Metoda Bobathów - Metoda Bobach - NDT / Bobach

• stworzona w latach 40 XXw. przez fizjoterapeutkę Bertę i neurologa Karela Bobathów.

• stosowana na całym świecie, zarówno u dzieci jak i dorosłych.

• W Polsce stosowana jest z powodzeniem dla wcześniaków, niemowląt i dzieci starszych
  z zespołami neurologicznymi, ortopedycznymi, genetycznymi oraz prezentującymi opóźnienia
  w rozwoju.

Metoda NDT Bobath

• Elsbeth Koeng (szwajcarska lekarka pediatrii) i Mary Quinton(fizjoterapeutka) (z Ośrodka Bobathów w Londynie), rozwinęły tę metodę w leczenie neurorozwojowe (Neurodevelopmental Treatment - NDT),

• Szczególnie przydatne w rehabilitacji wcześniaków, niemowląt i dzieci najmłodszych.
  

Założenia metody

• ma pomóc dziecku we wszechstronnym rozwoju (niezależność, maksymalne wykorzystanie możliwości).
  

• Uzasadnieniem dla opracowanego postępowania Metodą NDT-Bobath było stwierdzenie, że rozwój dziecka z dysfunkcją OUN (w tym z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym), przebiega inaczej niż rozwój prawidłowy.

• Doświadczenia czuciowo-ruchowe takiego dziecka są odmienne, co wywołuje nieprawidłowe odczuwanie własnego ciała oraz nieprawidłowe ruchy. Reakcje prostowania i równowagi często nie rozwijają się .

• Zaburzenia w napięciu mięśni powodują powstawanie odmiennych wzorców ruchowych, typowych dla poszczególnych zaburzeń.

Zajmuje się

• diagnostyką i rehabilitacją noworodków i niemowląt w zakresie asymetrii ułożeniowej,

• asymetrią czaszki,

• problemami rozwojowymi wcześniaków,

• zaburzeniami napięcia mięśni (dziecko zbyt wiotkie, za sztywne),

• zaburzeniami rozwoju ruchowego,

• diagnostyką i terapią problemów neurologicznych,

• dziećmi, które powtarzają ten sam wzorzec ruchowy,

• problemami związanymi ze splotem barkowym,

• wadami rozwojowymi,

• przepuklinami oponowo-rdzeniowymi,

• zaburzeniami karmienia, ssania, połykania,

• zaburzeniami w karmieniu piersią,

• trudnościami z karmieniem dzieci z problemami neurologicznymi,

• nauką karmienia, żucia, połykania,

• nauką zabaw z niemowlętami z uwzględnieniem etapów prawidłowego rozwoju.

Główne zasady usprawniania według koncepcji NDT-Bobath obejmują:

• wpływanie na napięcie mięśni poprzez obniżanie napięcia wzmożonego i podwyższanie obniżonego (zastosowanie odpowiednich technik postępowania już od pierwszych miesięcy życia)

• hamowanie nieprawidłowych odruchów

• wyzwalanie ruchów najbardziej jak to jest tylko możliwe w formie zbliżonej do prawidłowych (wspomaganie i prowadzenie ruchu z punktów kluczowych, czyli punktów kontroli ruchu, którymi są: głowa, obręcz barkowa, obręcz miedniczna i inne części ciała)
  

• wykorzystywanie i utrwalanie zdobytych umiejętności ruchowych (w codziennych czynnościach).

Hamowanie patologicznych odruchów i prawidłowy rozkład napięcia mięśniowego osiąga się przez odpowiednie ułożenie dziecka w przestrzeni i odpowiednie ułożenie punktów kluczowych, czyli głowy, szyi, obręczy barkowej i biodrowej.
Ułatwianie oparte jest na poruszaniu okolicami ciała dziecka, co wywołuje ruchy kończyn
i umożliwia przejście dziecka z jednej pozycji do drugiej. Wpływa to na wykształcenie się prawidłowych odruchów postawy i uczy dziecko samodzielnego ich osiągania, kontrolowania
i wykorzystywania. Wspomaganie w jednej ze stref pozostawia swobodę ruchów czynnych w obrębie stref pozostałych. Ruchy więc nigdy nie są całkiem bierne. Zmieniając strefy sterowania uzyskuje się czynne ruchy w coraz innych częściach ciała, zależnie od potrzeby.
Ćwiczeniom powinno towarzyszyć słowne określanie wykonywanych czynności, będące poglądową nauką mowy.
Usprawnianie powinien prowadzić terapeuta razem z rodzicami dziecka już przed 6 miesiącem jego życia.
______________________________________________________________________________

Terapeuta ćwiczy całe ciało dziecka

• Każdy ruch jest odpowiednio przygotowywany

• Rodzaj, tempo i rytm ćwiczeń dobiera się indywidualnie
  

• Przygotowanie dziecka do uczestniczenia w normalnym życiu rodzinnym i społecznym.

Usprawnianie według koncepcji NDT-Bobath jest szczególnie przydatne w leczeniu niemowląt i dzieci, ponieważ może być łatwo włączone w ich biologiczny rytm dnia.

Również u dorosłych (odpowiednio opracowana i zróżnicowana)

Współpraca

rodziny, lekarza, pielęgniarki, fizjoterapeuty, logopedy, psychologa oraz ergoterapeuty

• Stosowanie prawidłowych oddziaływań przez 24 godziny.

Metoda zawiera także dodatkowe techniki służące regulacji wahającego się napięcia mięśniowego:

• Nacisk i ciąg, obciążenie i opór

• Zatrzymywanie ruchu w wybranej jego fazie oraz utrzymanie osiągniętej pozycji (pozwala to osiągnąć
  umiejętność dostosowania pracy mięśni przy zmianach postawy)

• Poklepywanie określonej części ciała (co może działać hamująco lub stymulująco)

• Rozluźnienie przez głaskanie, potrząsanie kończynami oraz wahadłowe ruchy tułowia i kończyn.

---