Libia, Libijska Arabska Dżamahirija Ludowo-Socjalistyczna, państwo położone w AfrycePółnocnej, nad zatoką Wielka Syrtana Morzu Śródziemnym. Graniczy na wschodzie z Egiptem, na południowym wschodzie z Sudanem, na południu z Czadem i Nigrem, na wschodzie z Algierią i Tunezją. Powierzchnia 1,8 mln km2. Stolica Trypolis. Większe miasta: Benghazi, Misrata, Sabha. Język urzędowy arabski. Jednostka monetarna 1 dinar = 100 dirhamów. Ludność. 4,7 mln mieszkańców (1991). Skład etniczny: Arabowiei Berberowie(89%). Religią państwową jest islam. Średnia długość życia: mężczyźni 59,1 lat, kobiety 62,5 lata.
Warunki naturalne. Ponad 90% kraju zajmują pustynie (Sahara, Pustynia Libijska) i półpustynie, stanowiące płaskowyż wzniesiony 300-600 m n.p.m. z rozległymi kotlinami i obniżeniami. Ponad jego powierzchnią wznoszą się masywy wulkaniczne (Dżabal as-Sauda, Al-Harudż al-Aswad). Najwyższy szczyt Bette (2286 m n.p.m.) znajduje się w górachTibesti, położonych na granicy z Czadem. Klimat gorący, pustynny, który przechodzi w śródziemnomorski na północy Libii. Opady w ciągu całego roku sporadyczne, zwłaszcza wewnątrz kraju. Susza obejmuje także wybrzeże, gdy pojawi się suchy wiatr z Sahary (chamsin, ghibli). W Libii nie ma stałych rzek. Roślinność pustynna, w oazach palmy daktylowe i krzewiaste zarośla, głównie z jałowcem, nad Morzem Śródziemnym roślinność naturalną reprezentują: mirt, laur, dąb, sosna alpejska, cyprys i dzika oliwka. Ze zwierząt żyją tu: szakale, skoczki pustynne, zające saharyjskie.
Gospodarka. Głównym bogactwem Libii jest ropa naftowa, dostarczająca ponad 50% dochodu narodowego wynoszącego 6680 USD na 1 mieszkańca (1991). Występują również złoża sody, potasu, gipsu i węgla brunatnego. Cała energia elektryczna państwa pochodzi z elektrowni opalanych ropą naftową. Rolnictwo oparte jest na uprawie jęczmienia, prosa, pszenicy oraz tytoniu i oliwek, na zboczach górskich winorośli. Hodowla rozwinęła się w północnej części kraju, przede wszystkim owiec, kóz i bydła. Przemysł obejmuje zakłady włókiennicze, odzieżowe, obuwnicze, produkcji dywanów, spożywcze. Główne porty morskie i lotnicze znajdują się w Trypolisie i Benghazi. Struktura zatrudnienia: usługi - 50,5%, przemysł - 30,3%, rolnictwo - 19%.
Trypolis, stolica Libii, nad zatoką Wielka Syrta, w regionie Trypolitania. Przemysł przetwórczy ropy naftowej, włókienniczy, skórzany, meblarski, metalowy, gumowy, poligraficzny, spożywczy, zakłady odsalania wody morskiej. Rozwinięte rzemiosło i rybołówstwo. Węzeł drogowy, port lotniczy i morski. Uniwersytet. Zabytki: Łuk triumfalny Marka Aureliusza (163 n.e.), twierdza (1533), meczety: Naga (dawny kościół hiszpański, w 1736 zamieniony na meczet), Gurdżi (1833).
Benghazi, miasto w Libii nad zatoką Wielka Syrta (Morze Śródziemne), u podnóży gór Al-Achdar. Ośrodek administracyjny prowincji Cyrenajka. Przemysł spożywczy i materiałów budowlanych, rzemiosło (wyrób dywanów). Rybołówstwo i połów gąbek. W pobliżu miasta ruiny starożytnej Ptolemei. Nowoczesna dzielnica mieszkaniowa (zbudowana z udziałem polskich przedsiębiorstw).
Syrta Wielka, zatoka Morza Śródziemnego, u wybrzeży Libii. Głębokość do 1374 m. Wcięta w ląd na 115 km. Szerokość u wejścia 465 km. Główne porty: Bengazi, Marsa al-Burajka.
Sidr, As, dawniej As Sidar, port morski w Libii, nad zatoką Wielka Syrta (Morze Śródziemne). Połączony rurociągami z ośrodkami wydobycia ropy naftowej w głębi kraju. Przeznaczony do wywozu produktów ropopochodnych.
Cyrenajka, Barka, kraina historyczna, obecnie na terenieLibii. W starożytności (VII-VI w. p.n.e.) kolonia grecka, następnie w posiadaniu Arabów(do 1517), Turków muzułmańskich (1517-1911) i Włochów (1911-1912). W 1934 stała się kolonią włosko-libijską. W czasie II wojny światowej okupowana przez wojska brytyjskie.