

2. Organizację dnia wycieczki

3. Stosowanie się do norm obciążeń dziennymi odcinkami tras

4. Obciążenie sprzętem turystycznym

5. Realizacja programu obozu

6. Stosowanie się do regulaminu

7. Wywiązywanie się ze swoich obowiązków

8. Samopoczucie uczestników wędrówki

9. Dokonanie podsumowania obozu przed jego zakończeniem

PODSUMOWANIE OBOZU

1. Opracowanie i oddanie sprawozdania z obozu organizatorowi przygotowana przez kierownika

2. Rozliczenie dokumentacji finansowej imprezy

3. Przygotowanie archiwum obozu (kronika, film, wideo, zdjęcia, itp.)

4. Zorganizowanie spotkania poobozowego

PROGRAM WYSTĘPOWANIA NIESZCZĘŚLIWYCH WYPADKÓW PODCZAS IMPREZ TUR.

1. Niewłaściwa organizacja

• Lekceważenie zasad organizowania i prowadzenia wycieczek i imprez

• Brak znajomości przepisów

• Zbyt duża liczebność grupy

• Brak zabezpieczenia urządzeń technicznych

• Brak dyscypliny i opieki

2. Zły stan obiektów, urządzeń i sprzętu

• Uchybienia w budowie obiektów tur.

• Niewłaściwe użytkowanie

• Niewłaściwe wykonanie, konstrukcja i dobór sprzętu, odzieży i obuwia

• Zły stan tras tur.

3. Niedyspozycje

• Niedostateczne przygotowanie psychofizyczne

• Nadmierne zmęczenie i przemęczenie

• Stosowanie niewystarczających przerw między etapami

• Udział w imprezie podczas choroby lub bezpośrednio po niej

• Niewłaściwe żywienie uczestników

• Nadużywanie alkoholu i papierosów

• Nieprzestrzeganie zasad higieny osobistej

4. Złe warunki pogodowe (przyczyny żywiołowe)

• Niesprzyjający przebieg zjawisk meteorologicznych

• Gwałtowne kataklizmy hydrologiczne

• Występowanie powierzchniowych zjawisk osuwiskowych

5. Niedoskonały poziom wykształcenia

• Złe wykształcenie kierownictwa i kadry wycieczek i imprez tur.

• Niedostateczne opanowanie technik tur.

• Lekceważenie niebezpieczeństwa, nieuwaga, przecenianie swoich możliwości

• Popełnianie niebezpiecznych błędów

6. Przyczyny losowe

• Zbłądzenie

• Strach przed ciemnością

• Ukąszenia, niewypały, zatrucia, poparzenia

7. Uwarunkowania społeczne

• Nieprzestrzeganie norm, przepisów, instrukcji

• Zaniechanie środków bezpieczeństwa

• Niestosowanie systemu zabezpieczeń i ostrzeżeń

Osoba podejmująca się zawodowego obowiązku prowadzenia zajęć z zakresu turystyki powinna przestrzegać następujących zasad:

1. Posiadać właściwe wyszkolenie

2. Znać i stosować przepisy bezpiecznego uprawiania tur.

3. Prowadzić zajęcia zgodnie z przyjętym programem, uwzględniającym poziom wiedzy, przygotowania, wieku, płci turystów

4. Dozować umiejętnie wysiłek fizyczny, normując długość dziennych etapów, ciężar bagażu, okres trwania przerw wypoczynkowych i snu

5. Zachęcać do hartowania organizmu

6. Przeciwdziałać znużeniu psych. turystów, dozując właściwie zakres wiedzy krajoznawczej w trakcie imprezy

7. Uczyć bezpiecznych zasad uprawiania tur.

8. Uczyć przestrzegania higieny osobistej, specyficznej dla określonego rodzaju działalności tur.

9. Dostosować formę działalności tur. do aktualnej pogody, pory roku i dnia

10. Rozwijać nawyki orientacyjno-przestrzenne

11. Dbać o ochronę środowiska naturalnego: nie śmiecić, zachowywać ciszę przestrzegać zasad prawidłowego obozowania

12. Nieść pomoc na szlaku wszystkim potrzebującym

13. Umiejętnie organizować pierwszą pomoc

14. Dopuszczać do udziału w imprezie jedynie uczestników zdrowych, którzy opracowali techniki tur.

15. Przestrzegać zasad prawidłowego żywienia

16. Przed wyruszeniem na imprezę dokładnie sprawdzić sprzęt tur. Eliminując osoby niewłaściwie wyekwipowane

17. Rozwijać umiejętności w zakresie technik tur.

18. Posiadać ubezpieczenie

19. Zapewnić zakwaterowanie

20. Przestrzegać przepisów o ruchu drogowym

---