ZASTOINOWA NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA JAKO STAN ZAGROŻENIA ŻYCIA.
Niewydolność krążenia może mieć przebieg ostry i przewlekły i może dotyczyć lewej i prawej komory.
Ostra niewydolność lewokomorowa przebiega najczęściej pod postacią obrzęku płuc.
Przyczyny:
Sercowo- naczyniowe:
Rozległy zwał mięśnia sercowego,
Zwężenie lewego ujścia żylnego,
Zwężenie lub niedomykalność zastawki dwudzielnej( mitralnej),
Wady zastawki aortalnej,
Napadowe zaburzenia rytmu,
Gwałtowny wzrost RR krwi w przebiegu nadciśnienia tętniczego.
Inne przyczyny:
Ostra niewydolność nerek,
Ostre zatrucie,
Ciężkie zakażenia np. posocznica,
Zachłyśnięcie się treścią żołądkową,
Odczyn po podaniu leków,
Zatorowość płucna,
Tonięcie,
Stan przedrzucawkowy lub rzucawka,
Uszkodzenia OUN.
Ostra niewydolność krążenia w zawale serca dotyczy lewej komory, gdzie dochodzi do gwałtownego załamania jej pracy nie toczy odpowiedniej ilości krwi do aorty. Krew gromadzi się w lewym przedsionku a następnie w naczyniach krążenia płucnego powodując wzrost ciśnienia hydrostatycznego w krążeniu płucnym i przesiękania płynu do kanki śródmiąższowej i pęcherzyków płucnych. W ten sposób powstaje obrzęk płuc , gzie dochodzi do utrudnienia wymiany gazowej przez zmienioną błonę pęcherzykowo- włośniczkową, co prowadzi do hipoksji.
Objawy kliniczne:
Szybko, narastająca duszność( gwałtownie pojawiająca się),
Wilgotny kaszel o charakterystycznym brzmieniu,
Odkrztuszanie pienistej wydzieliny podbarwionej różowo,
Skóra sinoszara pokryta lepki, zimnym potem,
Rzężenia i trzeszczenia,
Tętno przyspieszone,
W zależności od etiologii RR krwi może być podwyższone lub obniżone.
POSTĘPOWANIE:
Pozycja siedząca z opuszczonymi nogami. Położnie na płasko może wywołać zatrzymanie krążenia.
Kontrola SpO2.
Tlenoterapia bierna 4-6l|min.
Zapewnić dostęp donaczyniowy.
Podać leki podstawowe,
lekiem i rzutu jest FUROSEMID 40 – 100 mg.i8.v. na zlecenie lekarza koordynującego.
Nitrogliceryna 0,8 mg. pod język,
Morfina 2,5 – 5 mg. i.v.
Leki uzupełniające Aminofilina 250 mg.i.v lub Teofilina,
Przy obniżonym RR krwi 100-70 mmHg z objawami wstrząsu kardiogennego Dopamina 5-15 mikrogram|kg. m.c.
Przy obniżonym RR krwi 100- 70 mmHg bez objawów wstrząsu DOBUTAMINA 2- 20 mokrobg|kg. m. c.
Przy spadku RR krwi < 70 mmHg NOREPINEFRINA 0,5 – 30 mikrogram |kg. m.c.| min.
Podłączenie pod kardiomonitor i ciągłe monitorowanie pracy serca, tętna, RR krwi, oddechu, SpO2.
PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ LEWOKOMOROWA – jest wówczas, gdy lewa komora jest przeciążona pracą przez dłuższy czas np. nadciśnienie tętnicze, zwłóknienie mięśnia lewej komory.
Objawy:
Duszność wysiłkowa , która stopniowo nasila się ograniczając sprawność chorego.
W bardziej zaawansowanym okresie choroby duszność spoczynkowa występująca szczególnie nocą,
Uczucie lęku przed śmiercią.
Leczenie polega na stosowaniu glikozydów nasercowych Digoksyna0,25 – 0,5mg. Jeśli niewydolność przebiega z dużą tachykardią lub tachyarytmią – Bemecor
( Metylodigoksyna) 0,2-0,4 mg.
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ PRAWOKOMOROWA – występuje rzadko i jest wywołana chorobami przebiegającymi z nagłym wzrostem ciśnienia krążeniu małym.
Przyczyny: zator tętnicy płucnej, odma prężna, płyn w jamie opłucnowej. Leczenie jest intensywne, należy usunąć przyczynę np. w odmie prężnej nakłucie opłucnej i założenie drenażu lub upuszczeniu płynu w przypadku płynu w jamie opłucnej.
Również stosuje się glikozydy nasercowe.
PZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ PRAWOKOMOROWA – niewydolność zastoinowa- CHF.
Przyczyny: zwyrodnienie lub przewlekłe zapalenie mięśnia sercowego, choroby zastawek, przewlekłe choroby płuc, gdzie rozwija się przewlekła niewydolność krążeniowo – oddechowa zwana zespołem serca płucnego.
Mechanizm powstawania zastoinowej niewydolności serca –osłabienie mięśnia prawej komory prowadzi do zastoju krwi żylnej w prawym przedsionku, dużych żyłach i w wątrobie. Długotrwałe przekrwienie wątroby wpływa niekorzystnie na gospodarkę wodno- elektrolitową i zaburza wytwarzanie białek. Przekrwienie żylne nerek pogarsza filtrację kłębuszków nerkowych, co prowadzi do zatrzymania soli i wody w organizmie a to wszystko wpływa na powstawanie obrzęków.
Objawy kliniczne:
Tachypnoe
Duszność najpierw wysiłkowa, potem napady duszności nocnej, aż do stałej duszności spoczynkowej.
Obrzęki najniżej położonych części ciała – kostki, podudzia, okolica pasa, u chorych leżących obrzęki w okolicy lędźwi, i na tylnej powierzchni uda.,
Powiększona wątroba,
Zmniejszenie stężenia białka zwłaszcza albumin w surowicy krwi, co nasila obrzęki,
Sinica palców rąk, stóp, nosa, uszu, warg,
Przepełnienie żył szyjnych.
Zaburzenia rytmu serca – migotanie przedsionków.
POSTĘPOWANIE:
Ułożenie w pozycji półwysokiej lub wysokiej( im większa duszność tym wyższa pozycja).
Ocena saturacji i tlenoterapia u chorych z łagodną CHF przez maskę twarzową lub wąsy tlenowe, natomiast ciężka CHF chory powinien otrzymać 100% tlen przez maskę bezzwrotna.
Podanie glikozydów nasercowych .
Podanie leków moczopędnych – Furosemid 20 -40 mg i.v. lub więcej zależności od potrzeby chorego.
W przypadku duszności Salbutamol odpowiednikiem jest Ventolin, w ciężkiej duszności teofilina
Celem terapii jest rozszerzenie naczyń, normalizacja RR krwi, kontrola obrzęków i diurezy poprzez prowadzenie DZM lub bilansu wodnego, ważenie chorych i stosowanie odpowiedniej diety.
Badania: EKG, RTG klatki piersiowej, gazometria, puls oksymetria, badania laboratoryjne: morfologia, enzymy komórkowe mięśnia sercowego, elektrolity, mocznik i kreatynina, monitoring układu krążenia i układu oddechowego.