Leki przeciwwirusowe

Ze względu na mechanizm działania leki stosowane w zakażeniach wirusami można podzielić na następujące grupy:

1. leki hamujące wnikanie wirusów do komórek

1. enfuwirtyd

2. dokozanol

3. paliwizumab

4. immunogloguliny

2. leki hamujące uwalnianie wirusowego genomu i przeniesienie go do jądra komórek gospodarza

1. amantadyna

2. rimantadyna

3. tromantadyna

3. leki hamujące replikację wirusów wewnątrz komórki gospodarza

1. działające na wczesnym etapie replikacji

1. leki antysensowe - fomiwirsen

2. działające na późniejszym etapie replikacji - inhibitory enzymów wirusa

1. inhibitory polimerazy DNA

1. aciklowir

2. walaciklowir

3. deoksyaciklowir

4. ganciklowir

5. walganciklowir

6. famciklowir

7. widarabina

8. idoksyurydyna

9. triflurydyna

10. soriwudyna

11. cidofowir

12. ribawiryna (uwaga 1-12 to analogi nukleozydów)

13. foskarnet

2. inhibitory odwrotnej transkryptazy

1. zidowudyna

2. stawudyna

3. lamiwudyna

4. zalcitabina

5. didanozyna

6. abakawir

7. adefowir

8. tenofowir (6-8 nukleozydowe inhibitory)

9. newirapina

10. efawirenz

11. delawirdyna (9-11 nienukleozydowe inhibitory)

3. inhibitory proteazy

1. ritonawir

2. indinawir

3. sachinawir

4. lopinawir

5. atazanawir

6. amprenawir

7. fosamprenawir

8. nelfinawir

3. interferony

4. leki hamujące uwalnianie wirusów z zakażonych komórek

1. zanamiwir

2. ozeltamiwir

5. leki o innych mechanizmach działania

1. imikwimod

2. eperwudyna

3. denotiwir

Leki hamujące uwalnianie wirusów z zakażonych komórek

Enzymem koniecznym do uwolnienia nowo powstałych cząstek wirusa z zakażonych komórek jest neuraminidaza (sialidaza). Jest to glikoproteina wytwarzana przez wirusy grypy A i B, która rozbija cząsteczkę kwasu sialowego na powierzchni zainfekowanych komórek i tym samym ułatwia uwolnienie wirusa z komórki.

Inhibitory neuraminidazy wiążą się z centrum aktywnym tego enzymu i hamują kompetycyjnie jego aktywność, a tym samym rozprzestrzenianie się wirusów grypy A i B w organizmie.

Wprowadzonymi do lecznictwa inhibitorami neuraminidazy są zanamiwir i ozeltamiwir. Oba te leki są skuteczne w leczeniu zakażeń wirusami grypy A i B, skracając czas trwania choroby, jednak pod warunkiem, że są zastosowane szybko, nie później niż 1-2 dni od zakażenia. Nie powinny być stosowane profilaktycznie, ich skuteczność jest w tym przypadku trudna do oceny.

Działania niepożądane tych leków są związane z drogą podania. Ozeltamiwir stosowany jest doustnie i po jego podaniu mogą wystąpić nudności i wymioty. Zanamiwir stosowany jest wziewnie, w aerozolach pyłowych. U chorych na astmę oskrzelową może powodować skurcze oskrzeli, dlatego w przypadku jego użycia celowe jest wcześniejsze podanie β₂-sympatykomimetyku.

Oseltamivirum

Tamiflu - kapsułki twarde 75 mg; proszek do sporządzania zawiesiny doustnej 12 mg/ml

Zanamivirum

Relenza - proszek do inhalacji 5 mg/dawkę inhalacyjną

Leki o innych mechanizmach działania

Lekiem o innym mechanizmie działania jest imikwimod.

Jest to środek modyfikujący obronę immunologiczną, stosowany miejscowo w leczeniu kłykcin wewnątrzpochwowych

Imiquimodum

Aldara 5% Krem - krem 50mg/g

Leki, których mechanizm działania nie jest jeszcze dokładnie poznany, to eperwudyna i denotiwir.

Eperwudyna wbudowuje się do wirusowego DNA, przez co zmienia jego budowę i hamuje prawidłową replikację. Jednak dokładny mechanizm jej działania nie jest znany. Stosowana jest w leczeniu infekcji spowodowanych przez wirusy z grupy Herpes, wykazując dużą skuteczność w leczeniu zmian skórnych.

Epervudinum

Hevizos - maść 8 mg/g

Denotiwir. Uważa się, że ma oddziaływać bezpośrednio na układ odpornościowy organizmu, zwiększając jego aktywność przeciwiwirusową. Wykazuje ponadto działanie przeciwzapalne i łagodzi dolegliwości bólowe. Stosowany jest miejscowo w zakażeniach wirusem opryszczki oraz wirusem ospy wietrznej i półpaśca.

Denotivirum

Polvir - krem 0,03g/g; pręcik do użycia na skórę 0,12g. Vratizolin - krem 30mg/g; zawiesina do oczu 20mg/g.

---